15e Jaargang.
DONDERDAO 12 JUNI 1924
No. 4482
Bureaux: RAPENBURG No. 10 LEIDEN
buitenlamp
CeABONNEMENTSPRIJSbedraagt bij vooruitbetaling
Voor Leiden 19 cent per week 12.50 per kwartaal,
jêïj onze Agenten 20 cent per week 12.60 per kwartaal.
Franco per post I 2.05 per kwartaal,
jjet Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abounds ver
enigbaar tegen betaling van 50 ct.per kwartaal, bij voor*
uitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 ct., met Geïllustreerd
Zondagsblad 9 ct.
Dit nummer bestaat ast taaa
tlada»
Dit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zoo- en Feestdagen
TgL. INT, ADMINISTRATIE 935 REDACTIE 15
GIRONUMMER 103003 POSTBUS No. IIs
■B99ES
OE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone advertentlën 30 cent per regel)
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt bat
u dubbels van het tarief berekend. a
K'®1"® adverlenllën, van ten hoogste 80 woorden, waaHa
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, hunr en vei»
huur, koop en verkoop 10.50*
Antipapistisch vuil.
Daar ia in onze stad óók aan Katholie
ken een gift gevraagd voor do stichting
Rust een -weinig", een „Christelijk Rust-
huis" te Dieren. I
't Is alles'zin^ te verkllaxen en volkomen
ïatieve instelling óók giften tracht te krij-
latievo instelling óók giten tracht te kxij-è
gen Van personen, d!ie een andere gods-
dienstige overtuiging hebben, dan dege-i
nen, die deze giften vragen.
En de waarheid, dat een wel-g'eregelde
liefde begint met zichzelf, sluit geenszins
uit, dat Katholieken óók een wel-door-
'daelife en wei-overwogen medewerking ver
kenen aan liefdadige inrichtingen, die
niet zijn gebouwd op Katholieken grond
slag, die nief-K'atholiek zijn.
Maar in dit bijzondere geval komt deze
medewerking toch -wel te staan in een
hoogst eigenaardig licht.
Een Katholiek, die voor genoemde stich-
fóng had bijgedragen, kreeg waar
schijnlijk bedoeld' als d'ankl thuis gep
sfuurd een blaadje, da't debzelfden naam
draagt, n.l. „Rust een weinig"; een maand
blad.
En dat maandblad is zoo ongeveer van
a tot z gevuld melt-wij drukken ons
riet te sterk uit: antipapistisch vuil!
't Lust ons niet, over den inhoud,
Vol onwaarheid en allerdwaast! een
énkel woord te zeggen.
Alleen willen wij den samenstellers ervan
een goeden werkelijk: goeden raad
geven.
En wel deze: Zij moesten eens zelf wat
gaan rusten, al dan niet in een Chris
telijk rusthuis! En, als dan in hun kersen-
werking een zekere evenwichtigheid zal
rijn gekomen, dan zullen, naar wij willen
Ihopen, op de basis van die rust ware
Christelijke gedachten en ware Christe
lijke gevoelens gaan oplevenNu is
er, helaas, zoo weinig Christelijks in hun
idoenP
V Vorming van den wil.
De Italia ansche Touring Cliub heeft,
raar het Töjdschr. v. Geneosk. aan de
Riforma Medica ontleent, een wedstrijd
uitgeschreven voor een practische hand
leiding voor de beoefening van den wil.
Ket hoekje, dat niet meer d'an 60 blad
zijden dik mag zijn, moet in het licht
stellen de voordeelen van de opvoeding
van den wil en de middelen aanwijzen
waardoor ieder zijn eigen wil kan opvoer
den. Een prijs van 20.000 Lire wordt üita
geloofd voor de beste verhandeling. Oude-;
'jaarsa'vonid wordt de mededinging gesloten
Aldus lezen wo in genoemd medisch
tijdschrift.
Dit is nu wee? een zelfde uiting van het
moderne geestesleven, als waarop wij gfs-i
teren wezen. Men voelt en beseft, dat het
zóó niet langer lean: karakters worden als
met den dag zeldzamer, weten-wat-men-
wil en plichtsbesef ziijn voor maar al te
velen een soort luxe geworden, geestelijke
verzwakking en zedelijke inzinking neemt
steeds ernstiger dreigende afmetingen
aan.... En, wat nu? De wil moet ge,-
stevigdl Moet eigenlijk eerst nog wor
den opgewekt en gevormd! Maar boe?
Daarvoor is nu in Italië een prijsvraag
rifgeschreven. Hoa do antwoorden daar
op zullen luiden wij weten bet natuur-*
lijk niet. Evenmin oncl'er wélk soort ant
woorden de jury de beste zal zoeken.
Maar wel durven wij zeggen, dat, eer
stens, de voordeelen van de opvoeding van
den wil klaar liggen uitgedrukt in de 1 e-
vonspr actij k Van waarachtige!
Christenen en dat, vervolgens, de mid
delen waardoor ieder zlijn eigen wil kan
opvoeden duidelijk zijn aangegeven in
de Christelijke levensregels, zooal's die te
vinden zijn in de Roomsche Katechismus,
'fiader uitgewerkt in commentaren daarop
?ii moraal-geschriften!
't Is wel niet heel waarschijnlijk, dat
riet zulk 'n antwoord de uitgeloofde prijk
sou wordaQ gewonnen maar dat doet
kan de innerlijke Waarde ervan niets af
of toe!
Duitschland.
De actio der reehts-radicalei*.
Twee Duitse he dagen
verboden. -V
Opnieuw zijn twee rechtsradicalo „Duit-
|£h0 dagen" door den Pruisischen minja-
J1 van binnenlandsohe zaken verboden
wel die, welke op 14 en 15 Juni a.s.
J1 kiogen zouden plaats hebben en waar
in111 °°k generaal Ludendorff dacht deel
te nemen.
Do sociale strijd.
D 0 a o t i e van het spoor w g-
Tr P e r s o n e e 1.
- - et Duitsche spoorwegpersoneel, dreigt
al sedert eenige dagen met staking,
toestand is critiek geworden.
De Bond van Duitsche apoorwegbeamb-
ïen vergaderde gisteren. Het verloop der
zitting was stormachtig en men was bijna
eenstemmig vóór de staking. Heden zal
men de genomen besluiten aan de regee
ring mededeelen.
Uit het Roergebied.
Depolitieke gevangenen
door België vrij gelat en.
De Belgische autoriteiten in het Roer
gebied hebben de Duitsche politieke ge
vangenen in vrijheid gesteld. De sabo
teurs blijven evenwel nog in gevangen
schap.
Frankrijk.
MILLERAND AFGETREDEN.
Zijn boodschap voorgelezen.
Vrijdag nieuwe verkiezing en
Gistermiddag om 3 uur werd de presi-
dentieele vlag, welko boven het Elysée
wappert, neergehaald: bet was het oogen-
blik, waarop gelijktijdig in Kamer en Se
naat de boodschap werd voorgelezjén,
waarbij Millerand kennis gaf van zijn af
treden. Deze boodschap luidt aldus:
„Ik heb de eer aan Kamer en Senaat
kennis te geven van mijn aftreden als
president der republiek. Ontvang, mijn
heer de voorzitter, de verzekering van mijn
hoogachting."
De voorlezing van deze boodschap werd
door de geheele rechterzijde staande aan
gehoord. Aan de linkerzijde onthield men
zich van iedere betooging, behalve oen
enkel applaus op de banken der commu
nisten. Onmiddellijk daarna begon de ge
heele rechterzijde een luid gejoel dat tot
het einde der zitting voortduurde.
Met groote moeite kon de voorzitter
zich verstaanbaar maken om mede te dee-
len, dat do voorzitter van den Senaat, die
volgens de bepalingen van de grondwet
belast is met de bijeenroeping van de Na
tionale Vergadering de bijeenkomst van
die vergadering voor de verkiezing van
den nieuwen president heeft vastgesteld
op Vrijdag, 13 Juni a.s. des namiddags
om 14 uur (2 uur) te Versailles.
„Waarom niet om 13 uur", werd van
van rechts geroepen. ,.Dan zouden de ver
kiezingen plaats hebben op het dertiende
uur van Vrijdag den dertienden Juni, op
den dertienden dag van de dertiende wet
gevende periode van de Derde Republiek.
Nu heeft men slechts drie getallen dertien
in plaats van vier."
Nadat de volgende zitting op Vrijdag
a.s. was bepaald, werd de vergadering ge
sloten. Zij had in het geheel maar een
kwartier geduurd, doch er was niettemin
veel publiek opgekomen om baar mee to
maken.
De zitting van den Senaat duurde niet
langer dan vijf minuten.
De candidaten v r li e l
p r e s i d e n o h a p.
De meest serieuze candidaten voor het
presidentschap zijn Painlevé en Dou-
mergue.
Painlevé heeft de voorkeur bij de meest
linkscbe elementen, voornamelijk de socia
listen, terwijl de meer gematigden, met
name de senatoren, voor Doumergue zul-
len stemmen.
Painlevé is weduwnaar en Doumergue
ongehuwd, zoodat men in beide gevallen
geen presidentsvrouw zal hebben.
De oppositie zal zich vereenigen op een
candidatuur van den senator Lefranc, of
Maginot. Ook de naam van Bart hou wordt
Wal g a a 'M 1e r a n cl 'd o 11?
Volgens de „Matin" heeft Millerand be
sloten te verhuizen naar zijn villa te Ver
sailles. Hij zal zijn practijk als advocaat
weder gaan waarnemen. Echter zal bij
ook weer als afgevaardigde in de kamer
komen, waarvoor gelegenheid is, nu reeds
enkele leden der nieuwe kamer overleden
zijn.
Het oordeel van 'dé pers.
Alle bladen geven commentaar op de
politieke gebeurtenissen van eergisteren.
De gematigde organen betreuren het af
treden van Millerand, wiens belangrijke
diensten, aan den Staat bewezen, zij ter
herinnering brengen.
Hot „Journal" sohrijft: „De openbare
meening zal haar eerbiedigen groet zen
den aan Millerand, die aan Frankrijk en
de republiek tal van diensten heeft bewe
zen. Hij wijdde daaraan al zijn krach
ten, arbeid, volharding en moed. Wij ho
pen, dat de Nationale Vergadering een
republikein zal benoemen, dié, evenals bij,
er eer in zal stellen, vóór alles zijn land
te dienen." -
De linksche pers drukï haar voldoe
ning uit. ,,L'OeuVre" schrijft: „Frank
rijk heeft er blijk van gegeven, dat het
nooit een persoonlijke machtsuitoefening'
zal toelatefi, iti welken förm óok."
Engeland.
De Londensche spoorwegstaking.
Een waarsohuwing.
De stakers op de Londensche onder
grondspoorwegen zijn door de directie ge
waarschuwd, dat, tenzij zij Vrijdag het
werk hervatten, hun plaatsen dooT ande
ren zullen worden ingenomen.
Albanië
De opstand in Albanië.
De regeering naar Durazzo
gevlucht
Volgens te Belgrado ontvangen berich
ten hebben do regienlt van Albanië en de
Albaneesche regeering in verband met de
door de regeeringstroopen' geledenneder
laag Tirana verlaten. Zij bevinden zich op
het oogenblik te Durazzo.
Een voorloopige rogeering
onder Fan Noli.
Volgens een bericht uit Belgrado heeft
zich in Albanië een voorloopige regeering
gevormd onder presidentschap van Fan
Noli.
Aartsbisschop Fan Noli was leider der
Albaneesche delegatie op de eerste Vol-
kenlbondsvergadering.
Aartsbisschop Fan Noli over
de oorzaken van den opstand.
Namens den buitengewonen Raad van
Albanië is door aartsbisschop Fan Noli,
die leider van do Albaneesche delegatie op
de eerste Volkenhonds vergadering was, een
schrijven aan het „Journal de Genève"
gezonden, waarin de oorzaken van de re
volutionaire beweging worden uiteengezet.
De kaste van de reactionaire beys, zoo
wordt gezegd', heeft de nationale vergade
ring beheerscht en na de jongste verkie
zingen getracht het arme en uitgehonger
de volk nog zwaarder lasten op te leggen.
De boys hebbenl de staatsgelden voor do
bewapening van ongeregelde benden ge
bruikt, ten einde systematized onlusten te
doen ontstaan, waardoor zij een dictatuur
zouden kunnen instellen.
De liberale en democratische oppositie
in de nationale vergadering heeft zich te
vergeefs legen de corruptie van de regee
ring verzet. Als antwoord daarop hebben
de reactionairen een liberalen afgevaar
digde vermoord. Thans is heit volk in op
stand gekomen en bet leger weigert ver
der te gehoorzamen en heeft zich bij bet
volk en de liberale afgevaardigden aan
gesloten. De opmarsch naar do hoofdstad
is begonnen.
Het doel der beweging is, de ongere
gelde benden: te ontwapenen, de .orde te
herstellen, de constilutioneele vrijheid te
waarborgen, aan de heerschappij der beys
éen einde te maken en de moordienaars
der Amerikaanscbe reizigers te bestraffen
Do beweging is zuiver een kwestie van
biimenlandsche politiek en staalt met de
buitlenHandsche politiek in geen enkel ver-
Roemenië.
De „rust" in Roemenië.
De staat van beleg afgekondigd
Het „Berl. Tagebl." verneemt via Bel
grado, doit in geheel Roemenië de staat
van beleg is afgekondigd. Alle vergade
ringen zijn verboden en er heorscht een
strenge censuur.
De Oppositieleiders kehbien' den koning
verklaard, dat de regeering Bratianoe on
herroepelijk moet aftreden.
Griekenland.
De kabinetscrisis.
Ook de minister van Financiën
bedankt.
Na den minister van Oorlog heeft thans
éen ander lid der Grieksche regeerdng, de
minister van Financiën zijn ontslag ge
nomen. In dén gister gehouden minister
raad is besloten dat de premier eien! po
ging zou doen bet kabinet te recon-
strueeren.
Turkije,
Het Engelsch verdrag mei Irak.
Naar de Times uit Bagdad verneemt,
heeft de landsvergadering (die eerst ge
weigerd had hét tractaafi te ratificeeTen)
nu toch met 88 tegen 25 stemmen beslo-
iteri, hét tractaat tusschen Engeland en
Irak' te aanva'arden. i i 1
Dit bericht is te Londen met voldoening
ontvangen, daar nu de noodzakelijkheid
de izaak voor den Volkenbond te brengen
komt te vervallen.
Rusland.
Ruslands verzoek om een leaning.
De Chineesche Oosterspoor-
weg als garantie"?
De „Morning Post" gelooft, dat Litwi-
nof den Ghineeschen Oósfefspoortyeig als
garantie voor do verlangde Kngelsche
leening zal aanbieden.
China.
Ruslands erkenning door China.
De gouverneur van
Mandsjoerije stemt niet in.
Volgens een bericht uit Gharbin heeft
Tsjang Tso Lin, de militaire gouverneur
van Mandsjoerije, bij order laten weten,
dat hij niet kan toestemmen in de erken
ning van de Russische Sovjetregeering
door China.
Derhalve blijft, aldus genoemde order,
de toestand van den Ghineeschen Ooster
spoorweg cn het personeel van die lijn
onveranderd, totdat hij, Tsjang Tso Lin
toit nadere overeenstemming is gekomen
met de Sovjets.
De ontvosrde Zendelingen.
De Amerikaan Gunninghiam
vermoord, de anderen in
veiligheid.
Volgens een bericht uit Hengstjau bij
Kweiling is de Amerikaanscbe zendeling
Cunningham vermoord, doch de rest van
liet gezelschap in veiligheid.
Amerika.
Het Presidentschap der Ver. Staten.
De republikeinsche conventie
stelt Goolidge Candida at.
De Nationale Republikeinsche Conven
tie 'heeft Goolidge candidaat gesteld voor
de presidentsverkiezing.
BIWHENLAIBP
Het vrouwelijk personeel der spoorwegen.
Ontslag b Ij h u w e 1 ij k
De directie der Ncd. Spoorwegen zal
in zake het ontslag van gehuwde ambte
naressen aan de organisaties voorstellen
hieromtrent een nieuw artikel in het re
glement diens tvoorwaarden op te nemen,
waardoor beroep op 't scheidsgerecht komt
te vervallen en de te geven uitkcering to
bepalen op voor elk jaar dienst één
maand salaris met c-en maximum van 10
maanden.
Voorst wil de directie een bepaling in
voeren dat vrouwelijk personeel, indien
het in het huwelijk treedt, ontslagen
wordt.
De betaling der Rijwielbelasting.
Een adres.
Nu de. aanneming door de beide Kamers
der Staten-Generaal van liet wetsontwrp
op de rijwielbelasting verzekerd schijnt,
hebben de heeren P. en J. Carrière, direc
teuren eener Rijwielverzekerings-maat-
schappij te 's-Gravenliage, zich tot den Mi
nister van Waterstaat .gewend.
Adressanten zijn van oordeel, dat de vol
doening der verschuldigde belasting-pen
ningen, door middel van de bekende plaat
jes, niet enkel op postkantoren moet plaats
vinden, gelijk in de bedoeling van Z.Exc»
den minister va-n Financiën schijnt te lig
gen:.
Do heeren Carrière wijzen daarom in hun
adres aan den Minister op de uitbreiding
van de taak der postkantoren. Zij vreeze.n,
dat de nieuw voorgenomen maatregel de
belastingbetalers, aanstonds in de kanto
ren, vooral in die van groote steden, weder
om in de fHe zal moe,ten doen plaats nemen.
Adressanten vragen nu den minister van
Waterstaat om bij zijn ambtgenoot van
Financiën bezwaar te maken tegen den
verkoop in postkantoren. Inmiddels heeft
de directie der 's-Gravenhaagsche Rijwiel»
verzekerings-maatschappij zioh tot den mi
nister van Financiën gewend met een adres
de betaling der belasting op rijwielen te
doen plaats hebben via de Bankbedrijven,
gelijk de betaling van allerlei andere belas
ting veelvuldig kan plaats vinden.
Voor Eer en Deugd in hel Bisdom
Haarlem.
Dezer dagen vergaderde bovengenoemde
vereeuiging (dag. bestuur aid. mannen)
to 's-Gravenhage onder voorzitterschap
van rnr. Joh. Hormans. Wegens onge
steldheid waa de Z.E. Directeur Rector
Wanna, verhinderd.
Na opening met christ. groet en lezing
en goedkeuring der notulen werd medege
deeld, dat do K.S.A. to Reeuwijk het plan
had een afdeeling aldaar op to richten;
vervolgens dat het hoofdbestuur waa uit-
genoodigd aan de slot-processie van het
Int. Eucharistisch Congres deel te ne
men.
Besproken werd in nauwer contact te
komen met do plaatselijke afd. van den
Ned. R.-K, Politiebond, daar die bond
reeds te kennen heeft gegeven in verccni-
ging met V. E. en D. de openbare zede
loosheid te willen bestrijden. Het verlan
gen werd geuit naar interdiocesane sa
menwerking vooTal bij de bestrijding van
liet N. Malthusianisme.
KET VOORNAAMSTE NIEUWS.
BUITENLAND.
België heeft de politieke Duitsche ge
vangenen in het Roergebied vrijgelaten.
Millerand afgetreden. Vrijdag zal te
Versailles een nieuwe president gekozen
worden. Painlevé en Doumergue candida
ten.
De opstand In Albanië gelukt. Aartsbis*
schop Fan Noll vormt een voorloopige re
geering.
In Roemenië is de staat van beleg afge
kondigd.
BINNENLAND.
In de Tweede Kamer wordi behandeld da
kwestie van de koelie-ordonnantie. (Sta
ten-Generaal, 2de blad).
Het Witte Kruis te '-Gravenhage heeft
hare betalingen gestaakt. (Gemengde Be
richten, 2de blad).
De samenstelling van de commissie van
advies voor de arbeidsbemiddeling voor
handelsreizigers. (2clo blad).
LEIDEN.
B. en W. stellen voor de 45-iirige werk
week te veranderen in een 43-urige en een
hooger pensioer.aftrek voor hei gemeente-
personeel in to voeren.
Do malversaties bij den bouw van het
Leidsche Ziekenhuis voor de Haagschs
Rechtbank.
Voor het volgende vergaderingsseizoen
zullen aan de afdeelingen tijdig punten
van actie worden voorgesteld. Tot ver
sterking der actie, zal jaarlijks een in
spectie der afdeelingen worden gehou
den.
Op de algemeone vergadering, welke dit
jaar to Rotterdam zal worden gehou
den, zal worden voorgesteld zoo mogelijk
gewestelijko vergaderingen te houden ter
bespreking van punten, welke van locaal
belang worden geacht. Met den chr. groet
werd de vergadering gesloten.
De Voorzitter van de Nederlandsche
Kamer van Kóóphandel te Parijs, de
heer Pk. L. von Hemert, is overleden.
Te Bussum is overleden de organist J.
B. C. de Pauw.
1 Te Bruihimcn is overleden de lieer
S. A. K. baron van Nagell, commandeur
Duitsche Orde Balye van UtTceht, oud-
burgomecster van Warnsveld. Dit was hij
van 1890 tot 1923. To voren was hij 5
jaar burgemeester van Hoevelaken.
STADSNIEUWS
GEMEENTERAAD.
Vergadering van eten Gemeenteraad van'
Leiden, op Maandag 1G Juni 1924, des na
middags te twee uur.
Te behandelen onderwerpen:
1. Onderzoek van den geloofsbrief van
het nieuw benoemd raadslid, den heer R.
Zuidema.
2. Benoeming van oen Curator van heb
Gymnasium.
(In de vacature mr. v. d. Lip wordt aan
bevolen: le. mr. Briët, 2. prof. mr. van
Blom.)
3. Benoeming van oen lid der Plaatse
lijke Schoolcommissie.
(In de vacature mevr. Drevennan wor
den aanbevolen: le. de lieer J. W. van
Hees, 2e. do heer G. G. Colin.)
4. Benoeming van een plaatsvervangend
lid-werknemer van het Bestuur der Ge
meentelijke Arbeidsbeurs.
(In de vacature W. C. v. d. Blij worden
aanbevolen de heeren J. C. Valkenburg en
J. Tb. de Boer.)
5. Benoeming van oen stads-vroedvrouw
voor het tijdvak 15 Juli 792415 Juli 1927.
(Herbenoeming van mevr. B. Alter-do
Jong.)
G. Benoeming van eene fröbelonderwijze
res aan de Buitengewone school voor Loa
ger Onderwijs.
(Voorgedragen worden: le. mej. Do "V os
(Dordrecht), 2e mej. v. Klaveren (Leiden),
3o mej. Groeneveld (Rotterdam.)
7. Voorstel tot overplaatsing:
a. van den onderwijzer C. A. Allcrs, van
de Centrale school voor liet 7e leerjaar
naa-r do school aan do Medusastraat A;
b. van de onderwijzeres Mej. O. A. A. do
Jong, van do Centrale school voor het «e
leerjaar naar de school aan do Medusa-
straat B.
8. Pracadvies op het verzoek van Me*
A. Lern om eervol ontslag ala onderwijze
res aan. do Meisjesscliool voor U. L, O.
(Voorstel dit verzoek ia te w-illigen.)
9. Praeadvies op het verzoek van J. C.
van der Viel. om de to bouwer, schuur op
het perceel Haarlemmerweg no. 49d, van
hout te mogen maken.
(Voorstel dit verzoek in to willigen.) u
