16e Jaargang. ZATERDAG 25 OCTOBER 1924 No. 4777 Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN gil nummer SiesSaat uit vijf (laden, waaronder het Geïl. justreerd Zonriagblad. UeABONNEMENTSPRIJSbodraegt bij vooruitbetaling foor Leiden 19 cent per week 12.50 per kwartaal, èjj onze Agenten 20 cent per week 12.60 per kwartaal, franco per poet I 2.95 per kwartaal get Geïllustreerd Zondagsblad la voor de Abonné'e ver krijgbaar tegen betaling van 50 et. per kwartaal, bij voor- uitbetaling. Afionderlijke nnmmera 5 et., met Geïllustreerd Zondagsblad 9 ct. Dit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen TEL. INT, ADMINISTRATIE 935 REDACTIE 15 GIRONUMMER 103003 e POSTBUS No. li DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: Gewone advertentlën 30 eent per regal Voor Ingezonden Mededeelingen wordt bet u dubbele van het tarief berekend, s Kleine ndverlentiën, van ten hoogste SO woorden, waarin beteekkragen worden aangeboden of gevraagd, huor en v®l huur, koop en verkoop 10.50. 1 Onze nieuwe Feuilleton. Er wordt in onzen tijd voel onlspan- aingsliteratuur de wereld ingezonden en öok= op het gebied van feuilleton werk worcU wat do quantiteit betreft de markt' er niet minder op. Doch hij die meer omvangrijke productie wordt het vanzelf peer on meer zaak de qualiteit der pro- jlucf^ü niet uit het oog te verliezen. De |eu&.' welke wij ditmaal gedaan hebben, |cöehieöde dan ook in do volle overtui ging dat wij u een verhaal zouden voor- feggen, waarvan de qualiteit niets te wen cellen overlaat. Reeds de naam van den bekenden Frauschen schrijver, Réné Bazin, van •wiens letterkundige producten: „Het op schietende koren'' er eens is, waarvan wij heden het eerste fragment in ons blad afdrukken, is reeds een zekere waarborg voor een werk van hoog gehalte. Den ge- hcelen roman door volgen natuurbeschrij vingen, schoon van eenvoud, elkander op, terwijl meerdere zeer uiteenloopcude ka rakters in fijne trekken geschetst worden. Organisatie en saiarisaciie. Wij zijn overtuigd voorstander van de, Christelijke, vakorganisatie. De vakorganisatie kan uit haar aard len arbeiders uit eenzelfde vak mee.r liefde voor, sneer kennis van hun beroep geven. Do vakorganisatie kan krachtens haar beginsel (wij bedoelen de Ch ris te- ij ko vakorganisatie) de werknemers irenge.n tot de werkgevers, en omgekeerd. •Als de vakorganisatie hier en daar en iu en. dan de door ons in twee zinnen, kort 1 onvolledig, aangeduide roeping veront- Bchtzaamt, ja er misschien zelfs juist tegen in gaatj.dan bewijst zulks, natuur lijk, nog geenszins iets ten nadcelo van de, Christelijke, vakorganisatie. De vakorganisatie is als 't ware het jcnige middel, om, waar noodig of ge- jfen-sdhfc, den arbeiders een betere stoffe lijke positie te schenken; betere arbeids voorwaarden, in meer uitgebreiden en spe- jiaal ook in materieelen zin: arbeidsloon in arbeidsduur, te scheppen. Laatstgenoemd doel moet, zoo eenigs- Eius mogelijk, worden nagestreefd, op zulk wijze, dat daardoor het eerste ge hoornde doel werknemers en werkgevers öióhter bij elkaar te brengen niet wondt geschaad Werknemers moeten niet beginnen als dwingend op te treden werkgevers moe ten niet wachten met de mogelijke verbete- ïiug van arbeidsvoorwaarden, totdat deze als wordt afgedwongen. En onder dit opzicht nu zijn de. in de laatste weken gevoerde onderhandelingen iusschen de Begeering «enerzijds en de ambtenaren en daarmede gelijk te stellen 'personen anderzijds geen gelukkig voor- |BCM. Dat de Begeering, naar het ons toe schijnt, wat te lang getalmd heeft met de mededeeling over de inkrimping der salaris .verlaging, is voor meerdere, ook recfhbsche, organisaties, helaas een aanleiding ge worden, om te adresseeren op een wijze, die niet bevorderlijk is voor den goeden geest onder het ambtenarencorps en de 'cderkeerige goede verstandhouding. Erger is. dat de schijn is göwekt, als of de Begeering eerst definitief vaststaan de plannen, nu, onder den druk van de hier telde actie, heeft gewijzigd. Dat, is zelfs al geconstateerd ook in ten Katholiek ahmte.naarsorgaan. Maar het is goed. te constateeren dat dit alleen schijn is. De werkelijk heid is, dat de verbetering in 's lands sinancieelen toestand do Begeering tot de kokende mildere salaris-wijziging heeft ge- hvaohfc. En men mag wel aannemen, dat daartoe ook bet bezadigd overleg met, 'orga nisaties van belanghebbendenheeft mede. gewerkt; maar men mist he.t recht, om te hewer.en, dat hier de 'Begearing is bezwe- ken onder den druk van de scherp-a an val lende actie, die, op haar is uitgeoefend. Over de gewijzigde salarisregeling zelf Opreken wij 'hier niet. Het Kamerlid Kui per schrijft daarvan gisteren in de „Volks trant":' ••Toch is bet nog niet precies duidelijk Telke materieele gevolgen de regeerings- jplannen voor bet rijkspersoneel zullen beb- ben.'' eeu-wer kijkt naar boven, met zijn open en onbedorven kindoroogen ten hemel, en zijn forsche voeten op de aarde, wandelt bij tusiscben zonde en heiligheid, tusschen men schel ij ke [zwakheid en goddelijk erbarmen, tusschcn de vrijheid der bedorven natuur en den dwang der hemelsche genade, re gelrecht naar God. Het is tragiek van den modernen mensch, dat hij, rijker geworden aan natuurlijke wetenschappen en omge ven door een menigte van technische uit vindsels, waarmede zijn vernuft het leven heeft vergemakkelijkt, verarmt aan gees telijke waarden, en die diepe foetcekcnis van het leven steeds minder verstaat." Vooral op dezen laatsten zin zouden we graag de .aandacht van onze lezers .willen leggen. Het leven, schijnbaar 'rijker, is voor den modernen mensdh in werkelijk heid zoo veel armer geworden.voor den modernen mensch, die de „diepe beleeke- .nis van het leven steeds minder verstaat" Als we 'bij deze gedachte eens even willen rusten, om na te denken over het feit, dat wij vaak in onze- Hein-onbenullig© of groot-verkeerde handelingen toornen de diepe beteekenis van het leven niet t© verstaan Wij, Katholieke menschcn, wij raceten, in den goeden zin van het woord, weten te gebruiken en te genieten het veeH-ê-Lschcnde maar ook veel-gevende levenDeze ge dachte mogen wij even als 'r korte Zater dag-a vond-o verw eginig voorleggen. BUITENLAND De beteekenis van het leven. Onder het kopje Terug naar de Mid deleeuwen" lezen we in 't Katholieke Week- "kd „Nieuw Nederland": r "Onze tijd, te arm en te zwak om een l^'ïpronkeïijk geestesleven te leiden, teert °P de nalatenschap der middeleeuwen. Het erne denken is historisch, het middel- jeuwschc metaphysisch georiënteerd. De iUigste-eeuwcr kijkt om, de middel- Duitschland. De a.s. verkiezingen. Een candidatuur voor den. e x-k roonprins? De Berlijnsohe' correspondent van de „New York World" meldt aan zijn blad, dat de Duitsch-nationalen hebben besloten den kroonprins candidaat te stellen voor den rijksdag. Naar men echter van Dui'i<3i/h-jiaiiuiicLiü zijde xuotdeelt, is hier-: van geen woord waar. Uit den Pruisischen Landdag. Motie van wantrouwen verworpen. ïn den Pruisischen landdag is gister middag de Duitsch-nationale motie van wantrouwen tegen de socialistische minis ters Severing, Braun en Siering en te gen den democratischen minister dr. Wen dorff met 200 tegen 80 stemmen verwor pen. Vóór de motie stemden alleen de Duitsch-nationalen en de communisten. Hei proces tegen de O. C Zeer ge r in ge straffen geëischt Tot algemeene verbazing van Beklaag den, verdedigers en toehoorders heeft gis termiddag de Oberreichsanwalt Bij het Staatsgerechtshof tot Bescherming der Re geering een requisitoir gehouden, dat meer had van een pleidooi ten gunste van de beklaagden dan van een aanklacht. Hij nam de verklaringen der beklaagden zon der eenige restrictie voor goede munt aan, noemde de oprichting van de Organisatie- Consul en zelfs den door haar gepropa- geerden strijd tegen de grondwet van Weimar psychologisch begrijpelijk en laakte in scherpe bewoordingen de be schuldigingen, die in de jaren 1921 en 1922 naar aanleiding van de moorden op Erzherger en Rathenau zonder een schijn van bewijs tegen de O. C. waren geuit. Hij nam zonder meer aan, dat do Beklaagden •het nooit in den zin hebben" gehad de re publikeinse!)© grondwet met geweld uit de weg le ruimen en stak den voortvluch- tigen kapitein Ehrhardt een pluim op den hoed door te verklaren, dat deze zeer zeker niet uit egoïstische overwegingen, maar uit zuiver patriottische, hoogver raad heeft gepleegd. Ten slotte eischte de Oberreichsanwalt tegen 10 van do 26 be klaagden, waaronder kapitein Hoffmann, von Killinger ën Kauter, gevangenisstraf van 1 tot 3 maanden met aftrek van de preventieve hechtenis. Daar alle beklaag den veel langer dan drie maanden in voor loopige hechtenis hebben doorgebracht, zullen zij, zoo het gerechtshof zich hij de zen eisch aansluit, allen onmiddellijk op vrije voeten worden gesteld. Voor de ove rige 16 beklaagden vroeg do Oberreichs anwalt vrijspraak. Heden wordt uitspraak gedaan. Demonstraties en tegendemensiraties te Potsdam. Morgen heeft te Potsdam een vaandel- inwijding plaats van de afaeeling Pots dam der republikc-iusche- organisatie Zwart-Rood-Goud. Uit alle declen van het land zullen leden dezer organisatie naar Potsdam komen. Het nationalisti sche blad de ,.Tag" acht dit een provoca tie, en zegt, dat de nationaal-socialisten een tegcn-doraonslratie op touw zullen zet tea. „j De moordenaar van Erzfaeryer. Schulz, de moordenaar van ErzBerger, die uit Hongarije was uitgewezen, moest in oen interneeringskamp worden onder gebracht,, daar geen der aangrenzende lan •den Lev:? wil toelaten. Frankrijk. i .t.iUdschap bij het Valkaan. Protest van den Pa us. Naar de Daily Telegraph uit Rome verneemt, heeft het hc-sluit der commissie van de Fransche Kamer orn de noodige gelden voor het gezantschap bij Bet Va- ticaan niet toe te staan, in de kringen van Bet Valkaan oen pijnlijken indruk gemaakt. Een plechtig protest is le ver wachten, indien het besluit tot opheffing van het gezantschap werkelijkheid zou worden. Den correspondent van de Daily Tel. werd erop gewezen, dat d9 betrekkingen iusschen het Valkaan cn de Fransche rogearing daardoor opnieuw verbitterd zouden worden. Overigens wees men hem er op, dat do voordeden van het gezant schap voor Frankrijk grooter zijn dan voor hel Vaticaan oil dat de Franse he re geling door opheffing van het gezant schap haar eigen Belangen veel meer zal schaden dan die der Kerk. Prachtige vocfHcrdhig. Men Bericht uit Parijs aan de „Msbd.": De meest zonderlinge geruchten deden den laatsten tijd de ronde Betreffende mgr. Ruch, dan moedigen bisschop van Straatsburg. Zoogenaamd neutrale Bladen als de „Journal1', en nioawshureaux als Radio gaven de zonderlingste berichten, Mgr. Ruch zou overwerkt zijn, zijn ver stand verduisterd, ofwel, zijn „afzetting" zou a.s. zijn, omdat Ro-me zich niet wensohte te vereeziigeji met de actie, in Elzas-Lotharingon op louw gezet, enz. De „Action frangaiso" Beeft nu eens onderzocht, uit wolkig r die geruchten kwamen. Het Havasagentschap wordt voorge licht door een zekeren Minck, een ex- monnik, en ex-geestelijke, die nu een der chefs is der radicalen in den Elzas, en directeur van de radicale „Depêche". Het agentschap-Fournier wordt be diend door Schwab, een jood, oud mede werker aan de „Depeche". Hij is tevens correspondent van de „Petit Journal''. Het Radio-agentschap krijgt nieuws van Knittel, een vrijmetselaar, die tevens correspondent is van de radicale „Oeuvre" te Parijs. Men kan zich voorstellen, dat op die manier omtrent den kloeken bis schop, wiens actie de radicale regeering zoo hindert, een reeks leugens kunnen worden verspreid, die de Elzas-Lolharing- sche actie bij het Franscho publiek ver dacht wil maken. Engeland. Sovjct-propaganda in Engeland. Geheime instructies. Het ministerie van buitenlandsche zaken heeft gisteravond merkwaardige documen ten gepubliceerd, die van bijzonder gewicht zijn met het oog op de belangrijke plaats aan het Engclsch-Russische verdrag toe gekend hij do huidige verkiezingscam pagne. Zij omvatten een krachtig gestelden brief, namensRamsay MacDonald gezon den aan Rakowsky, den zaakgelastigde der sovjet-regeering, waarin om opheldering wordt gevraagd inzake een ingesloten ge schrift, bestaande uit geheime instructies van het uitvoerend comité der derde com munistische Internationale aan de Brit- sche communistische partij om een ge welddadige en op omwenteling gerichte propaganda in Groot-Brittannië te voeren. De verkiezingscampagne. Een proefstemming. De einduitslag van een proefstemming, door Selfridge georganiseerd, luidt als volgt: conservatieven 56.83 pc.t. tegen 52.04 in het vorig jaar, labour 28.02 pet. tegen 26.73, liberalen 14.89 pet, tegen 21. Er werden 300.000 stemmen uitgebracht. Dc lersche grenskwestie. Een commissielid door do regeering benoemd. In verband met do weigering van de Ulster-regeering een commissaris in de grenscommissio te benoemen, hoeft de Brilscbe regeering den Ierschen journalist en politicus Joseph Fisher als derde lid in de lersche grenscommissie benoemd. Fis her is geboortig uit het graafschap Down in Ulster. Ds Va'era gearresteerd. Op last van de Ulster autoriteiten. Het Central News agentschap meldt, dat de Valera door de autoriteiten te Ul ster is gearresteerd toen hij de Noord- Iersche grens overschreed met de Bedoe ling in hot graafschap Down het woord te voeren ten behoeve van repuBlikeinsche candidaten. Zooals men weet, had de regeering van Ulster eenigen tijd geleden reeds de waar schuwing laten hooren, dat, indien Sinn Feiners do grens van Ulster zouden over komen met het doel een verkiezingscam pagne te voeren, onverwijld tot hun arres tatie last zou worden gegeven. Grootö opw biding lieerschte gisteravond in het stadje- Ncwry van het graafschap Down, waar De Valera zou verschijnen voor 't houden van een redevoering in de Stadsgehoorzaal. Een talrijke gewapende politiemacht vaq Ulster was op de heen om hem hij zijn verschijnen te arrosteeren en te voorkomen, dat hij heimelijk in de ver gadering zou weten door te dringen. Zelfs binnen 't gebouw hadden agenten op ver schillende plaatsen post gevat. Tegen 8 uur des avonds toen de vergade ring zou beginnen, was de zaal stampvol. Do aanwezige lersche republikeinen zon gen het hoogste lied om den tijd te ver drijven, totdat eensklaps in de zaal geroe pen werd: „De Valera is aangekomenl" Oogenblikkelijk daarna werd geroepen: „Hij is gearresteerd!" Omringd door een sterke politiemacht werd de Valera gevankelijk weggevoerd. Turkije. De Mosoel-kwestie. Een protest der Koerden. Do Koerden uit het vilajet Mosoel heb ben, naar uit Genève aan de „Daily Tele graph" wordt geseind, een memorandum tot den Volkenbond gericht, waarin zij krachtig protesteeren tegen de Turksche aanspraken op het vilajet. Het memoran dum wijst erop, dat de Turken nooit wer kelijk gezag hebben uitgeoefend in deze stroken en dat zij bij hun aanspraken op Mosoel geen enkel ethnologischh of econo misch recht kunnen doen gelden. Het me morandum is goteekend uit naam van alle Koerdische stammen en zegt, dat do Turk sche elsch alleen maar ten doel heeft eenige stammen onder 't Turksche juk te brengen .De Koerden verklaren, dat zij in vrede willen leven onder volkenbondsman daat zooals dat thans geldt. China. De staatsgreep te Peking. Woe Pei Foe afgezet. De gebeurtenissen te Peking hebben zich op snelle wijzo verder ontwikkeld. Nadat generaal Feng Joe Sjang zich van de macht had meester gemaakt, ten einde maarregelen le treffen voor een staking der "vijandelijkheden tuiscben de Moekden- en Pcking-troepen, heeft de president van China, naar een rader Reuter-bericht meldt, aan do op hem uitgeoefende pressie toegegeven Hij beeft een motie uitgevaardigd, waari- hij loveelt de vij andelijkheden onmiddellijk staken, Woe- Fei-Foe ontheft van zijn huidige functies en hem benoemt -oï hoofdcommis saris voor de exploitatie van 't Kokonor- zoutmeer in N. 0. Tibet 3500 M. boven den zeespiegel, naar Reuter preciseert. Tsjili cn Moekden zijn. 66'ast den status quo in acht te nemen. Uit Tokio wordt gemeld, dat de Japan- sche regeering besloot twee torpedo-jagers naar Tientsin te zenden en 200 man naar Sjanhaikwam. De verdere ontwikkeling van den toestand in China zal uitmaken of Japan het ncodig vindt zijn strijdkrachten nog te versterken in overeenstemming met het Bokser-protocol. TWEEDE KAMER. Overzicht. Dc Tweed© Kamer is begonnen met d© behandeling van d© amendementen op de Tariefwefc. De linkerzijde heeft er voor zooveel ge zorgd,- dab bij aanneming van alle de Ta- riefverhooging mejt 9 millioen zou worden verlaagd. Voor liet verslag van de gisteren gehouden vergadering verwijzen wij onze leze,rs naar het Tweede Blad. De eenheid in de R, K. Staatspartij. In oen vergadering van den Centra len Raad van d^ R. K. Kcsvereeniging Riiks- kieskrmg 's-Gravenhage is, naar de „Msb." mededeelt, het volgend)© voorstel aangeno men: „Het bestuur ran den Bond van R. K. KieskringoTganisaties in Nederland noo- d'gt zoodra mogelijk de afgevaardigden der Hcskringen, alsmede vertegenwoordi gers van de reeds bestaand© studie-clubs ..St. Michael", de R K. Volkspartij, de N. K. P. en den on te richten R. K. Democra- Uschen Bond ,,St. Michaël" uit tot een bui tenge wcn.e vergadering, waarin zal worden besproken op welke wijze de eenheid in de R. IC. SUlatspartij kan worden behouden." HET VOORNAAMSTE NIEUWS BUITENLAND Tegen de beklaagden in het proces ovet de organisatie „Consul" zijn slechts lichte straffen geëischt. Geheime instructies van de Sovjets aatf de communisten in Engeland. - i De Valera door de Ulster-autoritciteri gearresteerd. De staatsgreep te Peking, BINNENLAND. Belangrijke mededeelingen van den Alt, Bond van R.-K. Rijkskieskringorganisaties Rooster van werkzaamheden (2de blad» Een viertal mededeelingen van het Ceiw traal Bureau der K. S. A. (2de blad). Het vcorloopig verslag van de Tweede Kamsr ovor de begroeting van arbeid, handel en nijverheid. Het voorloopig verslag van de Eerste Kamer over het voorstel van wet tot wij ziging van de Drankwet. De begrooting van Arbeid. Voorloopig Verslag der Tweedo Kamer. Verschenen is heit voorloopig verslag der Tweede Kamer over de begrooting van Arbeid, Handel en Nijverheid. Verscheidene leden betreurden, dat deze begrooting niet het bewijs levert van de noodzakelijkheid van versobering en zuinigheid. Verscheidene leden betreurden het, dafr nog geen gevolg is gegeven aan de motie- Schaper, op 9 April j.l. in de Tweede Ka* mer aangenomen. Indien financieele over* wegingen aan de daarvoor noodig© u i U breiding van de arbeidsinspec- tie in den weg staan, zou de controle op de naleving door de vakvereenigingen kun nen worden uitgeoefend. Ander© leden merkten op, dat met uit voering van de moiie-Schaper de uiterste voorzichtigheid zal moeten wordeii be tracht, nu uitbreiding van de arbeidsin spectie om financieele redenen niet moge lijk zal zijn. Eenige leden drongen aan op de spoedi ge indiening van een wetsontwerp tot re geling van den arbeidsduur in den land en tuinbouw. Verscheidene leden vestigden de aan dacht op de lange werktijden van arbei ders, werkzaam in de transport!)©* d r ij v e n. Gevraagd werd, wanneer het toegezeg de wetsontwerp betreffende de regeling en bindendverklaring van d© collec tieve arbeidsovereenkomst kan worden tegemoet gezien. Sommige loden meenden, te weten, dat een voor-ontwerj reeds lang geleden in gereedheid is ge bracht. Sommige leden verklaarden, dat zij me/ leedwezen hadden kennis genomen van d« mededeeling in do Troonrede, welke be trekking heeft op de Ziektewet. Zij waren van oordeel, dat de bestaands Ziektewet zoo spoedig mogelijk behoort te worden ingevoerd, bij voorkeur gewijzigd in den zin als door minister Trcub in zijn op 1 November 1915 ingediende wetso .t- werp was voorgesteld. Andere leden ver klaarden echter zich rr.et de plannen le dien aanzion van den ministe.r zeer goed te kunnen vereenigen. Gevraagd werdj wanneer de indiening van het ontwerf ziekte- en ongevallenverzekering kan wor den tegemoet gezien. Verscheidene leden waren echter van oordeel, dat het getob met de ziekteverzekering lang genoeg ge duurd heeft en dat, nu weldra een wets ontwerp bij de Kamer zal worden inge diend, niet weer een nieuw systeem moei worden aangeprezen. Verscheidene leden, vroegen, of de mi nister reeds mededeeling kon doen van zijn plannen ten aanzien van de reorgani satie van de Raden van Arbeid en de opheffing van sommige dier Raden in verband met de voorgenomen, wijziging van de verzekeringswetgeving. Sommig© leden hadden tegen oen vermindering van het aantal Raden bezwaar. Eenige leden vroegen voorts inlichtingen over het plan tot invoering van mechaniche administra tie hij de R.aden van Arbeid. Eenige leden vestigden er de aandacht op, dat de verzekerlngsplichl van Duitse he dienstmeisjes bij het publiek voortdurend op veel verzet stuit. Zij vroegen, of het geen aanbeve ling zou verdienen op dit punt de wet te wijzigen cf althans soepel toe te passen. Dat de concurrentie, aan de Hollandsche dienstmeisjes aangedaan, dientengevolge te drukkend zou worden, meenden zij lo moeten betwijfelen. Andere leden hadden, hiertegen bezwaar, en merkten op, dat dan do Yerzekeringsplicht van buitenlander*

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1924 | | pagina 1