I VOOR DE VROUWEN, j
Dit is evenwel anders geweest. In dien
-ouden tijd werd ik bij gelegenheid eeneor
Kamer opening in Den Haag door een be
vriend fotograaf eens uitgenoodigd, op het
Binnenhof een kiek voor hem te maken.
Als persman had ik daar toegang en ik
vond het wel een aardig karweitje. Gewa
pend met een flinke camera, heelcmaal
voor me gereed gemaakt, zoodat ik maar
op een knopje had te drukken om het ge-
wenschte beeld te hebben, betrad ik het
feestterrein, om het zoo eens t9 zeggen. Ik
had toen voor liet eerst (en 't is ook voor
lie4 kiatst geweest) zoo'n machten onder
mijn berusting en dacht er wonderen mee
te zullen doen.
Nauwelijks echter had ik in het volle
bewustzijn van mijn persveiligheid het
Binnenhof betreden om er een goed
plaatsje uit te zoeken, of daar trad een re
chercheur op mij af. Ik mocht niet foto
grafeeren, zei hij. en als ik het toch pro
beerde (hij wist, dat hij mij niet weg kon
sturen), nu, dan zou hij met zijn rug voor
mijn lens gaan staan. Ook pleizierig! Moet
jo voor het - eerst fotografische lauweren
willen behalen!
Aldus gesignaleerd, pakte ik mdjn bie
zen en ging het Kamergebouw bin
nen, waar ik een mooi plokje voor een
raam zocht, mijn toestel op mijn gemak
instelde en ruslig afdrukte toen de Ko
ningin het bordes van de Ridderzaal be
trad. Geen rechercheur was zóó lang dat
zijn rug tot mijn lens reikte en daar bin
nen had geen van hen wat te zeggen.
Tegenwoordig zou het evenwel niet meer
noodig wezen, zulk een krijgslist te ge
bruiken, wat de fotografische pers is nu
welkom als geen andere. Let maar eens
op de foto's van vorstelijke personen; zij
poseeren als 't ware voor de lenzen der
camera's, welke thans geen politieruggen
meer te zien krijgen, maar door allerlei
politie-autoriteiten worden beschermd.
Zelfs heel groote toestellen, zooals die voor
de films, kunnen veilig overal worden op
gesteld.
Sinds dien ouden tijd is ook het ver
zenden van berichten heel wat vergemak
kelijkt. We dachten toen met de telegrafie
al heele pieten te wezen, maar bij de
vlootreveu op het Hollandsch Diep een
onderdeel van het program der inhuldi
gingsfeesten 4 liet die ons toch leelijk
in den steek, vooral doordat het wat
later werd dan gedacht was. Daar
zaten de collega's met hun mooie
beschrijvingen op een boot midden in de
rivier zonder andere gelegenheid om die
weg te krijgen dan het telegraafkanlóor te
Willemstad, slechts per roeibootje hereik-
haar, want het persvaartuig week niet van
zijn route af. Natuurlijk werd het roei
tochtje ondernomen door meerdere pers
mannen, maar ondergeteekende liet hen
rustig varen, wantik had postduiven
meegenomen, wel twaalf, die heel den
middag op de beurt met een velletje kopie
door mij het luchtruim werden ingezonden.
En ze brachten alles de blaadjes bond
ik opgerold aan een der pooten netjes
over, zoodat mijn blad des avonds een aan
eengeschakeld verslag had van heel de re
vue. Zou tegenwoordig ook al niet meer
noodig wezen met die draadlooze telegrafie
De wetenschap moet, echter maar niet al
to Irotsch wezen op haar overwinningen,
want. hoeveel ecuwen heeft zij niet noodig
gehad om sinds Noachs duif dit trouwe
dier naar de kroon te kunnen steken?
Leiden heeft alle reden om de postduiven
in cere te houden, want tijdens het beleg
hebben zij ook goede diensten gedaan. De
Lakenhal bewaart nog eenige briefjes,
waarvan duiven de overbrengers zijn ge
weest. Bij de ontzet-tentoonstelling zullen
zo wel een eereplaats innemen. De draad-
loozo telegrafie zou het hen nog niet ver
beteren, want de antennes zijn nog altijd
f kwetsbare punten, terwijl hot toch wel
knappe schutters zouden moeten wezen,
die alle postduiven uit hooger sfeeron neer
haalden. Daarvoor zijn ze nu weer gassen
en doodende stralen uit 't uitvinden. Brrr.
Wat echter niet veranderd is: de zorg
vuldige voorbereiding van vorstelijke be
zoeken. Tot in bijzonderheden wordt alles
van te voren bepaald, zoodat geen verras
singen geducht behoeven te worden. Een
deskundig hoveling (er zijn allerlei ge
bruiken en vormen in acht te nemen) komt
weken van te voren alles hespreken, opdat
het gansche program van uur tot vaststaat
Nu, dat lijkt me heel goed. Als wij op
reis gaan weten we ook graag van te vo
ren hoe we 't. zullen hebben. Het groote
succes der „Reisvereenigingen" zit voor.
een niet gering deel hierin, dat alle details
van den tocht van te voren door deskundi
gen netjes worden geregeld, zoodat de
reizigers weten, dat alles van een leien
dakje zal loopen. Licht dat de Koningin het
bij Haar ambtelijke.reizen minstens even
makkelijk heeft. Al die bezoeken moeten
voor H. M. toch al. vermoeiend genoeg
wezen. Waar is Zij den laatsten tijd al
niet geweest! Week aankweek lazen we er
van in de kranten en om dat allemaal zon
der horten en stooten van stapel te laten
loopen, wel, daar is heel wat voorberei
ding voor noodig. We moeten hierbij ook
dit niet vergeten: juist door die zorgvul
dige voorbereiding weet hret publiek ook
precies, hoe het gaan zal en kan ieder van
te voren zijn feeslplannen daarnaar in
richten. Zulks zou niet het geval wezen,
als men maar op zien-komen speelde. Al
de officieele en half-offieieele personen
zijn toch al een beetje in de war bij zoo'n
gelegenheid en ze zouden het stellig heele-
maal worden als ze niet precies wisten,
waaraan zich te houden. Alles kan nu als
op rolletjes gaan.
Bij de a.s. feesten kunnen we daar weer
van profiteeren. De uren voor alle dingen,
waarhij de koninklijke familie verschijnt,
zijn nauwkeurig vastgesteld en we kunnen
er zeker van wezen, dat ze even nauwkeu
rig zullen worden gehandhaafd.
't Zal een drukte wezen. Er is nu al
goo'n volle vaak om de versieringen en
de mooie winkels te zien, maar dit zal
een kleinigheid zijn, vergeleken hij den
dag, dat de koningin hier is Reken maar!
Moge 't weer meewerken, voor de rest
zorgen dan de Leidenaars en hun tallooze
gasten weL -
AJO
op, "en druk de randen op elkaar. Laat de
bollen nog een kwartier bij het. warme for
nuis rijzen en hak ze in heele frituur, zoo-
als appel-beignet-s. Bestrooi ze voor het
gebruik met poedersuiker.
Dit moet ik u nog zeggen, dames; als gij
vla hebt gemaakt, van een deeg zonder
eieren, en ge wilt van het overgeschoten
deeg Berlinerbollen maken, dan moeten er
een of 2 eieren door dit overschot gemengd
worden, anders blijven de bollen te plat,
en soufleert het deeg niet.
Ziedaar, dames, nu hebt ge de echte Lim-
burgsche vla en nog wat toe, in den vorm
van Berlinerbollen, welke beiden een voed
zame snoeperij zijn vooral voor kinderen.
Klaagt gê dat uwe kinderen zoo slecht
eten, welnu bak dan vla, vooral rijstevïa,
uwe kinderen zullen daar wel in happen.
Ook voor onze, koffietafel is zij aan te be
velen. want na ons 12-uurtje gaat er een
stuk vla als toetje, veel makkelijker in als
iets anders, en ongemerkt vult de vla on
zen maag, zoodat men er weer een. paar
uren tegen kan.
Van hetzelfde vladeeg met eieren, dus
kg. bloem, bijna een halve liter melk en 4
eieren, balct men ee.n fijne Limburgsche ro
zijnen mik. Dezelfde bereiding als vladeeg,
doch in plaats van 30 gram, neemt men 50
gram gist, 250 gram sultane rozijnen, en
250 gram krenten (afgéwassche.n). Laat
het deeg in bak of pan een half uur rijzen,
maak de mik op. door ze flink uit te kne
den en geef ze den vorm van uw broodblik,
laat ze, na het deeg in hei blik gedaan te
hebben nog een half uur rijzen, en bak de
mik in een lieete. oven drie kwartier. En nu
dames, goed succes.
L. G. BOL.
Een gezellige woning.
De vacaniies zijn ten einde de dagen
korten al ziender oogen en de herfstkleu
ren in het dunnend foover der hoornen
waarschuwen ons dat de zomer van ons
scheiden gaal. En met den zomer de genie
tingen der natuur of van het buitenle
ven. De avondkilte dwingt ons al vroeg
naar binnen le gaan en onze vreugden te
zoeken binnenshuis.
Meer dan in de warme zomermaanden
dringt nu'de noodzakelijkheid om onze wo
ning zoo aangenaam en zoo gezellig moge
lijk in te .richten.
Ja, maar dat kost geld hoor ik mijn le
zeressen al opmerken.
Inderdaad, zonder geld doet men nu
eenmaal niets en ik begrijp volkomen dat
men in deze tijden van malaise en bezui
niging geen schatten aan de verfraaiing
van zijn huis kan besteden, maar ik zou
hier- tegenover willen opmerken, dat er
niet veel geld noodig is om een huis gezel
lig te maken.
Elke stand kan zijne woning zonder al
te groote kosten zoodanig inrichten, dat
het genoeglijk wordt er te vertoeven.
De buitenbewoner," die over ruimte, ge
noeg beschikt, bereikt met eenvoud en so
berheid reeds egn zekere gezelligheid De
haard, die jammer genoeg aan het ver
dwijnen is, de versierde schouw, de platen
voor het venster, het koper aan den wand»
de oude, stevige meubelen geven een schil
derachtig uiterlijk aan het binnenhuis ten
plattelande. Weet de huisvrouw wat orde
en reinheid eischen, dan is de plattelands
woning de gezelligste van alle. Menig
stedeling zou er' gedurende zijne vacantie
gastvrijheid willen genieten.
Voor den arbeider en den kleinen man
in de sleden is het niet zoo gemakkelijk,
zijne woning gezellig in te richten. Hij is
meestal te klein behuisd. Hij heeft veel
kinderen, die alles overeind zetten. En
zijne vrouw wil er niet van afzien één ver
trek, gewoonlijk het beste, voor pronkka
mer te bestemmen. Die pronkkamer wordt
bijna nooit gebruikt. Onordelijke huisvrou
wen leggen er alles-neer, wat zij niet aan
stonds kunnen opruimen. Wat doen toch
vele eenvoudige menschen zich te kort
door de inrichting eener pronkkamer! Hoe
gezellig zouden zij daar kunnen huizen en
leven, indien ijdelheid en pronkzucht geen
woordje meepraatten.
Het zal wei niet gemakkelijk zijn de
ouderen onder ons tot andere gedachten
ten aanzien van de z.g. pronkkamer of sa
lon te brengen maar aan de aanstaande
huismoeders zouden wij deze vraag wel
ernstig in overweging willen geven: Is
het niet veel heter de beste kamer van ons
huis in te richten als huiskamer en daar
ons geld en onze zorgen aan te besteden,
dan aan een vertrek, dat men er alleen
voor de fraaiheid of voor de min of meer
schaarsc'he visites van anderen op na
houdt?
Laat ons toch breken met die ouder
wet sche sleur en laat ons al onze zorgen
wijden aan de inrichting onzer huiska
mer waarin zich het grootste gedeelte van
ons leven afspeelt en waarvan in de ko
mende wintermaanden zóó groote aantrek
kingskracht dient uit te gaan. dat zij man
en kinderen binnen bare wanden vereenigd
I houdt. „Volkskrant".
derde gedeelte barer lengte, in kokend ffa.
ter en laat m daarin staan, totdat het wa!
ter is bekoeld. De vroeger zoo verwelk^
bloc-men zullen er dan weer frisch en f]tó
rig uitzien.
Ieder, die het wei-meent met zijn vader,
land, zal zich verheugen, wanneer een o[
andere tak van land- of tuinbouw groots
vorderingen maakt.
Dat de Dahlia-Cultuur in ons land
groote vorderingen maakt, heeft ieder be.
zoeker van de tentoonstelling te Leiden
verleden week kunnen constateeren. Dat
die vorderingen ook indirect van belang
zijn voor de welvaart van ons volk, zal
echter wellicht slechts tot enkelen zijn
doorgedrongen.
Zij echter, die wel'eens in contact ko-
men met export-kweekers, voelen wel. clat
Holland (Holland is Nederland) sedert
vele jaren e.n naam op dit gebied, te ver
liezen heeft. „Bubbs" worden altijd in één
adem genoemd met ..Holland", ever-1»
„Solingen" met ..messen". Dat Dahlia,
„knollen" plantkundig .gesproken geen
..bollen., zijn, doet in dit geval niets ter
za ke.
De groote aantrekkelijkheid van de
Dahlia's is voor een niet gering gedeelte
toe te schrijven aan het feit-, dat er zoo.
veel kleurschakeeringen zijn en er zooveel
bloemtypen van bestaan, dat er ongeveer
voor ieder's smaak wat tussohen te vinden
is. Zonder overdrijving kunnen we gerust
zeggen, dat geen enkele andere bloem in
zooveel vormen en kleuren voorkomt. Voor
den oppervlakkigen toeschouwer (en voor
hen niet alleen) is het één van de grootste
geheimen hoe zulle een verscheidenheid van
vorm in de bloemen is vea-kregen.
Laten we de vormen even de revue laten
passeeren, dan merken we op: lo. dp ge-
vuld-bloemige (decoratieve); 2o. gedeelte,
lijk gevulde (Pioen-dahlia's); 3o. gevuld
mt pijpbloemen (cactus); 4o. pompoen-
Dahlia's (Boere.u-Dahlia's): 5o. Liliput (ah
voren maar heel kleine bloemen); 6o. Ane-
moon-bloemige Dahlia's; 7o. Mignon Dah
lia's (enkelbloemig en laag); 8o. Halskraag
Dahlia's en misschien nog wel meer.
Ongetwijfeld, is deze verscheidenh^d te
danken aan het feit. dat verschillends
g r o li d s ,o. o r t e n bij de hybridisatie
(Kruisbestuiving) gebruikt zijn geworden.
(Wat we te.genwoirdjg in dp winkels zien
zijn variëteiten van die verschillende grond
soorten.
Een van de voorouders van de tegen,
woordige Dahlia. (Dahlia Variabilis^
schiint in 1790 reeds uit Mexico ingevoerd
te zijn Volgens het verhaal zijn ^eze eer
ste Dahlia's echter niet. ingevoerd ah
bloemplant maar om de knollen als voed
sel te gebruiken (prosit). Deze soort is
nog bekend genoeg bij de plantkundigen.,
heeft echter een betrekkelijk eenvo.uclij
bloempje.
Mooier is de rrrondsoort. waarvan de
cactus-Dahlia's (volgens der geleerden mee
rling) afokmstig zijn, n-L de Dahlia Juarezi.
De. bloem heeft een aardigen vorm en dt
kleur is licht wijnrood.
De ..Dahlia cerventesii". die als de moe
der van de en keiblo e mi se Dahlia's be
schouwd wórdt, heeft rose tot roode. en
kele bloemen met een geel open hart.
Zooals men ziet, zim dat nu juist eeen
bloemen om er biiv. de gebeele gehoorzaal'
mede te vullen en te exposeeren.
De vooruitgang van de. Dahlia-veredehng
is dus eer een ré dan een evolutie te noe
men (Dlialia TJuarezii is pas in ongeveer
1870 ingevoerd).
De eischen. die nu aan een goede Dahlia
gesteld worden hengen natuurlijk af van
het doel, waarvoor men ze bezisen wil
Voor snijbloem let men op: le kleur
(gevraagde kleuren of modekleuren).
houdbaarheid (bij regen en wind enz.): 3e
de mate van bloeien (veel of weiaier blce-i
men); 4e lengte en stevigste der sten eek
(in verband met bouquetten enz.): 5c lf- i»d-
baarhe.id (in water in de kamer): 6e ge
vuldheid en het af of niet slap of te stuf
zijn der aparte bloempjes en nog veel
meer.
Voor den tuin stelt men natnnrli'k hntil
andere eischen; daar komen niet alleen
bloemen in aanmerking, maar de geh'rla
'plant. Zoo heeft men enkele soorten c.a.
Dahlia Lacfniala purpurea, waarvan <?e
bladeren zoo mooi zijn, dat ze zonder bloe
men al ee.n sieraad voor den tuin zijn
Overigens is de voornaamste eisch. tb*®
men aan een tuin-Dnhlia stelt, dat ze rijs;
tot laat in den herfst bloeit.
V. H
DE ZUSTERS VAN LIEFDE.
Der Congregatie van O. L. Vroriw
Moeder van Barmhartigheid.
De geschiedenis der Stichting, opkomst
ten bloei vaui de Congregatie der Zusters
(van Liefde, meer bekend als Congregaliie
jvan Tilburg, is in een lijvig boekdeel be
schreven.
Voor ons, die zoo menige mach'tige
vrouwelijke Congregatie in ons vaderland
üion werken 'tot ver over de zee, ti® het
1 tijd belangwekkend bet begin te zien
frao zulk een machtig stuk vrouwen-be
weging. 't Is altijd weer merkwaardig le
bedenken dat vóór honderd jaar on ge-s
■veer geen kloosterzuster sinds de refor
matie ons land had betreden, dat er geen
kloosterschool, geen ziekenhuis, geen
Liefdegesticht onder 't beheer van Rooin-
jSche nonnen bestond.
De krachtige boomen van thans he-
isch ouwend, is bet een plicht om vol be^
{wondering en dankbaarheid terug te zien
inaar de eerste kiem.
i In liet jaar 1827 'wilde Pastoor van
jHooff, Norbertijn, te Engelen bij de:n
Bosch, een onderwijs-imribhtiing in zijn
idorp stibhlen en vroeg aan het groote
Begijnhof van Hoogstraten in België een
paar begijntjes. Op zijn verzoek kreeg hij
echter niét gauw antwoord en daarom
klopte hij aan bij Pater Wolff, diie in
•1822 de „Congregatie van Amersfoort"
bad gesticht. Van deze zusters, die wel
'kloostergeloften hadden gedaan, maar
geen religieus kleed droegen, kwamen er
.spoedig een paar in Engelen, waar dioor
den tijd een huis van dieze Congregatie
Hverd gestjicht. Maar toen deze Zusters
/goed en wel meft 'het onderwi.jis 'waren
begonnen, kwamen plotseling uit Hoog
straten drib begijntjes!
De pastoor wist er niet goe'cl raad mee
ivoor 't onderwijs had hij ze niet noodig
onaar ze werden belast met de zorg voor
<-en Liefdebuis. Vijf jaar lang hebben de
•begijntjes, die nog geen geloften hadden
afgelegd, noch een bijzondere Congre
gatie vormden, maar al'lieen onder de "ge
hoorzaamheid stonden van Moeder Mi
chael Leysen, de zieken in den omtrek
•verpleegd. Toen riep Pastoor 'Zwysen
haar naar Tilburg. De pastoor liad een
isch ooi. noodiig voor zijn arme kinderen
én al de drie begijntjes 'kwamen daarvoor
.in ren hui'sje wonen op Het Heike, een
huisje met. slechts één vertrek, een kelder
tje en een kleine opkamer. - j
Dat Was het arme, eenvoudige begin
v Congregatie en noch den pastoor, noch
Moeder Michael hadden eenig besef, da't
zij de Idem hadden gelegd van een groote
Mc o s 'er-st ichtim'g.
t Volgend jaar. kwamen er reeds drife
I he Zusfters hij en c-r werd een
'fatsoenlijke woning gehuurd in d'e Nieuw-
landstraat en een paar maanden later
twerden drie anderen aangenomen. Toen
bouwde de pastoor een kloostertje op 't
Heike, dat precies iPgericht werd voor 13
Zusters, méér zouden er niet mogen zijn
Ze gaven onderricht aan de arme kinde
ren in die Christelijke leer eai in handwer
ken, daarbij gingen ze ook uit züekenver-
jple'gen.
Maar al li eel gauw konden de kinde
ren nieft meer ito 't lokaal van klooster
tje en er werd een School gebouwd, waar
dn 1833 honderd vijftig kinderen saanen-
jkwamen; d'ames uit de p'aTochïe stonden
de Zusters in het onderwijs bij.
Al spoedig stuitte men op de draco
nische bepalingen van d'e Overheid
lOnderwijs door religieusen was nog
Staatsgevaarlijk en pas in 1834 eindigden
de moeilijkheden. De Kroonprins, de' la
tere Willem II had voor de toestemming
den doorslag gegeven. De Prins bleef de
jscjióol een goed' hart toedragen, bij hét
kinderfeest tracteerde hij de 'kinderen en
kwam zelf in hun midden aan de feest
vreugde deelnemen.
Kloosterlingen heston dén toen nog niet
an ons land'; de leden der reeds ge'véstig-.
ide Congregaties droegen, zoo als we
reeds zeiden, geen kloostergewaad en
lieten zich mejuffrouw noemen. Pastoor
Zwij-sen wilde dat zij dadelijk den naam
„Zuster" aannamen en het kleed hehiell-
,den, dat zij reeds in Hoogstraten hadden
gedragen. Hij vroég ook Mgr. den Dub
belden, Ap. Ad min is traitor, de Zusters
;omder zijn onmiddellijk gezag to nemen.
M-gr. benoemde dien pastoor tolt zijn
Commissaris. Speciaal en spoedig h'ad de
gelofte:afleggi'ng plaats, de keuze van
een Overste (dit werd weer Moeder Mi-
Óhael) en het aannemen der reglementen.
In 1837 kreeg de Congregatie - als
(noodgedwongen z'n eerste succuvsaal*
in Delft en Pasfoor Zwijsen, die alleen
maar gedacht had 'aan 'n paar Zusters
ivoor zijn parochie, moest de regel vast
stellen voor de nieuwe orde die dioor
Mgr. den Dubbelden werd goedgekeurd.
Een verzoek |om de goedkeuring van
Rome,- bleef lang onbeantwoord, maar ioi
1843 kwam de zoo vurig gewenschte
'goedkeuring. Pasfoor Zwijs'sen •was iintus-
schen verheven tot coadjutor van Mgr. den
^Dubbelden.
In 1838 kregen de Zusters een huis te
Amsterdam, het eeerste klooster in de
hoofdstad na de Reformatie, in hetzelfde
Jjaar kwamen d,e Zusters te Oss en twee
Jaar later gingen zij zich te Maeseyck,
Beleië. wijden aan dè zorg voor de doof
stommen.
De eerste Overste, Moeder Michael
voordo eten krachtig en wijs bestuur. Meer
dan twintig jaar bleef zij overste.
Zij was 'begonnen niet icKr'üei Zusters in
het hutje op het Heikei, toen 'de tierde al-
gemeene Overste het bestuur overnam,
waren er meer dan 80 huizen in de Con
gregatie, verspreid' over Nederland, Bel
gië, Engeland en Amerika. Ook dn 't
eigen land was helt moeilijke, mooie werk
ondier de doofstommen te Crave begon
nen, en was een kweekschool voor jonge
meisjes opgericht, iels geheel nieuws, in
de hoofdstad en in andere steden werd het
werk in groote ziekenhuizen ondernomen.
Naar alle zijden was het werk der
Zusters van Liefde verbreid.
In 1921 telde de Congregatie:
69 Bewaarscholen;
76 scholen voor lager onderwijs;
15 Mulo-scholen;
9 scholen voor her li alin gsondeirw ijs
2 kweekscholen;
2 Normaalsehoüien;
10 Kostscholen;
45 Naaischolen;
4 Kookcursussen, 7 huishoudscholen;
4 Haudelscursussen voor meisjes;
5 Cursussen voor hewaarschool'acte;
2 Cursussen voor hoofdacie;
1 Opleidingsschool tón onderwijzeres en
leerares voor de Volk® huiéh ou disc hooi
.daarenboven Patronaten, onderwijs in ide
christelijke leering, onderwijs aan be
keerlingen, Missie seh ooi voor Glv'ffvee scire
Kinderen en een inrichting tot opvoeding
van Britse h-Indische kinderen;
22 weeshuizen;
3 Voogdij ges tóch ten
61 Godshuizen voor ouden van dagen
en hulpbehoevenden;
36 ziekenhuizen.
God had het zaad gezegend: de boom
bad haar takkeen wijd uitgespreid.
„Centrum".
1) Door J. A. F Kronenburgh en Chr.
Boomaars, C s.s.R. Zuid-Nederland-
f sche Drukkerij, 's-Hertogenbos-eh.
DE VROUW IN DE KEUKEN.
Hcfc is. geachte lezeressen, toch niet
makkelijk het. een ieder naar den zin te
maken. Nauwelijks wisten de dames dat
ik in Limburg was geweest, of er werd
achter mijn rug gemopperd, omdat ik geen
„Limburgsche vla" had meegebracht.
Maar. sapperloot, dames! ik kan toch
voor ieder geen vla meebrengen, dan had
ik wel een wagonlading noodig. Nu weet
ik wel, dat gij allen van die echte gezonde
Limburgsche snoeperij houdt en daarom
heb ik toch iets gevonden, om u allen ter
wille te zijn. En weet u wat dat is? Maak
ze zelf
..Makkelijker gezegd dan gedaan?" Nu.
ja, maar zonder moeitc heeft men niets. En'
wij hebben al zooveel samen bereid wat
voor velen uwer nieuw was. En vla maken
is toch maar een klein kunstje. Echte Lim
burgsche vla. zooals rijste-, appelen-, prui
men- en abrikozenvla, bereid men als
volgt:
De bakplaatjes voor vla zijn gewoonlijk
ronde nlaatjes van dun plaatijzer 30 c.M.
middellijn, met een opstaand randje van 1
c.M. Voor ee.n rijstevïa kookt men 200 gram
carolinerijst in een liter melk. waarin men
100 gram suiker doet, en een stokje vanille
tot ze stijf is. Roer ev twee eierdooiers
door en laat de rijst koud worden. Voor
appelenvla. kookt men 1 Kg. zure appelen
lot moes. Wrijf ze door een zeef. doe er
suiker naar smaak in. En voor pruimen- en
abrikozen-vla kookt men een half Ke. prui-
mendanten en ook een half Kg. gedroogde
abrikozen gaar met suiker naar smaak.
Deze beide gedroogde vruchten moet men
daags te voren in de week zetten. Gaar
zijnde, wriift men ze door pen zeef en laat
ze eveneens koud worden. En nu het deeg.
Men schudt 1 Kg. beste tarwebloem door
een paardeharen ze.ef, in een mengbak, of
pan, waarin men het deeg kan beslaan.
Men roert 30 gram gist met wat lauwe melk
fijn in een kopje, maakt een kuiltje aan den
kant van de bloem, en g'e.f er de gist. in.
die met. een weinig bloem bedekt, wordt.
Men maakt-een halve liter melk hand
warm en, als de gist opkomt, begint jpen
aan den tegenovergesteklen kant, van de
gist. de bloem met de halve liter melk. een
theelepel zout. en 100 gram boter te bewer
ken, zoodat men ten laatste de gist er
door me.ngt. Men kneedt het deeg goed
dooreen, net zoolang tot- ze elastisch is, be
dekt. ze met. een doek en laat. ze een half
uur stil staan, liefst dicht bij het fornuis
om te laten rijzen. Daarna maakt men van
bet deeg vier ballen van 550 gram. onge
veer. die men op een werktafel uitkneedt
juist- of men er brood van maken wil, zet
de ballen op een plank met bloem be-
stroid, en bedekt zo weer met een doek. en
laat. ze nog een half uur rijzen dicht bij
bet fornuis. Met een rolstok rolt men nu op
een mef. bloem bestrooide tafel een voor
een de deegballen uit tot een ronde plak van
een halve c.M. dikte. Besmeer de bakplaat
jes met boter of olie. en leg er de deegplak-
ken op. fatsoeneer zes zoodat ze denzelfden
vorm hebben als het bakplaatje, namelijk
met opstaanden rand. Smeer nu met een
tomber,mes, of platte houten spatel, de rijst
e.n andere spijs, ieder afzonderlijk, op een
vladeeg. zoodat. de spijs zoo dik er op ligt,
dat ze gelijk met den bovenrand van hel
bakplaatje komt; kan men nu maar twee
visas tegelijk bakken, dan moet men ook
maar twee vlaas tegelijk met spijs be
dekken. want als de spijs of het deeg is
uitgespreid, moet de vla direct den oven in
die goed verhit moet zijn.
Bak ze een half uur.
'Als men nu het deeg' zeer fijn wil maken,
dan neemt men iets minder melk dan een
halve liter, meng 4 eie.ven door bet deeg.
Nu kan het in de meeste .gevallen gebeuren,
dat men wat appelen, of pruimen, of abri
kozen' spijs overhoudt en ook wat deeg.
"Want als de dee.gplakken te groot zijn,
moet men ze langs den rand van bet. bak
plaatje afknijpen. Welnu, dames, dan is
dat juist, geschikt, om Berlinerbollen tema
ken. Men rolt plakjes deeg uit te.r grootte
van een band en een halve c.M. dik. Doe
in bet midden van een plakje dec.g, een le
pel spijs, (appelen, pruimen of abrikozen).
Bevochtig den rand van bet deegplakje
met water (hetgeen men met den vinger
kan doen) eu leg er eeji ander deegplakje
Room.
Room is voor velen een lekkernij. Goede
room is op deze manier le bereiden:
Neem 1 li Ier zoete melk en breng dit met
een stokje vanille aan de kook. In dien tijd
wordt een beslag gemaakt, bestaande uit
4 heele eieren en 2 dooiers, 2 ons wille
suiker en 1 ons bloem. Dit beslag door de
melk roeren en weer op het vuur zetten.
Onder aanhoudend roeren even door laten
koken. Goed roeren, want room zet spoe
dig aan. Vooral in den zomer is bet ver
keerd veel in voorraad te koken. Al be
waart men ze nog zoo goed, gewoonlijk is
ze den volgenden dag zuur.
Verwelkende bloemen.
Men! zét dó bloemen- in warm water,
zoodat de kortste 'helft der stelen daar
door bedekt wordt en laat ze daarin staan
tot bet koud geworden is. Daarop snijdt
men pl.m. 2 cM. van den steel af en zet
de bloemen in koud water. Met alle plan
ten gaat hel niet even goed, maar met ro
zen gaat het uitstekend. Om een verwelk
ten bloemruiker dadelijk weder frisch le
maken, doet men als volgt: Men steekt
de bloemen, nadat van onderen daarin een
fikscbe snede is gemaakt, tot bijna een
Ofó EEN EERELl^TJE.
Van het stille dorpje was hij de vlijtig-
hamerende smid. Breede schouders, stera»
armen, die geweldig beuken en bonken
konden, pilaren van beenen, had Frans
van moeder natuur gekregen.
Onder een breed voorhoofd, met rim1,0'
len - doorgroefd, twee bruine oogen,
vlammen bliksemden, als hij dicphi'geg
op het hee.troode ijzer sloeg of als hij
denkbeelden wilde opdringen aan het leu
terende volk. dat bij ledige uren in zn®
smidse den tijd met gekout over dorpsan®'
gelegenheden kortte.
Zijn werkkuisje, waarin. Frans de over
tuigende woordvoerder en de hoogste toon
gever was, werd niet ten onrechte ,d6
,J>orpssenaat" genoemd.
Wat bij zei, was zuivere waarheid,
evangelie. Daar konden de menschen ?eKe
van zijn. Hij kon liet weten en hii vast-
bepaald. En die lui geloofden in z\m
den, die konden dreunen als hamcrs-0-2ffi
Hij bad heel wat geleerd. Men dcr. re e
.niet min over. Eerst de lagere school
een onderwijzer, van den goeden oU£e,
stempel. Toen een paar jaar college
