15e Jaargang. nmm&z is Mm mz*. De ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling (Voor Leiden 19 cent per week 12.50 per kwartaal ÏBij onze Agenten 20 cent per week 12.60 per kwartaal. Franco per post i 2.95 per kwartaal. Het Geïllustreerd Zondagsblad Is voor de Abonné'a ver krijgbaar tegen betaling van 50 ct. per kwartaal, bij voor uitbetaling. Afzonderlijk© nummers 5 ct., met Geïllustreerd Zondagsblad 9 ct. Dit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN TEIL. INT. ADMINISTRATIE 935 REDACTIE 15 GIRONUMMER 103003 POSTBUS No. II DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: Gewone advertentie» 30 cent per rejefc Voor Ingezonden Mededeelingen wordt het s dubbele ran het tarief berekend. s Kieino advcrienliSn, ran ten hoogste 30 woorden, waarin betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en vee* huur, koop en verkoop 10.50. JSil nummer bestaat wit tweo bladen. V Celstraf en doodstraf. Verleden week "heeft het Katholieke Kers te-Kamerlid mr. Heerkcns Thijssen bij de behandeling van de Justilie-begroo- ting gepleit voor een verbetering en ver zachting van de celstraf. En met sympathie, of liever: met waim meegevoel hebben wij kennis genomen van liet betoog, dat werd gehouden door ge noemden senator, die de cel kent, naar hij zcide, „door een jarenlang bezoek". Wij willen, alhoewel wij niet héél veel hoop hebben, toch nog blijven vertrouwen, ■dat nu eens deze Christel ij ko regee ring, als zoodanig, 't zich als plicht zal rek©^ nen, de veel-besproken en veel-gewraakle celstraf te wijzigen, zóó, dat dit niet alleen beteekent oen verzachting van de straf voor den misdadiger, maar ook en zelfs vooral een verscherping of liever een invoer ring van het opvoedend beginsel, hetwelk nu ten eenenmale bij de celstraf schijnt te ontbreken. Tegelijkertijd ongeveer pleitte eenige Ka-= fkolieke bladen voor de weder-invoering der doodstraf, in verband met een zeer gruwzaam moordgeval, dat zich dezer dag gen heeft voorgedaan. Op het eerste gezicht schijnen de voor standers van verzachting van de celstraf ©enerzijds en die van de weder-invoering van de doodstraf anderzijds zeer uiteen- loopcnde opvattingen van straf aan te han gen. Doch zulks is niet veel meer dan schijn zii zouden het ten slotte nog wel lieel goed in hoofdzaak met elkander eens kun nen wezen. Volgens de moderne opvattingen ook onder de Christelijke rechtsgeleerden ontleent de Overheid het recht om te straf fen aan zijn plicht, om, in uitgehreiden zin de orde te handhaven; doel van de strafoplegging is, volgens deze 0.1. in dit opzicht zeer juiste théoriën, het Voorko men van de misdaad zoowel bij dengene, die haar bedreven heeft, als hij anderen. Het karakter- van de straf moet dus zijn afschrikwekkend, en, bij dengene die de straf ondergaat, ook verbeterend. Ter loops zij opgemerkt, dat óók Christelijke rechtvaardigheid en Christelijke liefde eischen hij de strafmaat rekening te hou den met de grootte van het misdrijf, sub jectief beschouwd. Welnu, men kan mecnen, dat dit doel heel goed bereikt wordt, ja beter dan momenteel, bij oen verzachting van de celstraf: het afschrikwekkend karakter van de straf toch gaat daardoor niet noodzake lijkerwijs verloren, terwijl het verhelerend karakter ervan meer effectief tot zijn recht zou kunnen komen. En zelfs dezelfde personen, die pleitten voor een dergelijke verzachting, zouden ■voorstanders kunnen zijn van de weder invoering van de doodstraf. Men kan n.l. van meening zijn. dat menschel), die zoo zijn gezind, dat zij tot de allergruwelijkste misdaden in staat zijn, daarvan ten slotte niet zullen worden teruggehouden door het vooruitzicht van een vrijheidsberooving, van hoe langen duur dan ock, maar dat hen alleen de doodstraf zal kunnen af schrikken. Op dezen rechtsgrond, maar ook o.i. "op dezen rechtsgrond allóén, kan de doodstraf worden ingevoerd. Wij zien echter niet in, dat deze rcchïs- gvond aanwezig is, en o.i. merkt zeer juist „Eet Centrum" van gisteravond op: „Immers, in verreweg de meest© lan den van Europa, om van andere we rd ddcelen maar niet to spreken, bestaat de doodstraf, wordt zij vaak toegepast ook, terwijl toch moorden cn gruwelijke moorden er volstrekt geen onbekende verschijnselen zijn." Inderdaad, met of zonder doodstraf zul len er 'helaas gruwelijke misdaden blijven plaats hebben. BmTEHLAHP Frankrijk. DE ALGEMEENE VERKIEZINGEN De nederlaag van Poincaré Stand derpart ij en 1 Van de 581 zetels zijn er 575 bekend. Kogen resultaten van do koloniën ontbre ken nog. Gekozen werden: zetels oude nieuwe Conservatieven 11 7 4 Republikeinen 137 01 '46 Linkscb' repubL 02 70 22 Tvadic onafh 34 23 11 Radic. social. 127 40 73 Republ. socal. 39 22 17 Geunif. social. 102 43 59 Communisten 29 5 24 Het blok der linksche groepen beschikt op 'het oogenblik over een meerderhoid van een dertigtal zetels. D« politieke gevolgen Wat zal Poincaré doen? ADe politieke gevolgen van den uitslag .der Fransche verkiezingen kunnen voor '1 oogenblik, terwijl Parijs er nog perplex van staat, met geenerlei zekerheid worden voorspeld. Het kabinet zal heden oen bij eenkomst houden en hot is niet onwaar schijnlijk dat Poincaré dan zijn aftreden zal aankondigen. Vermoedelijk echter zal Millerand hem verzoeken 't bewind voort te zetten tot dat do nieuwe Kamer op 1 Juni bijeenkomt en zijn aftreden zal noo- dig maken. Na de samenkomst van do nieuwe Kamer zullen er in verband met de werkzaamheden van huishoudelijken aard nog verscheidene dagen verloopen eer deze kwestie in de Kamer aan do orde zal zijn. Mon verwacht, dat daarna de president aan da meerderheid de gelegenheid zal geven tot do samenstelling van oen ka binet naar baar wensch. Als mogelijke nieuwe premier worden genoemd: B r i a n d, Painlevó en Loucheur. Het is evenwel een feit, dat Parijs op dit oogenblik nog volstrekt niet weet, wat er zal geschieden. Ook is het mogelijk, dat Poincaré op nieuw zal optreden met een kabinet, in nóg meerdere mate dan het huidige uit de linkerzijde gekozen. Indien Poincaré's be spreking met MacDonald doorgaat en het tegendeel verluidt nog niet zal hij ongetwijfeld als resultaat van de verkie zingen voortgaan mot do reeds getoonde neiging tot een meer verzoenende houding aangaande de vraagstukken der schadever goeding en de Roer. Het is merkwaardig dat alle negen mi nisters van Poincaré's nieuwe kabinet zijn herkozen, terwijl verschillende ministers van Poincaré's oude kabinet het onderspit moesten delven. De positie van Millsrand Nog ernstiger dan de ministerieel© 'cri sis is do presidentscrisis, welke achter deze verkiezingen schuilt. Wat zal Mille rand doen? Dat is de groote vraag. Hij heeft toch verklaard, dat hij, indien het land zich zou uitspreken tegen de in Je laatste jaren gevolgde politiek, bij voor** zichzelf daaruit do consequenties zou trekken. Zal hij aftreden? Men kan zich dit eigenlijk niet indenken. De conferentie iussehen Poincaré en MacDonald Afstel w a a r s ch ij n 1 ij k Reuter verneemt, dat ten gevolge van Poincaré's nederlaag bij de verkiezingen de samenkomst met MacDonald waar schijnlijk niet zal plaats vinden. Het is vrijwel zeker, dat de samenkomst tusschen de Britsche en Fransche premiers binnen kort zal plaats vinden, doch wanneer cr een nieuwe Fransche regeering aan het bewind komt, moet de conferentie nood zakelijkerwijs worden uitgesteld, om don nieuwen Franschen premier gelegenheid te geven zich te orieëntceren. Nieuwe 'plannen der Fransche generaals. De Generale staf bij den Volkenbondsraad De politieke opmerker van de „Daily Tel." maakt eenige opmerkingen naar aan leiding van de a.3. bijeenkomst van Ram say Mac Donald en Poincaré. Do opmerker heeft evenwel geen reke ning gehouden met den uitslag der verkie zingen, doch eenige opmerkingen omtrent de houding van do Fransche militaire lei ders zijn wel merkwaardig. Logisch en consequent zijn de Fransche militaire leiders tot de conclusie gekomen, dat geen halve maatregelen mooten worden genomen en de eenige sancties weiko zij voldoende zouden beschouwen, indien Duitschland in gebreke mocht blijven, zijn: een bombardement van Berlijn en de be zetting van München. Daar zulke maatre gelen nu eenmaal niet kunnen worden toe gepast, zijn de Fransche generaals onver wacht zeer kunstig gestemd geworden voor een interventie van den volkenbond in het uiterste geval. Hierbij gaan zij dus van een gclicol an der standpunt uit dan Ramsay Mac Do nald, al zijn hun conclusies dezelfde. Voor hem is ccn interventie van den volken bond het eenige middel, aangezien do mili taire maatregelen, die zij noodig achten, practisch niet in aanmerking komen, ter wijl Mac Donald zich door min of meer idealistische overwegingen gedrongen voelt zich op den volkenbond te beroepen. Indien de bond als hoogsten arbiter moot optreden, moet bij over effectieve kracht beschikken om zijn besluiten door te zetten. Fransche divisies en Britscho vlootccnhe- den zouden dus ter beschikking van den hond moeten staan, maar daar ook zulk een oplossing practisch kan worden ver wezenlijkt, zou een compromis onder do oogen worden gezien, krachtens hetwelk een werkelijke generale staf zou worden toegevoegd aan den volkenbondsraad, wel ke staf zou in opdracht hebben de bewe gingen in de gevaarlijk zones gade te slaan en onmiddellijk rapport uit te bren gen bij den raad. Dit alles, zegt de politieke opmerker, wijst op een verandering, welke in den toestand is ingetreden en doet hopen, dat een overcenitemming tusschen Frankrijk en Engeland zeer nabij en misschien zelfs aanstaando is. Dit zal noodzakelijk zijn, indien Duitschland het plan der deskundi gen ernstig aanvaardt en het zal nog noo- diger zijn, indien Duitschland in gebreke blijft, zonder bet plan zelf te willen be proeven. Duitschland. Da relletjes ta Halle. Een herhaling. Do ernstige botsingen, die Zondag naar aanleiding van de onthulling van het standbeeld van. Moitke te Halle bobben plaats gehad, hebben zich in den loop van gisteren nog herhaald. Op talrijke plaatsen in en 'om Hallo is het tot ernstige gevech ten gekomen tusschen aftrekkende rechts- radicalen en communisten, waarbij aan beide zijden bloedige koppen werden ge slagen. Telkens moest de Schupo ingrijpen om do vechtenden van eikander te schei den. Het aantal gewonden, dat in de zie kenhuizen moest worden ondergebracht, schijnt vrij aanzienlijk te zijn. In een res taurant in de buurt van Halle werden een aantal leden van „Stahlhelm" door com munisten aangevallen. Zij namen de vlucht en-één hunner werd in liet open veld door een communist doodgestoken. In verband hiermede zijn vier personen gearresteerd. Ook een botsing to Leipzig. Ook te Leipzig kwam het tot een bot sing tusschen uit Kalle terugkeerendo le den van Stahlhelm en conwnunisten, waar bij cc-n lid van dien bond werd doodge schoten. He! conflict in de Roer mijnen. Officieele bemiddeling. De rijksminister van Arbeid, Brauns, heeft gisteravond officieel in het mijn- conflict aan do partijen zijn bemiddeling aangeboden. De minister heeft de verte genwoordigers van werkgevers- en werk- üemerszijde uitgenodigd tot een. confe rentie op morgen. Een „vermoorde" secretaris met de kas op de vlucht! In den nacht vóór de verkiezingen Is het te Bremen tot eon vechtpartij gekomen tusschen personen van diverse politieke pluimage. Daarbij werd in een bureau van do D.-völkische vrijheidspartij een ruit in geslagen. Al spoedig verspreidde de völ- kischen het gerucht, dat hun bureau was verwoest en een lid van hun partij door een democraat was vermoord. Sindsdien is de hankbeambto. Karl Hermann ver dwenen. Do politie verklaart thans ech ter, dat de man vermoord noch opgelicht is, maar dat hij eenvoudig met do partij kas van do völkischen oen goed heenkomen heeft gezocht. Nader meldt nog de HamburgSÉ-he cor respondent van de „Frankf. Zdat het hier een oplichter uit Munchen betreft, die zich bij de völkischen had weten in te dringen met mooie phrasen als propagan da. Nadat bij 't vertrouwen bad gewonnen der völkischo leiders, liet hij zich eerst op hun kosten van een ziekte genezen, om zich daarna een post te laten geven, waar bij-hij gelden onder zijn beheer kreeg, die hij thans heeft meegenomen. Duizenden mensehen in Bremen dachten aan een moord; talrijke burgers kregen dreigbrie ven om hen aan te sporen bet lijk van den vermoorde te voorschijn te brengen. Bij d9 politie werd zelfs door een Hitleriaan de met bloed bevlekte sabel ingeleverd, waarmede do verdweneno gedood heette, terwijl anderen weer met een kleeding- stuk kwamen aandragen. Dit geval, zoo schrijft de „Hamburger Echo", bewijst welk misdadigexsgespuLs in de völkische beweging huist. Voor geen middelen schrikken zij terug wanneer het er om gaat tegenstanders te schaden. België. Da taesïand van Valleys. Niet bemoedigende berichten. Do laatste berichten over den toestand van den door den Waal Golbacq neerge schoten Vlaamschón student Berten Val- ten Valleays, zoo lezen wij in de „Brus- selsche Tijd", luiden niet bemoedigend. Do gc-kwctste werd nogmaals met de X- stralen onderzocht, waarbij bleek, dat do kogel op de lioogte van den zevenden hals wervel voor het schouderblad zit. De ge- neesheeren durven niet tot de operatie besluiten. Uit naam van do Academische overheid heeft Mgr. Beyls, vice-rector, den gekWet- s'.o een bezoek gebracht. Engeland. De Mac Ksnna-rscMan. Heden heeft in het Lagerhuis hot debat nlaal3 over de z.g. Mac Kcnna-rechten. Dat zijn invoerrechten op zekere goederen waaronder automobielen cn films. Dezo be lasting werd in 1915 in lieL leven geroepen met hot dool om in do eerste plaats scheepsruimto te winnen tijdens den oor log door het tegengaan van den invoer van buitenlandscho goederen. In do begrooting van de Labourregee- ring echter is voorgesteld deze rechten op te heffen. Dit voorstel heeft heel wat ver zet uitgelokt. Baldwin zal een motie voor stellen waarin wordt gezegd dat het on raadzaam is om op het oogenblik deze be lasting af te schaffen, waardoor naar hij beweert groote werkloosheid is voorkomen Het liberale lid generaal Seely heeft een amendement ingediend, waarin wordt aan gedrongen op een afschaffing, die twee jaar tevoren wordt aangekondigd, doch het is mogelijk dat dit amendement niet in stemming komt. De regeering zal vermoe delijk kunnen rekenen op den steun van zoo goed als de geheele liberale partij ton gunste van een afschaffing van de rechten op 1 Augustus a.s. Engeland en ïndië. D o m i n i o n-h omerule gevraagd Annie Besant, de bekende Indische ar beidersleidster, is als lid van do delegatie der Indische nationale conventie le Londen aangekomen- In een interview zeide zij, dat de be trekkingen tusschen Indië en Engeland critieker waren dan zij gedurende haar dertigjarig verblijf in Inclië ooit bad mee gemaakt. Zij achtte een verbond tusschen Indië en Groo f-Bxi tt annië noodzakelijk voor beide landen en verweet Engeland, dat bet ten opzichte van Indië den natio- nalen geest onderdrukte, terwijl het ten opzichte van de Europeescli9 volken dien geest aanmoedigde en steunde. Het doel der Indische nationale conventie was do- minion-homerule. Syrië. Nieuwe gevechten. Een bericht uit Constantinopel zeg', dat do strijd aan de Syrische grens opnieuw is uitgebroken. In de jongste gevocht-en zouden de Franschen 120 man aan dooien cn gewonden hebben verloren. Amerika. De nieuwe Snimigratiewo! der V. S. Coolidge tegen toepassing op 1 Juli a. s. Uit Washington wordt gemeld, dat men verwacht, dat president Coolidge zijn veto over het in werking treden van de nieu we Amerikaansehe immigratiewet op 1 Juli a.s. zal uitspreken. BIHMEKIL&SBP De salarisverlaging van het rijkspersoneel. Heb Comité tob behartiging van de alge meens belangen van heb marinepersoneel beneden den rang van officier (O. A. M. B. O.) deelb mede, dat bij de eerste uitbetaling van heb verlaagde salaris op 9 Mei jl. aan boord der oorlogsschepen en bij de inrich tingen der zeemacht in de verschillende raa rinestations ia Nederland, heb overgroot© deel van het marinepersoneel de verminder de bezoldiging in ontvangst heeft genomen onder voorbehoud van alle rechten. De gewone audiëntie van den Minister van Koloniën zal op Vrijdag a.s. niet plaat3 hebben. Gisterenavond is in de groote Doele- zaal te Rotterdam een kruideniersbeurs, in gericht door de afdeeling Rotterdam van den Nederlandschen Kruideniersbond, offi cieel geopend. Men meldt ons uit 's-Gravenhage •Naar wij vernemen bestaat bij een groot aantal ambtenaren van Rijk, Pro vincie en Gemeente bet voornemen een groote inkoopvereeniging te stichten. WIT OE ORSSEViüG ALPHEN AAN DEN RIJN. Gemeenteraad. Ter voorziening in do vacature, ontstaan door het overlijden van den heer 3. C. Rijlaarsdam, werd heden, benoemd verklaard als lid van den ge meenteraad den beer M. Meijer. Veilingen. Aanvangendo dez© week zullen de groontenveilingen weder driemaal in de week- gehouden worden on wel op Maandag Woensdag en Vrijdag; de eieren- veilingen worden voorts gehouden op Don derdag van iedere week. KATWIJK AAN DEN RIJN. Ccëp. Boerenleenbank. Dezo verecnl- ging hield gisteravond haar jaarvergade ring met een goedo opkomst. De Voorz., de lieer Jac. Wassenaar, opende do vergade ring, waarna de secr., de heer J. v. d. Perk, do notulen las. Dezo werden goed gekeurd. Volgde het financieel verslag: Spaargelden: Het totaal bedrag der ge storte spaargelden bedroeg f23.000.40, teruggehaald fl9.GG5.61; blijft schuldig HET VOORLAAGSTE mEüWS.1 BUITENLAND. De uitslag der Fransche verkiezingen levert een meerderheid op voer het link* sche bloc. Zullen Poincaré en Millerand aftreden? De bespreking van Poincaré mat Mad Donald wordt waarschijnlijk uitgesteld. Herhaling van de botsingen le Haile. Nieuwe gevechten in Syrië. BINNENLAND Benoeming van den burgemeester vam Groningen. einde des jaars f 43.334.52. Bijgeschreven rente f 1475.16. Voorschotten: uitstaande voorschotten waren bij het begin van het jaar f 40.175, nieuwe voorschotten f 3400, terugbetaald f 4500, blijft op bet eind© van het jaar f 39.075. Aan rente ontvan gen f2115.70. Loopende rekeningen: uit betaald in loopende rekeningen f 20.309.55 ontvangen f 21.095, zoodat het totaal derf loopende rekeningen bedroeg f 45.596.97. Aan rente is ontvangen f2403.34; aan rente is ontvangen r 25.79. Do winst over 1923 bedroeg f 271.74. Goedgekeurd. De Voorz. meende goed te doen de lo den er nog eens cp attent te maken, dat voorschotten niet voor vast gegeven zijn, doch aflossing behoeven. Hierop wordt ook controle uitgeoefend door het cen traal bestuur. Mede, dat men den kassier niet voor loopend werk moet houden, doch ter bestemder tijd zich bij hem moet yer-t voegen voor afdoening der zaken. Do re servekas bedraagt f 400, zoodat de winst niet grooter behoeft te zijn dan deze nu was. De rente der spaargelden zal bedra gen 4.20 Do bestuursleden: Jac. Was senaar, H. Grimbergen en A. Korpelshoek ■werden met bijna alg. st. herkozen. Da Voorz. meende er de aandacht op te moe ten vestigen, dat de jaarvergadering ver plichtend is om bij le wonen op straffe van boete. Dezo vergadering is in de re gel belangrijk genoeg om bij te wonen, waarcan spr. verzocht ieder in zijn kring er bij andere leden op aan te dringen, dat men dezo vergadering bezoekt. Daarna sluiting met dank voor de tegenwoordig heid en do aangename besprekingen. KATWIJK AAM ZEE. Ongeval. Het 7-jarig zoontje ven v. de B., kwam in „de Ivlei" onder Noord- wijk plotseling voor een auto. De chauf-* four zag geen kans het jongetje to ont wijken. Door zijn tegenwoordigheid van. geest en het daardoor plotseling-remmen, voorkwam hij het ergste. Het kind zat intusschen tusschen den vooras beklemd, doch kon daar onder vandaan gehaaid worden. To Noordwijk werd het jongetje verbonden en daarna naar zijn woonplaats gebracht. KOUDEKERK Kindje verbrand. Zaterdagavond, om-» sireeks 8 uur is van den heer C. van 'Wet-- ten een kind verbrand. Het kind lag ziek in do wieg en moest gestoomd worden. Het stoomketeltie stond op een spiritus-* lichtjo bij het kind. Terwijl de moeder ben zig was in den winkel iemand te helpen raakte het kind. in brand. Een strooschip-j per, die in de nabijheid lag, zag do^ rook uit het huis komen cn waarschuwde da huisgenooten. De vader nam wieg en al op en duwde het in den Rijn. Dr. Vlaan deren was spoedig aanwezig, maar Zondag morgen, omstreeks half drie, is het kind, dat bijna een jaar oud was, aan de brand wonden overleden. i LiSSE. 1 R.-K. Landarbeidersbond. De afd. Lisso van den Nod. R.-K. Landarbeiders-* bond „St. Deus Dedit", hield Zondag-* avond haar jaarlijkschen feestavond. D© opkomst hadden we grooter verwacht, t© meer daar een feestrede van den Bonds-*, voorzitter, uit Schoten, den heer A. J^' Loerakker, op het programma stond. D©! Voorz. der feestcommissie, de heer G. d. Berg, opende met den Christ, gr. eu' heette de aanwezige leden met hunne da-*, mes welkom, waarna hij het woord gaf aan den heer Loerakker, die in een mooi^. vurige red© de veelomvattend© taak der,; R.-K. Vakorganisatie schetste. Vooral deed' spr. uitkomen dat bij de R.-K. Vakorga©] nisatio niet als grondslag moet liggen d© gulden, maar dat ons optreden duidelijk laat zien, dat do Godsdienst ons tot grond-*; slag dient. Op dez© wijze zal elk revoluf; tionair gedoo zich te pletter locpen tegen! het hecht© .bolwerk der R.-K. Vakbewo* ging. Een dankbaar applaus viel den loM der ten deel. Op doz9 red© volgde een paa-* send tconeelstuk, n.l. „De famili© van In-* gen" in dri© bedrijven. Een stuk met een! mooie, sociale strekking, waarin duideUj» werd uitgebeeld zelfzucht en egoism^ eenerzijds en gemeenschapsgevoel en b}°^4 dermin anderzijds. Do tooneelafdeellog; „Nut cn Genoegen" hiervoor oen woord van lof. ,.V 't Was ccn goed geslaagde a\w-cv

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1924 | | pagina 1