15e Jaargang. MAANDAG 8 SEPTEMBER 1924 No. 4557 S)e£cld^eHeSou^omt De ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bi] vooruitbetaling IVoor Leiden 19 cent per week 12.50 per kwartaal jBy onze Agenten 20 cent per week 12.60 per kwartaal. Franco per post I 2.95 per kwartaal iHet Geïllustreerd Zondagsblad Is to or de Abonnérs ver krijgbaar tegen betaling van 50 ot. per kwartaal bij voor- pitbetaling. Afzonderlijke nummers 5" et, met Geïllustreerd Zondagsblad 9 ct Olt blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen J. Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN TIL. INT. ADMINISTRATIE 935 REDACTIE 15 GIRONUMMER 103003 u POSTBUS No. II DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: Gewone advertontlSn 30 eenl per regtt Voor Ingezonden Mededeelingen wordt he a dubbele van het tarief berekend. a Klelne adverlentiën. ran ten hoogste SO woorden, waMa betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en v^ huur, koop en verkoop IÖ.SO. Èït nummer bestaat uit twea laden. Koopt niet f 'Actueel belaas is altijd de aansporing, tem niet te koopen in winkels, waar arti kelen worden aangeboden, welker ver koop is in strijd met de wetten der zede- lijkheid, met de voorscbriften der Glirifl- gelijke moraal. En een Katholiek dagblad mag zijn lezers nu en dan er wel eens aan herinne ren, dat zij aan hun fatsoen verplicht zijn, dergelijke winkels te mijden. ;j' Gisteren hoorden wij in een onzer paro chiekerken te Leiden een predicatie, waar in werd voorgehouden, om b.v. niet te koo- pen in sigarenwinkels, waar immoreel© lectuur, slechte geïllustreeerde tijdschrif- ten worden verkocht. f En wij zetten gaarne deze» aanmaning tonder het klankbord onzer courant, opdat fcij worde gehoord door meerderen die •dan allen er ook naar moige handelen! 't Is niet te evrdedigem, dat een Ka then Jiek, een Christen, een zichzelf respectee- >end mensch, zonder noodzaak, 5n der ge-: lijke winkels koopt, aan dergelijke winkels 1de voorkeur van zijn clandizie geeft. 't Is niet te verdedigen, dat een Kattio- ïoep op anderer levensopvatting, op onzie gemengde samenleving, waarin verschei denheid van levensbeginsel is. Bij derge^ lijke winkeliers toch is geen sprake van 'leen levensopvatting of een levensbeginsel, [waarbij ook maar de geringste mato van i fernst kan worden verondersteld hier Ikan alleen worden gesproken van een le^ (Vensgedrag, dat afkeurenswaardig is, dal [wordt gedreven door en gegrond is op [•^beginselen", op beweegredenen, die, welke I tee dan ook' zijn, zeker als minderwaardig, j teils verkeerd en slecht moeten worden ge-= kwalificeerd. V Wij. Katholieken, houden er geen Ka tholieke adresboeken op na maar van !teus moet wel kunnen worden gezegd, dat (wij niet koopen in bedoelde winkels! 't Moet toch ook, goed beschouwd, Wel teen zoutzakk'ig Katholiek' zijn, dio juist jtiengene, welke openlijk er voor iiitkomt, jimet voeten te treden wat oris heilig is; iWelke door zijn gedragingen feitelijk be dacht on bespot onze Christelijke zedeWet- jften die juist zulk een persoon uitkiest, Item bij hem zijn inkoopen te doen! Wij j Willen hopen en veronderstellen, dat er bij feulke Katholieke koopers nu en dan on- (nadenkendheid, oppervlakkigheid, pleur Èn het spel is. En daarom zij er nu Weer yns bij herhaling op dergelijke winkels gewezen en er voor gewaarschuwd. Men treft ze ook aan in Leiden. Maar geen Katholiek zal er meer koopen! ÜU8TEHLAKD y België. Anti-Vlaamsch incidént. iWettige zelfverdediging. In een telegram in ons nummer van Donderdag hebben wij bericht omtrent )een schietenden demonstrant te Brussel. Uit een onderzoek daaromtrent inge- 'steld blijkt meer en meer, dat deze de monstrant, Remy de Man geheeten, de schoten heeft gelost in staat van wettige zelfverdediging. Verschillende personen hebben aan den rechter van instructie verklaard, dat zij door de fascisten afgeranseld werden al leen, omdat zij het waagden Vlaamsch te spreken. Dinsdag zal De Man voor de raadka mer verschijnen, die zal beslissen, of zijn arrestatie al dan niet bekrachtigd moet worden. De Man heeft als zijn verdediger aan- i 'gewezen het gewezen kamerlid dor front partij Mr. H. Borginon. Duitschland. De schuld aan den oorlog. v 'Een protest van Herri o t. De premiers van Engeland., Frankrijk en België te Genève hebben een schrijven ont vangen van den Duitscben rijkskanselier, Waarin deze bun mededeelt, dat hij zich - genoodzaakt ziet, onverwijld over te gaan jtot publicatie van een rijksproclamatio, waarin plechtig de verantwoordelijkheid Van Duitschland aan den grooten wereld oorlog wordt afgewezen. 1 Herriot heeft onmiddellijk daarop den (Franschen gezant te Berlijn opdracht ge geven, de Duitsche regeering te wijzen op den slechten indruk, welken een derge lijke proclamatie zou teweeg brengen en (tevens, voor zoover Frankrijk aangaat, alle voorbehoud te maken wat betreft de 'gevolgen, welke uit een zoodanigen stap Van Duitschland zouden kunnen voort-' yloeien. Hitier komt vrij. u Hitier wordt waarschijnlijk' 1 October ïn vrijheid gesteld, na G maanden in de gevangenis doorgebracht te hebben» n-.-i VOLKENBOND EN VREDE. Een Fpansch-Engelsche motie. Met aigemeene stemmen aanvaard. Binnen den kortst mogelijken tijd een ontwapenings-conlerentie. Herriot en Mac Donald met hun vol tallige delegaties hebben om 6 uur Zater dagavond samen vergaderd. Doel dezer zitting was te trachten, in één gemeen schappelijke formule de Fransahe en En- gelsche standpunten inzake arbitrage, vei ligheid en ontwapening samen te vatten. Het resultaat van deze besprekingen hebben zij neergelegd in een resolutie, welke zij aan den Volkenbondsvergade ring hebben voorgelegd en welke daar met aigemeene stemmen is aanvaard. Volgens een Havas-telegram wordt de Fransch—Engelcshe motie gezegd: „De vergadering, kennis nemende van de verklaringen der regeeringsvertegen- woordigers, ziet daarin met voldoening een basis voor een entente, welke ten doel heeft om den definitieven vrede te bevestigen en de geschillen, die nog op zekere punten blijven bestaan tot elkander te brengen. Deze verzoening eenmaal bereikt, zal binnen den kortst mogelijken tijd 'het bij eenroepen van een internationale ontwa peningsconferentie door de zorgen van den volkenbond tengevolge kunnen heb ben". Het afscheid van Mac Donald en Herriot. Voor hun vertrek uit Genève zijn Mac Donald en Herriot nog eenmaal op de tri bune der volkenbonsvergadering versche nen, oiri de gemeenschappelijke resolutie der Fransche en Britsche delegatie te ver dedigen. Hun eenstemmig aangenomen resolutie maakt duidelijk, dat ook de eerstvolgende weken Genève nog verder verdienen zal in 't middenpunt der volkenbelangstelling te staan. 1 De derde commissie der vijfde volken- bondsvergadering zal liet vraagstuk der veiligheid opnieuw behandelen. De be sliste wenschen der Fransche en Engel- sche eerste ministers, om hieromtrent tot overeenstemming te komen, zal vermoe-: delijk-concessies van heide zijden tenge volge hebben, waardoor ook voor de an dere Staten de toenadering tot elkanders inzichten vergemakkelijkt zal worden. De eerste commissie der volkenbonds vergadering zal echter wijzigingen van de bepalingen van bet volkeribondsverdrag betreffende de vreedzame regeling van in ternationale geschillen moeten ontwerpen Indien de commissie der volkenbondsver gadering erin slagen zullen tot overeen stemming te komen omtrent de groote pro blemen van veiligheid en arbitrage, dan zal volgens de eenstemmig aangenomen- resolutie zoo spoedig piogelijk eea meene ontwapeningsconferentie door den volkenbond worden bijeengeroepen. Dit is het aantrekkelijke vooruitzicht, dat volgen zal 'als de kroon van welge slaagden zwaren arbeid gedurende deze Septembermaand. Op uiterst indrukwekkende wijze noo- digde Herriot in zijn slotwoord de gede legeerden uit niet uiteen te gaan, voordat het werk inderdaad bevredigend verricht is. De volkenbond moet thans de van hem verwachte daden verrichten. Daartoe is noodig, naar Herriot verkondigde, goede wil, scherpzinnigheid, maar vooral geloof en vertrouwen. 1 >_l Jjl TS - Mac Donald en Herriol naar P a r ij s. Herriot en Mac Donald zijn Zondag te Parijs omstreeks halftien aangekomen en werden door een talrijk publiek luide toe gejuicht. Zij begaven zich per auto naar de Gare du Nor'd, waar Mac Donald per trein verder reisde om naar Londen te gaan. Mac Donald en Herriot spraken met elkander tot het moment dat de trein ver trok, waarbij de beide premiers opnieuw luide werden toegejuicht. Herriot begaf zich daaïna naar den Uit het bezette gebied. V r ij la ting van allo po 1 i t i e ke gevangenen. Naar van bevoegde zijde wordt medege deeld, heeft generaal Degoute een order uitgevaardigd, volgens welk alle politieke gevangenen onmiddellijk in vrijheid wor den gesteld. De graanuitvoer verboden. De Rijksregeering heeft, met het oog op de onrustbarende stijging van de graan prijzen, den uitvoer van graan verboden. Deze voortdurende prijsstijging is hoofd zakelijk een gevolg van het late binnenko men van den oogst, ten gevolge van de aanhoudende regens. Spanje. De strijd in Marokko. Dé toestand blijft eïii 8 t i g. Een bericht uit Tanker meldt, dat de toestand der Spanjaarden in Marokko Quai d'Orsay, en vertrok naar Meaux, waar hij een banket bijwoonde ter her denking van den slag aan de Marne. Het standpunt van Tsjecho-Slowakije Na Theunis heeft Ben es j, de Tsechische minister-president, Vrijdag bet woord ge voerd. Hij resumeerde zijn standpunt in drie punten: lo. gebruik maken van al het beschikbare materiaal: het ontwerp-ver- drag inzake den wederkeerigen bijstand, hét pact van den Volkenbond, de antwoor den der regeeringen inzake den weder keerigen bijstand, om te overleggen en op recht na te gaan, hoe men den waarborg en do veiligheid wil preciseeren; 2o. na gaan op welke wijze het plan tot vermin dering der bewapening kan worden opge steld,en de samenhang bespreken tusschen dit plan en de veiligheid, teneinde te ko men tot een conferentie betreffende de vermindering der bewapening, welke de Volkenbond op het geschikt geachte oogenhlik zou bijeenroepen; 3o. na de kwestie voor ons zelf te hebben bestudeerd de clausule inzake de verpliohte arbitra ge teekenen. HET TOETREDEN VAN DUITSCHLAND Loebe dringt op toetreding aan. Het gunstigste moment. De voormalige Rijksdagpresident, de sociaal-democraat dr. Loebe, heeft een schrijven gericht aan den Rijksminister van Buitenlandsohe Zaken, dr. Strese- mann, waarin hij met een beroep op wat Mac Donald te Genève heeft gezegd, er op aandringt, dat Stresemann hij den Vol kenbond namens Duitschland een verzoek zal indienen, om in den Volkenbond te worden opgenomen. „Wij verzuimen aldus het" schrijven van dr. Loebe bet gunstigste momtent, als wij thans niet de noödige gevolgtrek kingen maken uit de tot ons gerichte woorden. Gij hebt dezen zomer zwaren en rijken arbeid verricht: offer nog die paar dagen, welke noodig zijn voor de opstel ling van dit verzoek tot opneming. Breng den atebeid van het afgeloopen jaar tot een einde!" Geen bezwaar van Herriof. Herriot heeft een delegatie van de Duit- sohe Liga voor Menschenrechten ontvan gen en daar verklaard, hetgeen hij ook in den Volkenbond zonder bijgedachte had verklaard, n.l.: dat hij niet het minste principieele bezwaar heeft tegen de toetre ding van Duitschland tot den Volkenbond. Natuurlijk blijft de kwestie van opportu niteit en het juiste oogenhlik bestaan. Herriots rede van Vrijdag. Engelsche en Fransche persstemmen. De Engelsche bladen geven weinig com mentaar over Herriot's rede te Genève. Do aandacht is vooral gericht op Herriot's antwoord op Mac Donald's verlangen van een definitie van het begrip „aanval", waarhij hij zeide: een aanvaller is die pax tij, welke weigert zich te onderwerpen aan arbitrage. Do correspondenten wij zen er op, dat dit idee uit alle redevoerin gen en documenten te Genèvo naar voren komt. Ht is vervat in de Amerikaansche voorstellen en in het ontwerp-verdrag voor wederzijdsche hulpverleening. Do Fransolïe pers spreekt natuurlijk met enthousiasme over de rede van Herriot en legt den nadruk op het strikt logisch ka rakter en de helderheid van deze rede. Ook de bladen die Herriot's opvattin gen niet geheel deelen, ja zelfs de opposi tiebladen erkennen eenstemmig den enor- men indruk, dien do redo van Herriot heoft gewekt. ernsig blijft. De uitgezonden versterkings troepen zijn dapper en gewillig- genoeg, doch niet voldoende gehard voor den zeer moeilijken en gevaarlijken strijd tegen den vijand, dien zij in Marokko vinden. Bovendien stuit het transport telkens op moeilijkheden enAieerscht bij de troe pen malar! Een proclamatie van Primo de Rivera. Generaal Primo de Rivera vaardigde een uitvoerige proclamatie 'uit aan leger en vloot bij gelegenheid van den verjaardag van het directorium. In het document wordt medegedeeld dat het directorium nog gedurende eenige maanden de macht zal handhaven ten einde verschillende vraagstukken op te lossen vooral do Ma- rokkaanscbe aangelegenheid. China. De burgeroorlog in China. De regeering kiest part ij. Het Chineescbe kabinet heeft een or der uitgevaardigd, waarbij de militaire gouverneur van Tsa-Kiang en de commis saris voor de Verdediging te Sjanghai van hun officieelen post worden ontheven en aan den militairen gouverneur van Kiang- Soe last gegeven een expeditie uit te zen den om deze rebellen tot gehoorzaamheid aan de centrale regeering te brengen, voorts om de orde te herstellen en einde lijk om de noodige maatregelen te ne men ter bscherming van 'de levens en eigendommen der vr.emdelingen. In het communiqué wordt gezegd, dat deze order is uitgevaardigd ten einde aan den burgeroorlog een einde te maken. H'eruit blijkt dus, dat de regeering openlijk part.j kiest tegen Tse-Kiang. Zuid-Amerika. Staatsgreep in Chili. Een militaire regeering ingesteld. In enkele dagen is in Chili een vreed zame omwenteling doorgevoerd. De open bare moening van het land was reed3 langen tijd ontstemd door het zelfzuchtig drijven der .politieke partijen en afge vaardigden. Bij de behandeling der begrooting wer den de verschillende posten voor openbare diensten, zooals leger en vloot, vermin derd, terwijl aan enkele hooggeplaatste posten grooter salarissen werden verbon den. Dit deed de maat overloopen. In de nachtelijke zitting van Zaterdag op Zon dag verschenen eenige legerofficieren in het parlement om hiertegen te protestee ren. Zij vroeger verder ophelderingen over uitdrukkingen, door den president ge bezigd. Bij de tooneelen, die nu volgden nam het kabinet zijn ontslag. Later kwa men de hoofden van leger en vloot bijeen om den toestand te bespreken. Aan den president van de republiek werd een me morandum met eisclien overhandigd, het welk werd aanvaard. Er is thans een mi litaire regeering ingesteld volgens Spaansch voorbeeld, onder leiding van ge neraal Altamirona. Deze deelde mede, dat de regeering grondige veranderingen in het bestuur zal brengen door opheffing der partijpolitiek, terwijl stabiliseering der financiën zal volgen. Verder is last gegeven tot arrestate van eenige Kamer leden. UIT DE OMGEVSMQ ALPHEN AAN DEN RIJN. Brand. Zaterdagmiddag omstreeks 12 uur ontstond een begin van brand ten huize van v. D. in de Ridderbuurfc, welke zoodanig toenam, dat het perceel geheel uitbrandde. Van den inboedel kon slechts weinig worden gered. Het naastgelegen perceel bewoond door v. B. hetwelk met het uilgebrando onder één dak was ge- bouwt werd eveneens door het vuur ver nield; de inboedel kon hier evenwel nog worden gered. De oorzaak is onbekend; verzekering dekt naar wij vernemen de, schade. Onderscheiding. De heer A. J. Markee Jr. alhier behaalde in de wedstrijden op het Spaarne bij de Haarlemsche jachtclub met het vrijbuitcrsjacht „Paul Jones" Za terdag oen eersten en Zondag een eersten en een eersten hoofdpirjs. KATWIJK. Arbeidsbeurs. Aan het Gem. Arbeids bureau staan als werkzoekenden inge schreven 13 personen, waarvan 5 vis- schërs. I VALKENBURG. Nieuwe zaak. In het hoekhuis hij de veerpont zal een zaak geopend worden. Dit is zooveel bijzonders niet. Het bui tengewone ervan echter is, dat deze nieu we zaak zal zijn een vleeschhouwerij en spekslagerij, iets wat we tot heden nog niet waren rijk geweest in ons dorp. Tot heden werden de Valkenburgers op prompte wijze voorzien van vleeschwaren door slagers uit Katwijk aan den Rijn. In het vervolg zal men dit op de eerste wenk in eigen dorp kunnen verkrijgen. Ook dit zou men vooruitgang kunnen noemen. VOORHOUT. „Herwennen Levenskracht". Begun stigd door het mooie weer hield het Plaat selijk Comité zijn rondgang door de ge meente, met medewerking van de Muziek- vereeniging „St. Cecilia". De volgende routo werd gevolgd: Café „De Bonte Koe", Dorpstraat, Engelschelaan, Zandslootweg, Teijlingerlaan en Loosterweg, retour. De muziek bracht veel nieuwsgierigen op de heen, wat ook do bedoeling was. De dames speldjesverkoposters deden allen moeite, de speldjes aan den man te brengen, het geen vrij goed gelukte, want naar wij ver nemen bracht deze rondgang pl.m. f 80 op hetgeen o.I. een mooi resultaat is. Een woerd van dank aan muziek, de dames speldjcsverkoopsters en het comité 1 zelve, is niet misplaatst. i HET VOORNAAMSTE NIEUWS. BUITENLAND De Volkenbondsvergadering heeft met aigemeene stemmen een Fransch-Engel- sche resolutie aangenomen, waarin wordt aangedrongen op het zoo spoedig mogelijk bijeenroepen van een ontwapenings-confe- rentie. Mac Donald en Herriot zijn uit Genèvcf vertrokken. Het manifest der Duitsche regeering in zake de schuld van den oorlog Is verzon den. Een protest van Herriot. Een staatsgreep in Chili. BINNENLAND. De nieuwe onderwiizerssalarissen. Onderhandelingen. (2de blad) Het verbruik van sigaren, sigaretten en tabak. (2de blad). OMGEVING. Eerste Plechtige H. Mis te Noordwijk. Koninginnefeesten. Het program voor Woensdag en Donderdag a.s. ziet er als volgt uit: Woensdag 10 September: 9.30 uur: Opening der feesten door den eere voorzitter; aubade der schoolkinderen voor het Raadhuis; optocht der kinderen naar de Engelschelaan. Kinderspelen: 11 uur: „Naar den Trein", voor jongens en Blass- trappen voor meisjes. 12 uur: Fietsrijden op een plank voor jongens. 1 uur: Prijs- biljarten in „De Bonte Koe". 2 uur: Hard loopen met hindernissen voor jongens. 2.30 uur: Muiltj el hopen voor meisjes. 3 uur: Polstokspringen. 3 uur: „Naar den Trein", voor vrouwen. 4.30 uur: Gymnas tiekoefening door do club van het Patro naat. 5.30 uur: Uitreiking der prijzen. 7 uur: Concert, te geven door de R.-K. Mu- ziekvereeniging „St. Caecilia". Donderdag: 9.30 uur: Keuring der ver- sierdo rijtuigen. 10 u'ru: Ringrijden met! paard en tilbury voor heer en dame. 11.30 uur: Bescliuiteten voor jong en oud. 12 uur: Snelrooken. 1 iiur: Vogelschieten voor schutters. 1 uur: Tobbetje steken. 2 uur: Keuring der versierde rijwielen en Ton- knuppelen. 2.15 uur: Ringrijden voor 'hee- ren por rijwiel. 2.30 uur: Idem voor da mes. 6 uur: Uitreiking der prijzen. 7 uur Uitvoering op het feestterrein dpor de Chr. Zangvereeniging „Voorhoutsch Ge mengd Koor". Onder de uitvoeringen wordt de hoogst mogelijke stilte verzocht. Het devies luidt: „Vlaggen uit"; „Vroo- lijk gestemd" en „Oranjegezind". Sluiting Postkantoor. In verband met de viering van den verjaardag van H. M. de Koningin zal op 11 September a.s het hulpkantoor alhier voor den postdienst gesloten zijn van 23 30 uur en van 6 7 uur, terwijl de 2e en 3e besteling niet fculeln worden uitgevoerd. ZOETERWOUDE (Hoogcn Rijndijk.) „Eigen woning." t)oor het bestuur van de R. K. Volksbond afd. Zoeterwoude- Leiderdorp is dezer dagen een vergade ring belegd, waarop als spr. zou optreden, den heer van Dieten, inspecteur van de Levensverzekering-maatschappij „Concor dia" met bet onderwerp „Eigen woning." Do Voorzitter de hoer'I. J- Klaver opende do vergadering met den Chr. groet. Hij wilde trachten, daar de spreker, die zich bereid verklaard had, niet aanwezig was, zoo goed mogelijk een uiteenzetting to ge ven van het doel van deze bijeenkomst Om tot een eigen woning te komen, zal door minstens 14 personen een vereeniging moeten worden opgericht. Buiten de or ganisatorische verplichtingen moet ieder lid zich minstens verplichten tot een spaar verzekering van f 500.uit te betalen na, 14 jaren; als premie hiervoor zal f 2 50 per maand betaald moeten worden. Als deze vereeniging gewoon doorwerkt., zal iedere deelnemer na 14 jaren bij de aldus bespaarde f 500.nog f 2000. kunnen krijgen als eerste hypotheek. Door samen werking zal te bereiken zijn, dat van de 14 deelnemers ongeveer ieder jaar een da gelegenheid gegeven wordt tot stichting of aankoop van een woning over te^ gaan. Ook behoeven do verschillende ceelne mers niet uitsluitend het verkrijgen van een eigen woning op het oog te hebben, maar door zich op te geven als lid kun nen zij het mooie werk bevorderen, te- moer daar zij ten slotte toch recht heb ben op do f 500.— waarvoor zij deelgeno men hebben. Na verschillen.:o vragen wel ke door den Voorzitter werden beantwoord werd besloten binnen korten tijd nog maals bij elkaar te komen, waarbij dan weder een spreker zal worden uitgenco- digd, ten eindo do verschillende mocili;ic- hede'n welke zich nog voordoen op te lcs- Ilierna werd dc vergadering op do ge bruikelijke wijze door den "Voorzitter ge-, sloten.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1924 | | pagina 1