16e Jaargang.
DONDERDAG IS MAART 1824
No. 4407
DeABONNEMENTSPRIJSbedrcagt bi] vooruitbetaling
Voor Leiden 19 cent per week f 2.50 per kwartaal.
Bij onze Agenten 20 cent per week 12.60 per kwartaal.
Franco per post f 2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonnee ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cl per kwartaal, by voor
uitbetaling. Afzonderlijke nummers o ct., met Geïllustreerd
Zondagsblad 9 ct.
Dit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen
Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN
TEL. INT. ADMINISTRATIE ©35 REDACTIE 15
GIRONUMMER 103003 POSTBUS No. II
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone advertentlën 30 oent per rege^
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt het
:i dubbele van het tarief berekend.
Kleine advertentiën, van ten hoogste 30 woorden, waarin
petrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en ver
huur, koop en verkoop 10.50.
Hit nummer bestaat nit tan
bladen.
V Bier en thee.
Do Tweede Kamer heeft het wetsvoor».
stel tot verhooging van den accijns op bier
en van het invoerrecht op bier en thee
aangenomen.
Het wetsvoorstel beoogt verhooging van
'den accijns (en het invoerrecht) op bier en
verdriedubbeling van het invoerrecht op
thee. Aanvankelijk had minister Golijn
zelfs dit laatste willen vervierdubbelen,
doch in de memorie van antwoord heeft
hij in verband met het feit, dat de
groothandelsprijs van thee toch reeds zoo
veel hooger is dan b.v. in 1921 met
een invoerrecht op thee van f 75 per 100
kilogram (instede van de f 25, welke
thans gevorderd worden) genoegen geno
men. Aangezien bij een invoerrecht van
f 100 do hooge bate op zeven millioen gul
den was geraamd, zal thans de meerdere
opbrengst vermoedelijk op 4 2/3 millioen
moeten worden gesteld. Daarbij komt dan
nog ruim zes millioen uit de verhoogde
biel-belasting, zoodat dit wetsontwerp, al
les saamgenomen, circa 10 3/4 millioen op
levert.
De geheele linkerzijde heeft tegenge
stemd, nadat waren verworpen voorstel
len van de heeren Oud en Van Gijn, resp.
bedoelende om de belasting 1 Jan. 1926 of
1 Juni 1927 automatisch te doen eindigen,
over wolko voorstellen de rechterzijde ver
deeld stemde.
Dit geld (de 10 S/4- millioen welke het
wetsontwerp beoogd) zalnletkunn'on
worden gemist aldhs de Ka
meroverzicht-schrijver van de „N. R. Crt."
hedenmorgen; maar toch stemde ook de
Vrijheidsbond tegenl
..Dit geld zal niet kunnen worden ge
mist"; maar toch het middel, om er aan
te komen afwijzen en verwerpen!
De haar plicht bewuste meerderheid
zorgt immers toch wel, dat het er komt
ft „«ICWf Mïföal "is
..politiek"!
V Het dansen.
Do gemeenteraad van Amsterdam heeft
een motie aangenomen, waarin wordt ge-
zegd dat er gelegenheid tot dansen in het
openbaar gegeven moet worden. De burge
meester zal nu „op beperkte schaal" en
„niet strenge waarborgen" dans vergun
ningen geven.
Het besluit is genomen met 20* tegen 13
stommen.
Aan dit besluit is een korte discussie
v voorafgegaan kort, omdat in den Am-
sterdamschen Raad al meer was getracht,
nog kort geleden, een wijziging te verkrij
gen van den bestaanden toestand inzake
het openhaar-dans verbod.
't Is wel typeerend, dat bij deze discus
sie r onder vinnig protest van b.v. 'n
Wijnkoop een socialistische vrouw,
mevr. Pothuis-Smit, wees op de slechtheid
der moderne dansen en het perverse dor
openbare dansgelegenheden.
"Wij ontleenen aan een verslag der be
doelde Raadszitting;
w Mevrouw Pothuis-Smit (S.D.A.P.) heeft,
\na de laatste discussie, nog veel over deze
kwestie nagedacht De tegenwoordige mo-
derne dansen acht spr. een vorm van de-
v cadentic.(Instemming en protesten).
De heer Wijnkoop: Moeten we nu dien
onzin aanhooren? (Prolesten).
1 De voorzitter hamert heftig.
Mevrouw Pothuis boroept zich op ,.De
Katholieke Vrouw", waarin de meening
werd afgedrukt van verschillende medici,
die waarschuwen tegen den zenuwsloopen-
\den invloed der moderne dansen en de go
dvaren voor de moreele en lichamelijke
ontwikkeling der jeugd. Voorts betoogt spr.,
«.dal er omtrent een clandestiene ontwikke
ling' van dansen niets bekend is. De be
weging om te dansen komt ook niet voort
uit de Amsferdamscho bevolking, doch
van enkele café's en restaurants
v' (Bewijzen van instemming).
Hoofdbezwaar van spr.tegen het op
heffen van het dansverbod is het gevaar
voor de jeugd. De ervaringen in Den Haag
zijn waarschuwing genoeg.
Zij meent, dat de „strenge waarborgen",
dio voor vergunning worden gevraagd, niet
<e vinden zijn. Zeker zijn er geen „strenge
waarborgen" tegen de opwindende sfeer.
De tijden zijn ernstig, doch spr. wil niet
vervallen in somber ascetisme. Spr. is
gaarne voor volksfeesten. Doch de zwoele
'.atmosfeer der danshuizen heeft met vroo-
dijkheid niets te maken. Spr. zou den toe
stand willen handhaven, gelijk deze
thans is.
Aldus hel Verslag.
Een partijgenoot van mevrouw
Polhuis-Smit., de heer Gulden, is tel
gen deze beschouwingen opgeko-».
men;'t Is lang zoo erg niet, als zijn
partijgenoote het schilderde - NatuuF-
hjk; de socialistische moraal moet vrij
zinnig zijn!.... Intusschen heeft mevr.
"othujg-Smit er aatl gedaan, haar
slem te verheffen tegen de openbare gele
genheden om de modern© dansen te be
oefenen.
BUITENLAND
DE VOLKENBOND.
Besprekingen met Mr. Zimmerman.
De controle in Oostenrijk
voortgezet.
Rotterdam's oud-burgemeester, mr. Zim
merman, besprak gistermiddag met den
volkenbondsraad den financieelen toestand
van Oostenrijk, die op dit oogenblik zoo
gunstig is, dat menigeen in Oostenrijk
meent, dat thans alle toezicht van com
missaris-generaal mr. Zimmerman op
's lands financiën wel zou kunnen verdwij
nen.
Overeenkomstig het advies van mr. Zim
merman besloot de raad echter, dat het
financieel toezicht eerst dan kan eindigen,
wanneer werkelijk het evenwicht tusschen
de staatsinkomsten en de staatsuitgaven ge
acht mag worden van permanenten aard te
zijn, hetgeen thans nog niet verzekerd kan
worden wegens de mogelijke onbestendig
heid van oenige hooge inkomsten.
Bovendien besloot de volkenbondsraad,
eveneens overeenkomstig mr. Zimmer
man's meening, dat een eventueel over
schot der leening, dat niet meer noodig
mocht zijn tot dekking der budgetaire te
korten, sleclils mag worden uitgegeven on
der toezicht en met goedkeuring van den
commissaris-generaal.
Mr. Zimmerman verklaarde volkomen
voldaan te zijn over den uitslag zijner be
sprekingen met den volkenbondsraad, die
aldus onzen landgenoot opnieuw blijk van
vertrouwen in zijn inzicht gegeven heeft.
Duitschland.
De kwestie der militaire controle.
rfgeéring"
gericht, waarin wordt gezegd, dat do regee
o onder geen voorwaarde moet toestem
men in een militaire controle'van de zijde
der entente, daar anders gevaarlijke com
plicaties niet zullen kunnen nitblipven.
Het Hitler-prcces.
Het verhoor van Seisser.
Het Hillerproces begon gisteren daar
mede, dat de verdediging zich hevig be
klaagde over de wijze, waarop bijna allo
vragen, dio aan Von Kalir gesteld werden,
werden afgewezen. Als protest proclameer
de zij een soort staking en weigerde aan
vankelijk eenige vraag te richten aan over
ste von Seisser, zoolang Von Kahr niet
opnieuw voorgebracht was.
Genoemde overste vulde den dag van
gister met zijn verklaring. Hij werd even
als von 'Kahr en von Lossow onbeëedigd
verhoogd, omdat hij verdacht wordt van
medeplichtigheid aan hoogverraad.
De overste maakte een fikschen indruk,
die een scherp contrast vormde met de
bedroevende figuur, -die von Kahr eergis
teren sloeg. Met groote zekerheid en vol
zelfbewustzijn zegde bij zijn versje op. Uit
den aard der zaak bevatte dit geen nieuws
meer. Hij was scherp gekant tegen Hitier,
dien hij verschillende malen zijn woord
breuk verweet. Over Ludendorff meende
hij, dat deze veel te wild en te radicaal
was om bruikbaar te zijn als instrument
voor liet herstel van Duitsolvland. Deze
meening werd ook gedeeld door Minoux,
die een of tweemaal Munchen bezocht om
over de stichting van een directorium
sproken.
Na afloop van von Seisser's verklarin
gen verklaarden de beklaagden, dat de
schildering van dezen overste op vele pun
ten niet met de waarheid overeenstemde.
Zij bleven echter weigeren de zwakke pun
ten in het betoog nader aan hot licht te
brengen.
Frankrijk.
Een belangrijk document.
Engelse h—F ransch garantie
verdrag.
Dezer dagen is een Fransoh Geelboek
verschenen, bevattende documenten van
Fransch-Engelsohe besprekingen. Een zeer
belangrijk document daarin is het ontwerp
voor een wederzijdsch garantie-verdrag
tusschen Groot-Brittanaiië en Frankrijk,
zooals door Poincaré op 23 Januari 1922
is .voorgesteld. Dit werd naderhand gewij
zigd in overeenstemming mot de Britsdie
inzichten, zooals door Lloycl George op 4
Augustus voorgesteld.
De Britsche regeering weigerde de door
Poincaré aangebrachte wijziging te aan
vaarden en na verdere behandelingen, wel
ke van tijd lot tijd weder werden opgeno
men, Het men de geheele zaak ten slotte
sohieten. Het eerste artikel luidt als volgt:
Ingeval van een niet-geprovoceerden
aanval tegen Frankrijk door Duitschland,
zal Groot-Britlnnnië zich met zijn strijd
krachten to land, tor zee en in do lucht on
middellijk aan de zijde van Frankrijk
plaatsen. Wederkeerig zal ingeval van een
niet-geprovoceerden aanval op Groot-Brit-
tannië door Duitschland, Frankrijk zich
met zijn strijdkrachten te land, ter zee en
in de lucht aan de zijde van Engeland
plaatsen.
De verdediging van den franc.
De „Petit Parisien" merkt op, dat men
in parlementaire kringen algemeen van
meening is, dat de Senaat bereid is spoe
dig de fiscale voorstellen aan te nemen en
dat de door de Ban que de France ontvan
gen steun van de Veroenigde Staten en En
geland een zeer gunsligen invloed op den
toestand zal kunnen hebben. De jongste
berichten uit New-York schijnen aan te
toonen, dat de Amcrikaansche financiers
bereid zijn den, franc daadwerkelijk te
steunen.
Amerikaanse li crediet voor
F r a n k r ij k.
Een Amerikaansoh bankierssyndicaat
onder leiding van de firma J. P. Morgan,
verleende aan do Fransche Bank een cre
diet van 100 millioen dollar.
Engeland.
De arbeidsconflicten.
Een compromi s-v o o r s t e 1
voor d e m ij n e n.
In de onderhandelingen tusschen mijn-
eigenaars en mijnwerkers is een belangrij
ke stap gedaan. Het geschil spruit voort
uit den wensch der arbeiders tot verhoo
ging van het minimumloon en tot een an
dere verdeeling van de winsten, door de
•mijnen behaald.
De uitvoerende raad der vakvereeniging
heeft thans van de mijneigenaars een
voorstel ontvangen tof regeling, welk voor
stel aan de gedelegeerden der verschillen
de districten zal .vuirign-
xfrCüTülïïéemc; tuil de uitvoerende raad
de gedelegeerden zal vrijlaten in hun be-
slissing.Gemeld wordt,dat zoowel aangaan
de het minimumloon als ten opzichte van
do winstverdeeling het nieuwe voorstel der
werkgevers een compromis vormt tus
schen den tegenwoordigen toestand en de
eischen der arbeiders.
Andere geschillen.
Het dreigende geschil der katoenspinne
rijen waardoor 150.000 man op straat
zouden komen is, zooals men weet, door
een vergelijk afgewend. Daarentegen zijn
steenbakkers en bouwvakarbeiders met een
reeks eischen gekomen.
De staking der scheepsbouwers te
Southampton, waarbij 500.000 arbeiders
betrokken zijn duurt nog steeds voort.
De verkiezingsbeloften der Labours.
Voor de laatste algemeeno verkiezingen
beeft Raimsay Mac Donald in zijn ant
woord op een vragenlijst van 2500 gewezen
onderofficieren, waarin aanspraak werd
gemaakt op hoogere pensioenen, verklaard,
dat hun eischen gewettigd waren en dat de
labourpartij al het mogelijk zou doen om
zo te bevredigen.
Eergisteren werd een witboek uitgegeven
waaruit blijkt, dat, indien de overeenkom
stige eischen van het andere personeel on
derofficieren en manschappen, werden in
gewilligd, de uitgaven 13 millioen pond
zouden bedragen.
Het departement van oorlog denkt
niet aan. de door Ramsay Mac Donald per
soonlijk gegeven belofte te verwezenlijken
en door het witboek wordt gepoogd aan te
toonen, dat de betreffende onderofficieren
•op grond van him contract geen eigenlijke
reden voor 'hun. eisch hebben.
Ofschoon de meeste leden dor labonr
partij door do belofte eveneens gebonden
zijn, schijnt de regeering to zijn bekeerd tot
do lezing, welke ihet. departement van oor
log van liet geval geeft.
In het memorandum 'dat heden in het
lagerthuis ter sprake zal komen, wordt ge
zegd, dat de vragenlijst, naar aanleiding
waarvan de premier zijn toezegging deed,
een onjuiste voorstelliug geeft van het con
tract der onderofficieren.
De muiicrij in Ierland.
Het graafschap Cork een
gevaarlijk centrum.
Generaal Mulcahy, de. minister van Ver-
i dodiging heeft in den Dail Eirearm ver
klaard, dat de mogelijkheid bestaat, dat
een groot aantal officieren van hot leger
ontslag uit den dienst zal nemen of de
wapenen togen de regeering van den Vrij
staat opnemen. De eenige plaats, waar ech
ter een mogelijkheid van gevaar bestaat is
het graafschap Cork, waar de op een na
hoogste bevelvoerende tommandant ontslag
heeft genomen.
Spreker voegde er aan toe, dat bij zich
volkomen meende te kunnen vertrouwen op
de regeeringstroepen in de overige deelen
van het land.
Griekenland.
Bomontploffing te Athene.
Aanslag op de Britsche legatie
Gisternacht, omstreeks 1 uur ontplofte
.een dynamietpa troon op de marmeren
•stoep van het Britsche legatiegebouw. Do
sloep weifd vernield, de zware houten bui
tendeur werd opgeblazen en dozijnen ven
sterruiten werden verbrijzeld. Er is echter
niemand gedeerd.
In het gebouw bevonden zich slechts de
Britsche gezant, diens echtgenoote en de
„butler". Dezen hadden zich reeds Ier
ruste begeren, teen de ontploffing plaats
vond. Onmiddellijk na de ontploffing stel-
!de de gezant langs telefonische®, weg de
'politie van 'den gepfeegden aanslag in
kennis.
Het dadelijk door de politie ingestelde
'onderzoek leidde tot de arrestatie van 4
arbeiders, die bezig waren op het plein,
waaraan het gebouw ia gelegen, een put
te graven en in een! naburige loods sliepen.
Dezen haidden des middags voor hét laten
springen van den handen grond een dy-
ïiamietpa troon gebezigd. Het is nog niet
vastgesteld, of een der gearresteerden de
'dynamielpatroon op de stoep leigde, of wel,
dat zij aan éen ander een hunner patro-
hien gaven en deze daarmede de daad
heeft gepleegd.
Later in den macht werd door den com
missaris van politie gerapporteerd, dat en
kele uren na den aanslag door een gewa
pende patrouille1 zes dynamiet-patronon
met een lont er aan bevestigd, waren ge
vonden. De ontploffing had dus een veel
ernstiger karakter hunnen dragen. Dit
werd echter voorkomen, doordat ide mili
tairen de lont onschadelijk maakten.
In verband met den aanslag beeft de re
geering opdracht gegeven omnriddellijk
alle buitenlandse!ie legaties scherper <e
•doen bewaken. Te dien einde is het cnmi-
Het nieuwe Kabinet.
Het ni'euwe Kabinet, is definitief samen
gesteld: Fapanastaisioe, minister-presi
dent, en minister van buitenlandsohe za
ken' en financiën ad interim; generaal
Condyflis, oorldg; kapitein ter zee ffadji-
kyriakos. marine: Ara ventos, b inner, land-
'sche zaken.
Italië
Italië en het Vaticaan.
Een sensationeel bericht.
Volgens de „Daily Express" zou er tus
schen het Vaticaan en de Italiaansche re
geering een overeenkomst zijn gesloten,
krachtens welke de Italiaansche regeering
den göheelen Vaticaanschen heuvel, waar
van op het oogenblik nog slechts een deel
aan den H. Stoel behoort, aan het Vati
caan zal afstaan.
Verder zou, altijd volgens genoemd blad,
de Italiaansche regeering op haar eigen
kosten een paleis of een reeks huizen hou
wen voor het college van kardinalen, die
op het- oogenblik verspreid wonen over de
geheele stad.
De verspreide woningen der kardinalen
zouden daarentegen door den H. Stoel aan
de Italiaansche regeering worden terugge
geven.
Als derde punt van de overeenkomst
noemt, de „Daily Express", dat de onaf
hankelijkheid van den Paus zal worden
gewaarborgd door den Volkenbond.
"Wij geven 'het bericht weer, zooals de
/Daily Express" het onder schreeuwende
headlines: „De Paus niet -langer een ge
vangene", „een 50-jarige -oorlog met Italië
geëindigd", afdrukt als een sensationeel©
primeur.
Het blad geeft niet aan, van welke zijde
het zijn inlichtingen ontvangen heeft en
leidt het bericht mot de volgende woorden
in: De „Daily Express" vernoemt, dat het
geschil tusschen den Paus en de Italiaan
sche regeerihg, dat sinds 1870 bestaat, op
het punt staat van te worden bijgelegd en
dat do Paus zichzelf niot langer als een ge
vangene ten Vatican© zal beschouwen'
Perzië.
Een nieuwe Sjah?
Prins Saüar-ed-Davoleh (de oom van
den jongen sjah van Perzië) die sinds
zijn verdrijving uit Perzië in 1919 ib
Zwitserland heeft geleefd is door de Per
zische reigeering ui tgenoodi'.gd naar Tehe
ran terug te koeren.
Onder vrienden van den prins to Lau
sanne keoTscht algemeen do opinie, dat
dit terugroepen verband houd't met de be
weging in Perzië om een nieuwen sjah te
benoemen.
Finland.
Een Lcgerschandaal?
Majoor-generaal Schwindlt, do Finsclie
minister van oorlog,
Arrainoff opgevolgd,
MET VOGSKAAffiSTE Nlc'J^Si
BUITENLAND,
Mr. Zimmerman vcor den Volkenbond
De controle blijft gehandhaafd
De „Daily Express" meldt een overeen
komst tusschen de Italiaansche regeering
en het Vaticaan. De Paus zou niet langer
een gevangene zijn?
Op het gebouw der Britsche legatie t6
Athene is een aanslag gepleegd.
BINNENLAND.
Het wetsontwerp tot verhooging accijns op
Bier en invoerrecht op Thee is aangenomen
Vandaag is de Zomertijd in behandeling
gekomen.
In het Bouwvak is overeenstemming be
reikt.
LEIDEN.
Voorstellen van B. en W. tot verlaging
van den gasprijs; inzake regeling autobus-
verkeer; voor verbetering Zoeterwoudschen
weg; tot aankoop grond aan den Haagweg;
tot demping en rioleering sloot Pieter de la
Courtstraat.
Volgens een bericht uit Helsingfors zou
dit aftreden verband houden met de pu
blicatie van het rapport van een comniis*
sLe, die met een onderzoeik naar het beheer
van afdieelingcn van het ministerie van
'oorlog w-as belast.
In bet rapport wordt geklaagd, dat „ml-i
litaire mededeelingen" zijn uitgelekt en
dat het materiaal, in Finland aan-ge-*
•maakt of in het buitenland gekocht, vaak:
onbruikbaar of inferieur was. Incompe-»
lentie en verregaande zorgeloosheid noemt
het rapport de hoofdfactoren voor het be-»
staan van dergelijke toestanden.
Draadloos wordt bet plotseling ovorlij*
den gemeld van den president der rep ut
bliek Honduras. Alle partijen, die bij den
strijd .om het presidentschap zijn betrok-,
ken, hebben een wapenstilstand van drie
dagen gesloten.
BINNENLAND
i afgetreden en door
DE ZOMERTIJD.
Heden zijn de wetsontwerpen-Braat en
Staalman in behandeling gekomen- Het
©eiste wordt, gegeven den persoon van den
•oorsteller, door vele afgevaardigden (zeifa
door sommige tegenstanders van den zo-*
mertijd) niet geheel au sériën* genomen.
Hot wetsvoorstel-Staalman daarentegen
schijnt wel eenige kans te li ebben, als een
soort compromis aldus de „N. R. Grt."
„Bloembollencultuu r".
Do Algem. Vereeniging voor Bloembol-'
],en cultuur wil den zomertijd.- beperken tot
het tijdvak 15 Juni—31 Augustus.
Provinciale Stalen van Zuid-Heiland.
Bij Kon. besluit van 11 Maart is macbj
tiging verleend aan den ©omnvssaris der
Koningin in de provincie Zuid-Holland
om id© Staten van die provincie in buiten-i
gewone zitting op 1 April bijeen te roepen.
Wijziging der Radenwet.
Memorie van Ant woo r d.
Blijkons de Memorie van Antwoord no
pens het ontwerp van wet lot wijziging
der Radenwet, schijnen de door erikcle
leden tegen den voorgestelden maatregel
aangevoerde bezwaren den Minister te
breed uitgemeten. Het feit, dat op het
oogenblik reeds de helft der Raden van
Arbeid het secretariaat laat waarnemen
door een ambtenaar, toont naar liet oor
deel van den Minister aan, dat met ocnigen
goeden wil de onderhavige maatregel niet
tot bezwaren van botookenis behoeft te lei—
den.
De voorgestelde maatregel is (dat nvt be
trekking tot het door eenigo leden aange
voerde principieele bezwaar) bedoeld als
bezuinigingsmaatregel.
Eenigo principieele beslissing omtrent do
toekomstige organisatie der sociale verzeke
ring ligt bulten dit voorstel.
De minister heeft ziju volle aandacht
gevestigd op de vraag wat kan worden ge
daan ter bezuiniging op de uitgaven van
do Raden van Arbeid. Indien het hem zal
blijken, dat bezuiniging, zonder vrees voor
benadeoling van de belangen dor verzeker
den, kan worden verkregen door verminde
ring van het aanbal Raden van Arbeid, zal
hij niet in gebreke blijven do noodig®
maatregelen om tot di© vermindering lo
geraken, te bevorderen.
Do ontslagen secretarissen komen te val
len onder letter b van art. 2 van hel Rijks-
waclitgeldcnbesluit (Kon. Besluit van 3
Aug. 1922). Zij zullen dus naar de ondcr-
scheidingen, bedeeld in artikel o, alinea