Vierde Blad
BQ
bai
Zaterdag 14 Februari 1925
CONFERENTIES
VOOR NI ET-KATHOLIEK EN
Naar aanleiding van een vraag om op
heldering in -„De Tijd" van j.l. Dinsdag
door ona Woensdag overgenomen) ontving
jit blad het volgend schrijven:
Geachte Redactie.
(.iaarne beantwoord ik onmiddellijk de
rraag, die u mij stelt in uw nummer van
Ijeden Ik houd mij daarbij aan uw eigen
fonk, om niet over de rede zelf te hande
en D»t ware ook niet wei doenlijk; een
irnstige beschouwing over het diepste
zen3-verschil tusschen de roomsche en
je protestantsche visie leent zich niet voor
jchandeling in een -dagblad-discussie. Al-
een ji'^g ik wel verzekeren, dat als ik
'oomsche dogmatiek bestudeer, ik ga tot
c bronnen en de eerste schrijvers, zoodat
jlc mij niet bepaal tot Harnack en Heiier
[al waardeer ik deze geleerden meer dan u)
Jlaar nu de vraag: wat ik bedoel met
!t aanvallend karakter der conferenties
>or niet-Katholieken Jk dank u zeer voor
no vraag, die mij gelegenheid biedt om
>n misverstand weg te nemen, waarvan
k zelf de mogelijkheid niet had vermoed
i dat zeker door mijn rede niet gewekt
maar dat door het verslag niettemin
is jlijkbaar bij u is gewekt Ik haast mij het
te nemen. U laat mij zeggen, dat in
le "conferenties het protestantisme wordt
tangovallenu ontkent dit, maar verwijst
Da' nij wel naar ontstellende aanvallen van
jiedikanten tegen de roomsche leer of de
[oouoche Kerk. Deze verwijzing was on-
ïoodig; ik keur dit optreden van predikan-
'n even sterk af als u en ik heb er geen
'ivfi (ogenblik aan gedacht om roomsche spre-
ters van iets dergelijks te betichten De
Vü£eak staat nobeler, doch daardoor ook ern-
(tigei.
Er worden 'lezingen voor niet-Katholie-
:en gehouden over de roomsche leer Niet
roos («-christenen, opdat zij tot het chris-
eiidom worden gebracht, zij het in zijn
oomschen vorm. Niet voor ongeloovigeh,"
«hl ipdai zij tot het geloof worden gebracht,
:ij bet in zijn rooihsche gestalte. Maar
foor niet-Katholieken. dat is dus ook voor
[eioovige protestanten. Dit feit is de aan-
;al, waarop ik doelde en dien ik in mijn
ede met zooveel woorden aangaf. Kimt u
«roeien, wat dit feit voor geloovige pro-
estanten beteekent? Welnu, dat feit en
lien aanval heb ik betreurd,
versta mij welik ontzeg aan de room-
ilie sprekers niet het recht, om deze le-
ingen te houden; maar ik betreur uiter-
dat men gebruik maakt van dit
heoretisch recht Er is zoo zette ik in
lea aanhef van mijn rede uiteen er is
(eters te doen in den ernstigen tijd, dien
nij beleven, dan dat roomschen aanvallen
ip geloovige protestanten. Wij moesten,
ils loomschen en protestanten naast elkan-
jjOI Ier staande, elk recht vooruit het onge-
|B oof aantasten en elkander ongemoeid Ia
ën. Dit ware sympathiek. Maar nu dat
liet geschiedt en juist omgekeerd' deze
nval plaats heeft, nu heb ik gemeend,
loewel no'ode, de uitnoodiging te moeten
u lannemen van den Leidschen kerkeraad,
lie immers en ook dat element heb ik
n mijn rede nadrukkelijk genoemd
nij ectitzinnig en gelouvig protestant is. U
:ult mijn naam niet aantreffen in verband
ten net eenige actie te dezer zake, waaraan
Tijziunigen verbonden zijÉ>.
t-Di
W
;ezt
Ziehier de verklaring van mijn woord,
dat u nu zeker meer helder en minder
stootend zal wezen.
Laat mij tenslotte uiting geven aan een
teleurstelling Ik onthoud mij angstvallig
van alles, wat tegenover de hedendaagsehe
roomsche actie ook maar ietwat kwetsend
of smadend zou kunnen wezen; ook toen
ik mijn kiesche taak in Leiden vervulde,
heb ik dat gedaan Het doet mij leed en
stelt mij te leur, dat dit door u niet ge
waardeerd en zelfs niets opgemerkt is
Hoogachtend,
Uw diw
J. R. SLOTEMAKER DE BRUINE.
Utrecht, 10 Februari 1925.
,,De Tijd" teekent hierbij aan:
Wij danken den hooggeleerden inzender
ten zeerste voor zijn gewaardeerd ant
woord, waarbij wij echter moeten opmer
ken:
le Dat zijn klacht als zouden de lezin
gen van katholieken voor niet-katholieken
een aanval op het Protestantisme zijn,
toch niet gemotiveerd is door het feit, dat
geloovige Protestanten deze lezingen kun
nen bezoeken.
De lezingen zijn allereerst bedoeld voor
zoekenden; de conferenciers plaatsen zich
op het standpunt, dat degenen, die hen
komen aanhooren, ofwel zelf een overtui
ging zoeken en zetten dezen het Katholi
cisme uiteen, of wel zij geven voor bfn,
die, om wat reden dan ook, belang stellen
in het Katholicisme, een objectieve uiteen
zetting der Katholieke levens- en wereld
beschouwing.
En dat is prof. S. de B erkent dit
zelf onomwonden het goed recht van
iedere levende organisatie. Het feit, dat
ook Katholieken van dit gemeen recht ge
bruik maken, kan niemand him euvel
duiden
2e De conferenties bedoelen en willen
geen aanval op andere richtingen of over
tuigingen. zeker niet op positief-Cliriste-
lijke belijdenissen De Katholieke confe
renciers zorgen er angstvallig voor om
alleen te spreken over Katholicisme en
nooit of nimmer zullen zij één niet-katho-
lieke richting, welke dan ook, ex professo
gaan uiteenzetten, critiseeren of veroordee-
len in een conferentie voor niet-Katholie
ken.
3e. Maar zij hebben geen reden om ge
loovige Protestanten ^van deze conferenties
uit te sluiten omdat de Protestantsche
overtuiging zich niet verzet tegen een zelf
onderzoek en omdat de ondervinding heeft
geleerd, welke ontzaglijke misvattingen
omtrent het Katholicisme ook bij geloovige
Protestanten hoerschen Mogen wij niet
tra-chten die weg te nemen en zoo ten
minste te komen tot ©en wederzijds-meer-
waardeeren van elkander? Vooral wanneer
men in vervolg-cursussen rustig met elkan
der kan spreken over twistpunten en ge
schillen
4e. Alhoewel overtuigd van prof. S de
B 's goeden en oprechten wil en volmaakt
erkennend, dat hij. hoewel anti-Roomsch,
zich verre houdt van alle anti-papism»,
hetgeen wij wel degelijk èn opmerken ön
waardeeren, moeten wij toch zeggen, dat
uit zijn te Leiden gehouden lezing, voor
zooverre wij haar uit de kranten-verslagen
konden beoordeelen, zulke ernstige mis
vattingen omtrent de Katholieke dogma
tiek rezen, dat juist zulke lezingen ons ver
sterken in de overtuiging, dat onze be
voegde mannen een goed werk doen met
die dogmatiek ook aan geloovige Protes
tanten uit een te zetten Indien de hoog
geleerde inzender het proefondervindelijk
bewijs wil zien geleverd van hetgeen wij
hier zeggen, laat hij dan de copie zijner
lezing eenvoudig eens vertrouwelijk voor
leggen aan een zijner Katholieke collega's
te Utrecht, aan prof. Beyaens of prof. Lig-
tenberg b.v Dan zal hij zien wat kanttee-
keningen een katholiek theoloog kan ma
ken bij zijn misvattingen der Katholieke
dogmatiek Wanneer het nu zoo is bij een
oprecht en hoogbegaafd man alï de inzen
der, wat moet het dan niet zijn bij min-
der-óntwikkelden, die vaak, zooals prof.
S de B zelf erkent, door mind er-goed wil
lenden worden voorgelicht?
Zoo. meenen wij, zal de Utrechtsche
hoogleeraar, naast wien wij volgaarne in
het gelid staan tegen het ongeloof, ons
standpunt in deze zaak verstaan en bil
lijken sMen moet" zoo leert de „Navol
ging". het ecne doen en het andere niet
nalaten."
SP0KT
VOETBAL.
R. K. FEDERATIE.
Overzicht.
lederen Zondag weer worden er zoo
langzamerhand meer afdeelingskampioe-
nen bekend. In de Overgang E verwierf
H. B. G. vorige week het kampioenschap
met 7 verloren punten uit 12 wedstrijden.
Het krachtsverschil in deze afdeeling is
dan ook niet bijzonder groot als men ten
minste een uitzondering maakt ten aan
zien van Wilhelmus, dat bepaald te zwak
voor deze afdeeling is. Morgen moet deze
club op bezoek bij de Meer, waarvan de
Voorburgers wel niet veel pleizier zullen
beleven, de Meerclub en spelen R. K. A.
V en Geler morgen gelijk, wat niet uitge
sloten is, dan stijgen de Meerbewoners
van de tweede plaats van onder tot de
tweede plaats van boven. Dat typeert wel
het geringe onderlinge verschil.
In de tweede klasse H is er door de
uitslagen van Zondag jl. wel eenige wijzi
ging gekomen in den competiliostand, zoo
als uit onderstaaude blijkt:
Excelsior
8
6
1
1
21-12 13
1.62
Donk
10
7
1
2
13-4
15
1.50
V E. P.
10
4
4
2
17-11
12
1.20
P. V. G. II
10
4
2
4
14-9
10
1.—
Monfoort
8
4
4 10-15
8
1.—
Leiden
10
4
1
5
24-15
9
0.90
G. Fl. V
11
2
3
7
10-28
7
0.63
Gr. W. n 2
9
1
2
6
9-23
4
0.44
Excelsior heeft dus een goede kans op
het kampioenschap gekregen doordat D.
O. N. K. j.l. Zondag van V. E. P. heeft
verloren. En tegen de P. V. G.-reserves
zullen de Schiedammers zich de mooie
kans op het kampioenschap zeker niet
laten ontnemen. Wordt het dus een over
winning voor Excelsior, ook D. 0. N. K.
zal nog trachten zich te handhaven het
geen door èen overwinning op Graaf Flo-
ris wel kan geschieden.
V. E. P. is heel goede derde in deze af
deeling en de Woerdenaars zullen morgen
hun positie nog wel verbeteren ten koste
van de Graaf Willem-reserves indien deze
ten minste niet voor een verrassing zorgen
zooals tegen D. 0. N. K. en Leiden.
De laatste wedstrijd wordt gespeeld op
Leiden-terrein, waar Montfoort te gast
komt. De Leidenaars hebben nog een ap
peltje te schillen met de Montfoorters over
het bezoek aldaar. Tot heden hoorden we
nog steeds niets over den in Montfoort
niet voleinden wedstrijd. We hebben altijd
gedacht, dat deze wedstrijd overgespeeld
zal worden, doch er is nog geen enkele me-
dedeeling hieromtrent door het bondsbe-
sluur gedaan. In afwachting of er einde
lijk nog wat zal komen, zullen de Zwart
Witten goed doen morgen de beide puntjes
binnen te halen, wat toch niet onmogelijk
is, mits men Montfoort maar in de gaten
houdt. Ook V. E. P. toch werd tegen aller
verwachting in gedupeerd door een han
dige tactiek van Montfoort.
Wedsfrijdprogramma voor a.s. Zondag.
Eerste klasse.
R. K. M. S. V.Sittard J. Leimissen.
T. A. G.Palcmig G. Knipschild.
KimbriaChèvremont P. Scheren.
GaesarValkenburg H. Deloo.
WiinpYane&nyieoKcli
VIII.
8 Februari.
Lezer, wij weten niet, wie u is: tuinder,
>oor, winkelier, ambachtsman, rentenier,
ulrocaat of kloosterzuster, maar wij allen
jebben toch eenige trekken gemeen, onder
indere dezen, dat wij gaarne een brief
ïrijgca. Is dat den spijker op z'n kop ge-
i of is het er naast? Wij gelooven
aa het eerste. Neen, wel niemand is on-
erschillig voor de groote macht, welke
u >ost heet. Tenminste wat ons persoonlijk
ipU oetreft, wij vinden het altijd een genoe-
Ba ?en, als we, 's morgens of "s avonds toe-
!ert 'ahigerwijze in het portaal komend, daar
de fuik met buit gevuld vinden, om dan
don heelen bundel binnen te brengen en
uit to zoeken, wat voor A, B, G, D of E be
stemd is, zooals we op strooiavond een
booten mand met verrasingen uitpakken,
te zien, wat Sinterklaas voor ieder
gereden heeft. Eiken morgen en el-
S. i'en avond is 't een belangrijk vraagstuk,
ffat Tante Post heeft meegebracht. Dan
j denken we aan hetgeen de Rotterdamsche
hooplieden in onze jeugd op de markt rie
pen, terwijl zij hun lapjes rangschikten:
.uitzoeken maar! uitzoeken maar!" Want
ferrassingen zijn nooit uitgesloten. Nu ja,
A'rike kranten er komen, weet je natuur-
bjk en zoo zijn er nog andere stukken,
ft'aar je op rekenen kan. Maar toch im-
toer is er ook reden tot nieuwsgierigheid.
Wie weet, of niet een rijke, tot dusver on
tkende oom je tot universeel erfgenaam
hoeft gemaakt! Wie weet, of niet een oud
fond, dien je voor altijd tengevolge van
oon kleine kwestie voor je verloren waan-
de oude banden weer samenhechten
*>1 Wie weet, of niet één van je vricn-
eQ je komt vertellen, dat hij naar 't kloos-
0r, of trouwen of naar 'n ander wereld-
•jpel gaat. Misschien krijg je wel een aar-
jhg prijsje uit een liefdadigheidsloterij. Er
«jonnen ook schimp- en klaagbrieven on-
.or zijn. Ja, dat alles kan Tan Ie'Post mee-
re&gen, zonder dat je er een grein ver
boden van hebt. Daarom hebben wij een
postbode ook altijd een man van beteeke-
nis gevonden. Dat is er zoo een, weet jo,
die achter de coulissen %kijkt, die Onzen
Lieven Heer helpt bij het uitzoeken van de
personen, die op het tooneel dezer wereld
verschijnen moeten, en bij het regelen van
het spel. Dat is er een, die over je voor-
en tegenspoed beschikt.
Wat die man allemaal in zijn postzak
draagt, valt onmogelijk te berekenen:
droefheid en vreugd, zonde en deugd, adel
en egoïsme, schatten gelds, maar ook heel
gemakkelijk berichten, zwart op wit, die je
ondergang beteekenen.
Wat we boven schreven is eigenlijk maar
een inleiding, een inleiding, n.l. tot de Lo
wering, dat iemand, die wel eens wat
schrijft in dagblad of tijdschrift meer dan
anderen de kans beloopt, in zijn bus min
of meer verrassende brieven te vinden.
Wij bijv. hebben al menig keer naar aan
leiding van hetgeen we gedurende een
paar jaar zoo hier en daar plaatsten, een
schrijven gekregen van ons totaal onbe
kende personen. De een vroeg inlichtin
gen omtrent een of ander, een tweede
meende in het geschrevene een fout te
ontdekken, een derde wilde naar aanlei
ding van het artikel een plannetje opzet
ten, een vierde was het erg met ons eens,
een vijfde uitte zijn afkeuring. En dat is
eigenlijk iets heel gewoons. Lezfer, heeft u
ook niet meermalen op het punt gestaan,
om naar aanleiding van hetgeen u in een
of ander boek of dagblad of tijdschrift las
een brief te schrijven, gloeiend van ver
ontwaardiging of bewondering, al naar
gelang 't uitkwam? Wij moeten erkennen,
vaak zulk een aandrang gevoeld te hebben.
God immers heeft den mensch de taal ge
geven, om zich te uiten. Vondel was daar
zoo van overtuigd, dat hij dichtte:
„Wat mij op 's herten grond leit,
Dat welt me naar de keel."
De vorige week kregen we weer zoo'n
brief, t Ging over hetgeen we in dit blad
onlangs schreven over do verhouding tus
schen katholieken en and< rsgeloovigen.
De schrijver verklaarde ons, dat wat we
Overgangsklasse E.
De MeerWilhelmus G. Starren.
CelesR. K. A. V. F. van Veen.
Tweede klasse H.
ExcelsiorP. V. G. II H. de Bueger.
Graaf Willem II 2—V. E. P.
Graaf FlorisDonk J. Righ. v. Gelder.
LeidenMontfoort A. Bizot.
DIOG. HAARL. BOND.
Overzicht.
Met belangstelling zien we uit naar de
resultaten van de wedstrijden, die morgen
in do eerste klasse gespeeld worden. Im
mers, wellicht valt de voorloopige beslis
sing omtrent de eerste plaats morgen, Als
T. Y. B. B. morgen wint van de Zwalu
wenclub uit dezelfde stad en Concordia
verliest van S. J. C. in het Sportpark te
Noordwijk, dan zijn de kansen van de lei
ders weer eenigszins verbeterd. Immers
dan behoeven de Geel-zwarten slechts een
gelijk spel te behalen tegen W. F. C. om
definitief kampioen te zijn. En zeer waar
schijnlijk zal S. J. G. de Haarlemmers
morgen wel te hulp komen, daar de jon
gens van v. d. Berg door een overwinning
van 20 of 30 nog een goede kans op de
tweede plaats hebben. Er hangt dus veel
van dezen wedstrijd af.
H. B. G. zal een geduchte poging wagen
om voor goed uit de gevaarlijke zone weg
te komen en de club uit Lisse kan zich dus
op een warme ontvangst voorbereiden.
Het krachtsverschil tusschen Santpoort
en W. F. G. zal niet groot zijn. Een kleine
overwinning van de thuisclub lijkt ons het
meest waarschijnlijk.
In de derde klasse E ontvangt Concor
dia II de S. J. G.-reserves. De Hillegom-
mers hebben momenteel een goeden voor
sprong en door een nieuwe overwinning
maken zij hun kans op het kampioenschap
nog beter. Waar zij bovendien in de eerste
ontmoeting een punt aan S. J. G. ver
speelden gelooven we dat de Noordwijkera
morgen wel geen succes zullen hebben.
Teylingen en Lisse strijden om de bezet
ting van de tweede plaats, maar indien
de gastheeren er morgen in slagen te win
nen is de tweede plaats zoogoed als ze
ker voor hen.
Ook om de laatste plaats wordt nog fel
gestreden en wel tusschen E. M. S. n en
Leiden III, welke clubs elkaar morgen in
Noordwijkerhout zullen bekampen. Zou
den ook deze Leidenaars evenals het twee
de elftal op de onderste plaats in de rang
lijst willen eindigen? Komt jongens, eens
flink aangepakt. E. M. S. II heeft reeds
een punt te pakken en dus opgepast, dat
er morgen niet twee verloren worden.
Trekt morgen eens volledig naar N'hout.
Leiden IV heeft de eer alleen in de vier
de klasse en zooals we vorige week reeds
schreven is er, in langen tijd niet gespeeld.
Waar nu S. N. A. de tegenpartij is dient
er terdege rekening mee gehouden te wor
den, dat er niets verloren mag worden, om
het kampioenschap te behalen. Derhalve
verwachten we van de Leidenaars een
overwinning.
In" Leidschendam wordt de jaarlijksche
wedstrijd gespeeld om den burgemecster-
Keizer-beker tusschen A. V. V. en de club
uit Oegstgeest. Dat belooft weer een inte
ressant partijtje. We zijn wel benieuwd of
er ook merkbare vorderingen in beider
spel waar te nemen zullen zijn.
De juniores van Leiden vertrekken te
11.30 uur pifr fiets vanaf de Haarlemmer-
trekvaart. De beer Lamboo zal de junioren
vergezellen.
Wedstrijdprogramma voor a.s. Zondag.
Eerste klasse B.
T. Y. B. B. I—R. K. V. Z. I D. Havcrkorn.
Santpoort IW. F. G. I L. Pirovano.
H. B. G. IILisse I P. Veen.
S. J. G. IConcordia I H. de Bueger.
Derde klasse E.
Teylingen ILisse II G. v. d. Klugt.
Concordia IIS. J. C. II H. v. Klinck.
i E. M. S. IILeiden III H. Caspers.
Vierde klasse F.
Leiden IV—S. N. A. I 12.30 uur
G. Hoogenduin
Vierde klasse G.
A. V. VWestlandia'IIP. Brugman.
Edoh IIIL. en Sn. III Joh, v. d, Stam.
Junioren-Competitie.
District Leiden.
1 uur: LisseLeiden Th. van Bozu.
District Den Haag.
12.30 uur: S. *D. A. I—A. V. V. III.
Vriendschappelijk.
2 uur: A. V. V. I—O. V. V. I.
NEDERLANDSCHE VOETBALBOND.
Overzicht.
De komende voetbaldag is van zeer groot
belang voor het Leidsche voetbal. Want
meer dan de vraag, wie er in Afdeeling I
kampioen zal worden dringt zich de vraag
op, of het A. S. G. zal gelukken het degra
datiegevaar te ontloopen. Leidsch Rood-
Zwart heeft helaas iets te laat een eind
spurt ingezet, zoo geweldig, dat de sterkste
clubs in haar een struikelblok zullen vin-'
den, ja, dat zelfs de a.s. kampioenen niet
van haar zullen kunnen winnen, maar
daar tegenover staat, dat ook Unitas in
de eindspurt is en nu is het de groota
vraag maar, wie de meeste kracht kan ont
plooien. Ondanks alles gelooven we, dat
de balans in deze naar A. S. G. zal over
slaan. De rood-zwarten toch achten wij
technisch bekwamer en als zich daaraan
hot enthousiasme aanpast, dan moet da
overwinning voor de Leidenaars zijn. Er
kan gewonnen worden, dus er moet ge
wonnen worden. Dat is de leus, die de
laatste weken allen doortrilt. Moge de uit
slag gunstig zijn dan zal ook in den eind-
wedstrijd tegen Feijenoord het geweldig
enthousiasme kunnen zegevieren.
Quick zal den Leidenaars wellicht oen
handje helpen, want wij mogen toch vei
lig verwachten, dat Sparta zich met een
kans op het kampioenschap voor oogen,
zich door de Hanenburgers niet zal laten
verslaan.
Van groot belang voor de bewoners van
Spangen is ook de wedstrijd Blauw-Wit
Feijenoord. De eerste wedstrijd tusschen
beide concurrenten eindigde in een» sma
delijke nederlaag voor (le Zebra's en we
gelooven dan ook, dat zij alles in 't werk
zullen stellen om revanche te nemen. Een
voorspelling in deze lijkt ons heel moeilijk,
doch we gelooven toch niet, dal Feijen
oord er zonder kleerscheuren afkoml.
De voornaamste wedstrijd in Afd. II is
die tusschen E. D O. en Stormvogels In
dien de IJniuidenaars spelen zooals Zon
dag tegen Ajax dan golooven we. dat er
in Haarlem gewonnen wordt Als E. D. O.
er echter in zal slagen één of zelfs Iwee
punten binnen te halen, dan zijn do kan-i
sen van II. B S. aanmerkelijk verbeterd,
omdat zij zelf er niet aan» zullen denken
van V. O. G. te verliezen al mag stellig
verwacht worden, dat V. O. G. er een eer
in zou stellen de kampioensplannen voor
H. B. S. den kop in te drukken.
Excelsior en D. F. G. zullen beide wel
verliezen van Ajax en R. C. H. welke
laatste clubs elkander de derde plaats wel
zullen betwisten.
Lugdunura ontvangt morgen de club uit
Alphen, wat beteekent, dat er aan den
Warmonderweg een belangrijke wedstrijd
wordt gespeeld, waar ongetwijfeld veel
bezoekers zullen zijn.
Slaagt Alplien er in ook maar slechts
een gelijk spel te behalen dan zijn zij
kampioen dezer afdeeling. We gelooven
echter, dat de grocn-wltten alles in het
werk zullen stellen om het vooralsnog niet
zoover te laten komen en dus zal liet er
spannen.
De A. S. G.-reserves ontvangen de dito's
van A. D .0. Zou oök nu weer een gun
stig resultaat bereikt worden? De laatste
wedstrijden bebben het doen hopen.
Vooruit dus, rood-zwart!
daaromtrent in het midden hadden ge
bracht, hem „uit het hart gegrepen" was.
Hij spoorde ons aan, op die manier meer
te schrijven. „Tracht", zoo luidde het,
„ons, Katholieken, op te wekken tot mede
lijden met onze dwalende broeders, waar
onder er toch zoovelen zijn met een op
recht hart en groote naastenliefde. Dat dit
laatste voortkomt uit natuurlijk, mensche-
lijk gevoel, mogen wij hun toch .niet ten
kwade duiden, niet waar? Hun gosdienst-
kennis is zoo klein. Dit alles schrijf ik
uit ondervinding."
En dan verhaalt de man, hoe hij in zijn
jeugd in behoeftige omstandigheden ver
keerde, maar nu nog steeds dankbaar de
medelijdende behandeling godenken moet,
welke hij, Katholiek, van de protestanten
ondervond. „Niet alle", zoo zegt hij, „maar
vele protestanten dwalen te goeder-
trouw, en bidden voor ons, die zij als
d wal enden beschouwen. Vandaar bid ik
ook altijd voor alle dwalenden om hunne
bekeering."
Ofschoon we eerlijk kunnen getuigen,
dat Rechhaberei, het stroven om overal
en altijd gelijk te krijgen, ons ten ecnen-
male vreemd is, waren wij toch verheugd,
het in dit geval te hebben, omdat het zoo
spontaan, zoo geheel eigener beweging,
zoo heelemaal ongedwongen ons gegeven
werd, en nog wel door iemand, die van on
dervinding spreken kon. En dit is de re
den, waarom wc op deze oude, maar im
mer weer nieuwe kwestie even terugko
men. Mogen allen, wien dit muiltje
we bedoelen de vermaning van den geach-
ten briefzender past, het aantrekken,
d. w. z. mogen allen, die met andersden
kenden in aanraking komen, hun op
vriendelijke, beleefde wijze legemoet gaan.
En heusch, als t' edel-aardige. goedwil
lende lieden zijn, dan is er bij veel verschil
tusschen, toch ook ^ooveel overeen
komst m e t ons. Sprak Tertullianus niet
van anima naturaliter Christiana, waar
mee hij zeggen wilde, dat de monsche-
lijke ziel van nature christe-
1 ij k is? En dat is ook niet zoo heel
vreemd. Zijn de tien geboden niet, zooals
de katechisinus zegt, „in het men ehelijk
hart ingeprent", zoodat alle stervelingen
er kennis van dragen? Maar Jezus heeft
ze misschien afgeschaft? Neen toch, Hij
is immers, volgens Zijn eigen getuigenis,
gekomen, om de oude wet a a n te vul-
1 o n, niet om ze af te breken? „Een dwa
ling", zegt Lacordaire zoo mooi, „is een
gederailleerde waarheid". In dezen ge-
dachtengang voortredeneerend hebben wij,
Katholieken, dus' do taak, onze „dwalen
de broeders" er van te overtuigen, dat
hun voertuigen, waar zij hopeloos mee in
het zand voortdokkeren, eigenlijk ont
spoorde wagens zijn, welke tot hot begin
der XVIe eeuw bij onzen levenstrein be
hoorden bet bekende „scheepje van
Petrus" past bezwaarlijk in deze vergelij
king en wordt dus voorloopig „opgelegd"
on hun te beteekenen, dat zij het beste
doen met zoo spoedig mogelijk in onzen
trein over te stappen, welke zich op glad
de baan voorfbeweegt. Deze eenigszins
wetenschappelijke geloofsverdediging of,
misschien beter nog, geloofs u i 11 e g is
echter niet aan iedereen toevertrouwd.
Maar wal hebben we allemaal den plicht
waardig de^ roeping te volgen, waartoe we
volgens Paulus geroepen zijn, opdat dege
nen, die volgens denzelfden Apostel nog
„buiten" zijn, den wensch verzuchten,
welken Eichendorff eens uitsprak, toen
hij, staande op een heerlijken zomeravond
aan het geopend raam van zijn kamer, een
veilig voertuig langs zijn huis hoorde
gaan:
„Ah? wer da mitreison könnlo in der
prüchtigen Sommernacht!"
9 Februari.
De lezers weten wellicht, dat (fe R.-K.
Bond van landarbeiders den naam St.
Deus Dedit draagt. Nu hield onlangs op
zeker dorp een afdeeling van dezen Bond
jaarvergadering. Toen de vergadering ten
einde spoedde, stond een nieuw lid, voor
de eerste maal aanwezig, op en zei:
„Mijnheer do voorzitter, laten wo toch
eens ter zake komen. Ik heb vanavond van
niks anders gehoord dan van: Deus
dee dit en Deus dee d t. Ik kan er
geen touw meer aan vast maken."
11 Februari.
't Is vandaag feest van O. L. Vrouw van
Lourdes en 't 6prcekt vanzelf, dat nu on-
zo gedachten weer eens uitgaan naar de
fraaie Zuid-Fransche stad, welke door
Maria zoo bijzonder word gezegend en
waar we het geluk hadden eens te zijn.
Weer komen ons voor den geest dio vijf
heerlijke zomeravonden in die paradijse
lijke plaats, waar hot gemurmel van den
Gavestroom en het gemompel der gebeden
zoo harmonieus samenklonken onder de
donkerfulpcn overstolping van den wijd-
heerschenden hemeldom, waar het elec-
trisch gloeiende kruis op den hoogen Pio
du Jer fonkelde als een reuzig parelen
borstsieraad, waar het blanke beeld dor
Lieve Vrouwe, omveiligd door do grot, tot
diep in don nacht de harten trok der ve
len, die kwamen \ütn heel ver.
Maar ook overdag was het leven or een
lust. Do weidseüe esplanade lag haast on*
overzienbaar uitgestrekt vóór do drie op
eengestapelde heiligdommen als een per
manent feestterrein, en wanner daarop
's middags de Sacramentsprocessie voort
trok, terwijl de stralen der zon weer
kaatst werden door het goud van don
monslrans, welken de priester onvermoeid
langs de rijen der zieken droeg, was 't
alsof de heel-andersgewende oogen des
licbaams zich sloten, om op het wijde veld
des geestes een stoet te zien, welken slechts
de stoutste fantasie zich durft drooincn.
Ook ruïnen van het oude, hooggelegen
kasleel van Lourdes beklommen wij vaak,
en als we daar dan stonden tusschen die
onttakeling van aardsch geweld, terwijl
we aan dc overzijde van de heerlijke Gave,
die ann onze voeten voorbijzilverde, de ge
zegende, hoopvolle heiligdommen ontwaar
den van der Ghristenen Hulp, meende de
mijmeraar, dat dit alles puiiun en pa
leizen behalve tastbare realiteit ook
symbool was, symbool van hot bittere en
blije, het leed en het lied, hét wran re «'i
vrongdige van dit vergankelijke leven,
waar do mensch dcor hconpelgii"ïeert,
terwijl hijmcurtelings schreit en lacht.
H. A. ULLEMAN, Pr,
