15e Jaargang.
ZATERDAG 1© AUGUSTUS 1924
No. 4538
Ste Êcidóelve Soti^omt
jüeABONNEMENTSPRIJSbedraagt bi] vooruitbetaling
Voor Leiden 19 cent per week f 2.50 per kwartaal*
pij onze Agenten 20 cent per week 12.60 per kwartaal,
franco per post I 2.95 per kwartaal
fïet Geïllustreerd Zondagsblad ïa voor de Abonnee ver
krijgbaar tegen betaling van 50 ct. per kwartaal, bij voor-
nitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 ct., met Geïllustreerd
jjondagsblad 9 ct.
Dit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen II.
Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935 REDACTIE 15
GIRONUMMER 103003 POSTBUS No. II
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone advertonliën 30 cent per roge^
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt het
a dubbele van het tarief berekend. 3
Kleine adverfientiën, van ten hoogste 80 woorden, waartif
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en ver*
huur, koop en verkoop 10.50*
Dit nummer* besiaat-uat vijt
bladen, waaronder hei GeïU
lustreerd Zondagblad.
Over opvoeding.
In „Het Volk" schrijft het Leidsehe
Schoolhoofd, de heer J. C. v. Schaik, een
artikeltje, getiteld: „Socialistische opvoe
ding. Een opgave".
Deze opgave betreft de vraag, hoe inzake
Se opvoeding een „zuiverings-proces" kan
worden gevoerd; hoe moet worden gestre
den „de strijd op leven en dood tegen de
burgerlijke ideologie, waarvan het onder
wijs en de opvoeding doortrokken zijn",
'i Wil nog al wat zeggenOns be-
Treemdt het echter wel, dat een sociaal
democratisch onderwijzer een vooraan
staand man in de partij er geen vast
staande, sociaal-democratische, opvoed
kundige beginselen op na houdt. In het
heel artikeltje, waarin hij die „opgave"
Blelt, weet hij niets beters te doen, dan te
veroordeelen en te verketteren, af te ge
ven op en ten velde te trekken tegen de op-
yoeding in de huidige maatschappij
Leest maar 'ns eeu paar zinnen, die wij
uit dat artikeltje knippen:
„Voor het onderwijs doet de kapitalisti
sche kaste net zooveel, als noodig is, om
de kinderen der arbeidersklasse geestelijk
en lichamelijk geschikt te maken voor
haar maatschappij".
„De school is de kazerne, is de fabriek
'der jeugd 1"
„De gewone opvoedingsmiddelen zijn
rein kapitalistisch: bevel, belooning, straf,
enz."
„Het gezin, dat de cel vormt, waaruit de
huidige samenleving is opgebouwd, voedt
niet op tot samenbindende socialistische
geineenschapsgedachten, maar het is het
broeinest, waar do individualistische-
egoïstische strevingen van -het kapitalisme
worden aangekweekt en welig tieren".
Daar wordt nog al vrij hard gebruld 1
f- Maar wat wordt er nu toch feitelijk
voor positiefs, aan opbouwen ds
in gezegd?.... Én zóó is héél de schrijve
rij: men zou kunnen zeggen: in echt so-
cialistischen trant.
Zou die opvoedkundige wel ooit hebben
gelezen een Christelijk, een Katholiek pae-
dagogisch werk? Zoo neen, dan wordt
het hoog tijd, opdat hij leere inzien, dat
wij, Katholieken, wél een stevig gebaseerd
opvoedkundig stelsel hebben. Zoo ja, dan
Is het schandelijk, dat hij durft schrij
ven over het aankweeken van „individu-
alistisch-egoïstische strevingen" in het ge
zin, en daarbij geen uitzondering maakt
althans voor clie, Goddank, nog tallooze
echte Christelijke gezinnen, waarin de
1 waarachtige naastenliefde clen kinderen
als de schoonste deugd wordt voorgehou
den dat hij durft schrijven, over „be
vel, belooning, straf, enz." als zijnde de
gewone opvoedingsmiddelen, terwijl vol
gens de Katholieke paedagogie vooraan
staat de vorming van den vrijen wil, ge
leid door zuiver plichtsbesef, gedreven
door liooge, geestelijke beweegredenen!
Ten slotte: wij hebben medelijden met
iemand, die in het'huidig opvoedingssys
teem op school niets dan verkeerd ziet,
en toch daarin moet arbeiden
Kog iets over opvoeding.
De Katholieke opvoedkunde heeft alt'jd
stelling genomen tegen de coëducatie tegen
het samen-school'gaan van jongens en
meisjes.
Van vrijzinn:ge zijde is daarentegen
juist vaak een lans voor dit systeem gebro
ken. De bezwaren van zedelijken aard
eerden ontkend en aan de bezwaren,
ontleend aau het onderwijs zelf, werd
Seen waarde gehecht.
En nu trof ons dezer dagen een artikel
in liet vrijzinnig Vaderland, dat aldus
hes: uil:
Uit een en ander blijkt dus wel dui
delijk dat co-instructie (co-instructie is
hetzelfde a!s co-educatie) nadeelen van
belang in zich sluit, dat men dus goed
handelt daarvan af te stappen.
Wij zien hier een bevestiging in van wat
ïooals gezegd de Katholieke paedagogie
al jaren lang heeft voorgehouden.
BUSTE^LAÜO
De Londensche conferentie.
De oniruimingskwestie
1 Criti-eke dagen
Zooals wij Donderdag reeds 'gemeld
Rebben, heeft Herriot als uiterste con
fessie omtrent de militaire ontruiming
jjatt bet Roergebied het voorstel gedaan,
J<je Roer binnen 1 jaar te ontruimen, zon-
jkr daarbij vast te stellen, wanneer deze
!'ermijn zou ingaan. "Herriot, die zelf
Jtaarne de Roer eerder zou hebben willen
tetruimen, meende echter unet bet oog op
de politieke situatie in Frapkrijk niet
verder te kunnen gaan. Maar van den an
deren kant weigerden de Duitsche gedele
geerden dezen termijn van 1 jaar te aan
vaarden. omdat ook zij rekening moesten
houden met de publieke opinie in Duitsc'h-
land.
Het „Berl. Tag." formuleert bet Duit
seke standpunt aldus:
„Ofschoon wij twijfelen aan de uitvoer
baarheid van het rapport-Dawes, hebben
we ons bereid verklaard het te aanvaar
den, omdat wij daardoor onze landgenoo-
ten aan de Roer zouden loskoopen. "Wor
den zij echter niet bevrijd, dan hebben
we ook niet de minste reden het rapport
te aanvaarden. Herriot beroept zich op
binnenlandsche politieke moeilijkheden,
waarmee hij rekening moet houden, maar
die zijn in Duitschland nog veel grooter.
Gesteld het onmogelijk geval, dat de Duit-
sche delegatie het voorstel van Herriot
aanneemt, gelooft men, dat de Rijksdag
daarmee accoord zou gaan?
De spoorwegwetten, die een wijziging
der grondwet noodig maken, moeten met
een meerderheid van 2/3 worden aangeno
men, d.w.z. met de stemmen der D.-natio-
nalen. Natuurlijk echter zullen deze tegen
stemmen, waardoor de wet zou worden
verworpen en de uitvoering van het rap
port-Dawes worden verhinderd. In dit ge
val zou men den rijksdag kunnen ontbin
den en nieuwe verkiezingen uitschrijven,
maar het is duidelijk hoe deze zouden uit
vallen. Een verkiezingsleus „vóór het rap
port-Dawes en een spoedige Roer-ont
ruiming" zou de regeeringspartijen een
groote overwinning verzekeren, maar het
parool „vóór het rapport en de verlen
ging der bezetting" zou de rechtsche par
tijen enorm versterkt uit de stembus doen
komen.
Dan zouden de wetten met nog grooter
meerderheid worden verworpen."
Beide partijen stonden dus met even
zware argumenten tegenover elkaar, toen
de Engelsche en Amerikaansc.be regeerin
gen aan Duitschland mededeelden, dat zij
zich accoord verklaarden met het stand
punt van Férriot, dus pressie uitoefen
den op Duitschland. Dat was een ware
verrassing, omdat Engeland steeds de
Roerbezetting voor onrechtmatig heeft ge
houden.
Lang hebben de Duitschers geaarzeld en
het lot van de conferentie heeft aan een
zijden draadje gehangen.
AANVAARDING DOOR DUITSCHLAP'O?
Met eenige reserves.
Een lang telegram
Uit Berlijn wordt aan de Tel. geseind:
Door den Duitseken rijksministerraad is
na langdurige beraadslaging, Donderdag
en gisteren gehouden, en ten deele ook bij*
gewoond door de leiders der fracties, ten
slotte aan de Duitsche delegatie te Lon
den opgedragen, de 'Fransche voorstellen
inzake de militaire ontruiming van de
Roer te aanvaarden.
Volgens te Parijs uit Londen ontvangen
bericlïlen, luidt het Duitsche antwoord op
Herriot's voorstellen bevestigend. De
Duitschers zouden echter een principieele
restrictie maken ten opzichte van de wet
tigheid der bezetting.
Het antwoord van Duitschland is giste
ren 12 uur telegrafisch hij de Duitsche
delegatie te Londen aangekomen. Het 15
een cijfer-telegram en zeer lang, waaruit
men reeds de conclusie trekt, dat, zij het
antwoord dan ook toestemmend, daaraan
toch zekere restricties verbonden zijn.
Met de ontcijfering van het telegram
zijn eenige uren gemoeid geweest.
De overdracht der regie-spoorwegen.
Volgens het rapport van de tweede com
missie der Londensche conferentie, is het
volgende vastgesteld betreffende de over
dracht van de spoorwegen in het bezette
gebied. De Duitsche Rijksspoorwegmaat-
sehappij moet 35 dagen na de aanneming
van do desbetreffende wet door den Rijks
dag gevormd zijn. Veertien dagen* |later
zal de nieuw gevormde maatschappij de
regiespoorwegen voor haar rekening over
nemen en in de daarop volgende zes we
ken zal de Franseh-Belgische spoorweg
regie worden opgeheven.
Duitschland
Commun. terreur in het Roergebied.
Terreur- en sabotage-groepen,
Volgens mededeeling van hefc Polizei-
prasidium van Gelsenkirchen is de poli
tie aldaar een organisatie van communis
tische terreur- en sah0U\ge-gT0epenwelke
reeds in April j.l. was gesignaleerd op liet
spoor gekomen. Het is ook gelukt den lei
der van de organisatie in hechtenis te ne
men. Een terreurgroep had van de partij
leiding order ontvangen, naast het uit den
weg ruimen van politic-beambten bij den
komenden economisohen strijd, de mijnen
door sabotage tot sluiting to dwingen. De
leden van deze groep trachtten dan ook
het bedrijf van verscheidene mijnen daar
door te storen, dat zij geladen kipkarren
in een schacht wierpen.
Drie leden van de terreurgroep zijn nog
voortvluchtig. De partijcentrale heeft hen
naar Tsjeckoslowakije geholpen.
België.
De mijnwerkerssfaking.
De staking thans algemeenn.
De mijnwerkers van de Bórinage hebben
zich in hun referendum met 9347 tegen
2586 stemmen voor de voortzelting van de
staking uitgesproken.
De staking in de mijnen van de Bori-
nage is thans algemeen. Men gelooft ech
ter, dat de staking niet van langen duur
zal ziju.
Spanje.
De strijd in Marokko.
Een critieke toestand.
Volgens een officieel communiqué uit
Marokko duurden in de oostelijke zone de
vijandelijke aanvallen voort. De Spanjaar
den hadden 14 dooden en gewonden. In de
westelijke zone werd het blokhuis van Le-
magrande aangevallen. Hierbij werden
twee manschappen gedood en twee ge
wond. De aanval werd afgeslagen.
Volgens de laatste berichten is de toe
stand aan den benedenloop van dé Lau
zeer critiek. Bij hier geleverde gevechten
moesten de Spanjaarden terugtrekken met
verlies van verscheidene dooden en ge
wonden.
De dood van den Riffleider Abdel Malek
en de troebelen in de zone vau Tetoean,
waarvan in de Spaansche pers melding is
gemaakt, hebben een nieuwe agitatie ver
wekt onder de stammen, die in de Fran
sche zone wonen.
Drie compagnieën zijn gezonden ter ver
sterking van de troepenmacht, die ten
"Westen van Oeërgha opcreerd.
Egypte^.
De onrust in Egypte.
Nieuwe p 0 g i n g eur tot ophitsing
De „Evening News" publiceert het vol
gende telegram uit Khartoem:
Groepen arbeiders, met hamers en stok
ken gewapend, hebben te Khartoem be
proefd een demonstratie te houden, maar
gingen hij de komst van Britsclie troepen-
afdeelingen uileen.
Uit Port Said wordt gemeld, dat ook bij
de aankomst van Britsclie versterkingen
te Khartoem ongeregeldheden voorgevallen
zijn. De aanwezigheid der Britsclie troe
pen te Port Said oefent eau geruststellen
den invloed uit.
Er worden echter overal proclamaties
aangeplakt, waarin de bevolking wordt op
gehitst, terwijl ook vlugschriften met ge-.
deelten uit den Koran verspreid worden,
waarin aangespoord wordt tot den strijd
te,gen de ongeloovigen. In de moskeeën
worden ook pogingen gedaan om aan te
zetten tot strijd tegen Engelschen -en an
dersdenkenden.
De „Times"-correspondent meldt uit
Alexandrië:
Het slagschip „Marlborough" is te
Alexandrië aangekomen. Volgens een of-
ficieele mededeeLing van de Britsclie kolo
nie zijn er krijgsraden benoemd bestaande
uit Britsclie en Egyptische officieren om
een onderzoek in te stellen naar de onge
regeldheden, welke te Atbara, Khartoem
en Alexandrië hebben plaats gehad.
Dee x-K hedive in Brussel?
De „Libre Belgique" meldt, dat de ex-
khedive, Abbas Hilmi, 2i Juli heimelijk
via Nederland iu Brussel is aangeko
men, terwijl „zijn Fransche en Egyptische
adviseurs langs andere wegen in het land
zijn gekomen en dat hij in een hotel in
hel centrum vau de siad tot diep iu den
nacht bijeenkomsten heeft gehad". Hij ont
ving zijn correspondentie -onder den naam
van zijn kamerdienaar.
Amerika.
Nieuwe opstand in Brazilië.
Het Amazon eg ebied
aangetast.
De Amerikaansche bladen maken mel
ding van de groote opsschudding, teweeg
gebracht door het nieuws omtrent een
niéuwen opstand in Brazilië, welke echter
beperkt blijft lot den staat Amazonas, die
sedert de vorige- maand geheel geïsoleerd
is geweest.
Het Braziliaansohe consulaat-generaal te
New-York spreekt het gerucht over een op
stand tegen.
Verschillende handelshuizen bobben te
vergeefs getracht, zich met de stad Manaos
in verbinding te steljen. Een der scheep
vaart-maatschappijen deelt mede, dat het
te Para kalm is, maar dat de scheepvaart
op de Amazone-rivier op last der regeering
is gesloten, terwijl verlof is geweigerd om
zich naar Manaos te begeven.
China.
Een incident te Kanton
Gevechten in de voorsteden
Eenige dagen geleden meldden de bla
den, dat een Noorsch schip in de Chinee-
sche wateren was aangehouden met een
lading wapens uit Duitschland.
Deze lading werd door generaal Sun
Yat Sen, die in Kanton zijn -hoofdkwar
tier heeft, in beslag genomen. De wapens
waren bestemd voor Chineesche vrijwilli
gers.
Nader meldt de „Times" uit Hongkong:
Daar zij een aanval vreezen, zijn de
president en de vice-president van het
vrijwil]'gercorps der kooplieden te Kan
ton, onder wie de voorzitter van de kamer
van koophandel, gevlucht.
Zij hebben verklaard, dat de in beslag
genomen wapens met officieele toestem
ming waren ingevoerd, welke vergunning
plotseling en zonder opheldering werd in
getrokken.
Tweeduizend ongewapende vrijwilligers
hebben een bezoek gebracht aan het
hoofdkwartier van Sun Yat Sen en dreig
den met een algemeene staking.
Volgens berichten van den Amerikaan-
schen consul-generaal te Kanton, hebben
in de voorsteden van Kanton hevige ge
vechten plaats.
BaNN£!lflLAI@D
DE LEERAAR EN ONDERWIJZER
ALS BEROEPSKEUZE-VOORLICHTER
Een der functies die de meeste onderwij
zers en leeraars min of meer onbewust uit
oefenen. is de taak van de voorlichting bij
de beroepskeuze.
Of men onderwijzer is aan een volks
school of aan een M.U.L.O.-school, of men
leeraar is aan H.B.S. of Gymnasium of
men werkt aan een internaat o£ exter-
naafc, iedere onderwijzer of leeraar in wien
z'n leerlingen een oee.jfe vertrouwen, heb
ben, en vetarover ze dus ook wel eens
thuis ietsvvértellen, .krijgt vroeg of laat
bezoek van vader of moeder, van oudere
broer of zus of voogd om toch eens te
vragen, wat er uit dien jongen of dar
meisje groeien moest. En misschien nog
vaker geven ze dat advies ongevraagd,
langs den neus weg. in de klas, bij het
boofdrekenen of het lezen, bij aardrijks
kunde- of geschiedenisles, bij oeconomie
of literatuur, als de een of ander eens een
heele góede of heele slechte beurt maakt.
En zoo'n advies weegt vaak heel zwaar.
De ouders spelen het »it als een orakel,
'soms. ,.De meester heeft hefc gezegd" is
dikwijls de eenige, de allereenigste reden
waarom een bepaald beroep wordt ge
kozen.
Hoe komen nu leeraar én onderwijzer
aan de noodige kennis en ervaring, d e
ze als beroepskeuze-voorlichter noodig
hebben?
Och, laten wij het maar aanstonds open
lijk erkennen: dat zuigen ze allemaal uit
hun duim. Ik zou wel eens willen weten
hoeveel Nedeilandsche leeraars en onder
wijzers zich althans een klein beetje
eingebend aan 'beroepskunde 'hebben ge
waagd. Natuurlijk zijn er veel heele wijze
mannen, en vrouwen onder hen, die weten
wat. ze in zoo'n geval zeggen en doen of
zwijgen en laten moeten; maar een des
kundig oordeel is' het toch hoogstens in
één van de duizend gevallen.
Er ontbreekt dus iets heel ernstigs aan
de opleiding onzer leeraars en onderwij
zers; wat niet zoo maar in een hand
omdraaien met wat paedagogie. levenswijs
heid of menschenkennis i's goed te maken
Daartoe is een vacantie-leei-gang de aan
gewezen weg. "Welnu, er wordt zoo'n vacan-
tie-ieer°:ang gegeven dit jaar op 27 en 2S
Augustus a.s. te Utrecht. Secretariaat:
Drift 1012, aldaar. Kosten f 3.Deel-
nemevs zijn er- al genoeg-. Reeds meer dan
honderd toegangskaarten werden afgegeven
Maar ze "komen nog bijna üieelemaal niet
uit onderwijzerskringen. En ook typische
de heele kleine plaatsen interesseeren zich
hie.r bliikbaar meer voor dan de groote
steden. Zelf weten.
JAC. VAN GINNEKEN, SJ.
Utrecht, 13 Augustus 1924.
Weldadigheidspostzegels.
De opbrengst voor de kinder
bescherming.
De Minister van Binnenlandsche Za
ken en Landbouw heeft besloten dat de
netto opbrengst van do omstreeks Kerst
mis te vevkoopen weldadigheidspostzegels
dit jaar zal worden bestemd voor de kin-
d e r.b e s oh e r m i n g.
De Minister, van meening, dat een krach
tige en tijdig ingestelde propaganda aan
den opbrengst van den verkoop zeer ten
goede kan komen, heeft tot- den Neder
landsehen Bond tot Kinderbescherming
het verzoek gericht zich met 4e propagan-
da te belasten.
HET VOORNAAMSTE HIEU^^T
BUITENLAND
Naar gemeld wordt, hebben de Duit
schers op de conferentie te Lenden toege
geven De Rcer zal ontruimd worden bin
nen den termijn van een jaar. Daarmede
is de laatste greote hinderpaal verwijderd.
Ongunstige berichten over den opstand in
Marokko.
De cnrust in Egypte is nog geenszins be
daard. Engelsche oorlogsschepen zijn ge
zonden.
Nieuwe opstand in Brazilië.
Veertien arbeiders in een Belgische mijrt
bedolven. (Buitenlandsche Berichten).
BINNENLAND
Bij wijziging van de Gemeentewet wordt
de forensenbelasting losgemaakt van do
Gem. inkomstenbelasting en werden de be
palingen omtrent deze laatste herzien (2o
eri 4e blad).
Het wetsontwerp tot wijziging van da
Leerplichtwei is ingetrokken (4de blad).
Omstreeks Kerstmis zullen hier te lands
weidadïehoidspostzrgels werden uitgegeven
ten bate van kinderbescherming.
LEIDEN
Gouden Priesterfeest van Deken Dessen*
Benoeming tot Kanunnik van hel Ka
thedraal Kapittel en Officier in de Orda
van Oranje-Nassau (2de blad).
De a.s. Winkelweek te Leiden (4e blad).
De film van het Intern. Euch. Congref
komt reeds deze maand hier ter stede.
OMGEVING.
Priesterfeesten van prof. Groenen tv
Warirond en Rector Huf te Noordwijker-
hout (2dè blad).
Onze Geïllustreerde Pagin?
Onze foto-pagina van heden bevat o.a.r
Koninklijk Bezoek aan Hilversum Onzo
overwinnaars in üe Olympische Spelen en
eenige andere Sportfoto's Portretten
van ex-kroonprins George van Saksen en
Charles G. Dawes, republ. candidaat voor
het Vice-presidentschap der Ver. Staten.
Uit de sigarenindustrie.
Tengevolge van den onzekeren toestand,
geschapen door de in uitzicht gestelde ver
hooging der tabaksbelasting, waaromtrent
den fabrikanten nog steeds geen mededée^
lingen zijn verstrekt, ziet de N. V. Sigaren
fabriek v.h. Gebrs. Majoor, te Beverwijk,
zich genoodzaakt met ingang van heden
honderd sigarenmakers te ontslaan al
dus lezen wc in hefc „Hbld."
Naar Duitschland terug
Dinsdag gaan per extra-trein, 2 u. 16
van Amsterdam G. S., p 1. 500 Duitsche
kinderen, die door bemiddeling van het
comité-mevrouw Nieuwenhuis te Leiden
in verschillende plaatsen van Nederland
hebben vertoefd, naar hun vaderland terug
KEESKKIEUWS
60-jarig priesterfeest em, Pastoor
G. J. H. Kuypers,
De zeereerw. heer G. J. H. Kuypers, rus
tend pastoor thans verblijvend in „Ü9
Deo" t© Haarlem, herdacht gisteren den.
dag, waarop hij voor 60 jaar werd priester
gewijd. Wegens den gezondheidstoestand
van den jubilaris werd dit feit niet'feeste
lijk herdacht.
40-jarig Priesterfeest Pastoor
Dr. Th. M. Vlaming.
Donderdagmiddag wapperden enkele
vlaggen van de molens in den omlick van
de gemeenten Berkel en Rodenrijs en in'
de langgerekte gemeenten zelve hoJuen.
alle parochianen en ook andersdenkenden,
dc driekleur uitgestoken ter gelegenlu-'d
van liet 40-jarig priesterfeest van den be
minden herder, den Zeereerw. pastoor dr.
Th. M. Vlaming, die bijna een 10-tal jaren
met hun zielszorg is heiast.
Om 6 uur in den avond arriveerde do
Eenv. jubilaris aan het station Rodenrijs
En toen hield pastoor Vlaming zijn
joycuse entree in de parochie. Voorop ro
den een paar kleurige herauten met schol-
terende trompetten, waarachter tweo
„pauselijke" gendarmen, die een aardig
effect maakten. Achter de leden van het
jongenspatronaat in keurig costuum. per
fiets, volgde het rijtuig met den jubilaris
voorafgegaan en gevolgd door een 50 rui
ters van de eerewacht en nog enkele „pau-
