16e Jaargang. ZATERDAG 20 DECEMBER 1924 No. 4324 Ste Ecidóelve Sou^omt llaABONNEMENTSPRlJSbedraagt bf] vooruitbetaling Foor Leiden 19 cent per week 2.50 per kwartaal Éij onze Agenten 20 cent per week 12.60 per kwartaal Franco per post I 2.95 per kwartaaL |Iet Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver krijgbaar tegen betaling van 50 ct per kwartaal bij voor- uitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 ct., met Geïllustreerd Zondagsblad 9 ct. Dit blad verschijnt eiken dag uitgezanderd Zon- en Feestdagen IL Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN TEL. INT. ADMINISTRATIE 935 REDACTIE 15 GIRONUMMER 103003 u- POSTBUS No. II DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: Gewon. advort.ntlSn 30 eenl per tsg^ Voor Incexondeti Mededeelingon wordt bot - dubbele Ttn bet tarief benkaod. 3 Kleine edverlentlen. tod teu hoogste 80 woorden, betrekkingen worden aangeboden of gemsgd, huur huur, koop en verkoop 10.50. Dit nummer bestaat uit wijf [bladen, waaronder het Geïl» lustreerd Zondagblad. Zij die zich met I Januari op „De Leidsche Courant" abonneeren ontvangen tot dien datum de cou rant gratis. DE ADMINISTRATIE. V Een averechtsche voorstelling. Bladen, als b.v. „Het Volk", lecren sommige dingen nooit, blijven er volsla gen onwetend in. Wij doelen op dwalingen, misvat tingen, verkeerde voorstellingen lietref fende het Katholiek geloof, zoo daarmede de Kerk kan worden bestreden. Ze wil len dan, zoo zou men mogen besluiten, niet beter ingelicht zijn. Zoo kwam nu voor de zooveelsle maal de laatste dagen in „Het Volk" wéér voor een geschiedenis, die vooral de zachtaar dige en goedhartige lezers pijnlijk moet aandoen: een geschiedenis van een katho lieken man, die op zijn sterfbed door een priester gedwongen wordt, het lidmaat schap van anti-godsdienstige, van socia listische vereenigingen op .te zeggen Hoeveel malen is er nu al niet betoogd, dat van zulk een dwang nóóit sprake is.... dat eer priester iemand nóóit dwingt, dit of dat te doen of to laten-.Hoe vaak is het verklaard en bij herhaalde herha ling herhaald, dait het toch zoo volkomen logisch is en een onloochenbaar recht der Kerk, om aan hen die zelf lid der kerk willen zijn, voorwaarden te stellen. Zulks zou men aan geen enkele gewone organisatie euvel duiden: wèl krijsckt men van tyrannie en dergelijk fraais, zoo gauw de Katholieke kerk precies zelfde doet, wat gedaan wordt door andere organisaties, terwijl men het dan als do meest gewone zaak ter wereld beschouwt. Wanneer zal men toch eens zich kunnen opheffen tot een objectieve, zakelijke en eerlijke beoordeeling der Katholieke leer?! V Nog een andere. Nog een bestrijding der Katholieke kerk, welke blijk geeft van een onderste boven gekeerd begrip der ware leer onzer Kerk. - Dezer dagen er is al in „De Maas bode" op gewezen heeft een antipa pistische dominé ontdekt, dat de een- he i d der Katholieke kerk niet bestaat, want, zoo zeide hij, ziet maar 'ns naar de verdeeldheid op politiek terrein, ziet maar 'ns naar de actie van „St-Michaël".. Die dominé had toch heusck niet be hoeven te wachten opSt.-Michaël", om een bewijs tegen de eenheid der Ka tholieke kerk to hebben, als dit. In vele landen zijn de Katholieken, wat de poli tiek betreft, reeds zoo lang verdeeld! Maar die verdeeldheid staat toch ge heel en al naast de eenheid der Ka tholieke kerk. laat die eenheid on aangeraakt! Hiermede willen wij natuurlijk niet zeggen, dat de oenheid in p o 1 i t i c i s, in de politiek, niet van grooto waar- do zou zijn. Integendeel, zij is veel waard, zooals zonneklaar is, opdat wij, als Katholieken, iets kunnen bereiken zij is ook veel waard, omdat door die eenheid, zooals wel duidelijk blijkt, do aandacht getrokken wordjt naar do een heid der Katholieke kerk, naar onze ge- loofs-eeniheid. Onze eenheid, ook waar deze niet perse geboden is krachtens onze geloofsovertuiging, is ook een groot apo logetisch goed! i V Protestantsche apologie. Gisteren is in do Pieterskerk te Leiden ido eerste apologetische avoncl gehouden, 1 waarop spreker was ds. J. F. Beerens uit i Utrecht. Deze hield oen rede over het verschil iusschen de Roomschc- en de Protestant- sche kerkbeschouwing, waarin hij be streed, dat de Katholieke Kerk do ken- merken draagt van eenheid, heiligheid, katholiciteit en apostoliciteit. "Wij zullen op die bestrijding nu niet in- gaan. Maar wij willen er alleen op wijzen, Ifcoo deze spreker niet aantoonde dat het 'Protestantisme deze kenmerken wèl draagt (wat trouwens, zooals vanzelf spreekt, een 5 hopeloos pogen zou zijn)Hij voerde 1 ©en apologie voor het Proleslanlisme k louter en alleen door de Katholieke Kerk te bestrijden. Ieder onbevooroordeelde ziet Lier dui- 1 delijk in het verschil tusschen de Katho- lieke en deze Protestantsche apologie. <en hoe de eerste in waarde verre hoven de tweede staat. BUITENLAND Duitschiand. De crisis te Berlijn. Opschorting der besprekingen. De Rijkskanselier heeft gistermiddag den rijkspresident in kennis gesteld van het verloop der met de partijleiders ge voerde besprekingen, welke tot resultaat hadden, dat de fracties aan de genomen besluiten vasthielden, zoodat onder do ge geven omstanöigb eden do vorming van een meerderheids- regeering onmogelijk schijnt De rijkspresident en de rijkskanselier zijn bij dezen stand van zaken overeenge komen, dat de vorming van een nieuwe regeering tot kort voor de bijeenkomst van den Rijksdag zal worden uitgesteld, en dat het tegenwoordige kabinet zoolang de re- geeringszaken zal blijven behartigen. De bijeenkomst van den Rijksdag zal op 5 Januari plaats vinden. Een e x t r a-p arlementair kabinet. Marx overweegt om aan den Rijksdag op 5 Januari een kabinet van persoonlijk heden onafhankelijk van do partijen voor te stellen. De .Rijksdag zal in dit geval een zoodanig kabinet te minder zijn vertrou wen kunnen onthouden, daar men voor ge wichtige vragen en beslissingen van bui- tenlandsch-politieke beteekenis staat. Hitler in vrijheid gesteld. Volgens officieele mededeeling zijn Hit- Ier en Kriebel, hekend uit de dagen van den Hitler-putsch, in vrijheid gesteld. Ook is aan de journalisten Foohenbach, Gar- gas en Lemko de rest van hun straftijd voorwaardelijk kwijtgescholden. Voorts heeft het ministerie van Justitie van Beie ren besloten, do laatste gevangenen uit den tijd van de radenrepubliek, Muehsam, Sauber, Karpf en Olsehewsky uit de ge vangenis te ontslaan. Engeland. De interg&allieerde schulden. Oude vorderingen. Indien president Coolidge oen interna tionale conferentio bijeenroept, ter bespre king van de kwestie der schulden, dan zal hij wellicht verwonderd zijn, zegt do „Daily Chronicle'', te vernemen, dat de Vereenigde Staten niet alleen crediteur zijn. Acht staten, n.l. Allebama. Arkansas, Florida, Georgia, Lousiana, Mississippi en Noord- eu Zuid-Garolina zijn nimmer hun internationale verplichtingen nagekomen, welko oorspronkelijk 12 millioen pond be droegen. De leeningen werden voor een groot deel opgenomen ten behoeve van spoorwe gen en andero openbare werken. De rente bedroeg in den regel zes procent cn de genoemde staten zijn gedurende vijftig tot tachtig jaar in gebreke gebleven te betalen Neemt men een gemiddelde van zestig jaar en een samengestelde rente van vijf procent dan is Amerika aan de rest der wereld meer dan 200 millioen pond schul dig. Terwijl Amerika zoozeer aandringt op het voldoen van zijn eigen vorderingen zijn acht der staten-klaarblijkelijk in het minst niet voornemens een schuld tc ver effenen, die thans ongeveer het vijfde deel bedraagt van Engelard's eigen schuld aan Amerika. De centrale regeering heeft bij de schikking, welko na den burgeroorlog tot stand kwam, aansprakelijkheid voor de schuld der Zuidelijke Staten verwor pen. Engeland en Marokko. Een afwachtende houding In het Lagerhuis is gister de* toestand in Marokko ter sprake gekomen. Cham berlain wees er op, dat Spanje's besluit, uit Marokko terug te trekken, een welbe raden besluit is van het directoire, dat van meening is, dat 'n nieuwe orienteering ton. opzichte der Spaanscho politiek in Marok ko moet plaatsvinden en dat het Spaan scho gezag aldaar op andero wijze moet worden verzekerd. Het standpunt der Britsche regeering is, zooveel in haar macht is, te voorkomen, dat uitgebroken troebelen zich over dc eigen grenzen uitbreiden en tot een inter nationale kwestie worden. Overtuigd, dat de regeering bij haar pogingen tot het localiseeren van de wanorde in Marokko, zal mogen rekenen op den steun van liet Lagerhuis, meende Chamberlain met deze uiteenzetting te kunnen volstaan. Albanië Da opstandige beweging. De premier gevlucht? Uit Belgrado wordt geseind: De Albar.eepche opstandelingen hebben Pisjkopea en het heele dislrict Kroema he zet. De regeeringstroepen werden in wan orde over do rivier do Drin geworpen De laatste, via Prizrend ontvangen be richten zeggen, dat de "oremier, mgr. Fan Noli, is gevlucht. Estland. Nieuwe cnrust te Reva!. Het spoorwegdepót in brand gestoken. Gisternacht is, volgens een te Stockholm ontvangen telegram, het spoorwegdepót in Reval in brand gestoken en geheel ver nield. Gedurende den brand kwamen eeni- ge ontploffingen voor; verschillende per sonen zijn gearresteerd.Overigens heerscht te Reval rust. Rusland. De aanhang van Trolski. Stalin gevangen genomen. Volgens telegrammen uit Odessa, is de secretaris-generaal van do Russische com munistiscbe par!ij, Stalin, door de aan hangers van Trotski gearresteerd, daar hij circulaires verspreidde, waarin Trotski als verrader wordt aangeduid en waarin van de autoriteiten geëischt wordt, maat regelen te nemen ter vermljdng van onlus ten, welke door de aanhangers van Trots ki veroorzaakt zullen wordep Toen de voorzitter van den Raad van Volkscommissarissen. Rykof, van de ge vangenneming van Stalin vernam, begaf bij zich persoonlijk naar de kazerne waar in deze gevangen gehouden werd, ten ein de een vrijlating te bewerkstelligen. Ry kof had echter geen succes, daar do com mandant van de kazerne als voorwaarde voor de vrijlating van Stalin eischte, dat deze zou aftreden als secretaris van do communistische partij en Moskou dadelijk zou verlaten. Nadat de tusschenkomst van Rykof zonder resultaat was gebleven, vielen de rogeeringsgetrouwe troepen do kazerne aan, en vernielden doze. In den strijd, dio' zich biéib'.j afspeelde, zouden aan beide zijden talrijke dooden en gewon den gevallen zijn. De generaals Poetyewitsj en Dewenkoff hebben zich openlijk tot aanhangers van Trotski verklaard. In verschillende steden van Rusland zouden de aanhangers van Trotski do openbare gebouwen hebben be zet'. In Nisjni-Novgrod en in Kazan kwam het tot botsingen tusschen de aanhangers van Trotski en Zinovjeff, waarbij de aan hangers van den laatste teruggeslagen wer den. Men gelooft, dat ook in andere steden van Rusland het conflict tusschen Trotski en Zinovjeff, reeds den omvang van een burgeroorlog beeft aangenomen. Arabië. De strijd om Mekka. Koning Ali's troepen rukken op. Uit Angora wordt bericht, dat de lei der van de Wahabicten, Saoed, als kalief Mekka is binnengetrokken. Daar de on derhandelingen tusschen de vertegenwoor digers van Engeland cn van koning Ali, den opvolger van ex-koning Hoessein, mislukt zijn, bereidden zich diens troe pen tot den opmarsch naar Mokka voor. Volgens de ..Daily Cliron." is do bele gering van Mekka begonnen. Koning Ali heeft Mekka van drie zijden aangeval len. Turkije. De Grieksche geestelijkheid te Ccnstantinopel. Een uitwisselingskwestie. De gemengde commissie voor de uitwis seling van Grieken zal beslissen, of de pas gekozen Grieksche'oecumenische patriarch Gonstantijn al dan niet Turkije moet ver laten. Het blijkt, dat hij en twee andere me tropolieten voor den (hoofdcommissaris van politie werden ontboden en van deze ver namen, dat de sub-commissie voor do uit wisseling, over hun lot zal beslissen. De sub-commissie besloot daarop, hem zoo spoedig mogelijk een paspoort te ge ven. Do patriarch antwoordde echter, dat zijn wettelijk domicilie is gevestigd in het Phanar, het paleis van het patriarchaat cn dat hij, als dienaar van het patriarchaat volgens do bepalingen van liet verdrag vail Lausanne, te Constantinopel kan en zal blijven. Na wedorzijdsoh hetoogon werd ten slotte besloten, do zaak door do Hoogo Commissie voor de Uitwisseling te laten beslissen. De metropolieten zullen ook voor de commissie worden gedaagd. Krijgen de Turken hun zin door do uitwisseling van alle lioogé Grieksche geestelijken, die na 1918 naar Constantinopel kwamen, dan zal do Grieksche patriarch vandaar wor den verdreven en van de leden van do Heilige Synode zal slechts één metropo liet en wel de jongste achterblijven. Amerika. Het gele gevaar. Overdreven an g s t.. Nadat door senator King op een ban ket te "Washington gewaarschuwd was te gen liet gele gevaar heeft senator Britten een resolutie ingediend, waarin do bijeen roeping wordt voorgesteld, van een confe rentie van blanke naties rondom den Pa cific, zulks ondanks protesten van een aantal zijner collega's, onder wie enkele afgevaardigden uit het Pacificgebied. De resolutie bracht nogal opschudding teweeg. Johnson, dc voorzitter der immigratie- commissie uit hot Huis van Afgevaar- dgden verklaarde het voorstel voor uiterst onraadzaam. BINrrJLAHD EERSTE KAMER. Overzicht. De Eerste Kamer heeft de Taricfwu aangenomen met 23 tegen 10 stommen (die der sociaal- en vrijzinnig-democra ten). Over de nieuwe regeling van het zee recht volgde nog een korto gedachtenwis- seling. Do V o o r z i 11 er sprak voorts eenige hartelijke woorden van afscheid aan het adres van den heer Idenhurg, die, wegens zijn benoeming tot lid van den Raad van State zijnontslag als lid der Kamer had genomen. Met luid handgeklap stemden do Sen"> foren met die woorden in. TWEEDE KAMER. Overzicht. De Indiscne Begrooting is aangenomen met 57 tegen 23 stemmen. Met zijn amendement om de weddo van den gouverneur van Curacao niet met f 5000 to verhoogen heeft mr. Boon (V. B.) succes gehad. Dank zij do hulp, vafc. een tiental recktscke leden, is dit amen dement, dat van Links alleen de stom van mej Van Dorp hoeft moeten missen, aan genomen. Eigenaardig was dat do neer Van Vuuren, die do woordvoerder is van de Katholieken bij Curacaosche aangele genheden, de eenige Katholiek was die vóór diit amendement zijn stem heeft uit gebracht. Daarna is beha-leling van de Oorlogs- begrooting aangevangen. Do heer v. Z a d e 1 h o f ff (S. D.) open- do do beschouwingen met de leuzo „Ont wapening". Do Belgische Kamer nam gisteren het wetsontwerp aan, waarhij de sterkte der lichting 1925 op niet minder dan 82.500 man wordt bepaald. (In Nederland lich ten wo22.000 man!). De socialisten stemden itegen, omdat. ..deze regeering niet hun vertrouwen heeft". Hoor echter him hoofdman v d. Velde: „Wij ontkennen niet de noodzakelijk heid van do nationale verdediging. Zon der itwijfel zijn wij internationalistisch en anti-militairistisch en haten wij den oor log, maar wij erkennen, dat do natio een verdedigingsmacht moet bezltiten." Wat zal ..Het Volk" nu weeer verzinnen om deze uitlating goed to pralen? Do dwaasheid van do socialistiscne ontwape ningsleus 'hier te lande komt er wol door in schitterend licht! De hoer Doek er (R.-K.) is tegen herhalingsoefeningen en voor beperking van het kader. Hij vraagt boe bet staat met do regeling der rechtspositie van do onderofficieren. Do opleiding der onderof ficieren laat volgens spr. veel to wen- schcn over. Pogingen, om do voorstanders van ont wapening to overtuigen van het verkeerd inzicht, acht spr. hopeloos. Do lieer Ketelaar (V. D.) klaagt over de positie der wachtgelders. De hoer Duymaer v. T wi s t (A.-R.) meent dat men met bezuinigingen nog voel verder kan gaan zonder do paraat heid van hot leger te schaden. Do heer Ter Hall (V. B.) bespreekt de positie der wachtgelders-muzikanten. Hij vraagt steun voor do oud-gepen sioneerden van voor 1920. Do lieer Dresselhuys (V. B.) be- critiseerdo den legertoestand, welko zoo is, dait de Vrijheidsbond zijn slom niet aan do begrooting kan geven. Do heer K. Ter Laan (S. D.). sloot zich aan bij den heer van Zadelhof f. Dc lieer Tilanus (Chr. H.) zal steu nen een door den heer Ter Laan aange kondigde motie tegen de herhalingsoefe ningen. Do vergadering is verdaagd tot a.s. Maandag. Koninklijke Besluiten. Staatsloterij. Op verzoek eervol ontslagen met dank J. E. G. C. Offcrhaus, als directeur der Staatsloterij. HET VOORNAAMSTE NIEUWS. BUITENLAND De cplossing van de crisis te Berlijn wordt vccrloopig opgeschort. Chamberlain over Engeland's houding t.o.v. Marokko. Bloedige gevechten tusschen de aanhan gers van Trotski en die van Zinovjeff. Stalin gevangen genomen. Dc strijd cm Mekka begint opnieuw. BINNENLAND De Eerste Kamer; het wetsontwerp tot verhocging van den accijns op tabak is met 23 tegen 10 stemmen aangenomen. (Ka meroverzicht). Tweede Kamer; Qerlcgsbegrcctincj 'Ka meroverzicht). De invoering van het Bezoldigingsbesluit ófl 1 Januari. LEIDEN. Besturen van Bijzondere Scheien contra Gemeentebestuur inzake het bedrag der vergoeding per leerling; Ged. Staten heb ben dit bedrag verhr>~~d Opschorting en wijziging van het Bezoldigingsbesluit. Van de meest bevoegde zijd" r- neemt nu weer het Ned. Corr. Dm- ui, naar aanleiding van berichten dat liet bezoldigingsbesluit 1925 met 1 Januari o.k. niet zou worden ingevoerd, dat dio invoering op dien datum van dat besluit, dat immers een maatregel van algemeen- beatuur is, wel zal plaats hebben. Het is wel 'n heen en woer gepraat! Centraal Bureau K. S. A. K. S. A-E x.a mens. Voor het diploma „Sociale Eeononiio" slaagden to Leiden do heeren J. Th. van der Laan, Zuilen: P.'"Zegwaar!., IToem- stodo on voor het diploma „Sociologie" do heeren H. Gombrink, Schiedam, H. J. Kuiper, Haarlem, W. C. H van Ke&toron Leidon. KERKNIEUWS Naar de M'ssic. Begin Januari hopen tweo Paters en vier zusters naar do missie van Z. Chansi (China) to vetrekken, n.l. Pater Plechel- ïnus Stals O.F.M uit Stramproy, die na eenige maanden welverdiende vacantia te rugkeert en Pater Wilfridus van Dijk O. F.M. uit Rotterdam, dio tevoren eenigo jaren werkzaam was aan een college van zijn Iersche confraters te Rydall (Austra lië): Tegelijk mot dezen vertrekken den Ilea Januari per s.s. „Atsuta" uit Marseille do volgende Zusters (Congregatie St. Joseph) Francisoancssen uit Heorlon: Zr. Silvina Georlings uit Roermond; Zr. Agimunda v. Heel uit Montfoort; Zr. Clasina Hellc- mons uit Roozcndaal; Zr. Wenceslaus v. Nispen uit Roozcndaal. Hierdoor wordt het getal der Zn-'. ia Z. Chansi gebracht op 14 en zal de ope-* ning van een tweedo Zu&tershuis spoedig werkelijkheid worden. Den 21en Januari zullen uit Am ter- dam naar Brazilië vertrekken de navol gende Minderbroeders: P. Robertus Cor- nelisso uit Steenbergen, P. Bonifacïus van Emmerik uit Haarlem, P. Ludovicus Geldens uit Druilen, P. Laelanlius Vask- uit Alkmaar, P. Hilarius Broekhuis uit Amsterdam, P. Quirianus uit Bommel. Do laatste drie zijn eerst het vorig jaai priester geiwijd; do eerstgenoemde ditfe vertokken voor de tweedo maal naar ho binnenland Minas Geraos (Brazilië). Het is dit jaar just 25 jaar geleden, dat de Nederland sohe Minderbroeders, thans ruim vijftig Paiters en zes Broeders, al daar hun zegenrijken missiearbeid zijn begonnen. Gemengde Berichte n De poging tof doodslag te He' Bclrcffcndo den te Her;' moordaanslag verneemt d n c het volgende: Reeds geruimen lijd l-oör ongei.oe gen tusschen do familieled H. Dit ging' over een spaarbankboekje, dat op naam stond van den 25-jarigen zoon H. H., doch waarvan de familie beweerde, het eigen domsrecht te hebben. Do zoon, die in een der mijnen werkzaam was, was mismoedig geworden, had reeds verschillende malen zijn werk verzuimd en dac-hl er'over, voor goed naar België te vertrekken. Om daar voor reisgeld te krijgen, zocht hij naar zijn spaarbankboekje, doch dit bleek ver scheurd te zijn. Gistermorgen nu, 'trachtV

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1924 | | pagina 1