15e Jaargang. WOENSDAG 27 AUGUSTUS 1924 Mo. 4547 Ste ficlcbdxe Sou^omt UeABONNEMENTSPRIJS bedraagt bi] vooruitbetaling Voor Leiden 19 cent per week 12.50 per kwartaal. Bij onze Agenten 20 cent per week 12.60 per kwartaal. Franco per post I 2.95 per kwartaal. Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abcnné'a ver- krijgbaar tegen betaling van 50 ct. per kwartaal, bij voor uitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 ct., met Geïllustreerd Zondagsblad 9 ct. Dit nummer bestaat uit twea bladen» Dit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN TEL. INT. ADMINISTRATIE 935 REDACTIE 15 GIRONUMMER 103003 u POSTBUS No. II DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: Gewon» advartentlën 30 eenl per ng.9 Voor Ingezonden Mededeelingra wordt Int dubbele van het tarief berekend. s Kleine sdvertentlën, van ten hoogste 80 woorden, waarin betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en -sfi. hunr, koop en verkoop f0.50. BgjlTEBSlLAfêffl Het accoord van Londen. Herriot voor den Senaat. 1* Een groote meerderheid. De Fransche Senaat heeft gistermorgen gedebatteerd over de Londensche confe rentie. Ook Poincaré voerde het woord en prees de resultaten, die Herriot had bereikt, welke resultaten hij oen gevolg noemde van de Roerbezetting. Daarna werd met 204 tegen 40 stem men een motie van vertrouwen in Herriot aangenomen. De houding der DuKsch-naiionalen. Een ommekeer verwacht. Ook gister is het raadsel in het open baar nog niet opgelost, wat de Duitsch- nationalen zullen doen bij de stemming over de uitvoeringswetten. "Wèl is het ge bleken, dat er achter de coulissen gewerkt wordt oon hen over te halen. Dit bleek daaruit, dat de Duitsche Volkspartij gis teravond verschillende voorstellen bij den Rijksdag heeft ingediend, dio duidelijk ten doel hebben het den Duitsch-nationa- len, althans tegenover hun kiezers, wat gemakkelijker te maken om voor te stem men. De voorstellen van de Duitsche Volks partij, medo onderteekend door de Beier- scho Volkspartij, bedoelen de Rijksregee- ying te verzoeken om te streven naar een ontruiming van het Roergebied vóór 15 'Augustus 1925 en wel zoo spoedig moge lijk. Voorts naar een bij verdrag opgestel do otnruiming van de Keulsche zone op 10 Januari 1925. Verder een garantie, dat de met de geallieerden gesloten Rijn land-overeenkomst over de uitvoering van do militaire bezetting van het Rijnland zal worden nagekomen en dat de burger lijke rechten van de bewoners van Rijn land niet zullen worden bekort. Verder stelt de Duitsche Volkspartij voor, dat de Rijksdag zal verklaren, dat de aanvaarding van het verdrag van Londen geen herhaling is van de bekente nis van Duitschland van de schuld aan den wereldoorlog. Voorts wordt nog voor gesteld een verklaring tegen do Roerbezet ting aan te nemen en ten slotte een ver klaring, dat het Dawes-systeem -buiten werking treedt, wanneer de in het Verdrag van Londen bedoelde lening van 800 mil- lioen goudm"ark niet tot stand komt. Al deze hesluiten en resoluties zijn to taal overbodig, daar zij niets vragen wat niet in het pact van Londen staat of wat in de overeenkomst tusschen Herriot en de Duitsche regeering is toegezegd. Zelfs het protest inzako de schuld aan den oorlog is niet in tegenspraak met de overeenr- komst van Londen, welke tot geen herha ling van de in het verdrag van Versail les aan Duitschland opgelegde verklarin gen verplicht. Het is dan ook volkomen duidelijk, dat deze voorstellen moeten dienen om den schijn te redden, wanneer de Duitsch- nationalen volte face maken en de veron derstelling is dan ook gewettigd, dat zij volte face zullen maken. Daaruit volgt, dat hun toezeggingen zijn gedaan en die toezeggingen kunnen geen andere dan deze zijn, dat zij een plaats zullen krijgen in do regeering. Aanvankelijk wilden zij, dat dit zou gebeuren nog vóór do beslissing over Lon den, maar er is reden om aan te nemen, dat zij daarvan zijn teruggekomen, toen bleek, dat voor dien eisch niet zou worden gezwicht. Er is derhalve alle reden om aan tc nemen, dat er inderdaad overeen*- stemming is bereikt met de Duitsch-na- tionalen en dat zij dus voor do uitvoe ringswet zullen stemmen. De Volkenbond. De a.s. Vclkenbondsvsrgadering. j y Groote belangstelling. r Buitengewone belangstelling heerscht te Londen voor do bijeenkomst van den vol kenbond,, die dit jaar op 1 September te Genèvo vergadert. Men voelt, dat de eer ste stap tot den werkelijken Europee- schon vrede gedaan is op de onlangs te Londen gehouden conferentie en men ver .wacht dat in dezelfde richting te Genève zal worden voortgegaan. De aanstaande vergadering van den vol fcenbond wordt voor de meest belangrijke [gehouden, die tot dusver heeft plaats ge lhad. Devoornaamste deelnemers aan de Londensche conferentie hebben allen ge- 'tuigd, dat er een nieuwe geest heerscht op het gebied van de internationale betrek- iknigen. Deze zal misschien de vergadering helpen om ecnige middelen to bereiken [voor het verminderen van" het oorlogsge vaar in dier mate, dat de volken zich vei lig voelen .om tot een beperking der bewa pening over te gaan. Voor de eerste maal trekken de vraagstukken van de veilig heid en de ontwapening, die op het pro gram, van den volkenbond voorkomen, sinds zijn oprichting, de bijzondere aan dacht van iederen Europeeschen staat. "Bijna allen geven blijk van hun belang stelling door hunne vertegenwoordiging to Genève te versterken. Mac Donald en Harriot hebben in dit opzicht den toon aangegeven door te hesluiten in persoon te gaan. Ofschoon het niet officieel te Londen wordt bevestigd, is het zeer waarschijn lijk, dat de heide premiers, die tijdens de laatste onderhandelingen de meest harte lijke persoonlijke betrekkingen hebben aangeknoopt, samen van Parijs naar Ge nève reizen. Indien Mussolini niet zelf te Genève komt is dat niet, omdat hij de geburtenissen onderschat. Hij zendt Sa- landra en Schanzer en Scialoja, beide vroeger ministers van buitenlandsche za ken om hem te vervangen. Hijmans, de Belgische minister van buitenlandsche za ken zal als voorzitter optreden. Nederland Tsjecho-Slowakië, Zuid-Slavië, Polen en Roemenië zenden ook hun ministers van buitenlandsche zaken. Hongarije wordt vertegenwoordigd door zijn premier graaf Bethlen met twee van zijn collega's; Sei- pel, doOostenrijksche kanselier, zal er waarschijnlijk ook zijn, terwijl Branting en Nansen tot de Scandinavische afge vaardigden hehooren. - De verschillende gezichtspunten inzake de veiligheid in de ontwapening-vraag stukken zullen vermoedelijk het meest de aandacht van de vergadering vragen- en zeker do groote belangstelling van liet pu bliek trekken. Duitschland. üe ontruiming van de Roer. Door de Belgen. De Brusselsche correspondent van de Daily Express" verneemt, dat de Belgi sche regeering order heeft gegeven om toebereidselen te maken voor het vertrek van een deel der Belgische bezettingstroe pen uit het Roergebied. Het eerst zullen de z.g. aanvalstroepen vertrekken, met tanks, vliegtuigen en zware artillerie. Een bataljon van elk Bel gisch regiment zal Duitschland a.s. week verlaten. Alleen in de grootere gemeenten en op de voornaamste punten van het Roergebied zou een z.g. politiemacht ach terblijven. Verder verneemt de correspondent: In dien de Britsche -troepen in Januari a.s. Keulen mochten verlaten, zullen alle Bel gische troepen tegelijkertijd worden terug geroepen. Dortmund zou nog tegen het eind van deze week door de Franschen worden ontruimd. Ook de Parijsche cor respondenten van de „Daily Tel." en de „Morning Post" vernemen, dat toebereid selen worden getroffen voor de ontrui- 'ming van Dortmund. Tolbeambten in het district Frankfort zouden order hebben gekregen hun ambt minder streng uit te oefenen. Frankrijk. Hal verdag van Lausanne. Goedkeuring door de Fransche Kamer De Fransche Kamer heeft het verdrag van Lausanne met 410 tegen 171 stem men goedgekeurd. Engeland, De staking op.Covent Garden. Nadeelen voor den N e d erl. export. Er schijnt op het moment weinig uit zicht te zijn op een spoedig einde van do staking van fruit- en groentendragers op Govent Garden. Zooals men weet eischen de stakers eeir minimum weekloon van 4.5 pd. st. en een vasten arbeidstijd met betaling van overwerk, zoodra de acht uur zijn overschreden en een minimum betaling van 10 shilling voor speciale op drachten. Het conflict duurt nu reeds 14 dagen en de werkgevers blijven zich onverzettelijk toonen. Op het moment laat de toestand zich zeer ernstig aanzien voor den Neder- landschen exp o r t van fruit en groenten naar Engeland, die sedert giste ren stilstaat. In dezen tijd bestaat die im port hoofdzakelijk uit groenten, aardap pelen, groote hoeveelheden tomaten en pruimen. Tot Zaterdagavond hadden los singen te Lopden plaats. Do Hollandscho export geschiedt hoofdzakelijk door do Batavier-lijn van Wm. H. Muller en Co. Toen Maandag belangrijke kwantiteiten vervoerd moesten worden, kwamen leden van den Transportarbeidersbond dit be letten. Hun optreden was echter zeer vriendschappelijk, zoodat er geen onge regeldheden voorvielen. Het bleek even wel niet mogelijk het vervoer te doen plaats hebben. De directie der scheep vaartmaatschappij deed al 't mogelijke om den normalen gang van zaken te hand haven, hetgeen echter onmogelijk bleek te zijn.* Vandaag deelde men mede, dat niets vervoerd kan worden en dat om erger to voorkomen, de goederen naar Rotterdam teruggezonden zouden worden. De reeders zien den toestand niet op timistisch in, ofschoon van Hollandsche zijde werd te kennen gegeven, dat van daag door de werkgevers iets gedaan moet worden om den toestand te verbete ren. Spanje. De strijd in Marokko. Spaanse he success e n. In een nota van het directoire betref fende de operaties in Marokko wordt ge zegd, dat, na de laatste krijgsverrichtin gen, waarbij de herhaalde aanvallen van den vijand werden afgeslagen en de Spaanscho troepen ten slotte tot een ach tervolging der rebellen overgingen, de vijandelijke tegenstand allengs minder wordt. Reeds heeft de vijand een sterke verde digingslinie moeten prijsgeven. Een 'groot aantal gesneuvelden liet hij daar achter. De Spaansche troepen, wier verliezen onmiddellijk uit de reserves kunnen wor den aangevuld, zijn in staat, do operaties voort te zetten, tot de vijand definitief zijn verzet opgeeft. Rusland. Ca dreigends hengersnosd. Troebelen-in de Oekraine en de Krim Volgens berichten uit Charkoff en Mid den-Rusland is het in verschillende plaat sen van de Oekraine en de Krim tot ern stige troebelen gekomen, daar de Sovjet- autoriteiten in gebreke blijven, den beloof den steun te brengen tegen dén hongers nood, welke reeds hier en daar optreedt. Volkscommissarissen en communisti sche agenten zijn door de wanhopige be volking aangevallen, terwijl roode troe pen'worden afgezonden, om hen te be schermen. De toestand is nog verergerd door zeer ongunstige berichten uit de Gou vernementen Archangelsk en Wolpgda, waar de hoeren hun woningen verlaten en zelfs het vee opofferen. Op een in allerijl te Moskou bijeenge roepen conferentie, is de ernst van den toe stand aan den dag gekomen, en bleek, dat het ten gevolge van de slechte verkeers middelen onmogelijk zal zijn, een cata- s!voorkomen. Egypte. Zij TagJcel Pasje aftreden? Volgens een bericht van Percival San-, daw uit Kairo aan de Daily Telegraph, zou het mogelijk zijn, dat Zagloel Pasja besluit om af te treden. Hij zou reeds voornemens geweest zijn om heen te gaan, onmiddellijk nadat hij zijn onder houd met MacDonald zou hebben gehad, omdat het toch vooraf vaststaat, dat de Egyptische eischen in zake Soedan niet ingewilligd zullen worden. Hij zou in dit voornemen nog versterkt zijn door de in cidenten met het spoorwegbataljon en de houding van zijn regeering naar aanlei ding dezer gebeurtenissen, die hij wel afgekeurd heeft, doch waarover hij een misprijzend stilzwijgen bewaard heeft. Amerika. De Ku K'ux Klan. Een nieuwe wandaad. De politie te Danville (Illinois) stelt een ernstig onderzoek in naar een nieuwe wandaad der Klu Klux Klan. Het slachtoffer is de 18-jarigo Frank Aaron. Hij was 's avonds op weg naar huis, ontmoette op den weg drie mannen en een meisje, die een ongeval met hun' auto hadden. Hij bood hun zijn hulp aan en begon den wagen te onderzoeken. De mannen overvielen hem plotseling en rukten hem de kleeren van het lijf waar op het meisje met een gloeiend ijzer drie K,s op zijn berst brandde. Een borstbeeld van de Koningin. Pangeran Ario Koesoemojoedo, die d© jubileumfeesten 1S9S1923 in Nederland heeft medegemaakt, heeft den beeldhouwer Gris Agterberg te Utrecht opgedragen een borstbeeld in brons van H. M. de Koningin op marmeren voetstuk te vervaardigen. Het beeld zal aangeboden worden aan den Soe- soehoenan van Soerakarta, die den wensch te kennen heeft gegeven een borstbeeld van H. M. de Koningin in zijn paleis te kunnen, plaatssn. Arbeidsinspectie. Bij Kon. besluit is thans bepaald dat de ambtenaren van d© Arbeidsinspectie zich hebben te onthouden van all© inmenging in geschillen tusschen werkgevers en ar beiders. voor zoover zij hiertoe niet door den Minister van Arbeid gemachtigd zijn. Volgens de vroegere lezing konden zij ook van den directeur-generaal dich mach tiging ontvangen en viel deze niet onder bovenstaande bepaling. De postchèque- en girodienst De uitslagen van de proefnemingen zijn. naar de Tel. vernam, zoodanig, dat met- grond kan verwacht worden, dat, indien zich geen stagneerende omstandigheden voordoen, spoedig tot heropening kan wor den overgegaan. Men zal, gelijk bekend, eerst beginnen met 10.000 rekeningen, die men zoo vlug als kan zal trachten op te voeren, totdat alle rekeninghouders weder aan den dienst kunnen deelnemen. De werkwijze is zoodanig, dat de dagelijksche afrekeningen voor de rekeninghouders als regel tusschen zes en zeven 's avonds voor postverzending gereed zijn. De proeven, welke ook in deze richting genomen zijn, zijn goed gelukt. Men is reeds zoover, dat men circa 26.000 orders per dag kan uit voeren, welk getal men eerlang tot 40.000 zal opvoeren. Een nieuwe maatregel zal zijn de invoe ring van een waarborgsom van f 5 op iedere rekening. Dit ter voorkoming, dat rekenin gen jaren blijven loopen soms met minima bedragen van enkele centen, waarvan de saldi steed? weer moeben worden opge steld, wat. noodelooze moeite veroorzaakt. Deze maatregel is genomen ter bespoedi ging tot bet verkrijgen van heb dagelijksch totaal saldo van alle afrekeningen. Men beperkt zich thans tot de telmachi nes evenals in België. De overige machi nes, die een waarde van 8 ton vertegen woordigen en niet van millioenen, zooab wel gezegd wordt, worden aan rijksinstel lingen en particulieren overgedaan. Voor controle en statistieke doeleinden zijn deze machines ze.er geschikt. De kwestie van den Zondagsarbeid in Ede, Het centraal comité der A.-R. Kiesver- eenigingen. in Nederland, optredende na mens de geheele Anti-Revolutionaire Partij heeft aan den Minister van Arbeid, in zake de vergunning tot Zondagsarbeid aan do Ncd. Kunstzijdefabriek te Ede het volgen de request gezonden: „Excellentie, - -- Als tijdelijk voorzitter van bet centraal comité van de A.-R. Partij/ moge ik uw aandacht vestigen, op do groote ontstem ming en ontsteltenis, die op da Veluwo gewekt zijn door de vergunning aan de Ned. Kunstzijdefabriek te Ede (kantoor te Arnhem) om-niet slechts dag en nacht, doch ook des Zondags te werken. Het is die Zondagsarbeid waartoe de menschen verplicht worden, die werkelijk verbittering wekt. De Gemeenteraad van Ede verzocht u die vergunning in te trekken. Noodzaak voor Zondagsarbeid voor eeü bedrijf dat zonder dezen over 1923 na ruime afschrijving 20 pet. dividend uit keerde, schijnt niet aanwezig. Doch al ware dit anders, onze menschen gevoelen zich daardoor gegriefd of in hun godsdienstige overtuiging aangerand. Het zij mij vergund Uwe Excellentie beleefd ts verzoeken deze ergernis te willen doen eindigen. -.v 1201.1 heb ik de eer-te zijn, Uw dw. dr. (w.g.) IDENBURG. c;*t naar Scandinavië. Do Nederlandsclie tuinbouworganisaties interesseeren zich bijzonder voor de her winning van Scandinavië als afzetgebied, vooral om het feit, dat Amerika voor zijn producten steeds vasteren voet in Scan dinavië verkrijgt. Zelfs richtten de Ameri kanen reeds te Gothenburg in samenwer king met Spaansche. exporteurs een. vei ling op. Daar de vrachttarieven van hier naar Scandinavië een ernstige belemmering vor men voor onzen uitvoer, hebben de Neder- landsche groentenveilingen zich tot de directie der Spoorwegen gewend en do aan dacht gevestigd op den belemmerenden in vloed, welken de spoorwegvraebttarieven op den tuinbouw-export uitoefenen. Ook met de Duitsche Spoorwegen zijn dienaangaande door de groentenveilingen onderhandelingen aangeknoopt. Do spoorvrachtturieven van hier naar Gothenburg bedragen thans voor een wa gon van 5000 kilo ruim f 330, terwijl voor dergelijk kwantum de scheepsvracht slechts f 200 bedraagt. Om practische rede nen heeft echter het snelvervoer per spoor de voorkeur. De Duitsche spoorwegdirectie gaf reeds in beginsel een toezegging tot inwilliging van het verzoek. Het postmuseum. Do schenking, die de lieer P. \Y. Waller te Overveen aan den Staat heeft gedaan, i3 naar „Het Vaderland" verneemt, geen ge wone postzegelverzameling, maar een col lectie, die uit een philatelistisch en histo- HET VOORNAAMSTE NIEUWS* BUITENLAND Men verwacht in Duitschland, dat de Duitsch-nationaten vóór de Dawes-wette» zullen stemmen in ruil voor eenige poïfêie* ke voordeelen. Een belangrijke Volkenbondsvergadering De staking op de Londensche groente markt wordt nadeelig voor den Nederlands schen export. Dreigende hongersnood in Rusland. BINNENLAND. Het Ned. Reode Kruis verkreeg toe stemming om gelden in te zamelen dood middel van surplus-frankeerzegels op brief kaarten. j Bijzonderheden over het postmuseum en de nieuwe postzegels. De uitvoer van gro'enten en fruit in dö maand Juli. Een borstbeeld van H.M. de Koningin voor den Soesoehcenan van Soerakarta. Nadere bijzonderheden over de herope ning van den Pcst-Chèque- en Girodienst Vannacht had nabij Heino een autobus- ontploffing plaats, waarbij zes menschen gedood en verschillenden ernstig gewond- werden. (Gem. Ber. Eerste blad). Ernstige beschuldigingen aan hei adres van den Commissaris van Politie te Cu-! lemborg. (Gem. Ber. Eerste blad). risch oogpunt, van het grootste belang is. Het is een verzameling, die Nederland en' onze Koloniën omvat, en die nooit meet bij elkaar kan worden gebracht. Zij bevat behalve de postzegels, alle mogelijke aan schrijvingen, regelingen, dienstorders, post stempels, enz. Om een voorbeeld te noe-< men: als in 1855 in Zwolle een poststem pel niet goed is, dan heeft de heer 'Waller de aanschrijving daarover, de afgekeurde en verbeterde poststempel, Naar schatting is de waarde 1 ton. Deze collectie zal op de postzegeltentoon- stelling in Pulchri te zien- zijn en het be gin vormen van een Postmuseum. Da ver- -zameling-Waller, hoe kostbaar en uniek ook' kan toch in een kamer van 0 bij 3 meter tentoongesteld worden, hetgeen ook gebeu ren zal in een. kamer van het Hoofdbe stuur der Posterijen en Telegrafie. Gemengde Berichten, NOODLOTTIGE AUTOBUS-RAMP. Ontploffing van de motor. Zes dooden, verschillende gewonden. Men seint ons uit Zwolle:' In den afgeloopen nacht heeft nabij HerJ no een ernstig ongeval met een autobu* plaats gehad, waarbij zes personen het leven hebben verloren. Een nieuwe autobus van den heer Doeve- laar uit Heino keerde met 16 of 17 land bouwers uit de omgeving van deze plaats' van de kermis te Raalte naar Heino terug. Omstreeks half twee, toen de autobus dicht bij Heino was genaderd, vloog het voertuig na een explosie in brand. Naar gemeld wordt zijn 5 personen vet-' •brand, terwijl 3 of 4 anderen ernstig® brandwonden opliepen. De gewonden zijn naar de ziekenhuizen: te Zwolle vervoerd. De autobus was voor den eersten keer in! gebruik. Naa-r ons wordt medegedeeld, haperde er; te 'Raalte reeds iets aan den motor, doch- de chauffeur meende de reis naar Heinoj wel te kunnen doen. Zooals gezegd had! even voor Heino een ontploffing plaats,, waardoor het geheele voertuig in brandl vloog. De inzittenden konden niet gemak-; kelijk uit het voertuig komen en daaraan.'- is het vermoedelijk te wijten, dat er zoo-[ veel slachtoffers zijn. ,v> Uit Heino seint men ons nader:" 1 -j De autobus van den heer Doevelaar was' van achteren gesloten, zoodat de inzittend den niet gauw genoeg uit het voertuig kon^ den komen. De autobus is van binnen ge-4 heel uitgebrand. Vijf der inzittenden ver-I brandden. Do lijken dezer slachtoffers zijn- geheel verkoold, zoodat op het oogenblik nog niet hun identiteit kan worden vasbge-, steld. Twee ernstig gewonden werden naar heb Sophia-ziekenhuis te Zwolle overgebracht. Eén van hen is aan de bekomen verwondin gen overleden. Behalve de zwaargewonden zijn nog G of 7 personen licht gewond. Ook de chauffeur, een zoon van den heer Doevelaar is licht' gewond. De politie stelt een ernstig onder-' zoek in naar de oorzaak van de ramp. Het}

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1924 | | pagina 1