Restaurant„Suisse"
16e Jaargang.
MAANDAG 22 BïE«5*M«5R 1®24
N-o. 4825
9e £etcbelve SotiA^ml'
UeABONNEMENTSPRIJSbodraegt bi] vooruitbetaling
■>Toor Leiden tö cent per week 12.50 per kwartaal.
Bij onze Agenten 20 cent per week 12.60 per kwartaal
franco per poet I 2.95 per kwartaal
teet Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonnee ver»
fcxijgbaar tegen betaling van 50 cl per kwartaal, by voor
uitbetaling. Afzonderlijke nnmmeia 5 d, met Goïlltistreeid
Zondagsblad cl
Oit blad verschijnt eiken dag uitgezsndsrd Zon- en Feestdagen L
Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN
TEL. INT. ADMINISTRATIE 035 REDACTIE 15
GIRONUMMER 103003 e POSTBUS No. II
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewon. advort.ntlSn 30 eent per rapei
Voor Ingezonden Medeoeeïingen wordt bet
- dubbele Tin bet tarief berekend. a
Kleine adverlenllën. Ton ten boogete 80 woorden, WMzfc'
betrekkingen worden aangeboden of gertaagd, buur en re.'
hnnr, koop en Terkoop 10.50.
9» nummer bestaat uit twee
bladen.
1 Zij die zich met I Januari op
r„De Leidsche Courant" abonneeren
ontvangen tot dien datum de cou
rant gratis.
DE ADMINISTRATIE.
V Katholieken en wetenschap;
't Is een duizendmaal weerlegde dwa
ling, dat bet Katholiek Geloof een hinder
paal zou zijn voor de beoefening der
wetenschap.
Het'Geloof is juist een hulp bij weten
schappelijke studie.
Het Geloof stelt waarheden vast, waar
van het niet-weten den we tens c happ eli j -
ken vorscher langen tijd op oen
spoor kan laten.
Hooit is één van die waarheden, die
'dogma's, in tegenspraak gekomen met
oen vast-staand resultaat der weLensenap.
Wél daarentegen zijn niet-geloovigo ge
leerden herhaaldelijk bij hun studie na
veel omdoolingen daar geland, waarheen
do Katholieke geleerde, in het licht van
zijn Geloof, reeds onmiddellijk zijn schre
den had gericht.
Het geloof is bij de studie der weten
schap als een lichtbaken.
Van een belemmeren der vrijheid- bij
bet wetenschappelijk onderzoek is geen^
sprake zoo men het begrip „vrijheid'
verstandig opvat.
"Wanneer b.v. iemand vanuit Leiden zelf
standig, „vrij" den weg naar Oegstgeest
wil vinden is 't hem dan een belemme
ring in die „vrijheid" van beweging, in-
4 dien iemand hem opmerkzaam maakt op
'don toren van *de Katholieek Kerk in
Oegstgeest?... Integendeel, als hij ver
standig is, zal hij dio aanwijzing waardee-
ren, omdat hij anders misschien in Voor
schoten zou terecht komen; als hij er ten
minste op vertrouwen kan, dat die zegs
man hem de waarheid mededeelt.
Welnu, de Katholieke Kerk houdt den
wetenschapper zoeker naar waarheid haar
dogma's voor, als even zoovele aanwijzin
gen van waarheden en do Katholieke ge
leerde weet (en de niet-Katholieke kan niet
ihet tegendeel bewijzen I) dat hij de Kerk
onvoorwaardelijk zijn vértrouwen kan ge
ven, zonder vrees ooit beschaamd te wor-
'de.n
Niet alleen ongeloovigen, doch ook
Protestanten verwijten ons wel de gebon
denheid aan de Katholieke dogma's bij de
beoefening der wetenschap.
En daarom is het de vermelding waard,
wat dézer dagen de Christ.-Hist. „Neder
lander" schreef, naar aanleiding van een
artikel in de Gerfeormeerde „Heraut",
waarin een hoogleeraar in het strafrecht
aan de Vrije (Protestantsche) Universiteit
te Amsterdam bestroden werd om zijn
meening over de doodstraf als zijnde in
strijd met de Gereformeerde leer, volgens
welke de doodstraf eén door God gewilde
instelling is. De „Nederlander" roept uit,
dat Nijmegen (de Katholieke Universiteit)
bet aldus moet winnen van Amsterdam:
„Want de Roomsche geleerden zijn veel
soberder met hun beginselen en laten om
trent biologie, cosmografie, straftheorieën
?tc. veel meer vrijheid".
Er zijn vele wegen, die naar Rome lei
alen. Een dier wegen zou ook kunnen
zijn het inzicht, dat in de Katholieke Kerk
voor den beoefenaar der wetenschap... de
ware vrijheid groot is. 1
BUlTEgaLMaO
Duitschland.
De vrijlating van Hitier c.sl.
De vrijlating van Hiitler en Kriebel uit
2e gevangenis geschiedde Zaterdagmiddag
Dm 12 uur.
Tegen zijn oorspronkelijke plan in, om
Serst eenigen tijd te Utting te verblijven,
gaat Hitier direct naar Munchen door; hij
2al zich echter voorloopig althans niet met
de politiek gaan bezig houden.
Infusschen denkt men wel, dat hij
spoedig met Ludendorff zal uitvechten,
wie de eigenlijke leider is en men twijfelt
Or niet aan, dat Hitier de zege zal beha
len.
Ook Erick Mühsam, die indertijd heeft
'deelgenomen aan de putsch voer de ra
denrepubliek te Muncken, is vrijgelaten.
Hij kwam Zondagavond te Berlijn aan,
waar hij door 5000 communisten werd ver
welkomd. Er hadden 8 arrestaties plaats.
Mühsam is voornemens spoedig naar
Rusland te gaan.
Frankrijk.
r' De verhouding tot het Vaticaan.
Eon betoog van de Monde,
firn >ator dp Monzi^ beaft oeo artikel in het
„Petit Journal" geschreven, waarin hij
verzocht, de begrooting van Ruitenland-
sche zaken niet in de Kamer te bespreken
vóór Herriot geheel is hersteld.
Bij de begrooting komen twee belang
rijke kwesties in behandeling: het herstel
van de heirekkingen met Rusland en de
eventueele opheffing van het gezantschap
bij hot Vaticaan.
Wanneer men naar Moskou gaat,
sohrijft de Monzie, as het moeilijk ver
klaarbaar, waarom men Rome verlaat. Zi-
nowjef is verontrustender *dan kardinaal
Gasparri. De Monzio voegt hieraan toe,
dat an de financieele beproevingen de c-lien
tèle van Zinowjef slechts een zwakke
steun beteekent, terwijl die van de Ka-tho-
-lieko bourgeoisie niet te versmaden is.
,.Do voorgangers van Herriot, vervolgt
hij, hebben het Franscho gezantschap hij
het Vaticaan gecompromitteerd door al
lerlei commentaren, welke zij aan die in
stelling verhonden. Schrijver, die altijd
voor het gezantschap bij het Vaticaan ge
weest is, kan er mee accoord gaan, dat
men het op halve kracht zet, dat wil waar
schijnlijk zeggen, dat men den gezant
vervangt door een waarnemer. De schrij
ver meent, dat een transactie mogelijk en
nuttig zal zijn; zij moet in elk geval ge
probeerd worden. Indien men dat niet zou
doen, dan zou dat heteekenen, dait men
den godsdienststrijd gering zou schatten.
Het bruskeeren van een stemming in de
Kamer zou dien strijd kunnen opwekken.
Italië.
Mussolini verrast de Kamer.
Het oude kiesstelsel terug.
Do zitting van de Italiaansche Kamer
van Zaterdag bracht een groote verrassing
Zonder dat iemand hierop was voorbe
reid, drong Mussolini aan het einde van
de algemeene discussies een wetsontwerp
aan de Kamer op, behelzende een ingrij
pende wijziging van het geldende kies
recht. Dit beteekent niet meer of minder,
dan dat Italië tot het vroegere systeem
van enkele kieskringen en enkele candi-
daatstéllingterug zal keeren. De Kamer
is tegen den 3den Januari bijeengeroe
pen, om over het nieuwe ontwerp te be
sluiten en het wordt als vanzelfsprekend
beschouwd, dat de nieuwe verkiezingen
nog in het voorjaar volgens het nieuwe
systeem zullen plaats hebben, en dat de
Kamor dan 560 afgevaardigden zal komen
te itellen, en wel één afgevaardigde op
75.000 stemmen. Het is moeilijk de ver
rassing te beschrijven, wélke cloor dit
nieuwe standpunt van Mussolini in alle
politieke groepen werd gewekt.Deze aan
val van Mussolini op de bestaande Kamer
geldt evenzeer zijn vrienden als zijn vijan
den en beteekent de oplossing langs par
lementairen weg van liet fascistische stel
sel.
Spanje.
De strijd in Marokko.
T egenslagen der
Spanjaarden.
Er hébben hardnekkige gevechten plaats
gehad in 't gebied der Andjeras tot aan
do internationale grens, vooral in het ge
bied van Elcazar Seguir.
Volgens een bericht uit Madrid heeft
generaal Saro na een hevig gevecht, de
3 mijlen Zuid-Westelijk van Zinats gele
gen stelling Ali Fahau opgegeven.
Admiraal Mazag hééft den Engelschen
gezant Vrijdag in een langdurig onder
houd een uiteenzetting gegeven van de si-
tualio der Spanjaarden in Marokko en
van Primo's plannen.
Albanië
Dc opstandige beweging.
EennotaaandenVolkonbond.
De Albaneesche premier Fan Noli
heeft aan het Algemeene Secretariaat van
den Volkenbond een itelegram gezonden,
waarin hij do momenteele situatie in Al
banië uiteenzet. Volgens zijne uiteenzet
ting zouden de troebelen in Albanië
Jocgoslavisch grondgebied zijn georgani
seerd. Fan Noli verzoekt den Secretaris-
Generaal stappen te doen bij de Joegosla
vische regeering om een -einde aan dezen
stand van zaken te maken, die een ern
stige bedreiging oplevert voor den vred<
op den Balkan.
Een nota aan Joeg o-S 1 a v i
Do Albaneesche gezant to Belgrado over
handigde aan de Joegoslavische regeerini
een ncita waarin Joego-Slaviö or van be-
scliuldigd wordt de revolutionaire bewe
ging in Albanië te ondersteunen. De re
volutie in Albanië, zoo wordt in de nota
gezegd, werd in Joegoslavië voorbereid, en
do revolutionaire troepen zijn op Joego-
slavisc'h gebied verzameld cn uitgerust.
De Albaneesche régecring protesteert te
gen het aantasten van de souvereiniteits
rechten van den Albanecschen staat.
Do Joegoslavische regeering heeft oi
deze nota geantwoord, dat zij indruisc'ht
tegen den gebruikelijken diplomatieken
toon en dat de daarin vervatte beschul
digingen energiek worden afgewezen.
B r i t s c li e oorlogsschepen
voor Valona en Durazzo.
De „Evening News" verneemt uit Brin-
ddsi, dat Britsche oorlogsschepen uit Mal
ta Zaterdag voor Valona en Durazzo zijn
aangekomen.
Arabia.
De strijd om Mekka.
Een uithongoringsplan.
Koning Ali schijnt van plan te zijn den
sultan der Wahahieten, die hem uit zijn
hoofdstad Mekka heeft verdreven, tot heen
gaan te dwingen door middel van het
zwaard van den honger. Mekka is thans
aan 3 zijden ingesloten, aan de vierde
zijde is de woestijn. Men verwacht dus een
langdurig beleg.
De bolsj ewiki ook hier?
Volgens den „Daily Ghronicle,'-corres-
pondent legt do Sovjet-regcering hijster
groote belangstelling voor de gebeurtenis
sen in Arahië aan den dag. Iedere maand
gaat een bolsjewistische koerier heen en
weer tusschen Moskou en Djeddah, en er
is geen ijveriger nienscli in het operatie
gebied dan do roode consul te Djeddalh,
Chakimof. Renwick meent te weten, dat de
bolsjewistische propaganda in -Egypte den
Soedan van Djeddah uit geleid wordt. De
havenstad wordt blijkbaar als belangrijk
centrum beschouwd voor de verbreiding
van onrust in do Mohammedaansche we
reld.
Pelgrims uil Neder
landse h-Indië in
moeilijkheden.
tJit Weltevreden wordt gemeld: De waar
nemend consul te Djeddah seinde aan de
Indische regeering, dat do regeering van
den Hedsjas de kust van Djeddah en Kun-
funda hermetisch gesloten houdt en geen
levensmiddelen doorlaai' naar Mekka,
waar voedselsohaarschte, voornamelijk
rijstgebrek, heerscht. De verbinding.Djed
dah—Mokka is nog ebroken, en het ia
onmogelijk naar Mekka te reizen, zonder
bloot te staan aan groot gevaar. Te Djed
dah vertoeven 122 uitgeschudde Javauen.
Op 13 dezer zijn er 70 vertrokken naar
Singapore.
Van het Vaticaan.
De Missie-tentconstellmg.
Door den Paus geopend.
Gisteren heeft Z. H. de Paus met groote
plechtigheid de missie-tentoonstelling op
het Vaticaan geopend. De Paus wees er
op, dat de missies zich niet moeten ont
trekken aan de eischen van den modernen
tijd. Ook kardinaal van Rossum voerde
het woord.
Het tentoongestelde heeft betrekking op
de geschiedenis van den missionaris-ar
beid en op de ontwikkeling der missies.
Van alle landen der wereld hebben reli
gieuze orden en missie-congregaties reli-
tfuieën cn souvenirs van martelaars en be
roemde missionarissen naar deze tentoon
stelling gezonden.
Men vindt er voorts do meest bescheiden
voorwerpen, betrekking hebbende op het
leven der volken in verre landen.
Schitterend blijken uit deze rijke col
lectie de groote actie en de beschavende
invloed, welke de missies alom door scho
len, hospitalen en haar talrijke instituten
van allerlei aard uitoefenen.
Do zoo "prachtig gelegen tentoonstelling
met haar rijke verscheidenheid, ia inder
daad geworden tot een imposante manifes
tatie van den roemvollen arbeid op gods
dienstig, humanitair cn sociaal gebied der
katholieke* missies.
Het Vaticaan en Mexico.
Sedert het tusschen do Moxicaansche
regeering en mgr. Filippi ontstane inci
dent, was de apostolische delegatie in Mexi
co zonder titularis gebleven.
Do H. Vader beeft thans, na gedachte
wisseling tusschen het Vaticaan
Moxicaansche regeering tot apostolisch
gedelegeerde bij de Mexicaansche repu
bliek benoemd de hoogeerwaarde pater
Serafino Cimino, die met deze benoeming
den titel krijgt van aartsbisschop van
Ghiro.
Tsjechoslawakije en het Vaticaan.
Benesj de Tsjecho-Slowakijsche minis
ter van builenlandsche zaken, heeft in de
commissie voor buitenlandsche aangele
genheden verklaard, dat hij de rechten van
den Staat met kracht en volharding zou
verdedigen. Hij wees echter met beslist
heid het voorstel van de hand om de pau
selijke nuntiatuur iu Praag op te heffen
Hij voegde er aan toe, dat het Vaticaan
een groote moreele macht vertegenwoor
digt.
Tsjeoho-Slowakije zou er schade von
ondervinden, indien het met hri V' ian
iu conflict kwam.
BINÜEglLAND
Vragen van Kamerleden.
Het Bezoldigingsbesluit.
Waarom het in wer k i n g
treed t.
Op do vraag van het Tweede Kamerlid,
den heer Bomans, betreffende de inwer
kingtreding van het Bezoldigingsbesluit
1925, heeft de Minister van Binnenland-
sche Zaken en Landbouw het volg-eude ge
antwoord: Onder het bezoldigingsbesluit
vallen pl.m. 14000 ambtenaren-werklieden
waarvan een groot gedeelte hij bestendi
ging van den toestand van 1 October 1924
van af 1 Januari a.s. minder salq^js zal
genieten dan hij inwerkingtreding van het
Bezoldigingsbesluit 1925 het geval zal
zijn; hetzelfde geldt voor tal van mid
delbare ambtenaren, wier tegenwoordig
salaris te laag moet worden geacht in ver
houding tot hetgeen andere ambtenaren
genieten.
De visschsrsstaking te IJmuiden.
Het conflict verscherpt.
De groote contra de kleine
reeder jj en.
Het conflict in het visscherijbedrijf te
IJmuiden is verscherpt Een aantal kleine
reederijen had de looneische.n ingewilligd,
zoodat de vaartuigen dezer reederijen kon
den blijven varen. Het aantal dezer sche
pen bedroeg 55.
In overleg met de groote reederijen heb
ben nu de directies der ijsfabrieken, dc
steenkolenhandelaars en de handelaars in
scheepsvictualiën besloten geen ijs, kolen
en andere benoodigdheden meer aan do
kleine reederijen te leveren Het doel vay
jijdit besluit is, de gclieele visschersvloot stil
Te leggen.
Naar de „Tel." verneemt, hoeft alleen do
directio van de Ijsfabriek Groenland"
zich bij den boycot niet aangesloten.
Nader vernemen wij nog, dat binnen
enkele dagen Duitsche stoomtreilers IJmui
den zullen bezoeken. -
Yan arbeiderszijde wil men nu trachten
die schepen langs anderen weg van voor
raden te voorzien.
Een aantal neringdoenden te IJmuiden
en te Egmond heeft besloten om de gezin
nen der stakende zeelieden zoo lang moge
lijk van levensmiddelen te voorzien.
Pauselijke internuntiatuur.
De Romeinsche correspondent van „Do
Tijd" bericht:
Naar we vernemen, zal de Pauselijke
Staatssecreta-rio geen secretaris der Pau
selijke Internuntiatuur in Den Haag be
noemen.
Z.Exc. Mgr. C. Orsenigo zal zich slechts
van een particulieren secretaris voorzien.
De R. K. Volkspartij te Utrecht
Do afd. Utrecht der R. K. Volkspartij
wij zouden deze haas! door do St.
Micha'ël-actie vergetenl heeft verleden
week vergaderd.
Een bespreking over het optreden van
St. Michaël had tot resultaat, dat men
dan alleen daarmede- samenwerking zal
zoeken als het Verhond zich losmaakt
van do R. K. Staatspartij.
Een der aanwezigen kwam daar echter
tegen op, omdat „do wenschon van St. Mi
chaël een verwaterden afdruk zijn van
het program der N. K. P.*'
Do partijvoorzitter, do heer Seltcur,
deeldo mede, dal het in de bedoeling lifft»
een 14-daagsch orgaan te laten verschij
nen.
Uit het b jekdrukkersbedrijf.
Ook de algemeene vergadering van den
Christ. Grafischen Bond. heeft de collecti
ve arbeidsovereenkomsten in het boek
drukkers. en bindersbedrijf met algemeene
stemmen goedgekeurd, zoodat thans alle
partijen de nieuwe contracten hebben aan
vaard. Het nieuwe contract geeft den werk
gevers recht het loon met twee cent per
uur, dus met een gulden per week te ver
lagen.
De invaliditeitswet in werking na 5 jaron.
Het onderstaande volgt op eon in het
tweede blad onder bovenstaande titel
plaatst overzicht.
Gezinsondersteuningen werden op 1 De
cember j.l. aan dezen Raad niet uitgekeerd.
Verpleegd werden 396 verzekerden ter
wijl nog 28 verzekerden in observatie wa
HET VOORNAAMSTE NIEUWE
BUITENLAND
De vrijlating van Hitier en Mühsam.
Een verrassend voorstel van Mussolini,
om terug te keeren tot het oude kiesstelsel
De Albaneesche regeering heeft een nofcx
naar den Volkenbond en naar Joego-Slav.f
gezonden.
De Missie-tentconstelling op het Vati
caan door Z. H. cfen Paus geopend.
Een treinongeluk in de Vereen. Staten
veroorzaakt door de hevige koude. (Bui*
teulandsche Berichten).
BINNENLAND.
De Bakkersnachtarbeid. Een Interna*
ticnale Vereeniging
De visscherij te IJmuiden. Staking
Oneenigheid onder de reeders.
HORS D'OEUVRES, KOUDE SCHOTELS,
FEESTMENU's. nso
Voor gorging aan huistiidine besteliinq
•fesfd verzocht - Te!efgobs 740
wordt door den Staat bijgedragen voor n-n
bedrag van f 1.800.000 zoodat dus circa 2
millioen uit de prcm'c-opbrengst betaald
wordt.
Door deze wet komt dus jaarlijkse!) netto
circa 30 millioen gulden (32 millioen 2
millioen) hetzij direct (door do uitkeerin-
gen) hetzij indirect (door belegging voor
latere uitkeeringnn) ton goede aan oude en
invalide arbeiders (arbeidsters) cn hun
weduwen en weezen alsmede aan do ver-»
pleging van lien die dreigen invalide lo
worden.
'Oe clanserij.
h burgemeester van Delft heeft heb
dansen in openbare gelegenheden verbo
den. Aan clubs wordt nog vergunning ge
ven, doch deze moet wekelijks worden
aangevraagd.
Een poging om een uitwas der moderu#i
beschaving te beteugelen!
KEBKÜBEUBBS
ONTHOUDINGSDAG.
Wij ontvangen van meerdere zijden een
verzoek om inlichlingen, of het Vrijdag a.s.
onthoud'ingsdag is.
Ja. Vrijdag is geen verplichte Zondag
cn er is blijkbaar niet in do onthoudings
web. gedispenseerd, zoodat het dien dag
ook verboden is vlccschspijzen te gebrui
ken, zooals op andere Vrijdagen.
Dinsdag 23 December zal Je bekende Pa-
Ier Udcfonsus, in het Capucijner klooster
t-e Helmond, zijn 25-jarig pr«esterf osb
vieren
VOETBAL
R. K. FEDERATIE.
Eerste Klasse.
RKMSVChèvremonit
ValkenburgKimbria
TAGCaesar
PalemigRapid
Overgangsklasse
GelerDHL
HBGDo Meor
Gr. Wil lean II—Wilhelmus
Tweede Klasse H
Leiden I-PVC II
VEP IGraaf Floria
3—0
1—1
3-0
2—2
afg.
3—0
2—1
1-5
1—1
Leiden 1P. V. C. II 13
Onder leiding van scheidsrechter Stoctd
stellen beide elftallen zich volledig op.
Leiden trapt af, maar de bal wordt on*
middellijk overgenomen door P. V.
die het eerste kwartier een flinken druk
op het Leiden-doel uitoefent. Leideii daar*
en legen speelt futloos cn onoordeelkundig,
er zit geen verband in de ploeg. Bij ceit
de algemeenen aanval van P. V.C. belandt dej
InraliStewet'^cdTMgt circa.' 32 mil- J bal. bij dan midvoor. dezo
Waar do totale premie-opbrengst van de
et bedraagt circa f 32 mil
lioen cn de uitkeeringen plus verploegkos-
len nu reeds ruim f1054 millioen, daar
kan gezegd worden, dat reeds ongeveer 1/3
van do premie onder het volk -terugvloeit
en 2/3 na aftrek der administratiekosten
belegd kan worden.
De administratiekosten bedroegen vol
gens de laatste gegevens pl.m. f2.per
verzekerde of circa 11 pet. van do premie.
Waar het totaal aantal verzekerden ongc*
veer 1 900.000 bedraagt werd dus aan ad
ministratiekosten betaald circa 3?1 mil*
li oen gulden. In deze administratiekosten
Goddijn valt naar den bal, doch te laat,'
zoodat deze onder hem in het net ver*
dwijnt. Hierdoor geprikkeld komt Leiden,
heter opzetten en women enkelo r.cvaJJJ
lijko aanvallen ondernomen, waarbij boa
dijn eens weet te doelpunten, doch wcuc
punt wegens buitenspel wordt ScaniJ""
leerd P V. G. blijft fanatiek doorspelen,
cn met succes, want, wanneer 1») een
goed opgezetten aanval do linksbuiten den
bal krijgt toegespeeld, schiet h'ji 1 e
juist onder do deklat over keeper- handen
(0-2).
