15e Jaargang.
21 AUGUSTUS 1324
No. 4542
eSeidóeti^Sou^cmt
DeABONNEMENTSPRIJSbedraagtblj vooruitbetaling
Voor Leiden 19 cent per week 12.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week 12.60 per kwartaal.
Franco per post I 2.95 per kwartaal
Eet Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 ct. per kwartaal, bij voor
uitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 ct., met Geïllustreerd
Zondagsblad 9 ct.
Dit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen
Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN
TIL. INT. ADMINISTRATIE 935 REDACTIE 15
GIRONUMMER 103003 u POSTBUS No. II
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone adverlenlISn 30 cent per rage»
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt het
t tarief berekend.
dubbele van het I
Kleine adverlentlën, van ten hoogste 80 woorden, waarin
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en ver»
huur, koop en verkoop 10.50.
OW nummer bestaat uit twee
bladen.
BUiTEHLAMP
VOLKENBOND.
Het Ontwerp-Garantie-verdrag.
Het Noorsche antwoord
a f w ij z e n d.
In liet antwoord der Noorsche regee
ring op de vraag van den Volkenbond
naar Ncorwegcns meening omtrent het
verdrag van wederkeerigen bijstand (Ga-
rautiepact), beeft de premier verklaard,
dat bet voorgestelde ontwerp het recht
van landen om zelf te beslissen of zij aan
militaire operaties willen deelnemen illu
soir zou maken. Deswege wijst Noorwe
gen het verdrag van de hand.
Zooals men zich herinneren zal, heeft
ook Engeland het ontwerp-garantiever
drag verworpen.
Ook Spanje verwerpt het.
Volgens een bericht uit Genève heeft
ook Spanje het door den Volkenbondsraad
aanbevolen algemeene garantieverdag ver
worpen.
De a.s. vergadering.
MacDonald's vertrek naar
Genève vervroegd.
Mac Donald, die zijn vacantie in Schot
land heeft moeten uitstellen in veibdnd
met den langen duur der Lóndenscho con
ferentie, zal zijn thans begonnen verlof
ook weer moeten bekorten, om vroeger
'dan aanvankelijk de bedoeling was; naar
Genève te kunnen gaan. Hij zal 26 Augus
tus vertrekken om zich voor den aanvang
der Volkenbondsvergadering van de pro
cedure op de hoogte te kunnen stellen.
Zooals bekend, zal deze vergadering 1
September beginnen. De Volkenboudsraad
komt 29 dezer bijeen.
Duitschland.
De Londensche overeenkomst. s
De houditg der D.-nationalen.
De Duitsch-nationalen deelen mede, dat
hun houding ten aanzien van de overeen
komst van Londen eerst in de fractiever
gadering van heden zou wordeq. worden
bepaald. Ongetwijfeld bestaat er een ster-
•ko stroomiug in de D.-nat. partij, om de
overeenkomst onvoorwaardelijk te verwer
pen en in de kringen van* het partijbe
stuur maakt men zich bezorgd, dat inge
val de overeenkomst wordt aangenomen,
ca. 50 leden van de fractie naar de Völki-
schen zullen overloopen.
De geleidelijke ontruiming.
De Fran ^c! he douan e-g r e n s
v e i d w ij n t.
De chef van den Franschen douane
dienst te Wiesbaden heeft aan de Indus
trie- und Handels Kamer aldaar de vol
gende mededeeling gedaan:
„De waarschijnlijk aanslaande ophef
fing van den intergealllieerden douane
dienst geeft mij aanleiding terstond maat
regelen te nemen ten aanzien van de in
beslag genomen goederen".
„Zooals hekend, werden deze goederen
hij de inbeslagneming op welken grond
deze ook geschiedde, eigendom van de
douane commissie. Ter tegemoetkoming
werden zij, die de verorderingen hadden
overtreden, in de meeste gevallen gerech
tigd een vergelijk te treffen en tot nu toe
werden dergelijke aanbiedingen tot een
vergelijk nog lang na de inbeslagneming
.toegelaten".
„U zult mij echter ten zeerste verplich
ten, indien u den onder u ressorteerenden
kringen wilt mededeelen, dat in mijn dis
trict na 1 September a.s. geen. vergclijk-
aanbiedfngeiv meer toegelaten worden.
Van dien datum af zullen de goederen,
welke nog niet afgehaald zijn, naar Mainz
worden gebracht waar zij na 48 uur ton
bate van den douane-dienst zullen worden
verkocht".
Uit deze mededeelingen blijkt duidelijk,
dat de opheffing van dezen dienst index-?
daad zeer aanstaande is.
De moordenaars van Erzbergen
Uitlevering geëisc'ht
ZooaJs gemeld heeft men in Hongarije
8 Duitschers gearresteerd, van wie men
dacht, dat zij de moordenaars van Era-
berger waren.
Do Duitsche regeering heeft haar ge
zant te Boedapest opgedragen voor het
geval een der Duitschers, zich noemende
Förster, met Tillesen wordt geïdentifi
ceerd, diens onmiddellijk© uitlevering te
.ei sc hen.
De correspondent van de „Koln. Z." te
Boedapest meldt nog, dat de drie Duit
schers zich bevonden in het landhuis van
den bekenden rechtsradicalen leider Görn-
bös. Zij noemen zich Maier, Schneider en
Förster en zouden eigenlijk König,
Schulz en Tillessen heeten. Maier en
Schneider moeten afdoende bewezen heb
ben, dat zij aan de Kapp-Putsch hebben
delgenomen en daarom uit Duitschland
gevlucht zijn, waarna zij vrijgelaten wer
den.
Op Förster slaat volkomen de persoons
beschrijving van Tillessen, wien een stuk
je van een oor ontbreekt. Hij verklaart,
dat ook hij betrokken is geweest bij de
Kapp-Putsch. De minister van binnenland
sche zaken acht den toestand zeer inge
wikkeld; de premier heeft zijn verlof on
derbroken en heeft overleg gepleegd'met
den Reichsverweser, na met den Duit-
schen gezant geconfereerd te hebben.
Deze laatste heeft nu, naar uit Berlijn
gemeld wordt, opdracht gekregen de on
middellijke uitlevering te eischen van
Förster, indien deze Tillessen blijkt te zijn
Engeland.
Conflict op de groentemarkt.
Londensche huismoeders
in de knel.
Naar verluidt is alle vervoer van groen
ten en fruit over het Kauaal naar Londen
stopgezet, daar de werkgevers van Co-
vent Garden hebben geweigerd een onder
houd te hebben met den minister van Ar
beid.
Zij verklaren, dat hun weigering, om
zich te verstaan met het ministerie van
Arbeid niet beteekent, dat zij zullen blij
ven weigeren vertegenwoordigers van ge
noemd ministerie of- van de arbeiders te
ontmoeten, doch dat zij van meening zijn,
dat besprekingen met do arbeiders op het
oogenblik gc-en nut zouden hebben orndat
niets er op lijkt, dat de vakbond zijn hard
nekkige houding .zal laten varen.
Er zijn uitgebreide maatregelen geno
men om de klanten direct van het be-
noodigde te voorzien.
Mac Donald en Sncwden.
Ernstige meeningsverschillen
De politieke medewerker van de V/est-
minster Gazette verneemt, dat er een
splitsing in het kabinet ontstaan is en wel
tengevolge van ernstige meeningsverschil
len tusschen Ramsav Mac Donald en
Snowden, den kanselier van de schatkist.
Tijdens de onderhandelingen met de
Sovjet-gedelegeerden kwam Snowden met
kracht op tegen de Russische leening,
waarbij hij den steun had van heel het
departement van de schatkist.
Ook zou Snowden voorzien hebben, dat
de regeering door het Russische avon
tuur veel van haar prestige zou verliezen
en daarvoor zou hij de collega's ook heb
ben gewaarschuwd.
Op de intergeallieerde conferentie wilde
Snowden strikt vasthouden aan de opvat
ting dér bankiers betreffende de zeker
heid voor een leening van 40 millicen
pond voor Duitschland. Alleen in geval
van een onmiddellijke ontruiming van het
Roergebied had hij zich voor het toestaan
van een leening kunnen verklaren. Snow
den had uit alle kracht voor een militaire
ontruiming willen opkomen. Hij stond op
de conferentie' voortdurend fel tegenover
Frankrijk en herhaaldelijk zijn er scher
pe woorden tusschen hem en de Fransche
gedelegeerden gewisseld.
Volgens do „Westminster Gazette" zou
hij gedurende de laatste' dagen der confe
rentie door Ramsay Mac Donald, die het
principieel ongetwijfeld met hem eens
was, doch begreep, dat de conferentie mis
lukken zou, indien Frankrijk met betrek
king lot het Roergebied geen concessies
kreeg, .op den achtergrond zijn gedron
gen, zoodat men ten slotte weinig meer
van hem merkte.
Snowden is van oordeel, dat de Russi
sche leening en misschien ook het nieuwe
verdrag tusschen de geallieerden en
Duitschland een bedreiging oplevert voor
zijn eerstvolgende begrooting, hetgeen
wil zeggen, dat hij vreest zijn budget niet
zoo populair te kunnen maken als het
vorige.
Daar de begrooting een der voornaam
ste mdidelen is voor het maken van pro
paganda voor de regeeringspartij' onder
de kiezers zouden de fouten, welke vol
gens Snowden begaan zijn, ook 'n ernsti-
gen politieleen terugslag voor de regeo-
ring kunnen hebben. In een interview dat
Snowden eergisteren door de „Manches
ter Guardian" liet publiceeren, gaf hij
zijn oordeel te kennen over net resultaat
der conferentie, dat geheel strookt met
do mededeelingen van de „Westminster
Gazette".
Ook bet feit, dat Ramsay Mac Donald
nog «een brief aan Herirot heeft gericht,
waarin op een spoedige ontruiming van
het Roergebied wordt aangedrongen,
wordt daardoor verklaarbaar.
De „Temps" begrijpt niet waarom
Ramsay Mac Donald hot noodig heeft
gevonden nogmaals liet Engelsche staud-
punt, dat een ioder kent, uit een te zetten
en het blad vermoedt dat de brief geschre
ven is, om een einde te maken aan zekere
verwijten van Mac Donald's vrienden. Men
heeft alle reden om aan te nemen, dat de
brief een kleine concessie was aan Snow
den en diens medestanders in de partij.
Roemenië.
De toestand in Bessarabië
Gedurende de laatste dagen komt een
groot aantal vluchtelingen uit Bessarabië
naar de Oekraine, zoo wordt uit Moskou
gemeld.
Generaal Budeanu, de commandant van
de Roemeensche troepen in Bessarabië,
heeft te Boekarest verzocht, de militaire
maatregelen tegen de Russische elementen
to mogen versterken.
De Roemeensche ministerraad heeft be
sloten de bevoegdheden van den militairen
commandant in Bessajrabië uit te breiden.
De garnizoens worden versterkt en deta
chementen worden naar de dorpen gezon
den, waar men oproer onder de boeren
vreest. De Russische pers in Bessarabië
staat onder strenge censuur. Verscheidene
politieke personen in Bessarabië, die ver
dacht worden van te sympathiseeren met
de unie van sovjet-republieken, hebben
van den Roemeenschen commandant be
vel ontvangen, Bessarabië binnen 48 uur
te verlaten.
Brltsch-lndië
De godsdienstonlusten
Nadere b ij zonderheden
De „Daily Telegraph" publiceert thans
nadere gegevens omtrent de gevechten
tusschen de Hindoes en Muzelmannen te
Goelbarga in den staat Hyderabad, welke
een beeld geven van de eigenlijke oorzaak
van de ongeregeldheden. De Hindoes te
Goelbarga bezitten n.l. den heiligsten tem
pel in de Nizaru dominions en de traditie
heeft vastgelegd, dat iederen Maandag van
de maand Augustus een heilig beeld uit-
den tempel wordt gehaald en in een pa
lankijn. met tweo beeldjes van heilige
stieren in_ processie en muziekbegeleiding
wordt rondgedrag^Bit jaar nu viel
Maandag j.l. to zamen met het Mohamme-
daansche feest van Mohurram in ver
band, waarmede de processie der Hindoes
door de Mohammedanen onmogelijk werd
gemaakt. Den daarop volgenden Dinsdag',
den grooten dag van het Mohurramfeest,
drong een aantal Mohammedanen den
Hindoe-tempel binnen, ging de Hindoe
priesters te lijf en vernielde afbeeldingen
en een beeldje van den heiligen stier. De
Hindoes beweren, datj, hol?wel een po4
litiemacht aanwezig was, deze niets heeft
gedaan om de ontwijding van den tempel
tegen te gaan.
Donderdag daarop ging het gerucht, dat
Hindoes een moskee hadden beschadigd.
Dit deed de Mohammedanen in woede
ontbranden: zij bestormden alle Hindoe
tempels, ten getale van vijftien, en ver
nielden de idolen. Zoo fanatiek was luin
optreden, dat de politie zich genoodzaakt
zag van do vuurwapens gebruik te ma
ken. Bij het gevecht, dat daarbij oiSfc
stond, werden drie Mohammedanen, onder
wie Mokamed Azizulla, een brigadier van
politie, gedood en een twaalftal gewond.
De Hindoes durfden hun huizen niet ver
laten om hun tempels te redden. Den vol
genden dag waren de straten weer in han
den van de Mohammedaausche bevolking,
doch door de komst van troepen en po-
litieversterkingen werd do orde weldra
hersteld.
Do wrijving wordt algemeen toegeschre
ven aan het bekeeringswerek van Mohant-
medaansehe zendelingen ep de regeering
van den Nizam heeft in verhand hiermede
een commissie van onderzoek benoemd.
De Hindoes beweren, dat, hoewel de be
volking van het begied van den Nizam
voor 87 pet. uit Hindoes bestaat, de aan
vallen door de Mohammedanen zóó veel
vuldig voorkomen, dat de Hindoes be
vreesd zijn voor bun leven en bezittingen,
terwijl bekeeringen op grooto schaal plaats
vinden. Zij doen derhalve een beroep op
den onder-koning van den Nizam, den
staatssecretaris en den koning van Enge
land, om de noodigo stappen te doen ten
einde hen gerust te stellen.
Amerika.
De opstand in Brazilië
•Een transportschip der
rebellen tot zinken gebracht
Braziliaansche regeeringstroepen hebben
op de rivier de Parana een schip, waarop
rebellentroepen vervoerd werden tot zin
ken gebracht. Officieel wordt gemeld, dat
het schip na een hevig vuurgevecht is ge
zonken en verschillende rebellen verdron
ken.
BflüHSMLAIBP
Pauselijke onderscheiding.
Naar wij vernemen i3 de heer J. W. 'A'.
Beijnes te Haarlem door Z. H. den Paus
benoemd tot Commandeur in de Orde van
den H. Gregorius den Grooten.
De Vuurwapenwet.
De Minister van Justitie heeft, naar de
„Tel." verneemt, aan de Oommissarissen
der Koningin verzocht, aan de burgemees
ters mee te deelen, dat tal van houders
van bijzondere machtigingen volgens de
vuurwapenwet in de meening verkeeren,
dat deze machtigingen ook bij verhuizing
naar een andere gemeente blijven gelden.
Dit is onjuist zoo wordt geschreven, aan
gezien een dergelijke machtiging slechts
van kracht is, indien zij is afgegeven door
het hoofd van politie der woonplaats van
belanghebbende. De machtigingen gelden
in andere gemeenten en provinciën in dien
zin, dat men, indien men zich met zijn
vuurwapen in een andere gemeente of pro
vincie bevindt een bijzondere machtiging,
afgegeven door 't hoofd van politie ter
plaatse, alwaar men zich bevindt, niet
noodig heeft, aangezien immers het voor
handen hebben van een vuurwapen gedekt
moet zijn en ook alléén gedekt behoeft te
zijn door een machtiging, afgegeven door
het hoofd van de plaatselijke politie ter
woonplaats van den belanghebbende.
De nieuwe tarievert voor de Vrijwillige
Ouderdomsverzekering.
Op de vragen van den heer Duys betref
fende de resultaten der sedert 1 Februari
1923 ingevoerde nieuwe tarieven voor de
vrijwillige ouderdomsverzekering en be
treffende. herziening van de belooningsnor-
men der bij voormeld bedrijf werkzame
agenten, heeft de heer Aalberse, Minister
van Arbeid, Handel en Nijverheid het vol
gende geantwoord:'
Ter voldoening aan de vraag om mede te
deelen, welke resultaten, sedert de invoe
ring op 1 Februari 1923, met de nieuwe
tarieven voor de vrijwillige Ouderdomsver
zekering zijn bereikt (waarbij dus buiten
beschouwing blijven de rond 74.000 op dien
datum loopende verzekeringen, krachtens
artikel 10 der ongewijzigde Ouderdomswet
gesloten), volgt hieronder een overzicht
van den stand op 1 Juli 1924 van de vrij
willige verzekeringen gesloten krachtens
artikel 10 der Ouderdomswet 1919.
Staat A geeft een overzicht van de krach
te.ns artikel 10 j. art. 18, 1ste lid, onder a,
der Ouderdomswet 1919 tusschen 1 Febr-
1923 en 1 September 1923 gesloten verze
keringen, welke voor hen, wier inkomen de
bij de wet 'bepaalde grens niet t-e boven
ging, tot een bedrag van f6 per week vrij
van administratiekosten waren; Staat B
geeft een overzicht van de krachtens art.
LO dier wet gesloten verzekeringen, waar
bij de premiën ten volle de kosten der
verzekeringen moeten dekken.
Staat, A'.
Rente op 65 jaar.
Aant. Totaal verz. rentebedr.
Gesloten
14.452
f 57.301
Geëindigd
1.175
t, 4.506
Loopend
Ï3.277
52.795
Staat B.
1
Rente op 55
jaar.
Aant. Totaal verz. rentebed
Gesloten
1501
f 11.507
Geëindigd
1 177
„.1.158
Loopend
1324
10.349
Rente op 60
jaar.
Aant. Totaal verz. rentebed
Ge-sloten
1630
f 11.133
Geëindigd
147
798
Loopend
1483
10.335
Rente op 65 jaar.
Aant. Totaal verz. rentebedr.
Gesloten 5718 f25.290
Geëindigd 330 1.751
Loopend 5338 „23.539
Een niet onbelangrijk aantal personen
heeft zich dus verzekerd. Niettemin ble
ven de cijfers beneden de verwachting.
Naar het oordeel ook van de bij de uit
voering der onderhavige verzekering be
trokken organen is van dit laatste de al
gemeene en langdurige malaise wel de
voornaamste oorzaak. Daarnevens komen
de mede-oorzaken in aanmerking enkele
gebreken, welke in de oogen van het pu
bliek aan de verzekering kleven en deze
daarom minder begeerlijk maken.In he.t
bijzonder blijkt van beteekenis het be
zwaar, dat bij overlijden van den verze
kerde voor bet bereiken van den pen
sioengerechtigden leeftijd van de betaalde
premiën niets wordt terugbetaald. Onder
geteekende overweegt in hoeverre, door
liet nemen van maatregelen, met behoud
van het karakter van pensioenverzekering,
een meer bevredigende aanwas der verze
kering kan worden verkregen.
De agenten, werkzaam ten behoeve van
de vrijwillige ouderdomsverzekering. kun
nen naar het oordeel van ondergeteekende
zelf het best beoordeelcoi of hun belang
medebrengt, zich niet verder aan deze ver
zekering te binden.
Verhooging van de belooningsnormen
der agenten is van ondergeteekende niet
te verwachten. Die normen geven, over het
geheel beschouwd, den agenten een rede
lijke belooning voor hun arbeid, waarbij
HET VOORNAAMSTE NIEUWS,
BUITENLAND
De Fransche douane-dienst In het be->
zette gebied wordt binnenkort opgeheven.
Het garantieverdrag van den Volken
bond is nu ook door Noorwegen en Spanjo
verworpen.
Ernstige meeningsverschillen in het En-*,
gelsche kabinet.
Bijzonderheden omtrent de onlusten in
Brifsch-lndië.
BINNENLAND
Gs$n sluitende Staatsbegrcoting voor
1925.
Resultaten van de nieuwe tarieven vooi*
de Vrijwillige Oudtrdcmsverzekering.
De visschersStaking te IJmuiden.
Het 28ste Internationaal Eucharistisch
Congres te Chicago (Kerknieuws).
LEIDEN
De Kamer van Koophandel en de her
ziening der Tariefwet.
OMGEVING.
Groote harddraverijen te Stempwijk,
(Sport).
bovendien in aanmerking genomen moet-
worden, dat voor de groote meerderheid
der agenten de inkomsten uit de vrijwillig
ge ouderdomsverzekering een bijverdien
ste vormen.
De Postcheque- en Girodienst.
Do directeur van den postcheque- on
girodienst maakt bekend, dat de stortings
formulieren van de laatste uitgaaf, n.l.
die, waarop geen ruimte is gelaten vin.
naast het nummer van den rekeninghou
der ook diens "naam en naast- het bedrag
in cijfers ook dat in letters to vermelden,
tegen terugbetaling van het daarvoor ver
schuldigde bedrag aan de post-, bij- en
hulpkantoren kunnen worden ingeleverd.
De stortingsformulieren van vorige uit
gaven blijven, evenals dit met de giro-
en cheque-formulieren en de modellen G
15b (kennisgevingen van beschrijving van
verzamelgiro's) het geval is, bij heropening
van den dienst geldig.
De lijsten G 15a, groot en klein model,
voor verzamelgiro's blijven van aite uitga
ven geldig.
De modellen G 39a, en G 72 en de mach
tiging zullen na heropening voorloopig
niet gebruikt worden. De bestemming, wel
ke daaraan is gegeven, zal later worden!
bekend gemaakt.
Aan de rekeninghouders, wier rekening
volgens de hun door het oentmal girokan
toor verstrekte opgaven nog in debet
staat en die zich met die opgaven hebb:n'
accoord verklaard, worden dringend ver
zocht thans ten spoedigste tot aanzuive
ring van hun tekort over te gaan. Zij, die
verklaard hebben van meening te zijn, dat
er tusschen liun boekhouding en die van
het girokantoor nog eenig verschil aanwe
zig is, worden mede verzocht ten spoedig
ste aan te zuiveren, voorloopig tot dat ge
deelte van heb bedrag, waaromtrent ge n
verschil meer aanwezig is.
Den rekeninghouders, die sedert do stui
ting van den dienst op 4 October 1923 z.ju
verhuisd en daarvan nog geen bericht u-
zonden wordt verzocht daarvan ten spoe
digste kennis te geven aan het centraal
girokantoor, afdeeling „Algemeene Zaken."
De Invaliditeits- en Ouderdomswet.
Op 1 Augustus jl. werden 3636 weduwen-
renten en 5801 weezenrenten krachtens de
Invaliditeitswet genoten, terwijl op ge
noemden datum krachtens art. 373 dier
wet 37.383 personen in het genot verkeerden
van een als vrucht hunner verzekering ver
kregen ouderdomsrente van drie gulden,
per week; voovts genoten 6436 personen een
invaliditeitsreate als bedoeld dn art. 71
dier wet.
Krachtens de vrijwillige verzekering wa
ren op voreugenoen* Jen datum 80.973 per
sonen in'het genot van een als vrucht hun«
ner verzekering verkregen ouderdomsrente
van 3 gulden per week.
De kostelooze rijwielbelastingplaatjes.
Op vragen, van den heer Ebels betreffen
de liet nemen! van maatregelen, tot afwij
king van eeni der voorschriften ter beko
ming van eenl kosteloos rijwielmerk téni
behoeve van arbeiders ten plattelands,
antwoordde de Minister van Financiën,
dat van den riscb. dat men ter bekoming
van een kosteloos rijwielmerk zich in per
poon aan het kantoor van den ontvanger-
moet vervoegen, moeilijk kan worden af
geweken.
liet. gebruik van het bedoelde merk tocli
is persoonlijk, en nu is bet voor de uitoe.o*
iiing van de controle op het gebruik on-
