WOENSDAG 18 FEBRUARI 1925 No. 4872 Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN V „Reeds duizend dooden". ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling Leiden 10 cent per week 12.50 per kwartaal, onze Agenten 20 cent per week 12.60 per kwartaal, jnco per post I 2.95 per kwartaal. J Geïllustreerd Zondagsblad ia voor de Abonné'e ver ghaar tegen betaling van 50 ct. per kwartaal, bij voor- Ketaling. Afzonderlijke nummers 5 ct., met Geïllustreerd idagsblad 9 c-t. Oit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen I. TEL. INT, ADMINISTRATIE 935 REDACTIE 15 GIRONUMMER 103003 POSTBUS No. II DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: Gewone advertenllën 30 cent per regel. Voor Ingezonden Mededeelingen wordt het dubbele van het tarief berekend. s Kleine adyerlentfën, van ten hoogste 30 woorden, waarin betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en ver huur, koop en wrkoop f 0.50. r nummer bestaat uit twee laden. Een congres der S.D.A.P. o S. D. A. P. heeft 'n paar dagen ge- ï)e verslagen, die er van gegeven wor- toonen allerduidelijkst aan, dat het vervelend congres was, dat er een ite stemming over heeft gehangen, pnmiskenbaar was deze matheid te eon- Iteereii bij de verschillende besprekin- over het verkiezingsprogram, over het «den der roode Amsterdamsche wet- iiders, over het lerugloopen van het le- Klal, enz. alle besprekingen, waarin |ls opvallends naar voren kwam. fcaarover kan men zich ook niet ver aderen. Omtrent begins elkwes ties prsebt, nationaal en internationaal, on- de S. D. A. P. de grootste verwarring. ,Do Tijd" leekent deze geestelijke crisis Ir juist als het blad schrijft: „Hoe slaat het inte-rnationaio socialis- ten aanzien van de roligie? Ziet naar dictatuur van het atheïsme in Rusland, kr de fanatieke godsdiensthaterij in Enkrijk, en vergelijkt daarmede de gees- jesleldheid van een Mac Donald, die i hij in Nederland woonde, zijn plaats ;etwijfeld in de Anti-Revolutionaire rlij of in de Christ.-Hist. Unie zou zoe- iVat zegt „liet" socialisme over het vre- fcraagstuk? (lilitairismo in Rusland. Iteun aan gel^ime militaire tractaten Frankrijk en België. |n Engeland een voorzichtige reaal- tiek, die parallel loopt met de drie- ge gedachto van Paus Benedictus XV; onrecht uit de zoogenaamde vredes- tlragen wegnemen, internationale recht zak, vermindering van bewapening. Holland alléén, waar de S D. A. P. lit opzicht „niets te dol" schijnt to zijn, [ben de socialisten: nationale ontwape- !n het economisch socialisme'' Rusland herstel van de kapitalisti- produclie-methóde. In Duitschland jkroet van de socialisatie-experirnenten. Frankrijk en Italië blijven zelfs de lefnemingen achterwege. En in Holland >r voor de papieren-socialisatieplannen [s onder de S. D. A. P.-ers géén belang- (lin meer". [lit alles mag ons echter niet doen den- i: Wij hebben van de S. D. A. P. dus is te vreezen! [Tocb zal men in onzen kring goed |n:' aldus besluit „De Tijd" zijn bo- aangehaald artikel „zich niet in b te laten wiegen door de matte slem- pg kij den tegenstander. Achter Vlie- Stenhuis, wiens „jeugdzonden" het woord is van* den congresvoorzitter ;de S D. A. P. nog leelijke parten kun- spelen; en achter Albarda, die mr. felstra in het hoofdbestuur, volgt, staat Fimmen, do drie-kwart-bolsjeWiek, ;in ie roodo vakbeweging, nationaal en ^nationaal heel wat aanhangers telt.' ^anneer de stemming In do S. D. A. P. om 't vriespunt blijft zweven, zouden hoerige elementen wel eens om Sten- p en Fimmen kunnen roepen, om op- 'e trachten aan Nederland „de ze- fingen van het socialisme" te brengen, pi oog in 't zeil, blijft dan ook het gifwoord". 01 oog in 't zeil èn positie vopro- gaada voor de eigen beginselen Isitieve propaganda voor onze poliok© Staatspartij! De weeldebelasting. jn de Amstordamsche Ivamer van Koop- Mei is een protest opgegaan tegen het fedieode wetsvoorstel inzake invoering een vertcrings- of tewel weelde-belaa- Pe T o o r z. deed nl. het voorstel om I commissie door het Bureau van de per te doen instellen, ten einde het porp van wet op de weeldebelasting Jer te bestudeeren. Ben der leden, de heer Ed. Gerzon, ver- ^rdj hierop, dat nog nimmer naar zijn plag in den handel zoo groote beroe- s is gewekt als door het onlangs ver- Ine* wetsontwerp. p koopkracht noemde spreker in ons f vooral in de laatste zes maanden rikbarend achteruitgegaan. Bij de in- üng van het ontwerp, is, zeido spr., nts één lichtpunt, dat nl. het Ncder- Ische volk hierdoor op behoorlijke ma- f zal worden ingedeeld in economische pei(?) Nog dezen morgen was spr. ge- ™n, dat tegen deze wet verzet zou ko- ;an .Verschillende zijden, waarvan dit ajet_eens verwacht had. L J- de Bink Huétïnck onder- tc-li;? e vroor{^en en drong aan op de g van een commissie van onder- felliiig Hierti [oe werd vervolgens besloten. Dit is, als we ons niet vergissen, het o e r s t e protest, dat ongetwijfeld wel door andere zal worden gevolgd. Tegen de - voorgestelde weeldebelasting is veel te zeggen, alleen al omdat tegen iedere belasting vele bezwaren kunnen worden geopperd! Op één ding willen wij echter met nadruk wijzen. Zoo lang is er geklaagd*over de te hooge directe belastingen, hoog voor ieder een; men wilde daarvoor in de plaats geen indirecte belasting op eerste le vensbehoeften hebben, en vrijwel een al- gemeene opinie was het, dat een w e e 1- dc-belasting in dien te zwaren be lastingdruk verbetering zou kunnen bren gen Welnu, nu i s er een weeldebe lasting voorgesteld! En nu moge men al trachten hier en daar over het wetsvoor stel wat tc schaven wat wel mogelijk en wellicht ook nuttig zal zijn maar nu bedenke men toch ook, dat de practische uitwerking van het vrijwel algemeen aan vaard beginsel er moet een weeldebelas ting komen noodzakelijkerwijs in de practijk moeilijkheden met zich brengt, tegen sommiger belangen min of meer moet aandriiischen. Men levere nu slechts opbouwende critiek! De courant brengt bijna dagelijks be richten over ontzettende rampen. De bovenstaande woorden waren Maan dag het opschrift boven een telegram uit China (Tiensin), waarin werd medege deeld, dat er duizenden slachtoffer waren geworden van een hongersnood. In de vluggen helaas vaak veel te vluchtigen gang van het dagelijksch leven, waarin zich ook de dagelijksche le zing van de courant heeft aangepast,, glijdt onze aandacht meestal o zoo gauw heen over de mcdedoelin°,en van zulke rampen, als ze ons niet raken in onze eigen belan gen. Wij willen nu 'ns, althans even, stil staan naar aanleiding van bovenbedoeld bericht. En dan rijzen er onmiddellijk vele ge dachten bij ons op. Slechts één van dezo willen we vasthouden. Wat zijn w ij, ook onder stoffelijk opzicht, gezegend bo ven vele anderen! Och, we weten liet wol: in dezen tijd vooral drukken de menschen, die moeten werken en striiden voor hun dagelijksch brood, zoovele zorgen. Jn dezen tijd vooral zijn er betrekkelijk zoo weinigen, die niet, althans van tijd tot tijd, worden neer-g e- drukt, onder den last van stoffelijke zorgen, terwijl de geest, die zoo graag zou willen opstijgen, dan wordt v a s t-g eke- tend door de vraag: hoe zal ik verdie nen, uitsparen of bezuinigen het bedrag geld, dat noodig is voor deze of die uit gave, wc!' r> in de omstandigheden, waarin ik verkeer, vcreischt of zeer gcwen~cht is, betzij voor mij persoonlijk, hetzij voor de genen, wier .zorgen ook de mijne moeten worden genoemd. Zulken zijn er zoo velen.En zij. die zulk een zorgen-last nooit behoeven te voe len, zij mogen zich cr wel van bewust zijn, dat aan hen veel roeven is en dus ook veel van lm; v dn tern ""'erlangd Maar toch, ondanks dien zorgen-last, dat zijn wij toch rijk! Rijk. niet aleen om die groote gave van ons Geloof, waarmede ons geschonken is de Hoop en de Liefde. Door die cave zijn wij allen rijkaards! Maar ook zijn wij, verreweg dc meesten onzer, rijk onder stoffelijk opzicht in be trekkei ijken zin, als we ons vergelijken met zoo vele anderen, die slachtoffer zijn van ontzettende wereldrampen, verspreid over héél de wereld Terwijl do courant als 't waro dage lijks van zulke rampen melding maakt, moge zij ook 'ns de bovenstaande gedachte daarbij plaatsen. BmTEKL&m Volkenbond. De kwestie der Kalender-hervorming. Onder leiding van professor van Eysin- ga heeft de volkehbondscommissie voor kalenderhervorming te Genèvo wederom een zitting gehouden voor het aanhooren van do meeningen van de vertegenwoordi gers der Protestantsche en Israëlietische kerkgenotsohappen, nadat reeds het vorige jaar de meening van den Heiligen Stoel, van den aartsbisschop van Canterbury en van den Oecumeenschen patriarch over 't in vele handelskringen gekoesterde ver langen naar kalenderhervorming was in gewonnen. De kansen op een iugrijxjonde kalender hervorming worden thans gering geacht, doch de commissie neemt zich op grond van de te barer kennis gebrachte kerke lijke inzichten wel als gerechtigd te mo gen beschouwen, haar arbeid ten gunste van de vaststelling van een vast tijdstip voor Paschen voort le zetten. Principieele dogmatische bezwaren te gen een zoodanige hervorming schijnen bij geen kerk te bestaan. De particuliere aanmaak van wapenen Een verklaring van Paul B o n o o u r. In do Maandag gehouden oponingszit- ting van do verbind i ngseotmnissie van den Volkenbond hield de Fransche vertegen woordiger Paul Boncour een toespraak, waarna de EngeLsche onderstaatssecretaris van Buiteulandscbe Zaken, Mac Neill, die tevens lid is van de z.g. raadscommissie een zeer belangrijke redevoering hield. Paul Boncour verklaarde, dat Frankrijk groote waarde heeltt aan de bespreking van de kwestie van den particulieren han del in wapenen. In do eerste plaats wil Frankrijk alles doen om hef aanzien van den Volkenbond Je bevorderen, en in de tweede plaats heeft Frankrijk genoeg Te- den om aan te nemen, dat Duitschland, door het opriohlen van wapenfabrieken in het buitenland, de desbetreffende bepalin gen van liet Verdrag van Versailles over treedt. De Engelscljo verlegentyoordiger Mac. Neill nam in do kwestie der werkmethode een standpunt in, dat tegengesteld was aan bet Fransche. Hij legde er den na druk op, dat de commissie niet gebonden is aan de voorbereidende werkzaamheden van den Volkenbond, maar geheel vrijelijk oen eigen uitgangspunt kon vaststellen. Hij waarschuwde er tegen in de kwestie van de controle op den particulieren aanmaak van wapenen een definitief besluit te ne men vóór de kwestie van den handel in wapens is opgelost, daar Amerika zijn medewerking in deze kwestie heeft toe gezegd, en een eventueel besluit vau do commissie in dien zin zou kunnen uitlog gen alsof zij Amerika a priori de handen zou willen binden. Mac Neill verklaarde daarbij, dat En geland geen overeenkomst in deze aange legenheid kan ou der teekenen, waarbij Amerika niet betrokken i* Duitschland. De veiligheidskwestie. Eon Duitse li o verklaring. Een der leidende Duitsche parlementa riërs heeft in zake de veiligheidskwestie aan een medewerker van Wolff verklaard, dat Duitschland bereid is aan de oplos sing van deze kwestie positief mede te werken, en zelfs een reëel belang hierbij heeft, dat veel gemotiveerder is dan dat van Fransche zijde. In de Fransche pers wordt do noodza kelijkheid van een waarborgverdragsteeds met do mogelijkheid van een Duitschen aanval gemotiveerd. De Westelijke mo gendheden zouden moeten verklaren,"dat elke aanval van Duitschland op welk punt van de grens, van de Noordzee tot de Adri- atischo Zee, als een aaval op alle geal- lieerdo mogendheden moet worden be schouwd. In deze opvatting moet men een vor- daraaiing der werkelijkheid zien;Frankrijk tocb weet, dat Duitschland volkomen ont wapend is, zijn naburen daarentegen niet In Duitschland denkt geen verantwoordelijk mensch aan een aanvalsoorlog, maar wel leeft dit land sinds zes jaar in voortdu rende zorg voor de veiligheid zijner gren zen. Hij heeft horendien de bezetting van Dusseldorf, Duisburg, Ru'hrort en het ge- heele Roergebied moeten verduren. Voor de Duitschers klinkt het daarom volkomen ongelooflijk,als en z.g. vrees .voor Duitsch land door de tegenstanders maar steeds opnieuw wordt opgehaald; zij moeten veeleer gelooven, dat de voorgewende „zorg voor de veiligheid" slechts als voor wendsel voor politieke doeleinden, welke in liet verdrag van Versailles geen basis vinden, benut wordt. Hetzelfde vermoeden wordt gewekt, door de steeds herhaalde aanvallen op Duitsch land inzake de ontwapen in ga-kwestie, niettegenstaande do weerlegging, welke van Duitschland herhaalde malen gege ven is. Het conflict met Roemenië. S ons a t i o n e el e telegramen. Over het conflict tusschen Duitschland en Roemenië doen te Berlijn wilde ge ruchten do ronde, die in het bijzonder voedsel krijgen,doordat enkele bladen' zich uit Boedapest sensationeelo telegrammen laten zenden. Volgens dezo telegrammen zou een groot aantal Duitschers uit Roemenië ver bannen worden, waaronder menschen, die sedert véle jaren in dat land wonen en met Roemeensche vro.uwen gehuwd zijn. De mannen worden uit 'hun bed opgelicht en op brutalo wijzo over do grens gez^t, nadat men hun legitimatiepapieren hoeft afgenomen, terwijl de gezinnen onbe schermd achterblijven. Verder heet het, dat de Roemeensche regeering beslag zal gaan leggen op de particuliere vermogens der aldaar wonen- do Duitschers, waartoe de regoering lijs ten met opgaven dezer vermogens zou hebben doen samenstellen. De A.E.G. en Siemens Schuckert zouden uit dien hoofde reeds voorbereidingen hebben getroffen om 'liun bezittingen in Roemeensdhe han den te doen overgaan. Merkwaardig is bet, dat de Duitsche regeeringsambtenaren gisteren- in do confe rentio met do buitenlandsdhe journalisten welke iedere week plaats heeft, verklaar den, dat zij geen ambtelijke berichten hadden ontvangen. Door al dozê berichten en geruchten heeft zich een zenuwachtige stemming on der breede kringen meester gemaakt, Als protest heeft gisteren aan de Berlijnscho beurs geen noteering van de lei en van do Roemeensche effecten plaats gehad. Een aantal bladen uit zich zeer scherp togen Roemenië en zelfs de gewoonlijk buitengewoon bezadi&de „Germania" zegt naar aanleiding van do bedreiging met het verbreken der diplomatieke betrek kingen en de berichten omtrent bet ruwe optreden tegen de Duitschers, dat zulke Aziatische methodes met gelijke munt moeten worden betaald en inet oen ener giek optreden van do Duitsche regeering. Een cpzieriiare aanhouding. Do inspecteur-generaal dr. Schneider van do Friedens-gesellschaft to Hagen is wegens landverraad gearresteerd, en wel naar aanleiding van oen onlangs in het bezette gebied gehouden rede. (Dr. Sneider is lid dei* democratische partij en was tot^oor korten tijd secreta ris der afdecling Westfalen van deze par tij). Frankrijk. De stabiliseering van den franc. De gouden standaard. In de kamerzitting van gisteren wezen verschillende sprekers op de noodzakelijk heid van den terugkeer door Frankrijk naar den gouden standaard. Allen waren bet echtel* eens, dat dit langzamerhand moet geschieden. De minister van financiën Glementel deelde aan de Kamer mede, dat de waardo van den franc niet door een decreet of le gislatieve maatregelen kan worden ver meerderd. De waarde van den franc kan slechts stijgen door verbetering van den economischen toestand. Frankrijk moet daarvoor zijn productie verhoogen. Dc opheffing van het gezantschap bij het Vaticaan. Een protest der Fransche kardinalen. De Fransche kardinalen hebben geza menlijk een brief aan Herriot gericht, waarin zij protesteeren togen de opheffing van het gezantschap bij het Vaticaan. Zij verklaren, dat hot besluit van de Kamer hen in hun overtuiging ten zeerste gegriefd heeft, en voegen er aan toe, dat een der gelijke maatregel door geen enkele hande ling van den Heiligen Stoel gerechtvaar digd wordt. Enge'and. De nood in West-lcrland. Een onjuiste v or klaring van de regoering. Tot veler verbazing Loeft de regecring van den Zuid-Iorschen Vrijstaat naar uit de Engelscho bladeu blijkt bij monde van den minister van Landbouw, don lieer Hogan in de „Dail Eireann" verklaard, dat er, in strijd met de verspreide berich ten, in hof Westen van Ierland geen spra ke is van abnnrmalen nood. Hij heeft hier aan, gelijk wij indertijd gemeld hebben, nog toegevoegd, dat de toestand er zelfs eenigszins beter is dan in normale jaren. Hebben degenen, die in de pers sonibcro tafereclen van den toestand in het Westen hebben afgeschilderd, cn zij, die in allerijl hulp- en steunaclies hc-bben op touw gezet of beeft de minister gelijk? Op deze vraag geeft do Dublinsclie correspondent van do „Manchester Guardian" antwoord Hij verzekert op grond van eigen erva ring hij heeft hot heclc Westen van Ier land doorkruisd dat de nood, die er thans heerscht, verre dien van de laalsto jaren overtreft, als gevolg van het feit, dat zoowel de visclivanest als do oogst is mislukt. Hij kan de uitlating van den minister dan ook alleen verklaren uit do zucht, die tegenwoordig allcrwege in Ier land valt waar te nemen, de dagen, dat Ierland werd behandeld als een pauper- staat, afhankelijk van de rest van de we reld, als geëindigd te beschouwen. De correspondent voegt hieraan toe, dat dit een houding is, die do bewondering zal afdwingen van allen, die het goed met Ier land voorhebben, doch meent dat minister nogan juister zou hebben gehandeld, wan neer hij uitdrukkelijk had verklaard dat Ierland zich voortaan in slechte tijdon zelf wel van hot noodigo zal voorzien. Staking van Iramlieden. Do arbeiders van een groot tramdepot te Londen staakten gistermorgen den arbeid wegens beweerde wcigöring van do tram wegmaatschappij om ontslagen arbeiders weder in dienst te stellen. Het verkeer ondervindt hiervan ernstig ongemak. HET VOORNAAMSTE NIEUWS* BUITENLAND. Een Duitsche verklaring aangaande de veiligheidskwestie. De stabiliseering van den Franschcn franc. Men Wil ierug naar den gouden standaard. De nood in West-lerland. Amerika wil de Sovjets nog niet erken* nen. BINNENLAND De Tweede Kamer behandelt het wets ontwerp Herziening van het Reglement op het beleid der Regeering van Ned.-lndië (Kameroverzicht). De R.-K. Bouwpatroons maken eenige bezwaren tegen het ontwerp-coMectief contract in de bouwvakken. Volgens een loopend gerucht is Bridce uit Engeland naar Frankrijk gevlucht. (Telegrammen). Joego-Slavië. De yerkiezingen. Onlusten in hot Ba n a a t. Uil Mintchichevo, een plaats in het Ba naat, welke kort geleden mot Roemenië werd ingewisseld, wordt gemeld, dat de Duitsche inwoners aldaar een aanval hebben gedaan op ecnigo Serviërs, die den uitslag der verkiezingen afwachtten. Drio Serviërs werd. n gewond. Do gendarme rie ontruimde de omgeving van liet raad huis, waar de Duitscljprs tegen de Servi sche gemeenteraadsleden manifest nb n. 50 personen werden gearresteerd. Rusland. Een g '-'anige arrestatie. Naar ons uit Moskou wordt gemold, heb ben volgens dc Russische bladen agenten van de Gepeoe tc Noworossisk, een ma troos gearresteerd, die dienst had genomen op con buitenlandsche vrachtboot. De aangehoudene word door den plaat selijken chef van 'do Gepeoe zelve nnar het station begeleid, wnr een v ;rn in don gereedstaanden trein voor hem werd gereserveerd. To Noworossisk wordl ahremecn n.-rr'o- nomen, dat de aangehoudene geen gewoon matroos, doch oen vooraanstaand com munist cn oen persoonlijke vriend van Trotzki was, die op deze wijze naar hot buitenLand wilde vluchten, om er ver schillende geheime documenten te publi- ceeren, welke voor do tegenwoordige lei ders van sovjet-Rulsand onaangename ge gevens bevatten. De douaneambtenaren, die bij de arres tatie aanwezig waren waren getroffen door de hoffelijke wijze, waarop do chef van de Gepeoe den gearresteerde b han delde. Dc politiek van.Trotzki'i opvói j.r. In een rede, gehouden voor vijfduizend militaire toehoorders, verklaarde de volks- commissiaris van Oorlog, Froenze, dat do politiek van de Sovjet-regcering streeft naar het vermijden van politieke con flicten. Froenze noemde het verdrag met Japan een 'gebeurtenis van wereld poli tieke beteekenis. Het Roode Leger dient slecht-, voor defensieve doeleinden, f Perzië De afwezige Sjah. Het Perzische parlement zal den Sjah nogmaals verzoeken terug te koeren. Dezo hoeft te Remo overleg gepleegd met zijn broeder Ali, cn besloten aan allen druk, speciaal dien van liet ministerie van oor log, weerstand to bieden, niet af te tre den en strenge instructies aan den regent te seinen. Japan Een politieke aanslag te Tokio. Te Tokio is van liberale zijde een aan slag gepleegd op dr. Isjiki, den vice-pre sident van den geheimen raad. Een grooto groep radicalen bestormde zijn huis, en viel den ouden staatsman aan. De aanslag wordt beschouwd als een wraakoefening wegens het feit, dat op voorstel van Isjiki de geheime raad de leeftijdsgrens voor het actieve kiesrecht van 25 tot 30 jaar hoeft verhoogd. Amerika. De Ver. Staten cn Rusland. Volgons G o o 1 i d g e nog g 1 termen voor erkenning. Teneinde een einde to maken aan wijdverspreide vorhulcn over oen te wachten wijziging in zijn bonding te' over Rusland, heeft president Coolid verklaring afgelegd, dat hij op het oo hl ik geen termen aanwezig acht voor erkenning'van Ruslan 1 door de Verce do Staten. i'i'r- eon

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1925 | | pagina 1