Tweede Blad
mr oe mmEwrn®
Zaterdag 8 feiaart 1924
De Nederiandsche
Staatsinrichting.
De Grondwet.
,Wat het eigenlijk is Orga
nieke wetten i Grondwet van
het Koninkrijk der Nederlan
den Voor een paar dubbel
tjes Additioneele artikelen
Alleen voor het Rijk in
Europa.
In ons vorig artikel, opstel of hoe men
het wil noemen, hebben we gezegd, dat
in een beperkte monarchie de macht van
den vorst beperkt is door de constitutie
Of Grondwet. Sommigen zullen zich afvra
gen: een grondwet, wat is dat eigenlijk?
Een grondwet zou inen een soort verdrag
kunnen noemen tusschen vorst en volk:
zij is de grondslag, waarop het staatsbe
stuur rust. In de grondwet worden de rech
ten en plichten van alle onderdanen des
staats heel in het algemeen bepaald. Zij
omschrijft bovendien in groote lijnen de
inrichting, bevoegdheid en onderlinge be
trekkingen der verschillende staatslicha
men of gezagsnamen, waardoor en met
welke de vorst zijn macht uitoefent.
Waar de Grondwet, zooala gezegd is,
niet in fijnigheden afdaalt, zullen dikwerf
door den gewonen wetgever de verschil
lende rechten en plichten nader moeten
worden bepaald. Soms eischt de Grondwet
zelf bet bestaan van dergelijke wetten,
waarin dan de heel algemeen© voorschrif
ten nauwkeuriger worden omschreven en
breeder uitgewerkt. Men spreekt dan van
organieke wetten. Voorbeelden van orga
nieke wetten zijn: de Provinciale Wet, de
Gemeentewet, de Militiewet, de Wet op het
Lager Onderwijs.
De Grondwet voor het Koninkrijk der
Nederlanden telt elf hoofdstukken, waarvan
sommige in afdeelingen zijn onderverdeeld.
Zij bestaat uit 199 artikelen. Om een ideè
to geven van den inhoud der Grondwet,
Waarvan overigens de tekst voor enkele
dubbeltjes te koop is, laten wij hier de
titels der hoofdstukken volgen.
H'oofdst. Titel: Artikelen"
I Van het Rijk en zijne in-
inwoners 19
II Van den Koning 1078
IIÏ Van de Staten-Generaal 79127
IV Van de Provinciale Staten
en Gemeentebes timen 128149
V Van de Justitie150167
VI Van den Godsdienst 168174
VII Van de Financiën 175J80
VIII Van do Defensie 181189
IX Van den Waterstaat en
van bijzondere licha^
men met verordenende
ïAjvufg-cineueii iuulai
- X Van bet Onderwijs etn
Armbestuur 195196
XI Van Veranderingen 197199
Op bet laatste hoofdstuk volgen- de ad
ditioneele (aan de Grondwet toegevoegde)
artikelen. Deze artikelen zifn zoogenaamde
overgangsartikelen en zij bevatten bepalin
gen, welke dienen om den overgang van
den toestand voor een herziening tot dien
van na een herziening te regelen.
Onze Grondwet is alleen voor het Rijk
en Europa verbindende, voor zoover ten
minste het tegendeel er niet uit blijkt. En
als in een of ander barer artikelen ge
sproken wordt over „het Rijk", dan weten
wij bij voorbaat, dat de bewoners van
Overzee zich er niets van behoeven aan te
trokken. Als „het Riijk" wordt dus beH
doeld „Het Rijk in Europa".
Do Grondwet is, al kan zij niet zoo heel
gemakkelijk veranderd worden, toch geen
Meden- en Perzenwet. Grondwetsherzie
ning is mogelijk, maar or zit nog al wat
aan vast, zoodat wij de bespreking daar
van liever tot later uitstellen.
Met een kleine opmerking sluiten wij
daarom voor vandaag deze korte les.
Soms n.l. zetten wij in onze artikolen
tusschen haakjes letters: art. en een ge
in! er achter; b.v. (art. 25). Do bclcokenis
daarvan is, dat men, om zich van de waar
heid ccnor bewering to overtuigen, in het
betreffend artikel der Grondwet kan gaan
kijken.
FR. CUNIBERTUS SLOOTS,
Weert. O. F. M.
3 OCTOBER.
v.
Prins Willem. v
Onder hen, aan wien het ontzeb van
Leiden mag worden toegeschreven, staat
voorop prins Willem van Oranje, want hij
was de man, die, geholpen door deskun
dige personen als den Mechelschen raads
heer Was teel, door Hollandscho water
bouwkundigen en eenvoudige boeren, de
mogelijkheid van bet ontzet door het
Maaswater binnen te laten heeft gevoeld
en de aarzelende Staten aarzelend we
gens de kwade kansen van wind en water
en de groote schade voor landbouw en
veeteelt er toe heeft overgehaald om
hen te laten begaan.
De Prins was, zeker niet ten onrechte,
van meening, dat na den val van Haarlem
(Juli 1573), nadiat de vijand door zijn
schansen het gehoele platteland van Zuid-
Holland in zijn macht had gekregen, Den
Haag door Valdez bezet was en Leiden,
Delft, Rotterdam, Schiedam en Gouda als
kleine eilanden hem dan nog slechts over
bleven, Holland verloren zou zijn op den
dag, waarop Leiden vallen zou. Het eenige
hulpleger, warop hij zijn hoop gevestigd
had, dat van graaf Lodowijk van Nassau,
was 13 April bij Mook vernietigd, zijn
beide broeders waren in den slag verdwe
nen' en de vijand, die bet reeds vóór eenige
manden begonnen (eerste) beleg van Lei
den tijdelijk had opgegeven, was snel voor
Leiden teruggekeerd. Afgetobd en zieke
lijk, had hij echter den moed niet laten
zakken: „Leiden verloren is Hol
land vorlore n."
Troepen om den vijand voor Leiden ge
wapenderhand te verdrijven kon hij niet
meer bijeenbrengen. De ondervinding voor
Haarlem had hem getoond, dat de in den
krijg vergrijsde Spanjaarden in het veld
zijn byvgers en boeren, zijn Fransche, En-
gelsche, Duitsche en Waalsche benden do
baas waren. Maar bet voorbeeld van Alk
maar (8 Oct. 1673) had bewezen, dat het
water een machtige bondgenoot was in den
strijd, want het water had do „victorie"
van Alkmaar bewerkt, het water vooral,
nog altijd het groote verdedigingsmiddel
van Holland.
Aan een zijner beste vrienden, den Hu
genoot Du Plessie-Mornay, heeft de Prins
enkele jaren later medegedeeld, hoe hij
de Staten cr toe gekregen had om zijn
plan voor Leiden aan te nemen, en de
vriend heeft het aangeteebendHet is een
aaTdig bewijs van 'sPrinsen talent van
nderen te overtuigen en te brengen tot
het volgen van zijn raad.
Hij kwam op zekeren dag in -den zomer
van 1574 in de Statenvergadering den
had gehad over het ontzet van het sedert
Mei belegerde Leiden door middel van het
doorsteken van dijken en het binnenlaten
het Maaswater. Telkens daarop terug
komend, gewende hij de Staten allengs
aan het stoute denkbeeld, dat eerst aller
lei bezwaren deed opwerpen. Eindelijk
haalde hij hen over om eena een proef te
nemen door het doorsteken van den Ijsel-
dijk bij Capelle. Met eenige hunner woon
de hij in Juli die welgelukte .proef bij en
wees ei' op, dat de boeren daarbij allen
tijd hadden gehad om hun vee, hun have
en goed in veiligheid te brengen en dat
de onderwaterzetting voor de platboomde
vaartuigen, waarop hij zijn matrozen, zijn
Watergeuzen, ziju „Zeeuwsclie wolven"
naar Leiden zou voeren, niet zoo heel diep
zou behoeven te zijn en het er gemakkelijk
weer 'zou kunnen afgeleid worden. Daar
mede had hij zijn zaak gewonnen en kon
ihij de ongewone oorlogvoering voorberei-
deu.
Maar toen werd hij ziek, ernstig ziek te
Rotterdam. Men sprak van gevaarlijke
pest. Men schuwde de ziekte en den zieke,
die een zijner bezoekers meldt het ons
zoo goed als verlaten op zijn bed lag,
tobbend over het plan, dat hij nu niet
zelf zou kunnen volvoeren, tobbend over
bot lot van Leaden. Daar kwam hot be
richt, dat Ledden, dat men reeds overgege
ven waande wegens de bittero daar heer-
schiende ellende, het nog hiekll en, zegt
onze geschiedschrijver Bor, „van dat
oogenblik begon hij te beteren." Begin
September kon hij weder de leiding in
handen nomen, hoe zwak hij nog was.
Wij zagen in het vorige artikel, hoe
Boiaot de moeilijke taak volvoerd heeft.
Wij weten, hoe de Prins intusschen niet
ophield de Leidenaars door zijn brieven
te bemoedigen, door zijn boden gerust te
stellen. Nauwelijks hersteld, kwam hij van
Delft uit, waar hij met angst en vrees de
berichten omtrent het onvoldoend wassen
van het water had vernomen, den 2&sten
zelf op de vloot in de NooxdOa. Hij zette
de aanvoerders en de matrozen aan om
den vijand niet met rust te laten en tot
het einde te volharden. Opnieuw schreef
hij aan de benarde Leidenaars, heilig be
lovend hen te zullen verlossen, wat het
ook kosten mocht. Toen kwam de spring
vloed van den 29sten, toen kwamen ech
ter nog de laatste zware dagen. Maar op
Zondag 3 Oct. bereikte hem te Delft, waar
hij in de kerk zat, het heugelijke bericht,
dat hij na de preek aanstonds liet bekend
maken. Het dool was bereikt.
En Maandag kwam hij aanstonds zelf
met klein gevolg langs een omweg het
door de Spanjaarden bezette Den Haag
en Voorschoten moest hij mijdien: dus wel
over Zoeterwoude naar de bevrijde stad
om er te midden der verheugde bevolking
met haar hare heugelijke verlossing te vie
ren en de geleden ellende te helpen ver-
zachten. Hij regelde cr tien dagen lang
alle zaken der stad met Boisot, met de
Van der Doesen, met Van Hout en andere
dapperen. Later wist hij aan de stad, ter
belooning voor wat zij geleden had, de
Universiteit to bezorgen, elie sedert 8 Fe
bruari 1575 drie en een halve eeuw lang
haar roem heeft uitgemaakt.
Dat heeft prins Willem alles voor Lei
den gedaan en ook zijn naam dient geëerd
te worden op het eenvoudige monument,
dat, naar wij mogen hopen, door zijn na
zaat, H. M. de Koningin, op 3 Oot. a.s.
zal worden onthuld.
Op dan, Leidenaars, en stolt ons in 9ta£t
om te bereiken, wat wij ons hebben voor
gesteld. Velen Uwer toonden metterdaad
hunno belangstelling. Wij hebben do of
fervaardigheid van vele anderen nog noo-
dig.
P. J. B.
HILLEGOM.
Ziekenfonds. Gisteravond hield het
ziekenfond „Hulp in Nood" de jaarverga
dering. Opkomst pl.m. 150 leden. De Voor
zitter, de heer G. J. L. v. d. List, opende
met een woord van welkom en herdacht
het 30-jarig bestaan der Vereen., dank
brengend aan allen, die hadden medege
werkt tot bloei, bijzonder aan den heer
Pardoen, den ijverigen secretaris.
JpxekogiejtJ; 0L ss j> r
mend, en van den heer A. v. El, om ge
zondheidsreden bedankend voor het lid
maatschap der Comm. van Toezicht.
Uit het jaarverslag van den secr. vermei
den wij dat het aantal leden 501, eere-le-
den 10 en donateurs 63 bedraagt. Aan 102
leden werd uitkeering gedaan, ten bedrage
van f 2957.75 over 2325 uitkeeringsdagen,
i 1240.75 minder dan verleden jaar. Veel
is gedaan om to komen tot oprichting van
een "ziekenhuisfonds, wat mislukt ia door
partij-twisten.
Uit het financieel verslag bleek, dat de
totale ontvangsten bedroegen f 5242.43 en
een batig saldo in kas aanwezig is van
f 1587.10.
In de vacature-A. v. El werd gekozen de
heer Jac. Wiedomeyer Sr.
Bij de rondvraag deelde het bestuur
mede, dat door den heer Vermeer gepoogd
wordt leden van ons weg te nemen.
Aanbesteding. Gister werd namens
het Kerkbestuur van den H. Martin us,
onder architect H. P. J. de Vries to Rot
terdam, in het Patronaatsgebouw onder
R.-K. georganiseerde aannemers aanbe
steed do gedeeltelijke verbouwing en ver
grooting der St. Martinuskerk. De uitslag
was als volgt: H. van Keulen en Bunnink
!o Amersfoort f 140.000; L. Raaymakers, (o
"Wouw f 134.500; J. W. van der School, te
Tilburg f 138.635; P. W. de Wreede, te
Noordwijk f 138.000; M. W. Voois, te Am
sterdam f 165.000; J. v. d. Bosch on Zn.,
te Hillegom f 136.631; Godefr. Kuipers, te
Hoogwoud f 139.000; A. Leliveld, te Hille
gom f124.000 (de laagste); H. Seegers, to
Nijmegen f 140.300; Teunissen en Sambeek
te Heemstede f129.700; J. G. do Waal to
Rotterdam f 139.600; Gebrs. Tersmet. te
Delf f 142.000; W. v. Parera, te Noordwij-
kerhout f 134.000. De gunning wordt la
ter bekend gemaakt.
KATWIJK.
Arbeidsbeurs. *-* Als werkzoekenden
staan aan het arbeidsbureau ingeschre
ven 165 personen waarvan 68 vissehers, 62
losse arbeiders.
Bestrijding der tuberculose. Het ne
gende jaarverslag van de Vereeniging tot
Bestrijding der Tuberculose te Katwijk en
Omstreken, met haar werk omvattende de
gemeenten Katwijk, Rijnsburg en Valken
burg meldt de navolgende bijzonderheden:
Het bestuur bestaat uit Dr. J. Huefing,
voorzitter; Ds. H. Meijering, 2e voorzitter;
Mej. P. A. Boorsma-, penningmeosteresse;
Dr. H. G. Jonker, W. D. Huisken, Dr. E.
H. Broekstra, Ds. S. R. Hermanides, Da.
G. M. Luteijn en mevr. Dr. van Dorp se
cretaresse. Het aantal leden bedraagt 145.
Vooral onder de leiding van Mevr. Jonker
en mej. J. Hogewoning ging het werk van
de Halve Stuiversvereeniging voorspoedig
te Rijnsburg. Door de dames G. de Best, J.
van Egmond, J. v. d. Gugten, D. tien
Heijcr, H. de Mooij, G. Slothouber, W.
Vooijs en B van der Vijver werd een be
drag van f 217.30 bijeengebracht. Haar
een woord van dank gebracht. De verkoop
van de Emmabloem onder Jeidmg van mej.
Boorsma bracht op f 129.15. Het aantal
gezinnen wat onder toezicht stond, beliep
169. Aan do gezinnen werden vele artike
len in bruikleen afgestaan. Veel gebruik
werd gemaakt van de kwartjeslamp onder
opzicht van meij. Nootenboom, de huisbe
zoekster. Eén man en zes kinderen werden
vanwege de vereeniging uitgezonden, de
man ging voor den Raad van Arbeid. Een
kind werd geplaatst te Nunspeet, drie in
het Zeehospitum, twee op de Buitenschool
terwijl nog twee kinderen van hot vorige
jaar verpleegd bleven in het Zeehospitium,
waartoe de vereeniging „Draagt elkanders
lasten" en de Diaconio te Rijnsburg do
uitzending vergemakkelijkten.
Bij het verkrijgen van betere woningen
voor de gezinnen waarin lijdenden vertoe
ven, ondervond de vereeniging moeilijk
heden wegens gebrek aan geschikte wonin
gen. Menige wenk om met vrucht de ziek
te te bestrijden werd gegeven. Kostbaar is
het werk der vereeniging. Hier volgen en
kele cijfers van ontvangst. Saldo f 1100
contributie f 382.80 54, giften f 460.92 Y*,
subsidiën die van het Rijk f 1780, go-
meente Katwijk f 399, gemeente Rijns-
burg f 120, gemeente Valkenburg f 30.
Verkoop Emmabloem f 129.15. Onder do
uitgaven kunnen worden vermeld voor de
prophijlaxe f 112.28, verplegingskosten
f 1219.10; verplegingsmateriaal f 103.15,
OOQ QQ
huishouding f 96. Moge de vereeniging al
lengs in de belangstelling zich meer en
meer verheugen en zij haar werk in het
belang van de bestrijding der zoo gevrees
de ziekte.
Rijwielhandel. 1 Met haastigen spoed
is men van gemeentewege begonnen met
den aanleg, verandering en verbreed ing
van bet rijwiel- en wandelpad tusschen
Katwijk-Rijn en Katwijk Zee. Zeer spoe
dig zal blijken welk een verbetering dit is
Behalve dat de sloot vanaf de Tol tot Wa
terloop gedempt wordt, waardoor het fiets
pad vanaf begin Katwijk a. Zee tot de R-
K. Kerk te Katwijk a. d. Rijn rechtuit zal
loopen, wordt van het plantsoen bij den
Calloo weg een strook afgenomen, waar
door ook het dan gemaakte wandelpad
woTdt verbreed.
KATWIJK AAN DEN RIJN.
Aanbesteding. Bij de aanbesteding
voor het bouwen van twee burgerwoon
huizen voor rekening van de heeren A. van
Paridon Sen. en L. van Paridon, was de
laagste inschrijver Jao. Th. Remmerswaal
alhier.
Examen. Voor het toelatingsexamen
voor de Ambachtsschool te Leiden slaag-
de Maarten Marijk, alhier, leerling van
den heer J. Raadsveld.
Verkoop. *-» Het huis Gommandeurslaaa
3, van wijlen mej. wed. v. d. Bent, in bod
gebracht bij den verkoop ten èverstaaiï
van notaris H. Eerdbeek alhier voor f 2°00
en verhoogd met f100, is daarna afgq*
mijnd op f 170 door den heer de Graaf 14
Voorschoten.
Posterijen. Er is eenige wijziging go*
bracht in de openstelling van het postkan
toor en de buslichtingen. Het kantoor zal
geopend zijn van 9—12 uur, van half 2 tot
half 5 en van 7 tot 8 uur. De buslichtingen,
zijn la volgt: Richting Leiden te 4.45 v.m.
10.55 vm., 3.10 n.m. en G.10 n.m. Richting
Katwijk aan Zee: 4.45 v.m., 11.55 v.m.,
2.50 n.m. cn 5.50 n.m. Voor behandeling
van postwissels of giro(?) is ihet kantoor
open van 0—12 en van 1.30 tot 4.50 uur.
Kasbloemen. Wel zijn vroeger voor
sommige variëteiten wel eens buitengewo
ne prijzen betaald, doch de prijzen die nu
voor alle soorten gegeven worden, zijn bij
alle trekkers niet bekend uit het verleden.
En men verwacht, als de kwantiteit eerst
daags gaat verminderen, de prijzen nog
hooger. Als do bloombollenkweekcrs lioo-
'ren, dat b.v. op heden voor La Reine tot
f 5.60 per 100 betaald wordt, Cramoisie
Brillant tot f 6.40 en Murillo's tot f 8.10,
Darwinnen tot f 14.70, zal men voor het
a.s. droge boUenseizoen er op bedacht zijn.
dat ook dan hooge prijzen gevraagd kun-'
nen worden.
LEI DSC HEN DAM.
Harddraverij. Deze week had de eer
ste alg. vergadering plaats in 1924 van de
Harddraverij-Vereeniging „Ons Genoe
gen" van Leidscheudam. Veur en omstre
ken. Ook de Edelachtb. Heer burgemeester
woonde als eere-voorzitter deze vergadering
bij. Besloten werd o.m. bij voldoenden steun
der leden dit jaar wederom te draven en
wel 23 Juli a.s. De liefhebbers komen dus
een volgende vergadering, waar een en
ander nader besproken zal worden, allen op
NIEUWKOOP.
R.-K. Armbestuur. Na 22 jaren clozo
functie te hebben vervuld, heeft de L.
Meijer ontslag genomen als lid van het R.-
K. Parochiaal Armbestuur.
Verlof. B. en W. dezer gemeente heb
ben door aanplakking bekend gemaakt.dat
bij hen is ingekomen een verzoekschrift
van J. Bunschoten te Kamerik om een ver
lof voor den verkoop van alcoholhoudende
drank andere dan sterken drank in de
Noordelijk gelegen kamer van het perceel
plaatselijk gemerkt D 47, en gelegen aan
den Nieuwenveensohen weg.
WARMOND.
Waterleiding. Op de losplaats zijn
reeds een aantal buizen opgeslagen voor
de waterleiding, zoodat er thans werkelijk
iets van de a.s. waterleiding zichtbaar en
het vertrouwen, dat er toch iets van koraeD
zal, er weer ingebracht wordt.
Er zullen echter nog wel een paar maan.
den mee heengaan eer dat de werkzaam*
heden hier kunnen aanvangen, en deze
vermoedelijk zullen samenvallen met de
r»lor<tTno^>irt IrflhoHiVo-in^r
SPSBS1T
VOETBAL.
R.-K. FEDERATIE.
Wedstrijdprogramma voor a. s. Zondag.
Overgangsklasse A.
R. K. T. V. VM. E. V. O.
EindhoviaWeert.
Overgangsklasse B.
Keizer Karei—S. G. E.
Overgangsklasse O,
VolhardingUlft
A. B. O. N.—P. H.
Overgangsklasse El
WilskrachtH. B. G.
Gr. Willem II—<E. M. M.
R. K. B. V—D H. L.
P. V. G. Limvio.
Tweede klasse L
VooruitL. V. V.
Tweede klasse L.
ExcelsiorGr. Willem II
D. O. N. K Geler
DIOC. HAARL. BOND.
Overzicht.
Het zal er dan morgen, als het weer tem.
FEUILLETON
EES^ VENDETTA.
(Naar het Italiaansch)..
24)
Dadelijk daarop kwamen op den tegen
over gelegen weg twee andere mannen te
voorschijn. Het waren Tartaroli en zijn
2oon Alberto. Do eerste liep onder de scha
duw van oen groote, rood katoenen para-
pluie. Een gebeele stoet dorpbewoners
volgde hem en begroette hen met luide
stem toen zij naar de vlakte kwamen.
Santandra was aan den hand van de hel
ling gaan staan, opdat ieder zou zien, dat
bij het eerst gekomen was. Daar stond hij,
de armen over do krachtige borst ge-
kruisd; zijn booge, machtige gestalte ge
leek in haar onbeweeglijkheid een reus
achtig standbeeld, die het zonnelicht on
derschepte.
Toen hij bemerkte dat Tartaroli en zijn
zoon ongewapend waren, trad hij 'n beetje
acliterüit, begon ccn gesprek met pater
Joseph on JieL intusschen met groote be
hendigheid ziju geweer van den schouder
glijden en onder een groote varenplant ver
divijnen, waar Ango Mario het opving.
Santandra was er vast van overtuigd, dat
die handeling geheel onopgemerkt was ge-
blov on cn toch had do gcheele vergadering
bet gezien; ook pater Joseph glimlachte en
leur!de hem terug naar den rand van de
helling.
Daor bleef Santandra .staan en keek
®ni zich heen. Toen Tartaroli hem zoo ver
genaderd was, dat zij elkander konden
yer:,aan, boog hij zich oyer de helling en
zich tot zijn daar verzamelde vrienden
wendende, verhief hij zijn machtige stem
en riep; „Wat heeft 'dat te beteekenen dat
gij hier met. uw geweren zijt gekomen?
Heden wordt beraadslaagd. Er mag niet
geschoten worden".
Toen ging hij terug en naderde Tartaro
li die zijn hoed even oplichtte en op zeer
terughoudende wijze groette.
Daarna reikte zij elkander de hand, zoo
als het gebruik dit vorderde, echter moest
pater Joseph hen eerst daartoe opwekken
Dat was wel een slecht begin voor een
verzoening.
Do gendarmen vormden een kring rond
om het rotsblok. De menigte drong nader
bij om to luisteren, maar kon echter geen
woord verstaan. Men zag Tartaroli onder
zijn roodo parapluie zitten. Op kleinen af
stand voor hem had Santandra plaats ge
nomen. Zij voerden op gedemplen toon oen
gesprek en Santandra zat er met somber
gelaat bij. Zoodra beiden zwegen, nam pa
ter Joseph het woord; hij stond voor de
twee mannen, dan weer wendde bij zich
tot den een, dan tot den ander, de handen
had hij of wel gevouwen of strekte zo
smeekend uit. Men zou gezegd hebben dat
hij de hoofdrol bij -deze verhandeling
speelde.
Alberto had zijn vader niet boven op de
rots gevolgd, hij stelde zich een weinig ter
zijde op en luisterde met de meest inge
spannen opmerkzaamheid.
Do onderhandelingen 'konden ongeveer
oen half uur geduurd hebben, toen San
tandra opstond kalm en bedaard groette
en van het rotsblok afsteeg. Ange Marie
sloop hem met den hond en het geweer
achterna. Tartaroli sprak nog eenige
woorden tot den priester, dan verliet hij
ook de plek met zijn zoon en begaf zich
door een stoet van menscken gevolgd, naar
het doode dorp.
In den naam van alle Heiligen. Krij
gen wij nu vrede? vroeg een oude vrouw
aan Santandra, toen hij door de menigte
liep.
Dat staat te bezien, antwoordde hij
barsch. Zondag zullen wij gezamenlijk
naar do kerk gaan, dan viert mijn zoon
feest. Niolino wordt dan weer vrij man en
ilc zal niemand een steen in den weg leg
gen. De anderen moeten toezien, in hoever
hun verantwoordelijkheid gaat.
Weldra lag de vlakte weer eenzaam en
verlaten; alles was vreedzaam gegaan,
maar er lag oen gedrukte, zwaarmoedige
stemming over de naar huis trekkende
schaar men voelde zich ^rnzeker teleurge
steld; men had een bevredigend resultaat
van de eerste bspreking verwacht
HOOFDSTUK XVIII.
Eindelijk dan kwam de Zondag, de zoo
smartelijk verwachte Zondag, die zooveel
nieuwe, onheilzwangere gebeurtenissen voor
de bewoners van het Nioladal verborg.
Paula was reeds zeer vroeg bij do hand
en zooals lederen morgen lag een versch
geplukte bouqpiet bij haar venster en ver
wachtte haar. Dat was de morgengroet
van Zevaco. Vandaag schenen de bloemen
schooner en zorgvuldiger gekozen dan an
ders, ja hij had zelfs de stoutheid begaan
om een rood satijnen strik om het papier
lo binden, waarin do bloemen gewikkeld
waren. Dat was een ongelooflijke vermetel
beid.
Toen do gravin en haar gezelschaps
dame beneden kwamen, stond hij op den
muur, die den tuin omringde. Zij nam zijn
bouquet op zonder een woord te spre
ken en begroette hem slechts met een
lachje en een lichte buiging van het hoofd
Waar kijkt gij toch zoo naar uit?
vroeg zij. Vanaf mijn venster heb ik u
minstens een half uur lang onbeweeglijk
op deze plek zien staan en in het dal kij
ken.
Hij kwam naar beneden van den muur
en snelde haar tegemoet met een uitdruk
king van vreugde, die niet kon worden
misverstaan.
Kom eens mee, zei hij, dan zult gij
zien waarnaar ik uitkeek. Het is iets,
waarover gij u ook zult verblijden.
Hij liep haastig naar de poort, opende
dié wijd en wees zwijgend voor zich uit.
Dat, wat Paula zag, wekte eerst haar
twijfel op, dan een matelooze verbazing,
die ten slotte zich uitdrukte in een juich
kreet, die heelemaal niet in overeenstem
ming was met haar gewone kalmte en
zelfbeheorsching.
Onder op den weg kwam een oude heer
langzaam aangereden, naast hem droegen
twee stevige Gorsikanen een draagstoel,
waarin een dame zat, die met haar licht
kleurige parasol naar de geopende poort
wenkte. Neen, Paula vergiste zich niet, de
deftigo gestalte, dio zijn grijs hoofd ont
blootte zoodra hij haar bemerkte, was haar
vader. De bleeke dame, die maar aldoor
met haar parasol wenkte, was de gravin
Coloima, zij, die in Ajaccio tusschen de
zijden kussens geen rust kon vinden, glim
lachte nu zoo voldaan, terwijl zij op do
harde lederen zitting zat. waarop zij mid
den door de Gorsikaanscho wildernis v.as
gedragen. Een rijtuig met twee personen
besloot do stoet. De koetsier was Isaaa
Bertin, zijn gezellin de kamenier van do
gravin. Toen de weg kort voor de poort
wat breeder werd, reed Berlin do anderen
voorbij, sprong uit den waren en maakte
zich gereed de gravin te helpen uitstijgen,
maar Paulu was hem voor; zij lag reeds
in, do armen barer moeder, had de armen
om haar hals geslagen en verborg haar
gelaat, opdat niemand: haar ontroering
zou zien.
Boven aan de stoep stond Santandra,
zijn reuzengestalte nam de geheele ope
ning van do deur in; zijn sierlijke zwart
fluweelen klecdmg duidde een feestdag
aan. Hij nam den hoed af. wierp hot
hoofd in dien nek en riep uit: Ik ben
Santandra. Weest welkom in rniju huis,
gij edele vreemdelingen. Wat ik bezit be
hoort u toe.
Hij bleef op de stoep staan en liet hot
gezelschap tot zich komen, dan bood hij
him de hand aan en geleidde ze in huis.
Daar zijn wij, zeido Bertin, terwijl
hij met de mouw van zijn jas over zijn
eerlijk gezicht streek. Niet waar, wij ko
men juist op tijd, zooals mijnheer Zevaco
bevolen beeft,
Ja, dezen man hebben wij veel te
danken, zei de gravin, zonder hem zouden
wij zeker nooit hier boven gekomen zijn.
Vroeg of laat, altijd was hij in de weer,
hij waakte over alles, hij wist alle hinder
palen to overwinnen, allo noodzakelijke
maatregelen te nemen. Ik herhaal het
nogmaals mijnheer, het is niet moge-lijk
u uwe voorkomendheid te vergelden, niet
waar Colonna?
(Wordt vervolgd)..
