DeABONNEMENTSPRIJSbodrsegt bij vooruitbetaling
Voor Leiden 19 cent per week fl 2.50 per kwartaal.
Bij onze Agenten 20 cent per week 9 2.60 per kwartaal,
franco per post 9 2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné'a ver
krijgbaar tegen betaling van 50 ct. per kwartaal, bij voor
uitbetaling, Afzonderlijke nummers 5 ct.f met Geïllustreerd
Zondagsblad 9 ct.
Dit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen
1.
Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN
TIL. INT. ADMINISTRATIE 935 REDACTIE 15
GIRONUMMER 103003 t* POSTBUS No. II
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGTi
Go wo no a d verton tiën 3D cent per regoBi
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt het
Ji dubbele van het tarief berekend. 3
KSotae advertentiSn, van ten hoogste 30 woorden, waarin
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en ver
huur, koop en verkoop 9 0.50.
^lit nammsp bestaat isit «vree
bladen.
Boontje komt om zijn loontje.
Men weet, dat do partij der S. D. A. P.
Jccft van CTitick en wel van critiek, die
bestaat in hot bescheiden, beschimpen en
bekladden van den tegenstander.
We noemen slechts cén voorbeeld uit de
allerlaalsten lijd. Toen de noodzakelijke
xnaar in .eersten greep Ongelukkige be-i
zuinigingsvoorstellen op het onderwijs
kwamen, slelde do S. D. A. P. zich niet
tevreden met critiek, maar zij gedoogde,
dat in haar pers daarover stond te lezen:
Zo vonden, dat de arbeiderskinderen veel
to veel leeron, die motto zoo dom mogelijk
blijven. Dat is gemakkelijk voor de groote
hoeren, zie je en daarom nemen ze van dat
beetje onderwijs nog een flink stuk af?"
Zij liet toe, dat geschreven werd: „Als
Coüjn zijn zin krijgt, gaan wij weer de
periode tegemoet, dat de kinderen op hun
tiende jaar naar do fabriek worden ge
stuurd en dan worden weggestopt in een
bok als do arbeidsinspecteur komt?"
Is dat geenvuil?
Maar loontje komt om zijn boontje.
Do sociaal-democraten nemen in het
Amslerdamsche gemeentebestuur een niet
onbelangrijke plaats in, en ziehier nu, wat
„Ons Weekblad", orgaan van deii Mo
dernen Bond van Werklieden in Over
heidsdienst, schrijft:
Do voorstellen van het college_ van
B. en W., tot verlaging van het inko
men van het gemeen lepersoneel, heb
ben bij alle organisaties groote ont
stemming gewekt. Zoo slecht is-do ont
vangst daarvan geweest, dat alle werk
lieden-organisaties hebben verklaard,
1'-.t zo voor onderhandelingen geen
•..v oudslag bieden. Het college, waarin
drie sociaal-democratische wethouders
gilling hebben, moge in deze eensge-
11 cle afwijzing een vingerwijzing zien
,t het gemeentepersoneel niet bereid
om alios te slikken. Als de hoeren,
T io liet dagelijksch bestuur van de
hoofdstad des lands vormen, mcenen
de voetsporen v ,n Golijn te moeten
volgen, dan mesten ze er rekening mee
houden, dat het verzet, dat allerwegen
geboden zal worden, niet minder erg
zal zijn, dan tegen de reactionaire
christelijke regcering.
F.n verder:
Wanneer op 't cogenbük allerwegen
beweerd wordt, dat ?t Amsterdamsche
allege van B. c-n W. in zijn maatrege
len *tie van do zwart-reactionaire re-
r vering een heel stuk nadert, dan heb-
en diegenen zèkcr niet geheel onge
lijk. En wanneer er dan in onze krin
gen met verontwaardiging wordt
gezegd, dat zo 'van de roode wethou
ders dit nooit hadden verwacht, dan
zeggen we:-wij ook niet.
„Het Centrum" (eekent hierbij aan:
„Wat vooral treft is, dat de magistraten
der S. D. A. P. hier met dezelfde munt
worden betaald, waarmee hunne partij do
zvart-reaclionaire regeering" ploegt to
heloden.
Natuurlijk mist een dergelijke betiteling
van liet Kabinet allen zin.
Maar de bedoeling is duidelijk.
En nu worden socialistische voorman-
ren bestookt met verwijten en qualificaties,
welke haar woord- en penvoerders aan de
massa geleerd hebben.
De ironie der feiten'
Oftewel: boontje komt om zijn loontje
Hi or ziet men nu een gevolg van de
stelselmatige aclie, die de S. D. A. P. heeft
gevoerd, om liet streven naar een sluitende
hegrooling le doen beschouwen als een
soort particuliere liefhebberij van 'n Colijn
■en 'n Ruys.
Zeker, criliek is en wordt ook gevoerd
van Katholieke zijde. Dat is natuurlijk in
zich niet ongeoorloofd. Kan ook zelfs gebo
den zijn. Maar de S. D. A. P. heeft het
volk vergiftigd met een critiek, alsof be
zuinigen in land en gemeente heusch niet
zoo erg noodig isEn van die critiek
worden nu do socialistische Amsterdamsche
Wethouders op hun beurt het slachtoffer.
Inderdaad: boontje komt om zijn loontje.
SOlTENLAflO
Duitschtand.
De politieke crisis
Nieuwe besprekingen mot de
Duits ch-N a t i 0 n a 1 e n
Gisteren heeft weder de Duitscho Volks
partij het initiatief genomen tot een partij-
bespreking, door een uitnoodiging daartoe
Jto richten aan de heide andere midden
partijen en aan de Duitsch-Nationalen. Als
grondslag voor die besprekingen zou dié-
non het program der buitenlandsche poli
tiek, hetwelk dezer dagen door de midden-
Partijen is opgesteld.
Centrum en democraten zoowel als de
Duitsch-Nationalen hebben deze uitnoodi
ging aangenomen, zoodat hedenochtend de
bespreking zal plaats hebben.
Het Kabine l-M a r x voor den
R ij k s d a g
Naar in parlementaire kringen verluidt,
voert Rijkskanselier dr. Marx besprekin
gen met do lcider3 der middenpartijen.
Aangenomen wordt, dat momenteel geen
regeeringsvorming zal plaats hebben, doch
dat het kabinot-Marx voor den nieuwen
Rijksdag zal verschijnen, daar zijn pro
gram zal uiteenzetten en dan de beslissing
aan den Rijksdag zal overlaten.
Nationalistischs demonstraties
Do ex-kroo 11 prins te Potsdam
Ofschoon door de regoering gewaar
schuwd niet te komen, is de ex-kroonprins
gisteren naar Potsdam gekomen, om Zon
dag een reünie van het garde-regiment
hij te wonen. Croote nationalistische de
monstraties worden verwacht. Do commu
nisten hebben eveneens hun aanhangers
opgeroepen om do demonstraties te verhin
deren. Het ministerie van binnenlandse ho
zaken heeft de openbare demonstraties ver
boden, doch de herdenking binnenshuis
toegelaten. Zij heeft tegelijkertijd ver
klaard, dat de aanwezigheid van den ex-
kroonprins cngewenschl is, daar dit een
provocatie van ongeregeldheden beteekent.
Gisteravond werd gemeld, dat de ex-
kroonprins le Potsdam is aangekomen. De
militaire wacht te Potsdam is versterkt. De
xegeering hoopt, den ex-kroonprins te kun
nen bewegen vóór Zondag weer te vertrek
ken.
Spoedige hijlecging van het
DuitschRussische conflict
Volgens een bericht uit Moskou nemen
do onderhandelingen tusschen het Russi
sche ministerie van Buitenlandsche Zaken
en den Duitschen gezant over (1e hijlegging
van het incident le Berlijn een alleszins
gunstig verloop, zoodat op een spoedig
einde van het conflict te rekenen valt.
Dc Sdafsislleveringen uit de Roer
Verzegeling der kolenvoor-
raden namens de Micum
Verschillèndu mijndireclies in het Roer
gebied hebben een schrijven ontvangen van
de Micum, waarin wordt medegedeeld, dat,
tengevolge van de staking, de reparatie-
leveringen over de maand Mei, beneden de
overeenkomst blijven.
De president van de Micum heeft daar
om bepaald dat de kolenvoorraden van d9
mijnen verzegeld moeten worden, tot de
productie en de reparatie-leveringen zijn
hervat.
Gedurende dien tijd mogen de mijnen,
noch ter verzending, noch lot eigen ge
bruik, iels van de voorraden afnemen, zon
der machtiging van do Micum.
Tevens worden de directies in dit schrij
ven uitgenoodigd, de voorraden als repa
ratieleveringen te laten verschepen. Moch
ten zij dit niet doen, dan zal de Micum
met eigen personeel tot verlading daarvan
overgaan.
Frankrijk.
Besprekingen mei Poincaré
Het zal niet al;ren bij de financ;eele
besprekingen blijven, doch Poincaré heeft
den leider van het linksche blok, Herriot,
ook uitgenoodigd voor een bespreking van
den buitenlandschen toestand, welk onder
houd hedenochtend zou plaats hebben.
Vooral waar het bekend is, dat MAc
Donald onmiddellijk na het aan het bewind
komen van Herriot den Franschen minister
zal uitnoodigon tot een bespreking, heeft
Poincaré Herriot niet onvooorbcreid willen
laten.
De uitwerking van Poincaré's houding
is in de radicale pers uitstekend merkbaar.
Zij voelt, dat de verantwoordelijkheid ko
men gaat, en zingt-beduidend oen toontje
la get. De socialistische pers daarentegen
leeft blijkbaar onder de vrees van een
middenconcentratie De kopstukken blijven
met vernieuwde kracht voortstrijden voor
het mogen aanvaarden der portefeuilles,
„de eenige manier om van de overwinning
iets te maken", doch de communisten ste
ken al langer hoe meer met het socialisti
sche portefeuille-jagen den gek en wach
ten de ontevreden, elementen.
De a.s. politiek van Herriot
Hij is goheel te goeder trouw
Een oplossing van de reparatiekwestie
zoo heeft Herriot aan den Parijschen
correspondent van de „Vorwarts" ver
klaard i kan en moet bereikt worden op
den grondslag van het rapport des experts.
„De Duitsche republikeinen kunnen er
zekr van zijn, dat ik de man ben, met
wien besprekingen mogelijk en gemakke
lijk zullen zijn. Ik verlang van de tegen
partij evenwel één zaak: goede trouw. Ik
meen, dat ik zelf te goeder trouw ben. Ja,
ik wéét, dat ik het ben, maar juist daarom
moet ik da zekerheid hebben, dat bij de
tegenpartij diezelfde goede trouw aanwezig
is. In dit opzicht sta ik zonder vooringe
nomenheid tegenover de republikeinsche
partijen in Duitschland. Niet echter tegen
over de openlijke en bedekt9 nationalisten
Indien ik morgen het ambt van premier
1 zou aanvaarden, dan zou een republikein
sche Duitsche regeering zich vol vertrou
wen tot mij kunnen wenden. Men zal mij
al zijn wonschen kenbaar kunnen maken.
Ik zal steeds mijn goeden wil laten blijken.
Maar ik herhaal: Ik eisch openlijk goeden
wil en goed vertrouwen. Dat is mijn eenige
voorwaarde en ik verwacht de vervulling
daarvan bij do behandeling zoowel van de
reparatiekwestio als van alle kwesties,
betrekking hebbend op de Duitsch-Fransche
verhoudingen."
Da Franscjie belastingen!
Eon waarschuwing van Morgan?
In financieel© kringen te Londen wordt
beweerd, dat Morgan aan Herriot heeft la
ten mededeelen, dat van financieelen
steun, door zijn groep aan Frankrijk te
verlcenen, alleen dan sprake zal kunnen
zijn, als Frankrijk zijn financien in orde
bréngt, o.a. door bemiddeling van behoor
lijke belastingheffing.
Indien dit bericht waarheid bevat, zal
Herriot, dio tijdens zijn verkiezingscam
pagne steeds voor lage belastingen heeft
geageerd, in een moeilijk parket komen.
Germaine Berthorj ie Bordeaux
gearresteerd.
Bloedig gevocht tusschen
anarchisten en politie
De aankomst van Germaine Bcrthon te
Bordeaux, die daar 'n anarchistische le
zing zou houden, welko door het gemeente
bestuur verboden was, heeft te midder
nacht tot manifestaties geleid, in den loop
waarvan Germaine Berthon gearresteerd
word wegens het 'beleedigen van politie
agenten in functie en het dragen van ver
boden wapenen.
Bij de betoogingen werden tien agenten
gewond, terwijl een veertigtal arrestaties
plaats vonden.
Engeland.
Een conferentie tusschen PJtecDonald
ct Mussolini?
Do „Daily" Telegraph" meldt, dat men
te Londen algemeen aanneemt, dat Mac
Donald en Mussolini elkaar tegen Pinkste
ren zullen ontmccicr..
Oostenrijk.
Hef geschil mei tër. Zimmerman.
Verzachting der controle
gevraagd.
De „Evening Standard" verneemt, dat
een vrij ernstig conflict is uitgebroken tus
schen de Oostenrijkscho regeering en den
commissaris-generaal van den Volkenbond
Do Oostenrijkscho regeering heeft met
een beroep op het feit, dat het budget sinds
oen paar maanden in evenwicht is, ge
vraagd de bestaande controle te verzach
ten. Op dit verzoek word namens den com
missaris-generaal geantwoord, dat de om
standigheden, welke het mogelijk maakten
de begrooting in ovenwicht te brengen, van
oenigszins kunst matigen aard zijn en dat
het systeem van abnormale belastingen
waarschijnlijk niet lang kan voortduren
zonder de handeldrijvende bevolking in
moeilijkheden te brengen.
De kwestie zal op do eerstvolgende bij
eenkomst van den volkenbondsraad ter
sprake worden gebracht.
Italië
Gevecht tusschen Fascisten.
Te Coroglia nabij Napels- kwam 't tot
ongeregeldheden tengevolge van 'n twist.,
die ontstond tijdens een banket, waaraan
meer dan 150 personen deelnamen en dat
gegeven werd door de plaatselijke fascis
ten-organisatie ter eere van een tweetal
parlementsleden. Eerst werden alleen stok
ken gebruikt, doch aldra kwamen de re
volvers voor den dag.
De feestgenooten herdeelden zich in twee
kampen, die zich ieder aan een zijde van
de zaal plaatsten. De komst van de politie
wist bloedige incidenten to voorkomen.
Albanië
De toestand in Albanië.
De toestand in Albanië begint ernstige
onrust te verwekken onder de voornaam
ste Europeesche regeeringen.
Het grensgeschil met Servië zal zeer
waarschijnlijk naar den volkenbond ver
wezen worden.
"Wiat den binnenlandschen toestand be
treft, zou Albanië eens te meer rich be
dreigd. zien door een burgeroorlog, doch
ditmaal van meer dan gewone hevigheid.
Te Skoetarl, in het Noorden, rijn de com
mandant en de plaatselijke troepen, ge
steund door het meerendeel der plaatse
lijke bevolking, in opstand! gekomen tegen
dé regeering van Tirana en hebben de
overplaatsing dr regeoring naar Skoetari
ben in Transsylvanië verschillende dagen
achtereen pogroms tegen de Joodscho be
volking plaats gevonden. In verschillende
steden zijn Joden vermoord. In totaal
zouden twaalf personen zijn gedood en een
groot aantal gewond.
Rusland.
De toepassing van het Bolsjewisme.
Het verbod van groothandel
voor particulieren.
Uuit Rusland wordt gemeld: De speciale
circulairo van het centrale bestuur der
Russische communistische partij, waarbij
uitdrukkelijk wordt voorgeschreven, dat
particulieren geen groothandel mogen drij
ven, is van kracht gewcrden.Talrijke groo
te winkels zijn gesloten en het economische
leven te Moskou staat vrijwel stil.
Egypte.
Engeland en Egypte.
De graad van o n a f h a n ke 1 ij k h ei d
De „Times'-correspondent lo Cairo heeft
een interview gehad met Zaghloel in ver
hand met diens mogelijk bezoek aan Lon
den. Do premier verklaarde, dat de Egyp
tisch 0 regeering bereid was om met de
Britsche te onderhandelen, mits do onder
handelingen vrij zouden zijn van alle be
perkingen. Hij verwachtte dienaangaande
nader verklaringen.
Zaghloel meende, dat het gemakkelijk
was de Egyptische eischen met de wettige
belangen van Briltannië te verzoenen, doch
dat het onmogelijk zou zijn een overeen
komst te sluiten, welko do Britsche impe
rialistische ambities bevredigde.
Zaghboel erkende, dat de beveiliging
van het Suez-kanaal belangrijk was voor
do Britsche verbindingen, maar de gehee-
lo wereld het belang bij dit kanaal, dat
een internationale waterweg was.
Volgens Zaghboel was het niet noodig,
dat Brittanniü dit kanaal beschermde.
Zulks kon aan Egypte worden overgelaten
- Ton aanzien van Soedan kon overeen
stemming bereikt worden, indien Briltan
nië geen imperialistische plannen met dit
land had. Soedan was niet onmisbaar voor
Engeland, doch vitaal voor Egypte.
China.
Weer een rooveraanval in China.
Een Amerikaan vermoord.
De Amerikaan Dinsmore, de Engelsch-
man Mackay en drie Chineezen zijn in de
omgeving van Sjahsien bij Foetsjou, door
roovers aangevallen. Dinsmore werd ge
wond, wist te ontsnappen, doch stierf la
ter. De anderen werden gevangen genomen
Amerika.
Amerika en lief Internationale Hof.
Een accoord tusschen de
senatoron verwacht.
De Senaatscommissie voor Buitenland
sche Zaken heeft de kwestie van het We
reldhof besproken. Men voorspelt, dat
overeenstemming zal worden bereikt. Het
rapport aan den Senaat wordt vóór de ver
daging tegemoet gezien. Eenigo senatoren
spraken de meening uit, dat overeenstem
ming kon worden bereikt omtrent het voor
stel van den president en lid te worden
van het bestaande Hof, vooropgesteld dat
de Amerikaanscho voorwaarden, door Hu
ghes gesteld, als amendementen in de sta
tuten van het Hof konden worden opgeno
men.
553
Een soortgelijke beweging is in het Zui
den uitgebroken.
Roemenië.
Programs in Transsylvanië.
Talrijk© slachtoffert.
Volgens berichten uit Klauscnhurg heb
BHÜIBiEgaiLfliSiH
Vragen van Kamerleden.
Stopzetting uitvoer van
onz© steenkool gevraagd.
De heer Vliegen heeft minister Aalberso
er op gewezen, dat, ten ge.volge van het stil
liggen van den arbeid ia do kolenmijnen
van het Roergebied, een buitengewoon
groote xxitvoer van steenkool uit het L;m-
'burgsche mijnbekken naar het buitenland
plaats vindt en vraagt of heb niet ge-
wenscht is, dat, zoolang het conflict in liet
Roergebied, dat tot het stilliggen van den
arbeid aldaar heeft geleid, voortduurt, cle
uitvoer van Nederlandsche steenkool wordt
stopgezet.
Acht de minister 0. a. het gevaar niet in
groote mate aanwezig, dab, indien die bui
tengewone uitvoer niet gestopt wordt, in
ons ..land a.s. winter kolen-gebrek en onre
delijke prijsstijging zullen voorkomen en is
hij daarom niet bereid maatregelen te ne
men, om den uitvoer van in ons land ge
wonnen kolen stop te doen zetten!
De pensioendata
van Indische ambtenaren.
Op do vraag van den heer Ter Hall. be
treffende de data van ontslagneming door
Indische ambtenaren, heeft Minister do
Graaff geantwoord:
Dat de ambtenaren in Indië. dio ontsl;
WGORrëfi&ïïl3TE NIEUWS*
BUITENLAND.
Nieuwe besprekingen van de midden*
partijen met de Duiisch-nationalen.
Do ex-kroonprins te Potsdam. Hij v/ïl dö
réunie van het garde-regiment bijwonen.
De a.s. politiek van Herriot.
Het geschil met mr. Zimmerman.
BINNENLAND
Do heer Vliegen hcofi stopzetting vad
den uitvoer van onze steenkool gevraagd.
Do financieels nood yan de gsmccnf»
Quds-Pckela.
OMGEVING.
Be Raad dsr gemeente Alphen a. d. Rijn
besluit tot hei instellen van een vlockvcr-
bod voor personeel in dienst der gemeente.
Bezoek van vreemdelingen aan War
mond en hst Kagermesr.
uit den dienst vragen, den tweeden of den
daarop volgenden dag der maand zouden
kiezen, als ingangsdatum van hun ontslag,
kan, in zoo stellige formuleering. bezwaar
lijk worden beaamd.
In vele gevallen wordt een datum in het
midden of aan het einde eener maand ge
kozen. Niettemin bestaat zeker bij zeer
vela ambtenaren daar te lande voorkeur
voor een ontslagdatum in den aar.vcng.
eener maand.
Het i3 juist, dat dientengevolge over ren
gedeelte eener maand vol tractement wordt
genoten, zonder dat daarvoor arbeid wordt
gepresteerd, waartegenover staat, dat de
vervanger c. q, gedurende een deel dor
maand arbeid verricht zonder daarvoor de
aan het ambt verbonden bezoldiging te ont
vangen. Heb onderwörpeïiik feit moet be
schouwd werden ia verband met de in
Indië geldende algemeen e regelen rmtrevfc
den datum van ingang der ambtsbezol'i-
ging bij benoeming, welke regelen roede
oorzaak zijn dat vele ambtenaren bii bun
indiensttreding of herplaatsing na terng-
van verlóf gedurende een gedeelte
ee.ner maand dienst moeten doen zonder
ambtsbezoldiging te genieten.
Da wenschelijkheid cer.er wijzigiror van
die regelen is bij de Indische regeering in
overweging.
Belemmering intercommunaal
autobusverkcer.
Op vragen van het lid der Tweede Ka
mer, den lieer Braat, betreffende het ne
men van maatregelen legen belemmering
door gemeentebesturen van het intercom
munale autobusverkcer:
Is liet Zijn. Excellentie bekend, dat liet
gemeentebestuur van Den Haag aan ver
schillende autobusondernemingen, dio pas
sagiers vervoeren van het platteland naar
Den Haag en omgekeerd, haar standplaat
sen in Den Haag heeft opgezegd1?
Is Zijn Excellentie bereid oin maatrege
len -te nemen tegen belemmering door ge
meentebesturen van het intercommunale
autobus ver keer, zoodat dio autobusonder
nemingen, waarvan h&t platteland zooveel
gemak en voordeel heelt, ongestoord haar
werk kunnen voortzetten?
heeft do minister van binnenlandse!'.©
zaken en landbouw geantwoord:
Het is den ondérgeteekende gebleken,
dat het gemeentebstuur van Den Haag
niet aan autobusondernemingen, dio pas
sagiers vervoeren van het platteland na ai-
Den Haag en omgekeerd, haar standplaat
sen in die gemeente heeft opgezegd, doch
dat dit bestuur de behandeling voor do be
trokken aanvragen heeft opgeschort totdat
omtrent do toepasselijkheid van de desbe
treffende bepaling van de al gemeen e poli
tieverordening een beslissing zoude sim
gevallen.
Nu de rechterlijke macht do rechtsgel
digheid van die bepaling heeft aangeno
men, stellen burgemeester en wethouders
zich voor om, rekening houdende mot ('0
belangen van het verkeer, weldra 0? die
aanvragen te beslissen.
Belemmering van het intercommunaal
auhotusverkeer wordt door cle maatregelen
van 'net voornoemde gemeentebestuur
geenszins beoogd.
Van zoodanige belemmering is den on-
dergeteekendo evenmin gebleken ten aan
zien van andere gemeentebesturen.
De arbeid in broedbakksrijen.
Eon vergadering.
Naar aanleiding van het door den Mb
nister van Arbeid aan den Hoogen Raad
van Arbeid ingediende voorontwerp tot
wijziging der Arbeidswet 1919 voor brood-
bakkerijen, zal a.s. Zondag te Amster.l xm
een buitengewone vergadering van het
Bondsbcstuur van don Xcderl. R.-K. Bond
van brood-, koek-, bankethax&ers, eo 0-
cao-, chocolade- en suikerbewerkers v. u-
den gehouden, ter bespreking van üit
voor-ontwerp.