DE RIJNSTREEK.
KOftENBOND „DE RIJNSTREEK."
«au inderdaad 'n verblijdend ver-
el'heden, dat in steeds wijder kring
I(jogen opengaan voor het groote be-
rLpr goede spreek- en zangtechniek.
Lerziids moei dit toegeschreven wor-
aan de bijna dagelijks op te vangen
over diverse bezwaren als gevolg
verwanrloozen dier techniek,
LSs mag bet beschouwd worden als
vrucht van wel-opgozette, krachtig en
„iek doorgezette propaganda van ge-
de ideeën omtrent deze materie.
(lok onze kerkkoren beginnen gelukki
ge meer en meer belang te stellen in
technische zijde, van de edele zang-
ui Pater Pr- Cecilianus Huigens heeft
krachtige stoot in die richting gege-
Op de eerste plaats door het hou-
van cursussen voor Kerkzangers,
jrin de techniek van don zang het
verwaarloosde deel van den zang
'onze kerkkoren werd toegelicht en
lemonstreerd. Op de tweede plaats door
bet St. Gregoriusblad, het orgaan der
Gregoriusvereeniging, in een ..Practi-
Zangcursus" die techniek duidelijk en
Ljyoerig te laten omschrijven,
ie cursusavond werden doorgaans in
bepaalde plaats voor een groep
n kerkkoren geheel of gedeeltelijk te-
[woordig gegeven. Die bijeenkomsten
!en a. h. w. een gevoel van saamhoorig-
J geboren worden: legden een band, die
beëindiging van den cursus niet ver
ken kon worden en werden de directe
jeiding tot de oprichting der zooge-
inide. „korenbonden".
)ro het op de cursus geleerde niet al te
Ie doen vervliegen, werden zangavon-
en Gregoriusdagen georganiseerd,
;op de koren afzonderlijk en (of) ge-
ibineerd enkele nummers ten gehoore
chten. 't Lijdt geen twijfel, of de „hei-
wedijver tusschen dc koren van zulk
bond was en bleef en is nog -een voort-
ende prikkel tot een gestaag opvoeren
i het peil naar het ideaal.
)m het niveau van den doorsnee-zanger
de toekomst geleidelijk te verhoogen,
idpn zancrers-examens en zangdiplo-
's ineesteld en kreeg iedere korenhond
speciale examen-commissie tot 't af-
en van bedoeld examen.
!no moet en zal op den duur bereikt
rden, dat St. Cecilia in den schoonen
iel niet behoeft te blozen, patrones te
van het kerkkoor te X of Y, omdat
ir de edele zangkunst, onder ITare
lige bescherming gesteld, zoo deerlijk
'akeld wordt!
r 1020 gaf Pater Dr. TTuigens van 20
24 September in het Patronaatsgebouw
Meerburg eon cursus in kerkzang. Deze
is werd de wieg van den Korenhond
Rijnstreek", waarbij zich aansloten
ibabelische volgorde!) de kerkkoren
i Hazerswoud (dorp), Hazerswoude
idijk, Hazerswoudp-Groenendijk, Hoog
de, Zoeterwonrle (Dorp) en Zoeterwou-
ïonge Rijndijk, te zarnen tellende een-
dal kerkzangers.
[et Bestuur bestond uit Pastoor de
len van Hazerswoude, Voorzitter, Pa-
Yincentius, vice-voorzitter en Kapelaan
kei, penningmeester.
lij vertrek word kapelaan Niekel ver
leen door Pastoor I. M. J. Meijer, ter-
1 Pastoor dc Vetten werd vervangen
Pastoor van Veen.
let Comité van Actie bevatte een ver-
jnwoordiger van alle aangesloten ko
en wel dc H.H.: C. J. de Jong, W.
agzaad. Jar. Heemskerk, Ant. Verkley,
van Tol C.Gz. en N. P. Kaptein, de
sfe secretaris.
het Patronaatsgebouw te Meerburg,
den reeds 'n viertal goed-geslaagde
gavonden gegeven en wel op .14 Frhr,
20 Maart '22, 12 Fehr. '24 en 10 Dec.
terwijl op 25 Jan. '23 in de kerk aan
Hoogen Rijndijk een Gregoriusdag
d cehouden
«heleend maakt onbemind.
'«bekendheid met het dool en de wei*-
heeft reeds menige goede zaak ern-
schade berokkend,
harom vonden we het een goede en
ctisehe gedachte van de Redactie, in
nibriek den aandacht der lezers op
Korenhond te vestigen,
roei en bloei van het nuttige
iluut worden er al licht door bevor-
l Eerstens de groei!
Ye leerden op school en het wordt er
geleerd, dat de Rijn ontspringt in
itserland, stroomt door Duitschland en
Ierland en hij Katwijk mondt in de
ordzee. Wanneer we ons nu tot ons
ie vaderland en daarin wederom tot
diocesane grenzen beperken, mogen
•och opmerken, dat Rijnstreek
uitstrekt van Katwijk tot Woerden en
heel wat meer parochies omvat dan
hiervoor genoemde zestal be-oosten
den. Een Korenband „De Rijnstreek"
1 dus nog beduidend kunnen en
'eten groeien, wil hij z'n naam alle
aandoen. Lqten de kerkkoren van
d en dorp en platteland
Katwijk tot Woerden zich door gèe-
izelfvoldane minachting, door gee-
ei schouderophalende onverschillig-
1 laten afhouden van 'n spoedige aan-
'ID?- Post zoo spoedig mogelijk een
weffend verzoek aan den secretaris,
heer N. P. Kaptein te Hazerswoude.
1 n zoodanige gewenschte groei, kan
'oogero b loei van den kerkelijken zang
uitblijven. Een eensgezind,
en volhardend
ren na&r liet ware, het goede ên het
hi onzen overheerlijken kerkelij-
L®?8 kan niet anders dan heerlijk
gende bloesems en sappig rijpende
en voortbrengen.
dit simpel schrijven daartoe een
bijgedragen hebben, dan acht zich
lel|lk beloond
THEO BOSMAN,
Hoofd R. K. Par. School en
Gedipl spraakleeraar-
BODEGRAVEN.
De geschiedenis van onze Parochie.
Het zal velen inleresseeren eens te ver
nemen hoe onze Parochie zoo langzamer
hand ontstaan is Doordat wij belangrijke
gegevens in handen konden krijgen, zijn
wij in staat een gedeelte hier te behande
len, en wel het gedeelte na de Reformatie.
Ook vóór dien tijd zal iiier wel een bede
huis gestaan hebben, immers in de Mid
deleeuwen was de kerk het middelpunt van
ieder dorp, een ieders toevlucht. Zoolang
derhalve Bodegraven bestaat, zal hier ook
wel geweest zijn de Parochie Bodegraven.
En zoolang de regeoring Katholiek was,
de vorst bij zijn troonsbestijging onder
eede beloofde den Katholieken Godsdienst
te zullen handhaven, zoolang~konden onze
voorvaderen gerust hun bedehuis bezoe
ken, om daar God tc dienen, zooals het
hun van jongs af voorgehouden was.
Toen kwam de groote scheuring, de Her
vorming, zooals men haar geliefde te noe
men.
Luther was de eerste, die het zaad uit
zaaide, waarvoor door verschillende ande
ren de Humanisten, de bodem reeds was
bereid. Als een vernielende orkaan woedde
ze in Duitschland, en ook ons land bleef
niet gespaard.
Keizer Karei Y, gedachtig zijn eed, kon
hier de ketterij beter bestrijden dan in de
landen, waar hij keizer was: hier had hij
de werkelijke macht, ginds was hij in
schijn slechts gebieder. Plakkaten wer
den door hem afgekondigd, streng, bar-
baarseh misschien voor onzen tijd, maar
niettemin noodzakelijk, wilde hij geen
woordbreker worden.
Hij ging heen in*1555, en na hem kwam
Filips IL De beroering, door den kracht i-
gen arm van zijn vader steeds onderdrukt,
werd erger en erger, en toch vertrok Fi
lips naar Spanje,
Het is hier niet de plaats, om de ver
schillende oorzaken op te sommen, waar
door de tachtigjarigen oorlog uitbrak, doch
wel moet hier als een der hoofdredenen
.van verzet worden 1 aangestipt, dat men
God wilde dienen naar de inspraken van
zijn hart en in volle vrijheid.
Maar wat gebeurde? Overal woar ALva
terrein verloor, overal waar Oranje's
troepen kwamen, werden de vreeselijkste
gruwelen bedreven, vooral tegen de weer-
looze priesters en kloosterlingen. "YVe be
hoeven hier~slechts te noemen de Marte
laren van Gorkum, de Martelaren van
Roermond en .ele anderen, die bloed en
leven feil gehad hebben voor hun geloof.
De Watergeuzen waren hier de baas go-
worden. Moest men van die ruwe klanten,
die in hun vlag de spmik voerden: „Lie-
vey Turksch dan Paapsch" veel heil ver
wachten voor de Katholieken, die toch
nog de overgroote meerderheid uitrqaakten
van de bevolking?
Neen, immers!
Waar zij kwamen werden de priesters
verdreven, de kerken „gezuiverd" van de
„Paapsche onreinheden", en ingericht
voor het „suivere Evangelium" waar zij
zich tusschen haakjes toch ook niets van
aantrokken, ten minste, het grootste deel
hunner.
In 1573 reeds was de openbare uitoefe
ning van den Katholieken Godsdienst ver
boden.
Bodegraven behoorde destijds onder het
Aartsbisdom Utrecht.
De laatste Aartsbisschop vóór het her-
s'tel der Hiërarchie was Frederik Schenck
van Toutenhurg, die in 1580 overleed. Een
nieuwe werd niet benoemd, maar de
Kerk in deze gewesten kwam te staan on
der den Nuntius Apostolicus van Keulen,
en ons land was een Missiegebied gewor
den.
Verschillende priesters trokken nu bier-
dan daarheen*om in alle stilte de H. Mis
bp te dragen en de H. Sacramenten toe te
dienen.
De eerste Apostolische Vicaris was
Sasbout Vosmeer, die nadat in 1500 de Ne-
derlaudsche Nuntiatuur van de Keulsche
was gescheiden, toch zijn residentie te
Keulen behield. Zoo moesten dan onze
voorvaderen in alle stilte bijeenkomen.
Vrijheid van Godsdienst! daar vocht men
immers voor! Ja, voor de partij, die op het
kussen zat, Alle mogelijke secten werden
geduld alleen het Katholicisme niet. Im
mers, Oranje, die zelf onder die leuze den
krijg had ontketend, verbood in begin 1581
hij plakkaat de uitoefening van den Ka
tholieken Eeredienst in Holfhnd en Zee
land.
Over Bodegraven zelf is ons uit dien tijd
weinig bekend geworden, alleen, dat in
1592 in de Parochiekerk te Oudewater is
begraven: Heer Dirck Taats, pastoor te
Bodegraven.
In dien tijd reeds schijnen de Katholie
ken hier geen kerk meer gehad te hebben,
alleen een herder, maar ook die werd hun
nu door den dood ontnomen. Het ligt voor
de hand, dat van nu af, tot ongeveer 1643
toe, van tijd tot tend doortrekkende missio
narissen hier geweest, zijn, om den geloovi-
gen de vertroostingen van onzen Gods
dienst te brengen.
Van den Aposlolisch'en Vicaris Sasbout
Vosmeer ging een ijver uit, die zich mede
deelde aan de gehecle geestelijkheid hier
te lande. Tegen moeilijkheden en gevaren
werd niet. opgezien.
Bovendien, toen de' eerste storm wat ge
luwd was, kwam er ook van hoogerhand
meer toegevendheid op het punt vam gods
dienst. Als er behoorlijk betaald werd, zag
men veel door de vingers. Geid maakte
veel goed, maar het moest niet ontbreken.
Ten eerste: een „geringe recognitie, welke
te ontvangen „vernederender was dan te
geven" (men nam ze toch aan!!), verder de
z.g. admissiegelden, als er een nieuwe
pastoor of kapelaan kwam, ook weer als
er een schuurkerkje gebouwd moest wor
den, enz.
Vele Katholieken gingen in Vlaanderen
of Brabant het H. Vormsel ontvangen en
zulk een reis beteekende wat in die dagen 1
Dit alles heeft ook voor onze Parochie
gegolden. Vooral de Paters Jezuielen heb
ben zich zeer verdienstelijk gemaakt voor
de bevolking in deze streken, maar daar
over een volgende keer.
ALPHEN AAN DEN RIJN.
Verkoopifig. Bij de heden gehouden
verkooping ten overstaan van notaris R,
v. d BeTg in het Hotel „De Vergulde Wa
gen" van het woonhuis met schuur, gele
gen aan den Steektcrweg alhier in bod ge
bracht op f 6000 werd niet gemijnd; de
gunning der perceelen werd aangehouden
BOSKOOP.
Te water. Van een reizend muziekge
zelschap geraakte de directeur langs de
Achterkade alhier te water. De oorzaak
wa-s dat hij een wanhopige poging deed.
om de groote trom te redden, die ook te
water ging. Door de familie K werd de
tnan van droge kleeren voorzien.
ZOETERWOUDE.
Personalia. Tot brandmeester bij
spuit no. 1 is benoemd de heer P. Paarde-
kooper en tot adjunct-brandmeester de
heer E. Hulsbos.
Militie. Voor de linhting 1926 van den
dienstplicht zijn ingeschreven 31 personen
Gunning. Het nraken van een vaste
brug en straat met bijkomende werken
aan den Hoogen Rijndijk is door B. en W.
opgedragen aan den laagsten inschrijver
de Gebrs. Mol te Leiderdorp voor een som
\an f 5745,—.
Drankwet. Door B. en W is de ver
gunning voor den verkoop van sterken
dra^k in het klein, ten name van J. Lubbe
oyoreenkomstig diens verzoek, ingetrok
ken.
Rectificatie. Abusievelijk is gisteren
een bericht over een jubileum, dat onde/
statlsnieuws behoorde, onder deze rubriek
geplaatst.
ZWAMMERDAM.
R. K. Kiesvcreeniying. De R. K.
Kiesv. hield Dinsdag haar jaarvergade
ring in het Patronaat. De vergadering was
tamelijk goed bezocht. .De voorzitter, de
heer Aengeuent, opent op de gebruikelijke
wijze en heet alle aanwezigen hartelijk
welkom, bijzonder den Zeereerw. heer
Pastoor en den Weleerw. heer Kapelaan.
Hierna werden de notulen voorgelezen,
welke onveranderd goedgekeurd werden.
Vervolgens komt rekening en verant
woording van den penningmeester, welk
sluit met een batig saldo van f 125.44. De
voorzitter verzoekt de heeren Verver en
Vermaas de bescheiden te controleeren.
Alles wordt in orde bevonden en de pen
ningmeester wordt gedechargeerd.
Doordat verschillende bestuursleden be
dankt hadden, vindt het bestuur het 't
best, om en bloc af te treden. In het nieu
we bestuur worden, na 2 herstemmingen
gekozen de heeren Aengenent, Kroft, Leli-
veld, Walraven, Regtvoort, Groep, Hoeks,
Verver en Blom.
Met bijna algemeeno stemmen wordt de
heer Aengenent uit het voltallig bestuur
gekozen als voorzitter. Hij dankt de hee
ren voor het geschonken vertrouwen en
hoopt het niet te beschamen.
Dan komen de leden der Bodegraven-
sche kiesvereeniging binnen, om gezamen
lijk de candidatenlijst samen te stellen.
De voorz. stelt na eenige besprekingen
voor, om Prof. Aalberse no. 1, Mr Kooien
no. 2, en den heer Chr. Jansen no. 3 te
plaatsen.
Bij de rondvraag stelt de eerw. kape
laan voor, om, nu do kas van Zwammer-
dam er zoo goed voor staat, een spr. te
laten komen, als 't kan, elk jaar.
jaar. De heer G. de Groot juicht dit zeer
toe. Ook Bodegraven staat er gunstig
voor. Men kan het prachtig gecombineerd
doen, zooals al meer gebeurd is. De heer
Aengenent wil wachten tot tegen de ver
kiezingen. Andere leden zijn voor meer
dere sprekers, en er wordt besloten, het
aan de gecombineerde besturen over te la
ten. De heer v. d. Heyden vraagt, of er
nog e9n vergadering gehouden wordt voor
de verkiezingen. De voorz zegt, dat dit'
van de omstandigheden zal afbangen.
Verder vraagt hij, of er niet wat propa
ganda gemaakt kan worden door een
club, voor de verkiezingen, om de kie
zers op te halen.
De voorz. antwoordt, dat er hier schit
terend wordt opgekomen. Met de gemeen-
teraadsverkiez'ngen was er uit de Msye
één weggebleven wegens ziekte en uit Bo
degraven 3 of 4, ook om gewichtige rede
nen. De heer v. d. Poll zou gaarne een
convocatie ontvangen „voor de vergadering.
De voorz. antwoordt, .dat de tijd hiervoor
te kort was. Met een woord van dank aan
dc eerw. geestelijkheid en de aanwezige
dames en heeren voor hun trouwe op
komst sluit hij de gecombineerde bijeen
komst met den Chr. groet.
De Zwammerdamsche kiesvereeniging
blijft bijeen, ten einde het "reglement te be
handelen. Tot nu toe bestond geen regle
ment, waarom het bestuur gemeend heeft,
het te moeten samenstellen. De heer Aen
genent leest artikel voor artikel voor. Bij
art. 3: contributie, wordt gevraagd, waar
om er verschil is. De voorz. antwoordt
dat de een gemakkelijker een gulden kan
betalen dan dc ander een kwartje.
De heer Walraven merkt nog op, dat
het in de bedoeling ligt, om voor ongever-
mogenden onmacht om contributie te laten
betalen geen rede te laten zijn voor roye
ment.
Het gehcele reglement wordt met alg. st.
goedgekeurd en zal gedrukt worden. De
secr. zal naar de prijs informeeren. Aange
zien niemand iets had voor de rondvraag
werd gesloten.
LEGr.R E.j VLOOT
Pensioengrondslagen.
Een der eerstvolgende legerorders zal de
vaststelling van pensioengrondslagen be
treffen.
Voor het nauwkeurig waststellen of het
controleeren van den pensioengrondslag
van den militair, die voor pensioen wordt
voorgedragen, is het noodzakelijk, dat op
de uittreksels stamboek, welko bij de in
gediende verzoekschriften of bij de ge
neeskundige rapporten worden overge
legd, uitdrukkelijk melding wordt gemaakt
van de omstandigheid of de voorgedragen
militair op 16 April 1924 al dan niet ge
huwd was of als kostwinner van een ge
zin was aan te merken.
De betrokken commandanten, alsmede
de inspecteur van den geneeskundigen
dienst der landmacht, belmoren volgens de
legerorder op de naleving dezer bepaling
nauwlettend toe te zien.
Vergoedingen.
In een der eerstvolgende legerorders zul
worden bekend gemaakt dat ten aanzien
van gedetacheerde militairen is bepaald
I. aan gehuwde beroepsmilitairen, die,
in verband met een detacheering, de ver
blijfsvergoeding genieten, kan vervoer voor
rijksrekening worden verleend voor gezins-
bezoek:
a. gedurende het tijdvak, gerekend van
den 21sten tot en met den 40sten dag der
detacheering op dezelfde tijdelijke stand
plaats of, bij detacheeriug van korteren
duur, gedurende een tijdvak van 14 dagen
of langer, gerekend van den 21 sten dag:
eenmaal;
b. gerekend van den 41ston dag der de
tacheering op dezelfde tijdelijke stand
plaats eenmaal gedurende elke periode van
ten volle 14 dagen.
II. Aan gehuwde beroepsmilitairen die
de verblijfsvergoeding genieten, kan, van
den eersten dag van bun verblijf buiten
hun standplaats af gerekend eenmaal
vervoer vpor rijksrekening voor gezin s-
bezoek worden verleend gedurende elke
periode van ten volle 14 dagen.
III. Aan gehuwde officieren der militaire
verkenningen kan, tijdens hun verken
ningsreizen, vervoer voor rijksrekening
voor gezinsbezoek worden verleend:
a. gedurende het tijdvak, gerekend van
den 21 sten tot en met den 40sten dag van
het verblijf op dezelfde tijdelijke stand
plaats of, bij verblijf van korteren duur,
gedurende een tijdvak van 14 dagen of laji-
ger, gerekend van den 21st en dag: een
maal;
b. gerekend van den 41sten dag van
het verblijf op dezelfde tijdelijke stand
plaats: eenmaal gedurende elke periode
van ten volle 14 dagen.
SPORT
VOETBAL.
DIOC. HAARL. BOND.
Junioren-Competitie. f
District Leiden.
Uitslag van Zondag 15 Februari:
LisseLeiden 20
Programma voor Zondag 22 Februari:
1 uur: E. M. S. I—S. J. G.
De vereeniging wier Junioren-elftal is
uitgespeeld behoeft geen elftal-opgavo
meer toe te zenden.
De Competitieleider.
ZWEMMEN.
Nieuwe Dames-zwemrecords.
Bij de te St. Augustin (Florida) gehou
den zwemwedstrijden verbeterde mej.
Martha Norelius, een Zweedsch-Ameri-
kaansche, het wereldrecord vrije slag 200
yards voor dames'. Zij zwom dezen afstand
in 2 min. 29 sec. Bij dezelfde wedstrijden
zwom mej. Karin Nilson, eveneens een
Zweedsch-Amerikaansche, de 200 yards
wisselslag beneden recordtijd (3 min. 36
sec.); 2. Sybil Bouer in 3.52.
Arne Borg, die eveneens op de wedstrij
den uitkwam, zwom de 880 yards in 10
minuten 45 seconden.
HAAGSCHE BRIEVEN.
Van angst en bijgeloof.
Een dezer dagen kreeg ik een klein boek
je in handen, geschreven door een zekeren
Stenley, een Amerikaansch physioloog, en
getiteld: De oorzaken en de diverse uitin
gen van vrees bij schoolkinderen van bei
derlei geslacht. Genoemde schrijver komt
tot deze eenvoudige en formeele conclusie:
Het angstgevoel is instinctief e& komt bij
kinderen algemeen voor; en wordt teweeg
gebracht door onweer, bliksemlichtt duis
ternis, water, wind, eenzaamheid, stilte.
Deze angstoorzaken kunnen nog door dui
zend andere vage en niet nader te defi-
nieeren dagelijksche dingen en omstandig
heden uitgebreid en vervolmaakt worden.
Men zou kunnen beginnen, ter aanvulling
van het geen de schrijver beto'ogt, met erop
te wijzen, dat niet alleen de jeugd, maar
ook de jongelingschap, de menschen van
rijperen en zelfs van hoogen leeftijd, in
een woord, iedereen voor en na een l&nge-
ren of korteren angstperiode mee. en door
maakt Wat in dit geval zeer wetenswaar
dig en tevens van groot nut zou kunnen
zijn, is wel het zoeken naar de oorzaken
welke een dergelijke- emotie, die 200 ^ge
meen en zoo onaangenaam is. t© weeg bron
gen, om dan te kunnen nagaan welke mid
delen men moet aanwenden om die oorza
ken en niet de oorzaken de gevolgen, op tc
heffen.
Als het waar is dat een zeker angstge
voel ons als 't ware aangeboren is, dan
moet men toch ook eonstateeren, dab het
niet in dezelfde mate aan alle menschen is
toebedeeld. Men kan in dit opzicht het
menschdom in verschillende categoriën ver.
deelen Er zijn er die van jongsaf zeer
schrikachtig en angstig, dat heel hun leven
lang blijven, maar er zijn er ook die al die
angstige en bange gevoelens van hun jeugd
op lateren leeftijd geheel en al vergeten.
De moed, in tegenstelling met de vrees of
schoon minder instinctief dan deze, is over
het algemeen een goede eigenschap ©n
deugd van den man, en niettegenstaande
het percentage bange kinderen dat dei-
moedige kinderen verre overtreft, neemt
deze verhouding me: het klimmen der jaren
tegengestelde afmetingen aan.
Een treffend voorbeeld hiervaa zou men
kunnen eonstateeren indien men godureiidé
oorlogen, zich tal van jonge menschen vrij
willig ziet opofferen. en g©var»n ai©t trot-"
seeren waarmede dikwijls hun leven ge
moeid is. Zeker een bpwijs voor do onv(>r-
schrokken moed .en durf van menschen did
in vele gevallen nog nipt lot rijpen leeftijd
gekomen zijn. Men- moet hier echter aan
stonds opmerken dat dpze deugd. dié
buiten twijfel zeer veel bijdraagt tot de,
moreple en culturepip ontwikkeling van de
mcnschheid als zoodanig, ontwikkeld:
moet worden om tot vollen wasdom te ko
men. De beschaving en vervolmaking van
e©n vaderlandlievend gevoel draagt ze
ker tot, d© ontwikkeling ervan zoor veel'bij.
In'd© natuur zelf vinden wij slechts do
■groridslagen en. om zoo (e spreken, de on
bewerkte materip tpi-ug. Het is niet mnpi-
liik om in het leven der dieren, geliikc zoo
al piet edeler instincten op dit gebit.d aan
te treffen.
Dp voorbeelden die wij dagelijks in het
leven der kinderen vinden, de studie van
tal van geleerden di,. do vruchten hunner
onderzoekingen in tal van bock©* hebben
npdergelegd, vormen wel hpt bpwijs, dab
de vrees den monsch als het ware aange-
•borenjs of dat de gewoonte va* vrpps al»
een tweede natuur geworden is Geen enkel
schepsel kan zich er tpgpn vrijwaren, hoe
onaangenaam deze sensatie ook moer© zijn,
hoezeer zij ons ook verontrust. De vreps
maakt ons onrustig, doet ons beven, doet»
ons wijken voor ©o-i dreigend gr.vn ay. Zij'
dopt- ons de mogelijkheid van ziekte er»
lijden ontvluchten en met des t© meer ge-,
weid en kracht, dringt zij zich aan ons opf
en naarmate onz.p kracht en onz© physipkö
en moreele constitutie zwakker is. naar dié
mat© zijn wij meer blootgesteld aan hare
rustelooze en hevige aanvallen Di- is heb'
lot van alles wat bestaat, en waaraannie**'
mand zich kan onttrekken. In vele gevalled
is het juist het mysterieuse. het os'.ckere,
het onbekend© en ongedefinieerd© angst-,
gpvoel wat. zoo wreed' al onze andere gevoé-,
lens predomineert-, Eén gevaar dat uieni
duidelijk voor zich ziet, dafc zich in dn idéé
lijke lijtiÉp voor onze ongon of voor onzen),
geest vertoont is niet zoo angstwekkend.
In zulke gevallen geeft men z.ich voldoen
de rpk©nsehap van den ernst der toestand!
en men neemt maatregelen om zich zoo,
goed mogelijk aan eventueele ivoor!h>itig©
gevolgen te onttrekken. Ik zou ia dit ver
band het klassiek© voorbppld van ©en baiw
gen haas willen geven. Als een haas duideJ
lijk teekenen geeft van ziin schuwheid eTli
bangheid dan reageert hij op positieve'
prikkels Hij is bang voor mod ©hew oners'
van zijn geboortegrond die bet altijd op
zijn leven gemunt hebben. Dat, Ts iets pon
sitiefs. iets waf men met de zintwieen kafl
waarnomen. Zoodra. is het oogpnbflVkolijk©
gevaar, de oorzaak welk© ons haasje tob
schrik aanzette, nief cpweken of lipt kp©ïf
tot z.ijn gewone dagelijksche besognes f©*
rug en knabbelt met liofd© ©n toewijding
aan alles wat zijn smaak of genoegeO1
eem'cszins kan streden
Bijna, in lijnrechte tegenstelling daarmé-
de is d© vropp der mpnsehen. Niet roozeér
het duidelijk waarneembare gevn-ar als wel
d© stilte, de duisternis, de ©eszasmhpidi
©nz. vormen vaak voor hem sehrikbeeMeOf
©n angstgedachten
In zijn gedachten verbeeldt h5i rich eed
noodlottig© samenloop van om sta «dikhe
den met onbegrensde Tqogpliikbe.de*. eer<
perspectief opent zich voor ziin verbeel
ding. waar de meest tegen strijdige en in dé
realiteit onbestaand© dingpn. rich ontwik
kelen en afspelen. Waar is in zulk© om-
standigheden ziin geest en verstand dié
hem 't dwaze en het- onzinnie© van derge
lijk© dwangvoorstellingen do©t inzien en:
beeriipen. 't Ts veelal ver t© zoeken Allé
andere gevoelens en indrukken moeten wij
ken voor dat eene. wat hi}-niet kent tvafj
niet kenbaar is. wat niet bestaat of althans
niet bestaan kan op die wijze zoo.als zijn
overprikkelde fantasie en verbeelding het
hem ingeeft..
De conclusi© ligt mijns inziens voor de,
hand, het. ongeloof en de zedenontaardinjfi
veroorzaken ontegenz.©eeeliik dergelijk®
pevoel©ns De ontevredenheid het gemis
van moreel© st©nn en kracht doet den men-
eclieliiken geest zoeken en trachten sleurï
f© vinden in dagelijksche g©henrtenis.s©n en!
voorvallen die in zich Zelf zonder eenigé
rpëel© ©n substantieel© beteekenis eenéi
ziekelijke fantasie tot e^ne ui tie er ring aan
zetten, die in ge.onerlei verhouding slaat!
tot hare werkelijke waard©. Die zucht omi
in alles ©en beteekenis, ©en voorspelling
•een aanwijzing te zien, brengt. *oodznker'
lijkerwiiz© tot bijgeloof. Het overigens
een bekend f©it- dat hoe on<?eloov:ger
iemand is. des te biigclooviger hij is Ziet
eensin uw eigen omgeving, in uw eigeni
Ipven j*ond ©n ik geloof te mogen bew©ren!
dat wij ons allen voor en na aan zekere ge
voelens van bijgeloof schuldig maken. Hpt
is toch ook niet voor mets, dat waarzegt*
gers en kaartlegsters zich steeds in ©pni
druk bezopk verheugen, dat, spiritualisti
sche seances en proefnemingen «te©ds met
bijzondere interess©. worden geroVd. Tk
weet wel dat ied©re©n di© d©r>eliike gele*
genheden zoekt, zegt: och ik doe fW maar
eens voor de grao. maar w© w©t©n allemaal
wel dat toch altijd dez© gedachte min of
meer duidelijk naar voren treedtF> mopst
eens iels van waar z.ijn, er moe?' en-s i©l»
van uitkomen ©n o wp© als zoo'n kaartleg
ster door dp ©en of andere handigheid de
kans h©eff iets te zee een wat n i .1 heele-
maal met -1© werk©1'ikheid in striid -
Tk geloof dat uit bovenstaande w©! '"lijkt
hoe noodlottig het is. om onz© Vh-.w-rert
van jonesaf ban© t© mak©n met di: of mett
dat. waardoor men als^het war© °"ri geeé*
triijke wanorde «ticht in dat voor indruk-,
lcpri 700 gevoelige geestesleven van liet'
kind. oh. wat zich later, ontegenzeggelijk
streng zal wreken. Hpt. zal op rijperen
leeftijd voldoende gelegenheid hebben er
varingen op dat gebied on to doe", zondag
zijn verbeelding daarmede niet re.ds iil
zijn prilste jeugd vergiftigd behoeft tef
worden. 'f
SAPIENT! -SAT.
