15e Jaargang. DINSDAG 2 SEPTEMBER 1924 Mo. 4552 JÜeABONNEMENTSPRlJSbodraagt bi] vooruitbetaling Sfoor Leiden 19 cent per week 12.50 per kwartaal, feij onze Agenten 20 cent per week 12.60 per kwartaal Franco per post I 2.95 per kwartaal faet Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver- ijcriigbaar tegen betaling van 50 cl per kwartaal, bij voor- uitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cl, met Geïllustreerd Zondagsblad 9 cl Dit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen 1. Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN TgL. INT. ADMINISTRATIE 935 REDACTIE 15 GIRONUMMER 103003 y POSTBUS No. II OE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: Gewone adverlentiën 30 cent per regel Voor Ingezonden Mededeelingcn wordt bet a dubbele van het tarief berekend. a Kleine advertentlën, van ten hoogste 80 woorden, waarin betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, hunr en huur, koop en verkoop 10.50. 1 Wal nummer bestaat uit ftvaa blades. V De lectuur. Het „Volk" heeft een3 een. goede noot Jvan de Katholieken mee te deelen. Het schrijft over Amsterdam: „Als staat van katholieke tucht voegen rwij hierbij, dat van de 330.830 boeken, aan ,!èlle particuliere boekerijen tezamen uitge leend, alléén voor rekening van St. Vine, h ,'fPaulo komen: 251.146. ih Onmiddellijk daarop volgen als de twee ftllerhoogsten, die nochtans zeer ver boven alle anderen uitsteken, de Hervormde 'Stadszending met 30.773 en het Nut met 23.862". De ellende, over steden en dorpen, over gezinnen en personen, uitgespreid door de moderne lectuur is angstwekkend maar bij al die ellende is wat hier wordt mede gedeeld toch iets verblijdends. Wij staan weer spoedig voor de winter maanden me.t de lange avonden de lange avonden, die om lectuur vragen. Zijn onze bibliotheken klaar? Ja? pro ficiat. Neen? dan nog met ijver aan den arbeid. De Katholieken hebben nu gelukkig wel !zoo langzamerhand in de meeste plaatsen eigen bibliotheken. Maar het komt er op ,aan, deze goed te onderhouden; waarvoor ï'iemand noodig is met kenni3 van zaken en toewijding, bijv. iemand uit de* onderwijs- {bringen. Een goede Katholieke Bibliotheek ds voor een gemeente, een parochie een zegen. BUITENLAND De uitvoering van het Dawes plan. De commissie van herstel [Afkondiging Dawes-we 11 e n geconstateerd De Commissie van Herstel heeft, con- ïorm de bepalingen van Londen, gecon stateerd de afkondiging van de Duitsche .wetten, welke noodig zijn voor de uitvoe ring van het Dawes-plan volgens de voor waarden, goedgekeurd door de C. v. H. Voorts heeft zij goedgekeurd het in func- Itie treden van den controleur-generaal yoor de reparatie-betalingen. De amnestie in het bezette gebied Op bevel van den Franschen minister ,Van Oorlog zijn de 25 communisten, die ,voor het Krijgsgercht terecht' stonden, wegens anti-militaristische propaganda, Weer op vrije voeten De separatisten kunnen gaan De opperbevelhebber in de Palts, ge- taal De Metz, heeft order gegeven tot on middellijke ontbinding der separatisti sche organisaties, die voortaan verboden zijn. Volkenbond. De opening der vergadering H ij mans' openingsrede Gisteren werd de vijfde Vergadering van den Volkenbond geopend. Hyihans, die de .openingszitting presideerde, hield een lofrede op de taak en de rol van den Volkenbond. Hij wees op de beteekenis van de overeenkomsten van Londen sprak de hoop uit, dat de conventies zou den worden verwerkelijkt, aan de wereld de verlichting zouden brengen, die zij er van verwacht, en het begin zouden zijn van een nieuwe periode van ontspanning sn vrede. Hij concludeerde, dat do Vol kenbond het onontbeerlijk organisme werd van het internationale leven en be stemd was, de regeeringen onderling te verbinden door een practische entente. Hij betoogde, dat men den vrede een ju ridische en politieke structuur moest ge ven en een stelsel van vrede en veiligheid moest organiseeren zonder de gedachte van het vaderland te stellen tegenover die der solidariteit. Dezo gedachten waren volgens hem volkomen met elkaar te ver zoenen. Hij eindigde met een groet te brengen aan de oorlogsdooden en er hij den Volkenbond ernstig op aan te drin gen, alle middelen te zoeken -om een terug keer van een catastrofe te voorkomen, door het recht te doen heerscheu en trouw te blijven aan de verdragen. I Motta tot president gekozen Op deze vijfde volkenbondsvergadering zijn negen en veertig staten vertegen woordigd. Misschien komt Argentinië nog als vijftigste, wanneer het parlement het voorstel van den president om weder re gelmatig aan den volkenhondsarbeid deel te nemen, tijdig goedkeurt. Voorts zijn ialleen Bolivia, Honduras, Nacaragua en [Peru afwezig. Vrijwel eenstemmig werd de Zwitser- jBche minister van Buitenlandsche Zaken, Motta, lot president gekozen. Na zijn ne derlaag van verleden jaar tegen Torriente vas dezo eervolle eensieinmigheid een verdiend herstel der teen gemaakte fout. Woensdagmorgen zullen de algemeene beschouwingen aanvangen. Men ver trouwt, dat Mac Donald en Herriot dan zullen aanwezig zijn. In zijn presidentieel© rede vestigde Motta weder den nadmk op de verplichte internationale rechtspraak, waarmede, naar hij opmerkte, het vraagstuk der mi litaire ontwapening in nauw verband staat. Mac Donald te Genève Mac Donald vertrekt heden naar Ge nève. Do „Times" verklaart, dat zijn deel neming aan de vergadering van den Vol kenbond hoogstens drie dagen zal duren, daar hij op het einde dezer week in Schotland moet zijn, waar hem het eere- burgerschap van Dundee zal worden toe gekend. Te Genève zal Mac Donald alleen zijn inzichten over de onwapening en de» quaestie der veiligheid tusschen de staten onderling kenbaar maken. De verdere be spreking dier aangelegenheden zal hij aan de vergadering overlaten, nadat hij aan Herriot een wenk zal hebben gegeven Het is waarschijnlijk, dat er een ont moeting tusschen Mac Donald en Zagh- loel Pasja zal plaats hebben op het vaste land, zooals de Egyptische pers verwacht België. De staking in dc Bcrinage De metaalbewerkers sol'idair De metaalarbeiders in de fabrieken tot onderhoud der mijnen in de Borinage, hebben zich solidair verklaard met de stakende mijnwerkers. Op straffe van uitsluiting uit de vak- veroeniging der metaalarbeiders moesten allen; zelfs de gerequireerde metaalbe werkers het- werk neerleggen. Men is thans bezig de paarden uit do mijnen naar boven te halen. Als gevolg van de weigering tot werken der mjinwerkers zou in sommige mijnen gevaar voor over stroomingen en instortingen bestaan, waarvan de rechterlijke macht in kennis is gestold. Frankrijk. Een bedreiging Painlevé, de voorzitter van de Ivamer, ontving een schrijven, waarin gedreigd wordt met het werpen van een hom in de Kamer van afgevaardigden als protest tegen de regeeringspolitiek in zake den Elzas. De schuld aan den oorlog Fransch protest tegen het manifest van Marx Het Fransch Ministerie van Buiten landsche Zaken deelt mede, dat de Fran- sche regeering tot dusver nog geen offi cieel© mededeeling aangaande de door den Duitsc-hen Rijkskanselier Marx gepu bliceerde verklaring betreffende de schuld aan den oorlog beeft ontvangen. Zoodra de betreffende mededeeling door de Fran- sche regeering is ontvangen, zal zij Ber lijn daarop onmiddellijk officieel ant woorden. Voorshands protesteert zij met klem tegen de stelling, welke niet alleen strijdig is met de feiten, doch ook met de formeele bewoordingen van het verdrag van Versailles, d.w.z. dat deze kwestie een „afgedane zaak" is, zooals Lloyd op 3 Maart 1921 verklaarde. Rusland. De gespannen toestand te Leningrad. Stakers door militairen doodgeschoten. Bij een demonstratie van stakende ha venarbeiders te Leningrad, werden de be- toogers door roode troepen omsingeld. Er vond een vuurgevecht plaats, waarbij 15 arbeiders werden gedood. Volgens berichten van het Sovjet-agent schap Rosta zijn in verschillende steden steden van Georgië opstanden tegen de Sovjet-regeering uitgebroken. De bolsje wistische autoriteiten hebben zeer strenge maatregelen voor het herstel der orde ge nomen. De Sovjets en het buitenlandsche kapitaal. Persuitingen te Mos kou. De leening door de Engelsche regee ring aan Rusland beloofd, blijft de spil, waaromheen alle politieke en economische discussies in Moskou draaien. Over het algemeen dringen de gewone dagbladen er op aan, dat de sovjetregeeTing haar verplichtingen moet nakomen evenals die van de tsaristische en Kerensky-regee- ring. Eenige in het buitenland minder beken de bladen spreken echter vrij openlijk de Russische meening uitr. Zoo zegt o.a de „Rossija", een der voornaamste Rus sische periodieken, met een maandelijk- sche oplaag van 5000, dat de bolsjewiki tot iederen prijs buitenlandsch 'kapitaal moeten aantrekken en daarom tegenover de buitenlandsche kapitalisten verplich tingen moeten aangaan, doch, zoó zegt hec blad, er dient voor gezorgd te worden, dat deze verplichtingen over een voldoend lan gen termijn loopen. Het blad wijst er verder op. dat in de eerstvolgende jaren ongetwijfeld nieuwe oorlogen en revoluties zullen volgen. De Westelijke industrieën en banken zullen eveneens genationaliseerd worden. -En er bestaat alle reden aan te nemen, dat de Engelsche concessionarissen zich spoedig onder eenzelfde systeem van nationalisee ring zullen bevinden in eigen land en dan gedwongen zullen zijn buitenlandsche ka pitalen aan te trekken. China. De dreigende burgeroorlog. Opmarsch naar Sjanghai spoedig verwacht. t)e bijzondere Reuter-correspondent meldt uit Soetsjau, dat maarschalk Tsji, de militaire gouverneur van Kiang-Soe ge reed is om naar Sjanghai op te rukken. De beslissende beweging wordt binnen vier a vijf dagen verwacht. Maarschalk Tsji staat aan het hoofd van 100.000 man en kan nog meerdere tot zijn beschikking krijgen, indien zulks noodig is. Hij beschikt eveneens over vliegtuigen met buitenlandsche piloten. Amerika. De K. K. K.-on!usien. Nieawe troebelen verwacht. Na de schietpartij te Herrin (Illinois), waarbij zeven dooden gevallen zijn, ver zamelde zich te Hurst, op zeven mijlen afstands, een groot aantal Klanners rond een vlammend kruis. Men beschouwt dit als de voorbode van nieuwe troebelen. In middels zijn negen personen, die tot de Klan behooren. gearresteerd. Gewapende troepen patrouilleeren door do stad, waar door de orde gehandhaafd blijft. Van heide zijden worden geheel tegen strijdige berichten verstrekt, zoodat het practisch ondoenlijk is een zuiver over zicht van den toestand te geven. Beweerd wordt echter, dat van de zeven dooden slechs vier tot de Klanners behooren. De onrust in Brazilië. Bomaanslagen. Volgens berichten uit Rio de Janeiro trachten de vijanden van de Braziliaan- sche regeering terreur uit te oefenen door middel van bomaanslagen. Generaal Po- tygarai die troepen tegen Sao Paoló aan voerde, is licht gewond door een bomont ploffing. Manaos veroverd. Naar verluidt hebben de Braziliaansche troepen Manaos, de hoofdstad van den staat Amazone, bezet, waar de vorige maand een opstand was uitgebroken. De opstand moet onderdrukt zijn. De Postcheque- en Girodienst De gewijzigde dienst. In een onderhoud met een vertegen-1 woordiger van het „Vad." heeft de direc-» teur van den Postchèque- en Girodienst, de heer J. Lazonder, o.a. medegedeeld, dat het aantal personeel, dat hij in dienst vond bij zijn optreden, bedroeg 1040 man (er zijn in den aanvang 1140 ambtenaren geweest) en dat dit thans is teruggebracht tot 860 ambtenaren. Voorts is het thans in Brussel afgeziene stelsel geen. Belgisch systeem, omdat de Belgen het voorbeeld van Keulen hebben crevolgd en pasklaar gemaakt voor de Belgische toestanden. Dat gaat de heer 1 azonder nu ook voor Neder land doen. Ten slotte deelde de directeur mede, dat voortaan de rekenine-houders ook een be wijs zullen ontvangen, dat een door hen afgegeven cheque-advies op het Girokan toor is ontvangen en van hun rekening is afgeboekt. Uit de Chr.-Hist. Unie getreden. Te weinig ant i-R o o m s o h! „Staat en Kerk" deelt mede, dat zoowel ds. H. Bakker als dr. P. J. Kromsigt van Amsterdam hebben bedankt als lid der Ghr.-Hist. Unie, omdat zij in 1924 al meer de vrije school en de vrije kerk in onze politiek zien triumfeeren en nog meer, hoe de leuze van de vrije kerk oen schoone gelegenheid is om aan do Roomsche kerk den voorsprong te geven boven elke ande re kerk. Zevende Geldersche Katholiekendag Zondag j.l. heeft in 's Heerenherg de zevende bijeenkomst van georganiseerd Roomsch Gelderland plaats gehad. Katho lieken uit vrijwel alle plaatsen en plaats jes van Gelderland, ja zelfs uit steden en dorpen van onze Duitsche naburen, waren dien. dag opgekomen naar 's Hee renherg om openlijk hulde te brengen aan Christus en Zijn Kerk. Orm<H» -de hoo^e :-as:-en, d> aan ciozan Katholiekendag luister kwamen bijzetten, behoorden op de eerste plaats Z. D. H. Mgr. Dr. H. Joeppen, hoofd-aalmoezenier van het Duitscho leger en viool titulair bisschop van Ciramo. Reeds vroeg in den morgen beierden do klokken van de St. Pancratiuskerk de geloovigen te zamen tot bijwoning van de plecthige Hoogmis, welke zou worden op gedragen om Gods zegen over den Katho liekendag af te smeeken. Na het Evangelie hield pastoor Rademaker een korte pre dicate. Te half elf werd door Z. D. H. Mgr. Dr. Heinrich Joeppen, de Duitscho hoofd-aal moezenier voor leger en vloot, een pon tificale H. Mis opgedragen in do open lucht op het meetingveld welke plech tigheid helaas door den regen veel van zijn schoonheid verloor. Een half uurtje tijdens de H. Mis was het toch nog ge lukkig droog. In de sectievergaderingen, die om twaalf uu r aanvingen, voerden het woord kap. W. Büter uit Zutphen, kap. J. Mets uit Zwolle en Mr. H. Donders uit Leiden, resp. over het wereldlijk, het ouderlijk en het kerkelijk gezag. Zoo goed en kwaad als het ging werd daarna in den regen een optocht gehouden In de slotvergadering hield de zeereerw. pater Arcenius Dreever (O.G.) uit 's Bosch de feestrede. De aanwezige Duilschers hebben tijdens de sectievergadering en de groole verga- doring een afzonderlijke bijeenkomst ge houden. Een pontificaal Lof besloot dezen dag. Centrale Raadsvergadering „De Hanze". De Centrale Raadsvergadering van ,,De Hanze" in het bisdom Haarlem zal gehou den wordn op Woensdag 8 Ootober te 's-Gravenhage, vermoedelijk in de groote zaal van hotel „De Twee Steden", Buiten hof. Te 9 uur wordt door den zeereerw. Bondsadviseur, den H. Mis opgedragen tot intentie van De Hanze en hare leden. O m. zullen mededeclingen geschieden be treffende de instellingen van De Hanze. De Bondsbegrooting voor 1925 zal worden behandeld. Drie leden van het hoofdbestuur moe ten worden gekozen wegens periodieke af treding van de heeren Boon Jzn., H. E. van den Brule en A. J. van Rest, die zich weder- herkiesbaar stellen. Dr. L. J. Sicking, rector van het R.K. Lyceum voor Meisjes te 's-Gravenhage, heeft wegens vergevorderden leeftijd ont slag uit die betrekking gevraagd. Naar de Rsb. verneemt, zal de moeder overste van het R. K. Ziekenhuis te 's-Gra venhage, moeder Clementina, Den Haag, waar zij meer dan 32 jaren werkzaam was, verlaten. KERMIEUfêfS het waofjraaasjste nieuws BUITENLAND De Volkenbondsvcrgadcring is gisteren geopend. De, Zwitser Motta tot president gekozen. Gespannen toestand te Leningrad. Er. zijn ook elders cps'.anden uitgebroken. BINNENLAND Benoemingen in het Bisdom Haarlem. De Intern. Postzegel-Tentoonstelling (2o blad). BENOEMINGEN. Z. D. H. -de Bisschop van Haarlem heeft op zijn verzoek om gezondheidsredenen eer vol ontslag verleend aan den H.E. heer Mgr. G. Stoffels ah Deken en Pastoor van Haarlem en benoemd tot Deken van Haarlem den H. E. heer Plebaan L. Westerwoudt. tot Pastoor te Haarlem (H. Jozef) den WelEerw. Heer H. Sondaal, tot Rector van d© Maria-Stichting te Haarlem den \V. E. Z. G. Heer Dr. E. Hamer, kapelaan te 's-Hage (H. Jacobus). Z.D.H. heeft verder benoemd tob Pas toor de volgende WelEerw. Heeren: te Edam J. van Kelckhoven; to Amsterdam (H. Anna) H. Kaskens; te Rinnegom P. Roovers; te Cocksdorp N. Aanstoots, ka pelaan te. Rotterdam (H. Hildegardis); te 's-Heerenhoek J. Nuyen; t© Moordrecht J. Brinkman, kapelaan te Heemstede. Z.D.H. heeft verder belast met d© op richting eener nieuwe parochie de volgende W.E. Heeren: te Rotterdam (Burg. Meinesz Plein); H. Drenth, kap. te 's-Hago (H. Willibrordus); te 's-Hag© (Duin oord) J. Duymel, kap. te Voorburg; te Heemstede J. van Veen, Rector O. L. V. Gasthuis te Amsterdam. Z.D.H. heeft benoemd tot leeraren aan het Seminarie Hageveld te Heemstede do W. E. Z. G. Heeren J. Starrenburg. kap. te Castricum, en J. Hennenian, kap. te Scheveningen. Z.D.H. heeft benoemd tot Kapelaan te Scheveningen (H. Antonius-Abt) den Wel Eerw. heer A. Knots en te Leid schen- dam den weleerw. heer P. Schretlen, neomyst). mr BE OWCEIHMB ALPHEN AAN DEN RIJN. Personalia. Onze plaatsgenoot, de heer G. Nijhof, onderwijzer aan de Chr. School te Gouwslui9, is benoemd tot hoofd eener nieuw opgerichte school te Nieuw- Weerdinge. Koninginne-verjaardag. Do viering van Koninginne-verjaardag is hier gisteren niet onopgemerkt voorbijgegaan. Van do openbare en tal van particuliere woningen wapperde de nationale vlag. In den namid dag werd door het fanfarecorps „Arti et Religioni" in het Burgemeester Visser-park een concert gegeven, dat door den regen, die plotseling begon neer te stroomen, niet geheel tob zijn recht kwam. D© Wilhelmina-vereeniging liet zich op dezen dag eveneens niet onbetuigd. Op het verlichte feestterrein der vereen, werd des avonds om acht uur door het muziekgezel schap „Grescendo" een concert gegeven dat door honderden belangstellenden werd bij gewoond. Na afloop van dit concert maaklo „Crescendo", voorafgegaan door het be stuur der W. V. en gevolgd door een massa personen, een muzikalen rondgang door de gemeente. Evenals de feestelijkheden der W. V. van da vorige week, werd ook dit avondconcert ter eere onzer Koninginne, door goed weder begunstigd. BODEGRAVEN. Gemeenteraad. Dc l.cer U. Ie Coultre, die gisteren als burgemeester aftrad, heeft Zaterdag af scheid genomen in een raadszitting, dia door veel belangstellenden cn vrienden van den burgemeester werd bijgewoond. In een uitvoerige rede herinnerde hij aan zijn 10- jarig burgemeesterschap van Boskoop, ge volgd door een 30-jarig verblijf te Bodegra ven. Hij dankte den raad voor de geboden steun en medewerking bij het tot stand brengen van groote werken en huldigde verschillende ambtenaren, colleges en be stuursleden van instellingen en zeide. dab het hem moeite kostte, na een 42-jarig ver blijf in de Rijnstreek, afscheid te nemen van veel wat hem dierbaar was geworden. Eenige leden voerden daarna het woord? zij prezen de groote werkkracht van den burgemeester en vooral ook do door hem steeds betrachte onpartijdigheid. Ingeno menheid werd betuigd met het voorstel van den oudsten wethouder, om de straat van de Zuidzijde af tot de spoorlijn te noemen a Burgemeester Le Coultre-straat. Bij d© vaststelling van de gemeentereke ning over 1923 bleek, dat de financieele toe stand van de gemeente zeer gunstig is. Er is slechts een batig saldo van ongeveer f 1670, doch in 1923 is extra afgelost f 39.000 en voor aanleg van nieuwe wegen is f 27.000 betaald, zonder leening, en eeö autospuib is aangeschaft. Het saldo hadi kunnen zijn f 69.670. Ook wees de finan cieele commissie er op, dat te Bodegraven geen opcenten worden geheven en de hoof- omslag zeer laag is. WARMOND. Postdienst. Do postbestelling op Woens dagavond, zal vanwege de feestelijkheden, bier niet plaats vinden. ZOETERWOUDE (H.-R.). Kinderfeest. Met een bang hart werd de dag van gisteren, den dag van het kin derfeest ter gelegenheid van den verjaar- dag van H. M. de Koningin, tegemoet ge zien. Toch kunnen wij tevreden zijn; het weer was vrij goed. Al zeer vroeg na de H. Mis werden de kinderen onthaald in 2d6 school. Hierna werden de versieringen be oordeeld, daar er zeer weinig hieraan had den medegedaan werd aan elk een prijsje toegekend. In optocht trokken do kinderen, na eerst van de Eerw. Moeder Overste van het Ge sticht „De Goede Herder", een. reep cho colade te hebben ontvangen, langs den Hoogen 'Rijndijk. In deji namiddag werden verschillende kinderspelen gehouden: Voor meisjes 1ste klasse: balletje dracen le prijs Marietje van Diemen, 2e prijs Ma- rietje van der Hoeven, 3e prijs Mina van •A der Valk. Voor jongens le klasse: blokjesrapcn, le prijs Harrie Hoonings, 2e prij3 Koos Ro- mijn, 3e prijs Jan Zwetsloot. Voor meisjes 2e en 3e klasse, Stoelen dans: le prijs Corrie Ooiendijk, 2e prijs Ida van der Valk, 3e prijs Gerarda van der Zon. Voor jongens 2e en 3o klasse, hardloopen met hindernissen: le prijs Frans Zandber gen, 2e prijs Wim Zwetsloot, 2e prijs Johan van Velzen, 4© prijs Otto" Kiss. voor meispes 4e cn 5© klasse, muiltje»

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1924 | | pagina 1