r
ITweede Blad
ind;
iiet
die
:h I 0 I
ink
rijdag 7 November 1924
ImmËMjÏMD
Uitvoer van boter en kaas
Het Rijksmerk
Ver. voor Zuivelindustrie en Melk-
ine, de Bond van Kaasproducenten en
Ef Ned Ver. van Kaashandelaren, hebben
ezamenlijk twee adressen verzonden resp.
,et betrekking tot het verbod van uitvoer
teve .an ongecontroleerde boter en kaas en het
roisontwcrp tot regeling van den uitvoer
an boter en kaas.
In het eerste, tot den minister van Fi-
lanciën gerichte, adres schrijven adres-
anten om.', dat het op geen enkele wijze
nogelijk is om de wenschelijkheid -tot het
0 gt laudhaven van de uitvoerverboden voor
ioter en kaas (ingesteld in October 1914)
Ri van het beperken der van die uitvoer-
erbodon verleende dispensatie tot produc-
an die voorzien zijn van een Rijksmerk,
n verhand met de wet van 3 Augustus
914) aannemelijk te maken. Zij ver-
ocken den minister daarom, onverwijld
sen! Ie beschikkingen waarbij dispensatie van
I uitvoerverbod is verleend, in dien zin
wijzigen, dat de daarin opgesloten be-
jrking van de vrijheid van de Ned. zui-
elindustrie en -handel om boter en kaas
it te voeren wordt opgeheven en te wil-
bevorderen. dat de K. B.'s, waarbij
uitvoer van boter en kaas verboden
rerden. worden ingetrokken,
hi het tweede adres, dat tot den minis-
>r van Binnenlandsche Zaken en Land-
setij imw is gericht, wordt allereerst opge-
lerkt. dat, niettegenstaande op 5 April
922 door de Commissie van Rapporteurs
et eindverslag werd uitgebracht over het
ijzivde wetsvoorstel tot regeling van
uitvoer van boter en kaas, tot heden
e behandeling achterwege is gebleven
is op 26 en 27 Februari 1924. op uit-
lodiging en onder leiding van den direc-
MÉüir-eeneraal van den landbouw, een ver-
IXib adering van belanghebbenden gehouden,
aarin de meerderheid der aanwezige or-
■inisal'os de bedoeling van het wetsont-
?rp afkeurde en andere wettelijke inmen-
h? dan de bestaande in de regeling of
"i bevordering van de boter- en kaascon-
ole onvewenscht- achtte. Be uitspraak de-
vereadering was overigens in zooverre
'marrend dat daar verschillende orga-
satïes aanwezig waren welke op de uit-
iraak geen invloed dienen te oefenen
dr. verzoekt alleen rekening te houden
«t de uitspraak van de algemeene orga-
saties van zuivelbere'ders en -handelaars,
eter vergadering aanwezig waren, t.w.:
Alg Ned. Zuivethond de Ver. voor Zui-
Ëdusitrle en Melkhygiëne, de Bond van
aasnrndu centen, de nieuwe Bond van
uivelfabrieken in Noord-Holland de Ned.
van Kaashandelaren en de Ver. van
aashandelaren in Noord-Ho1 land. Van
eze zes organisaties nu verklaarden viif
OU ch te°en de bedoeling van het wetsvoor-
IpI en behield slechts een zich haar defi-
I tief oordeel voor Daarmede is echter
ïenszins gezegd'da.t de bedoelde viif or-
ra« a n'sat es tegenstanders zijn van de boter-
kaascontrole: het tegendeel nlag zelfs
orden aangenomen. Overigens staat deze
ffltroje in zooverre boven de beteoken's
an net wetsvoorstel, dat zij geheel los
an een uitvoerverbod voor ongecontro-
1.2 srde producten bestaansrecht en be-
1,4 aansmogelijkheid bezit, hetgeen hieruit
1 g iikt. dat de hotercontrole reeds lang voor
at over een uitvoerverbod werd gedacht,
l bloei wes geraakt. Het wetsvoorstel
meer te beschouwen als een uitvloeisel
2.2 an den oorlogstijd, toen alles door uit-
Mrverboden gedwongen werd Een meer
ontwikkeling van de boter- en
lascontrole zal echter to.t stand komen,
am '^en de overheid zich van het oefenen
■Sljan dwang onthoudt. Op grond hiervan
i^oeken adr. den minister te willen be-
j||g ordpren. dat het wetsvoorstel wordt inge-
n^oVten
re
Salarissen rechterlijke ambtenaren
We ts on twerp
Een wetsontweerp is ingediend tat de
finitieve regeling van de salarissen der
rtechterljko ambtenaren. Baarbij is voor
de ambten met een bezoldiging van meer
dan f 6000 de aftrek, beperkt tot een be
drag van f 500, terwijl de regeling voor
de overige ambten is gericht naar de nor
men, die in bijlage A van het Bezoldigings
besluit 1925 zijn opgenomen, met inacht-
nemng voor de gehuwden en kostwinners
van de grens van 10 pot., welke in art.
27 van ovengenoemd Bezoldigingsbesluit is
vervat.
Wedden voorzitter en leden Algemeene
Rekenkamer
W etsontwerp
Een wetsontwerp is ingedenid, waarbij
wordt voorgesteld de wedden voor de
ambten van voorzitter en lid van de Alge
meene Rekenkamer definitief vast te stel
len op f 7500 en f 6500 's jaars, zijnde
voor ieder ambt een vermindering met
f 500 in vergelijking met de wedde op 1
Januari 1924.
Bezoldiging Raad van State
Wetsontwerp
Een wetsontwerp is ingediend tot nade
re regeling van de bezoldiging van de leden
van den Raad van State. Voorgesteld
wordt do wedde van den vice-president
vast te stellen op f 13.500 en voor elk lid
van den raad op f 8500, dus voor elk
ambt een vermindering met f 500, in ver
gelijking met de wedde op 1 Januari 1924
Het politietoezicht op de Noordzeo
Een beslissing
Hij het hoofdbestuur der Reedersver-
eeniging voor de Nederlandsche Haring-
visscherij is van de regeering bericht in
gekomen, da,t het in het voornemen ligt,
een der heide politiekruisers tot ongeveer
1 December en de andere tot tegen Kerst
mis in dienst te laten blijven.
De actie van „St. Michasl"
Het „Huisgezin" gaf den Michaëlisten
den raad het werk van het Adviseerend
College af te wachten. Bij welk advies
.,De Morgen", min of meer het officieuze
orgaan van St. Michael, het volgende kant-
teekent:
„Wij vinden deze vraag van onzen ge-
achten collega begrijpelijk. En als wij ons
n:et vergissen, is dat ook inderdaad de be-
dopling" van „St Michael". Wanneer het
College van Advies een lijst weet samen
te stellen, die aan de in St. Michael ver
tegenwoordigde denkrichting" recht
doet wedervaren, dan brstaat er voor- Sc.
Michael geen aanleiding om met eigen
candidaten te komen. Dat St. Michael ech
ter op eventueel noodzakelijke bemoeiingen
voorbereid wenscht te zijn is óók begrijpe
lijk."
STADSNIEUWS
GEMEENTERAAD. x
(Vervolg).
De huisjes van „Zomers Button" te
Katwijk.
De Le;dsche vereeniging „Zomers Bui
ten" bie(ït een 4-taJ gemeubileerde wonin
gen te Katw'jk te huur aan en wel! voor
het najaar, den winter en het voorjaar, te
gen den prijs van f 35.per maand.
De Directeur van dein Gemeentelijken
Geneeskundigen Dienst steH bij zijn rap
port van 26 Mei j.L voor op deze aanbie
ding in te gaan.
Met de motieven door genoemden Direc
teur aangevoerd, kunnen B. en W. zich
geheel vereen'gen, niet echter met de voor
waarden van verhuring.
Ook zij achten, met de Comm'ssie voor
den Geneeskundigen Dienst, een huurprijs
van f 35.per maand te hoog.
Zeer terecht toch zegt de Commissie, dat
Je gemeente niet mag achterstaan bij de
leden. D« gemeente is door haar voorschot
van f5000.tegen een rente van 4 pet.,
evengoed bij de vereeniging finant'eel ge
ïnteresseerd als de leden, die bun contri
butie betalen. Waarom dan van de ge
meente een hoogeren huurprijs verlangd
dan van de leden? Het komt B. en W. dan
ook voor dat, waar de leden f 7.50 per week
betalen voor een verblijf gedurende den
zomer, de gemeente volstaan kan met een
bedrag van f 6.per week gedurende het
najaar, den winter en het voorjaar.
Do vereeniging heeft hierin toegestemd,
doch verlangt, dat telkens wanneer een
nieuw gezin een der woningen betrekt,
een bedrag van f 10.zal worden gestort
als waarborgsom voor e.v. beschadiging
van het meubilair als anderszins.
Het is echter het voornemen van B. en
W. dit bedrag te doen storten door do
huurders der huisjes, als een prikkel om
het daarin aanwezig meubilair in goeden
staat te houden en niet t© verwaarloozen.
Zij. die dus de noodige 'zotg aan het meu
bilair besteden, ontvangen de waarborg
som in haar geheel ter ag.
Wat het door den Directeur aange
vraagde bedrag van f 1000.betreft, mee-
nen B. en W., dat met een bedrag van
f 500.kan worden volstaan. Zooals uit
het advies van de Commissie van den Ge-
neeskund:gen Dienst blijkt, kunnen voor
dat bedrag gedurende ruim 4 maanden
alle huisjes worden gehuurd, d. w. z. voor
net voor- en najaar. In den winter zal uit
den aard der zaak niet veel trek naar een
huilenverblijf bestaan.
B. en W. geven den raad derhalve in
overweging:
a. hun College te machtigen met de ver-
eenig-'ng „Zomers Buiten" eene overeen
komst aan te gaan betreffende de huur
van de aan die vereeniging toehehoorend©
en in Katwijk gelegen huisjes, ten ©Inde
daarin zwakke gezinnen gedurende eeni-
gen tijd te doen verblijven en wel' tegen
een huurprijs van f 6.— per week.
b. te bepalen, dat voor de huisvesting
van deze 'gezinnen per jaar ten hoogst©
f 500.zal worden besteed.
Het ligt in het voornemen van B»en W.
van de daarvoor in aanmerking komend©
gezinnen een bijdrage naar draagkracht te
vorderen in den door de gemeente te be
talen huurprijs.
Vergoeding Bijzondere Scholen.
Nu de gemeenterekening over het jaar
1922 door Gedeputeerde Staten is geslo
ten, moet krachtens het bepaalde in arti
kel 103, 4e lid, der Lager Onderwijswet
1920 't bedrag der vergoeding worden vast
gesteld, waarop de besturen der in deze ge
meente gevestigde bijzondere scholen over
het jaar 1922 aanspraak hebben voor de
instandhouding van die scholen.
Grondslag voor de berekening van deze
vergoeding vormt het bedrag der kosten,
hetwelk in genoemd jaar ten behoeve van
de openbare scholen is u:tgegeven.
De kosten van instandhouding van open
bare scholen voor gewoon lager- en uitge
breid lager onderwijs over 1922 hebben
hedraeen resp. f 83.753.38J-s en f8922 34J4
In deze bedragen zijn niet begrepen de
kosten voor vakonderwijzers, aangezien
bij verschillende Koninklijke besluiten is
uitgemaakt, dat voor de berekening van
de vergoeding aan bijzondere schoolbestu
ren de kosten voor vakonderwijzers over
het jaar 1922 buiten beschouwing moeten
worden gelaten. Zooa's bekend is, werd
in 1923 een nieuw 9e lid aan artikel 101
der Lager Onderwijswet 1920 toegevoegd,
waarbij voor 1923 en volgende jaTen aan
de schoolbesturen aanspraak op vergooding
voor vakonderwijzers is gegeven.
Verder zijn huiten aanmerking gebleven
de kosten wegens assurantie van school
gebouwen, aangezien in hoogst© instantie
is uitgemaakt, dat deze uitgaven niet kun
nen worden gerangschikt onder artikel
101, 5e lid, der wet.
In de gevallen, waarin de volgens de ge-
meenteliik© verordening verschuldigde
schoolgelden door het schoolbestuur zijn
geïnd, komen deze in mindering van de
vergoed;ng.
Vermits het gemiddeld aantal leerlingen
der openbare scholen over 1922 voor ge
woon "lager onderwijs 4929 en voor uitge
breid lager onderwijs 398 was, bedroegen
d© kosten voor de scholen voor gewoon la
ger onderwijs over dat jaar dus gemuld^d
f 16.99 per leerling en die voor de scho
len voor uitgebreid lager onderwijs f 22.42
per leerling.
Op grond van bet bovenstaande geven B.
en W. den Raad in overweging: de vergoe
ding, bedoeld b'j artikel 101 der Lager
Onderwijswet 1920 over het jaar 1922,
voor o.a. de besturen der na t© noemen
bijzondere scholen vast te stellen, voor de
school voor:
l.o. aan de Hoogewoerd 57, met 214 leer
lingen, op f3635.86;
l.o. aan d© Haarlemmerstraat 32/34, met
222 leerlingen op f 3771.78;
l.o. aan de van der Werfstraat 98/100,
met 571 leerlingen, op f9701.29;
l.o. aan liet Rapenburg 48, met. 285 leer
lingen, op f4842.15;
l.o. aan de Pelikaanstraat 20, met 255
leerlingen, op f 4332.45;
l.o. aan d© Haarlemmerstraat 240, met
426 leerlingen, op f 7237.74;
m.u.l.o. aan d© Hoogewoerd 57, met 152
leerlingen in de afdceling gewoon lager-
en 32 leerlingen in de afdeel'ing uitgebreid
lager onderwijs op f 3299.92 (n.L f 2582.48
voor de afd. gewoon lager- en f 1717.14
voor d© afd. uitgebreid lager onderwijs);
u.l.o. aan de Haarlemmerstraat 32/34,
met 58 leerlingen, op f 1300.36;
u.l.o. aan het Rapenburg 48, met 76
leerlingen, op f 1703.92.
Kinderen
hebben altijd wat f
Zorg daarom altijd Akkers Klooster^
balsem in huis te hebben om dadelijk
te kunnen helpen bijbuilen, schrammen,
ontvellingen, kneuzingen, brand-, snij-
cn stootwonden, spierpijn, wintervoeten.
KloosterèaSsem
heelt alle wonden
Van de Besturen der in deze gemeen
te gèvesfcigde bijzondere scholen zijn ver
zoeken ontvangen om hen, overeenkomstig
liet bepaalde in het 3© lid van artikel 103
der Lajgcr Onderwijswet 1920, ten behoeve
van hunne scholen voor 1924 een voor
schot te verleenon op de vergoeding van
de kosten van instandhouding, bedoeld in
artikel 101 dier wet.
Het ligt in het voornemen van B. en W.
binnen korten tijd den Raad een voorstel
te doen toekomen, betreffende aanvulling
van hef voorschot op de vergoeding aan
de schoolbesturen over 1923. waarb:j dan
de kosten voor vakonderwijzers, welke bij
de vaststelling van dat voorschot buiten
besohouwn? zijn gebleven, a'snog in aan
merking zullen worden* genomen.
Naar aanlc'drng van het vorenstaande
geven B. en W. den Baad in overweging:
a. het voorschot op de vercoeding voor
1924, bedoeld bij aTtikel 101 der Lager
Onderwijswet 1920, uit te keeren aan de
b-s'uren der bijzondere scholen, vast te
stellen tot een totaal bedrag van f 80633.97
en wel voor de school voor:
m.u l.o. aan de Hoogewoerd 57, op
f 2734.57;
l.o. aan de Hoogewoerd 57, op f 4059.
l.o. aan de Haarlemmerstraat 32/34, op
f3385—;
1 o. aan de van der "WWfstraat 98/100
(Pelikaanstraat 1). op f5268.
l.o. aan het Rapenburg 48. op f4037.
l.o. aan de Pelikaanstraat 30, op
f3412.—;
l.o. aan de Haarlemmerstraat 240, op
f6511.—;
u.l.o aan de Haarlemmerstraat 32/34,
op f1165 84;
u 1 o aan het Rapenburg 48, op
f1506 62;
l.o aan de Caen'iastraat 11/15 (1 Sept.
—31 Dec.), op f680.—;
l.o. aan den Heerensingel 27 (Meisjes
school) (1 Sept.31 Dec.), op f576
l.o. aan den Hoeren singel 27 (Jongens
school) (1 Sept.31 Dec.), op f-807.
UIT DE OKSGEVIE1G
BODEGRAVEN.
INSTALLATIE BURGEMEESTER
C. S. VAN DOBBEN DE BRUIJN.
Gistermiddag te 2 uur had in openbare
raadsvergadering de installatie plaats van
den nieuw benoemden burgemeester dezer
gemeente, den heer mr. G. S. van Dobben
de Bruijn.
De raadszitting wer"d te 2 uur met gebed
geopend door den loco-burgemeester, wet
houder P. Batelaan.
De notulen der vorige vergadering wer
den tot de volgende zitting aangehouden.
De Voorz. doet hierna mededeeling, 'dat
van Ged. Staten is ingekomen een voorstel
om het Jaagpad te doen bestraten, wat
oen uitgaaf van f 5700 zal vorderen. Voor
rekening der gemeente komt dan een be
drag van f 2850.
Het gewone onderhoud blijft voor rek?-»
niug van de provincie
De heer C. B. Batelaan vindt het jam
mer, dat dit plan voor bestrating zoo over
haast ter tafel komt. Spr. zou deze zaak
liever overgeven aan de Commissie van
Publieke "Werken en stelt tenslotte voor
om, indien het absoluut onmogelijk is dez©
zaak tot de volgende vergadering uit to
stellen, haar in handen van B. en W. te
stellen ter afdoening.
De Voorz. zegt, dat het hoogst wenschc-
lijk is een beslissing te nemen, omdat de
toestand verbetering eischt en de condi
ties gunstig zijn.
De lieer v. d. Marei begrijpt bet voor
stel van den heer G. B. Batelaan niet. Spr.
is van oordeel, dat de Raad het voorstel
van Ged. Staten met beide handen moet
aannemen, omdat het een betrekkelijk ge
ring bedrag is voor zulk een bestrating en
het onderhoud bij de provincie blijft.
Het voorstel van B. en W. wordt hierna
z. h. st. aangenomen
Hierna doet de secretaris, de heer R. M
Loman, voorlezing van het Koninklijk be
sluit, waarbij mr. C S. van Dobben do
Bruijn werd benoemd tot burgemeester,
alsmede van het bericht van den Comm.
der Koningin in de provincie, dat d©
nieuw benoemde burgemeester de voorge
schreven oeden in zijn handen heeft afge
legd.
Nadat d© twee jongst© raadsleden, de
heeren Th. Leliveld en A. H. van Baren
den burgemeester hierna per auto van do
woning van diens zuster in de Noorder
straat gehaald hadden, en mr. v. Dob
ben de Bruijn de raadszaal was binnen
geleid, nam wethouder P. Batelaan het
woord.
Rede weth. Batelaan.-
Spr. herinnerde er aan, het nog slechts
enkele weken geleden is, dat hij den bur
gemeester Iheeft toegesproken De roep»
die den nieuwbenoemde is voorafgegaan,
noemt spr. voortreffelijk. Daaróm is ook
aller verwachting hoog gespannen. De vo
rige burgemeester was bij benoeming een
totaal vreemde voor de ingezetenen. Zulks
is nu niet het geval, daar de nieuwe bur
gemeester hier geboren is en zijn jeugd
ter plaatse heeft doorgebracht. Een scha
duwzijde is er echter te overwinnen. Er
staat n.l. geschreven: -Een profeet is niet
geëerd in zijn eigen land. Als deze scha
duwzijde overwonnen wordt, gelooft spr.,
dat de gemeente een goede toekomst tege
moet gaat.
De raadsvergaderingen, zegt spr., zijn
steeds kalm en er heerscht steeds groot©
eenstemmigheid ondanks verschil van
principe Gij komt, aldus spr, aan het
hoofd van een bloeiende gemeente, wier fi-
nancieele toestand kerngezond is Er zijn
weliswaar nog vele zaken t© verbeteren,
doch door eendrachtige samenwerking kan
veel bereikt worden.
Spr. heet ten slotte den burgemeester
en zijn faniilie hartelijk welkom en onder
de woorden „Aan Gods zegen is alles ge
legen" overhandigt spr. den burgemeester
zijn ambtsketen.
Rede Burgemeester.
Hierna nam burgemeester mr. G. S. t.
Dobben de Bruijn het woord en spiak aL
volgt:
Nu ik op 't punt sta den voorzittersze-
tel in Uw midden in te nemen, is het mij
in de eerste plaats een behoefte HM. de
Koningin te danken voor d© benoeming
waarmede Zij mij vereerde en ZExc den
Min. van B Z. en Haar Commissaris in
dit gewest voor hunne medewerking daar
aan
Het is mij een groot voorrecht aan het
hoofd gesteld te worden van de gemeente,
die mijn geboorteplaats is en waar ik
een groot deel van mijn jeugd doorbracht;
tevens gevoel ik echter de groote verant
woordelijkheid leiding te moeten geven in
deze bloeiende en vooruitgaande ge
meente.
Het is mijn ernstig voornemen in Gods
kracht de belangen dezer gemeente mpt al
F£UiLL£TOtt
IET OPSCHIETENDE KOREN
door
RENé BAZIN,
1 Lid der Fransche Academie
(Benige geautoriseerde vertaling)
T l0'
Niet zo rijk. En intusschen heb je
l0o maar acht koeien mager genoeg.
Zij hebben nochtans to eten.
|jr Je moest er dubbel zooveel hebben.
Wij hebben schapen, vader.
Ja en biggetjes. Je hebt me geld ge-
om er te koopen, waar zijn ze?
"0 dochter kwam dichterbij en trachtte
e woede van haar vader te bedaren. Doch
far hart sprak niet tot hem en nauwe-
'Jfcs kon ze met haar oogen bedriegen.
- Wij zijn ongelukkig, ik verzeker het
allen zitten ons op de -hielen. Dc deur-
b aar^®r spreekt van te komen.
Be deurwaarder
e vrouw begon te weenen. Glibert nam
m"1 za^ twee stuLken van vijf frank
yjj ^stak ze ruw in de hand van zijn doch-
'voux vervolgde:
feu ^,eU arm' ^aria> d°ch ik wil
"Zwaarder hij u niet zien. Zeg aan
t ^at ik i0 hat loon geef van een
y dat nog niet af is.
f vrouw hekeek de twee zilversukken
ze in haar zak glijden.
hem, dat er te weinig vee in de
r Dat is gemakkelijk te zeggen.
Niet genoeg mest in de akkers.
"Wij vragen u niet, om er naar ie
gaan kijken.
En geen kind in Iiuis.
Nu werd de vrouw vuurrood van woe
de en antwoordde:
Geen kind. Dat is onzo zaak. En,
gij, vader, waarom hadt gij er maar een?
Do vader antwoordde niet. De dochter
voelde nu toch, dat zij zeer beleedigende
woorden gesproken had. Zij bloosde. Bei
den stonden beschaamd over het verwijt
Dan ging Maria haar emmer nemen om
hem binnen te dragen. Toen zij bijna bin
nen was riep de vader:
Maria Lureux, je loopt naar don af
grond; ik heb je te lief gehad en dit is
je ondergang; ik heb jo te veel gegeven
en je bent traag geworden. Thans krijg
je van mij geen cent meer. 't Is afge-
loopen fusschcn ons. Zeg heit ook aan
Lureux. Dat hij niet meer kome.
Zij schreeuwde, zich half omdraaiend:
Gij zult hem niet meer zien. Och
neen. Zooveel te slechter voor hetgeen
gebeuren gaat.
De houthakker nam zijn bijl weder op
de schouders, ging schuin langs de stal
len om er een kijkje te nemen en zoo den
weg op. Verward dacht hij na over de
uitgesproken woorden, de goede en de
slechte, en hij fluisterde nog onder den
indruk van zijn woede:
Als ik denk, hoe Maria vroeger was.
Zij, die ik op mijn knieën liet dansen en
huppelen
Alvorens den weg in te slaan, die naar
het bosch leidde, kwam hij op een hoogte,
vanwaar hij een mooi gezicht had op het
dorp en de boerderij de Vigie. Gilbert
bleef staan, 't hoofd vol herinneringen.
Hier had hij mooie en zware dagen be
leefd.
Doch nooit zou hij de hoeve hebben
verlaten, had zijn vrouw er hem niet toe
geprest. Altijd de vrouwen, die mij van
de eene in de ander© ellende gebracht heb
ben, fluisterde hij. Daar is 'me heel wat
miserie over mijn hoofd gewaaid. En nu
alweer, ik moet mij in het bosch' verher-
gen, ik moet mij schamen voor mijn kin
deren.
Hij koek niet langer meer naar de Vi
gie, noch naar de breed uitdeinende ak
kers; met wee in 't hart sloeg hij de kas-
teellaan in en daalde af naar de groot©
bosschen.
Het was even over twaalven. De hout
hakkers aten te midden van het takwerk
hij den vijver van Vaux, ver van de
plaats, waar Gilbert werkte, 's Middags
vormden zij bij hun eten links en rechts
kleine groepjes, om onder hun maal
tijd enkele minuten te praten.
Do groep van Ravoux was het dichtst
bij den vijver en het talrijkst. En de voor
zilter had uit zijn zak een stuk papier ge
haald, dat terstond de aandacht trok. Nog
anderen kwamen toegeloopen. Er werd
even gesproken over het werk, 'dat heden
avond eindigde.
En toen er heel wat lieden rondom Ra
voux stouden, begon hij te spreken over
een oproep uit Parijs, die zich tot de veld-
arbeiders richtte.
De gezichten werden ernstiger en kwa
men nog dichter bij, toen Ravoux luidop
en plechtig begon te lezen:
Aan de veldarbeiders.
Kameraden, sedert jaren en jaren, se»
dert eeuwen en eeuwen zijn wij van den
vroegen morgen tot den laten avond over
de aarde gebogen, die wij met ons zweet
bedruppelen om een stuk brood te kunnen
eten.
Do luisteraars hoorden dit aan zonder
de minste ontroering. Het leek voor de
meesten een hekend liedje.
Maar het is nooit te laat om goed te
doen. Laten wij deze vraag stellen en ant
woorden wij vrij en frank: Wie brengt het
koren voort dat wil zeggen, het brood voor
allen? De hoer.
Wie geeft ons haver, tarwe, al de gra
nen? De hoer.
Wie teelt het vee om ons vleesch te ge
ven? De hoer.
Wie plant den wijnstok en wie levert
den wijn? De hoer.
Wie voedt het wild? De hoer.
Dat is waar. .Het wild, ja het wild,
zei een hekend slrooper.
Zwijg, Lampière. Daar is geen wiid
meer, dank aan u en aan Supiat.
Laat den voorzitter doorgaan.
Met een woord, hij brengt alles
voort. Wat brengt uw meester of eigenaar
voort? Niels.
Dat is waar.
Jawel, hij geeft de aarde. v_
Wie heeft dit gezegd?
De kteino Jan.
Zwijg, ventje, je bent nog te jong
om tc spreken.
Supiat luiSsteirde to© met gespitste
ooren als die van een haas. Tournabien
scherpte zijn mes op een boterham, als op
een wetsteen. Lureux lachte met de oogen
naar den grond, denkend aan zijn schuld-
eischers, die hij, als er een revolutie uit
brak, niet zou behoeven te betalen.
Nu heerschte er tusschen deze dertien
menschen een plechtige stille. De -woorden
hadden bij allen verschillende visioenen
en helden opgewekt. Zij zagen in merg
en vleesch den eigenaar, den algemeenen
verhuurder, den boschwachter, den op
zichter van den houthandelaar, den vij
and. Do klacht, zoo dikwijls stom, kreeg
vorm en kleur. Zij herkenden hun toe
stand in de woorden, die van Parijs ge
komen waren. En de fierheid om hun
macht, het visioen van de menigte, do
syndicaten, de revoluties, van de weer
wraak, van de slemppartijen, snoerden hen
den mond of openden dien als om uit lo
roepen: Ik hen er voor.
En met gespannen aandacht luisterden
do verzamelde houtbewerkers naar de op
roerige laai van Parijs, die een paradijs
op aarde aankondigde. Er waren er bij,
die er onmiddellijk de bijl hij neer wilden
leggen en opstand verwekken.
Weg met eigenaars en genieters. W ie
steekt het bosch in brand? schreeuwde
Tournabien, zich oprichtend.
Zij zochten in hun zak naar lucifers.
(Wordt vervolgd.)
