Het Internationaal Eucharistisch Congres te Amsterdam. 15e Jaargang. MAANDAG 28 JUL! 1924 No. 4206 Se Êeid^h^SoiiAomt ^ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bi] vooruitbetaling Voor Leiden 19 cent per week f 2.50 per kwartaal. Bij onze Agenten 20 cent per week 12.60 per kwartaal. Franco per post I 2.95 per kwartaal. Pet Geïllustreerd Zondagsblad fs voor de Abonné'a ver krijgbaar tegen betaling van 50 ct. per kwartaal,-bij voor uitbetaling. Afzonderlijke nnmmera 5 ct., met Geïllustreerd Zondagsblad 9 ct. Dit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen L Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN T£L. INT. ADMINISTRATIE 935 REDACTIE 15 GIRONUMMER 103003 1* POSTBUS No. II DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGTt Gewone a d verten tld n 30 eenl per regelt Voor Ingezonden Mededeelingen wordt het s dubbele van het tarief berekend. s Kleine adverlentfën, van ten hoogste 80 woorden, waaria betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en vei* huur, koop en verkoop 10.50. DE HEMEL IN HET STADION: PLECH TIGE MIS, PLECHTIG LOF, PLECHTIGE PROCESSIE. AMSTERDAM, Zondagavond 27 Juli 1924. Nu ik ga schrijven over hetgeen mijn oogen vandaag voor heerlijks gezien en mijn ooren voor schoons gehoord hebben ,j het Stadion, maak ik eerst het goud van mijn vulpen schoon en smeek der zonne liet goud, waarmee ze vandaag de plech tigheden heeft beglansd, te willen smelten tot inkt, opdat ik moge schrijven met gul den letteren, want iets mooiers zag of hoorde ik nimmer. Om half 10 vanmorgen begon de ponti- fikalo Mis van den Kardinaal-legaat Van Ressum, doch reeds om 8 uur vlogen volle taxi's en volle trams naar het terrein, en de nabijheid van het Stadion was 't, alsof heel Amsterdam leeg liep. Ik was er bijtijds en vond er een genoe gen in, vanaf mijn hooge plaats de reus achtige tribunes zich te zien vullen. In de „03 boven den hoofdingang bespeurden ire alras den minister-president jlir. Ruys de Beerenbrouck, zittende tusschen de Excellent'es Aalberse, minister van Ar beid. en van Swaay, minister van Water staat. Achter hen zat staatsraad mr. Rom- me. Midden in bet Stadion was een fijn altaar opgericht onder een groote, blanke overhuiving, en daaromheen was eene zich uitstrekkende weelderige plant- en bloemenversiering aangebracht, die aan de eene zijde een weidsche ruimte voor een priesterkoor, aan den anderen kant een uitmuntende staanplaats voor de honder den zangers bood. Deze versiering was gelegd door do Boskoopsche kweekers volgens plannen van den tuinarchitekt Mathot? die ook zorg had gedragen voor de opluistering van de Magdalenakerk en van het paviljoen, waarin de Kardinaal-legaat vertoefde onmiddellijk na zijn aankomst Dinsdagavond j.l. aan den Dokkumer steiger. Reeds een zestigtal bisschoppen en pre laten hadden plaats genomen in het pries terkoor, toen, om 10 minuten voor tienen Kardinaal van Rossum onder Tuide toe- jirchingen het Stadion betrad. Behalve zijn gewoon gevolg bevonden zich bij.hem 24 maltezerridders en de zeven andere met cappa magna bekleede Kardinalen, en wel deze volgorde: kard. Bourne, aartsbias. .in Westminster; kard. Piffl, aartsbis schop van Wcenen, kard. Dubois, aartsbis schop van Parijs, kard. Bertram, aartsbis schop van Breslau, kard.- Schulte, aarts- bisschop van Keulen, kard. Reig y. Casa- nofa, aartsbisschop van Toledo en. Zijne Eminentie Luigi Sincero, kurie-kardinaal te Rome. Toen allen gezeten waren, deelde Kongresvoorzitter Mgr. Heylen mede, dat van den Paus het volgende telegram was ingekomen: „De H. Vader, gedurende deze heuge lijke dagen in den geest en met het hart tegenwoordig in Amsterdam, dat door plechtige vergaderingen de glorie van Je sus' Hostie viert, dankt Uwe Hoogwaar digheid en door Haar alle kongrcss:sten 'voor de hulde van kinderlijke liefde en voor de gebeden, tot Zijne intentie gestort, schenkt hun volgaarne den apostoli- schen zegen, den wensch hernieuwend, dat Jesus in de H. Eucharistie meer en moer Z;jn rijk van broederlijkheid, verzoening vrede uitbreide in de zielen, de fami- liën en de gansche maatschappij." Kardinaal GASPARRI. Toen Mgr. Heylen uitgesproken bad, to'd een lava van jubelgeluid van de tri- bunou. Na het zingen van de Terts nam de plechtige Mis een aanvang. Z Em. do Kardinaal-Legaat werd geas sisteerd door de navolgende Hoogeerw. heeren: Mgr. dr. A. G. Mr Schaepman (van Utrecht) als presbyter-assistens, Mgr. A. Hermus van 's-Hertogenbose'h) als diaco nus throni a dextris; Mgr. A. J. Holiër- hook (van Haarlem) a]s diaconus throni a sin'stris; J. J. J. van den Biesen (van Breda) als diaconus missae en M. W. H. Banduin (van Roermond) als sub-diaco nus missae; naast den caeremoniarins van den Kardinaal mgr. Dante was ook de hoogeerw. heer plebaan Westerwoud't cae^ Temoniarrus; verder een staf van lagere helpers, waaronder acht fakkeldragers, neomysten van het Seminarie Warmond. De Kardinaal deed de voriefmis van het H. Sakrament van Mirakel, waar van de wisselende gezangen werden uitgevoerd door Studenten der groots seminariën, terwijl voor de vaste stuk- hen genomen werd de gregoriaan- fiche Mia De Angelis, die gezongen jtverd door 3000 leerlingen van Amster damse he scholen. Al deze zangers stonden onder leiding van pater D. van der Geest OP. 'Indrukwekkend was heft bazuinge schal onder de Konsekratie, waarvoor ge bruikt werden de schalmeien van Sint Pieter te Rome, wier fijn-gefileerde tonen aa'Q den hemel herinnerden. Treffonld -ook ^aa de pauselijke zegen, dien! de Kardi naal na de Mis gaf en machtig klonk het Kongreslied, begeleid door de klanken van het Harmoniekorps van Goulmy en Baar uit 's Hertogenbosch. Spontaan hief al het volk daarna nog eens aan het „Aan U, o Koning der Eeuwen",, waarna de Kardi naal-legaat met heel zijn gevolg, alle kar dinalen, bisschoppen en prelaten onder donderende toejuichingen het terrein ver liet. Ik dacht bij het heengaan, dat ik het schoonste van m:jn leven gezien had, maar wat vanmiddag op het Stadion gebeurd is, overtreft wellicht nog het overige. - Het Stadion was tegen 3 uur ontstellend vol. Meer dan 40.000 bezoekers waren er zeker. De drie ministers van dezen mor gen waren weer aanwezig. Het was tien m nuten voor half 4, toen de Kardinaal legaat binnenkwam, voorafgegaan door zijn gewonen stoet en gevolgd door 24 maltezerridders, zeven, kardinalen en een zestigtal bisschoppen en prelaten, gekleed met koorkap en hun staf in de hand. Het .harmoniekorps van Goulmy en Baar gaf ineens -vollen stroom. Hubert Cuvpers di rigeerde een koor van 800 mannen en 600 knapen, dat, toen de heels stoet van lioog- waardigheidsbekleeders gezeten was, het vierstemmig Ecce Panis van Ph. Loots in zette. Na dit gezang, dat zoo machtig klonk op het wijde ve'd, kwam Deken Stroomer hel terrein op, dragend in Monstrans het Allerheiligste. Een poos was 't doodstil. Toen begon het Lof, gecelebreerd door kardinaal Bourne, aartsbisschop van Westminster. Na de lofzang Sacrig solemniis met het vers Gibavit kregen we een zesstemmig Magnificat te hooren, hij welks aanhef het heele Stadion van zijn zetel verrees, ge volgd door het vierstemmig Ave Maria (voor mannenkoor) van J. A. S. van Schaik, en dan begon, wat ik zou willen noemen het toppunt van dezen middag: de plechtige processie, die me immer hij zal blijven als een hemelsch visioen. Voorafgegaan door al d'e bisschoppen en gemijterde'abten in koorkap en met staf, schreed kard. Bourne, aartsbisschop van Westminster, het wijde veld over, den Monstrans in de handen en geassisteerd ■door Mgr. van Schaik. van Culemborg, als diaken en Mgr. Taskin, van Warmond, aks subd-'aken en omgeven van' 8 maltezer ridders, gekleed in hun fraaie roode kos tuums. Achter hep kwam de pauselijke Legaat en de 6 overige Kardinalen, daar achter Mgr. Gallier, 16 maltezerridders, een tiental ridders van den H. Gregorius, verschillende protonotarissén en geheim- ka merheéren des pausen, het algemeen komité der intern, euch. kongressen en het 1 okaal-komité vin dit Kongres, terwijl het korps van Goulmy en Baar de luister van dien sfWn door zijn muziek verhoogde. Toen dacht ik aan den dichter Eduard Brom: - I „De baldakijn, dien liefde en deemoed schragen. omhuift den God in hroodschijn, rond gedragen door 's priesters handen, doormijn hart -beleden „De wierook geurt slaan de neergeknielde Aromen de horst' in 't eerbiedvolle schromen Hoog wolken op de blanke zielebeden." I Aan de overzijde van het Stadion stond een lange reeks van geestelijken en afge vaardigden. van godsdienstige, sociale, cha ritatieve en andere vereenigingen, de meesten hunner met vaandels. Bij deze groote groep sloot de stoet van Kard. Bourne zich aan en nu trokken allen het heele terrein over, verlieten het Stad:on. hielden zich geruimen tijd op bij een rustaltaar, dat buiten het Stadion, maar toch altijd op daarbij beboorend gebied was opgericht, en traden dan weer door dezelfde poort binnen, om naar het punt van uitgang terug te keeren. Ondertus- schen' werd voortdurend gebeden of gezon gen, nu eens het Rex dementissime, on derbroken door bet schoone refrein: Lauda Jerusalem Dcminum Lauda Deum tuum Sion Hosanna, hosanna Filio David, waaraan allen meededen, daarbij onder steund door het korps uit 's Hertogen- bosch of door dat uit Volendam en Haar- lemmerliede, die ook muziekgezelschappen gezonden hadden. Ook het mooie 0 Sanc- tissima, het Kongreslied, bet: Engelen, daalt met spel en snaren, kregen meerma len een beurt. Toen de stoet terugkwam op bet veld, droeg Kard. van Rossum Ons Heer, en alg de heele luisterrijke stoet van kardinalen, bisschoppen, prelaten, ridders, reguliere en seculiere geestelijken, uni versiteitsprofessoren en afgevaardigden van alle mogelijke vereenigingen met bun vaandel* langs oeb heao gegaan waren. rustte Ons Hoer weer spoedig op Zijn fraaien troon. Het heerlijke 8-stemmige Te Deum van Hub. Cuypers werd nu aan geheven, en klonk, begeleid door het Bos sche muziekkorps, indrukwekkend over het wijde en weidsche veld. Den heel'en dag was het zonnig, ofschoon wolkig geweest en b'j het begin van het Te Deum, werd het zelfs duister, maar, alsof bet zoo wezen moest, nauwelijks zong Hub. Cuypers met zijn kranig koor het vers: In Te, Domine, speravi; non confundar in aetornum. Op U, Heere, heb ik gehoopt; in eeuwig heid zal ik niet beschaamd worden, of de zon verscheen weer en overgoot met haar blinkende stralen het purper, het rood, het goud, het groen, het wit, dat ze weer terugkaatste naar het triomfeerende zon nelicht. Eindelijk klonk het Tanlum Ergo, door allen meegezongen en begeleid door het koper. Aan de vier zijden van den altaar- tent gaf de Kardinaal-legaat den zegen met Ons Heer aan de nu doodstille menig te van meer dan 40.060 katholieken, terwijl de maltczeerridders den sabel omhoogsta ken. Toen klonk voor het laatst nog eens het mooie Kongreslied, machtig onder steund door het koper. Nu nog een verrassing: Kardinaal van Rossum nam bet woord. ..Aan het eind van die feest gekomen, geliefde geloovigen, zoo ongeveer sprak Zijne Eminentie, wil ik nog' een woord teft u richten. Neen, het is niet om u te bedanken, want wat gij gedaan hebt, hebt gij verricht uit liefde tot Jesus. En daarvoor wenscht gij mijn dank niet. God zelf zal er u eenmaal voor beloonen. Maar ik wil u een woord van lof geven voor de uitmuntende wijze, waarop gij dit Kongres gev'erd hebt. Ik zal hij mijn te rugkomst in Rome met de grootste opgeto genheid Zijne Heiligheid den Paus ver slag brengen van uw Kongres, waarover ook Hij zich ongetwijfeld verheugen zal. en wat hem troost, zal geven hij de zorgen, die zijn hart drukken voor heel de Katho lieke Kerk, ja ik mag "wel zeggen voor de geheele wereld. En om u een bewijs van voldoening te schenken, kan ik niet heter doen, dan u opnieuw met instemming des Pausen den Apostol'ischen zegen te schen ken onder gewone voorwaarden met vollen aflaat." Na dezen zegen klonk spontaan het „Aan U, o Koning der Eeuwen" en on der de donderendste toejuichingen van al die duizenden opgetogen menschen, verliet Kardinaal van Rossum met zijn gevolg, met alle kardinalen, bisschoppen en prela ten het Stadion, dat dagen lang zooveel luister gezien heeft. Het XXVIÏe interna tionaal Eucharistisch Kongres was daar mee voorbij, maar al degenen, die het mee maakten, zal de herinnering daaraan hij- blijven als iets kostbaars, dat troost zal geven in dagen, waarop het duister is H. A. ULLEMAN, Pr. EHSJITE5VLAB313 De Londensche conferentie. Heden plenaire zitting^ Optimisme. Men verwacht, dat in de plenaire zit ting der conferentie, heden (Maandag) te houden, een overeenstemming zal worden bereikt, welke 't mogelijk bal maken, ook met de bankiers tot een resultaat te komen De diplomatiek correspondent van de „Evening News" doolt mede, dat volgenis de laatst-verkregen inlichtingen het voor stel van den Belgischen premier Theunis dat inhoudt 'n commissie Van experts te benoemen, die zal optreden hij een in ge breke blijven van Duitschland nog steeds onderwerp van bespreking uitmaakt en kans op verwezenlijking Ifeeft. Men zou op dit punt ten slotte toch nog tot een compromis komen. Dat reeds een besluit is genomen om trent de aan Duitschland te zenden uit- noodiging wordt als een hoopvolle bijkom stigheid beschouwd. Men verwacht voorts, dat de plenairs zitting der conferentie het rapport der rechtsgeleerde commissie dat eenstemmig schijnt te zijn opgesteld, zal aannemen. Wanneer heden de uitnoodiging naar Berlijn zal worden gezonden, zal de Duit- sche delegatie waarschijnlijk tegen het ein de van deze week te Londen aankomen. De voornaamste hesluiten zullen dan reeds moeten zijn genomen voor do aankomst eer Duitschers, maar in de kringen der conferentie is men ten voile bereid, hen te hooren en wijzigingen in de details der procedure aan te brengen, alsdit noodig mocht blijken. De uitnoodiging aan D u i t s o h' 1 a n d. Te Berlijn iis officieus uit Londen de mededeeHng ontvangen, dat de Duitsche regeering als gelijkgerechtigd deelneem ster tot de Londensche conferentie zal worden uitgenoodigd. Coolidge optimistisch. Uit New-York wordt gemeld, dat presi dent Gooldige opnieuw een zeer optimis tische verklaring heeft afgelegd over het verloop der conferentie te Londen. De pre sident iis van meening, dat de moeilijkhe den met Frankrijk uit den weg kunnen worden geruimd door wederkeerige con cessies. Deze opvattingen van den presi dent werden in een ambtelijk bericht aan de pers medegedeeld. *1* De ontruiming van de Rcer. „Energieke" weigering. De Petit Parisien meldt uit Londen: Mac Donald stc-lde voor of Herriot en Theunis onmiddellijk de militaire bezetting van de Roer zouden willen beëindigen, in welk geval de definitieve tekst van de eer ste commissie voor :bet ingehreke blijven van Duitschland weinig moeilijkheid meer zou ondervinden. Theunis en Herriot weigerden energiek. De Matin meldt uit Londen: De Engel- schen wilden, dat de Duitscliers vrij zou den zijn al dan niet de gedwongen leve ring in natura te verschaffen. Deze voor waarde, is onaannemelijk voor de Fransche onderhandelaars, want evenals zich bij de betaling in specie moeilijkheden voorde den, riskeeren wij, dat de leveringen in natura in de praktijk zeer zullen worden verminderd. Als wij niet de noodige maat regelen kunnen treffen wordt de herstel- kwestie hun zaak. Overigens is het niet waarschijnlijk dat Duitschland goedschiks zal blijven leveren gedurende langen tijd. Maar de Fransche onderhandelaren gaan er mee accoord, aan de dwingende bepa lingen het karakter van een handelsover eenkomst te geven. VOLKENBOND. Het ontwerp garantie-verdrag. 1 Fr a n k r ij k s antwoord. De Volkenhond besloot in 1923, het ad vies der regeeringen te vragen omtrent de mogelijkheid van het sluiten van een ga rantie verdrag.Engeland heeft onlangs zijn antwoord gepubliceerd, waarin het 't voor stel van den Volkenhond van de hand wijst De „Matin," meldt nu, dat het advies der Fransche regeering zal zijn de aanvaar ding van het verdrag zonder principieele reserve en tevens de aunnemiitg van de voortstellen, gedaan met het oog op de ten uitvoerlegging er van. De raad voor de Nationale Verdediging had ter beoordee ling van het Volkenbondsontwerp een commissie benoemd, waarin o.a. de chefs 'van de generale staven van oorlog en ma rine, voorts generaal Desticker als verte genwoordiger van maarschalk Foch, als mede generaal Mangin zitting hadden. De commissie heeft het ontwerp eenstemmig goedgekeurd en het gunstige antwoord van Frankrijk zal den Volkenhond waarschijn lijk in Augustus bereiken. Een beroep van Aibanië. De Albaneesche regeering heeft cpni'-itw een beroep gedaan op den Volkenbond, met de klacht dat de Albaneezen uit Tsja- rneria genoodzaakt zijn, naar Griekenland uit te wijken. Duitschland. De Rijksdag. Motie van wantrouwen- verworpen. In de zitting van Zaterdag verklaarde Scheidemann, dat het heele Duitsche volk eenparig van meening is, dat Duitschland geen schuld heeft aan den oorlog. Hij be streed daarna scherp de rechte^zjide in zake het verleden. Hij betreurde, dat de V chicanes in het bezette gebied' weer zijn begonnen. De Nationaal-socialislen (Deutsch-Völki- schen) dienden daarna een motie van wantrouwen in de regeering in. Zij werd verworpen met 172 tegen 62 stemmen en 79 onthoudingen. Tegen de regeering stemden de Völkiechen en de communisten, terwijl de Duitsch-nationalen zich van stemming onthielden. In deze houding der Duitsch-nationalen kwam dui delijk de kentering te voorschijn, welke zich hij hen voltrekt. Terwijl zij zich op vergaderingen nog overal tegen het Da- wes-rapport uitspreken, laten zij een goe de gelegenheid om de uitvoering hiervan te verhinderen voorbijgaan. Ludendorff en het Katholicisme. Generaal Ludendorff heeft dezer dagen op een „Duitschen dag" te Marktbreit volte face gemaakt. Na een heftigen aanval op de Joden en een aansporing om „hetDuit sche bloed van Jooclsche smetten" vrij te houden, zeide hij: „Onscheidbaar van den Duitscher is het Christelijk geloof. Bij dit punt dien ik even stil te staan. Ik wordt afgeschilderd als anti-Katholiek. Niets is minder waar dan dat. Ik-hen het eens met den bisschop van Bamberg, van wien het volgende ge zegde afkomstig is: „Dulden is een lee- Dit nummer bestaat uit twea bladen. HET VOORNAAMSTE NIEUWE. BUITENLAND. Weinig nieuws van de Londensche con ferentie. Men is evenwel optimistisch. Hedenmiddag plenaire zitting. In den Duitschen rijksdag is een mc'le van wantrouwen verworpen. De Duitcch- Naiionalen onthielden zich van stemmen. Ernstige toestand in Rusland? Groote overstrGomingsn in Zuid Britsch- Indië. Duizenden huizen ingestort. (Tele grammen). BINNENLAND Hst Eucharistisch Congres. De plech- tighedsn van Zaterdag (2e blad). Ta Kardinaals-Mis in het Stadiën, het pontifi caal Lof en de processie. Wij hebben verleden weèa een ge ïllustreerd feestnummer gegeven ter gelegenheid van het Eucharistisch Con gres. Uit onzen lezerskring hebben wij vernomen, dat dit zeer in den smaak is gevallen. Wij zullen morgen wederom geven een exlra foto-pagiit?, goed verzorgd, geheel gewijd aan re laatste schoone plechtigheden van het Congres. lijk woord wij behooren niet elkaar Ie dulden, doch lief te hebben". „Ik ken, zoo vervolgde de generaal, geen verschil tusschen Duitsche Katholi en Duitsche Protestanten." Uit het bezette gebied. Do Schupo's v r ij g e 1 a t e n. De in het laatst van het vorig jaar doo". den Franschen krijgsraad wegens de ge beurtenissen op den zoogenaamden „scpa- ratischen Zondag", 30 September veroor deelde Schupo's zijn allen, dus voordat zij hun straffen hebben uitgezeten, op vrije voeten gesteld. Spanje. De slrijd in Marckko. Een succes der Spaansche troepen. Een B.T.A.-hericht uit- Madrid meldt, dat het officieele communiqué medcdec- ling doet van een overwinning der Spaan sche troepen, die een troep rebellen terug dreven, die zware verliezen leden. Een Spanjaard werd gedood en zes werden ge wond. Bulgarije. Communistenagi'atie. De krijgswet afgekoodigc Uit Boekarest wordt gemeld, .dat c 3 krijgswet, die reeds in April j.l. was af- ekondigd, wederom is ingevoerd met hot iog op het feit, dat men in Bulgarije etn communistische dictatuur verwacht. Polen. De dynamietaanslag te Lemberg De daders geëxecuteerd Het proces tegen do personen, die hot arsenaal van Lemberg in de lucht wilden laten vliegen, is met het uitspreken van de doodstraf geëindigd. Het gratieverzoek werd door den president der republiek verworpen, en de executie had drie cur na de uitspraak plaats. Het vonnis heeft in de stad grooten indruk gemaakt. Rusland. Ernstige toestand? De Universei'l Telegr. A. Gr~vereprei.lt een bericht over den toestand in Rusland, dat van welingelichte zijde moet stammen en den toestand als zeer ernstig schildert. Rusland heeft volgens dit bericht dit jaar een zoo goed als algeheelen misoogst ie verwachten. De toestand in de nijverheid is zeer onbevredigend. Het officieel er kend tekort bij de Staatsinkomsten en uit gaven bedraagt 1.6 millioon goudroebol, doch het werkelijke tekort is waarschijn lijk veel grooter. Bij de Staatsbank is da toestand thans zoo dat geen hiljotten moer kunnen worden uitgegeven, zonder de wet, die de dekking der biljetten regelt, te over treden. Het eenige middel om in den financieelen nood te voorzien, zal uitvoer van graan zijn, maar aan den anderen kant heeft Rusland dit graan noodig era den dreigenden hongersnood te bestrijden. Van de ernstige ocon »ni=cho crisis is 1 af nemende ontevredenheid onder het aoIk een gevolg. Er gaan geruchten om'rent onlusten en muiterijen in verse hi'.eiv-0

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1924 | | pagina 1