11 Icicle Coral" ^Tweede Blad ii sis aaiitlag 2 Februari 1925 BliaïiEÜLA&iïËS lgemeene bond van r. k. rijks- kieskringorganisaties in nederigand. Zaterdagmorgen om tien uur werd de rgsdering weder geopend door mr. A. iron v. Wijnbergen, die welkom heette Katholieke leden der Sta ten-Genera al, D]fcfl den vorigen avond niet aanwezig aren geweest, o.w. ook de Kamer-presi- jnt mr. Kooien. Aan de orde werd gesteld: „Bespreking u verklozingsaangelegenheden" en iocdvraag". 'msland vraagt, hoe het staat met het •lijbureau en met de actie voor de Omtrent'het partijbureau deelt- de voor- lei» mede, dat de commissi© ad hoe de nog in studio heeft. Hel Bondsbe- iur kan verzekeren, dat het de behoef- znlk een bureau gevoelt. Wat be dt de pers, verwijst spr. naar wat hij zijn openingsrede heeft gezegd. Van mg belang is het voor de partij, als er dpre verhouding wordt geschapen tus- Bond en Pers. De andere partijen schikken alle over organen. De contact- mniLss'e, die is ingesteld, is, naar spr. tent, n:et doelmatig. Spr. wil zijn leed- er over uitspreken, dat ..De Besi- nl:ehode" op een mïnaohfende wijze de Bondsvergaderingen heeft ge- Ni reven. llsiiu komt mgT. Nolens de vergadering men en wordt mot luid applaus be- iet. M?r. neemt plaats aan de bestuurs- naast den voorzitter. lc?ormen wordt nu met de behandeling het Concspt- Program van Actie 1925. Mgr. Nolens wil beginnen mef op merken, dat het program moet worden schouwd in het lïrht van wat spr. er in de Tweede Kamer heeft medege ld. W[at de twee eerste punten betreft, die Ivekking hebben op huwelijkswetge- ir en onderwijswet gevmg deze zijn bet program gesteld, omdat de omstan- [heden aanleiding daartoe geven. Er ia een commissie, die de h-uwe!'jkswet- ing zal herzien. In breedere kringen rdi gedacht aan een zeker© reorgani se ven het lager onderwijs: daartegen- heeft spr. gestéld: handhaving van Christelijke beginselen in de huwe- iswetceving en van de financieele ge- leleFrag. Wat de andere punten betreft, met opzet spr. niet in bijzonderheden getreden; •ar hij heeft de strekking aangegeven, 'flat vrijheid kan worden gelaten aan hiTonde opvattingen, he shotte: spr. heeft alleen rekening I houden met de wetgeving en niet met l geregeld wordt, door Kon in lelijke be- ilpii. >H program ie natuurlijk niet limfta- Er lcunnen. behalve de genoemds, ve'e andere zaken in de Tweede Ka- aan de orde komen, nr. denkt niet, dat hij de wijsheid in :ht hco't, en s'uit dus niet a priori alle jzigingen van het program uit, TE /oor een TTE en AN taa de orde is on de eerste plaats de *K. htis n shoe bri van eenij jn* tuden ril Ij VCD, X. oti e-G e 1 d er 1 a n d, inhoudende, in het ontwerp Program van Actie alleen a^gemeene beginselen wor- op een omen. r o f. v. d. H e ij d e n (Nijmegen) dedigf deze motie. Een program zal ten z;jn de formule van de eenheid partij. De eenheid mag niet worden ".rmerd door een door een toevallige 3^23 >i'derbe:d saamgesteM program. In het tezig-zijn van richtlijnen in het pro- li* hpeft Gelderland een groot gevaar 'ien. Wanneer men voort vri'l bouwen de grondslagen van de voormannen, moet men in het oog houden, dat realisten waren bij uitnemendheid rolcpmng hielden met de omsfandig- lea. Er is sinds langen tijd een span- g waarneembaar van 'onze partijen, zal niet blijven terechtkomen, als daarmede goed rekening wil houden, gehecle geschil, dat gisteren een op- jing s c h ij n t te hebben gevonden, een symptoon, dat spoedig weer op- uw aan den. dag zal kunnen komen, meeningen van bepaalde groepen, respectabel zijn, mogen niet door Bond worden afgewezen. Canneer b v. onze militaire paragraaf Rlpmentair zou zijn veranderd in een politie-leger, zou de eenheid niet verloren zijn gegaan? Heen de kern van de meeningen ten de katholieke partij mag op hel RTam staan. Hoe kan de Voorzitter vergadering opleggen, dat er geen •S5en op het program mogen, staan, araan herkent men, dat een meaning exces is? program van actie moet bevatten w* bepaalden tijd redelijk niet af- liare conclusies van de algemeen© Ka- ^k© beginselen. «.r; Molens zegt dat in het voor- ••njmeeen veel goeds zit, als men het bouwt in verband met de omstandig- !n- waarin het is gedaan, n.l. toen er strekkend© program-wenschen aan waren gesteld. Door den gang van zijn echter die omstandigheden mderd. vat >r' sc^st de totstandkoming van een f8®..'11 partij. Er zullen nu ecn- me6r(krheden en minderheden Degene, die het ooncep l-program 1 ®06l echter rekening houden met de verschillende stroomingen in de partij. Dit concept-program houdt zich in alge- meene lijnen, maar rekent er toch ook mede, dat het een richtsnoer moet zijn voor concrete kwesties. De kiezers moeien in groofe trekken weten, wat ze aan do candidaten hebben. Dat is ook noodig voor de samenwerking met andere par tijen. In geen enkel land, waar een partij als de onze bestaat, is deze zonder con creet program. Het in 1896 door Schaap man ontworpen program was veel concre ter. Bovendien spr. zou kunnen aantoo- nen, dat f e i t e 1 ij k het concept-program beperkt is tot „de punten, welke noodza kelijke toepassingen zijn der beginselen op den tegenwoordigen tijd", zooals Gel derland wil. Prof. v. d. H.eyden repliceert. Hij constateert, dat de bedoelde ver-gaande program-wenschen niet door overleg zijn afgevoerd, maar door toevalilgo meerder heidsbesluit in de Kieskringen. Wat het gisteren gesloten Compronrs betreft, hij juicht dit toe, maar acht de formules zoo voor de hand liggend en voor zulk een wijden uitleg vatbaar, dat hij niet be grijpt, dat' men daartoe niet veel eerder is kunnen komen, als daarop de eensgezind heid kan wordt gebouwd. Verder herhaalt spr. nog eens de reeds in eerste instantie zeer breedvoerig door hem toegelichte ar gumenten. Dr. Hoffman (Leiden) stelt aan prof. v. d. Hevden de vraag: wat zijn re delijk afwijsbare eischen? Dat is hceT moeilijk uit te maken. Pastoor Over meer (bes tuurslid) herinnert er aan, dat Friesland twee jaar geleden eenzelfde voorstel heeft gedaan als nu Gelderland; en dat voorstel is toen aangenomen Prof. Veraaft ('s-Gravenhage) zegt, dat het bekend was, dat Friesland indertijd dit voorstel gedaan heeft, maar hij acht bet van belang, dat in dezen tijd opnieuw deze zaak aan de orde wordt ge steld Verder beveelt spr. liet voorstel- Gelderland warm aan, maar hij zou er do derde alinea uit willen schrappen. (Het voorslel-Gelderland luidt: De vergader:ng van den Algemeenen Bond van R. K. Bijkskieskringorganisa- ties in Nederland, b:jeen ter behandeling van het ontwerp Program van Actie 1925 der R. K. Staatspartij: spreekt als haar oordeel uit, dat onze Staatspartij behoort te worden bijeengehouden door beginselen en zoodanige gevolgtrekkingen daaruit, als ouder ernstige katholieken redelijk niet afvvijsbaar zijn; dat <ïe partij niet verdeeld mag worden door een program, het welk op andere punten bepaalde meeningen oplegt of uit sluit; dat het ontwerp Program van Actie 1925 deze vrijhe-d niet eerbiedigt en be- dat hot ontwerp Program van Actie 1925 deze vrijheid niet eerbiedigt en be perkt moet. worden to'f die punten, welke noodzakelijke toepassingen zijn der be ginselen op den tegenwoord'gen tijd.) Wij hebben ons neer te leggen, aldus ver volgt spr., bij wat na redelijke voorberei ding door de R. K. Staatspartij wordt be sloten. Maar daarbij mag de nadruk wor den gelegd op: redelijke voorbe reiding. En dat geschiedt bij de tot nu toe gevolgde wijze van werken niet. De heer Nieuwenhuis (Amster dam) is tegen de motie. Waar altijd een meerderhe d en een minderheid zal be staan, zal men daarmede rekening moeten houden Spr. is van meening, dat de mo tie-Hol devland een zeer goede crisismot'© is. Nu <le crisis is opgelost, dank zij de bereikte overeenstemming, heeft zij geen beteeken:s meer en 'zal Amsterdam tegen stemmen, zoowel tegen de geheel© motie als tegen de geamputeerde mot:e-Veraart. Prof. Veraart is het met don heer Nieuwenhuis niet eens. De meerderheid zal zich altijd voor oogen moeten stellen of hetgeen zij wensebt redelijkerwijze van anderen kan worden gevraagd. Dat is de kern, zegt spr., van de Geldersche motie. Mgr. Nolens verklaart bekend te staan als geen voorstander van moties. Waar hij ze den nek kan omdraaien, zal hij het n:et nalaten. Deze motie heeft, echfeT afgez'en daarvan, zijn instemming niet. De twee eerste alinea's kunnen niet losgemaakt worden van de derde. Spr. blijft het verkeerd achten een dergelijke motie aan te nemen. Prof. v. d. Heijden zegt hierop, dat Gelderland toch de motie handhaaft, zoo als die door Prof. Veraart is gewijzigd. De mot'© komt hierop in stemming en wordt verworpen met 49 tegen 16 stemmen. De voorzitter leest een telegram voor van Z. D. H. den Aartsïrsschop, luidend: „Dankbaar voor de betuigde aanhanke lijkheid smeeken wij Gods zegen over uw vergadering af. Moge de voor de Katho lieke belangen zoo noodzakelijke eenheid bewaard blijven." Hierop werd tot 2 uur gepauzeerd. Na de pauze wordt de behandeling van het concept-program van actio voortgezel. Punt 1. Handhaving der Christelijke beginsQlen in de huwelijkswetgeving. Mgr. Nolens verklaart geen be zwaar te hebben tegen de lezing: Handha ving en doorvoering enz. Aldus wordt besloten. Punt 2. Handhaving van de gelijk stelling van openbaar en bijzonder onder wijs In deze omstandigheden acht dr. No- lens het uit financieel oogpunt bezwaar lijk, om zoo bes'ist te eischen „en doorvoe ring". Hij wil lezen: Handhaving e n, zoo mogelijk, doorvoerin g". De heer Nieuwenhuis (Amster dam) heeft bezwaar tegen „zoomogelijk"; ook bij andere programpunten is deze bij voeging niet vermeld, en daarbij is na tuur ook bedoeld: „zoo mogelijk". D r. Kooien (Lid der Tweede Kamer) be strijdt deze laatst© bewering. Na nog eenige discussie wordt besloten, zooals door dr. Nolens voorgesteld. D r. Nolens stelt voor over te nomen een amendement-Amsterdam en dit aldus te lezen: ..Invoering zoo spoedig mogelijk van bet zevende leerjaar, mode in verband met de arbeidswet" Aldus besloten. Punt 8. Voortgezet herstel en ben.oud van het financieel evenwicht. Verlaging allereerst van die belastin gen, welke het zwaarst op da on- en min^ vermogenden drukken of noodzakelijk© kapitaalvorming tegenhouden. Meer vrijstelling of aftrek voor groot© gezinnen. Door een afgev. van Haarlem wordt verdedigd een amendement „gelei delijk© afsahaifing van indirect© belas tingen op eerste behoeften". Dr. No- lens wijst er op, dat deze wenach reeds besloten is in d© tweed© alinea van punt 3 in het concept-program. Prof. .Veraart verdedigt de stel ling, dat geen enkel© indirecte belasting is een correctie op de directe belasting. Wij hebben ze noodig gehad; dit zal niemand bestrijden. En de inflatie van den gulden zou do grootste ramp zijn geweest. Hot amendement geeft echter de richting aan, waarin gestreefd moet worden. Het amendement wordt, na nog eenige discussie, aangenomen met 47 tegen 17 stemmen. De afgev. van Haarlem verde digt verder een amendement, luidende: „Invoering van een bezoldigingsbesluit, dat aan all© rijksambtenaren en werklie den wederom een menschwaardig bestaan toekent." *D r. Nolens zegt er geen bezwaar te gen te hebben nog eens de aandacht te vestigen op di't punt. Doch in de redactie ligt opgesloten, dat degenen, die de tegen woordige bezoldigingen hebben ingevoerd, h©t Rijkspersoneel niet een mensch waardig bestaan hebben verzekerd. En wat is eon menschwaardi.g bestaan? De bedoeling van deze redactie zal wel n:et zoo zijn, maar 't ligt er toch in opgeslo ten. Spr. beveelt lieveT aan het amende ment Leiden: „Herziening van het Be zoldigingsbesluit, voorzoover daarin on billijkheden of onjuistheden voorkomen." Dr Hoffman (Leiden) wil opmer ken, dat, ook al zouden de salarissen van het overheidspersoneel goed boven d© sa larissen in de particuliere industrie, dl© moet concurreeren met het buitenland, deze daarom nog niet 1© hoog zijn. De Overheid moet bij de vaststelling der sa larissen toonen een Christelijke overheid te z'jn. De heer Nieuwenhuis (Amsterdam) acht de moties, vooral die van Leiden, veel te vaag. zoodat men er niets aan heeft; iedereen, ook minister Colijn, kan het er mede een-s zijn. Amsterdam heeft daarom d© volgende moties ingediend: 1. „De Algemeen© Bond enz. van oor deel dat indien de tegenwoordige kosten, van levensonderhoud niet dalen, een© ver betering van den toestand van 'eland© fi nanciën, welk© o.a zal kunnen Wijken uiii d© tolaalopbrengsit deg* rijksmiddelen over het dienstjaar 1924, mede behoort ten goede te koanen aan de salarissen der rijksambtenaren en onderwijzers voor hert. dienstjaar 1925, gaat over lot de orde van den dag". 2. „De Algemeens Bond enz. van oor deel dat het foezoMiginigsbeeluit voor bur gerlijke rijksambtenaren 1925 zoo spoedig mogelijk behoort ie worden herzien op normale basis, gaat over tot do orde van den dag". Mgr. Nolens verklaart geen bezwaar t© hébben tegen dé eerst© motie van Am sterdam. Gaarne wil spr. er op wijzen, dat deze aangeJcgcnheM in de Kamer fractie met buitengewoon veel zorg is be handeld. Men heeft daarover vaak een a.mlicre meening geuit,, maar spr. kan per tinent verzekeren, dat aan dat ondlerwerp nauwgezette aandacht is gewijd. Doch niet alleen dat, maar ook is er drang uit geoefend op personen, die op de vaststel ling invloed hadden ALs hot amendement- Haarlom zou worden aangenomen ën spr. zou worden gevraagd een candidlafcmrr aan te nomen, dan zou hij niot alksen di© eandlidotmjr weigeren, maar zelfs het stel len van een dergelijk© vraag voorkomen, want hij wil er niet op worden aangezien tcrt een niet menschwaardig bestaan van het overheidspersoneel te hébben, meege werkt. Wat» de tweede motii© betreft: ook het bezoldigingsbesluit van 1920 is in een ab normale®. basis vastgesteld. Spr. heeft te gen deze motie bezwaar. Hierop wordt de eerste mold© van Am sterdam aangenmen en tevens heit amendement-LcddeiL Amsterdam trekt zij® tweed© motie in. Dit voorbeeld wordt daor Haarlem ge volgd ten aanzien van het ingediend© amendement. In het kort bespreekt Mgr. Notens dan nog de andere op dit punt ingediende amendementen. Utrecht wil aan punt 3 toevoegen: „Ver mindering van de successiebelasting bdj vererving in de recht© lijn en in de eerst© graden van bloedverwantschap*. Mlgr Nolens verklaart bereid t® aijn als nog dTilt amendement-Utrecht over te ne men benevens het sub o geamendeerde door Rotterdam, luidende: „invoering van verteringsbélasilineen op middelen van gemak en weelde" De beid© amendementen worden aan genomen. Do afgevaardigde van Zeeland vraagt, welke belastingen noodzakelijk© kapitaalvorming tegenhou den. Dr. Kooien an/twoordit, dat di't zou den kunnen zijn de success!e-belasiing en d© verdodigin gsbelastingen. De overig© amendementen op dat punt worden terugspenomen. Punt 4: Krachtige medewerking mert de plannen van den Volkenbond die met de voorstellen van Benedictais XV volkomen overeenstemmen tea* oplossing van international© geschillen door scheids rechterlijke uitspraken, en ter gedijktijdi ge eb woderzijdische vermiwlej-mig van be- waneniiigen- "Wijl op dit punt geen amendementen, waren ingediend, wordt hot zander dis cussie of nadere toelichting ongewijzigd aangenomen. Punt 5: De organisatie van terer en vlonf dtenf beperkt te zijn tot :tgoen noodzakelijk is voor d© handhaving der neutraliteit en o© vemteónging der onaf hankelijkheid binnen d© grenzen door eventueel© intcatioale regeligen te stellen. Mgr. Nolens bespeekt bij d© behan deling van dit punt het eenige daarop ingediend© amendement. Dit amendement van Heldor luidt: „Zoo mogelijk samen voeging va® de departementen van Oorlog en Marine" Tegen dit amendement zegt spr. geen bezwaar te hebben; te meer niet waar ge sproken wordt van zoo mogelijke samen voeging, welk© wensch intusschen reeds meermalen is vernomen- Het amendement wortd aangenomen. Punt 6: Bevordering van zoodanig© ontwikkeling der arbeidswetgeving, dat steeds meer de regelingen betreffend© de arbeidsovereenkomst in bedrijf en onder neming, getroffen kunnen worden door de organisaties van werkgevers en werkne mers behoudens goedkeuring en toezicht door de overheid binnen de grenzen door de wet gestold. Daarom wettelijk© regeling van de col lectieve arbeidsovereenkomst, inclusief de mogelijkheid tot verbindend-verklaring. D© uitvoering der social© verzekeringen word©, tvoouizoover mogelijk, opgedragen aan d© samenwerkend© organisaties van ■werkgever© en arbeiders. Mgr. Nolens, dit punt en de daarop ingediende amendementen behandelend, zeij t© wallen tegemoet komen aan hen, die meenen dat van de® vorm van samen werking op een -of ander© wijze mekliing moet worden gemaakt. Punt 6 wordt zoruder veel dtieousoi© in d© volgend» redactie aangenomen: „Bevordering van zoodanig© ontwikke ling dor arbeidsverhoudingen, dat steeds meer de regelingen betreffend© de arbeida- oveneenkoanst in bedrijf en onderneming, getroffen kunnen worden door d© organi saties van werkgevers en werknemers, al of niet door speciaal daartoe gekozen col leges, behoudens goedkeuring en tomabt door de overhead binnen de grenzen door d© wet gesteld. Wettelijke rogelfimg van de collectieve arbeidsovereenkomsten, inc-luaief de moge lijkheid tot bindend-veritlarimg. De uitvoering dér sociale verzekeringen worde, voorzoover mogelijk, opgedragen aan de samenwerkend© organisaties va® werkgevers en arbeiders, met dien ver stand© dia* d© Staat aansprakelijk is voor de uitbetaling der schadeloosstelling en dat beroep open staat op een buiten de partijen van overheidswege aangewezen rechter. Doorvoering der Arbeidswet 1919 naar mat© de economische toestand diüt mogelijk maakt" Door verschillende Rijkskdeskringen is voorgesteld als een nieuw punt aan he* concept program toe te voegen: „Art. 123 van het Regeeringa- reglement voor Ned.-In.diö wor de ingetrokken". Bij d© behandeling van dit punt wijst Mgr. Nolens er op, dat over deze aan gelegenheid reeds ln het program-1922 wordt gehandeld. Spr. moet opmerken, dat het niet verstandig zou zijn in het pro gram van intrekking te spreken van art 123, wijl men te bedenken heeft, dat daar aan juridische moeffijkbeden kunnen zijn verbonden. Er moet hier meer ruimte worden gelaten en daarom lijkt het hemt gewenséht t© spreken van intrekking al thans wijziging van art. 123 van het Re- geeringsreglcmenif voor Ned. Oost-Indië. Mr. van Sch a ik, lid'der Tweedie Kamer, meent, dat Mgr. Nolens in begin sel geen bezwaar heeft tegen do opneming van een punt, zooals hier wordt voorge steld dOor Overijssel e.a. Het bezwaar van Mgr. Nolens Is meer van technische® aard en spr. moet dit onderschrijven. Wanneer echter dat punt zou hliiden: „in trekking althans wijziging van Artikel 123" meen* spr., dat door di© redactie hert punt tekstueel een andere berteekenis krijgt. Spr geeft daarom in overweging dlit punt te doen luiden: „Do belemmering van de vrijheid van godsdienstuitoefening, neergelegd in Ar tikel 123 van het Regeeringsbesluit voor Nalerlandisch-Indiworde weggenomen." Dr. Kooien zegt het eens te zijn met Mgr. Nolens. Wanneer intrekking wardit gevraagd, verlangt mem meer dan de Staat doen kan. Dr. Hoffman (Leiden) wtijst er op dat men met dezen eisch uiterst voorzich tig moet Zijn. Mr. van Ryckevorael meent dat het er om gaat uilt het Artikel t© doen veav dwijnen datgene waarmee wij ons niet kunnen vereenigen. Spr. stelt voor te le zen: „Principieel© wijziging van Artikel 123 van het Rogeerirgsbesluit voor Ned.- Inidië" De heer Van Granen burgh (Haarlem) meenit dat men het best doet door Artikel 123 niet te noemen, doch aa® te dringen op d© vrijheid va® eercdiienst voor Ned.-Indlië. Repliceerrend zegt Mgr. Nolens, dat, wanneer men niet wensoht te spreken van wijzigig of herziening, do formuleering, zooals mr. van Sohaik di© heeft voorge steld, het best is. Do vergadering kan zich hiermede ver- eenigen, zoodat zonder verdere dliscussie besloten wordt aan het program toe t© voegen een nieuw artikel luidend©: „De belemmering van de vrijheid van giri-sdienriuTboefcning neergelegd in art. 123 van het Regeeringsbeshitt voor Ne- derlandech-Indië worde weggenomen". In behandelingkomt dan het voorstel- Liimburg om als nieuw punt aan het pro gram toe te voegen: „Meerdere overheidszorg voor hert be houd van do schoonheid van stad en land" De voorzitter gelooft niet dart de ver gadering bezwaar tegen dit voorstel zal hebben en meent dat ook Mgr. Nol en© •zich met deze aanvulling zal kunnen ver eenigen. Zonder discussie of stemmfeng wordt be sloten dit punt aan hot program toe te voegen. Do voorzitter geeft thans in overweging do overige nog voorgestelde punten in te trekken. Door d© heer Stadhouder (Leidesn) uit de radio wereld. Waf er vanavond te boo reu fs. uur Radio-Pari» 1760 M Concert. Brussel 265 M. Concert Hilversum 105ë M. Kinderuurtje Eiffel to ren 2600 M Concert. Alle Britache stations: Tijdsein Big Bon en nieuws Munster 410 M. Opvoering vau „Philotaa", treurspel Hamburg 39.1 M Concert n Züi-ich 515 M Voordvachten ea concert Berlijn 500 M. Concert Londen 365 M en Chelmsford 1600 M Comic Opera Propramme^ Selection trA Princess of Kensing ton" (German) Valse Song („Tb» Maid of the Mountains", Froser Simson). ,,I love you sometimes when I'm far away" (Carminetta). Waltz „The Chocolate Soldier" (Strauaz) Freedom" („The Greek Slave", Sidney Jones). ,,I love a Maid" („Your England, Clutsam). Piano-soli Selection „The little Michus" (Messager). ,,So faro the» well („Doris", Cellier) .There is a little Maid I know" („My Lady Molly", Jones) Four Dances. „The Rebel Maid" (Montagu© Phillips) Opvoering van de operette „Ka<. tourna". Te 10,20 flur voortzetting: Barca rolle ,,The Tales of Hoffmann'- (Offenbaoh) Pianologuea. Seleo* tion ..Florodora" (Leslie Stuart) Birmingham 475 M Populair* muziek en voordr. u Bournemouth 385 M. Italiaansch» muziek ©n zang. t, Cardiff 350 M Concert voor or kest en alt. Opvoering van Thir ty seconds". n Manchester 375 M. Licht orkesL Newcastle 400 M. Variety Night. n Glasgow 420 M. A Varied pro# gramme. Brus-sel 265 M Nieuws ©n concert A'dam 1050 XL Oonoert t, Radio-Paris 1780 M. Concert Muziek langs de licht'leiding. Een draden radio-station. Er ia in dez© rubriek meermalen ge*pro* ken over draden-radio", waarbij do hoog., fiequentiestroompje» geleid worden lang» voor andere doeleinden terzelfder t-ijd ge bruikt© metalen geleiders, in tegensteli'ng met d© „ruimte radio" waarbij do aethar ale medium op »c 1 Te Altenburg »r. Duiischteal than» het eerst© draden-radio-station" in g» hruik genomen Door middel van den BerlijnMuenchea ondergrond telefoonka bel of de bovengrondacbe leiding, naar keuze, worden d© muziek en de lezingen, die voor de microfoon in het V©x-Haus t© Berlijn gegeven worden overgebracht naar de Elecfcriciteitfl-Centrale van Rosilz bij Altenburg. Daar worden d©ze gel-uiden, na versterkt te zijn, gebruikt om natuurlijk na omzetting in electrisch© energie eea hoogfrequenten wisselstroom t© module» r©n, di© continu langs de hoogspanningslij nen uitgezonden wordt. D© ©lectrisclie hoogsp°.nning83troom lang» die lijn gaat terzelfdertijd ongestoord zijn weg. De aangeslotene aan bet Altenburger- net kan nu naar believen uit het etopcoa. tact v&n zijn huisinstallatie licht, kracht of muziek aftapp6n. Het eenige wat bij voor muzieh-ontvang&t te doen heeft, is ee® eenvoudige kristalontvanger aan het stop contact aansluiten. Geen afstemming is noo. dig, terwijl antenne en aarde gemist kun nen wordpn. De golflengte bedraagt G00O Metpr, wel ke golf voor d© Duitsche amateurs vér boven bet maximum ligt, dat de Duitsch» autoriteiten ten gebruike voor radio-ama teurs toestaan. De ontvangst kon alleea maar geschieden met speciale door dea Electriciteitsdienst te verstrekken ontvang apparaten. di0 de gebruiker moet aanvra gen in buur jnist als bijv. e©n Kilo wattuur-meter wordt aangevraagd D© werking van dit nieuw© systeem moet zeer goed zijn, vooral door de afwezigheid van lucht., tram- en andere storingen en vooral ven Stehcveningscho toetnrsoK. wordt er op geweien dat hij het voorateL Rotterdam tot behoud der Staatsloterij wel niet als een programpunt aangenomen wensch t te zien doch dat hij vortrouwt dat die Katholieke Kamerleden niet bun stem aan de afschaf- fig zullen geven De heer Schaepman (Rotterdam) wenscht evenals de vorig© spreker deze aangelegenheid aan te bevelen Ln d© bij zonder© aandacht der Katholiek© Kamer leden. Rotterdam wenscht de Staatsloterij geöiannühaafd to rien Mgr. Nolens kan d© heeren to dezen aanzien gerust stellen. H©rt aanhangig» wetsvoorstel zal in het bijzonder onder d» Ionpe wonden gelegd en voorzeker zal re kening worden gehouden met d© opvatting dlie hierover in katholieke kringen heerscht Nadat de nog overige nieuwe punten zijn teruggenmoen, wordt het gewijzigd en aangevulde program zonder hoofdelijk» stemming aangenomen. Namens d© vergadering dankt de voor zitter hierop Mgr. Nolens voor de ops tab ling van het program en voor zijn tegen woordigheid en toelichting in deze vergas daring. De vergadering brengt aan Mgr. Nolen» oen ovatie. De voorziter «onstaleert, dat het pro gram 1925 wederom in de grootste een stemmigheid zonder hoofdelijke stemming is vastgesteld kunnen worden ©venals het in 1918 en 1922 i6 geschied. Daarover zegt spr. zich buitengewoon t© verheugen (ap plaus). Tlian© komt nog in behandeling e-enl mofcie van Amsterdam luidende: „De Algemeen© Boud eaz verzocht hert hoofdbestuur een onderzoek in - te eteikm, naar dn mogelijkheid van een in overleg»

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1925 | | pagina 5