Bte ©ou/to/nt
\Se Jaargang.
MAANDAG 14 APRIL 1924
No. 4434
peABONNEMENTSPRIJSbedraegt bij vooruitbetaling
"foor Leiden 19 cent per week 12.50 per kwartaal,
jij onze Agenten 20 cent per week 12.60 per kwartaal,
kanco per post t 2.95 per kwartaal,
[et Geïllustreerd Zondagsblad Is voor de Abonné'a ver-
rijgbaar tegen betaling van 50 ct. per kwartaal, bij voor-
jtbetaliDg. Afzonderlijke nummers 5 ct., met Geïllustreerd
Zondagsblad 9 ct.
Dit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen C
Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN
T£L. INT. ADMINISTRATIE 935 REDACTIE 15
GIRONUMMER 103003 t* POSTBUS No. II
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone adverfentiön 30 ceni per rsgek
Voor Ingezonden Mededeeliugen wordt het
a dubbele van het tarief berekend. s
Kleine advertent iën, van ten hoogste 80 woorden, waarin
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en ver
huur, koop en verkoop 10.50.
jpit Bummep bestaat uit twea
Waden.
De biecht.
f Een Anglicaans oh geestelijke in Engeland,
fle deken van het district Wesaex, heeft
[rerklaard, er van overtuigd, te zijn, dat het
iroor vele menschen en zegen zou zijn als zij
<Je geheimen van hun hart-, him zwakheden
en hun misdaden eens vertrouwelijk konden
mit-zeggen dat zulks zelfs vele zelfmoor
den zou tegenhouden.
En deze geestelijke heeft besloten een
consultatie zaal in te richten, waar allen, die
daaraan behoefte hebben, hun gemoed kun
nen ontlasten, troost en raad kunnen ko
men vragen.
'Tot deze instelling is bedoelde Angli
caan gekomen na een practijk van veertig
jaar geestelijke bediening.
Het is treffend, dat zij, die zich hebben
afgescheiden en losgescheurd van de katho
lieke kerk en met zoovele andere zegenin
gen ook hebben verworpen en uitgebannen
de Biecht-, het door Jesus Christus ingestel
de Sacraments hun toevlucht willen nemen
tob een surrogaat, een namaakselHet
is niet de eerste keer. dat we gelegenheid
hebben op dit verschijnsel te wijzen.
Door de verwerping van de Bieoht is men
fiets gaan missen en ontberen en men gaat
nu trachten dat gemis aan te vullen en die
behoefte te bevredigen door de oprichting
van een consultatiezaal een consultatie
bureau voor gewetens!
De dienstbodennood.
Dezer dagen hoekte de Arbeidsbeurs van
Amsterdam drie honderd aanvragen om
een dienstbode, zonder dat daar tegenover
<één enkel aanbod stond.
Driehonderd betrekkingen voor vrouwen
lopen én eenige duizenden mannen 'loopen
[werkloos rond in dezelfde stad....
Dat geeft te denken.
En nu besluiten wij hieruit niet, dat kilo
Vrouwelijke werkkrachten, in wier plaats
look mannen zouden kunnen aangesteld
.worden, maar moeten worden heengestuurd,
om plaats te maken voor de mannen ©n
maar dienstbode moeten worden!
Dat is overdreven en het laatste ia
bat uurlij k een dwaasheid.
Maar vast staat toch, dat vele meisjes
heter deden hun tegenwoordige betrekking
Ito verwisselen met die van dienstbode.
In heb algemeen beschouwd, maatschap
pelijk bezien, zou zulks zeer te wenachen
fcijn, om een aantal werklooze mannen weer
nuttigen arbeid te kunnen laten verrichten
En, zoo de meisjes een dienstbetrekking
Souden zoeken in een goed Christe
lijk gezin, zou het ook in zeer vele geval
len voor hen persoonlijk zeer zijn te wen-
Bchen.
Gemis aan eenvoud en degelijkheid is
zoo dikwijls oorzaak van heb kiezen
een verkeerd, ongeschikt, niet-passend be
roep, is ook een der oorzaken van den
dienstboden-nood, is een schril teeken
'des tijds.
BUITENSLAND
De Rapporten der Deskundigen.
Frankrijk maakt reserves.
Amendement op de controle
en de garanties.
1 Havas seint uit Parijs:
Het besluit van de Commissie van Her
stel heteekent een hulde voor de nauwge
zette en onpartijdige poging van do Com
missies van Experts en geeft den wensch
te kennen, dat de geallieerden spoedig
overeenstemming met Duitschland zullen
'komen. De definitieve goedkeuring van
hot plau door de C. v. T. hangt echter af
ivan de aanvaarding door Duitschland
ivóór 17 April a.s. van het nieuwe beta
lingstermijn.
De principieele adhaesie sluit geenszins
•het recht van de commissie uit om het
systeem te amendeeren. De Fransöhe ge
delegeerde heeft dan ook een voorbehoud
jan algemeene strekking geformuleerd,
fiangaaude de voorgenomen controlemid
delen voor de uitvoering van het plan en
jan de garanties, «olke de geallieerden
wanisbaar mochten achten, om Duitsch
land er toe te brengen in de toekomst zijn
(verplichtingen na te komen.
Da houding van Berlijn.
Be aanvaarding verzekerd.
ï)e mededeeling van het besluit der Gom
pussie van Herstel om de Duitsche reigee-
?ing te verzoeken haar meening over het
fcdvies der Experts vóór 17 April te ken
nen te geven is Vrijdag te Berlijn eerst
Aangekomen toen de beraadslagingen van
.de regeering reeds waren geëindigd. De
fögeering heeft daardoor nog geen for
meel besluit genomen. Dit zal eerst ikun-
geschieden in een kabinetsraad, wel-
ko heden zal gehouden worden, nadat de
minister-presidenten der verschillende
landen zijn gehoord.
Deze laatsten zijn met het oog daarop
naar Berlijn ontboden.
Het staat buiten twijfel, dat de regee
ring zal besluiten het rapport der Experts
te aanvaarden als grondslag voor de on
derhandelingen voor een definitieve oplos
sing van het reparatievraagstuk.
Duitschland.
De Micum-verdragen.
De stand dor onder handeling en
Gister zijn te Dusselorp de onderhande
lingen voortgezet tussöhen de „Commissie
van Zes" en do Micum. Er is nog geen
resultaat bereikt en de besprekingen zul-
a worden voortgezet. y
Mgr. Testa In het Saargcbied.
Do Pauselijko delegaat, Testa, heeft
voor liefdadige doeleinden in het Saarge-
bied 10.000 lire beschikbaar gesteld.
De Rijksdagverkiezingen.
Vrees voorrechts.
In politieke kringen te Berlijn begint
men zich meer en meer ongerust to ma
in over den uitslag der verkiezingen.
Men is overtuigd, dat de rijksdag be
langrijk naar rechts zal opschuiven, men
zou zich daarbij desnoods neerleggen,
aangezien het de uiting is van den volks
wil. Doch men vreest, dat het aantal ze
tels, door rechts te verkrijgen, niet eens
voldoende zou zijn voor een parlementaire
regeering en men schijnt reden te hebben
voor bet vermoeden, dat rechts dan zal
doen, waarop het reeds herhaaldelijk aan
drong, en een dictatuur zal proclameeren.
Als dit geschiedt, wordt het natuurlijk
zeer twijfelachtig, of de voorstellen dear
deskundigen hij zulk een rechtsch dictator
in goede aarde zullen vallen.
Een vechtpartij tusschen Deutsch-
Völklschen en communisten.
Vrijdagavond kwam het in een Deutsch-
Völkische kiesvergadering te Erfurt, tot
een botsing tusschen. de zaalwachters en
communisten, waaraan de vergaderden
naderhand meededen. Er werd met stok
ken, stoelen en messen gevochten. Ook
werd er geschoten. Tal van personen lie
pen verwondingen op.
België.
Het Groot-Nederlandsch congres
De ophitserijen van Brusselsch natio
nalistische zijde tegen het groot-Neder-
landsch congre3 te Leuven hebben alvast
gevolgen gehad.
Reeds Donderdag waren enkele Neder-
landsche deelnemers te Leuven gearres
teerd, waar zij hun intrek hadden geno-
meü in en door een persoon van Neder-
landsc-hen oorsprong gehouden hotel. Op
een gegeven oogenblik begaf 'n bende
franskiljons zich naar het hotel, om aan
den eigenaar rekenschap te vragen over
de aanwezigheid van „die onge wensch te
Hollanders, die met de Vlamingen mee
kwamen werken aan de politieke scheu
ring van Belgie!" Het was vooral een
Leuvensch advocaat, die zich in dit hate
lijk optreden onderscheidde.
Dat incident duurde reeds een tijdje,
toen, aldus een Brusselsch blad, de zoon
van den hotelhouder naar voren sprong
en den advocaat een messteek in de rug
toebracht, met het resultaat, dat de
Franschgezinde stedelijke overheid, die
reeds bij "een vorige gelegenheid heeft be
wezen, dat zij Vlamingen, Hollanders en
Zuid-Afrikanen geen goed hart toedraagt,
van dit voorval gebruik maakte om mani
festaties op den openbaren weg te verbie-
den.
Het congres gaat natuurlijk door. In-
tusschen werpt dit geval andermaal een
schril daglicht op de manier, waarop
België de gastvrijheid wordt verstaan.
Frankrijk.
Een Japansche tegenspraak.
Het gerucht in zake een Japansck-Roe-
tmeenische en een Japansch-Fransche alli
antie wordt categorisch tegengesproken.
Engeland.
Dc Engelsch-Russische conferentie.
Heden wordt begonnen.
Heden begint te Londen de Engelsch-
Russische conferentie, die zal worden ge
opend door den premier. De eea^te dagen
zullen heengaan met enkele formaliteiten,
waarna de conferentie zal worden gesplitst
in 6ub-commissies. Verwacht wordt, dat de
conferentie langen tijd in beslag zal nemen
en dat verscheidene'weken noodig zullen
zijn voor het voorbereidende werk.
Home Rule voor Schotland^?
Schotscha Lagerhuisleden hebben een
wetsontwerp opgesteld, dat ten doel heeft
Scotland home rule te geven en begin der
volgende maand in het Lagerhuis aan de
orde komt. Het wetsontwerp is volgens de
„Times" op denzclfden grondslag opgesteld
als de regeling, die voor Noord-Ierland
geldt, zoodat Schotland een eigen parle
ment zou krijgen.
Denemarken.
De algemeene verkiezingen.
Een nederlaag d*er regeering.
Bij de algemeene verkiezingen die Vrij
dag in Denemarken plaats hebben gehad,
is de regeering verslagen, en heeft de so
ciaal-democratische partij do overwinning
behaald.
De verdeeling der zetels is als volgt:
Links-liboralen (partij der regeering) 44
zetels (52 in het huidige parlement); con
servatieve partij 28 zetels (met inbegrip
van 1 onafhankelijke) (27 in het huidige
parlement); sociaal-democraten 55 (48);
radicalen 20 (18); Sleeswijksche par
tij 1 (1).
De bladen zijn van oordeel dat het ka
binet-Neergaard moet aftreden.
Men verwacht thans een sociaal-demo
cratische regeering met de heer Stauning
als minister-president. De sociaal-demo
craten hebben nimmer te voren in Dene
marken een gelijk groot aantal stommen en
zetels verworven.
Rusland.
De sovjets en het buitenland.
Erkenning door Hongarije
spoedig verwacht
Naar uit goede bron verluidt, is de Hon-
gaarscho regeering voornemens binnenkort
besprekingen te openen ten einde de diplo
matieke betrekkingen met Sovjet-Rusland
te herstellen. Zoodra het herstelplan is
aangenomen zal Hongarije de Sovjet-regee
ring erkennen en een Hongaarschen gezant
naar Moskou zenden.
Griekenland.
Het plebisciet vóór dc republiek.
In groots spanning.
Gisteren (Zondag) heeft de bevolking
van Griekenland zich uitgesproken over
vraag: republiek of koninkrijk. Er
heersckte .begrijpelijkerwijze een groote
spanning omtrent den uitslag, daar deze
>g niet zoo zeker vaststond.
De monarchisten verwachten een over
winning en voorspelden, dat de koning
binnen een maand to Athene terug zou zijn
V ij f-e n-z eventig pdtL vóór
de republiek.
De uitslag, zooals deze hedenmorgen ge
seind werd uit Athene, luidt, dat 75 pGt.
der stemmen uit de stad en de provincie
was uitgebracht ten gunste van de repu
bliek.
Kondoeriotis blijft voorJoopig president
der Grieksche Republiek.
dene huizen zijn verwoest, vier bommen
vielen in de onmiddellijke nabijheid der
Amerikaansche troepen, welke blijkbaar
voor vijandelijke troepen werden gehouden
Er zijn 140 dooden o.w. een groot aantal
vrouwen en kidneren.
Een campagne van geestelijken?
Tegen den president van
Argentinië.
Uit Buenos-Aires wordt gemeld:
Daar de regeering aan den overste der
Jezuïeten heeft medegedeeld, dat er door
den Spaanscken Jezuïet Blanco een cam
pagne werd geleid tegen den president der
republiek heeft de overste van deze con
gregatie aan Blanco verzocht het land te
verlaten. Bovendien bleek uit oen onder
zoek, door de politie ingesteld, dat Mgr. H-
vani, de secretaris der nuntiatuur, eveneens
verantwoordelijk was voor een campagne
van gelijke strekking.
Do dagbladen zijn Hierdoor in heftige
beroering gebracht.
(Wij deelen dit bericht natuurlijk onder
alle voorbehoud mede. Red.)
Een royalistisch! öompïot.
De regeering heeft de arrestatie gelast
van achttien hooggeplaatste militaire- en
vlootautoriteiten, die verdacht wordea be
trokken te zijn bij een in het geheim voor
bereiden royalistischen opstand.
China.
Mislukte overval van Chineesche zeeroovers
Roovers, verkleed als reizigers, hebben
onderweg getracht zich meester te maken
van het Chineesche stoomschip „Tal Li",
dat op weg was van Kong Moen naar
Hongkong. Van de oevers der rivier namen
bovendien medeplichtigen het schip onder
vuur.
De roovers werden evenwel overmees
terd. Drie hunner werden gedood. Van de
'passetters werden eenigen gewond.
Amerika.
De strijd En Honduras.
Tegucigalpa van uit vlieg
tuigen bestookt.
De „Matin" verneemt uit Washington,
dat daar officieele berichten zijn binnenge
komen, volgens welke de hoofdstad van
Honduras Tegucigalpa door een vliegtuig
der revolutionnairen is bestookt. Verschel-
BiüHEg\3LAMiJ
EEN JUBILEUM.
Den lsfcen Mei zal het dagblad Het
Centrum sijn veertigjarig bestaan her
denken.
Ddenzelfden dag is de hoofdredacteur de
heer P. H. J. S te en h off 40 jaar aan
„Het Cent-nun" verbonden.
„H^t Centrum" heeft in de katholieke
journalistiek van ons land zijn bijzondere
plaa-ta en zijn bijzondere verdienste, door
dat bet is een algemeen landelijk orgaan,
dat het voornaamste nieuws in beknopten
vorm, op fr^ssche wijze -geeft doordat het
lijkeche voorlichting schenkt in de
korte driestarren van eeno nzer bekwaam
ste en meest ervaren Katholieke journalis
ten.
Maar heel weinigen in don lande zullen
de parlementaire geschiedenis van ons land
der laatste 50 jaren zoo kennen als de heer
Steenihoff Deze groote kennis spreekt her
haaldelijk uit de pittige driestarren van den
hoofdredacteur, welke geen lezer van „Het
Centrum" kim overslaan.
Met dit enkele w-oord wilden wij nu reeds
op de be teekenis wijzen van het aangekon
digd© jubileum van „Het Centrum" en zijn
zoo sympathieken hoofdredacteur.
Groot-'s-Gravenhage.
De annexatie van Voorburg
en R ij s wjjk.
Ged. Staten va-n Zuid-Holland hebben een
schrijven gezonden aan de gemeente Voor
burg, waarin gemeld wordt-, dat het
college aanvankelijk besloten heeft een plan
van grensregeling voor te bereiden, waarbij
de gemeenten Voorburg en Rijswijk aan de
gemeente 'sGravenhage zullen worden toe
gevoegd.
Wat de gemeente Rijswijk betreft-, stel
len Ged. Staten zioh voor, ook de toevoe
ging van enkele gedeelten dezer gemeente
bij Delft en Wateringen nader te overwe
gen.
Een uitgewerkt grensregelingsplan zal eer
lang aan het oordeel van de gemeente Voor
burg worden onderworpen.
Wassenaar mag zich wel schrap zetten!
»-
U it het steenhouwersbedrijf.
De Oolleotieve Arbeids
overeenkomst.
Thans hebben ookd e confessioneel© steen
houwersorganisaties de nieuwe coll. ar
beidsovereenkomst aanvaard. De Federatie
heeft haar evenwel met algemeene stem
men verworpen.
De Communistische Partij.
Oneenigheid Moskou
b e v o el L
ïn „Tivoli" te Rotterdam ia Zaterdag
middag het vierdaagsche congres van de
Communistische Partij begonnen.
Do voorzitter, do heer D. Wijnkoop, her
dacht bij de opening Lenin, terwijl de af
gevaardigden een oogenblik gingen staan.
Na een kort woord van Somaoen na
mens do Ind'sche parlijgenooten, deelde
do voorzitter vervolgens mede, dat 5 leden
van de oppositie waren uitgenoodigd, nl.
do heeren Bouwman, De Kadi, Sneevliet,
De Radder en Baars.
De voorzitter wees er verder op, dat de
partijleiding hom had aangewezen voor
de bespreking van een brief der Execu
tieve.
In bedoelden' brief wordt or op gewezen,
dat het een fout der partijleiding in Ne
derland was, do uit do partij gestooten
'.eden, Bouwman, De Kadt en Van Reeso
ma, niet op hun plaat son to horatollen, go--
lijk de Executieve bevolen bad. Do Exe
cutieve veronderstelt, dat do partijgonoo-
ten van beide richtingen de moeilijkheden
uit den weg zullen ruimen.
In den brief wordt hot partijbestuur ver
weten, dat het sceptisch stond tegenover
internationale revolutionnaire woelingen.
Een nieuwe revolutiegolf had in Middou-
Europa den kop opgestoken. Toen vraa bet
HET VOORNAAMSTE NIEUWS,
BUITENLAND.
De aanvaarding van de rapporten der
deskundigen door Duitschland Is zoo goed
als zeker. Frankrijk maakt eenige reserves
Bij de algemeene verkiezingen in Dene
marken heeft de regeering de nederlaag
geleden.
Het plebisciet in Griekenland heeft 75
pCt. stemmen vóór de republiek opgeleverd
BINNENLAND.
De rijksbemiddelaar voor de Arbeidsge-
schillenwet in het desbetreffend district
heeft de besturen van do verschillende
organisaties, bij het conflict In dw Twent-
sche textielnijverheid betrokken, onder
meedeeling, dat de wet 18 dezer in wer
king treeds, uitgenoodigd tot een bespre
king op Donderdag 17 dezer.
In ambtenaarskringen wordt thans een
procedure tegen den Staat overwogen
naar aanleiding van de intrekking van
artikel 40 en de ingaande salarfekorting
cp 1 Mei H.s.
De staking in het houtbedrijf in dt
Zaanstreek is geëindigd.
Ged. Staten van Zuid-Holland hebben
besloten een grensregeiingsplan voor t»
bereiden, waarbij Voorburg en Rijswijk
aan 's-Gravenhage zullen worden foege«
voegd.
volgens het schrijven plicht geweest van.
de leiders, deze beweging to steunen. Zij
hadden de revolutionmaire beweging in
Duitschl'f.nd echter voor him eigen land
„onvoldoende uitgebuit".
Het schrijven behandelt verder de toe-i
passing van de eenheidsfront-tactiek. De
resultaten worden niet bevredigend geacht,
omdat men er in Holland niet in geslaagd
is, de massa voor het eenheidsfront-denk-<
beeld ln beweging te brengen.
Practisöh had men fabriekscomité's
moeten stichten om daaruit de macht voor
de arbeiders te ontwikkelen. Slechts één
bond begrijpt deze tactiek, zegt de Execu-*
tieve, nl. het N. A. S. Het partijbestuur
dient dus zooveel mogelijk met het N. A. S.
samen te werken.
De Executieve wil ten slotte de loopende
geschillen in de 'partij doen beslissen. De
door de oppositie gevormde partij moet
onverwijld worden opgeheven, terwijl aan
de oppositie in partijbestuur en redactie
•der „Tribune" een plaats moet worden in-*
geruimd.
De brief is gedateerd Moskou 25 Maart
en werd Maandag van deze week door het
partijbestuur ontvangen.
De heer Wijnkoop ontkende, dat het P.
B. op eenige wijze aanleiding heeft gege
ven, pessimistisch te handelen b;j de revo
lutie in Duitschlaind. Wat een verwijt over
de koloniale kwestie betreft, daarover heb^
ben wij versteld gestaan, zei de spreker.
Volgens bet door de Executieve gegeven
„recept" hebben wij steeds gewerkt. B;j
het eenheidsfront dat gaf spr. toe is
nog geen succes bereikt in Nederiand.
Wij hebben geen bezwaar, verkin arde
spreker, om te voldoen aan den e'sch der
Executieve om leden der oppostie op te
nemen in partijbestuur, partijraad en
werkorganen.
De brief der Executieve, zoo eindigde de
beer Wijnkoop, is voor ons de le'draad
waarnaar wij zullen handelen.
Er gaven zich 36 sprekers op voor de-*
bat. Het eerst was het wonrd aan het lid
der oppositie, de heer De Kadt.
Spr. betoogde, dat de brief z.i. wil zeg-<
I gen: „jullie hebt er tot dusver niets van
terechtgebracht; ga heen en beter je lo-»
ven!" De oppositie begrijpt echter haar
verantwoordelijkheid. We bedoelen: gij
kunt het niet en wij kunnen het beter.
Daarom willen wij de leiding op ons ne^
men!
De tegenwoordige partijleiding heeft be-*
let, dat de geschillen binnen het raam' der
partij worden beslist. Moskou liet eeni
plaats voor de oppositie inruimen. Doch
onder het mom van discipline trachtte
men de oppositie te verst'kken. Spr. vreest,
dat dit ook in de toekomst zal geschieden.
Heftig verweet spr. de leiding, dat ze
niet begrepen heeft Het gebeurde in
Duitschland in verbinding te brengen met
wat zich in Holland afspeelde.
Bij deze passage werd de discussie wat
meer geanimeerd en kwamen herhaalde-*
lijk interrupties voor. Spr. ging voort de
houding van het partijbestuur te becriti-*
seoren in zake het eenheidsfront en jegens
Edo Firnmen. To zes uur word het con-s
gres geschorst.
Zaterdagavond en Zondag zijn de ru-*
rie-debatten voortgezot.
Er waren nog aanwezig een. Duitsche eoi
oen Russische afgevaardigde, wier namen
niet genoemd werden. 'j
Do Russische afgevaardigde sprak aan
het einde van den middag i 's avonds is;
de kwestie in besloten zitting verder be^
handeld, terwijl ze vandaag weer in oporw'
bare Vergadering zou komen. -J
