16e Jaargang. VRBJDAG 19 1924 A Ue ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bVJ vooruitbetaling Voor Leiden 19 cent per week f 2.50 per kwartaal Bij onze Agenten 20 cent per week 12.60 per kwartaal Franco per post 12.95 per kwartaal Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné'a ver krijgbaar tegen betaling van 50 ol per kwartaal, bij voor- uitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 ct, met Geïllustreerd Zondagsblad 9 ct. Ott blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen L Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN TUL. INT. ADMINISTRATIE 035 REDACTIE 15 GIRONUMMER 103003 s POSTBUS No. II OH nummer bestaat uit twee bladen. BUITENLAND DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAOT Gewon, advert.ntlën 30 ceni per rsgU Voor Ingeionda» MededmUogen wordt Ut 3 dubbele no het tarief benkood. a Kleine advertenttën, tob ten hoogste SO woorden, weasta botrekkingen worden aangeboden of geraagd, hnnr en n. huur, koop en verkoop 10.50* Volkenbond. De deelneming van Duitschland. [Antwoord op het Duitse he memorandum. Dg Duitsche regeermg heeft thans van alle in den Volkenbondsraad vertegenwoor digde regeeringen antwoord ontvangen op het Duitsche memorandum, dat eenige maanden geleden aan die mogendheden nopens de opneming van Duitschland in den Volkenbond overhandigd werd. Deze antwoorden hebben echter nog geen opheldering gebracht over de kwestie van de deelneming van Duitschland aan even- tueele dwangmaatregelen van den Volken hond. De Duitsche regeering heeft verdere in lichtingen over dit punt verlangd en haar 6tandpunt door middel van een nieuwe nota aan den Volkenhond uiteengezet. Deze nota is tegelijkertijd aan de regeeringen, welke in den Volkenbondsraad vertegen woordigd zijn, medegedeeld. Zoowel het vroegere memorandum als ide thans uitgegeven nota zullen spoedig worden gepubliceerd. Voor de volgende Volken bondsconferentie uitgenooodigd. Naar de „Vossische Zeitung" verneemt heeft Duitschland do uitnoodiging van den Volkenhond aangenomen tot deelneming aan de Internationale Conferentie, welke in Mei van het volgende jaar de kwestie der controle op bet vervoer van wapenen en munitie zal onderzoeken. Daar, zooals hekend, ook de Amerikaansche regeering ihare deelneming aan deze conferentie heeft togezegd, zal deze van bijzondere beteeke- nis zijn. België. Geen ministerieele crisis Een schikking in zake de belastingkwestie. De recherzijde van Kamer en Senaat is gistermorgen opnieuw bijeengekomen ten einde zich met de kwestie der nieuwe be lastingen bezig te houden. Een schikking is getroffen, zoodat er geen sprake meer is van een ministerieele crisis in België. De legersterkte. De Belgische Kamer heeft gisteravond, met 81 tegen 56 stemmen en 6 onthoudin gen, het wetsontwerp aangenomen, waar hij de sterkte der lichting 1925 op 82.500 man wordt bepaald. De socialisten hebben tegengestemd. Zij motiveerden hun hou ding met te zeggen, dat deze regeering niet hun vertrouwen heeft. Vandervelde zeide: „Wij ontkennen niet de noodzakelijkheid van de nationale ver dediging. Zonder twijfel, zijn wij interna tionalistisch en anti-militaristisch en ha ten wij den oorlog, maar wij erkennen, dat de natie een verdedigingsmacht moet bezitten". Spreker gaf voorts toe, dat de veilig heidswaarborgen voor België nog slechts vrome wensclien zijn. Duitschland. De crisis te Berlijn. Nog steeds geen oplossing De kwestie van de regeeringsvorming is gister geen stap verder gekomen; men kan zelfs zeggen, dat de toestand nog moeilij ker is geworden. De Beierscho Volkspartij heeft zich uit gesproken voor de vorming van een bur gerlijke regeering als de eenige mogelijk heid De sociaal-democratische fractie heeft .Is haar meening uitgesproken, dat op grond van de buitenlandisöke politiek een regeering van het burger-blok verhinderd dient te worden. In verhand met de houding van de Duit- ischo Volkspartij acht de sociaal-democra tische Rijksdagfractie de vorming van een coalitie, bestaande uit het Centrum, de 'democraten en sociaal-democraten de eeni ge oplossing van de crisis. Voorts heeft de soc.-democratischo frac- Jtie als sterkste fractie van den Rijksdag, hls haar meening uitgesproken, dat uit haar kringen de Rijksdagpresident dient worden gekozen. Zij heeft daartoe voor gesteld den afgevaardigde Loebo. Engeland. De ontruiming der Keulsche zene. Een verklaring van Curzon. T In het Engelsche Hoogenhuis heeft Cur kon gisteren oen belangrijke verklaring afgelegd betreffende do ontruiming der Keulsche zone. Hij zeide, dat deze kwes tie alle geallieerden aangaat, en niet Groot Örittanniê alleen. ii:. i ui,, j Volgens het verdrag van Versailles moet de Keulsche zone den lOden Januari 1925 ontruimd zijn, mits, ten genoege der geal lieerden, is gebleken, dat Duitsohland loyaal de bepalingen van 'het verdrag na komt. Wat het herstel betreft, hopen allen, dat sedert do aanvaarding door Duitsohland van het Dawes-plan, die zijde van de kwestio als opgelost mag worden be schouwd, altijd met het voorbehoud, dat Duitschland het plan loyaal uitvoert. Ten aanzien van de ontwapening had men spreker ingelicht, dat het voor do in- tergeallieerde militaire controle-commissie onmogelijk is, vóór den lOden Januari met haar rapport gereed te komen. Deze ver traging is to wijten aan de voortdurende en volhardende tegenwerking, welke het commissie bij haar werk in Duitschland gedurende de afgeloopen twee jaar heeft ondervonden. Zoodra het rapport is ontvangen, zullen do geallieerden nagaan, in welke mate aan do bepalingen van het vredesverdrag is voldaan, en heslissen, of Keulen ontruimd kan worden. Curzon beklemtoonde, dat de Britsche regeering niet in het minst verlangt, de bezetting te doen voortduren, want zij is er van overtuigd dat, hoe eerder de ontrui ming plaats vindt, des te heter dit voor Europa zal zijn. De strijd om het protectionisme. Engeland en de dominions Uit de in.het lagerhuis gehouden debat ten blijkt, dat de strijd over de fiscale kwesties opnieuw hevig ontbrand is en door de oppositie zal worden uitgebuit om het verloren terrein onder de kiezers te rug te winnen. De nieuwe voorstellen ter bescherming van zekere industrieën vallen onder de z.g Safe guarding act, doch zoowel de liberale als de socialistische sprekers, in het bij zonder Lloyd George en Snowden, noem den ze protectionistisch. Uit de verklaringen van Baldwin bleek evenwel, dat de regeering in het minste niet voornemens is over te gaan tot een, zij het ook slechts beperkt protectionistisch stolsel ofschoon hot IwijfelacMtg is, of ook thans de meerderheid der kiezers nog te gen protectionisme zal zijn, nadat onder Ramsay Mac Donald de intrekking der roparatierechten en der Mac Kennarechten geen ander gevolg heeft gehad, dan dat Engeland overstroomd werd met goedkoo- pe Duitsche producten en dat het aantal werkloozen met ongeveer 150.000 toenam. Het kabinet houdt zich geheel binnen de perken van de safe guarding act en een industrie zal slechts dan aanspraak kun nen maken op bescherming, waneeer kan worden aangetoond, ten eerste, dat deze industrie van groote beteekenis is, ten tweede, dat zij een bevredigend werken de 'industrie is, ten derde dat zij aan een exccptioneele concurrentie onderworpen is Van niet minder gewicht zijn de plannen met betrekking tot rijkspreferentie, door Baldwin aangekondigd. Do regeering zal, in overeenstemming met de besluiten der rijksconferenlie van 1923 de dominions uifnoodigen een economische rijkscommis sie te vormen, Welke advies zal uitbrengen omtrent de beste middelen om de producten der dominions in Engeland op de markt te brengen. De rijksvoorkeurrechten, door het vorige parlement ontworpen, zullen in een nieuw wetsontwerp worden geformu leerd. De preferentievoorstellen, welke de heffing van kleine rechten op zekere le vensmiddelen noodzakelijk zou hebben ge maakt, heeft de regeering evenwel laten vallen. Noorwegen. Nocrsche ministers gecompromitteerd. Vaste afnemers van dranksmokkelaars. Uit Christiania meldt men, dat zich daar een opzienbarend schandaal heeft voorge- dan in verhand met den dranksmokkel. Daarbij zij meer meer dan 100 apothekers en drogisten betrokken. Een voorloopig onderzoek door de poli tie bracht aan het licht, dat ministers en parlementsleden tot do cliënten van dezen frauduleuzen handel behooren. Albanië De opstandige beweging. Do deelneming 'va n Joeg o-S 1 a v i In een legerhericht van de Albaneesche strijdkrachten heet het, dat aan de aan vallen tegen de Albaneesche grens in de omgeving van Kossowo op verschillende punten geregelde Joegoslavische troepen hebben deelgenomen. Aan de grens is hot na heftige gevechten aan de Joegoslavi- vischo troepen en de rebellen gelukt om Kukus en Bikay te bezetten. In do pro vincie Tibra zouden de aanvallen van de rebellen door artillerie en machinegewe ren ondersteund zijn, doch door de gere gelde Albaneoschs itroepen zijn terugge slagen. Bij het achtervolgen van den vij and staakten de Albaneescho troepen dezo op het naderen van geregelde Joego-Sla- vische troepen. De Balkan. Tegen hei bolsjewisme. Een gemeenschapp ol ij k e actio der Balka n-S <t a t e n. In politieke kringen te Belgrado wordt verklaard dat de Joegoslavische minister van Buitenlandscko Zaken te Rome en te Parijs met de Ibidende staatslieden al daar besprekingen heeft gevoerd om h.et terrein te verkennen voor een groote actie van Joego-Slavië tegen het gevaar van 'n voortdringen van het bolsjewisme op den Balkan. Joego-Slavië is voornemens, bondgenoot schappen hij de Balkanstaten, voorname lijk met Roemenië en Bulgarije tot stand te brengen met uitgesproken anti-bolsje wistische tendenzen. Tcekenend is, dat tezelfder tijd, dat de minister van Buitenlandsche Zaken te Pa rijs en Rome daarover besprekingen voert, de vroegere minister van Buitenlandsche Zaken in Sofia vertoeft, waar hij in of- ficieele kringen werd ontvangen. Uit di't feit wordt de gevolgtrekking ge maakt dat spoedig een gemeenschappe lijk optreden van Joego-Slavië, Bulgarije en Romenië te verwachten is, om het go- vaar van een doordringen van het bolsje wisme op den Balkan tegen te gaan. Ook zijn er voorbereidingen gaande om door een optreden in Rusland zelf met be hulp van propaganda en steun aan anti- bolsjewistische elementen het bolsjewisme op werkzame wijze te bestrijden. Arabië. De strijd om Mekka. Havens aan de Roode Zee geblokkeerd. De regeering van den Hedjaz heeft ver klaard. dat .de havens van El Lith. Kun- fida en Haly met ingang van 24 Deoem- mer geblokkeerd zullcr worden. BiKgj^g»LAMP TWEEDE KAMER. Overzicht. Gisterenmiddag heeft de Kamer de ber grooting van Marine afgehandeld en onge wijzigd aangenomen. Voortgezet wordt voorstel der Indische begrooting en de be grooting van Koloniën waarover nog niet gestemd, ia. In de avondvergadering „Waterstaat". Het eenige van belang was de Vlissing- sche kavenkwestie. De heer v.d. Voort v. Zijp (a.r.) interpel- raad op de zaak teruggekomen en zoodra en mcrlcto' op, dat het Kabinet ei- zich nu mede bemoeit, nadat de Minister van Waterstaat twee jaar lang heeft getoond, die haven eigenlijk niet te willen. Spr. wilde weten, welke de ..omstandigheden" waren. waardoor de uitvoering zou zijir belemmerd en gispte sterk de woorden in de Memorie van Antwoord over do „pro paganda" voor de haven. De Minister gaf zijnerzijds ook weer meer een uiteenzet ting der feiten; liij had alleen uitstel ge- wenscht wegens d.e financiën on wegens de ..omstandigheden", waarover hij zich niet' uitliet, maar die hij bekend achtte (de fameuze buitenlandsche, natuurlijk!) maar hij was telkens in den Minister rad op de zaak teruggekomen en zoodra er vier millioen minder tekort op de spoor wegen komt, had hij daarvan één millioen voor d© begrooting losgemaakt en. daarvan f650.000 aan Vlissingen toegewezen Hij had de overtuiging, eerlijk te hebben ge handeld, EERSTE KAMER Overzicht. De Tariefwet is gisteren aangenomen. Nog verschillende sprekers hebben er het woord over gevoerd. Zoo verklaarde de heer W i 11 e r t v. Hoogland (R. K.) dat.de Micliaëlisten ook niet tegen het ontwerp zijn, omdat zij er geen be scherming in zien. Prof. Ve.raart^wi'1 nog wel een hooger tarief, hoewel hij tegen stander van bescherming is. Minister Colijn hield een mooie rede van VA uur. Het verwijt van het net brengen voor het kiezerskorps wees spr. af. Waarom zou de Regeering bevreesd zijn geweest voor de verkiezingen? vroeg spr. Zij heeft voldoende bewijs voor het te gendeel gegeven in deze moeilijke tijden. (Geroep zeer juist). Da herziening was noodig voor herstel van het financieel evenwicht; dit alleen heeft voorgezeten. Dat dit ontwerp protec tionisme brengt heeft niemand beweerd, alleen dat het :n' da richting gaat. Doch spr. ontkent, dat het wijziging brengt in ons handelspolitiek. Het karakter is fiscaal. De poging om te bewijzen, dat dit ont werp wijziging brengt in ons handelsverkeer, is mislukt, wat spr. na der trachtte aan te toonen, als voorbeelden Zwitserian.l en Denemarken aanhalen,!. Deze heffing moet z.i. liet minst do be volking treffen. Met een variatie op de advertentie van Brenninkmeijer, zou spr. willen zeggen: ,,C(olijn) en A(alberse) zijn toch voordeeli- ger" (uitbundige vroolijkhcid). Wat da motie-S tenhuis betreft, liet spreekt z.i. vanzelf, waar de regeering do heffing noodig heeft voor de dekking der middelen, dat zo deze moeten afwijzen. De motie-S ten huis uitstel der web tot na de verkiezingen in stemming ge bracht, werd verworpen met 28 tegen 14 stemmen (Rechts tegen links) Het wetsontwerp werd hierna met 28 tegen 14 stemmen aangenomen, in dezelf de verhouding GELUKTEL.E GRAM MEN De St.Ct. no. 247 bevat het Kon. be sluit, waarbij bij wijze van proef de in voering wordt bepaald van geluktelegram- men in het binnenlandsch verkeer, waarbij de afzender kan verlangen, dat de tijding op een luxe-formulier wordt afgeleverd, terwijl ook de geadresseerde tegen voor uitbetaling kan verzoeken dat voor hem aankomend© telegrammen aan hem op luxe formulieren worden afgeleverd Het extra recht. voor zulk e'en telegram verschuldigd, bedraagt 40 cent per telegram De voorge schreven aanwijzing is ,XX". De hierdoor, na aftrek van zekere vergoeding verkregen extra-bedragen worden afgedragen aan het Nederlandsche Jeugdleiders-Instituut. HET BEZOLDIGINGSBESLUIT 1925. Naar aanleiding van de berichten om trent voornemens hij de regeering omtrent het niet-uilvoeren van het Bezoldigings besluit heeft de Res.bode „te bevoegder plaatse" informaties ingewonnen, waarbij aldus het blad, het volgende bleek. „De omstandigheden, waarin de regee ring is gekomen door het besluit van de Tweede Kamer, waarbij de regeering werd verzocht het ontwerp, regelende de bezol diging van de hoogero ambtenaren, terug te nemen en ook voor deze ambtenaren de volle korting van 10 pet. en 8i pet. premieheffing toe te passen, maken het voor de regeering onmogelijk, net nieuwe Bezoldigingsbesluit uit te voeren. Ook hij dit besluit is rekening gehouden met de opvatting, dat op de salarissen der hoogere ambtenaren niet zooveel mocht worden gekort, omdat deze lang niet de zelfde stijging hebben gedeeld als die der lagere ambtenaren. Om die redenen waren er onder de hoogere ambtenaren velen, die in het Bezoldigingsbesluit aanmerkelijk vooruitgingen, vergeleken hij het salaris dat zij op 1 October 1924 genoten. Ditzelfde was het geval met de salaris sen hij do wet geregeld, zooals dezo waren neergelegd in het wetsontwerp dat de Twoedo Kamer de vorige week niet in be handeling wilde nemen, omdat zij gelijke korting wilde voor allo ambtenaren. Het gevolg hiervan zou dus zijn, dat hij handhaving van het Bezoldigingsbe sluit slechts een enkele groep van hoogere ambtenaren, n.l. van hen wier salaris in het Bezoldigingsbesluit is geregeld, niet de volle korting zou ondergaan, maar de leden der Rekenkamer, rechterlijke macht en anderen, wier salaris hij do Wet wordt geregeld, wèl. Hierdoor zou- een zeer ongewenschle en cnbillijko toestand ontstaan, zoodat hij na dere overweging do regeering meent, dat door het jongste besluit der Tweede Ka mer het Bezoldigingsbesluit niet kan ge handhaafd worden, zoodat ook na 1 Ja nuari do huidige toestand moet worden gecontinueerd. Dus na 1 Jan. zal nie mand, ook de ongehuwden niet, méér dan 10 pet. op zijn salaris worden gekort, be halve dan de pensioen korting. Wel overweegt de regeering nog, door een wijziging aan de bezwaren tegemoet te komen, zoodat allo gehuwde ambtenaren een korting van 181 pet. ondergaan en de ongehuwden de volle korting dragen van do nieuwe salarisregeling, omdat handha ving financieel nadoel voor het rijk is. Maar er is natuurlijk geen sprake van, dat dit nieuwe Bezoldigingsbesluit reeds vóór 1 Januari gereed zal zijn, terwijl bij do oplossing van de bezwaren tal van moei lijkheden moeten worden ondervangen'. Werktijden in hel continu-bedrifif. Overwcr k-v ergunningen. De Minister van Arbeid, Handel en Nij verheid heeft aan hoofden of bestuurders van ondernemingen, waarin de in artikel 39, onder A of B, van het Werktijdenbe sluit voor fabrieken of werkplaatsen 1923 genoemde arbeid wordt verricht, in allo ge meenten des ijks vergund, dat in hunne ondernemingen gedurende het tijdsvak van 1 Januari tot en met 31 Maart 1925 man nelijke arbeiders van 18 jaar of ouder, die arbeid verrichten ingevolge het bepaalde 3)1 j artikel 39 van genoemd Werktijdenbe sluit, voor zoover zulks noodig is om in een continu werkende fahrielc of werkplaats of in een continu werkend gedeelto van een fabriek of werkplaats aibei'd in een drioploogcnstëlsel mogelijk te maken, in ajwiik.i'12 van het bepaalde hu artikel 24 HET VOORNAAMSTE NIEUWS. BUITENLAND In België is het gevaar voor een minis ter-crisis geweken. Nog geen oplossing van den crisis te Berlijn. De strijd om het protectionisme in En geland. Een gemeenschappelijke actie der Bal- kan-staten wordt op touw gezet tegen het bolsjewisme. BINNENLAND Tv/eede Kamer; Begroetingen; de haven van Vlissingen (Kameroverzicht) Eerste Kamer; het ontwerp tariefwet is aangenomen. (Kameroverzicht). Overwerkvergunirgen voor brcodbakke- rijen en continubedrijven. Voorloopigc invoering van „geluktcSe- grammen". LEIDEN. Ontvangst van prof. dr. Einthovcn, winnaar van den nobelprijs. Onze Geïllustreerde Paqina Onze photo-pagina bevat vandaag o ni.: Een autobus-station te Utrecht; Een verdwenen watermolen onderdo gemeenlo Warmond; Een oud-Zouaaf Johannes Bosman t uit Nieuwkoop; Uit den Rot- terdamschen haven. der Arbeidswet 1919, aldaar arbeid ver richten: gedurende 62 uren per week, m:ls niet langer dan 168 uren in drie achter- eonvo'gende weken; b. in drie achtereenvolgende weken ge durende 56 uren, tusschen 10 uur des na-» middags en 6 uur des voormiddags. Arbeidstijd broodbakkerijen. Do a.s. feestdagen Do Minister van Arbeid, Handel en Nij verheid, heeft vergund, dat in broodbalcko- rijen in alle gemeenten des Rijks door hoof den of bestuurders en bakkersgezellen, in afwijking van bet bepaalde bij art. 35, Iwco do lid, der Arbeidswet 1919. bakkersarbeid wordt verricht: a. op Woensdag 24 Dee., van 12 uur mid dernacht af tot 10 uur nam., cn, voor zoo veel het gereedmaken van deeg en ovens betreft, op Dinsdag 23 Dec., van 10 uur nam. af; b. op Vrijdag 26 Dec. van 5 uur af, doch alleen voor het stoken van ovens door één persoon c. op Zaterdag 27 Dcc., van 2 uur voor middag of; en voor zooveel betreft het gereedmaken van deeg en ovens van 12 uur middernacht af; d. op Woensdag 31 Deo., tusschen 4 en 6 uur voorm of, wanneer ingevolge» het be paalde bij art. 35, tweede lid onder c of f der Arbeidswet 1919, om 5 uur voorm. mot don bakkersarbeid mag worden aangevan gen, tusschen 3 en 5 uur voorm. Bovendien niag voor zoover betreft broodbakkerij^n aan welke ecne vergunning, als bedoeld in art. 37, eerste lid. der Arbeidswet 1919, is verleend op dien dag gedurende tweo uren voor het tijdstip, waarop alsdan do bakkersarbeid mag aanvangen, arbeid, be staande in bet gereedmrken van deen en ovens, worden verricht. Do werktijd van bakkersgezellen, in af wijking van het bepaalde hij art. 40, cerslo lid, der Arbeidswet 1919, mag op Zaterdag 27 Dec. met ten hoogste twee uren '.-orden verlengd Aan hoofden of bestuurders van brood- bakkerijen in alle gemeenten des Rijks is vergund dat, in afwijking van het bepaaldo hij art. 35. zesde lid, der Arbeidswet 1919, op Woensdag 24, Zaterdag 27 e.n Woensdag 31 Dcc. deeg of brood, dat na 8 uur nam. van don vorigen dag gebakken of opge warmd is; lo. van 7.30 uur voorm. af uit het gebouw met aanhoorigheden, waarin zich de brood bakkerij be.vindt. wordt vervoerd: 2o. van 8 uur voorm. af wordt verkocht of afgeleverd. Verder is vergund, dat in broodbakkc- rijen in alle gemeenten des Rijks, waarin ter viering van den feestdag van Drie Ko ningen op Dinsdag 0 Januari geen arbeid wordt verricht; lo door hoofden of bestuurders cn do^1" bakkersgezellen op Maandag 5^Jan., ui afwijking van bet bepaaldo hij art. 3.>, tweede lid, der Arbeidswet 1919, bakkers arbeid wordt, verricht tusschen 4 uur cn 0 uur voorm. of, wanneer ingevolge liet be paalde bij art 35, tweede lid, onder e of f, der Arbeidswet 1919 om 5 uur voorm. met den bakkersarbeid mag worden aangevan gen, tusschen 3 cn 5 uur voorm. Bovendien mag voor zoover betreft broodbakkc- rijen aan welke eene vergunning, als be doeld in art. 37, eerste lid, der Arbeidswet 1919, is verleend op dien dag gedurende

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1924 | | pagina 1