DINSDAG 6 JANUARI 1925 iïo. 4335 UoABONNEMENTSPRlJSbetiraaglbT] voorultbslallng Voor Leiden 19 cent per week 2.50 per kwartaal. Bij onze Agenten 20 cent per week 12.60 per kwartaal. Franoo per post 1 2.95 per kwartaal. Het Geïllustreerd Zondagsblad Is voor de Abonnee vei* krijgbaar tegen betaling van 50 ct. per kwartaal, bij voor- uitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 ct, met Geïllustreerd Zondagsblad 9 ct Dit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen L Bureaux: RAPENBURG No. 10 LEIDEN TEL. INT. ADMINISTRATIE 935 REDACTIE 15 GIRONUMMER 103003 POSTBUS No. II rase DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT 1 O.won. advsrt.ntian 30 «ent pa, ragfj Voer Ingesondro Mededeelingen wordt bat s dobbel. Yfcn het tarief benkmd. a Klein, adverlenllën, v«o ten hoogste 10 woorden, waubi betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en rcs» huur, koop en verkoop i0.50o jpift nummer bsstaat «eit twen bladen. De Kerk. f Niet-Katholieken, schrijvend over de Katholieke Kerk, l'aten vaak bun oordeel bepalen door het uiterlijke der dingen, 'door wat zij zien. Ook langs dezen, weg kunnen zij dan komen tot een waardee ring, zooals o.a. blijkt uit de hier 'volgen-- de twee citaten van liberale bladen: Onder „Godsdienstig leven in Neder land'' van het „Handelsblad"- schrijft de redacteur in zijn overzicht van het afge- tpopen jaar: „Da linie van het kerkelijk leven over ziende, treft ons eerst de schittering van {t Roomscho Eucharistisch Congres, van >t Stadion uit weerkaatst dn iedere ver sierde kerk van dezen zomer. Een éclatant succes, deze groote manifestatie; intus- sclien innerlijk in heteekènis door de ge regelde propaganda van Rome wellicht Ver overtroffen. Een tweede groote demon- slratie begon de Boomsche Kerk vóór het jaar uit was met de opening van het Anne Santo". Ook in de „N. R. Crt." worden heide 'feiten herdacht, waarbij het blad. deze kantteekening maakt. „Hetgeen de paus in zijn hul Jiïbilaeum imiversale in annum Sanctum opmerkte, „dat het Katholicisme in deze laatste tijden zich kan beroemen óp niet gerdngen vooruitgang", geld't ook eenigszins ten opzichte van dilt laatste jaar voor ons land." Dat de Katholieke Kerk ook zelfs haar meest besliste tegenstanders waardeering afdwingt, kan weer eens blijken uit het geen ons bekend apologetisch tijdschrift „Het Schild" ontleent aan een communis tisch Fransch blad de „Humanité", dat wat dieper onder de uiterlijke verschijn selen der Kerk kijkt! Ziehier het citaait: „Niet fe vergeten is, dat de Kerk tege lijk arbeidt op alle gebied. De vooruitgang lijer Katholieke organisatie is een bewijs, 'van wat zij kan verwezenlijken in de practische sociale actie. De waaide van haar bronnenstudie, van baar geduldige «n zekere onderzoekingen, volgens een streng wetenschappelijke methode ver richt, verplicht ons te erkennen, dat de wapenen, die zij voert niet te minachten feijn en dat haar inspanning om zich aan te passen aan de voorwaarden van het ipoderne leven zich voltrekt met een in- fcicht, dat ons vaak tot voorbeeld zou kun- ien dienen." „Het Schild" laat hierop volgen: „Wij bewaren dit getuigenis zorgvuldig Voor al degenen, die meenen, dat „katho liek" en „wetenschappelijk" elkaar uit fluiten. Misschien kunnen zelfs sommige hoogleeraren hieruit nog iets leeren Inderdaad! En ook tal van anderen! BUITENLAND Duiischland. De politieke crisis. Een tam verloop van de R ij k s d a g-o p e n i n g. Gistermiddag om 3 uur is de nieuwe rijksdag geopend. De plechtigheid had een tam verloop in tegenstelling met hetgeen zoo langza merhand te Berlijn mode dreigde te wor den. Zoowel op straat als op de tribunes was de belangstelling van het publiek niet bij zonder groot, doch er waren zeer uitge breide politie-maatregelen getroffen, daax communistische demonstraties waren aan gekondigd. De communisten hieven eenig ge schreeuw aan om amnestie voor hun in de gevangenis vertoevende broeders, maar .ovêrigens bleef het rustig. Zelfs tijdens bet appèl, toen de naam Ludendorff werd afgelezen, werd niet gemompeld. Afgehandeld werden slechts enkele for maliteiten zooals de budgetrekening 1924 die met een 6 millioen aan inkomsten en uitgaven sluit. Daarna werd de vergade ring tot Woensdag 2 uur v Het Pruisische kabinet. De ministers der k- D. Vol ksp ar tij. V_.De Pruisische minister-president Braun Ontving gistermiddag de leiders der vier Pruisische coalitie-partijen. De vertegenwoordigers der D. V. P. ver dedigden het standpunt, dat op grond van art. 45 der Pruisische grondwet de regeé- ring moest aftreden, die der andere par tijen deelden deze meening niet. De leden der D.V.P. legden daarop de verklaring af, dat zij hun heide ministers uit het ka binet moesten terugnemen om het ont slag der geheele regeering te bewerken. De leden van het kabinet deelden daarop mede, dat zij eerst met hun fracties in overleg moes l€® treden. De staatsregeering komt hedenmiddag weder bijeen De Keulsche zóne-kwestie. De nota der geallieerden De collectieve nota aangaande de ont ruiming der Keulsche zóne, welke is ge- teekend door de vertegenwoordigers van België, Frankrijk, het Vereent gd. Konink rijk, Italië en Japan, is gisteren, gelijk gemeld, aan den 'Duitschen kanselier over handigd. De reden waarom de Keulsche zóne niet ontruimd wordt, is zooals men weet de niet-nakoming door Duitschland van het vredesverdrag. De nota zegt daaromtrent: In strijd met art. 160 van het verdrag is de generale staf opnieuw ingesteld in een anderen vorm. In strijd met art. 174 zijn vrijwilligers- met-kort-diensbverband aangeworven en mm In afwijking van het bepaalde in art. 168 is de verandering van de fabrieken van oorlogsmateriaal verre van voltooid. In strijd met art 164 en 169 is geble ken, dat bij 'alle soorten toegestaan oor logsmateriaal' een teveel aanwezig is! Voorts zijn vele ongeoorloofde bergplaat sen met wapenen en oorlogsvoorraden ont dekt. In strijd met art. 162 en mei het besluit cloor de conferentie te Boulogne op 19 Juni 1920 genomen, is nog geen aanvang gemaakt met de reorganisatie van de rijks politie. In afwijking van art. 211 heeft de Duitsche regeering nog lang niet alle le gislatieve en administratieve maatregelen genomen, welke de geallieerde regeeringen hebben geëischt in haar nota van 29 Sep tember 1922. De millioenen der Barmats. Relaties met een Nederlandsch soc.-dem. blad? De advocaten van de gebroeders Bar- mat hebben de invrijheidstelling van hun cliënten geëischt. Zij 'hebben dit schrifte lijk gedaan en hun edsck zeer uitvoerig toegelicht. Uit dit stuk blijkt o.a. dat de gebroeders Barmat aan Duitsche bond staten levensmiddelen op crediet hebben geleverd op een tijdstip waarop in Duitsch landg root gebrek aan levensmiddelen heerschte. Alleen in 1919 kreeg Saksen op crediet voor 150 millioen mark waren. Voorts wordt er op gewezen dat de fami lie Barmat sinds 1906 in Nederland woon de en dus niet tijdens den oorlog uit Lodz te Amsterdam is gekomen. Hun eerste ere dieten hebben de Barmats niet van de Pruisische staatsbank maar van de rijks bank gekregen en zulks alleen tegen ac cept zonder, dat ze verdere waarborgen behoefden te stellen. Dit stuk verzekert ook, dat bet blad „Voorwaarts" te Rotterdom eigendom van de gebroeders Barmat is. Dit blad zou, al dus het adres, de Duitsch-Pruisische be langen steeds hebben behartigd Frankrijk. De financieele conferentie te Parijs. Aankomst der gedelegeerden. Voor de infergcalileerde financieelo con ferentie, die 7 Januari te Parijs begint, zijn aldaar Zondagavond aangekomen de Boemeensche minister van Financiën Sto- jadinowits. Hedenavond wordt te Parijs verwacht de Belgische premier Tkeunis, de Engelsche minister van Financiën Churchill, alsmede de Italiaansche minis ter van Financiën De Stefani. De Engelsche pers over de moratoriu m-k w e s t i e. De Engelsche bladen wijden veel aan dacht aan de conferentie der geallieerde ministers van Financiën te Parijs. De „Westminster - Gazette" zegt dat Engeland en Amerika -het volkomen eens zijn, izich te verzetten tegen een tienjarig moratorium voor Frankrijk's schulden aan beide landen. Engeland meent n.1., dat Frankrijk dadelijk kan beginnen met althans iets te betalen. Italië. HET KABINET TREEDT AF. Een zuiver fascistisch ministerie? De toestand is rumoer ig. De politieke gevolgen van de rede van Mussolini zijn tot uiiting gekomen in het uitbreken van de lang verwachte kabinets crisis. De lib. ministers Casati en Sarrotti hebben n.l. gisteren hun ontslag aange boden, dat door Mussolini is aanvaard. Nader wordt gemeld, dat de crisis, sneller dan venvacht werd, om zich lieen heeft gegrepen. Zoowel de minister van Bin- nenlandsche Zaken Denava, als de minis ter van Justitie Oviglio, hebben zich niet laten bewegen hun ontslagaanvrage in te krakken. De minister van Marine De Revel en de minister van Oorlog Di Gorgio en daarna ook alile andere ministers en onder-staatssecretarissen hebben hun por tefeuille ter beschikking,van Mussolini ge steld. Men verneemt, %ct Mussolini voor nemens is zijn kabine. gèheel te recon- straeeren en met een zuiver fascistisch ministerie voor de Ka aer te verschijnen. Naar verluidt, zal d - huidige president van de Kamer, Rocco, voor de -functie van minister van Jus'Vio in aanmerking komen. Te Rome zag men gisteren enkele fas cistische legioenen in volle oorlogsuitrus- rting door de straten trekken. Kleine de monstraties voorhet gebouw van de „Giomalo d'Italia" en de vrijmetselaars loge werden door dé politie uiteengedre ven. Waarin de maatregelen zullien be staan, waardoor do toestand moet wor den opgehelderd, is tot dusver slechts ten deele hekend. Strenge bewaking der spoor wegen ter voorkoming van sabotage, de mogelijkheid om in sommige provincies den staat van beleg, af te kondigen, zijn voornaamste. In dit geval zal do natio nale militie politiediensten bewijzen. De poltieke maatregelen hebben betrek- kng op bet verbod Kan bladen, die reeds herhaaldelijk in bes&g zijn genomen, ver der bestaan zij uit het recht om politieke vereenigingen te ontbinden, die naar de meening van de regeering een gevaar voor de openbare orde beteekenen. Reeds is men overgegaa tot de ontbinding van de vereeniging „Italia Libera", waarvan voorzitter is een kleinzoon van Garibaldi. Te Rome zijn weer verschillende personen gearresteerd, die tot de oppositie in betrèk king staan. Spanje. De opstand in Marokko. Verbittexde gevechten in de buurt van Ceuta. Volgens berichten uit Biarritz, welke on der voorbehoud dienen te worden aan vaard, zouden de Spaansche troepen bij Rincon de Medik in Marokko een verbit terd gevecht hebben geleverd tegen de op standige Mooron -ommandant van de troepen alsmede een kapitein zouden zijn gedood en een luitenant en een kolonel ernstig gewond. Rincon del1 Medik _is gelegen aan de spoorlijn Ceuta—Te toean, op cenige K.M. plaats. Me lil la heroverd? Volgens een bericht uit Madrid ïs Me- lilila Zondag na een verbitterd gevecht we der door de Spaansche troepen bezet. De versterkte stellingen der Riff-Kabylen# in de omgeving dier stad zijn ook genomen. Een mislukte blokkade. Uit Tanger wordt gemeld, dat de Span jaarden een vergeefsche poging hebben gedaan om de zone van Tanger te blok- keoren en zoodoende den toevoer voor de Anjera's af te snijden. Een Spaansche post werd door de rebellen veroVerd, waarhij gevangenen werden gemaakt. Joeno-Slavië. De politieke vervolgingen. Raditsj gearresteerd. De politie arresteerde gistermorgen, te Zagreb, den leider der Kroatische Boeren partij, Raditsj. die z;oh niet lang geleden openlijk voor de republiek had verklaard, en zich had aangesloten bij de Boeren-in- fernationale, van Moskou. De Joegoslavi sche regeering besloot, zooals gemeld, on- .langs tot ontbinding dezer republvkemsche per tij en tot arrestatie van haar leider. Dagenlang werd vruchteloos gezocht naar Raditsj. Hij werd gister echter in zijn wo ning gevat, waar hij zich had verscholen in een geheime kamer, tusschen twee val- sohe muren, waarvan de eenige toegang onder een bed was verborgen. Een groot aantal documenten werd in zijn bezit ge vonden. Polen. Rooverijen in de greinsstrclon. De aanvallen van gewapende Russische benden, welke gedurende de feestdagen verminderd waren, zijn opnieuw begonnen lanvs den Oostelijken grens van Polen. Een sterke bende van 50 man, gewa pend met machinegeweren en handgrana ten, hebben in het district Brawno een aanval gedaan op hel dorp Zahora, waar bij zij de buizen in brand staken en een aanzienlijke boeveelheid vee medenam. Verder heeft een bende de gemeentekas geplunderd in het dorp Nomalisa, waarbij zij verscheidene personen ernstig Ver wondden. Elders hebben sterke benden den grens overschreden, doch zij waren genoodzaakt, zich bij de komst van sterke Poolsóhe poli- 1 ie troepen .terug te trekken,' met achter lating van bun gewonden. Arabië. De strijd om Mekka. Djeddah thans het centrum. Na een laatste poging, tot een toestand van vrede te geraken, to 'hebben verwor pen, is de vorst der Wahalbieten Ibn Saoed, met zijn troepen tegen Djeddah opgerukt. Zijn voorhoede bad gistermor gen de buitenposten van de stad bereikt, doch is door de troepen van koning AR teruggeworpen. China Nieuwe gevechten. Volgens een te Shanghai ontvangen be- riobt heeft de gouverneur van Tse-Kiang en Foekien, die gedurende de laatste week operaties heeft verricht tegen Tsjen-Lo- hsan, den in opstand gekomen dëvisie-ge- neraal, Sang-Kiang hezet. De troepen van Tsjen-Lo-lisan zijn aan het muiten geslagen. Tsjen Lo-thsan zelf heeft zijn toe-vlucht gezocht in de Fran- sohe Concessie te Sjanghai. Amerika. Borah ziet af van zijn conferentie-plan. Senator Borah, de voorzitter der Se na ats-commissie van Buitenlandsche Za ken, heeft aangekondigd, dat bij Voorloo pt'? afziet van zijn plan tot bijeenroep:ng van een internationale economische confe rentie, in verband waarmede ook de in krimping der bewapening zal worden be sproken. President Goólidge zag in een zoo ruime conferentie geen heal. Borah blijft eebtor van meening, dat ontwapening niet mogelijk is zonder de oplossing der eco nomische problemen, die de wereüd nog bezig houden. Maar hij vreest, dat als er geen verdere stappen worden gedaan tot inkrimping van de bewapening, een nieu we concurrentie in vlootbewapenipg "tus schen Amerika en Japan zal ontstaan. BINKF.NLAND Vragen van Kamerleden. Het Nederlandsch© muntstelsel Door den heer Dobbelmann zijn aan den Minister van Financiën de volgende vra gen gesteld: 1. Acht de minister het niet gewenscht, dab de gulden, welke mede ten gevolge van de maatregelen, door de Regeering en in het bijzonder door den Minister van Financiën genomen, op goudpeil gekomen is, op dit niveau gehandhaafd blij vel 2. Acht de minister daarom thans het oogenblik niet gekomen, intrekking der monetaire uitzonderingsmaatregelen, bij het uitbreken van den wereldoorlog ge troffen, te bevorderen en tot bet volledig herstel van den gouden standaard over te gaan "2 3. Indien het antwoord op deze laatste vraag ontkennend mocht luiden, zou de minister dit' dan willen motiveeren? Het Voorzitterschap der Tweede Kamer. Mr. Kooien stelt zich niet m e r beschikbaar. Naar het „Ctr." uit goede bron verneemt zal de voorzitter der Tweede Kamer, Mr Dr D A P N Kooien zich in de volgende zit ting niet meer voor heb presidium beschik baar stellen. De R. K. Staatspartij en „St. Michael." Nog een andere bemiddelings poging? Do „Morgen" voegt aan bet bericht, dat het hoofdbestuur van liet Verbond „St Michael" beeft besloten de bemiddeliugs- poging van prof. Aengenent te aanvaar den, nog toe, ,,dat er bovendien nog an dere onderhandelingen loopende zijn, waar van men mag aannemen, dab ze door de bemiddelingspoging van prof. Aengenent niet zullen worden bemoeilijkt." Dat is niet erg duidelijk 1 Een tegenspraak van prof. Aengenent. Naar. aanleiding van bet bericht, dat ook wij uit ,De Tijd" hebben overgenomen, als zou prof Aengenent als voorwaarde voor zijn bemiddeling tusschen den Alg. Bond van R K Rijkskieskringorganisaties het StudieveTbond „St. Michael" hebben gesteld, dat tijdens de besprekingen geen publicaties zouden worden gedaan, ont ving de voorzitter van ,.St. Michael", prof. Veraart, het volgende telegram van prof. Aengenent: „Ik stel er prijs op u mede te declen, dat ik mij ten zeerste verbaas over heb bericht in sommige bladen, dat ik voorwaarde zou hebben gesteld volstrekte geheimhouding der besprekingen Do bron van het bericht is mij totaal onbekend." Een brochure. Do toegezegde brochure van prof. Ver aart over het Program van St Michael is verschenen De schrijver begint in een uitvoerige in leiding nog eens het goed recht van de Müchael-actie te verdedigen.- Vervolgens gaat hij punt voor punt van het program na^ licht ze toe en verdedigt ze. HET VOORNAAMSTE NIEUWS* BUITENLAND. De nota der geallieerden aan Duitsch land inzake de niet-ontruiming der Keul sche zdne. Het Italiaansche kabinet is afgetreden. Mussolini zou voornemens zijn een zuiver fascistische regeering te vormen. Raditsj gevangen genomen. De strijd om Mekka ontvlamt weer blf Djeddah. BINNENLAND. Mr. dr. Kooien zal in de volgende wet gevende periode het voorzitterschap van de Tweede Kamer niet opnieuw aanvaar den. 4 Het collectief contract in het bloembol-* lenbedrijf." OMGEVING. Een nieuwe H. B. S. te Woerden. (Rih briek „Do Rijnstreek", 3de pagina, 2de blad). Onze Geïllustreerde Pagina Onze photo-pagina bevat o.m.: Do Hol land—Indië-vliegers Photo's o.a. van ir. B. A. van Sandick, den Koning van. Servië, Andxé Citroen, do Fransch o Maarschalken. Het nieuwe modespel: „goal game'' Voor de dames: twee mo-i derne costuums. R. K. Kiesvereenigingen te Js-Gravenhage. Een motie tegen baron van Wijnbergen. Gisteren vergaderden to 's-Gravenliage de R. K. Kiesvereenigingen in de Paro chiale kringen St. Agnes on de Heilige Familie, onder leiding van prof. Veraart. Aan do orde was het program van actie 1925 der R. K Staatspartij. Aangenomen werden do meest© der voorstellen van „St. Michael." Daarna werd na uitvoerige discussies de volgende motie aangenomen: „De vergadering, van oordeel, dat da vooratter op critieke momenten bewezen beeft niet den tact te bezitten, welke een allereerste cisch is voor een leider ecner R. K. Centrale, acht zijn aanblijven niet in het belang van de R. K Staatspartij." De werkloozenuitkeering. De uitkeering aan de „uitgetrokken© n." „De Bouwer" meldt, dat het hoofdbe stuur van dfen Alg. NocT Bouwarbeiders- bond boricht van den Minister van Ar beid ontvangen heeft, dat aan werkloozen, die drie jaren achtereen uitgetrokken wa ren, ook over 1925 mag worden uitge keerd. De organisatie van den R. K. Werk- nemenden Middenstand. Besluiten van het Doorluchtig Episcopaat 1. In zijn vergadering van 17 Juni 1924 heeft het Doorl. Episcopaat besloten, dat de leden der R K Werknemende Midden standsorganisaties zich hebben aan te slui ten bij de standsorganisatic naar keuzo onder goedkeuring der contactcommissie. dat d© R. K Bond van Technici met ziino organisatie kan doorgaan en dat niet wordt teruggekomen op de genomen besluiten over den R. K. Werknemen kn Men- stand. Tot deze besluiten behdoren o.a.: 2e. Besluit van 1G December 1920, inhou dend de goedkeuring der oprichting dezer standsoganisatie en bepalingen over haar Diocesane- en Afdeelingsstatuten, voort» het voorschrift, een Commissie in te stellen, die voorstellen heeft in te dienen over de vraag, wi© geacht moeten worden tot den) Werknemenden Middenstand te behooren. 3o Besluit van 13 Juni 1922, dat St. Pe trus geen standsorganisatie is. 4e. Besluit van zelfden datum, waarbij wordt goedgekeurl een door de Federatie der Dioc R. K. Yolks. en Werkliedenbon den, de Oommissie voor den Werknemenden! Middenstand en het Bureau der R. K. Vak organisatie gezamelijk goedgevonden eni onderteekend Rapport o.m. aangevend de onderlinge regeling van. contract-commissie van gebruikmaking van wedcrzijdsch© >n" stellingen en van groepeering en indeeling der leden. 1 1 Dit rapport draagt de handteekeiung der lieercn: H Hermans, J A Schutte, A Rohling, G Turten, J van Rüzewijk. A de Bruyn en is gedateerd 21 Maart 1922. i 5e Besluit van zelfden datum; dat liet Doorl. Episcopaat voor loden der Werkne- mende Middenstands-vakorganisaties der verplichting oplegt, lid te zijn van ren: standsorganisatie. „Centrum j Uil het steendrukkersbedrijf Een staking j Gisterenmorgen is door den Ned. Litho!

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1925 | | pagina 1