DINSDAG 6 JANUARI 1925
iïo. 4335
UoABONNEMENTSPRlJSbetiraaglbT] voorultbslallng
Voor Leiden 19 cent per week 2.50 per kwartaal.
Bij onze Agenten 20 cent per week 12.60 per kwartaal.
Franoo per post 1 2.95 per kwartaal.
Het Geïllustreerd Zondagsblad Is voor de Abonnee vei*
krijgbaar tegen betaling van 50 ct. per kwartaal, bij voor-
uitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 ct, met Geïllustreerd
Zondagsblad 9 ct
Dit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen L
Bureaux: RAPENBURG No. 10 LEIDEN
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935 REDACTIE 15
GIRONUMMER 103003 POSTBUS No. II
rase
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT 1
O.won. advsrt.ntian 30 «ent pa, ragfj
Voer Ingesondro Mededeelingen wordt bat
s dobbel. Yfcn het tarief benkmd. a
Klein, adverlenllën, v«o ten hoogste 10 woorden, waubi
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en rcs»
huur, koop en verkoop i0.50o
jpift nummer bsstaat «eit twen
bladen.
De Kerk.
f Niet-Katholieken, schrijvend over de
Katholieke Kerk, l'aten vaak bun oordeel
bepalen door het uiterlijke der dingen,
'door wat zij zien. Ook langs dezen, weg
kunnen zij dan komen tot een waardee
ring, zooals o.a. blijkt uit de hier 'volgen--
de twee citaten van liberale bladen:
Onder „Godsdienstig leven in Neder
land'' van het „Handelsblad"- schrijft de
redacteur in zijn overzicht van het afge-
tpopen jaar:
„Da linie van het kerkelijk leven over
ziende, treft ons eerst de schittering van
{t Roomscho Eucharistisch Congres, van
>t Stadion uit weerkaatst dn iedere ver
sierde kerk van dezen zomer. Een éclatant
succes, deze groote manifestatie; intus-
sclien innerlijk in heteekènis door de ge
regelde propaganda van Rome wellicht
Ver overtroffen. Een tweede groote demon-
slratie begon de Boomsche Kerk vóór het
jaar uit was met de opening van het Anne
Santo".
Ook in de „N. R. Crt." worden heide
'feiten herdacht, waarbij het blad. deze
kantteekening maakt. „Hetgeen de paus
in zijn hul Jiïbilaeum imiversale in annum
Sanctum opmerkte, „dat het Katholicisme
in deze laatste tijden zich kan beroemen
óp niet gerdngen vooruitgang", geld't ook
eenigszins ten opzichte van dilt laatste
jaar voor ons land."
Dat de Katholieke Kerk ook zelfs haar
meest besliste tegenstanders waardeering
afdwingt, kan weer eens blijken uit het
geen ons bekend apologetisch tijdschrift
„Het Schild" ontleent aan een communis
tisch Fransch blad de „Humanité", dat
wat dieper onder de uiterlijke verschijn
selen der Kerk kijkt!
Ziehier het citaait:
„Niet fe vergeten is, dat de Kerk tege
lijk arbeidt op alle gebied. De vooruitgang
lijer Katholieke organisatie is een bewijs,
'van wat zij kan verwezenlijken in de
practische sociale actie. De waaide van
haar bronnenstudie, van baar geduldige
«n zekere onderzoekingen, volgens een
streng wetenschappelijke methode ver
richt, verplicht ons te erkennen, dat de
wapenen, die zij voert niet te minachten
feijn en dat haar inspanning om zich aan
te passen aan de voorwaarden van het
ipoderne leven zich voltrekt met een in-
fcicht, dat ons vaak tot voorbeeld zou kun-
ien dienen."
„Het Schild" laat hierop volgen:
„Wij bewaren dit getuigenis zorgvuldig
Voor al degenen, die meenen, dat „katho
liek" en „wetenschappelijk" elkaar uit
fluiten. Misschien kunnen zelfs sommige
hoogleeraren hieruit nog iets leeren
Inderdaad! En ook tal van anderen!
BUITENLAND
Duiischland.
De politieke crisis.
Een tam verloop van de
R ij k s d a g-o p e n i n g.
Gistermiddag om 3 uur is de nieuwe
rijksdag geopend.
De plechtigheid had een tam verloop
in tegenstelling met hetgeen zoo langza
merhand te Berlijn mode dreigde te wor
den.
Zoowel op straat als op de tribunes was
de belangstelling van het publiek niet bij
zonder groot, doch er waren zeer uitge
breide politie-maatregelen getroffen, daax
communistische demonstraties waren aan
gekondigd.
De communisten hieven eenig ge
schreeuw aan om amnestie voor hun in
de gevangenis vertoevende broeders, maar
.ovêrigens bleef het rustig. Zelfs tijdens
bet appèl, toen de naam Ludendorff werd
afgelezen, werd niet gemompeld.
Afgehandeld werden slechts enkele for
maliteiten zooals de budgetrekening 1924
die met een 6 millioen aan inkomsten en
uitgaven sluit. Daarna werd de vergade
ring tot Woensdag 2 uur v
Het Pruisische kabinet.
De ministers der
k- D. Vol ksp ar tij.
V_.De Pruisische minister-president Braun
Ontving gistermiddag de leiders der vier
Pruisische coalitie-partijen.
De vertegenwoordigers der D. V. P. ver
dedigden het standpunt, dat op grond van
art. 45 der Pruisische grondwet de regeé-
ring moest aftreden, die der andere par
tijen deelden deze meening niet. De leden
der D.V.P. legden daarop de verklaring
af, dat zij hun heide ministers uit het ka
binet moesten terugnemen om het ont
slag der geheele regeering te bewerken.
De leden van het kabinet deelden daarop
mede, dat zij eerst met hun fracties in
overleg moes l€® treden.
De staatsregeering komt hedenmiddag
weder bijeen
De Keulsche zóne-kwestie.
De nota der geallieerden
De collectieve nota aangaande de ont
ruiming der Keulsche zóne, welke is ge-
teekend door de vertegenwoordigers van
België, Frankrijk, het Vereent gd. Konink
rijk, Italië en Japan, is gisteren, gelijk
gemeld, aan den 'Duitschen kanselier over
handigd.
De reden waarom de Keulsche zóne niet
ontruimd wordt, is zooals men weet de
niet-nakoming door Duitschland van het
vredesverdrag. De nota zegt daaromtrent:
In strijd met art. 160 van het verdrag
is de generale staf opnieuw ingesteld in
een anderen vorm.
In strijd met art. 174 zijn vrijwilligers-
met-kort-diensbverband aangeworven en
mm
In afwijking van het bepaalde in art.
168 is de verandering van de fabrieken
van oorlogsmateriaal verre van voltooid.
In strijd met art 164 en 169 is geble
ken, dat bij 'alle soorten toegestaan oor
logsmateriaal' een teveel aanwezig is!
Voorts zijn vele ongeoorloofde bergplaat
sen met wapenen en oorlogsvoorraden ont
dekt.
In strijd met art. 162 en mei het besluit
cloor de conferentie te Boulogne op 19
Juni 1920 genomen, is nog geen aanvang
gemaakt met de reorganisatie van de rijks
politie.
In afwijking van art. 211 heeft de
Duitsche regeering nog lang niet alle le
gislatieve en administratieve maatregelen
genomen, welke de geallieerde regeeringen
hebben geëischt in haar nota van 29 Sep
tember 1922.
De millioenen der Barmats.
Relaties met een
Nederlandsch soc.-dem. blad?
De advocaten van de gebroeders Bar-
mat hebben de invrijheidstelling van hun
cliënten geëischt. Zij 'hebben dit schrifte
lijk gedaan en hun edsck zeer uitvoerig
toegelicht. Uit dit stuk blijkt o.a. dat de
gebroeders Barmat aan Duitsche bond
staten levensmiddelen op crediet hebben
geleverd op een tijdstip waarop in Duitsch
landg root gebrek aan levensmiddelen
heerschte. Alleen in 1919 kreeg Saksen
op crediet voor 150 millioen mark waren.
Voorts wordt er op gewezen dat de fami
lie Barmat sinds 1906 in Nederland woon
de en dus niet tijdens den oorlog uit Lodz
te Amsterdam is gekomen. Hun eerste ere
dieten hebben de Barmats niet van de
Pruisische staatsbank maar van de rijks
bank gekregen en zulks alleen tegen ac
cept zonder, dat ze verdere waarborgen
behoefden te stellen.
Dit stuk verzekert ook, dat bet blad
„Voorwaarts" te Rotterdom eigendom van
de gebroeders Barmat is. Dit blad zou, al
dus het adres, de Duitsch-Pruisische be
langen steeds hebben behartigd
Frankrijk.
De financieele conferentie te Parijs.
Aankomst der
gedelegeerden.
Voor de infergcalileerde financieelo con
ferentie, die 7 Januari te Parijs begint,
zijn aldaar Zondagavond aangekomen de
Boemeensche minister van Financiën Sto-
jadinowits. Hedenavond wordt te Parijs
verwacht de Belgische premier Tkeunis,
de Engelsche minister van Financiën
Churchill, alsmede de Italiaansche minis
ter van Financiën De Stefani.
De Engelsche pers over
de moratoriu m-k w e s t i e.
De Engelsche bladen wijden veel aan
dacht aan de conferentie der geallieerde
ministers van Financiën te Parijs.
De „Westminster - Gazette" zegt dat
Engeland en Amerika -het volkomen eens
zijn, izich te verzetten tegen een tienjarig
moratorium voor Frankrijk's schulden
aan beide landen. Engeland meent n.1.,
dat Frankrijk dadelijk kan beginnen met
althans iets te betalen.
Italië.
HET KABINET TREEDT AF.
Een zuiver fascistisch ministerie?
De toestand is rumoer ig.
De politieke gevolgen van de rede van
Mussolini zijn tot uiiting gekomen in het
uitbreken van de lang verwachte kabinets
crisis. De lib. ministers Casati en Sarrotti
hebben n.l. gisteren hun ontslag aange
boden, dat door Mussolini is aanvaard.
Nader wordt gemeld, dat de crisis, sneller
dan venvacht werd, om zich lieen heeft
gegrepen. Zoowel de minister van Bin-
nenlandsche Zaken Denava, als de minis
ter van Justitie Oviglio, hebben zich niet
laten bewegen hun ontslagaanvrage in te
krakken. De minister van Marine De Revel
en de minister van Oorlog Di Gorgio en
daarna ook alile andere ministers en
onder-staatssecretarissen hebben hun por
tefeuille ter beschikking,van Mussolini ge
steld. Men verneemt, %ct Mussolini voor
nemens is zijn kabine. gèheel te recon-
straeeren en met een zuiver fascistisch
ministerie voor de Ka aer te verschijnen.
Naar verluidt, zal d - huidige president
van de Kamer, Rocco, voor de -functie
van minister van Jus'Vio in aanmerking
komen.
Te Rome zag men gisteren enkele fas
cistische legioenen in volle oorlogsuitrus-
rting door de straten trekken. Kleine de
monstraties voorhet gebouw van de
„Giomalo d'Italia" en de vrijmetselaars
loge werden door dé politie uiteengedre
ven. Waarin de maatregelen zullien be
staan, waardoor do toestand moet wor
den opgehelderd, is tot dusver slechts ten
deele hekend. Strenge bewaking der spoor
wegen ter voorkoming van sabotage, de
mogelijkheid om in sommige provincies
den staat van beleg, af te kondigen, zijn
voornaamste. In dit geval zal do natio
nale militie politiediensten bewijzen.
De poltieke maatregelen hebben betrek-
kng op bet verbod Kan bladen, die reeds
herhaaldelijk in bes&g zijn genomen, ver
der bestaan zij uit het recht om politieke
vereenigingen te ontbinden, die naar de
meening van de regeering een gevaar
voor de openbare orde beteekenen. Reeds
is men overgegaa tot de ontbinding van
de vereeniging „Italia Libera", waarvan
voorzitter is een kleinzoon van Garibaldi.
Te Rome zijn weer verschillende personen
gearresteerd, die tot de oppositie in betrèk
king staan.
Spanje.
De opstand in Marokko.
Verbittexde gevechten in de
buurt van Ceuta.
Volgens berichten uit Biarritz, welke on
der voorbehoud dienen te worden aan
vaard, zouden de Spaansche troepen bij
Rincon de Medik in Marokko een verbit
terd gevecht hebben geleverd tegen de op
standige Mooron -ommandant van de
troepen alsmede een kapitein zouden zijn
gedood en een luitenant en een kolonel
ernstig gewond.
Rincon del1 Medik _is gelegen aan de
spoorlijn Ceuta—Te toean, op cenige K.M.
plaats.
Me lil la heroverd?
Volgens een bericht uit Madrid ïs Me-
lilila Zondag na een verbitterd gevecht we
der door de Spaansche troepen bezet. De
versterkte stellingen der Riff-Kabylen# in
de omgeving dier stad zijn ook genomen.
Een mislukte blokkade.
Uit Tanger wordt gemeld, dat de Span
jaarden een vergeefsche poging hebben
gedaan om de zone van Tanger te blok-
keoren en zoodoende den toevoer voor de
Anjera's af te snijden. Een Spaansche
post werd door de rebellen veroVerd,
waarhij gevangenen werden gemaakt.
Joeno-Slavië.
De politieke vervolgingen.
Raditsj gearresteerd.
De politie arresteerde gistermorgen, te
Zagreb, den leider der Kroatische Boeren
partij, Raditsj. die z;oh niet lang geleden
openlijk voor de republiek had verklaard,
en zich had aangesloten bij de Boeren-in-
fernationale, van Moskou. De Joegoslavi
sche regeering besloot, zooals gemeld, on-
.langs tot ontbinding dezer republvkemsche
per tij en tot arrestatie van haar leider.
Dagenlang werd vruchteloos gezocht naar
Raditsj. Hij werd gister echter in zijn wo
ning gevat, waar hij zich had verscholen
in een geheime kamer, tusschen twee val-
sohe muren, waarvan de eenige toegang
onder een bed was verborgen. Een groot
aantal documenten werd in zijn bezit ge
vonden.
Polen.
Rooverijen in de greinsstrclon.
De aanvallen van gewapende Russische
benden, welke gedurende de feestdagen
verminderd waren, zijn opnieuw begonnen
lanvs den Oostelijken grens van Polen.
Een sterke bende van 50 man, gewa
pend met machinegeweren en handgrana
ten, hebben in het district Brawno een
aanval gedaan op hel dorp Zahora, waar
bij zij de buizen in brand staken en een
aanzienlijke boeveelheid vee medenam.
Verder heeft een bende de gemeentekas
geplunderd in het dorp Nomalisa, waarbij
zij verscheidene personen ernstig Ver
wondden.
Elders hebben sterke benden den grens
overschreden, doch zij waren genoodzaakt,
zich bij de komst van sterke Poolsóhe poli-
1 ie troepen .terug te trekken,' met achter
lating van bun gewonden.
Arabië.
De strijd om Mekka.
Djeddah thans het centrum.
Na een laatste poging, tot een toestand
van vrede te geraken, to 'hebben verwor
pen, is de vorst der Wahalbieten Ibn
Saoed, met zijn troepen tegen Djeddah
opgerukt. Zijn voorhoede bad gistermor
gen de buitenposten van de stad bereikt,
doch is door de troepen van koning AR
teruggeworpen.
China
Nieuwe gevechten.
Volgens een te Shanghai ontvangen be-
riobt heeft de gouverneur van Tse-Kiang
en Foekien, die gedurende de laatste week
operaties heeft verricht tegen Tsjen-Lo-
hsan, den in opstand gekomen dëvisie-ge-
neraal, Sang-Kiang hezet.
De troepen van Tsjen-Lo-lisan zijn aan
het muiten geslagen. Tsjen Lo-thsan zelf
heeft zijn toe-vlucht gezocht in de Fran-
sohe Concessie te Sjanghai.
Amerika.
Borah ziet af van zijn conferentie-plan.
Senator Borah, de voorzitter der Se
na ats-commissie van Buitenlandsche Za
ken, heeft aangekondigd, dat bij Voorloo
pt'? afziet van zijn plan tot bijeenroep:ng
van een internationale economische confe
rentie, in verband waarmede ook de in
krimping der bewapening zal worden be
sproken. President Goólidge zag in een zoo
ruime conferentie geen heal. Borah blijft
eebtor van meening, dat ontwapening niet
mogelijk is zonder de oplossing der eco
nomische problemen, die de wereüd nog
bezig houden. Maar hij vreest, dat als er
geen verdere stappen worden gedaan tot
inkrimping van de bewapening, een nieu
we concurrentie in vlootbewapenipg "tus
schen Amerika en Japan zal ontstaan.
BINKF.NLAND
Vragen van Kamerleden.
Het Nederlandsch© muntstelsel
Door den heer Dobbelmann zijn aan den
Minister van Financiën de volgende vra
gen gesteld:
1. Acht de minister het niet gewenscht,
dab de gulden, welke mede ten gevolge
van de maatregelen, door de Regeering en
in het bijzonder door den Minister van
Financiën genomen, op goudpeil gekomen
is, op dit niveau gehandhaafd blij vel
2. Acht de minister daarom thans het
oogenblik niet gekomen, intrekking der
monetaire uitzonderingsmaatregelen, bij
het uitbreken van den wereldoorlog ge
troffen, te bevorderen en tot bet volledig
herstel van den gouden standaard over te
gaan "2
3. Indien het antwoord op deze laatste
vraag ontkennend mocht luiden, zou de
minister dit' dan willen motiveeren?
Het Voorzitterschap der Tweede Kamer.
Mr. Kooien stelt zich niet
m e r beschikbaar.
Naar het „Ctr." uit goede bron verneemt
zal de voorzitter der Tweede Kamer, Mr Dr
D A P N Kooien zich in de volgende zit
ting niet meer voor heb presidium beschik
baar stellen.
De R. K. Staatspartij en „St. Michael."
Nog een andere bemiddelings
poging?
Do „Morgen" voegt aan bet bericht, dat
het hoofdbestuur van liet Verbond „St
Michael" beeft besloten de bemiddeliugs-
poging van prof. Aengenent te aanvaar
den, nog toe, ,,dat er bovendien nog an
dere onderhandelingen loopende zijn, waar
van men mag aannemen, dab ze door de
bemiddelingspoging van prof. Aengenent
niet zullen worden bemoeilijkt."
Dat is niet erg duidelijk 1
Een tegenspraak van prof.
Aengenent.
Naar. aanleiding van bet bericht, dat ook
wij uit ,De Tijd" hebben overgenomen, als
zou prof Aengenent als voorwaarde voor
zijn bemiddeling tusschen den Alg. Bond
van R K Rijkskieskringorganisaties
het StudieveTbond „St. Michael" hebben
gesteld, dat tijdens de besprekingen geen
publicaties zouden worden gedaan, ont
ving de voorzitter van ,.St. Michael", prof.
Veraart, het volgende telegram van prof.
Aengenent:
„Ik stel er prijs op u mede te declen,
dat ik mij ten zeerste verbaas over heb
bericht in sommige bladen, dat ik
voorwaarde zou hebben gesteld volstrekte
geheimhouding der besprekingen Do bron
van het bericht is mij totaal onbekend."
Een brochure.
Do toegezegde brochure van prof. Ver
aart over het Program van St Michael
is verschenen
De schrijver begint in een uitvoerige in
leiding nog eens het goed recht van de
Müchael-actie te verdedigen.- Vervolgens
gaat hij punt voor punt van het program
na^ licht ze toe en verdedigt ze.
HET VOORNAAMSTE NIEUWS*
BUITENLAND.
De nota der geallieerden aan Duitsch
land inzake de niet-ontruiming der Keul
sche zdne.
Het Italiaansche kabinet is afgetreden.
Mussolini zou voornemens zijn een zuiver
fascistische regeering te vormen.
Raditsj gevangen genomen.
De strijd om Mekka ontvlamt weer blf
Djeddah.
BINNENLAND.
Mr. dr. Kooien zal in de volgende wet
gevende periode het voorzitterschap van
de Tweede Kamer niet opnieuw aanvaar
den. 4
Het collectief contract in het bloembol-*
lenbedrijf."
OMGEVING.
Een nieuwe H. B. S. te Woerden. (Rih
briek „Do Rijnstreek", 3de pagina, 2de
blad).
Onze Geïllustreerde Pagina
Onze photo-pagina bevat o.m.: Do Hol
land—Indië-vliegers Photo's o.a. van
ir. B. A. van Sandick, den Koning van.
Servië, Andxé Citroen, do Fransch o
Maarschalken. Het nieuwe modespel:
„goal game'' Voor de dames: twee mo-i
derne costuums.
R. K. Kiesvereenigingen te Js-Gravenhage.
Een motie tegen baron van
Wijnbergen.
Gisteren vergaderden to 's-Gravenliage
de R. K. Kiesvereenigingen in de Paro
chiale kringen St. Agnes on de Heilige
Familie, onder leiding van prof. Veraart.
Aan do orde was het program van actie
1925 der R. K Staatspartij.
Aangenomen werden do meest© der
voorstellen van „St. Michael."
Daarna werd na uitvoerige discussies
de volgende motie aangenomen:
„De vergadering, van oordeel, dat da
vooratter op critieke momenten bewezen
beeft niet den tact te bezitten, welke een
allereerste cisch is voor een leider ecner
R. K. Centrale, acht zijn aanblijven niet in
het belang van de R. K Staatspartij."
De werkloozenuitkeering.
De uitkeering aan de
„uitgetrokken© n."
„De Bouwer" meldt, dat het hoofdbe
stuur van dfen Alg. NocT Bouwarbeiders-
bond boricht van den Minister van Ar
beid ontvangen heeft, dat aan werkloozen,
die drie jaren achtereen uitgetrokken wa
ren, ook over 1925 mag worden uitge
keerd.
De organisatie van den R. K. Werk-
nemenden Middenstand.
Besluiten van het
Doorluchtig Episcopaat
1. In zijn vergadering van 17 Juni 1924
heeft het Doorl. Episcopaat besloten, dat
de leden der R K Werknemende Midden
standsorganisaties zich hebben aan te slui
ten bij de standsorganisatic naar keuzo
onder goedkeuring der contactcommissie.
dat d© R. K Bond van Technici met ziino
organisatie kan doorgaan en dat niet wordt
teruggekomen op de genomen besluiten
over den R. K. Werknemen kn Men-
stand.
Tot deze besluiten behdoren o.a.:
2e. Besluit van 1G December 1920, inhou
dend de goedkeuring der oprichting dezer
standsoganisatie en bepalingen over haar
Diocesane- en Afdeelingsstatuten, voort»
het voorschrift, een Commissie in te stellen,
die voorstellen heeft in te dienen over de
vraag, wi© geacht moeten worden tot den)
Werknemenden Middenstand te behooren.
3o Besluit van 13 Juni 1922, dat St. Pe
trus geen standsorganisatie is.
4e. Besluit van zelfden datum, waarbij
wordt goedgekeurl een door de Federatie
der Dioc R. K. Yolks. en Werkliedenbon
den, de Oommissie voor den Werknemenden!
Middenstand en het Bureau der R. K. Vak
organisatie gezamelijk goedgevonden eni
onderteekend Rapport o.m. aangevend de
onderlinge regeling van. contract-commissie
van gebruikmaking van wedcrzijdsch© >n"
stellingen en van groepeering en indeeling
der leden. 1 1
Dit rapport draagt de handteekeiung
der lieercn: H Hermans, J A Schutte, A
Rohling, G Turten, J van Rüzewijk. A
de Bruyn en is gedateerd 21 Maart 1922. i
5e Besluit van zelfden datum; dat liet
Doorl. Episcopaat voor loden der Werkne-
mende Middenstands-vakorganisaties der
verplichting oplegt, lid te zijn van ren:
standsorganisatie. „Centrum j
Uil het steendrukkersbedrijf
Een staking j
Gisterenmorgen is door den Ned. Litho!