15e Jaargang. DONDERDAG 17 JOL! 1924 r'o. 4512 CeABONNEMENTSPRIJSbedraagt bij vooruitbetaling Voor Leiden 19 cent per week 12.50 per kwartaal Pij onze Agenten 20 cent per week 12.60 per kwartaal, franco per post I 2.95 per kwartaal Jlet Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver. krijgbaar tegen betaling van 50 ct. per kwartaal bij voor uitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cl, met Geïllustreerd Zondagsblad 9 ct. Dit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen J. Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN TEL. INT, ADMINISTRATIE 935 REDACTIE 15 GIRONUMMER 103003 m POSTBUS No. II GSJBSSB DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: Oewone advertentlën 30 eenl per ragofc Voor Ingezonden Mededeelingen wordt beft s dubbele van het tarief berekend. 3 Kleine advertentlën, van ten hoogste 80 woorden, waarin betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en ver» huur, koop en verkoop <0.50. Jit nummer beslaat uit tiarsa bladen. Y De rijwielbelasting. De rijwielbelasting interesseert zéér ve len onzer lezers; daarom willen wij er hier nog 'n enkel woordje over zeggen. Gisteren hebben we medegedeeld, dat Aet aan het verkooploket op het postkan toor te Leiden nog niet erg druk liep, over eenkomstig de traditie van zeer geringen >lastingbetalinglust. Maar men heeft ook rtog wel even den tijd. Den len Augus tus moeten alle rijwielen een merk hebben. Wij ontvingen echter al enkele vragen op ons bureau: hoe kan ik het merk aan mijn fiets bevestigen. Dezezelfde vraag troffen we aan in een Haagsch blad, „Het Vaderland", in den volgeüden vorm:' Vraag: hoe kan de wet tot he.t- aanbren gen van een merk verplichten, als de Staat er niet voor zorgt, dat dit aanbrengen mo gelijk is, zonder dat de belastingbetaler opnieuw in den zak tast? Met een touwtje is he.t onsecuur. Een ijzerdraadje knapt af. En zal er bovendien bij een onsolide be vestiging geen nieuwe categorie van lang- vingers ontstaan: rijwielmerkdieven? Controle op diefstal is onmogelijk, omdat de plaatjes niet genummerd zijn wat trouwens bij een nummering ook wel zoo goed als onmogelijk zou wezen. Zooals bekend, kosten de plaatjes drie gulden dat is de jaarlijksche belasting. Wij hebben al zien venten met een een voudig bengeltje, waarmede men heb merk aan de fiets zou kunnen bevestigen. Het bestaat uit een dun koperen plaatje, dat men door de twee gaten in het rijwiel- merk haalt. De einden van het plaatje worden door een schroefje om stuurstang of voorvork gekneld. Het beuge.ltje kost 10 cent. Er is een Nederlandsch octrooi op gelegd. Men deelde ons echter me.de, dat het lang niet om eiken rijwielstang past. Hoe het ook zij. Dat het Rijk niet royaal is, wij juichen het toe. Maar het schijnt ons toch wel 'n beetje schriel, dat hefc niet zelf tracht het den belanghebben den wat gemakkelijker te maken aan de rijwielbelasting te voldoen. De impopula riteit, elke belasting en ook ze.ker deze eigen, zou er wel wat minder door gewor den zijn. BjjdTEüiLAfliP De Herstelkwestie. De Londensche conferentie. De openingsrede van Mac Donald. Mac Donald heette in zijn toespraak de huitenlandsche delegaties welkom. De pre mier' drong er krachtig op aan, dat het rapport der experts geheel in toepassing zal worden gebracht als een ondeelbaar plan. Hij drukte de hoop uit, dat alle aan wezigen de bijzondere belangen van hun land zullen weten in overeenstemming te brengen met de belangen van den vrede. De taak van deze conferentie zeide de premier is de toepassing van het ex perts-plan mogelijk te maken. Volgens mijn meening moet daarvoor aan een twee tal eischen zijn voldaan. De eerste is, dat de economische en- fiscale eenheid van Duitscfhland zal worden erkend; de twee- do dat er voldoende zekerheid voor de geldbeleggers is, die zullen inschrijven op de leening van 40 millioen pond sterling voor Duitschland, in het Dawes-rapport genoemd. De verdiensten van het rapport zijn, dat de commissieleden de kwesties nis zakelijke vraagstukken hebben onder zocht, zonder politieke overwegingen daar bij te doen gelden. Mac Donald sprak do hoop uit, dat de conferentie baar arbeid in eenzelfden geest zal mogen voltooien. Men moet be denken zeide spreker dat het Dawes- pla.n niet de definitieve oplossing behoeft te zijn van de moeilijkheden, welke de kwestie der schadeloosstelling 'oplevert, of van het herstel van Europa, maar de toe passing van bet rapport is noodig om den weg te banen voor een verdere algemeene oplossing der moeilijkheden. Het Dawes- rapport stelt niet alleen voor de middelen om van Duitschland de schadeloosstelling te kunnen ontvangen, maar ook om het hens tel van Duitschland te verzekeren; zoodat het aan alle zijden van beteeke- nis is. Deze conferentie dient zich alleen bezig te houden met die economische kwes-ties, alleen met het experts-plan, met het ge- heele rapport en met niets anders dan het rapport. Alle andere kwesties zullen la ter besproken moeten worden. 1 Rede van Herriot. De Fransche premier Herriot zeide In toijn rede o.a.: 1 s „De zaak waarvoor wij staan'is uiterst moeilijk en ik vraag mij af, of ooit in de geschiedenis der wereld een grootere moei lijkheid werd voorgelegd aan de vertegen woordigers van regeerinigen. Maar ieder van ons brengt hier de liefde voor het land, dat bij verdedigt, naast de liefde voor den vrede en wij zullen allen zoo hard mogelijk werken, ten einde te trach ten de zoozeer gewenschte oplossing te bereiken." Kellogg aan het woord. De Amerikaansche gezant Kellogg zette in het kort uiteen, dat de Vereenigde Sta ten, in deze kwestie in een bijzondere po sitie staan. Amerika is rechtstreeks betrok ken bij de Duitsche betalingen omdat de kosten van bet Amerikaanscbe bezettings leger nog niet zijn voldaan, maar Ameri ka heeft" het verdrag van Versailles niet bekrachtigd en kan daarom ook de over eenkomsten of protocollen, die door deze conferentie zullen worden opgesteld niet onderteekenen. Mac Donald president. Herriot stelde voor, Mac Donald tot voorzitter van de conferentie te benoemen. Hij zeide dat iedereen in Frankrijk doordrongen was van het oprechtste ver langen naar vrede. Mac Donald nam het presidentschap aan. Drie belangrijke Commissies b em o e m d. De Conferentie heeft een dribtal Gom- sissies benoemd.. De"eerste Commissie zal zich bezig hou- .den met de samenistelling van de Commis sie van Herstel met een Amerikaansch gedelegeerde, indien de Commissie van Herstel in de huidige samenstelling er niet in slang.' een besluit te nemen wan neer Duitschland opzettelijk in gebreke blijft. De tweede Commissie zal de plannen bestudeeren voor het herstel van de Duit sche economische en financreele eenheid. De derde Commissie zal tot taak hebben de samenstelling te bestudeeren van een lichaam om advies uit te brengen inzake de aanwending der betalingen van Duitscb land. Owen Young. Owen Young, een der experts uit de commi's-sie-Dawes, heeft officieel1 zijn be noeming tot commissaris voor de herstel- verplichtingen aangenomen. Duitschland. De Micum-verdragen Verlenging tot 15 Augustus De achttien verdragen, welke het ver bond van metaalindustrieelen in het be zette gebied met de Miciun heeft, zijn tot 15 Augustus- a.s. verlengd. De Micum heeft rekening gehouden met den geringen omzet van de metaal-industrie en heeft daarom vérstrekkende verminderingen van douane-rechten en hers tell ever ingen toe gestaan. Agitatie der Duitsch-Nationalen Poging tot bet uitlokken van een regeeringscrisis De Duitsch-Nationalen schijnen het thans bet meest geschikte oogehblik te vinden om pogingen te doen in de rich ting van een regeeringscrisis. De „Lokal Anzeiger" stelt voor een sa menwerking tusschen de Duitsch-Nationa- len en de Duitsche Volkspartij, waarbij dr. Stresemann zijn portefeuille van Bui- tenlandscbe Zaken zou behouden, doch dr. Marx zijn Rijkskanseliersdhap zou moeten afstaan aan een Duitsch-Nationaal. Daar, zooals bekend, nog voor korten tijd de Duitscb-Nationalen bet aftreden van dr. Stresemann categorisch als eisoh stelden voor de deelneming aan de regee ring, is zulk een intrigeeren op dit oogen- blik allerminst gewenscht. De „Lokal Anzeiger" motiveert baar wijziging van inzicht door te verklaren, dat dr. Stresemann te Frankfort heeft bewezien, dat het verschil tusschen hem en de Duitsdh-nationalen slechts bestaat in 1 de formuleering der meeningsverschillen, hetgeen zou beteekenen, dat in de -huidige regeering meeningsverschilen bestaan. Dit kan echter alleen van ongunstigen invloed zijn, wanneer men bedenkt, dat men thans in bet buitenland de verklaringen gaat beoordeelen, welke Zaterdag j.l. aan de huitenlandsche pers zijn gedaan. De „Vossische Zeitung" eisc'ht dan ook, dat dr. Stresemann ronduit zal verklaren, of inderdaad bet verschil -tusschen ibem en de Duitscb-nationalen slechts bestaat in de „formuleering", hetgeen zou beteeke nen, dat bij in bet huidige kabinet niet meert buis hoort. Het orgaan van het centrum (de partij van dr. Marx) „Germania", slaat intus- schen de poging van de „Lokal Anzeiger" met beslistheid af. Marx en Stresemann -Een nieuwe volta acht gevraagd Een artikel van de „Zeit" heeft aanlei ding gegeven tot het opdoemen van aller lei geruchten omtrent een conflict tus schen Marx en Stresemann, waarbij de laatste een straffere huitenlandsche poli tiek zou voorstaan dan de eerste. Strese mann wenschte n.l. een krachtiger optre den inzake de ontruiming van het Roerge bied. Deze geruchten zijn reeds officieel te gen-gesproken. Van den anderen kant ver luidt evenwel, dat de regeering plannen bij den rijksdag wil indienen om haar vol macht te geven voor het doorvoeren van alle maatregelen, welke het Dawes-rap port. eischt. Het is echter te voorzien, dat de regee ring met dergelijke voorstellen bij den rijksdag op krachtig verzet zal stuiten. Uit den Beierschen Landdag. Völkischen en communisten. In den Beierschen Landdag eischte de Völkiscbe afgevaardigde, dr. Roth, van de Beiersche regeering, dal zij Hitier zou vrijlaten, opdat deze haar van dienst zou kunnen zijn in haar strijd tegen de com munisten. Naar aanleiding van dezen eisch deelde heden „Regierungsrat" Schaffer (B.V.P.) een geheim bevel van het nat.-soc. partij bestuur mede ingevolge hetwelk de nat.- soc. zich bij eventueels communistische on lusten neutraal moesten houden. Voorts ve*klaardee spr., dat den laatsten tijd vele völkische „Hunderlschaften" tot de com munisten zijn overgeloopen. Ierland Amnestie. De Valera en Stack in vrijheid gesteld. De Iêrsche republikeinsche leiders De Valera en Austin Slack_Ziin!:,gisteravond in vrijheid gesteld. Men verwacht, dat binnen 24 uur nog meerdere vrijlatingen zullen plaats hebben Oostenrijk. De politieke toestand. Dreigende ministercrisis. Een wetsvoorstel in zake de pensioenee- ring van ambtenaren zal misschien tot een politieke crisis leiden. Do Groot-Duitschers stelden hun coali- tiegenooten, de Christelijk Socialen, den eisch, dat het percentage voor het pen sioen 80 pCt. van hefi salaris zou be dragen. De christelijk socialen echter en met name de minister van Financiën, Kienböck, wilden niet verder gaan dan 75 pCt. De Groot-Duitschers wendden zich daarop tot Sëipel, die echter eveneens ver klaarde, dat het besluit van den minister raad bindend is. De Groot-Duitschers hebben thans ge- eischt, dat de Groot-Duitsche ministers zul len aftreden. In parlementaire kringen is men van meening, dat een crisis onvermijdelijk is, hetgeen men te ernstiger acht, daar het kabinet-Seipel de zaken van Oostenrijk leidt sedert den aanvang van de saneerings- periode en juist thans .ten aanzien van de saneering belangrijke besluiten moeten worden genomen. Tevens wordt tegen niedio Augustus a.s. een Volkenbonds- commissie te Weenen verwacht om een onderzoek in te stellen naar de verhooging van de normale begrooting. Bulgarije. De communistische onlusten. De juiste toedracht der zaken. Omtrent de jongste communistische on lusten in Bulgarije vinden wij in de Duit sche bladen nog de volgende bijzonder heden vermeld, welke verstrekt zijn door den Griekschen diplomatieken vertegen woordiger te Sofia: Gedurende de laatste dagen heeft het centrale comité der communisten in Sofia proclamaties uitgegeven, waarin het einde der regeering-Zankof werd aangekondigd. Op 1 Juli j.l. werd Maitundun, een district van Sofia, omsingeld en vonden er talrijke arrestaties plaats, terwijl duizenden vlug schriften in beslag werden genomen. Den 3den Juli had in Sofia een ware veldslag plaats tusschen communistische benden en de politie en soldaten, waarbij 12 soldaten, 3 onderofficieren en 3 agenten werden gedood, terwijl vele personen ver wondingen opliepen. Dezelfde communistische groep viel eenigen tijd later een militaire wachtpost aan, waarbij eenige soldaten werden ge dood en 23 man gewond. Ook de burge meester van Alavouw werd hierbij gedood Den 6den Juli d. a. v. kwamen de com munisten nogmaals in botsing met de troe pen. De communisten namen de wijk naar Alavouw, dat zij in brand staken. Op 3 en 4 Juli heeft de regeering te Pernyk 30, te Barna en Sofia 200 commu nistische boeren, die er van verdacht wer den met de communisten in Bergaritz in verbinding te staan, gearresteerd. Alle lei ders der communistische boeren, die na den val van Stamboeliski naar Joegoslavië waren gevlucht, zijn naar Bulgarije terug gekeerd. Verscheidene hunner werden ech ter tijdens de bloedige botsingen gedood, onder wie Stojanof, Petrof en Missef. In de hoofdstad, Sofia, heerscht groote onveiligheid. Na negen uur des avonds mag niemand zich meer op straat vertoonen daar voortdurend moorden gepleegd wor den. Alexandrof schijnt thans den toestand meester te zijn. Ch'na. Het banditisme in China. Nieuwe wandaden. Naar gemeld wordt, nemen de Tufei, welke klaarblijkelijk bestaan uit benden afgedankte soldaten, en onverantwoorde lijke individuen, voortdurend in aantal en bedrijvigheid toe in de provincie An-Hwe', waar hun aantal thans eenige duizenden bedraagt. Onmiddellijk zijn versterkingen naar de regeeringstroepen gozonden als tegenmaatregel. De Tufei hebben vele huitenlandsche missionarissen gevangen genomen in hoop, zich op deze wijze tegen een bombarde ment te beschermen. Een filiaal van de Bank van China werd geplunderd en vele welgestelde in woners zijn beroofd. HET VOORNAAMSTE N1EUVJS* BUITENLAND. De Londensche conference geopend pel een rede van Mac Donald. De houding van Amerika. De Duitsch-Nationalen trachten esrt regeeringscrisis uit te lokken. Da Valera vrijgelaten. Het banditisme in China. Wederonf Missionarissen gevangen genomen. BINNENLAND. De vergadering van Provinciale Stalen» De Rijksmiddelen in Juni. Groote brand te Gouda. OMGEVING. Concours-Hippique te Hoofddorp. Harddraverij te Zoetermeer-Zegwaard. PROV. STATEN VAN ZUID-HOLLAND. Bij de heropening van de vergadering doet de Voorzitter een beroep op de leden, om de kostelijke uren van den mid dag kostelijk te gebruiken, d. w. z. om al les te zeggen wat gezegd moet worden, maar zoo beknopt, mogelijk. Donderdag is er Piotterdamsche gemeen teraad, Vrijdag kunnen verschillende hee- ren niet vergaderen, Maandag en Dinsdag vergaderen Gedeputeerden. Als dus ieder zich niet zooveel mogelijk beperkt, zou er Woensdag a.s. verder vergaderd moeien worden. De voorzitter der commissie ad hoe. de héér Crena de Iongh, bespreekt de motie-Ter Laan. De prov. brug- en water-- tollen kunnen buiten het gevraagde over zicht vallen, omdat die uitvoeriger in de begrooting worden vermeld. Er resten dus de gemeenschaps-, waterschaps- en gecon- cesioneerde tollen, waaromtrent men van de gemeenten opgaven zou kunnen vragen. Hij is niet tegen dit deel van de mot'e, evenmin trouwens tegen de afschaffing van sommige tollen. Bezwaarlijk echter is het geven van een volledig overzicht van het aantal tollen en bruggen, de onderhouds kosten daarvan enz. Intusschen die om vangrijke^ arbeid is mogelijk, vooral voor de tollen' op de belangrijke intercommu nale wegen. Spr. meent dat Ged. Staten niet karnen voldoen aan het tweede deel van de motie, waarin zij wordt verzocht ten opzichte van de econotnische en finaneieele gevol gen hij eventueele opheffing van voorlich ting te dienen. Voor voldoening daaraan zouden onderhandelingen met de tolhou ders noodig zijn betreffende de schadever goeding aan die tolhouders en het onder houd van den weg in de toekomst. De heer De Wilde, lid van Gedep. Staten, herinnert aan de behandeling van twee vroegere moties, betreffende deze kwestie. De motie-Ter Laan, géboren in oen stemming van boosheid en geprikkeld heid, tracht Ged. Staten iets op te drin gen. Half is zij reeds vermoord, doordat de wegtollen er zijn uitgevallen, en alleen de watertollen tot een totaal bedrag van 40 50 zijn overgebleven- Een overzicht daarvan zou onbetrouwbaar worden, om dat niet alle gemeenten aan Ged. Staten verantwoording of zelfs gegevens verschul digd zijn, en omdat de boekhouding der tollen in polders e. d. niet steeds volkomen betrouwbaar is. Wat heeft men er boven dien aan! Gedep. .Staten hebben over die vaarten en die tollen niets te zeggen. Wil men die tollen koopen? Waarom begint men dan niet met de motie-Braat? Daar over kan een beslissing worden genomen, omdat zij de provinciale tollen betreft. De beer Schaper (S.-D.): Dus kom terug, BraatI Alles is vergeven en verge ten! De heeT De Wilde: De bespreking van het door den heer Ter Laan gevraag de zou leiden tot gezwam in de ruimte, Waarom trachten de Kamerleden van de regeering niet een algemeen overzicht te krijgen? Dat zou wel aardig zijn! De heer Br a at (Platt): „Dat heb ik gedaan! Maar daar word ik genégeerd, net als hier!" (Gelach). De lieer De Wilde: Ik heb het niet te gen u! Ik spreek nu over heel wat gewich tiger d:ngen! (Hilariteit). De heer Braat tracht zich tot den Voorzilter te richten. De heer De Wilde adviseert tot ver- g werping van de motie. De Voorzitter stelt voor al'een de voorsteller van de motie het woord te lax ten voeren. Daartoe wordt besloten. De heer Ter Laan handhaaft z'ja motie. De motie-Ter Laan v/ordt verworpen mot 4128 stemmen. B j pu-it 45, wijz:ging d<w verordening op heffing van leges ter provinc'ale gr'f- fie, bestrijdt de heer Col tof (C. P) het voorstel van" Gedep. Slaton, dat. de tavie-: ven van thans gedurende de eerste 5 jaar wil handhaven en bep'eit vermindering dor tarieven, welke z.i. mogelijk is zonder te groote schade voor de begrooting. De heer Van A a 11 e n (V. D.) is niet zoo optim'stisch. maar wil de tar'evea voor s'echts twee jaar couTnueeren. Spr. dient een amendement in, s'rek-< kende om de verlengingstëvmijn óp 2 jaar te bepalen. De heer Braat C^'a'tA ste't om amen-' dement voor, om zekere h.effingen op di Oude-Maasbrug (op dieren, en ezelwagens, bondekarren e. d af te schaffen. De lieer D e W i 1 d e behandelt de amen dementen. De onderhoudskosten der brug gen bedragen wel vierman' de opbrengst van de tollen, terwijl de Stoten bevoegd zijn de onderhnudskoslen geheel uit de tollen te halen. Paai de onderhoudskos ten en de loonen zeer zijn gestegen, en de komende jaren veel onderhoud zuren eischen. kan spr. de amen'rlcmen'en-Go'fot en van Aalten niet aanvaarden. Mochten de onderhoudskosten dalen, dan kan het 'a-f rief nog steeds worden verwonderd. S ir. adviseert eveneens tot verworp:ne van het amendemenf-Brnat. Er meet toch ergens een grens ziin b'j de to'lieffinc? Na repliek wordt he' amendemt vin Aal ten aangenomen met 3fi32 stemmen. Het amendement-Coltnf, vervalt daarmee. Het amendement-Praat wordt verworpen, met 618 stemmen. Het voorstel wordt z. b. s aangenomen. Bij het punt: Subsidie ;n .de kasten vn onderzoek dor droogmaking der Repuwiik- sche en Sluipwiiksche plassen steiïrit de heer Brunt (C -TT het-voorstel P^-or deze landaanwinning zal veel wroduH'ef werk kunnen worden verschaft. Het oodcr-< zoek is best f 4000 subsidie waa^d, te meer omdat Reeuwijk nok f2000 geeft De heer Van S a n d i e k (V. BA meent dat het vaststaat, dat d^ droogmaking wet renlegevend zou ziin. Ir. Paul concludeert zeer terecht daartoe. Toch kan spr het provinciaal he'ang van cronduitbre:ding binnen de provincie wel inzien. De heer Hoffman (B.-KA betoogt dat Holalnd nog steeds een kikkerland 70a zijn, als onze voervaderen in de nrdrtéU eeuwen evenveel bezwaren hadden opee-« worpen als men thans doet. Spr. is voor de droogleeging en steunt eveneens 't bpr-< nieuwe onderzoek, al is dat niet strikt non-* dig, omdat de aanwezigheid van goede grond reeds is aangetoond. De heer Van Voorst Vader (C-* H.) acht gegevens noodig voor zelfstand ge beoordeel:ng der financieele en econmni-» sche mogelijkheid van de drooglegging. De heer Francken (V. D.) acht het gewenscht. dat in eenn financieel ongunstig plan als dit de prov:ncie deelt in de waor- destipging van den grond. De heer Crena de Tough (V. P>) wil niet tegen dit voorbereidingsvoorstel stemmen, doch daarmee niets vastleggen! t. a. v. het plan zelf. Evenals de heer Visx ser van IJzendoorn acht spr. de drooglegt, ging financieel-teehnisch onmogelijk. De heer Von Fisenne. lid van Ge-< dep. Staten, acht de drooglegging van dez« plannen technisch niet zoo eenvoudig.' Naastb:jgelegen polders fBroekveldeny kosten enorme sommen aan bemaling, ge^ durende den oorlog zelf f200 per bunderJ Een onderzoek naar de economische mneej lijkheden is dus niet overbodig. Spr. is 00K niet. optimistisch gestemd t a.v. de geaard-* heid van den bodem. Wanneer hel niet t veel in de parieren gaat loopon, zal me»

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1924 | | pagina 1