No. 4849 DONDERDAG 22 JANUARI 1925 idi| 30NNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling Leiden 19 cent per week 12.50 per kwartaal, o Agenten 20 cent per week 12.60 per kwartaal, per post 1 2.85 per kwartaaL jïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver- iar tegen betaling van 50 ct. per kwartaal, bij voor- liDg. Afzonderlijke nummers 5 ct., met Geïllustreerd - 9 ct. Sou^omt Dit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen i. Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN TEL. INT. ADMINISTRATIE 935 REDACTIE 15 GIRONUMMER 103003 n POSTBUS No. II DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: Gewone adverlentiën 30 cent per regel» Voor Ingezonden Mededeelingen wordt het dubbele van het tarief berekend. u Kldine adverteniiën, van ten hoogste 30 woorden, waarin betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en ver-* huur, koop en verkoop 10.50. timmer bestaat uit twee b Haarlemsche Hanzebank. ag zal bet voor de Haarlemsche Siauk een gewichtige dag zijn. Is blijkt uit mededeelingen in dit (die gister-blijkbaar slechts aan Katholieke dagbladen waren ver- fo, zullen op de aandeelhoudersverg., Vrijdag te Haarlem wordt gehou- voorstel'len worden gedaan tot een •le reorganisatie van de Hanzebank normale liquidatie van de tegen- Ha VLte i» ,._j mededeelingen zouden ons aan kunnon geven tot eenige critische ;ingen;. zoo doet b.v. de zinsnede: •uwe bank zal een zuiver conmier- iaak zijn, waardoor niet op de allor- plaals .sociale doeleinden worden •eefd" de vraag bij ons rijzen: Wijt Im liet feit, dat de liquidatie van de iank nu een noodzakelijkheid is ge- i, misschien daaraan, dat er to veel lV' is gehandeld, dat er „op de al lo plaats" sociale doeleinden be- ijn geworden? "Wij meenen, be- tnlijk, dat men in een andere rich- Itlians o o k in een andere richting, opsporen van de oorzaak der Han- •liquidatie moet zoeken wij willen nu u i e t cri liseer en. tens omdat, eerlijk gezegd, wij ons, u'tenstaanders, tot niets meer, dan r chls voorwaardelijke en heel vaag d uleerde critiek zouden moeten be- tburWij behooren, belaas, niet tot die dei ede deskundigen, waarmede ons jkelijk gezegend schijnt, die u met •l'stheid, met een aplomb vertellen, der Hanzebank zéker daar en gslligt en dat alles beslist uitstekend 'n verloopen, als... ja, als zij 't 1'ns voor 't zeggen hadden gehad; komt het eigenlijk neer. willen nu, liever dan critiseeren, de uitspreken, dat op do aandeelhou- van a.s. Vrijdag allle aandacht env t zal zijn op do vraag: wat er o beuren moet? Wat de beste Kg zal zijn, om tot de moeilijkhe- n heden te geraken? m na ernstige beraadslaging de ge- besluiten zoo goed mogelijk zijn en, die met de tegenwoordige Han- in relatie zijn. ïoki België. De positie van het kabinet. ongeduld wachtte men gisteren op end maken van het besluit, het- e rechterzijde zou nemen ten aan- m de kwestie der verhooging van derwijzerstractementen. In die was de rechterzijde het oneens regeering, maar gistermorgen heeft loten, geen ministerieele crisis' te ioren. Er is daarom een delegatie kg id, die zich in verbinding zal stel- *l* de liberale linkerzijde en met den Tbeunis om een basis voor over- iming te zoeken. SI RU 76 11 r9< 1ISI BUITENLAND Ouitschland. ÏSfl Eba' over de regeeringsverklaring. ouding der democraten, debat over de regeeringsverklaring ren voortgezet. (■oordvoerders van de economische in van de Ueierscke volkspartij ver- n, dat zij het regeeringsprogram rden. preker der democraten, Koch, ver- dat zijn partij accoord gaat met leelte van de regeeringsverklaring!, 1 rekking heeft op de buitenlandsche doch dat do partij zich niet kan gen met de wijze, waarop de nieu- eering tot stand is gekomen Zijn iai voorloopig een neutrale houding nen, (indien de rijkskanselier de ring wil geven, dat de regeering ,oo «paganda tegen de republiek zal rijkskanselier bet woord. 1 huther beantwoordde vervolgens de 'Hende sprekers en stelde met vol- K vast, dat bet program voor de andsche politiek instemming over front heeft gevonden, ook bij liien, die niet in de regeering ver- ooTdigd zijn en die de politiek der hg zoover het binnenland be- besbrijden. Deze instemming met 'gram voor de buitenlandsche poli- tcekent een versterking van de po- g 'V regeering. -ubher sprak er zijn leedwezen over /er t ia geen stadium van de onder- üii lugen over de bezetting der Keul- Q een compromisvoorstel door de betrokken mogendheden is gedaan, dat de ontruiming van Keulen gelijktijdig met die van ander bezet gebied, zou geschie den. Hot is echter onjuist om te veronder stellen, dat met het besuit tot uitstel van. de ontruiming van Keulen ook de ontrui ming van het Roergebied uitgesteld! is. Van bevoegde zijde is verklaard, dat de belofte, indertijd door Herriot gedaan, niet gewijzigd is door de beslissing om de bezetting van Keulen voorloopig te hand haven. Voorts wees T.uther er op, dat het mate riaal waarop do entente haar beslissing heeft gegrond, aan de Duitsche regeering niet bekend is. Hetgeen daarover is mee gedeeld, is zeer overdreven en door do pers van de geheele wereld legen Duitsch- land uitgebuit. Een flinke meerderheid verwacht. Als men den Rijkskanselier hoort spre ken, telkens onderbroken door gelach of vijandelijke interrupties, krijgt men don indruk, dat het kabinet-Luther voor 'zijn bestaan vecht. Dit is echter geenszins het geval; nu reeds staat vast, dat dit minis terie, als het op stemmen aankomt, do grootste meerderheid achter zich heeft, welke sedert lang een Duilsoh kabinet heeft gehad. Dr. Luther is zeker van de stemmen der Duitsch-Nationalen, Duit- scho Volkspartij, Beiersche Volkspartij, Wartsobaftspartei en van het meerendeel der Cenïrum-stemmen. "Zelfs do meeste democraten zullen de motie van goedkeu ring der regeeringsverklaring aanvaarden. Uit hst bezette gebied. Naweeën van het separatisme. Dezer dagen heeft de vroegere separa tistische burgemeester van Miinh weiier Helfrich. een smid, genaamd Wadle, dood geschoten. Helfrich is gearresteerd. De bezettingsaulorileiten hebben een bezet ting van 39 spaki's en vier Duitscbo gen darmen in het stadje gelogd. Verder is do staat van beleg afgekondigd, terwijl het verkeer van 's avonds vijf tot 's morgens vijf uur is verboden. Deze maatregelen worden door de be volking gevoeld als een sanctie. De Fran- sche autoriteiten noemen het een maatre gel tot voorkoming van dergelijke ge beurtenissen. De Keulsche correspondent van de „Manch. Guard." meldt, dat de bevolking van de Palts zeer verbitterd is, daar men algemeen van oordeel is, dat de heele geschiedenis het gevolg is van het feit, dat de Franscken de separatistische beweging hebben bevorderd, waardoor al lerlei individuen in het bezit van wape nen zijn gekomen. Luxemburg. De regeering afgetreden. Het Luxeraiburgselie Kabinet is afge treden naar aanleiding van de verwerping door de Kamer van de spoorwegconventie mot België. Frankrijk. Vrouwenkiesrecht. Een wetsvoorstel ingediend. Op initiatief van Louis Marin beeft oen honderdtal afgevaardigden een wetsvoor stel ingediend, met de strekking om vóór de gemeenteraadsverkiezingen van 1925 het actief en passief kiesrecht aan de vrouwen te verlccnen Engeland. De Britsche vloot. De bouw van nieuwe kruisers. Van de acht kruisers, welko het eerste kahinet-BalclwIn op stapel had willen zetten, werden er door het labourkabinet drie geschrapt. Thans heeft de admira liteit voorgesteld, dat niet alleen met den bouw van deze drie schepen, doch ook met dien van den vierden kruiser aange vangen zal worden. Amery, die eerste lord van do admira liteit was in de vorige conservatieve re geering, heeft een goed jaar geleden de argumenten der admiraliteit uiteengezet. Hij wees er toen op, dat in 1936 alle En- gelsche kruisers ondeugdelijk zouden zijn geworden en dat onmiddelliqk moest wor den aangevangen met het bouwen van nieuwe kruisers en wel gemiddeld vijf per jaar. Daar Australië twee nieuwe lichte krui sers heeft besteld, heeft de admiraliteit voor dit jaar slechts vier kruisers aange vraagd. Het beele program der admiraliteit voor het bouwen van bulpkruisers werd bet vorig jaar door de socialisten ge schrapt. Het is thans in denzelfden vorm opnieuw ingediend en omvat drie duik'boo- ten, een duikboot-depotschip, een lorpedo- jager-depotschip, twee kanonneerboolcn, een speciaal dionstschip voor do Perzi sche golf, een schip voor marinovliegtui- gen en een mijnenlegger. Spanje. De strijd in Marokko. Spaansohe schepen bom- hardeeran do Anjer a-k u s t. Drie Spaanscho oorlogsschepen bom bardeerden vanuit de Straat van Gibral tar de dorpen van de Anjera-kust, en Spaansche vdiegers hebben bommen go- worpen in die dorpen. Tevens wordt gemeld, dat tezelfdertijd Spaansche troepen langs de grens van do Spaansche zone oprukten naar Alcazar Seguir, welko post aan'de zeekust bij bet begin van den Anjera-opstand door die Mooren werd veroverd. Dit Spaansche bombardement, in de na bijheid van de neutraio zone wordt door do Mooren van Tanger met groote span ning en in zekere verbittering gevolgd. De internationale zone. Een Spaansch vliegtuig heeft verschei dene bommen doen vallen op de interna tionale zóne bij het vliegkamp van Late- coere. Men veronderstelt dat de vlieger bij een gedwongen landing, de hommen heeft weggeworpen om te vermijden, dat zij bij de landing ontploften. Er werden dadelijk vertoogen gericht tot den Spaanscben bevelhebber teneinde cen^ herhaling van dergelijke incidenton te voorkomen. Primo de Rivera in Spanje terug. Primo do Rivera is te Gadix aangeko men. In een bijeenkomst, die door den Yaderlandschen Bond was belegd, heeft hij verklaard, dat het door bet directorium opgestelde program moet en ook zal ver wezenlijkt worden, hetzij door het directo rium, hetzij door den Yaderlandschen. Bond, wat hetzelfde is. Wij mogen, zeido ."hij, de aangevangen l'tk niet in den steek lalen. Koning Alfonso en Blasdo Ibanez. Naar Herriot in de Franscbo Kamer heeft medegedeeld, heeft Koning Alfonso afgezien van de strafvervolging, welke de Fransche justitie op Spaansch verzoek te gen Blansco Ibanez zou instellen. Rusland. Hulde aan Lenin. Do gouverneur van Mandsjoerije, Tsjang Tso Lin beeft ter gelegenheid van den ver jaardag van den dood van- Lenin een tele gram gezonden aan Tsjitsjerin, waarin hij namens 't Ghineesche volk zijn diepen eerbied uitspreekt voor ,,den onsterfelijken held, wiens werk noo;t verloren zal gaan." In het antwoord-telegram zegt Tsjitsje rin,, dat het telegram van Tsjang Tso Lin een bevestiging beteekent van de groole vrienschap, die tusscken het Chineesche en het Russische volk bestaat. Arabië. De strijd om Mekka. Republikeinsch beheer der heilige plaatsen. Uit Calcutta wordt gemeld: Mededeelin gen uit den Hedjas doen do waarschijn lijkheid van een grooten aanval der Wa- habieten op Djeddah verwachten. De capi tulatie van Djeddah wordt sl'echts oen quaestie van tijd genoemd. Een deputatie van Indische Moslems voor Mekka, -die in Djeddah opgehouden is, sprak zich uit vëór een republikeinsch beheer van de heilige plaatsen, met de be perking, dat tot aan de Mahomedaansche wereldconferentie Ibn Saoed als sultan van Nedjd do heerschappij zql uitoefenen. China Tegen den zeeroof. Zuivering van de Bias-baai. Chineesche troepen en een afdeeling der politie van Hongkong, te zamen een ge wapende macht van 260 man vormende, hebben een inval gedaan in het beruchte zeerooversnest van do Bias-baai. De be woners van deze streek pleegden talrijke zeerooven en waren ook verantwoordelijk voor den jongstem aanval op en plunde ring van de Chineesche boot onder Bri't- sche vlag „Hong Hwa". Zooals onlangs ge meld, bevonden eenige zeeroovers zich als pasagiers vermomd op deze boot, die van Singapore met talrijke pasagiers naar Hongkong ging. Drie dagen stoomens van laatstgenoemde haven verwijderd, overvie len de roovors do Europeescke officieren, terwijl deze aan het ontbijt zaten, sloten hen op, plunderden daarop do boot, brach ten haar naar de Bias-baai en verlieten daarop met hun buit het schip. De gewapende macht doorzocht een ge bied van 15 mijl en nam 17 personen ge vangen, die aan de Chineesche autoriteiten werden overgeleverd. Toen de gewapende macht het huis naderde van oen berucht rooverhoofdman, opende deze het vuur en doodde een dor Chineesche solda'ten, waarna hijzelf na woderzijdsch vuren werd gedood. De Bias-baai, ongeveer 160 K.M. van Hongkong verwijderd, is bij de monding 24 K.M. breed, wordt verderop nauwer en dan eensklaps -veel breeder. Het water is ondiep en de talrijke kleine eilanden in de baai bieden een goede schuilplaats aan de roovers. Japan. Een Japansch-Russisch verdrag. De onderhandelingen "tusschen den Sov jet-afgezant en den Japanschen gezant zijn zooals men weet afgeloopen en geslaagd. Het vredesverdrag van Portsmouth, waarmee indertijd de oorlog tusschen Rus land en Japan afliep wordt door Rus land erkend, maar alle andere verdragen van het vorige Russische regime zullen naderhand worden herzien. Japan ont vangt visscherijrechten, terwijl! do weder- keerige handels- en scheepvaartrechten worden geregeld. Japanners zullen voor exploitatie van mijnen enz. in Rusland voorrechten krijgen. Het eerste aanhangsel van de overeen komst verwijst eiscken omtrent schadever goeding naar toekomstige onderhandelin gen en bepaalt voorts, dat de Japansche troepen het noordelijk deel van hot eiland Sachalin zuilen ontruimen, terwijl beide landen zich verhinden geen verdragen met andere mogendheden te sluiten waarbij rechten en belangen van de andere partij benadeeld zullen worden. Het tweede aanhangsel van de overeen komst regelt de rechten verleend voor de exploitatie van oliebronnen en steenkool mijnen in het noordelijk deel van Sacha lin. Amerika. Amerika en de ontwapening. De Senaat vraagtbijeen- De Amerikaanscko Senaat heeft gister zonder discussie of stemming een amende ment op de ontwerp-vlootwot aangenomen, waarhij aan president Goolidge wordt ver zocht, een nieuwe ontwapeningsconferentie bijeen te roepen. BINNENLAND EERST^ KAMER. Overzicht. De Eerste Kamer bcbandelde gisteren het wetsvoorstel-RutgeTS lot wijziging der drankwet. Volgens deze wet is, gelijk bekend, de Kroon bevoegd, op voorstel van den ge meenteraad, te bepalen, dat in een ge- mcenie door B. en W. geen nieuwe vergun ningen meer mogen worden verleend, zelfs, dat alilo bestaande vergunningen vervallen. De strekking van het voorstel-Rutgers nu is vast te steilten, dat de Kroon tot boven bedoelde bepalingen ook zal kunnen" be sluiten, op voorstel van een vijftiende deel van de kiezers voor den gemeenteraad, tot welk voorstel slechts besloten kan worden door drie vierde der opgekomen kiezers, bij een geheime stemming, waartoe alle kiezers voor den gemeenteraad worden opgeroepen. Voor en tegenstanders zijn gister aan het woord geweest. Door een "tegenstander, als mr. Rink, werd er op gewezen, dat het drankmis bruik in ons land zienderoogen daalt; dat ons land weldra tot de matigste der wereld zal behoor en Volgens eenige C.-H. senatoren maak- to mr. Rutgers oen misbruik van het recht van initiatief door zoo spoedig na de ver werping in de Eerste Kamer opnieuw zijn voorstel in te dienen. Vandaag is het v o or stel ver worpen. Nederl. R.-K. Huisvestingscomité. Een wijziging in de werkwijze. Te 's-Hertogenbosch heeft gisteren een vergadering plaats gehad van de afgevaar digden der kringen van het Nederl. R. K. Huisvestingscomité, hoofdzakelijk ten doe] hebbende, een reorganisatie van het comité lot stand to brengen, in verband met de opdracht van het episcopaat aan genoemd comité om een bureau op te richten voor de uitzending van Nederlandsche zwakke kinderen. Deze reorganisatie komt op het volgen de neer: Do oude slichting wordt opgehe ven en een uieuwe opgericht, die in de eerste plaats beoogt de hulp aan zwakke kinderen en verder het verleenen van hulp bij rampen en het beoefenen van andere liefdewerken. Do voorzittr woTdt benoemd door Z. D. H. den Bisschop van Den Bosch, de directeur door het bestuur, dat ten deele bestaat uit afgevaardigden van veTeenigingen, en ten deele door kringen wordt gekozen. De organisatie van bet co- HET VOORNAAMSTE NIEUWS BUITENLAND. Rede van den rijkskanselier in de« Rijksdag. De oude vlootplannen van Engeïa weer opgerakeld. Amerika en de ontwapening. BINNENLAND. Da Hanzebank in het bisdom Haarlem. Voorstellen voor de buitengewone alge-, meene aandeelhoudersvergadering. Op richting van een nieuwe bank en liquida-' tie der oude Hanzebank beoogd. Het initiatief-voorstel Rutgers tot in voering der Plaatselijke Keuze in de Eer ste Kamer. (Verslag cn Overzicht) Het voorstel is met 28 tegen 20 stemmen verworpen (Laatste berichten). In een te 's-Hertogenbosch gehouden vergadering van de Kringen van het Ned. R.-K. Huisvestings-Comité is besloten tot reorganisatie van het Comité, dat nu in de eerste plaats ten doel zal hebben het ver leenen van hulp aan Ned. hulpbehoevende kinderen, terwijl verder de mogelijkheid wordt geopend tot het beoefenen van an dere werken van liefdadigheid. OMGEVING. Wij geven een beschouwing over de kaasmarkt te Woerden, die dit jaar jubi leert (De Rijnstreek). De installatie van den nieuwen burge meester van Koudekerk (De Rijnstreek). mi'té blijft voor een groot deel, zooals ze nu is Alleen in do grooteTe plaatsqn wordt zij anders. Daar zullen do comité's bestaan, uit afgevaardigden door het R. K. Huis-» vesling.s-comité aangewezen, en uit die van plalasolijko vereenigïngcn, die willen me-* dewerken. Alle kinderuilzcnding moet l-oo- pen over het centraal! bureau van het co-» mité. De plaatselijke vereenigmgen bo-> houden haar volkomen zelfstandigheid ten aanzien van de uitzending van kinderen, het beheerschen van de geldmiddelen en de keuze van de inrichtingen van verplet ging. De plaatselijke afdeelingen kunnen ten gezamenlijke bate inzamelingen houden en uit de gemeenschappelijke kas steun ver-» Ieenen. Ook het centraal bureau helpt, waar het dit kan. Het doel is, eenheid te brongen in de uitzending van kinderen, deze te concentreeren en zoo noodig, btM staande inrichtingen van verpleging te steuuen en nieuwe op te richten. De vergadering heeft de voorstellen aan genomen. Mgr. Diepen, bisschop van 's-Herlogen* bosch, nam afscheid als voorzitter. Voor het nieuwe bestuuT werden, naa3t do vertegenwoordigers der voreenigingen, aangewezen do hoeren Jos. van Mackelcn-» horgh, F. Noyons, J. Pastoor en Eng. GoiJmy, allen in Den Bosch; dr. Dockers in den Haag en kap. Wennen, te Haavlom. De verwachting werd uitgesproken, dat de bisschop mgr. Prinsen, waarnemend voor-» zitler, tot voorzitter zou benoemen. Besloten werd, do Duitsche afdeeling af (e wikkelen. De Duitsche kinderen moelc-n vóór 1 Juli vertrokken zijn. De Hongaarsche kinderactie zal worden voortgezet, wanneer omtrent het vervoer van de kinderen een bevredigende f-nan-» cieele regeling kan worden getroffen. Daarvoor zal Donderdag een bespreking mot den heer Huszar, plaatsvervangend gouverneur der Ivnderschulzliga te Roe^ dapest, plaats hebben. Uit het verslag van den ponnlngmcesleB- den 'heer J. Pastoor, bleek, dat do ontvang-» sten van het comité in 1924 hebben bedra-» gen f116.760 en de uilgaven f288.358. Voor de verschillende landen werd de vol-» gende hulp verleend: Duitschland f220.489 26 wagons levensmiddelen on liefdegaven. Er kwamen 3170 Duitsche kinderen, er vertrokken er 5511. Oostenrijk f 13.469, 3 wagons liefdesga-* ven. Er vertrokken 1035 kinderen. Dez« afdeeling is thans opgeheven. Hongarije: f30.392, 6 wagons liefdesga ven. Er kwamen 2229 kinderen en er ver-f trokken er 2365. Nederlandschè kinderen: f 13.102. In va* cantiekoloui.es werden verpleegd 676 kin-* doren in gezinnen 309, tezamen met 33.000 verpleegdagen. Nederlanders in den vreemde: f 10.903, benevens eenige zendingen levensmidde-» len. Algemeene afdeeling: Het kassaldo sleeg 'tot f20.899. RF.CMTZA1CEM KANTONGERECHT TE LEIDEN. Voor openbare behandeling komen op de rol voor 32 zaken, voor niet openbaar geen zaken Ambtenaar van bet O. M. is Mr. M. B„

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1925 | | pagina 1