Vierde Blad.
Saterdag 4 October 1924
In 's Lands Dienst.
RIDDERORDEN.
'f.' S taatsridderorden. Wat men
daarbij bedenke. Kanselarijen.
Huisorden. Nog andere on-
derscheidingsteekenen. - Adel-
f dom. Titels. De Hooge Raad
'1 van Adel. Onze Jubilaris.
Zooals wij in ons vorig artikel al mede-
ïlcolden, bestaan er in Nederland zooge-
naamde Staats- en Huisorden.
De eerste Staatsridderorde is „Do Mili
taire Willemsorde", welke bij do wet van
30 April 1815 werd ingesteld. Zij wordt
verleend tot belooning voor uitstekende
daden van moed, beleid en trouw en be
staat uit vier klassen, n.l. Grootkruisen,
Commandeurs, Ridders van de 3e en Rid
ders van de 4e klasse.
Op 29 September 1815 werd „De Orde
.van den Neder landschen Leeuw" inge
steld, welke als devies beeft: Virtus no-
foiliat" „Deugd adelt". Deze ridderorde
strekt ter vereerende onderscheiding van
'sKonings onderdanen, die bewijzen van
beproefde vaderlandsliefde, bijzondere
ijver en trouw in het volbrengen hunner
burgerplichten of buitengewone bekwaam
heid in wetenschappen en kunsten. Drie
klassen worden in deze orde onderschei
den. n.l. grootkruisen, kommandeurs en
ridders. Bovendien kunnen zij, die zich
l door nuttige daden, door zelfopoffering of
door andere blijken van menschenliefde
een onderscheiding waardig maken, als
onder den naam van Broeders aan deze
orde worden verbonden. Dit broederschap
i brengt het zoet voordeeltje mede van een
jaarlijksche geldelijke toelage.
Do derde Staatsridderorde is de meest
bekende: „De Orde van Oranje Nassau".
!Zij werd bij de wet van 4 April 1892 in-
gesteld om die Nederlanders, Nederland-
sclie onderdanen of vreemdelingen een
vereerende onderscheiding (e geven, welke
Sicli jegens den Koning, den ^Staat of je-
'gens de Maatschappij op bijzondere wij-
ze hebben verdienstelijk gemaakt. Niet
j minder, dan vijf rangen worden in deze
orde gevonden n.l. Grootkruisen, Groot-of-
t 'ficieren, Kommandeurs1, Officieren en Rid
ders. Daarentegen kan in deze orde nog
'een eer-medaille in goud, zilver en brons
1 {verleend worden.
De personen, die voor een dezer ridder-
'orden, voor een lintje, in aanmerking ko
men, zijn niet gering in aantal. Men be-
fliooft de jaarlijkscke lijst van 31 Augus
tus maar te bezien. Daarbij bedenke men
c: hl Li., dat op elke geridderde er misschien
duizend ongeridderdén rondloopen.
Voor een goede naleving der verschil
lende voorschriften omtrent het geven,
dingen en terugschenken der ridderorden
bestaan de zoogenaamde Kanselarijen der"*»
Kederlandsche Orden.
Ook voor de Huisorden, die de Ko
ningen) zonder inmenging der Regee
ring buiten verantwoordelijkheid der Mi
nisters en geheel op eigen kosten verleent*
beslaat een kanselarij.
Deze huisorden zijn. twee in getal.
De Huisorde van Oranje werd in 1905
door Koningin Wilhelmina, als Hoofd
van het Huis van Oranje-Nassau ingesteld
en in verdeeld in vijf klassen: Grootkruis,
Groot-officier, Kommandour, Officier en
Ridder, terwijl bovendien nog kunnen
verleend worden: de gouden eeremedaille
voor Kunst en "Wetenschap, het gouden of
zilveren Kruis van Verdienste en de
Eeremedaille.
De andere Huisorde is die van den
Gouden Leeuw van Nassau. Zij werd in
het jaar 1858 ingesteld en bestaat slechts
uit één klasse.
Behalve de opgesomde verschillende or
den bestaan er nog tal van andere onder-
scbeidingsteekenen in den vorm van me*
dailies, kruisen, eereteeken3, penningon
enz. Zoo werd b.v. op 6 Maart 1916 een
oeroteeRon Ingesteld, welke aan hen worcf
verleend, die bij den watersnood van het
zelfde jaar zich bijzonder hadden onder
scheiden.
Gelegenheid te over. bestaat er dus wel
om verdienstelijke vaderlanders te huldi
gen.
Een middel beeft de Koning(in) einde
lijk nog om trouwe onderdanen te hono-
reeren, waarvan echter niet zoo bar veel
gebruik gemaakt wordt. De Koningin kan
n.l. adeldom verleenen (art. 65 Gwt.) Dit
adeldom wat zoowel aan personen afzon
derlijk, als aan een geslacht kan ge
schonken worden, heeft echter met af
schaffing der bijzondere voorrechten aan
bepaalde standen toegekend, vrijwel alle
beteekenis verloren. Alleen izijn de tot
adeldom verhevenen nog gerechtigd tot
het hebben van een eigen wapen en tot bet
voeren van een bepaalden titel. "Wie zon
der recht een Nederlandsc'hen adellijken
titel usurpeert, is strafbaar.
De Noderlandsche adellijke titels zijn:
Graaf (Gravin), Baron (Baronesse), Rid
dert Jonkvrouw), Jonkheer (Jonkvrouw).
Nooit echter mag men een niel-Neder-
landschen adellijken titel aanvaarden.
Vreemde adeldom kan door geen Neder
lander worden aangenomen, aldus artikel
65 der Grondwet. Dit onvoorwaardelijk
verbod schijnt voortgekomen te zijn uit
de vrees, dat zulk een adeldom den hand
met het moederland zou doen verbreken.
"Wel eigenaardig mag het heeten, dat men
dit verbod straffeloos kan overtreden.
Om advies te geven over aangelegenhe
den, die den adelstand betreffen, bestaat
de zoogenaamde Hooge Raad van Adel,
opgericht bij besluit van den Souvereinen
Vorst op 24 Juli 1814.
Om nu nog even op onzen jubilaris te
rug te komen, waarover wij in ons vorig
artikel begonnen; welke onderscheiding
hij ook ontving in welke ridderorde hij
tenslotte door de Koningin op voorstel
van den Ministerraad werd benoemd, wij
kunnen ons zoo indenken, hoe zijn oude
vader en moeder met blijde voldoening
verzuchten: „Wat beleven we toch een
pleizier van onzen jongen". Helaas, kan
niet elk ouderpaar die uitdrukking voor
hun telgen gebruiken. Al te waar is dik
wijls het woord van Vondel:
Och, d'ouders teelen 't kint, en maecken
['t groot met smart:
Het klcene Ireet op 't kleet; de grooto
[freên op 't hart.
FR. CUNIBERTUS SLOOTS,
Weert. V O. F. M.
UIT SE OHÏSEV1NG
HAZERSWOUDE.
Gemeenteraad. De gemeenteraad ver
gadert op Dinsdag, den 7dkn October a.s.
des voor-middags te 10 uur.
Onderwerpen ter behandeling: 1. Ingeko
men stukken'; 2. Aanbieding begrooting
voor 1926; 3. Aanbieding begrooting van
het waterleidingbedrijf voor 1925 4. Be
noeming Commissie tot onderzoek dier be-
grootingeni; 5. Ontslag-aanvrage van den
gemeentewerkman J. Hassefras; 6. Voor
stel tot uitbreiding der brandweer aan den
Voorweg; 7. Besprekingen drinkwatervoor
ziening in de Loete. v-
HILLEGOM.
Postduivensport. Zondag werd door
de Postduivenvereeniging ,J)e Zwaluw"
alhier oen wedvlucht gehouden van Maas
tricht naar hier, afstand 176 K.M. De
vliegers werden te 8 uur te Maastricht op
gelaten. De eerste duif kwa-m aan te 1 u.
18 m. 49 sec., de laatste 1 u. 59 min. 57
sec. Aan Van der Aar werden de prijzen
1, 6 en 9 toegekend, aan WRllemse prijs 2,
aan Berkhout 3. 4, 12, 13 en 14, aan Zwa-
neveld 5 en 11, aan Koek 7 en aan Goe-
mans 8 en 10.
Voetbal. Zondag speelt het eerste
elftal van de R. K. Ver. Concordia op het
sportpark Treslong te 2,30 tegen H. B. C.
II te Heemstede, terwijl het 2de elftal van
Concordia speelt tegen Lisse II. Bij gun
stig weer wordt op Treslong veel bezoek
verwacht.
Wat is het? Op Weerestein ziet men
bij de gelijknamige villa twee borden
staan, op het eene leest men: Rijwielpad,
6n vlak EïjVtf'Qelpa, JpfWodetf' vog?
motors en rijwielen! Zoek het fttt maar'
oens uit!
Een laatste poging. Wij ontvingen
weder een circulaire van de ver. tot be
vordering van een Bad- en Zweminrichting
voor deze gemeente. Er wordt met ronde
woorden gezegd, dat het met de voorwaar
delijke geld toezeggingen slecht gaat. Het
Bestuur wijd dit aan de druktes die tot
lieden in het bedrijf heerschte. Wij geloo-
ven ook, dat dit de grootste oorzaak is en
dringen er bij belanghebbenden ten zeer
ste op aan, zich te haasten. Het zou in
menig opzicht te betreuren zijn, indien
door achteloosheid het veelomvattend®
werk van het Bestuur tevergeefs verricht
ware.
Fiets gestolen. Gisteren is van den
heer J. Smit aan den Stationsweg een
vrijwel fonkelnieuwe Raleigh gestolen.
Men zij gewaarschuwd en drage de uiter
ste zorg voor zijn karretje 1
KATWIJK.
Personalia. Inplaats van den heer D.
Draayer is tot opzichter van Rijnland be
noemd de heier J. Bos te Zandvoort.
De heer Y. de Wild, rijksveldwachter,
gaat dezer dagen den dienst verlaten. Het
politiekorps nam van hem afscheid en
bood hem bij die gelegenheid een zilveren
horloge en een barometer aan.
Ch'r. Middenstandsver. De Christ.
Middens lands ver. hield Dinsdagavond in
..Casa Cara" een ledenvergadering. Nadat
de gewone vereenigingszaken, als notulen
lezen en ingekomen stukken behandelen,
waren afgedaan, leidde de Voorz., de heer
G. v. Tongeren, het onderwerp in „Is he1
bevredigen van billijke wenschen een Ge
meentebelang". Spr. memoreerde hoe vorig
jaar door middel der Kiesvereenigingen
een 6-tal leden der Middenstands vereen!-
ging naar den raad waren afgevaardigd
om vervolgens (e komen aan hetgeen door
de Middenstandsver. als billijke wenschen
waren genoemd, wenschen, die door de
genoemde raadsleden waren te berde ge
bracht en die door toedoen dezer afgevaar
digden ook waren vervuld. Van deze bil
lijke wenschen, die h. i. uitvoerbaar waren
en ook uitgevoerd zijn, noemde spr. o.m.:
liet verkeerswezen waaraan zooveel ver
beterd is door b.v. bet verbreeden van
Commandeursweg-hoek Karnemelksbuurt,
Sluisweg, Bestcvaarsweg enz. Ook de
nieuwe regeling voor 't beffen der haven
gelden, tot. stand gekomen door de actie
van een der leden, was volgens spr. een
stap in de goede richting. Volgens deze
nieuwe regeling n.l. zou aanmerkelijk meer
in de gemeentekas komen en toch voor-
deeliger zijn voor de schippers. Verders
een nieuwe regeling voor het elcctricitei'ts-
tarief was een verbetering. Dan do ver
ander ing bij den Vleeschkeuringsdienst.
Alle genoemde punten werden uitvoerig
besproken. Do heer Wouda meende., dat
de Voorz. oen der uitgevoerde wenschen
vergeten bad, n.l. de wijziging die bij bet
politiecorps zal ontstaan door het aange
vraagde ontslag yen den Inspecteur van
politie. Andere leden voerden naar aan
leiding van de inleiding nog liet woord,
waarbij men deed uitkomen, dat, wat het
verkeerswezen betreft, de regeling voor het
autoverkeer door den Molenweg zoo spoe
dig mogelijk gewijzigd diende te worden,
omdat het h. i. het toppunt van onzin was
om dit verkeer door zoo'n smallen weg als
de Molenweg is, te leiden. Anderen waren
nog niet geheel te sproken over den
Vleeschkeuringsdienst, omdat hier bijna
:eheel vrij vleesck uit andere plaatsen in
gevoerd mag worden. De wensch werd uit
gesproken dat deze bezwaren ter plaatse
waar dit behoort, zullen worden te berde
gebracht.
Dan werden nog meerdere niet vervulde
wenschen besproken. De Voorz. meende er
de leden echter op te mogen wijzen, dat
het meermalen voorkomt, dat wenschen
uitvoerbaar lijken. Het is echter gemakke
lijker critiek uit te oefenen dan de kunst
uit te voeren. B. en W. zijn in de zaken
geheel ingewerkt en worden bijgestaan
door een staf van ambtenaren en het komt
meermalen voor dat men na de verschil
lende besprekingen tot een geheel ander
inzicht komt. Spr. meende te mogen her
inneren aan hetgeen hem wel oens gezegd
is, n.l. hoven de raadszaal moest eigenlijk
staan: „hier temt men tijgers en beren".
Men gaat er soms als een tijger in en
komt er uit als een lam. Uitvoerig werd
(Tooi1 spr. ook gesproken over 3e belasting,
waarbij aangetoond werd, aan de band
van verschillende gegevens, dat op ver
laging der belasting vooreerst niet te
rekenen valt. Dit is dus een der onuitvoer
bare wenschen. Een der leden vroeg of
door het houden van besprekingen als
dezen avond, do politiek niet werd binnen
gehaald in de Vereeniging wat in strijd
zou zijn met de Statuten. De heer Bone
faas zeide als zijn meening dat dit niet
het geval was. Het was geen kwestie van
gemeenteraadscandidaten bespreken of
stellen doch alleen billijke wenschen van
den 'Middenstand naar voren brengen. Ook
de Voorz. zeide deze meening te zijn toe-
Verschillende vragen werden nog door
'de aanwezige gesteld welke zoo goed mo
gelijk werden beantwoord. Te 11 uur werd
de vergadering door den Voorzitter
sloten met gebed.
Aanbesteding. Gisteren had de aanbe
steding door B. en W. plaats voor den
bouw van een Ziekenhuis bij de Tol te
Katwijk aan den Rijn. De aanbesteding
had plaats in 5 perceelen. Ingeschreven
was als volgt:
Perceel I Timmer-, metsel-, steenh'ouW-,
smic'swerk enz.: G. Haasnoot en A. de Best
f 19500.—; Guyt en. Meyvogel f 21712.— H.
Roumen en H. van Varick te Leiden
f 18090.—; K. v. d. Plas en G. van Rijn
f 19050.J. P. Bekker N. Zwanenburg
f 20000,—; J. Dubbeldam f 19900,Jac.
Haasnoot f 22979,P. van D ui venbode
f 19SOO,Zwanenburg v. d. Bent
f 1S700,G. Kloos en Jac. Remmerswaal
f 22328,Perceel 2 Stucadoorswerk: H. D.
G'. Lucien Leiden f 2300,—; J. Arnoldus
f 2950,Perceel 3 Lood-, Zink- Sanitair-
werk: Kerkvliet Leiden f 2698,—; C. H.
Heemskerk leiden f 1Ö22.Geb. Kuyt
f 3020.C. Borsboom Rijnsburg f 2770,
Burgerhout f 2S60,—Geb. Bloot f 2929,—;
T. van Duivenbode f 2520,Perceel 4,
Glas- en Verf werk enz.: D. Schild Utrecht
f 2020.Schildcrsonderneming „Parfilas"
f 1384,D. v. d. Wijngaard Leiden f2420;
W. Schonenveld f 1412.P. Schuitemaker
f 1490,C. A, Kruit f 1600,Gebr.
Schonenberg f 1525.E. Schonenveld
f 1422,— Perceel 5 Electriciteit: J. A. Ge-
sink f 293.—; Geb. Bloot f 245,50; J. R. van
Duyn f 210,Langenzaal Leiden f 299,
Voor zoover geen woonplaats vermeld zijn
d© inschrijvers woonachtig te Katwijk.
LISSE.
Ernstig gewond. Woensdagnacht is
tijdens de kermkdrukte den oudsten zoon
van de wed. D. te Lisserbroek, een oppas
send jongeling, zonder daartoe aanleiding
te hebben gegeven, een messteek in de
zijde ter hoogte van het hart toegebracht.
Men bracht hem onmiddellijk naar Dr.
Blok welke hem verbond en waar hem
ook de laatste H. Sacramenten der Ster
venden werden toegediend. In ernstigen
toestand i-s hij naar bet Acad. Ziekenhuis
te Leiden' vervoerd. Omtrent den dader
tast men nog in het onzekere alhoewel en
kele personen reeds zijn verhoord. Wan
klanken van de kennis!
NIEUWKOOP.
Proces contra Rijnland. Door den
deurwaarder bij do Arrondissementsrecht
bank te 's-Gravenhago zijn bet bestuur en
den Rentmeester van Rijnland Zaterdag
j.l. bij exploit aangezegd, dat do Polder
Nieuwkoop en Noorden in verzet komt te
gen de uitvoering van een dwangbevel
door Rijnland op 22 Sept. j.l. uitgevaar
digd tegen dien polder wegens heb niet be
talen van Rijnlandsch bundergeld.
Het verzet is uitgebracht op grond dat
de perccelen, welke in Rijnl. bundergeld
werden aangeslagen, niet uit dien hoofde
onderhevig zijn aan eenige verplichting*
omdat zij deel uitmaken van het Oude
Vrije Ambacht van Nieuwkoop.
NIEUWVEEN.
„Herwonnen Levenskracht". Ons
plaatselijk Comité voor ..Herwonnen Le-
enskraebt", hield jl. Zondag 28 September
zijn speldjesdag ten bate van bet Sanato
rium. De opbrengst bedroeg f 51.06. Zeker
een imooi bedrag voor ons kleine dorp. Een
woord van hartelijken dank aan de jonge
dames, die door haar zeer actief optreden
dit. mooie bedrag collecteerden.
N00RDWIJK.
Bond van Huis- en Grondeigenaren en
Bouwondernemers. Voor een flink aantal
belangstellenden' he-ert tfins&agavond m'
Hotel „Het Hof van Holland", Mr. E. Hol*
lander, rechtsgeleerd Adviseur van boven*'
genoemden Bond, een lezing gehouden met''
het onderwerp „De belangen van on«
Eigendom". -Deze bijeenkomst was belegd
door den heer De Cler uit Leiden, om
trachten in Noordwijk een aïdeeling té
stichten van meer genoemden bond, ei
stond onder presidium van den heer v. Wel-
zon Voorz. van den Verhuurdersbond t<
Leidem die met een inleidend woord dé
aanwezigen welkom heette, waarna hij heti
woord aan den geachten spreker verleende'
In een brcedbespraakte rede, welke nieti
altijd even gemakkelijk was te volgen, tooUL-
de Mr. Hollander aan het nut van te zijifr'
aangesloten bij eën Bond, daar grond- ei<
huiseigenaren en bouwondernemers somwijt
len tegen zooveel onbilliikheden te kampei?
hebben, Zooals o. a.. de belasting op*~
waardevermeerdering, welke somwijlen nog'
maar denkbeeldig is, voor hen het meesS
drukkend is. Zoo ook de soms subjectief^;
beslissingen der Schoonheids-Commissie in-1
zake bouwplannen, wat hij met eenige tref* j
fende staaltjes illustreerde. Verder de ongé*'
gronde' onbewoonbaarverklaring van hui*',
zeil, waardoor meermalen huiseigenaren
zich hun eigendom ontnomen zien wordenö
en zoo meerdere belangen. Tot' elot gaü
spreker eenige zijner indrukken weer vatï'
het Internationale. Congres van den Bondl j
te Parijs, waarbij bijna- alle landen wared 1
vertegenwoordigd, over eeö aldaaT gesprtf*
ken rede van Prylanko, een zeer vooraan>'J
staand Russisch onderdaan, die met zulkéu
ernstige woorden heeft gewaarschuwd nieÜ"
stil te zitten en aaneen te sluiten, om on-*?
heilen, zooals door hen in Rusland beleefd^'y
te voorkomen, daar volgens spr. de linker-*1'
zijde cr steeds belaagd is het- eisendomé'
bezit te bestrijden.
Na deze aandachtie trevolirdp red? traf del
Voorz. de gelegenheid opmerkingen te ma
ken of vragen te stpllen. De beer W. P. dé
Vreede sprak zijn eennosren uit over de ge
houden rede van Mr. Hollander. Dat dezé
een zoo groot ea aandachtig gehoor 'noohtJ
aantreffen komt. doordat de gem. Noord-
wijk een uitbreidingsplan in voorbereiding
heeft en zoodoende velen nieuwsgierig wa*
ren, wat deze Bond ter behartiging def
leden kan aanvoeren, als het college van!
B. en W. deze plannen hebben klaar ge
maakt. Spreker vraagt verder, wat de aan*
gewezen weg is om onbillijkheden te voor-,
komen inzake beslissingen van Gezondbeidï
en «Schoonheidscommissies, welke veelal uiti
leeken bestaan en ten derde, boe groot iï
de bond', wat kriigt men eti wa-t. kost hetf
Notaris Wagemaker sprak er zïin teleur
stelling over uit, dat spr. o.a. in het geheel
de Huurcommissie niet heeft aangevoerd*
wat volgens hem toch ook een zeer belem*
merend iets is geweest. Inzake gezondheids*
e-n schoonheidscommissie gaat hij me?
sprekers uitlatingen niet accoord. daar dezé
instellingen volgens hem wel nut hebberig
daar het zonder deze, zekerlijk een chaoi
beloofde te worden, terwiil hii de uitdruk
king, door spr. gebezigd, dat de linkerziidé
het eigendomsbezit, tegengaat ten sterksté
afkeurt.. Mr. Hollander, den laatsten spre
ker bet eerst van antwoord dienend, eeef?
als zijn meening te kennen, dat de Huur*
wet heeft afgedaan en hij kan er wel bij*
voegen, dat deze binnen afzienbaren tijdig
verdwenen, dus had het geen nut een den;
geliik dood onderwerp aan te roeien. Ba
treffende gezondheids- en verfrau-iingseomi>
missie kan spreker, hoewel nog jong, u«
ervaring spreken, dat deze lang nog niet
werken, zooals het behoort. Verder noemdi
hij het een overbekend feit, dat uit dei
boezem der linkerzijde het eigendomsbezit
het felst, bestreden wordt, wat met talloozé
voorbeelden kan worden gestaafd. De vra
gen van den persten spreker beantwoor
dend, gaf spreker ten aanzien van de eersté
dat men hierin alleen niets kan bereiken,
ten antwoord.
Als van Rijkswege een wet aanhangig wordtf
gemaakt, wordt er wel degelijk voeling ge*
houden met den Bond en als hier een uit
breidingsplan komt. zal men als éénling
niets, doch als geheel veel kunnen berei-,
ken. Inzake beslissingen van gezondheids-v
schoonheidscommissie of B. en TV.. zeglt
spr., dat zoo er in de gemeente een Vereetf.
bestaat, dan heeft deze wel degelijk hierin!
iets mede te spreken. Het aantal leden vaa
den bond bestaat uit ongeveer 10000 ledert'
m 25 afdeclingen. De Ned. P.ond eischU
4.25 contributie per jaar en per lid. Hier
voor ontvanrf, men gratis het orgaan ert
n m"i vens gratis advies inwinnen bif
n rr1 ï'-n'idior Adviseur. De heer de Cletf
FEUILLETON
DE NIEUWE DOKTER
Naar liet Franscb van
JULES PRAVIEUX.
(Eenige geautoriseerde yertalaig.)
23) 1 i
Maar mijn kind, riep de deken uit,
let was slechts doodeenvoudig een veron-
dpvsfelling, die ik maakte. Mijnheer Bra^
vières is gelukkig volmaakt gezond, maar
uw ontroering heeft in uw plaats geant-
woord op do vraag, die ik u ging stéllen.
Go hebt, tracht bet niet te-ontkennen, sym-
palhie voor den dokter Bravières.
Een zeer levendige syympathie, we-
dervoer Frangoise, die ziek van bare ont-
rocr'ng had hersteld.
En als dokter Bravières bij uw vader
1 uw hand kwam vragen, zoudt gij dan
van uw kant uw toestemming verleenen?
Ik zou met des te meer geestdrift toe-
Êtemmen, wedervoer bet meisje moedig,
I omdat ik, mocht het gebeuren, dat ik dok-
',er Bravières niet zou trouwen, ik noodt
i ,Zou trouwen. Niemand kan mij verbieden
i te huwen,niemand heeft het recht tmij
1 e dwingen tot een huwelijk als ik er mij
1 '^le! toe leen.
Maar mijn kind, zei de eerw. heer
uarot, deze sympatihie voor mijnheer
Pravières is zoo op stel en sprong ont-
1 Ge kent hem nauwelijks. Vreest ge
i. ondoordacht, een kortstondig en-
'i°jUSrfiaSme te hebben gegeven, u zelf illu-
s te maken over uw eigen' gevoelens?
Co'hu groot^ neiging niet verflauwen?
- JiöJ moeten' nadenken; jiw jcedou, ite*
liulp roepen alvorens met u zelf een zoo
ernstige verbintenis aan te gaan. Zijt ge
wel zeker van uw hart, mijn kind? Zeker,
zeer zeker, dat het niet zal veranderen?
Bestaat er geen twijfel,-dat ge u op het
rechte pad bevindt door u verbonden te
achten aan dien jongen man, door een
aanhankelijkheid, die nooit mag verzwak
ken? Om over te gaan tot uw besluit, zoo
onwrikbaar als bet uwe vandaag mij lijkt,
zult ge bewijzen moeten hebben, een zeker
heid, een criterium."VVaar is uw cri
terium, mijn kind?
„Mijn criterium,mijn criterium
zei Frangoise zichtbaar verlegen. Ik
men vindter worden eiken dag zooveel
'toilebbenoodigdheden uitgevonden dat ik zo
niet allemaal ken. Sedert twee maanden
heb ik geen modeblad gelezen. In alle
geval heb ik geen criterium in mijn
taschje."
Pardon, ik zeg het niet goed, de ma
nier van spreken, tusschen! geestelijken?
Het criterium is niet wat ge denkt, het is
hét uitwendig bewijs, het teeken van de
zekerheid. "Welk bewijs hebt ge dan om te
weten dat ge u in uw eigen hart niet ver-
gist?
Daar FraHgoise niet antwoordde, nam
de eerwaarde heer Tharot opnieuw het
woord:
Nu, hoe komt het dat ge zoo gauw en
zoo sterk gehecht geraakt zijt aan mijn
heer dokter Bravières?
M Ik heb mij aan hem gehecht, zei
Frangoise, omdatomdat hij het is.
M Dat begrijp ik, idat begrijp ik, weder
voer de .deken. En gelooft gij dat gij al-»
lijd jtn' 'dezd èanhank^Ukbeid 2Jult yol-
jbardnn?.i - v 71
Daar hen ik zeker van antwoordde
het meisje.
Dat begrijp ik, dat begrijp ik, her
haalde de eerwaarde heer Tharot, die in
gedachten verdiept was geraakt.
Een stilte bleef heerschen, waarvan de
doken gebruik maakte om zijn woorden te
kiezen, waarin hij zich zou uitdrukken.
Dan ontrukte hij zich aan zijn overpein
zingen:
Mijn kind, zei hij met een toedcre
stem, waarin geheel de goedheid van zijn
ziel opgesloten lag; thans weet ik wat ik
moet weten Heb vertrouwen. Vraag
aan God, dat Hij u den vrede schenke;
gij verdient gelukkig te zijn en God zal u
verhoorenBelooft ge mij steeds te zul
len gehoorzamen aan uw uitstekenden va
der, en steeds zijn besluiten te zullen eer
biedigen?
Ik beloof hem niet ongehoorzaam te
zijn, zei Frangoise, tenzij hij mij ver
plicht om
De deken liet haar den zin niet vol
tooien.
Ga in vrede, mijn kind, viel hij haar
in de rede, ik zal voor u bidden.
Toen Frangoise de zaal van het cate
chismusonderricht verlaten had sprak de
eerwaarde heer Tharot bij zich zelf: „Deze
arme Frangoise belooft mij steeds aan
haar vader te zullen gehoorzamen, mits....
Zij doet mij denken aan dat meisje, waar
aan do moeder bidden leerde en dat ge
komen. was aan deze passage: Lieve Heer
tje, ik schenk u alles wat ik bezit
plots stil hield en zacbtkens murmerde:
behalve mijn konijntje. Ik geloof ook wel
dat onze Frangoise ook een uitzondering
(heeft gemaakt yogr baar klein konijntje".
Dó eerwaarde heer Tharot begon met
groote stappen door de zaal op en neer
te loopen, 'terwijl hij nadacht over de
bekentenissen van Frangoise en zich af
vroeg wat hij kon en mocht doen in deze
situatie, die zich voor den eersten keer
aan hem voordeed. Aha, hij zou zich heel
wat heter op z'n gemak gevoeld hebben
met het meest subtiele, het neteligste ge
wetensvraagstuk. Zich illusies maken was
niet moer mogelijk; het bewijs hiervoor
was geleverd. Mevrouw Poncet, al was ze
nog zoo romanesk en zoo vol verbeelding,
had voorspeld hetgeen thans gebeurde:
Amor, die verderfelijke parochiaan Amor
had' zich bemoeid met datgene waarmee
hij slechts een klein beetje, een scheintje
te maken had, dat was waar, maar dat
heel kleine beetje, dat schijntje was ook
juist datgene, waarin hij verwarring kon
stichten of vermeerderen: Pierre Bravières
en Frangoise beminden elkaar. De eer-
waaerd heer Tharot kon er niet meer aan
twijfelen, maar deze zekerheid, wel verre
van den horizon zijner gedachten te ver
lichten, vermocht ze slechts te versomhe-
ren:
TVHj hebben ons vastgewerkt, her
haalde hij, en er bestaat geen uitweg, geen
enkele uitweg.
Inderdaad, welke richting kon men ook
inslaan, om er uit te geraken; overal sliet
men het hoofd tegen de onverwoestbare
koppigheid van dokter Ohanteau.
En iets wat de verlegenheid van den eer
waarde lieer Tharot kon er niet meer aan
deren, hetgeen zijn verlangen een eind er
aan te zien nog deed toenemen, dat was
zigli te moeten zeggen dat de tongen zich
begonnen te roeren, en dat de parochianen
den naam van hunnen pastoor tusschen!
deze praatjes noemden.
Mevrouw Legros en mevrouw Rozoii1
gingen onverpoosd voort met den deken
met haar edelmoedigheden te overstelpen
om hem te winnen voor haar plannen.
Toen de heer Tharot, op gevaar haar té
krenken haar te verstaan had gegeven, dat
hij geen enkel geschenk zou aannemen*
had mevrouw Legros aan de kerk oen
Godslamp cadeau gedaan en mevrouw Rck
zoir had hierop geantwoord door oen
kroonkandelaar te schenken. Haar ijver
zucht, die in den beginne zich onder een!
schijnheilig motief zich schuil hield, was
onttaard in oen openlijke en verwoeds
vijandelijkheid. De oorlog der twee hekseiu
zooals do eerwaarde heer Maillange haa
gezegd, was in het hefstigste stadium ge*
komen. Zonder de reden te durven beken
nen van haar verbittering (de verovering
van oen schoonzoon) doorkruisten zij dé
stad, trachtten iedereen in haar tweespalt
te krijgen or op los liegend, listen aan*
wendend, laffo geruchten verspreidend*
zooals; men heeft mij gezegd, enz...»
venijnige lasterpraatjes om de familie ié
opspraah 'te brengen.
Zoodoende was Brenay in twee kampe»
verdeeld: hot kamp Rozoir, waarin Bertha!
en Yvonne den generalen staf vormden, en
het kamp Legros, waarin notaris Noncourt
dengene, die wel wist dat de honoranl
in verhouding staan tot het bruidschat-
ciifer den rang van generaal bekleedde
1
(Wordt vervolgd.) f