VOLKENBOND EN VREDE.
löe Jaargang.
VRIJDAG 5 SFRTFIMIRIER 1824
No. 4555
9e Êeicbohe ©ou/tomf
DeABONNEMENTSPRIJS bedraagt bt] vooruitbetaling
Voor Leiden 19 cent per weak 12.50 per kwartaal.
Bij onze Agenten 20 cent per week 12.60 per kwartaal
Franco per post I 2.95 per kwartaal
(Bet Geïllustreerd Zondagsblad Is voor de Abonn^s ver
krijgbaar tegen betaling van 50 ct. per kwartaal bij voor
uitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 ct., met Geïllustreerd
Zondagsblad>9 ct.
Dit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen I.
Bureaux; RAPENBURG No. 10 -* LEIDEN
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935 REDACTIE 15
GIRONUMMER 103003 y POSTBUS No. II
'MM WIP
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT.'
Gewone advertentldn 30 cent per ng«8
Voor Ingebonden Mededeelingen wordt het
s dubbele van het tarief berekend. s
Kleine adverlenllenv van ten hoogste 80 woorden, waaria
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en wk
huur, koop en verkoop 10.50. 1
nummer bestaat uit twee
bladen.
V Retraite.
vHet is een Roomsche instelling, de re-
Ira:^. Ondecr leiding van geestelijke tucbt
van èen priester trekt men zich een poos
uit de wereld terug, om geestelijk weer
•geheel op z'n verhaal te komen. De men-
fcchen die iets meer behoeven dan een ge
wone vacantie, maar nog verre van de
(wachtkamer van den psychiater blijven, zij
sijn het, die den klopper op de klooster
poort laten vallen, om in de stilte en de re
gelmaat van een geestelijke omgeving rust,
vrede en evenwicht terug te vinden."
Aldus vangt aan een artikeltje in de ru
briek „Kerknieuws" van het vrijzinnig dag
blad „Het Vaderland". Dit artikeltje, heeft
ten doel, de Protestanten te waarschuwen,
iC-m niet naar Roomsche retraiten voor an
dersdenkenden te gaan, maar te trachten,
eeli Protestantsche Retraiten te vormen.
't Sehijrt, dat vrees voor Rome hier spoor
slag is, oin zelf iets positiefs te gaan doen
waarnaar gevraagd wordt, waaraan be
hoefte bestaat: „Dat zij (Protestanten)
in de retraite bevrediging gezocht hebben
{echter) is juist. Dat er bij velen behoefte
aan een soort van zielebad bestaat, is ook
waar", aldus de schrijver in bedoelde
Kerknieuws-rubriek. En hij vervolgt dan:
„Begrijpelijk is het daarom dat men van
Protestantsche zijde op hetzelfde doel aan
stuurt. Maar bij de eerste, wel aanlok
kelijke, gedachte, blijkt tevens, hoe groot
de bezwaren zijn juist voor Protestanten".
'En de bezwaren, welke de schrijver verder
aanvoert, zijn. ook inderdaad nie,t te on
derschatten!....
Waar-deeren w ij wel voldoende onze
Katholieke retraitehuizen?
Wij kennen ze toch ook zooveel beter
'dan die Protestantsche schrijver: wij we
ten, dat wij er heel wat anders vinden dan
een „gewone" of buitengewone „vacantie".
HU1TEVILAE9D
Duitschland.
In het bezette gebied.
De Fransche berichtendienst heeft gis
teren de uitgaaf van haar blad gestaakt
Tevens is bekend gemaakt dat de Fransche
douanekantoren te Dusseldorp, Essen,
Dortmund, Wittchen en. Recklinghausen
gisteren voor goed werden gesloten.
De nieuwe agent-generaal voor de
betalingen.
Zooals men weet heeft Owen Young
slechts voorloopig de post van agent-ge
neraal voor de betalingen aanvaard. Thans
is oen nieuwen agent benoemd en wel
de Amerikaan Seymour Gilbert.
Deze invloedrijke functionaris is slechts
32 jaar oud. Toch heeft hij reeds verschil
lende belangrijke regeringsfuncties in de
Vereenigde Staten bekleed, o.a. van on
der-secretaris van firianciqn voor fiscale
aangelegenheden.
Spanje.
De strijd in Marokko.
Een mededeeling van het
directoire.
Het Spaansche directoire publiceert een
mededeeling, volgens welke do Spaansche
-stellingen door de opstandige Mooren be
dreigd worden. De burgers worden aange
spoord, zich rustig te houden. Met stren
ge straffen worden bedreigd degenen, die
zich schuldig maken aan vergrijpen tegen
de autoriteit van het directoire.
Polen.
Het bendewezen in Oost-Pelen.
De overvallen aan de grens.
In de Oostelijke gebieden van Polen is
bet bendewezen weer toegenomen. Zoo
overschreed in den nacht van 1 op 2 dezer
een 40 man sterke, gewapende bende bij
Moghiljany de Russisch-Poolsche grens,
plunderde een boerderij, stak deze daar
na in brand en vluchtte daarna op de ge
stolen paarden de bosschen van Micha-
lowo in. De strijd tusschen de te hulp go-
snelde militaire politie en de bandieten
duurt nog voort.
Ook in Wolhynië zijn op verschillende
plaatsen gewapende benden opgedoken.
In verband met de overvallen arresteer
de de politieke politie in Loetsk dertig
jeugdige communisten.
Afghanistan.
De toestand rustig.
Volgens een ontvangen bericht uit Ka
boel is de Emir van Afghanistan den toe
stand meester. Te Kaboel is alles rustig,
zoodat geen roden tot bezorgdheid bestaat
voor de veligheid en het leven der aldaar
wonende buitenlanders.
Mac Donalds rede*
DUITSCHLAKDS TOELATING TOT DEN BOND*
Ontwapening en arbitrage.
De rede van Mac Donald in de vergade
ring van den Volkenbond, welke met
spanning werd verwacht, is een gebeur
tenis geworden, zoo indrukwekkend als in
nog geen vergadering van den Volkenbond
is geweest. De rede 'heeft ontroering go-
wekt en oplaaiend enthousiasme. Dit was
het gevolg in de eerste plaats van wat de
redenaar zeide en mede om de wijze
waarop hij het zeide. Uit zijn geheele
rede bleek de sterke wil om zijn idealen te
verwezenlijken en 't geloof, dat die idea
len ook verwezenlijkt zouden worden, zegt
do „Tel.":
Instemming van Hcrriot.
Herrict luisterde bijzonder aandachtig*
en nam herhaaldelijk deel aan de betui
gingen van instemming toen MacDonald
betoogde dat Ihet ontoelaatbaar is dat
Duitschland buiten den Volkenbond blijft
en ook toen hij wees op het groole belang
van het garantie-probleem en verklaarde
dat de doorvoering van den vrede op aar-
do zoo gemakkelijk zou zijn als het zoo
gemakkelijk aan te geven scheidsgereehts-
idee algemeen erkend zou worden.
Het garantieverdrag.
Nadat Mac Donald over den oorlog had
gesproken en ovêr de voornemens van En
geland om dezen oorlog ook do laatste te
doen zijn, kwam liij tot het moeilijke
werk der ontwapening.
De Engelsche regeering is verheugd .dat
de Volkenhond ertoe gekomen is een plan
tot algemeene ontwapening met een ga
rantie-pact uit te werken. Zij is edhter
van meening, dat dit ontwerp niet het
laatste woord is. Maar door herstel van
liet systeem van verbonden komen wij
met zekerheid tot een toestand, wcllce in
1914 bestond. Onder een zoo onvolkomen
ontwerp kon de Engelsche regeering haar
handteekening niet zetten.
Het garantie-pact zou eeniige volken sa
menbrengen en daardoor andero van haar
afscheiden. En de volken die buiten ihet
pact in den Volkenbond zouden blijven,
zouden zich eenzaam voelen en de belang
stelling voor de ontwikkeling van den
Bond verliezen.
De geheele Volkenbond moet do plaats
van het garantiepact innemen. Waarom
zouden wij dat niet onmiddellijk kunnen
doen.
Ee.n ontwapenings-conferentie
noodzakelijk.
Als de groote en kleine naties het eens
waren en een commissie zou worden in
gesteld met de opdracht dat zij zich niet
riiag laten uit het veld slaan door de hin
dernissen die zich op haar weg bevinden,
dan zou het succes verzekerd zijn en dan
kan binnen een jaar de Volkenbond een
conferentie bijeenroepen met een goed
voorbereid program.
Daartoe moeten twee voorwaarden zijn
vervuld, n.l. ten eerste dat alle volken bij
den Volkenbond zijn aangesloten en ten
tweede dat deze conferentie in Europa zal
worden gehouden. Alleen dan zouden wij
voor het succes kunnen instaan, wanneer
de voornaamste leiders van do regeerin
gen aanwezig zouden zijn en de confe
rentie moet daarom in dit werelddeel
plaats vinden, omdat deze laatsten zich
niet zoo langen tijd van de zaken van
eigen land kunnen verwijderen.
De Volkenbond universeel.
Sprekende over de volken, die nog niet
tot den bend zijn toegetreden, zeide Mac
Donald: Wat Duitschland betreft, ook dat
land kan onmogelijk buiten den Volken
bond blijven. Wij kunnen ons eenvoudig
niet veroorloven de luxe, om Duitsahland
buiten den Volkenbond te laten.
Wij behoeven hier deze kwesties niet
verder te hespreken, als die ledige plaat
sen in deze vergadering blijven bestaan.
En boe zou Duitschland in zijn eigen be
lang buiten den Volkenbond willen blij
ven? 'Onderhandelingen met een geïsoleerd
Berlijn kunnen niet tot een een goed re
sultaat leiden.
Ten aanzien van Sovjet-Rusland zeide
spr. dat ook dit land reeds begonnen is
verdragen te sluiten en diplomatieke me
thodes te volgen.
Men moet zich voorbereiden op den
tijd, dat de invloed van den Volkenbond
zich ook meer naar het Oosten gaat uit
breiden.
Arbitrage.
De kwestie der ontwapening moeten
wij aanpakken als politici van de werke
lijkheid, niet als idealisten.
Het eenige middel om het probleem te
beheerschen, is de erkenning van het
scheidsgerechtwezen, d.w.r. de instelling
van een of meer scheidsgerechten. Er zijn
toch immers slechts rechts- en politieke
kwesties. Wat wij noodig 'hebben, is een
volmaakt ingericht stelsel van het scheids
geredhtwezen, met een waarnemer aan het
hoofd,, dio zelfs de kleinste wolkjes aan
den hemel ziet als een teeken om alarm
te maken en die daarnaar zijn maatrege
len neemt, geen militaire maatregelen,
maar verstandige maatregelen. De ge
schiedenis is een aaneenschakeling van
verhalen van oorlogen en aanvallen. Daar
bij hebben steeds allerlei verdragen be
staan en aan militaire garanties heeft het
niet ontbroken. Toch hoeft men nooit de
veiligheid gevonden en wij zien steeds
volken in oorlog of volken, die zich voor
bereiden voor den oorlog, wat hetzelfde is
REDE VAN v. KARNEBEEK.
Geen enkel nieuw verdrag noodig
Gebruik maken van het
Haagse he Hof.
In den middag voerden nog eenige ge
delegeerden het woord, OXiaer wie de Ne-
derlandsche minister van buitenlandsshe
zaken, jhr. van Karnebeek.
Hij wees op het gevaar, dat gelegen is
in het wekken, van den indruk, als zou het
Statuut van den Volkenbond, niet vol
doende zijn om de vereischte voorwaar
den te scheppen voor de oplossing van het
ontwapeningvraagstuk. Van Karnebeek
wees in zijn rede op Zwitserland, waar
eeuwen geleden verschillende stammen een
bond gesloten hebben, die thans nog be
staat, omdat het pact waarop die bond ge
baseerd is, wordt nagekomen.
Wanneer wij de instemming van alle
leden voor de obligatoire clausle van het
Haagsche Hof kiïhnen vinden, dan zullen
wij de menschheid nieuwe hoop gegeven
hebben op het tot stand komen van de
ontwapening volgens art. 8 van het Vol
kenbondspact.
Hoofdzaak is, dat allen op het psycho
logisch moment hun plicht doen, anders
zal de mogelijkheid van oorlog altijd blij
ven bestaan.
De rede van den Nederlandschen mi
nister werd luide toegejuicht.
Engeland en Frankrijk.
Geen fundamenteel
verschil.
Hoewel de Fransche delegatie vóór Har
riot's rede over Dac Donald's rede niet
veel uitlaat, verheelt zij niet dat de rede
niet het geringste pessimisme gewekt
heeft bij geen der leden en dat geen fun
damenteel contradictie tusschen beide de
legaties bestaat. Ook 't denkbeeld Duitsch
land uit te noodigen, schijnt geen be
zwaar aan Fransche zijde te ontmoeten.
Alloen bestaat twijfel, of er voldoende tijd
voor aanvraag en toelating zal zijn.
Amerika en de ontwapening te land.
Het semi-officieele antwoord, dat de re
geering der V. S. aan de Volkenbondscon
ferentie heeft doen toekomen in zake de
kwestie der ontwapening te land, komt
volgens een bericht uit New-York hierop
neer, dat de regeering der V. S. als haar.
oordeel te kennen geeft, dat de ontwa
pening te land een aangelegenheid is, die
de verschillende Europeesche landen be
treft, waarin Amerika niet kan ingrij
pen.
China.
De burgeroorlog.
Een ultimatum aan Peking.
Een Japansch nieuws-agentschap publi
ceert een telegram uit Peking, waarin
wordt gemeld, dat Tsang Tso Lin aan de
regeering een ultimatum heeft gezonden,
waarin hij dreigt, dat, indien de regee
ring den aanval tegen den militairen gou
verneur van Tse Kiang niet stuit, hij met
geweld tüsschcnbeide zal treden.
In het fort Woesoeng bij Sjanghai, zijn
machtige /*kanonen opgesteld, om voorbe
reid te zijn tegen een aanval van de vloot
van Tsjili, welke zich op het oogenblik
te Ningpo bevindt. Talrijke buitenlandscho
schepen bevinden zich te Woesoeng.
Een verbitterde slag begonnen.
Do commissaris voor do Verdediging,
deelde mede, dat gistermorgen bij het
aanbreken van den dag een verbitterde
strijd begonnen is tusschen do militaire
gouverneurs van Tse-Kiang en Kiangsoo.
Het tooneel van den strijd is gelegen langs
den spoorweg Sjanghai-Nanking op een
('.vaalilal mijlen van Sjanghai.
X—
BIÜÜEI&LAND
INVORDERING
DER RIJKSBELASTINGEN.
De waarschuwing vervalt.
Een wetsontwerp is ingediend tofc wijzi
ging van de wet op de invordering van
*s Rijks belastingen.
Volgens do bestaande regeling ontvangt
de belastingschuldige, die in gebreke
blijft, het verschuldigde op den vervaldag
te betalen, een waarschuwing, en, als hij
daaraan geen gevolg geeft, nog een aanma
ning om binnen drie dagen te betalen. Eerst
daarna kan tot het uitvaardigen en betee-
kenen van een dwangbevel worden overge
gaan.
Daar het om pract:3che redenen niet mo
gelijk is, de vervolgingsstukken met een
tijdsruimte van slechts drie dagen op
elkander te doen volgen, is het voor vele
belastingschuldigen loonend, met betalen
te wachten tot de ontvangst van een aan
maning, hetgeen renteverlies voor den
Staat beteekent. Het aantal belastingschul
digen, die ook aan de aanmaning geen ge
volg geven en een dwangbevel afwachten,
wordt evenwel steeds grooter.
Op grond van het vorenstaande is do
minister van oordeel, dat de waarschuwing
behoort te worden afgeschaft. Voor de be
lastingschuldigen zal die afschaffing geen
bezwaar opleveren, indien, zooals wordt
voorgesteld, do termijn vah drie dragen, in
de aanmaning genoemd, tot tien dagen ver
lengd wordt; voor de belastingadministra
tie beteekent zij een belangrijke besparing
van arbeid, die er toe zal bijdragen, dat
de vervolgingen voortaan tijdig en regel
matiger zullen kunnen plaats hebben.
Ten slotte wordt bij administratief voor
schrift den deurwaarder de bevoegdheid
gegeven, om den persoon, tegen wien be
slag is gedaan, ook zonder diens bewilli
ging als bewaarder aan te stellen, alsmede
om zich desverkiezend0 niet door getuigen
of door slechts één getuige te doen bij
staan. Voor den belastingschuldige levert
de voorgestelde regeling, waardoor hem
het loon van den bewaarder en van één of
twee getuigen wordt bespaard, financieel
voordeel op.
BEVOEGDHEID UITOEFENING
TANDHEELKUNST.
Een overgangsbepaling.
Ingediend is een wetsontwerp tol wijzi
ging van de wet van 24 Juni 1876, houden
de regeling van dé voorwaarden tot ver
krijging der afzonderlijke bevoegdheid tot
uitoefening der tandheelkunst en van de
uitoefening dier kunst.
Door do wijziging bij de wet van 28
April 1913 is uitdrukkelijk komen vast te
staan, dab het nemen van afdrukken van
den mond en het inzetten van kunsttanden,
en kunstgebitten valt onder uitoefening der
tandheelkunst.
Voordien moge theoretisch het toepas
sen der beperkte prothese onder uitoefe
ning der tandheelkunde hebben behoord,
practisch oefenden de zoogenaamde tand-
techniei ongestoord hun beroep uit: de
justitie liet hen ongemoeid; do publiek©
opinie beschouwde he.n niet als wetsover
treders. Genoemde wetswijziging bracht in
dezen toestand verandering. Uitdrukkelijk
werd in art. 7 de toepassing der tandpro
these onder de bevoegdheden van den tand
arts gerangschikt. Een overgangsbepaling
ten behoeve van hen, die zich hun naar al
gemeen besef geoorloofde broodwinning
zagen ontnomen, werd echter niet vastge
steld.
Toch is een dergelijke overgangsbepaling
gebruikelijk. Aanvankelijk deed het gemis
van de overgangsbepaling zich niet gevoe
len; do justitieele practijk bleef ongewij
zigd.
De laatste jaren, inzonderheid na het
bekende arrest van den Hoogen Raad van
9 Februari 1920 (W. no. 10528) kwam
hierin verandering; de tandtechnici worden
streng vervolgd. Op billijkheidsoverweging
meent de minister nu te moeten voorstel
len de gebruikelijke overgangsbepaling
thans alsnog in de wet op te nemen.
Slechts de beperkte prothese wordt ge
noemd; het ware te gevaarlijk het prepa-
rceren van den mond over te laten aan
tandtechnici, die, hoe bekwaam wellicht
ook in de techniek, toch in het algemeen
de pathologische verschijnselen, welke zich
veelvuldig voordoen, niet kunnen onderken
nen. Do voorgestelde ovexgangsbepaling
geldt alleen voor hen, die voor 10 Juni 1913
ree'ds d6 beperkte tandprothese als beroep
toepasten. Zij, die na dat tijdstip van de
tandtechniek hun beroep gingen maken,
hebben geen aanspraak op het genot van
do gunstige bepaling, omdat zij handelen
tegen de uitdrukkelijke woorden van de
wet.
Een gift voor de Amsterdamsche politie.
Naar de „Tel." verneemt, heeft het be
stuur van het locaal comité voor het Inter
nationaal Eucharistisch Congres f 1000 ge-
rehonken aan het fonds ten bate van het
Amsterdamsche politiepersoneel, zulks voor
c'e bewezen diensten tijdens het congres.
HET VOORNAAMSTE NIEU^Sj
BUITENLAND
Mac Donalds rede in de Volkenbonds*
vergadering. Hij dringt aan op toelating
van Duitschland en aanvaarding van het
principe van arbitrage. Hij stelt voor een
commissie te benoemen om een a.s. ont
wapeningsconferentie voor te bereiden.
De Nederlandsche gedelegeerde, jhr. v.
Karnebeek, wijst op het bestaande Hof ta
Den Haag.
In China is een verbitterde slag begon*,
nen.
BINNENLAND
Een Provinciaal Concilie van het Neder-
landsch Episcopaat (Kerknieuws, 2de bi.)'
Ingediend is een wetsontwerp tot wijzi
ging *van de wet op de invordering van
's Rijks directe belastingen. De aanmaning
vervalt.
Ingediend is een wetsontwerp tot wijzi
ging van de bevoegdheid tot uitoefening der,
tandheelkunst. Het uitoefenen der beperk
te tandprothese door technici die vóór 10
Juni 1913 deze reeds toepasten.
LEIDEN
Bolangrijke mededeelingen van B. en W
inzake belasting-verlaging.
Het Koninklijk Bezoek op 3 October.
OMGEVING.
De Fokvcedag te Alphen a. d. Rijn.
(Land- en Tuinbouw, 2de blad).
Onze Geïllustreerde Pagina
Onze geïllustreerde pagina bevat van
daag o.m.: Een mooi nummer van de zeil*
wedstrijden, j.l. Zaterdag op do Zuiderzee
gehouden. De president van het republi-
keinsche Zuid—China, met echtgeaiootei
Een nieuw type autobus te Amsterdam. Do
hoofdgroep van den HLst. Optocht op Ko*
ninginnedag te Hilversum. Twee kiekjes
h^treffende het gebruik van de struisvogel
Een bijzonder mooie zonnebloem. Drio
oude zeehelden.
HET RECLAME-STEMPEL BIJ DE
POSTERIJEN
Een protest van den Nederl. ZUivelbond
Van verschillende zijden wordt er aan
merking gemaakt op het nieuwe stempel
voor onze poststukken, dat den volke ver
kondigt, dat het Blue Band moet koopen.
Er zijn aeshetische, commercieele, na
tionalistische bezwaren. Inderdaad, fraai
staat 't niet: onze postzegels, waar we ru
juist wat meer zorg aan gaan besteden,
worden er wel erg door verminkt en de
combinatie van den Koninginnekop met
den naam van een margarinemerk is wei
nig elegant. Moet, zoo vraagt men. de
Post op zoo'n wijze munt slaan uit do
reclamezucht van onzen tijd? En gaat het
niet wat te ver. zooals het te ver ging,
toen Beecham op een kerkhof liet zetten,
dat, wie zijn pillen gebruikte, daar nooit
komen zou? Deze reclame is van een wat
opdringerige soort en daarom niet svmna-
thiek, zoo mecnen sommigen. En stellig is
het. een hatelijke gedachte voor een of
anderen margarinefabrikant. dat zijn brie
ven nu bij zijn klanten reclame zullen ma
ken ten bate van zijn concurrent.
Ook nationalistische bezwaren ziin cr,
zooals wij zeiden. En die gelden dan in
hoofdzaak den Engelschen naam van het
product. Het produet zelf is Hollandsch ge.
no eg.
Nu komt er nog een andere bezwaar te
berde. Do Algemeene Nederlandsche Zui-
\elbond (voorzitter de heer Posthuma, secr.
de heer Geluk) protesteert in een adrca
aan den Minister van Waterstaat tegen de
toevoeging „Vcrsch gekarnd", waardoor da
indruk zou worden gewek, dat hier bbler
in plaats van margarine wordt aangepre
zen, en de Bond zegt ten slotte:
„Aangezien het niet de bedoeling der
Nederlandsche Posterijen kan zijn, er toe
mede te werken om de huismoeders bij hei»
koopen van haar vetartikelen op e.en!
dwaalspoor te brengen en het bovendien
niet nan'gaat dat op de poststukken der
boterbereiders tegen hun wil door een*
overheidslichaam een reclame als deze
wordt geplaatst, verzoeken wij Uwe Excel
lentie beleefd, deze reclame uit het post
stempel te doen verwijderen."
Aan den Miniser van Binnenlandsché
Zaken en Landbouw wordt adhaesie ge
vraagd met dit verzoek aan zijn ambtge
noot.
Men zou er alleen tegen kunnen aanvoe
ren,dat er wel geen enkele huismoeder zijn'
zal, die nog in de meening verkeert, dat
van den Bergh's Blue Band natuurboter is!'
Daar beeft de reclame wel voor gezorgd.
En dat een firma, die zoo het reclame»
raalcen verstaat, de haar geboden gelegen'
beid om op alle brieven haar product
i aan te prijzen, niet zou laten voorbijgaan^
