15e Jaargang. WOENSDAG 6 AUGUSTUS 1924 No. 4529 Ste Smióohd Sow/^omt DeABONNEMENTSPRIJSbedraegt bi] voorafbetaling Voor Leiden 19 cent per week 12.50 per kwartaal, jBij onze Agenten 20 cent per week 12.60 per kwartaaL pranco per post I 2.95 per kwartaaL Bet Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonn6*s ver* krijg baar tegen betaling van 50 ct. per kwartaaL bij voor uitbetaling. Afaonderljjka nummers 5 ct,, met Geïllustreerd Zondagsblad 9 ct Dit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN TgL. INT. ADMINISTRATIE 933 REDACTIE 15 GIRONUMMER 103003 a POSTBUS No. II DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: Gswona a d vertan tISn 30 oenl por rageft Voor Ingezonden Mededeelingen wordt bei a dubbele van het tarief berekend. 8 Kleine^ advertentlön, van ten hoogste 80 woorden, waarlq betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en vee* huur, koop en verkoop 10.50. Dit nummer bestaat uit torso bladen. Principes bij de opvoeding. Ortze Kerkelijke Overheid staat sedert korten tijd niet meer alleen met haar ver maningen inzake de kleeding der vrouwen. Zoo heeft te Hilversum de Kerkeraad der Geref. Kerk, naar „De Rolt." meldt, het noodig geacht tot de vrouwelijke le den der Kerk een vermaning le richten Sich behoorlijk te kleeden, vooral als ze Jer kerk gaan. Men heeft gelezen, dat in een gemeen teraad die van Emmen behandeld Js geworden een voorstel van B en W., flat als strekking had, een onbehoorlijke Sleeding der onderwijzeressen te voorko men, en over welk voorstel de stemmen bobben geslaakt. Naar aanleiding van dit laatste willen Vfij wijzen op de houding van eenige (rader wijzers-vereenigingen. Over de<ze aanvulling had n.l. de wet houder van onderwijs het advies inge wonnen van de onderwijzersorganisaties in de gemeente. Het Nederlandsch Onder wijzersgenootschap adviseerde om niet tot (Aanvulling te besluiten, daar het onge- Wenscht is om de vrijheid van de onder wijzeressen wat betreft hare kleeding aan te tasten en dat laag uitgesneden ldee- \3ing met korte mouwen in hygiënisch op dicht gewenscht is. Door den Bond van Schoolhoofden werd er op gewezen dat .aormale menschen, volgens zijn meening, geen aanstoot zouden nemen aan die klee ding en phnormale met bepalingen toch •.niet in het rechte spoor zijn te houden.... Ziehier eenige.principes 1 De v r ij h e i d des onderwijzeressen wat betreft hare kleeding mag niet worden aangetastEen „vrijheid" nl. om er gernis te geven, om de vrouwelijke waar-^ ttigheid neer te halen, De moderne kleeding, zooals die ge- Ihaakt wordt, zou hygiënisch zijn. terwijl ieder geneesheer veel gemakkelijk ter het tegenovergestelde met bewijzen iou kunnen staven, En verder die „normale menschen", welke in het adres van den Bond van \fechoolhoofden worden aangevoerd. 't SDoet ons denken aan het bekende: Dem Sleineai ist alles rein, vrij vertaald: Aan ïen slecht mensch valt toch niéts meer te Wierven! Wij weten niet, of het gemeentebestuur uan Emmen met zijn voorstel practisch lin tactisch handelde omdat wij te wei nig weten van de feitelijke, locale omstan digheden hoeweb in bet- algemeen go- bomen, het zéker is, dat genoemd ge meentebestuur daarmee een navolgens waardig voorbeeld heeft gegeven. De be strijding van dit voorstel in de bovenge noemde adressen is en hierop willen wij ook vooral de aandacht leggen droevig typeerend voor het g e m is aan principes bij neutrale jeugd-opvoeders,. feij de opvoeding worden toch waarlijk wel andere principes vereischt, dan waarvan de samenstellers dier adressen blijkbaar doordrongen zijn. HSJITEflLABlO De Londensehe conferentie. S)e eerste vergadering met de Duitschers. De officieele, onbelangrijke dag. Gisterenmiddag is de eerste voltallige sit ting van de conferentie der geallieer den, waaraan de Duitsche afgevaardigden ileel nemen, gehouden. De bijeenkomst was niet van langen lïuur; en een nieuwe volltallige zitting wordt heden gehouden; tegen dien tijd 'noopt men, zullen de Duitsche gedelegeer den gelegenheid hebben gevonden, om ten. minste een voorloopig onderzoek van de documenten, door de geallieerden ver strekt, in te stellen. Behoudens goedkeuring van de Duit- schors zal men vermoedelijk een gedrags lijn volgen van talrijke meer of minder officieuse bjieenkomsten tusschen de hoof den van de delegaties der geallieerden en die der Duitschers en het vormen van nieuwe commissies, om de technische vraagstukken op te lossen. De zitting van gisteren werd geopend met een korte rede van den Britschen premier, die de Duitsche vertegenwoordi gers verwelkomde. Hij legde er den na druk op, dat de verantwoordelijkheid, die op de schouders van de gedelegeerden is gelegd, wordt aanvaard, niet omdat dit niet anders kan, maar eerder tengevolge van het algemeen verlangen, een ernstige en eerlijke poging in het werk te stellen, om de VSö-plicktingen, waaronder men zijn handte.ekening heeft geplaatst na te komen, na het houden van beraadslaging, waarbij iedere partij eerlijk zal worden gehoord. Het herstel van wederzijdsch vertrou wen is een eerste factor voor een vrucht bare samenwerking van de naties. Zij zien in het plan van de deskundigen een me thode, die aan het Duitsche volk de vrij heid en den vrede kan brengen en zoo doende de voornaamste voorwaarden voor de vrije economische ontwikkeling aan Duitschland waren teruggegeven, zou het Duitsche volk zijn geheele kracht be steden aan de nakoming van de zware verplichtingen, die uit het plan voort vloeien. Dr. Marx bevestigde de verklaring van de Duitsche regeering, dat het plan van de deskundigen beschouwd wordt als een ge schikte grondslag voor de oplossing van het herstelprobleem en voegde er aan toe, dat de regeering, in de verwachting, dat op de conferentie overeenstemming zal worden beriekt, reeds haar toestemming heeft, gegeven tot het opmaken van wetten, die -door de organisatiecommissie, op de basis van het rapport zijn ontworpen. Mac Donald dringt op spoed aan Na de rede van rijkskanselier Marx merkte Mac Donald op luchtigen, in het geheel niet officieelen toon op, dat wel geen van de deelnemers het verlangen zou koesteren om thans reeds met de za kelijke besprekingen te beginnen. De Duitsche delegatie zou na haar lange reis wel vermoeid zijn. Mac Donald overhan digde daarop aan den Duitschen rijks kanselier een gedrukt memorandum, dat den tekst van de Parijsche overeenkomst en de bekende besluiten van do drie com missies der Londensehe conferentie bevat te. Hij verbond hieraan het verzoek, dat de Duitsche delegatie haar eventueele be zwaren en tegenvoorstellen zoo spoedig mogelijk, zoo het kon, reeds 's avonds of hedenochtend bij de conferentie zou in dienen, opdat men zoo spoedig mogelijk met de zakelijke besprekingen zou kunnen beginnen. Alle delegaties verlanden onge twijfeld, de besprekingen zoo vlot mogelijk tot een goed einde te brengen. Men had reeds zoo vaak de nachten te hulp geroe pen en men kon dit weer doen. Het zou zeer gewenscht zijn, aldus Mac Donald, wanneer het gelukte om nog vóór Zaterdag tot een bevredigende overeen komst te komen. Persoonlijk zou het hem veel genoegen doen, wanneer hij gevolg kon geven aan zijn plan om Zondagmor gen met verlof naar Schotland te gaan. Dit laatste kwam er zoo gemoedelijk en ongedwongen uit, dat een vroolijke lach op aller gelaat kwam. De rijkskanselier ant woordde, dat de Duitsche delegatie zeker al het mogelijke zou doen om de bespre kingen te bespoedigen. De leening. Pierpont Morgan, de bekende Anieri- kaansche bankier, is te Londen aangeko men. Hij stelde zich direct in verbinding met zijn mede-firmanten, die reeds te Lon den aanwezig zijn en met de Amerikaan- sche deskundigen. Later op den dag had hij ook met ver schillende chefs der geallieerde delegaties besprekingen. Naar in de city verluidt, zullen de ban kiers -op het einde dezer week het resul taat der conferentie onderzoeken. Intus- schen zullen zij ook met de commissie van herstel en de Duitschers over de voor waarden der leening onderhandelen. Maan dagmiddag zal dan een algemeene bespre king der bankiers plaats- vinden, waarin een definitieve beslissing omtrent de lee ning zal worden genomen. Uit andere dingen zou echter blijken, dat het bericht volgens hetwelk de bankiers nu met het resultaat der besprekingen ac- coord gaan, wat voorbarig is. Een tweede verklaring van Mac Donald. Over de militaire Roer ontruiming. In-een tweede verklaring, die Mao Do nald in het Lagerhuis aflegde, zeide hij o.a., dat vele aspecten van de groote kwest ies onangeroerd zijn gebleven. De Brit- sche rgegeering zal er 'echter niet in toe stemmen, dat er een Britsche soldaat één minuut langer in Keulen blijft dan noodza kelijk is ter uitvoering van de verplich tingen door het vredesverdrag opgelegd. Wat betreft do Roerkwestie, verklaarde Mac Donald, dat de economische en mili taire factoren zoo nauw met elkaar in ver band stonden en zoo innig waren ver mengd, dat hij niet geloofde, dat de Fran- sche openbare meening blind zou zijn voor de verplichtingen door haar regeering op zich genomen. Tenslotte zeide Mac Donald, dat hij ge loofde, dat in de naaste toekomst een ar bitrage-lichaam zou worden ingesteld, dait omtrent betwiste punten in het verdrag van Versailles zou beslissen. De Commissie van Herstel. Barthou heeft den geallieerden premiers een ontwerp voorgelegd, over de volmach ten, welke aan de commissie van herstel zullen worden verleend, teneinde de ver- schillendo vraagstukken te kunnen rege len en de onderhandelingen met de Duit schers te kunnen voeren. In de conferentie der geallieerde minis ters van financiën is van Fransche zijde een voorstel ingediend om het aandeel, dat ieder land in de schadevergoedingsbe talingen zal krijgen, opnieuw te regelen. In ingelichte kringen ziet men hierin een aanwijzing, dat langzamerhand ook het vraagstuk der intprgeallieerde schul den te berde zal worden gebracht. Engeland. De lersche kwestie. Het ongeduld in het lersche parlement. De situatie der lersche grenskwestie is volgens de „Daily Express-" als volgt: President Cosgrave had Zaterdag den na druk gelegd op de noodzakelijkheid tot on middellijke wetgevende maatregelen, maar de Brilsche minister had hem er van overtuigd, dat uitstel onvermijdelijk was. De regeering immers wist, dat het hoo- gerhuis izou weigeren het wetsontwerp thans in behandeling te nemen en dal het zelfs de tweede lezing tot den herfst zou willen uitstellen, opdat nieuwe pogingen zouden kunnen worden aangewend, om tot een minnelijke schikking te komen. Het gisteren door de regeering geno men besluit, dat heden aan het lersche kabinet zal worden medegedeeld is, dat het parlement in plaats van op 28 Octo ber op 140ctober zal worden bijeenroepen Men hoopt, dat aldus tegemoet wordt ge komen aan de wenschen van het lersche parlement, vooral daar de regeering be reid is, het parlement vroeger bijeen te roepen, indien de gebeurtenissen in Ier land dit noodzakelijk mochten maken. Het blijkt echter, dat de toestand voort durend moeilijker wordt. Terwijl Cos grave Zaterdag bij zijn onderhoud in Londen er in toestemde, dat de noodwet geving inzake de grcnsregeÜng tot het najaar zou blijven gusten, verneemt men thans, dat zijn kabinet deze aLpraafc niet kan goedkeuren. Dit besluit, waardoor de crisis acuut wordt, vooral omdat de republikeinsche partij door het uitblijven der grensrege ling een geducht wapen in handen krijgt, zou de aanleiding zijn geweest van de reis van Thomas en Henderson naar Dublin, waarvan eerstgenoemde morgen een verklaring in het Lagerhuis zal afleggen. Do „Daily Mail" van hedenmorgen meldt, dat een i uur voor het einde der conferentie een overeenkomst onmo'gelijk scheen. De krachtige houding der verte genwoordigers der Britsche regeering leidde evenwel tot een voorloopige rege ling. Het blad verneemt, dat de lersche ministers hun goedkeuring verleenden aan het plan, dat de Britsche regeering een wet zou indienen, d'ie op 14 October zal worden behandeld. De Engelsch—Russische conferentie. Afgebtokein en tjoloh weer niet. Nadat de EngelschRussische confe rentie 21 uur ïang onafgebroken had voortgeduurd, is zij geëindigd, zonder dat een resultaat werd bereikt. De onderhan delingen zijn gestuit op de eischen der Britsche effecten-bezitten en andere Brit sche eischen. De Engelsch en deden belang rijke concessies, doch zeiden, niet verder te kunnen gaan. Het is echter niet geheel uitgesloten dat de onderlïcindeKngen zullen worden her vat. Deze -mogelijkheid sch'ijnt te worden bevestigd door het heit. dat de ondermi nister van buitenlandscne zaken, Ponson- by, die MacDonald als voorzitter van de Engelsch-Russische conferentie verving, eerst morgen in plaats van vandaag een verklaring over de conferentie ïh het La gerhuis zal afleggen. Het mislukken der conferentie zou een échec voor MacDonald beteekenlen en een verdere bedreiging van Britsch-Indië met communistische propaganda, een verster king van den band tusschen Japan, Raden-Rusland en Duitschland. Dit laat ste wordt echter weer beïnvloed door het verloop der onderhandelingen met de Ver. Staten. Nederlandsche belangen zijn bij dit alle3 zeer betrokken. Wat in Britsch-In dië, trouwens in geheel Azië, door de Rus sen geschiedt, heeft invloed on opze ko loniën. De werkloosheid neemt toe Het aantal ingeschreven werklocteen blijft in Engeland nog langzaam toene men. Het bedroeg op 28 Juli 1.048.000, bijna 6216 meer dan de week tevoren. Duitschland. De crisis In den Duitschen mijnbouw De Bergarbeiterzeitung, het blad van den ouden mijnwerkersbond, deelt over de economische crisis in den Duitschen mijn bouw de volgende uitkomsten van een rondvraag mee: In het Roergebied zijn 10 tot 50.000 mijnwerkers werkloos. Een aantal mijnen aan den zuidkant van het Roergebied zijn geheel stopgezet. In Sak sen zijn duizenden mijnwerkers in andere beroepen overgegaan. In Midden-Silezië wordt slechts 4 dagen per week gewerkt, in Oberfranken, in Hannover en het Ib- benbürenerbeken zijn bijna alle mijnbe drijven stopgezet en op de overige is de exploitatie sterk beperkt. Van de bruin- koolmijnen staan die bij Düren stil. In het Westerwald is nog slechts de helft van het personeel aan het werk. In de kali-mijnen zijn zeer veel arbei ders ontslagen. Van de 220 kolenmijnen staan thans 154 tijdelijk geheel stop en in de overige is de werktijd zeer aanzienlijk ingekrompen. In den erts-mijnbouw werkt nog slechts een klein deel van het personeel. Hetzelfde geldt voor den mijnbouw in de streek van Maasfeld en in de granietgroeven. Behal ve in Thuringen staan bijna alle steen groeven stil. Het RijnMainDonau-kanaal De Weensche „Sonntags- und Montags- zeitung" heeft van wel ingelichte zijde vernomen, dat het ontwerp voor een Rijn MainDonau-kanaal, dat door Duitsch land, Oostenrijk Hongarije, Joego Slavic, Bulgarije en Roemenië zal loopen, en bij Braila in de Zwarte Zee zal uitmonden, in het laatste stadium voor zijn verwezen lijking is. Daar evenwel in Europa de noo- dige geldmiddelen ontbreken zal getracht worden, Amerikaansch kapitaal voor de uitvoering van het plan te krijgen Reeds du zouden vertegenwoordigers van Amerikaansch kapitaal in Europa zijn geweest om het plan te bestudeeren. De internationale Donau-commissie te Press- burgg heeft aan het blad medegedeeld, dat zij liet zou toejuichen, als het kanaal tot stand kwam, daar dit een directie verbin ding zou vormen tusschen de Engelsche en Nederlandsche kusten en de Zwarte Zee. Dit was reeds een ideaal van Karei de Groote; na 11 eeuwen schijnt het plan verwezenlijkt te worden. Uit de Palts De regeering van de Palts te Spiers heeft nieuwe lijsten gekregen met namen van 1100 uitgezette personen, wier uitzet ting door de Rijnland-commissie wordt ingetrokken. Deze maatregel betreft vrij wel uitsluitend spoorwegpersoneel. De Sovjetgezant te Berlijn terug De Russische gezant te Berlijn, Kres- tinski, is weder op zijn post teruggekeerd. Zondag had hij met Stresemann een lang durig onderhoud. Polen. Russiche grensroovers in Polen Een dorp uitgeplunderd Het stadje Stolpe nabij Wilna is in den nacht van Zondag op Maandag door een rooverbende uitgeplunderd. Ongeveer hon derd man, zwaar gewapend, drong de stad binnen en stelde op de hoeken der straten machinegeweren op. Ook bezetten zij de openbare gebouwen. Zij plunderden de woningen eh winkels en openden de gevangenis. Verschillende politieagenten werden gedood. Poolsche cavalerie achtervolgde de ben de en wist haar in de nabijheid van de Russische grens uiteen te drijven. Het grootste deel kon zich echter over de Rus sische grens in veiligheid te brengen. De Russiche grenswachtzou op de Poolsche troepen hebben geschoten. Slechts een der bandieten is gevangen genomen. Hij be weerde, dat de bende op Russischen bo dem georganiseerd was. In den Poolschen ministerraad is men van plan, naar aan leiding hiervan diplomatieke stappen te Moskou te doen. Balkan-Staten. Dreigende revolutie In Bulgafijo. Een hospitaal-systeem In de Zuid-Slavische grensstad Zaro- brod zijn volgens den correspondent van de „Voss. Ztg." te Bëlgrad gisteren, twee Bulgaarsche oud-ministers gearresteerd, in gezelschap van een overste. De ministers vertelden, dat zij eenige dagen tevoren uit de gevangenis naar het hospitaal waren overgebracht, ofschoon hun niets mankeer de. Zulk overbrengen naar een hospitaal heeft volgens hen in Bulgarije steeds plaats, wanneer men lastige elementen ge makkelijk uit den weg wil ruimen. In het hospitaal bevonden zich nog 3 andere lot- genooten, die bereids officieel als over leden door onbekende oorzaak waren op gegeven. De overste hielp de ministers echter ontvluchten. Zij voorspellen een spoedige revolutie in geheel Bulgarije. Het communisme op den Balkan. Tegen het communisme dat in Roeme nië, Bulgarije en op den geheelen Balkan meer en meer veld wint en de veiligheid en de rust bedreigt, hebben zich in Bul- HET VOORNAAMSTE NIEUWS. BUITENLAND De eerste conferentie met de Duitsche delegatie te Londen. Weder een verklaring van Mc. Donald] over de Roer bezetting. Het al en niet verbreken der Russischs conferentie. Een revolutie in Bulgarije zeer drel* gend. Hughes' rondreis in verband mei plan nen tot een nieuwe Cntwapeningsconfej rentie. BINNENLAND. Koninklijk Bezoek aan Zeelad. Benoemingen in het Bisdom Haarlem (Kerknieuws, 2de blad). garije in verscheidene steden burgerwach ten gevormd om de orde te bewaren. Te Brazigour beproefden 'de communisten de commune uit te roepen. Dank zij den krachtigen tegenstand van de georgani seerde burgerwacht werd de beweging on derbroken. De bewering dat Bulgarije zijn leger versterkt en de reservisten onder de wapenen geroepen heeft, zonder verlof der "lieerde controle-commissie is onge grond. Het betreft hier burgerlijke orga nisaties, die zich ter beschikking van do regeering gesteld hebben om de orde in het land te handhaven. Amerika. Een nieuwe ontwapenings-conferentie? De reis van Hughes Het „Berliner Tageblatt" verneefht uit New York, dat de Amerikaansche regee ring groote plannen koestert voor een nieuwe ontwapeningsconferentie. Men wacht op Hughes' terugkeer uit Europa, om den voorarbeid met kracht aan te grij pen. Genoemde staatssecretaris zou in de ver* schillende hoofdsteden, die hij bezocht, de kansen van zulk een conferentie onder zocht hebben en zeer hoopvolle indrukken hebben opgedaan. De eerste conditie is echter, dat het herstelprobleem niet lan ger als een politiek probleem wordt be* handeld. BIHBT ,mo Koninklijke besluiten N otariaat Bij K. B. is benoemd tot notaris bin nen het arr. 's-Gravenhage, standplaats 's-Gravenhage, W. C.. J. J. baron van Voorst tot Voortst, oud-notaris, to 's-Gra venhage en oud-lid van Ged. Staten van Zuid-Holland; binnen het arr. Leeuwar den, standplaats: Heerenveeen J. J van der Hey, cond.-notaris Oranjewoud; Balk, _em. Gaasterland L. K. van Giffen notaris Sint Anna Parochie; Sneek: E. Elema, notaris Oldebroek; Drachten: J. de Jon°\ cand.-notaris Leeuwarden; binnen het arr. Almelo, standplaats de gemeente Goor: jlir. G. Stern, thans notaris Neede. Bij K. B. is aan 0. M. F. Haffmans, op zijn verzoek, mei 1 October eervol ont slag verleend als notaris te Helden. De Kamer-vacature-Hugenholtz. Wegens het bedanken van den heer J. J. Reynder, te Utrecht, heeft het Centraal Stembureau in de vacature-Hugenhollz tot lid van de 2e Kamér benoemd ver klaard den heer B. J. J. Wijkamp, lid van Ged. Staten van Utrecht, te Baarm Het verblijf van Z. Em. Kardinaal van Rossum te Wittem Z. Em. Kardinaal van Rossum verleen de gisteren aan de geestelijkheid van het dekenaat Gulpen, die in het klooster Wit tem ter gelegenheid van het feest van den H. Alfonsus was samengekomen, een audiöntie. De hoogeerw. deken Sehroeders heette Z. Em. in naam van het dekenaat harte lijk welkom en bracht in herinnering, boa veel Wittem aan zijn vroegeren Professor en Rector, thans Kardinaal, verschuldigd is. Ook herinnerde Z. Hoogeerw. aan bet schitterend verloop van het Eucharistisch Congres. De Kardinaal dankte allerhartelijkst voor de vriendelijke woorden en sPr^ over het Congres als over 'n „overweldi gende" manifestatie ter eere van den Goddelijken Zaligmaker. Vorder verhaalde Z.Em. nog de aardiga bijzonderheid, hoe Z.Em. n.l. Vrijdag voor het veTtrck uit Iserlohn in Zwitserland naar Amsterdam door heeschheid waa overvallen, ja Zaterdag heel en al dé stem verloren had. Maar do Zustorkens hadden gebeden, en Zonda* was plotseling het ge* bruik der stem teruggekeerd. J.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1924 | | pagina 1