16e Jaargang.
ZATERDAG 20 DECEMBER 1924
No. 4324
Ste Ecidóelve Sou^omt
llaABONNEMENTSPRlJSbedraagt bf] vooruitbetaling
Foor Leiden 19 cent per week 2.50 per kwartaal
Éij onze Agenten 20 cent per week 12.60 per kwartaal
Franco per post I 2.95 per kwartaaL
|Iet Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 ct per kwartaal bij voor-
uitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 ct., met Geïllustreerd
Zondagsblad 9 ct.
Dit blad verschijnt eiken dag uitgezanderd Zon- en Feestdagen IL
Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935 REDACTIE 15
GIRONUMMER 103003 u- POSTBUS No. II
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewon. advort.ntlSn 30 eenl per tsg^
Voor Incexondeti Mededeelingon wordt bot
- dubbele Ttn bet tarief benkaod. 3
Kleine edverlentlen. tod teu hoogste 80 woorden,
betrekkingen worden aangeboden of gemsgd, huur
huur, koop en verkoop 10.50.
Dit nummer bestaat uit wijf
[bladen, waaronder het Geïl»
lustreerd Zondagblad.
Zij die zich met I Januari op
„De Leidsche Courant" abonneeren
ontvangen tot dien datum de cou
rant gratis.
DE ADMINISTRATIE.
V Een averechtsche voorstelling.
Bladen, als b.v. „Het Volk", lecren
sommige dingen nooit, blijven er volsla
gen onwetend in.
Wij doelen op dwalingen, misvat
tingen, verkeerde voorstellingen lietref
fende het Katholiek geloof, zoo daarmede
de Kerk kan worden bestreden. Ze wil
len dan, zoo zou men mogen besluiten,
niet beter ingelicht zijn.
Zoo kwam nu voor de zooveelsle maal
de laatste dagen in „Het Volk" wéér voor
een geschiedenis, die vooral de zachtaar
dige en goedhartige lezers pijnlijk moet
aandoen: een geschiedenis van een katho
lieken man, die op zijn sterfbed door een
priester gedwongen wordt, het lidmaat
schap van anti-godsdienstige, van socia
listische vereenigingen op .te zeggen
Hoeveel malen is er nu al niet betoogd,
dat van zulk een dwang nóóit sprake is....
dat eer priester iemand nóóit dwingt, dit
of dat te doen of to laten-.Hoe vaak
is het verklaard en bij herhaalde herha
ling herhaald, dait het toch zoo volkomen
logisch is en een onloochenbaar recht der
Kerk, om aan hen die zelf lid der kerk
willen zijn, voorwaarden te stellen.
Zulks zou men aan geen enkele gewone
organisatie euvel duiden: wèl krijsckt men
van tyrannie en dergelijk fraais, zoo
gauw de Katholieke kerk precies
zelfde doet, wat gedaan wordt door andere
organisaties, terwijl men het dan als do
meest gewone zaak ter wereld beschouwt.
Wanneer zal men toch eens zich kunnen
opheffen tot een objectieve, zakelijke en
eerlijke beoordeeling der Katholieke
leer?!
V Nog een andere.
Nog een bestrijding der Katholieke
kerk, welke blijk geeft van een onderste
boven gekeerd begrip der ware leer onzer
Kerk. -
Dezer dagen er is al in „De Maas
bode" op gewezen heeft een antipa
pistische dominé ontdekt, dat de een-
he i d der Katholieke kerk niet bestaat,
want, zoo zeide hij, ziet maar 'ns naar
de verdeeldheid op politiek terrein, ziet
maar 'ns naar de actie van „St-Michaël"..
Die dominé had toch heusck niet be
hoeven te wachten opSt.-Michaël",
om een bewijs tegen de eenheid der Ka
tholieke kerk to hebben, als dit. In vele
landen zijn de Katholieken, wat de poli
tiek betreft, reeds zoo lang verdeeld!
Maar die verdeeldheid staat toch ge
heel en al naast de eenheid der Ka
tholieke kerk. laat die eenheid on
aangeraakt!
Hiermede willen wij natuurlijk niet
zeggen, dat de oenheid in p o 1 i t i c i s,
in de politiek, niet van grooto waar-
do zou zijn. Integendeel, zij is veel
waard, zooals zonneklaar is, opdat wij,
als Katholieken, iets kunnen bereiken
zij is ook veel waard, omdat door die
eenheid, zooals wel duidelijk blijkt, do
aandacht getrokken wordjt naar do een
heid der Katholieke kerk, naar onze ge-
loofs-eeniheid. Onze eenheid, ook waar
deze niet perse geboden is krachtens onze
geloofsovertuiging, is ook een groot apo
logetisch goed!
i V Protestantsche apologie.
Gisteren is in do Pieterskerk te Leiden
ido eerste apologetische avoncl gehouden,
1 waarop spreker was ds. J. F. Beerens uit
i Utrecht.
Deze hield oen rede over het verschil
iusschen de Roomschc- en de Protestant-
sche kerkbeschouwing, waarin hij be
streed, dat de Katholieke Kerk do ken-
merken draagt van eenheid, heiligheid,
katholiciteit en apostoliciteit.
"Wij zullen op die bestrijding nu niet in-
gaan. Maar wij willen er alleen op wijzen,
Ifcoo deze spreker niet aantoonde dat het
'Protestantisme deze kenmerken wèl draagt
(wat trouwens, zooals vanzelf spreekt, een
5 hopeloos pogen zou zijn)Hij voerde
1 ©en apologie voor het Proleslanlisme
k louter en alleen door de Katholieke
Kerk te bestrijden.
Ieder onbevooroordeelde ziet Lier dui-
1 delijk in het verschil tusschen de Katho-
lieke en deze Protestantsche apologie.
<en hoe de eerste in waarde verre hoven de
tweede staat.
BUITENLAND
Duitschiand.
De crisis te Berlijn.
Opschorting der
besprekingen.
De Rijkskanselier heeft gistermiddag
den rijkspresident in kennis gesteld van
het verloop der met de partijleiders ge
voerde besprekingen, welke tot resultaat
hadden, dat de fracties aan de genomen
besluiten vasthielden, zoodat onder do ge
geven omstanöigb eden do vorming
van een meerderheids-
regeering onmogelijk schijnt
De rijkspresident en de rijkskanselier
zijn bij dezen stand van zaken overeenge
komen, dat de vorming van een nieuwe
regeering tot kort voor de bijeenkomst van
den Rijksdag zal worden uitgesteld, en dat
het tegenwoordige kabinet zoolang de re-
geeringszaken zal blijven behartigen.
De bijeenkomst van den Rijksdag zal op
5 Januari plaats vinden.
Een e x t r a-p arlementair
kabinet.
Marx overweegt om aan den Rijksdag
op 5 Januari een kabinet van persoonlijk
heden onafhankelijk van do partijen voor
te stellen. De .Rijksdag zal in dit geval een
zoodanig kabinet te minder zijn vertrou
wen kunnen onthouden, daar men voor ge
wichtige vragen en beslissingen van bui-
tenlandsch-politieke beteekenis staat.
Hitler in vrijheid gesteld.
Volgens officieele mededeeling zijn Hit-
Ier en Kriebel, hekend uit de dagen van
den Hitler-putsch, in vrijheid gesteld. Ook
is aan de journalisten Foohenbach, Gar-
gas en Lemko de rest van hun straftijd
voorwaardelijk kwijtgescholden. Voorts
heeft het ministerie van Justitie van Beie
ren besloten, do laatste gevangenen uit den
tijd van de radenrepubliek, Muehsam,
Sauber, Karpf en Olsehewsky uit de ge
vangenis te ontslaan.
Engeland.
De interg&allieerde schulden.
Oude vorderingen.
Indien president Coolidge oen interna
tionale conferentio bijeenroept, ter bespre
king van de kwestie der schulden, dan zal
hij wellicht verwonderd zijn, zegt do
„Daily Chronicle'', te vernemen, dat de
Vereenigde Staten niet alleen crediteur
zijn.
Acht staten, n.l. Allebama. Arkansas,
Florida, Georgia, Lousiana, Mississippi en
Noord- eu Zuid-Garolina zijn nimmer hun
internationale verplichtingen nagekomen,
welko oorspronkelijk 12 millioen pond be
droegen.
De leeningen werden voor een groot
deel opgenomen ten behoeve van spoorwe
gen en andero openbare werken. De rente
bedroeg in den regel zes procent cn de
genoemde staten zijn gedurende vijftig tot
tachtig jaar in gebreke gebleven te betalen
Neemt men een gemiddelde van zestig
jaar en een samengestelde rente van vijf
procent dan is Amerika aan de rest der
wereld meer dan 200 millioen pond schul
dig.
Terwijl Amerika zoozeer aandringt op
het voldoen van zijn eigen vorderingen
zijn acht der staten-klaarblijkelijk in het
minst niet voornemens een schuld tc ver
effenen, die thans ongeveer het vijfde deel
bedraagt van Engelard's eigen schuld aan
Amerika. De centrale regeering heeft bij
de schikking, welko na den burgeroorlog
tot stand kwam, aansprakelijkheid voor
de schuld der Zuidelijke Staten verwor
pen.
Engeland en Marokko.
Een afwachtende houding
In het Lagerhuis is gister de* toestand
in Marokko ter sprake gekomen. Cham
berlain wees er op, dat Spanje's besluit,
uit Marokko terug te trekken, een welbe
raden besluit is van het directoire, dat van
meening is, dat 'n nieuwe orienteering ton.
opzichte der Spaanscho politiek in Marok
ko moet plaatsvinden en dat het Spaan
scho gezag aldaar op andero wijze moet
worden verzekerd.
Het standpunt der Britsche regeering
is, zooveel in haar macht is, te voorkomen,
dat uitgebroken troebelen zich over dc
eigen grenzen uitbreiden en tot een inter
nationale kwestie worden. Overtuigd, dat
de regeering bij haar pogingen tot het
localiseeren van de wanorde in Marokko,
zal mogen rekenen op den steun van liet
Lagerhuis, meende Chamberlain met deze
uiteenzetting te kunnen volstaan.
Albanië
Da opstandige beweging.
De premier gevlucht?
Uit Belgrado wordt geseind:
De Albar.eepche opstandelingen hebben
Pisjkopea en het heele dislrict Kroema he
zet. De regeeringstroepen werden in wan
orde over do rivier do Drin geworpen
De laatste, via Prizrend ontvangen be
richten zeggen, dat de "oremier, mgr. Fan
Noli, is gevlucht.
Estland.
Nieuwe cnrust te Reva!.
Het spoorwegdepót in
brand gestoken.
Gisternacht is, volgens een te Stockholm
ontvangen telegram, het spoorwegdepót in
Reval in brand gestoken en geheel ver
nield. Gedurende den brand kwamen eeni-
ge ontploffingen voor; verschillende per
sonen zijn gearresteerd.Overigens heerscht
te Reval rust.
Rusland.
De aanhang van Trolski.
Stalin gevangen genomen.
Volgens telegrammen uit Odessa, is de
secretaris-generaal van do Russische com
munistiscbe par!ij, Stalin, door de aan
hangers van Trotski gearresteerd, daar
hij circulaires verspreidde, waarin Trotski
als verrader wordt aangeduid en waarin
van de autoriteiten geëischt wordt, maat
regelen te nemen ter vermljdng van onlus
ten, welke door de aanhangers van Trots
ki veroorzaakt zullen wordep
Toen de voorzitter van den Raad van
Volkscommissarissen. Rykof, van de ge
vangenneming van Stalin vernam, begaf
bij zich persoonlijk naar de kazerne waar
in deze gevangen gehouden werd, ten ein
de een vrijlating te bewerkstelligen. Ry
kof had echter geen succes, daar do com
mandant van de kazerne als voorwaarde
voor de vrijlating van Stalin eischte, dat
deze zou aftreden als secretaris van do
communistische partij en Moskou dadelijk
zou verlaten. Nadat de tusschenkomst
van Rykof zonder resultaat was gebleven,
vielen de rogeeringsgetrouwe troepen do
kazerne aan, en vernielden doze. In den
strijd, dio' zich biéib'.j afspeelde, zouden
aan beide zijden talrijke dooden en gewon
den gevallen zijn.
De generaals Poetyewitsj en Dewenkoff
hebben zich openlijk tot aanhangers van
Trotski verklaard. In verschillende steden
van Rusland zouden de aanhangers van
Trotski do openbare gebouwen hebben be
zet'.
In Nisjni-Novgrod en in Kazan kwam
het tot botsingen tusschen de aanhangers
van Trotski en Zinovjeff, waarbij de aan
hangers van den laatste teruggeslagen wer
den. Men gelooft, dat ook in andere steden
van Rusland het conflict tusschen Trotski
en Zinovjeff, reeds den omvang van een
burgeroorlog beeft aangenomen.
Arabië.
De strijd om Mekka.
Koning Ali's troepen
rukken op.
Uit Angora wordt bericht, dat de lei
der van de Wahabicten, Saoed, als kalief
Mekka is binnengetrokken. Daar de on
derhandelingen tusschen de vertegenwoor
digers van Engeland cn van koning Ali,
den opvolger van ex-koning Hoessein,
mislukt zijn, bereidden zich diens troe
pen tot den opmarsch naar Mokka voor.
Volgens de ..Daily Cliron." is do bele
gering van Mekka begonnen. Koning Ali
heeft Mekka van drie zijden aangeval
len.
Turkije.
De Grieksche geestelijkheid te
Ccnstantinopel.
Een uitwisselingskwestie.
De gemengde commissie voor de uitwis
seling van Grieken zal beslissen, of de pas
gekozen Grieksche'oecumenische patriarch
Gonstantijn al dan niet Turkije moet ver
laten.
Het blijkt, dat hij en twee andere me
tropolieten voor den (hoofdcommissaris van
politie werden ontboden en van deze ver
namen, dat de sub-commissie voor do uit
wisseling, over hun lot zal beslissen.
De sub-commissie besloot daarop, hem
zoo spoedig mogelijk een paspoort te ge
ven. Do patriarch antwoordde echter, dat
zijn wettelijk domicilie is gevestigd in het
Phanar, het paleis van het patriarchaat cn
dat hij, als dienaar van het patriarchaat
volgens do bepalingen van liet verdrag
vail Lausanne, te Constantinopel kan en
zal blijven.
Na wedorzijdsoh hetoogon werd ten
slotte besloten, do zaak door do Hoogo
Commissie voor de Uitwisseling te laten
beslissen. De metropolieten zullen ook voor
de commissie worden gedaagd. Krijgen de
Turken hun zin door do uitwisseling van
alle lioogé Grieksche geestelijken, die na
1918 naar Constantinopel kwamen, dan
zal do Grieksche patriarch vandaar wor
den verdreven en van de leden van do
Heilige Synode zal slechts één metropo
liet en wel de jongste achterblijven.
Amerika.
Het gele gevaar.
Overdreven an g s t..
Nadat door senator King op een ban
ket te "Washington gewaarschuwd was te
gen liet gele gevaar heeft senator Britten
een resolutie ingediend, waarin do bijeen
roeping wordt voorgesteld, van een confe
rentie van blanke naties rondom den Pa
cific, zulks ondanks protesten van een
aantal zijner collega's, onder wie enkele
afgevaardigden uit het Pacificgebied.
De resolutie bracht nogal opschudding
teweeg.
Johnson, dc voorzitter der immigratie-
commissie uit hot Huis van Afgevaar-
dgden verklaarde het voorstel voor uiterst
onraadzaam.
BINrrJLAHD
EERSTE KAMER.
Overzicht.
De Eerste Kamer heeft de Taricfwu
aangenomen met 23 tegen 10 stommen
(die der sociaal- en vrijzinnig-democra
ten).
Over de nieuwe regeling van het zee
recht volgde nog een korto gedachtenwis-
seling.
Do V o o r z i 11 er sprak voorts eenige
hartelijke woorden van afscheid aan het
adres van den heer Idenhurg, die, wegens
zijn benoeming tot lid van den Raad van
State zijnontslag als lid der Kamer had
genomen. Met luid handgeklap stemden do
Sen"> foren met die woorden in.
TWEEDE KAMER.
Overzicht.
De Indiscne Begrooting is aangenomen
met 57 tegen 23 stemmen.
Met zijn amendement om de weddo van
den gouverneur van Curacao niet met
f 5000 to verhoogen heeft mr. Boon (V.
B.) succes gehad. Dank zij do hulp, vafc.
een tiental recktscke leden, is dit amen
dement, dat van Links alleen de stom van
mej Van Dorp hoeft moeten missen, aan
genomen. Eigenaardig was dat do neer
Van Vuuren, die do woordvoerder is van
de Katholieken bij Curacaosche aangele
genheden, de eenige Katholiek was die
vóór diit amendement zijn stem heeft uit
gebracht.
Daarna is beha-leling van de Oorlogs-
begrooting aangevangen.
Do heer v. Z a d e 1 h o f ff (S. D.) open-
do do beschouwingen met de leuzo „Ont
wapening".
Do Belgische Kamer nam gisteren het
wetsontwerp aan, waarhij de sterkte der
lichting 1925 op niet minder dan 82.500
man wordt bepaald. (In Nederland lich
ten wo22.000 man!).
De socialisten stemden itegen, omdat.
..deze regeering niet hun vertrouwen
heeft". Hoor echter him hoofdman v d.
Velde:
„Wij ontkennen niet de noodzakelijk
heid van do nationale verdediging. Zon
der itwijfel zijn wij internationalistisch en
anti-militairistisch en haten wij den oor
log, maar wij erkennen, dat do natio een
verdedigingsmacht moet bezltiten."
Wat zal ..Het Volk" nu weeer verzinnen
om deze uitlating goed to pralen? Do
dwaasheid van do socialistiscne ontwape
ningsleus 'hier te lande komt er wol door
in schitterend licht!
De hoer Doek er (R.-K.) is tegen
herhalingsoefeningen en voor beperking
van het kader. Hij vraagt boe bet staat
met do regeling der rechtspositie van do
onderofficieren. Do opleiding der onderof
ficieren laat volgens spr. veel to wen-
schcn over.
Pogingen, om do voorstanders van ont
wapening to overtuigen van het verkeerd
inzicht, acht spr. hopeloos.
Do lieer Ketelaar (V. D.) klaagt
over de positie der wachtgelders.
De hoer Duymaer v. T wi s t (A.-R.)
meent dat men met bezuinigingen nog
voel verder kan gaan zonder do paraat
heid van hot leger te schaden.
Do heer Ter Hall (V. B.) bespreekt
de positie der wachtgelders-muzikanten.
Hij vraagt steun voor do oud-gepen
sioneerden van voor 1920.
Do lieer Dresselhuys (V. B.) be-
critiseerdo den legertoestand, welko zoo is,
dait de Vrijheidsbond zijn slom niet aan
do begrooting kan geven.
Do heer K. Ter Laan (S. D.). sloot
zich aan bij den heer van Zadelhof f.
Dc lieer Tilanus (Chr. H.) zal steu
nen een door den heer Ter Laan aange
kondigde motie tegen de herhalingsoefe
ningen.
Do vergadering is verdaagd tot a.s.
Maandag.
Koninklijke Besluiten.
Staatsloterij.
Op verzoek eervol ontslagen met dank
J. E. G. C. Offcrhaus, als directeur der
Staatsloterij.
HET VOORNAAMSTE NIEUWS.
BUITENLAND
De cplossing van de crisis te Berlijn
wordt vccrloopig opgeschort.
Chamberlain over Engeland's houding
t.o.v. Marokko.
Bloedige gevechten tusschen de aanhan
gers van Trotski en die van Zinovjeff.
Stalin gevangen genomen.
Dc strijd cm Mekka begint opnieuw.
BINNENLAND
De Eerste Kamer; het wetsontwerp tot
verhocging van den accijns op tabak is met
23 tegen 10 stemmen aangenomen. (Ka
meroverzicht).
Tweede Kamer; Qerlcgsbegrcctincj 'Ka
meroverzicht).
De invoering van het Bezoldigingsbesluit
ófl 1 Januari.
LEIDEN.
Besturen van Bijzondere Scheien contra
Gemeentebestuur inzake het bedrag der
vergoeding per leerling; Ged. Staten heb
ben dit bedrag verhr>~~d
Opschorting en wijziging van het
Bezoldigingsbesluit.
Van de meest bevoegde zijd" r-
neemt nu weer het Ned. Corr. Dm- ui,
naar aanleiding van berichten dat liet
bezoldigingsbesluit 1925 met 1 Januari
o.k. niet zou worden ingevoerd, dat dio
invoering op dien datum van dat besluit,
dat immers een maatregel van algemeen-
beatuur is, wel zal plaats hebben.
Het is wel 'n heen en woer gepraat!
Centraal Bureau K. S. A.
K. S. A-E x.a mens.
Voor het diploma „Sociale Eeononiio"
slaagden to Leiden do heeren J. Th. van
der Laan, Zuilen: P.'"Zegwaar!., IToem-
stodo on voor het diploma „Sociologie"
do heeren H. Gombrink, Schiedam, H. J.
Kuiper, Haarlem, W. C. H van Ke&toron
Leidon.
KERKNIEUWS
Naar de M'ssic.
Begin Januari hopen tweo Paters en
vier zusters naar do missie van Z. Chansi
(China) to vetrekken, n.l. Pater Plechel-
ïnus Stals O.F.M uit Stramproy, die na
eenige maanden welverdiende vacantia te
rugkeert en Pater Wilfridus van Dijk O.
F.M. uit Rotterdam, dio tevoren eenigo
jaren werkzaam was aan een college van
zijn Iersche confraters te Rydall (Austra
lië):
Tegelijk mot dezen vertrekken den Ilea
Januari per s.s. „Atsuta" uit Marseille do
volgende Zusters (Congregatie St. Joseph)
Francisoancssen uit Heorlon: Zr. Silvina
Georlings uit Roermond; Zr. Agimunda v.
Heel uit Montfoort; Zr. Clasina Hellc-
mons uit Roozcndaal; Zr. Wenceslaus v.
Nispen uit Roozcndaal.
Hierdoor wordt het getal der Zn-'. ia
Z. Chansi gebracht op 14 en zal de ope-*
ning van een tweedo Zu&tershuis spoedig
werkelijkheid worden.
Den 21en Januari zullen uit Am ter-
dam naar Brazilië vertrekken de navol
gende Minderbroeders: P. Robertus Cor-
nelisso uit Steenbergen, P. Bonifacïus van
Emmerik uit Haarlem, P. Ludovicus
Geldens uit Druilen, P. Laelanlius Vask-
uit Alkmaar, P. Hilarius Broekhuis uit
Amsterdam, P. Quirianus uit Bommel.
Do laatste drie zijn eerst het vorig jaai
priester geiwijd; do eerstgenoemde ditfe
vertokken voor de tweedo maal naar ho
binnenland Minas Geraos (Brazilië).
Het is dit jaar just 25 jaar geleden, dat
de Nederland sohe Minderbroeders, thans
ruim vijftig Paiters en zes Broeders, al
daar hun zegenrijken missiearbeid zijn
begonnen.
Gemengde Berichte
n
De poging tof doodslag te He'
Bclrcffcndo den te Her;'
moordaanslag verneemt d n c
het volgende:
Reeds geruimen lijd l-oör ongei.oe
gen tusschen do familieled H. Dit ging'
over een spaarbankboekje, dat op naam
stond van den 25-jarigen zoon H. H., doch
waarvan de familie beweerde, het eigen
domsrecht te hebben. Do zoon, die in een
der mijnen werkzaam was, was mismoedig
geworden, had reeds verschillende malen
zijn werk verzuimd en dac-hl er'over, voor
goed naar België te vertrekken. Om daar
voor reisgeld te krijgen, zocht hij naar
zijn spaarbankboekje, doch dit bleek ver
scheurd te zijn. Gistermorgen nu, 'trachtV