Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN
ZATERDAG 15 NOVEMBER 1924?.
o "5 /g
leABONNEMENTSPRIJSbedrsagt bij vooruitbetaling
roor Leiden 19 cent per week 12.50 per kwartaal
[ij onze Agenten 20 cent per week 12.60 eer kwartaal
franco per poet 12.95 per kwartaal
jet Geïllnatieerd Zondagsblad !a voor de Abonné's ver»
[fiigbaar tegen betaling van 50 ot. per kwartaal bij voor»
Uitbetaling. A&onderlijke nummers 5 ct., met GeMastreerd
,H<hgsblad 9 ct.
Dit blad verschijnt eiken dag uitgezanderd Zon- en Feestdagen II.
T£L. INT. ADMINISTRATIE 935 REDACTIE 15
GIRONUMMER 103003 a POSTBUS No. II
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Qewona ad vortontlën 30 cent per r*gs9
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt bet
s dubbele ven het terief berekend. s
Kleine advertenllën, van ten hoogste 80 woorden, wees&
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, hum en vgg
huur, koop en verkoop 10.50»
nummer bestaat uit vijf
iden, waaronder het Geïl*
itreerd ZcnriagbEad.
Een mooie film.
behoeven, in deze week vooral, niet
ie sporen om uit te gaan.
Ismen overal heen zou gaan, waar-
Je advertenties ons dringend uitnoodi-
zouden een teveel van „het goede"
po. 1 1 1 1
'ij willen aan iedereen de keus laten,
-voorzoover behoefte en beurs 't hem
jrloven uit dat al een greep te doen
iar voor één avond durven wij toch
lezers, uit stad en omgeving, met
bang in overweging geven, „uit te
f', En wel voor Maandagavond
naar de Stadsgehoorzaal te
den.
zal de zeereerw. pater Henry Rav-
rector van het Missiehuis Spar-
lal (Vughb N.-Br.), een Ghina-film
«men.
Zal dus zijn een Missie-avond.
Missie-avond, waarop 5=5 wij
ijïcn dit van ganscher harte neer
der dan aanwezigen veel leeren en
flen zal. Een Missie-avond, vol
isch genot
overdrijven geen speldeknop.
es 'ns wat, teen eenzelfde avond in
Ifrdam was gegeven, pater J. De
seS.J. schreef in „De. Tijd":
.fl'e zijn er. Het is bereikt!
-Jr. zién China; wo zijn in Shanghai;
leven in de Missie.
Hustraties is goed, lichtbeelden is
ilekend; maar het warme leven, de
middellijke werkelijkheid, dat geeft
ülm. En ik weet niet, of ik ooit edeler
vruchtbaarder toepassing heb gezien
deze vinding, dan op Alle-rheiligen-
id, hij de Amsterdams olie Missie-
toonstelling.
Ml] 7e leefden ineens mee, en onver-
:ht, met het schoonste wereldgebeu-
II j wat er mèt ons Eucharistisch Gon-
r s, in 1924 geweeit is Ja, in ze
il «a zin, staat het bovenaan, in de
5 wereldfeiten van het eindigende
!e Paus had ook een gezant gestuurd
r de groot-handelstad' van het uiter-
Oosten, naar Shanghai,
to daar, in een centrum van heiden-
is het Eerste Algemeeno Concilie
de Katholieke Kerk in China ge-
ieu, van 15 Mei tot 12 Juni 1924.
Idan, na dezen geestdriftgen aanhef
1 wijzend op wat de film te zien
II zegt pater De Vreese verder:
i4 fat een prachtopname en wat oen
91 rdevolle film: de Kerk van China
liet nu en van de toekomst. De Bis-
ippen van China: nu nog uitsluitend
aschen en Ieren, Spanjaarden, Ita-
»n en Amerikanen, Belgen en Hol-
Iers (7 van de 42En op dezelfde
it loopen -ze mee, de jonge clerici,
ronder volgens menschelijkc here
nig do toekomstige Bisschoppen
China zijn.
bij de vertooning van dezen film
i'er Raymakers expliceeren. Pater
^lers, do interessante spreker, die
n van do Bisschoppen van de Ghi-
fö kerk als vriend en mede-arbeider
ekend, hij is wèl de man om een
ike en weldadige hegoost erin g in de
il tolie koof den en harten los te slaan.
1 Stads zaal moet Maandagavond vol
evenals Maandagmiddag om vijf
taimeer def ilm voor do schoolkinde-
t gedraaid. i j i
BUITENLAND
Volkenbond.
"'tschland en de Volkenbond
formeel verzoek tot
toetreding
torrespondent van de „Daily Èx-
'e Genèvo verneemt, dat Duitsch-
instemming van Engeland,
'j* en Italië een formeel verzoek
"toen tot toelating .tot den volken-
"d een permanenten zetel in den
'zoek, waaraan geen andere voor-
o verhonden zijn, dan dat Duitsch-
j worden opgenomen op voet van
met de groote mogenhéden, zal
oals reeds vroeger gemeld, aan de
?tode zitting van den volkbouds
5 Rome in December worden voor-
^ontwapeningsconferentie.
T o o r bereidende werk
te Rome
secretariaat van den Volkenbond
3,1 «e leden de agenda doen toeko-
?r de aanstaande zitting van den
8 December te Rome zal plaats
dr"e maatregelen, dro in de reso-
61
•lillies door de vergadering in -September
j.l. zijn neergelegd in zake de voorberei
dingen voor de ontwapennigs-conforentio,
zul Ir ii door den raad worden ouderzócht.
Duitschland.
De FranschDuitsche besprekingen
De ontstane moeil ij'k heden
Von Trendelenburg het hoofd der Duit
sche handelsdelegatie, is naar Berlijn
vertrokken, ten einde zijn regeering op de
hoogte te stellen van den stand der be
sprekingen met Herriot en de Fransche
delegatie.
Er zijn ,twee voorname moeilijkheden be
treffende den Duitschen wensch tot af
schaffing der heffing van 26 pet. op den
Duitschen invoer en aangaande den Duit
schen wensch tot het leggen van verband
tusschen het aanstaand handelsverdrag en
de bepalingen uit het Dawesplan in zake
de leveringen in natura.
In een onderhoud met Von Hoesch en
Von* Trendelenburg verklaarde Herriot, dat
deze zaken te Londen geregeld zijn, zoodat
zij verder geen punten van discussie kun
nen uitmaken, welke standpunt niet door
de Duitschers gedeeld kon worden.
Do moeilijkheden aangaande den on
langs gesloten Fransch-Belgischen modus
vivendi zijn het gevolg van het totstandko
men van een principieel accoord tusschen
België en Duitschland, waarbij het laatste
land het meest-hegunstigings regiem zal
krijgen. België heeft daartoe zijn algemeen
tarief verhoogd, waardoor Frankrijk ge
vaar loopt, de Belgische markt aan
Duitschland te verliezen. Vandaar de
Fransche protesten.
De Belgische gezant heeft aan Herriot
en Seydoux herziening van enkele tarieven
toegezegd, ten einde den Franschen han
del voldoening te geven.
De herste'leversngen in Natura
Toevoeging van een.ncutraallid
aan de gemengde commissie
Het Duitsch-geallieerde comité voor de
leveringen in natura, datr ingevolge" het
protocol van Londen ingesteld werd, heeft
gistermorgen eenstemmig besloten, iu ver
band met de heftige botsingen, welke in
de subcommissie zijn voorgekomen tus
schen de gealieerde en Duitsche standpun
ten, een neutraal lid aan zich toe te voe
gen. Zoodra de daartoe gekozen persoon
de benoeming heeft aangenomen en te
Parijs is aangekomen, zal het comité op
nieuw bijeenkomen en de besprekingen
voortzetten.
Een communistisch complot te Fulda
Inbeslagneming van een
wapendepot
De politie te Fulda is een communis
tische samenrotting op het spoor gekomen,
naar aanleiding waarvan twee communis
tische gemeenteraadsleden en nog een aan
tal communisten zijn gearresteerd. Bij de
gehouden huiszoekingen zijn machinegewe
ren, karabijnen, dynamiet en een aanzien
lijke voorraad munitie gevonden. Het on-
derzoG'k wordt voortgezet; vermoedelijk
zullen nog meer arrestaties plaats vinden.
De Beiersche monarchisten
Do ..Deutsche Algemeine Zeituug" pu-
bliceerdo een onderhoud met dr. Held, den
Beierschen minister-president, dio te Ber
lijn is aangekomen.
Verschillende misverstanden dienen uit
den weg to worden geruimd. Iu zake de
geruchten in verband met den stand der
monarchie in Beieren verklaarde dr. Held,
dat dezo geruchten geen werkelijken ach
tergrond hebben.
De sociale strijd
De staking b ij de o n d e r-
gro nds ch e te B er 1 ij n
Do staking bij do ondergrondscho ie
Berlijn duurt nog steeds voort. De directie
is er in geslaagd een „noodverkeer" op
enkele onbelangrijke zijlijntjes in te stel
len. Op de groote trajecten, dwars door
de stad, staat het bedrijf echer nog stil.
Daar liet aantal werkwilligen toeneemt,
zal het nood verkeer" worden uitgebreid
Engeland.
De brief van Zinovjeff.
Eén nieuwe lezing.
De „Gazeta Lwoyska", een te Lemberg
in bet Poolsch verschijnend dagblad, dat
doorgaans zeer goed omtrent gebeurtenis
sen in Sovjet-Rusland is ingelicht, geeft
een nieuwe lezing van de geschiedenis van
den brief, welken Zinovjeff lieet gezon
den te hebben aan de Britsche Commu
nistische Partij.
Het blad meldt, dat een lid van de
Communistische Internationale, die aau
het hoofd stond van de meest-geheime
afdceling dier Internationale, in liet mid
den van October uit Moskou verdween, met
alle geheime documenten, welke betrek
king hebben op de communistische pro
paganda in het Britsche Rijk.
De bewuste persoon, die met de letter
M. wordt aangeduid, bogaf zich eerst
naar Berlijn en vluchtte vandaar naar
Londen juist voordat de Sovjet-agenten
te Berlijn do hand op hem zouden leggen
Te Londen, waar hij eveneens door Sovjet
agenten .wérd achtervolgd, stelde hij de,
bewuste documenten in handen van de
Britsche conservatieven, die den brief van
Zinovjeff niet openbaar maakten omdat
het Foreign Office er toe overging.
Het Poolsche blad beweert verder, dat
de Britsche conservatieven meer geheime
documenten van de Communistische In
ternationale bezitten en er gebruik van
zullen maken, zcodra de veiligheid van
den vluchteling uit Moskou 1- verzekerd.
Italië
De gisting in liaüë.
Een communistisch
complot?
Sedert drie dagen kruisen een Italiaan-
scho torpedoboot en vier torpedojagers
voor San Remo, ter bewaking van de
Fransck-Italiaansche grens tusschen Men
ton en deze plaats. Ook zijn hier Italiaan-
scho infanteristen opgesteld. Men schijnt
hier te doen te hebben met een zuivere po
litiemaatregel ten gevolge van de houding
van een groot aantal Italiaansche commu
nisten in Frankrijk aan wie men het plan
toeschrijft, een expeditie leg-n de,fascis
ten op louw te zotten.
Spanje.
Mei complot tegen het directoire.
..Nieuwe concentraties
Onder voorbehoud wordt melding ge
maakt van berichten, d'ie spreken van
concentraties in de streek van de Pyre-
neën en van het gaan en komen van.auto
mobielen, welke reizigers met-wapenen-en
munitie zouden vervoeren.
Van Fransche zijde zijn de douane-be
wakingsposten versterkt. Vaiv Spaanse he
zijde hoeft de chef der een
strenge controledienst georganiseerd.
China.
Ce chaos in China.
D e w rij v i n g tusschen
Tsjang en Feng.
De betrekkingen tusschen Tsjang -Tso-
Lin en Feng Yu-sjiang verbeteren nog niet
ofschoon de waarschijnlijke candidaat
voor het presidentschap, Twan Tsji-joei,
zijn uiterste best doet om openlijke vij
andelijkheden te vermijden.
Ook rijzen er geschillen tusschen Twan
Tsji-joei en Tsjang- Tso-Lin betreffende
Woe Pei-Foe, doordien Tsjang Tso-Lin
gaarne den strijd tegen Woe Pei-Foe weer
■zou beginnen, terwijl Twan Tsji-joei vóór
een vreedzame regeling is.
Dr. Soen Yat-sen, de „president van
Zuid-China", is uit Honkong te Sjanghai
aangekomen aan boord van een Japan-
schen kruiser. Vermoedelijk heeft zijn reis
ten doel, een conferentie te houden met
de zegevierende leiders.
Als president der nationalistische par
tij heeft hij een manifest uitgevaardigd,
waarin hij verklaart dat de revolutie van
1911 verijdeld heeft, dat liet Chineescho
milïtaiïisme het vreemde milatainismë
steunde. Hij betoogt opnieuw, dat de be
ginselen zijner partij 'zijn: nationalisme,
democratie en socialisme.
Tsjang T s o-L ins w a s s e n d c
invloed.
Dc Raad der provincie Tsjeli heeft Li-
Tsjing-Lin, een van de generaals van
Tsjang-Tso-Lin verzocht het gouverneur
schap van de provincie op zioh te nemen
Hierdoor zoii de invloed van Tsjang-
Tso-Lin in do provincie nog versterkt wor
den.
BIHNENLANS»
TWEEDE KAMER.
Overzicht.
Gisteren waren er slechts twee sprekers,
de heoren M a r ch a n t (V. D.) en
Dresselhuys (V. B.). De rede van
den beer M a r ch a n t volgde, voor zoo
veel zo critiek op de regeering inhield (en
dat was voor het grootsche gedeelte) na
genoeg geheel de lijn der sociaal-democra
ten, die dc heer Schaper Donderdag had
getrokken.
En ook hij, ovenals de heer Schaper,
drong aan op het vormen van een „ge
mengde formatie"Zij bedoelen: een
„democratisch" bloc met de Katholieken
(of oen deel der Katholieken). Zoo'n ..ge
mengde formatie" zou den moeten worden
gevormd op een program van ..de meest
actueclo punten" van staatsbeleid.
Overigens verdedigde de heer Marchant
nog in den breede de houding der vrij
zinnig-democraten in zake de defensie-
quaestie en trachtte daarbij te betoógén
dat daarin, sinds 1919, geen verandering
was gekomen wat niemand kan aan
nemen, gezien de feiten!
De lieer Dresselhuys, de leider van
den Vrijheidsbond, besprak het militaire
vraagstuk, het onderwijs en de sociale
wetgeving.
Wat de Vrijheidsbond op militair gebied
precies wide, konden we echter niet uit
de rede opmaken.
Op onderwijsgebied vroeg hij nog eens
aan de Rcgeerng om een Staatscommissie
te benoemen, die zou onderzoeken of een
andere financieele regeling van ons onder
wijs niet mogelijk was. Zoo de Regeering
dit afwees, zou deze weigering een verkie-
zingspunt van het Vrijheidsbond-program
uitmaken. Het hoofdargument voor dit
verzoek is het feit, dat de bijzondere
school de openbare meer en meer ver
dringt.
Wat we op sociaal gebied van den Vrij
heidsbond te wachten hebben was natuur
lijk geen verrassing. Do heer Dresselhuys,
die in 1918 in enkele weken volgens zijn
eigen verklaring, 50 jaar ouder was ge
worden en tóen minister Aalberse verweet,
dat hij met 2ijn Arbeidswet niet genoeg
spoed maakte, is sinds dat oogenblik min
stens weer 50 jaaY ouder en deswege be
klaagde bij do arme stakkers, die nu door
dezo Arbeidswet in hun vrijheid worden
geknecht.
De tijden veranderen en de Vrijheids
bond draait mee.
Vragen van Kamerleden.
Arbeid in b r o o d b a k k e r ij c n.
Op do vragen van den lieer Braat in
zake wijziging der Arbeidswet, met betrek
king tot den arbeid iu brood bakkerij en
en het opleggen van gevangenisstraf bij
overtreding dier wet en betreffende het
verleencn van gratie aan lien, die thans te
dier zalee tot gevangenisstraf zijn veroor
deeld,, antwoordde de Minister van Arbeid:
Een wetsontwerp tot wijziging van de be
palingen der Arbeidswet 1919 betreffende
den arbeid in broodbakkernen is gereed cn
reeds bij den Raad van State aanhangig.
In dit stadium acht de. Minister het minder
oorbaar, daarover thans mededeelingen te
doen.
Van de bij de Arbeidswet 1919 strafbaar
gestelde feiten worden alleen die, welke bij
het 2de cn 3de lid van artikel 86 dier vet
strafbaar gesteld zijn (schending van. ge
heimhouding door een ambtenaar) als mis-
drijven beschouwd. Wie zich aan die feiten
schuldig maakt, wordt met gevangenisstraf
bedreigd. Alle andere bij die strafbaar ge
stelde feiten worden als overtredingen be
schouwd. en deze weden bestraft met hech
tenis of geldboete. Bij tweede of volgende
herhaling, telkens binnen twee jaar nadat
de laatste veroordeeling onherroepelijk is
geworden, wordt slechts de straf van hech
tenis opgelegd. Het ligt niet in de bedoe
ling van den Minister hierin een wijziging
voor te stellen.
De Minister merkt nog op dat. ziin be
moeiing bij do behandeling van gratie-ver
zoeken slechts bestan. in het uitbrengen
van advies aan den Minister van Justitie,
indien dezo daarom heeft gevraagd, het
geen met betrekking tot versoeken om gra
tie van straffen, opgelegd wegens overtre
ding der Arbeidswet als regel geschiedt.
Bii bet uitbrengen van zijn advies be
schouwt do Minister ieder geval op zich
zelf. Hij kan geenerlei toezegEring doen. dat
hij v r alle gevallen, waarin hij gekend
wordt, een ad'/i-es va-n gunstige strekking
zal uitbrengen.
Uit het Schildersbedrijf.
De onderhandel i n g e n.
Naar .Het Volk" verneemt, heeft, het
hoofdbestuur van den Nederlandschen
Schildersgezellenbond Donderdag reeds
antwoord ontvangen van de patroonsorga
nisaties in zake de verlangens, door den
gczellenbond kenbaar gemaakt in zake de
hernieuwing van het landelijk collectief
contract.
In dit antwoord deeicn de patroons mee
bereid te zijn een landelijke overeenkomst
af te sluiten waarin de thans geldende loo-
r.en wórden gehandhaafd.
Wat den werkduur betreft, stellen de
patroons voor den gemiddelden SJ4-urigen
werkdag in to voeren met dien verstande,
dat gedurende den zomer 9 en gedurende
den winter R uur per doe- zal wordfon ge
werkt. In liet thans geldende contract is
de 48-urige werkweek vastgelegd, met dien
verstande, dat gedurende den zomer .9 en
gedurende den winter 8 uur per dag zal
worden gewerkt. In het thans geldende
contract is de 48-urige werkweek vastge
legd. met dien verstande, dat per dag 814
uur en des Zaterdags 5 uur wordt gewerkt.
In het kort geleden gehouden buitenge
woon bondscongres is besloten, dat. in geen
geval een contract zal worden aanvaard,
waarin de 9-urendag voor de zomermaan
den opgenomen is.
Van des verdere voorstellen, in den brief
der patroons gedaan, memoreert bet blad
nog, da-t in plaats van betaling van liet
minimumloon aan volslagen gezellen van
21 jaar, zooals thans is vastgesteld, voor-
HET VOORNAAMSTE NIEUl^
BUITENLAND
Moeilijkheden bij de Fransch—Duitsch»;
besprekingen.
Een communistisch complot te Fuldaj
ontdekt, t
Een nieuwe lezing over den brief vanii'
Zinovjeff.
Groote brand in een salpelerfabriek te.
New Yersey (nabij New-Ycrk). 900 gezin-.
nen dakloos. (Buitenl. Berichten). ri*
BINNENLAND.
Het Begrootingsdebat in de Tweede Ka-
mer. (Kameroverzicht).
De bespreking tusschen Bestuur R.-K,
Staatspartij en St. Michaël.
De invoering van de ziekteverzekering.
(2de blad).
Over Bakkersnachtarbeid (2de en 1ste
blad).
De HollandInrïië-vlieglers te Akyab
aangekomen. (Luchtvaart).
OMGEVING.
De annexatie-kwestie in den gemeetóen
raad van Stompwijk.
gesteld wordt dit minimumloon te betalen
aan volslagen gezellen op 23-jarigen Iee£
tijd.
De andere wijzigingen, die voorgesteld
worden, zijn hoofdzakelijk redactiewijzi
gingen betreffende de uitkeering van zie.
kengeld.
Op 20 dezer zal te 's-Grayenhage do cei\
ete conferentie tusschen vertegenwoordii
gers_ van patroons en gezellen, ter beraad
slaging over het nieuwe contract, gehoude-i»
worden.
De positie der wachtgelders.
Naar aanleiding van meeningsverschil-
len, in tal van kringen ontstaan omtrent
do financieele positie der wachtgelders in
1925, heeft do „Res.bode" zich te meest
bevoegder plaatse om inlichtingen gewend,
waar men het volgende mededeeld:
Ingevolge de bepalingen van het wacht-
geldersbesluit wordt bij de inwerkingtre
ding van het nieuwe salarisbcsluit geacht,
dat de wachtgelders op wachtgeld zijn
gesteld volgens het salaris, dat zij bij do
inwerkingtreding van het nieuwe salaris-
besluit zouden hebben gehad.
B.v. een commies, die op 1 Januari 1924
op wachtgeld is gesteld bij een maximum
salaris van f 3800, krijgt op 1 Januari
1925 een wachtgeld, berekend volgens het
maximum, dat hij op dien datum zou heb
ben dus f 3400.
Wat de toeslagen betreft, die aan do
gehuwden en kostwinners gegeven worden,
is het juist, dat minister Colijn bij do be
handeling der Tarewfet heeft gezegd, dat
alleen in dienst zijnde ambtenaren voor
deze toeslagen over 1924 in aanmerking
zouden komen.
Thans is echter door den ministerraad
bepaald dat ook do gehuwde wachtgelders
en de kostwinners onder hen voor deze
toeslagen in aanmerking komen.
Voor 1925 worden dus de wachtgelder;-»
op gelijken Voet behandeld als hei in
dienst zijnde personeel.
De .,N R. Crt." meldt nader:
Ingevolge heb 2do lid van artikel 5 van
het Waehtgeldibesluit goldt vanaf de inwer
kingtreding van het nieuwe, salarisbcsluit
als „laatstelijk genoten wedde" het bedrag,
waarop de wachtgelder .aanspraak zon
hebben gehad indien hij op do bezoldiging
■die in de verlaten betrekking op den dag
voor liet ontslag werd genoten, in dienst
ware gebleven. Hierbii moet niet uit het
cog worden verloren, dat diensttijd, welke
nü 'het ontslag vou zijn verkregen buiten
aanmerking blijft.
Bijv. een commies (gehuwd), die op 1 Ja
nuari 19*24 op wachtgeld bii een maximum
salaris van f 3S00 en een diensttijd van 10
jaren, zou, indien hij op die bezoldiging in
dienst waro gebleven, volgens dé n:euwo
salarisregeling hebben genoten f 3200
Met een diensttijd van 12 respectievelijk 14
jaren zou bij ontvangen f 3300 resp. f
Aan toelage, bedoeld in artikel 27 der sala
risregeling, ontvangt hij over 1925 resp.
f 220. f 120, f 20. Vanaf 1 Januari 1925 wordt
bet. wachteeld dus berekend als volgt:
Van 1 Januari 1925 tot 1 Januari 192&
naar een laatstelijk genoten wedde van
..f 3200 plus f 220 toelage artikel 27 en even
tueel© kindertoelage."
Van 1 Januari 192G af naar een laatste
lijk genoten wedde van ..f 3200 plus even-
tueclc kindertoelage". Op dien datum ver
valt toelage artikel 27.
Wat dc bijlagen aan gehuwden en kost
winners betreft; dezo worden niet over
„1924" zooals abusivelijk in ons be
richt van gisteren stond vermeld docli
over „1925" toegekend.
