onderwsjs
Oe toelating kt de Lagere School.
pe Staatscourant van gisteren bevat het
de Vrijdag j.l. door den Minister-Presi-
ic ja de Tweede Kamer reeds aangekou-
jdeKon. besluit, waarbij wordt bepaald,
J bet Kon. besluit van 19 Januari 1924,
Lbij de toelatingsleeftijd voor de lage-
school met een jaar werd verhoogd, in
.rking treedt op 1 September 1924.
SPOÜY
VOETBAL.
DIOC. HAARL. BOND. j
S.M.C. II—E.M.S II.
Döcr do vereeniging Ë.M.S. is overspe-
gerraagd op grond van bet bepaalde
art 98 H: R. van den op 3 dezer ge-
jeelden wedstrijd S.M.C. II-E.M.S. II.
f betreffende uitslag (2—0 voor S.M.C.
n komt dus te vervallen, terwijl deze
rfthtriid opnieuw wordt vastgsteld.
„Sp. 111."
WATERPOLO.
Hedenavond neemt de Leidsebe Zwem-
lüb deel aan een „officieel oefenpartijtje"
zouden -wet het kunnen noemen, der
lagsche Zwem- en Poloclub. Ook de Rot-
idamsche Zwemclub zal tegenwoordig
jn en uitkomen tegen het tweede der H.
en P-C- Deze drie vereenigingen zullen
kaar ook in een estafette bevechten.
luchtvaart
ècords uit de laatste kwarteeuw.
?faar aanleiding van het bericht, dat do
merikaansche, vliegofficier John Mac Rea-
f het wereldhoogterecord op zijn naam
Seft gebracht, door een hoogte to bereiken
la 12.469 meter, publiceeren wij hier een
Uje yan de records, die cv behaald zijn in
jafgeloopen 25 jaar.
Meters
Latham, 29 Augustus 1903 155
Graaf de Lambert, IS Aug. 1909 200
Latham, 1 December 1900 453
Latham, 7 Januari 1910 1000
Latham, "7 Juli 1910 1381
Leon Morane, 3 September 1910 2582
Chavez, 8 September 1910 2587
'ijnma-len, 1 October 1910 2780
i^gagncux, 9 Dcc. 1910 3100
Loridan, 8 Juli 1911 3177
Leiix, 5 April 1911 3190
j Garros, 4 September 1911 3910
Garros, 6 September 1912 4900
fegagneux, 17 September 1912 5450
Garros,, 11 December 1912 5610
Bfeyon, 11 Maart 1913 5880
Legagnéux, 28. December 1913 6120
femars, 8 September 1915 6540
Met, 20 Mei 1916 6700
Bourgeois, 27 September 1917 7779
kü Lecointe, 9 Mei 1919 8155
iMo Lecointe. 19 Mei 1919 8585
Cssale, 28 Mei 19199125
Casale, 14 Juni 1919 9520
Schroder, 27 Februari 1920 #10.093
MacReady, 28 September 1921 10.518
Sadi Lecointe, 7 September 1923 10.741
Sadi Lecoin te, 31 October 1923 11.200
iuitenl. Berichten
E6n brandkast leeggehaald.
•De bladen te Genua melden, dat de brand
jst van de provinciale kas <ier posterijen
leeggehaald. De inhoud wordt op onge-
ner 1 millioen lire geschat. De kashouder
ionlt er van verdacht, den diefstal te heb-
b gepleegd. j
Branden in Amerika.
hi.San Pedro (Californie) wordt gemeld:
Een man is gedood en t wee anderen werden
gewond, tengevolge van een brand
is een olietank.
fier personen zijn omgekomen bij een
brand die te Etna (nabij Pittsburgh) woed-
le en drie woonhuizen verwoestte.
IJs en sneeuw.
- •*-
„Lokalanzciger" verneemt uit Kopen
den, dat de Zuiden- en Zuid-Westenwind
b ijs in de Oostzee overal in beweging
b't gebracht. Alle wateren zijn weder met
ftaar drijfijs bedekt en voor schepen zon-
3c? ijsbrekers onbevaarbaar,
fel Wolff-telegram uit Kiel d,d. 25 dezer
beidt: i i -f i
Het linieschip ..Braunschweig" heeft in de
wide laatste dagen acht Duits olie schepen
h een Engelsch stoomschip uit 't ijs bevrijd.
Het stoomschip „Hansa" uit Memel zit
"ris twee weken drie mijlen ten Noorden
'aa Kolberg in het ijs vast. Het aohthon-
kd ton groot-e schip met een bemanning
veertien koppen is voor den tijd van
maand met proviand voorzien.
Door de vorst, welke in vele streken meer
n graden bedroeg cn tengevolge van
Beeuwversehuivingen, zoo meldt een Wolff-
ograni uit Warschau, is het spoorwegver-"
N in de districten Lcmbcrg en Wilna
belemmerd,
k geheel West- en Midden-Europa lieer-
sterke sneeuwstormen en sneeuwval,
^talrijke verkeersstoringen veroorzaken.
talrijke schepen zitten reeds eenige weken
Rinket Oostelijk gedeelte van de Oost-
ffaar thans een ijscata strofe dreigt.
Do draadlooze van het Duits oh e red-dings-
«Braunschweig" dat gelijk ane-n weet,
Het reddingswerk deelnam, waarschuwt
huitsohe Oostzeereederijen, thans geen
{.epen uit te laten varen.
Up vergiftiging van het echtpaar Linder.
hoopt, dat de filmacteur Max Linder
zijn echtgenoot?, die beiden, gelijk ge-
1 tengevolge van Veronal-vergiftiging
waren geworden, binnen een paar da-
hersteld zullen zijn.
hinder aan nervositeit leed' en het ge-
tejk goedje als kalmeeringsmiddcl ge
oid, t
DE HAVENSTAKING IN ENGELAND.
Hierboven' eenigo L&bourministers. die een belangrijke rol hebben gespeeld om de
staking zoo gauw mogelijk te doen eindigen..Op den voorgrond Sidney Webb, de Engel-
6che minister van handel. Rechts van hem Margaret Bonfield, Parlementair-secreta
resse van Arbeid, de eerste vrouwelijke Minister. Links van Webb Minister
Snowden, rechts Minister Clynes. beiden voormalige Vakvereenigingbestuurders. Ge
heel rechts Generaal Tcmpson, Minister van Luchtvaart.
bruikte, wordt als volgt verklaard:
Linder, die twee jaar geleden te Parijs ge
huwd; was, was in dienst bij do „Vita"-film-
maatschappij te Wcenen. In den laat sten
tijd had hij film-opnamen moeten leiden,
waarbij dieren uit het circus Hagenbeek ge
bruikt werden. Dit zenuwachtige werk had
Linder overspannen gemaakt en hem slape
loosheid bezorgd.
P' Besmet goed. i "'1_
De „Evening Standard" maakt melding
van een incident bij aankomst van de „Be-
ringia" Zaterdag te Southampton. Toen het
aankwam begaven de passagiers zich naar
een gereedstaand en trein cn brachten kler
ken van de Cunardldjn een deel der bagage
naar de goederenwagens over. De trein
reed daarop tot op een honderd meter bui
ten het station en bleef daar slaan, daar de
machinist weigerde met de bagage verder
te rijden, die hij,, naar hij zeide, als „be
smet goed" beschouwde.
De zaak werd opgelost door het afhaken
van do drie achterste wagens, waarin zicli
de bagage bevond, waarop de trein verder
reed.
De Ounardlijn maakte later bekend, dab
zij schikkingen had getroffen, waarop alle
passagiersgoederen onmiddellijk niet vracht
auto's zouden worden vervoerd. De bestuur
ders van de Transportarbéidersbond weiger
den echter vergunning te geven tot toela
ting-van -vrachtauto's tot de'havens.
De eerste klasse-passagiers moesten dien
tengevolge 600 stuks bagage achterlaten. De
tweede klasse-passagiers waren gelukkiger
brachten hun eigen bagage naar een twee
den boottrein, die ze zonder bezwaar ver
voerde.
Tafereelen uit het leven te Moskou.
In een zijstraatje niet ver van het markt
plein Soecharewka stond een man in een
versleten jas gekleed en wachtte. Zoodra
hij iemand zag aankomen snelde hij naar
hem toe en zeide smeekend.
Ivoopt u asjeblieft ecil portefeuille.
Ik verkoop ze heel goedkoop.
Een' voorbijganger kocht een portê-
fetiille. Nauwelijks had de kooper het
marktplein bereikt of hij werd ingehaald
door den verkooper, die opgewonden, riep:
Burger, ik heb mijn geld in de porte
feuille laten liggen, vijf en twintig duizend
roebel, alles wat ik bezat. De kooper
haalde de gekochte portefeuille te voor
schijn, maar vond er geen1 geld in. De ver
kooper begon te schreeuwen dat hij beroofd
was, en eischte zijn geld terug. Plotseling
verschenen tweo mannen, die partij trok
ken voor den beroofde. Weldra verzamelde
zich een groote menigte. De verkoopers
en twee toevallige voorbij gangen waren
op een onverklaarbare wijze verdwenen in
de menigte.
De kooper wilde de ongelukkige porte
feuille in zijn zak stoppen, maar kwam t-ot
de ontdekking, dat zijn zak was uitgesne-
den.
Zij hebben mij beroofd!
Inderdaad ide zak met inhoud de eigen
portefeuille en geld was verdwenen en
slechts een gat te zien.
Plotseling riep iemand:
Moedertje, u hebt een stuk vleesclr
laten vallen!
E in tien doeken ingebakerde vrouw
keek met moeite achter zich om, zocht in
haar boodschappenmand: het vleesch was
verdwenen, evenbis liet beursje, dat ook
in de mand lag. Opnieuw verzamelde zich
een menigte en iedereen betuigt zijn mede
lijden met dc beroofde huismoeder. Doch
op hetzelfde oogeniblik klonk opnieuw een
kreet: de dieven hebben een nieuw slacht
offer gemaakt enz.
Een beetje verder op het marktplein
werkte een roulette. Een pokdalige „crou
pier" sprak zijn toehoorders aldus toe:
Burgers, ik betaal vijf maal meer dan
uw inzet. Voor duizend, roebel betaal ik
vijfduizend', voor vijfduizend vijf en
twintig duizend. Hebt gij gewonnen, dan
betaal ik zonder een woord te zeggen,
hebt gij verloren', dan moet gij niet mor
ren. Wie weinig geeft, ontvangt weinig.
Zoo is het burgers".
Veïeni beproefden hun geluk, maar ook
hier had slechts één man geluk. Hij won
telkens en fluisterde nu den eene dan de
andere geheimzinnig toe:
Zet u maar geTust op nummer zeven
een flink bedrag, dan wint u het zeker. De
aangesprokene voJgd'o het. advies, maar nu
weigerde nummero zeven hardnekkig uit
to komen. De voorspeller stak hem dan in
wanhoop zijn ongeschoren gezicht toe en
sprak:
Sla mij, burger! Geef mij een oorvijg!
Het spijt me zoo!
Nog eenige stappen verder stonden valu
tahandelaars, net als op de Icljinka (Iel-
jinka is de onofficieel© straatbeurs te Mos
kou. Red.) Maar in vergelijking mot dc
handelaren van Scecharewlca zijn de man
nen van de Ieljinka do verpersoonlijking
van eerlijkheid en fatsoen. Op een onbegrij
pelijke wijze stoppen; deze hecren u hier
in plaats van do gc.w- - tejerwonjets-
biljetten reepen wit papier in do hand.
Een van de slachtoffers, een man die al
zijn geld tegen dergelijke reepen papier
had ingewisseld, rende als een waanzinnige'
over de markt, keek iedereen onderzoe
kend aan en gilde:
Ik zal hem de hersens inslaan! Waar
is die schurk?
In een zijstraatje, nu aan den overkant
van de markt-, stond do man in versleten
jas en sprak ieder voorbijganger vleiend
aan:
Toe meneer, koopt u een portefeuille!
Deze beschrijving van do toestanden op
do Soccharewka-markt,. in het liartje van
Moskou, vonden wij in do „Prawda". het
hoofdorgaan van de Bolsjewistische partij.
MET Z'N ACHTEN
fi i.
De binnen-planeten
De zon heeft,- heel lang geleden, acht
kinderen gekregen; twee dochters Venus
en Aarde; en zes zoons, Mercurius
Mars, Jupiter, Saturnus, Ura
nus en Ncptunus.
Vroeger schijnt de zon veel cn veel
grooter geweest te zijn, een reusachtige
draaiende gasbol. Uit deze gasbol werden
andere gasbollen losgerukt en weggedre
venMaar moeder zon hield ze vast!
Als een reuzenmagncet trok zij haar kinde
ren aan hoe sprekende gelijkenis met
een menschenhuisliouden en liet hen in
bijna cirkelvormige banen om zich rond
wentelen.
De uitgestooten, gloeiend-heeto gasbol
len, en ook de zon zelvo koelden en
koelen; nog af, kregen een vaste korst,
eerst heel dunnetjes, en verloren dienten
gevolge hun lichtgevend vermogen. Waar
om de zon niet? Die zet toch 's zomers
flink Kaar kacheldeurtje open!Om de
zelfde reden als een breinaald eerder
kond wordt dan een pook, die samen in
één vuurtje gelegen hebben. Tocli koelt de
zon terdege af, maar voorloopig is cr nog
gesni gevaar! Dit ontstaan en afkoelings-
proees is buitengemeen ingewikkeld- en
nog lang niet opgehelderd.
Heden ten dage zijn de acht planeten
dus donkere werelden,, steenklompen, die
in uitgestrekte banen om de zon draaien,
van de zon licht cn warmte ontvangen.
Voor de „burgers" staan zij als gewone
sterren aan den hemelkoepel; sommige
schitterender dan do helderste ster, zoo
als Venus en Jupiter, anderen nauwelijks
voor het blooto oog zichtbaar, maar de
oudste astronomen ontdekten al iets bij
zonders aan deze sterren, die tusschen de
„vaste" sterren doorliepen en noemden hen
daarom planeten d. w. z. zwervers.
Nog één ding moet ik u vertellen, vóór
wij op iedereïi planeet een kijkje gaan ne
men. Behalve om do zon (zomer en win
ter) draaien alle planeten nog om haar
eigen as; dus te vergelijken met een bal,
die in een cirkel over de tafel rolt.
De eerste planeet, waar wij, van de zon
uitgaande, na een reis over 58 millioen
K.M, belanden is
Mercurius
tevens de kleinste van het gezelschap, niet
veel grooter dan onze maan: Deze 'hemelbol
zweeft met een vaartje van 55 K.M. per
seconde in 88 dagen om de zon; heel wat
gauwer dan de aa-rde dus, die er 365
dagen! over doet. Wij weten1 nog weinig
van Mercurius, omdat de planeet veel te
dicht bij de zon staat voor goede waarne-
jning en zelden' met het bloote oog zicht
baar is. De hitte moet er ondragelijk zijn,
want de zonneschijf is er 7 X zoo groot
als bij ons, op aarde en de dampkring
(die bij ons veel warmte tegenhoudt) is
daar uiterst ijl.
Aanlokkelijker voor menschenkinderen
is de prachtige planeet, die in haar naam
do Bchoone godin der liefde eert;
Venus,
l oudst bekende dwaal
ster. De Grieksche astronomen hielden
Venus voor twee sterren, Phosphorus en
Hesperus, morgen- en avondster, omdat
zij drie uur vóór of na de zon op- of onder
gaat. Om dezen tijd van het jaar flonkert
Venus in het Zuidlen bij hot avondsche-
meren; vergissing onmogelijk, want haar
schittering is 20 maal sterker dan van
eenige ster aan den nachtelijken hemel.
Toch heeft zij ge zult het nauwelijks
willen gelooven van zichzelf niet meer
licht dan een steen of een knoop! Al dat
licht is geleend van de zon.
Venus lijkt van alle planeten het meest
op onze aarde; grootte zwaarte en vele
andere eigenschappen loopen elkaar niet
veel mis. Een jaar op Venus (de tijd, waar
in een planeet haar kring om de zon door
loopt) duurt 225 dagen. Het oppervlak is
door zware wolken (water of stof?) bedekt,
zoodat daarvan bitter weinig bekend is.
Heel jammer, want de planeet is betrekke
lijk, (40 millioen K.M.) dichtbij ons. Dit is
voor onze reuzenkijkers werkelijk niet ver!
Verder snellend komen wij op een he
mellichaam, waarvan de profeet Isaïas ons
verzekert-, dat zij in do oogen van Jehovali
is „als een druppel aan een emmer", „als
een stofje van de weegschaal", de veel
gesmaad© en toch zoo wonderschoon©
Aarde.
Dikke, leeren folianten kunnen niet alles
herbergen, wat de geleerden van onze
aarde weten daarom hier slechts en
kele getallen.
Eventueele Venus-bcwoners zouden niet
meer van de aarde kunnen zeggen dan wij,
aardbewoners van Venus. Do Venusiaan-
sche gebrilde heeren teekenen dus met
gouden stift aan: „Planeet Aarde, niet
veel grooter dan onze Venus, middellijn
12700 K.M., omtrek 40.000 K.M., gewicht
6 quadrillicenen K. G. Een aardjaar duurt
265 dagen en de planeet draait in denzelf-
den tijd cm haar as als onze Venus, n.l.
in 24 uur. Haar afstand tot de zon be
draagt 149 millioen K.M. cn de snelheid,
waarmode zij haar baan om de zon aflegt,
ia 30 K.M. in één seconde. Door een goe
den kijkeT' is de planeet duidelijk afgeplat
aan de polen, die glinsteren als met ijs(?)
bedekt. Aard© bezit een dampkring; of
deze planeet echter bewoners herbergt,
blijft voor de exacte wetenschap een open
vraag, die slechts door de middelpuntvlie
dende wijsbegeerte kan worden uitge
maakt."
Natuurlijk ontdekt men met de een of
andere befaamde spiegel-telescoop de
Maan en ziet haar duidelijk in 27 1/4 uur
om de aarde draaien; men meet de afstand
maan-aarde 385.000 K.M. en vindt door
zwaar-wiskundige berekening, dat de
maanstraal 2/7 van die^van de aarde is en
haar gewicht maar 1/81 van het aard-ge
wicht.
Na deze cijfer-muziek moderne-sferen-
harnionie zullen we een bezoek op de
Maan afsteken. Bij aankomst biedt onze
bleeke Maan, de trouwe gezellin van de
aarde, aan wie verliefde meisjes en zachte
dichters hun tranen en liederen wijden,
heel wat anders dan rozengeur! Wantode
Maan is letterlijk en figuurlijk dood, pier
doodGeen geluid verbreekt er de
angst-aanjagende, tastbaro stilte tusschen
de kale, duizenden meters hooge rotsen
geen beek spruit cr helder van de bergen
geen plant, dio verfrischtgeen vogel
in de lucht en ook do lucht onlbreoktl.
Alleen de zon komt ons bekend voor van
de aarde. Maar hoe eigenaardig! De hamel
is pikzwart-, bezaaid met de sterren, waar-
tussehen de zon in verzengenden gloed
schittert. De lucht, de blauwe lucht van
onze aarde is er immers ook niet!
Al deze bijzonderheden heeft de verrekij
ker ons ontdekt. In de oudheid konden do
geleerden niet weten, wat de Maan her
bergde; zelfs de wijze grijze Aristoteles
niet; die meende er heb spiegelbeeld der
aarde in te moeten zoeken. En met het
bloote oog is werkelijk niet veel meer te
onderscheiden dan een schijf met lichte en
donkere partijen.
Maar neemt nu eens een doodgewone
tooneelkijker bij voorkeur bij eerste en
laatste kwartier, dat is de gunstigste waar-
nemingstijd en dadelijk is de Maan geen
schijf meer. maar een bol en goedo oogen
zien onder op de Zuidhelft reeds do reus-
aehtigo kraters. Door een echte telescoop,
een dio 1000 X vergroot „halen wij de
maan dichterbij" tot op een afstandje van
384 K.M. Dan zijn de bergen en vulkanen'
heel duidelijk toch moet oen voorwerp',
op de Maan minstens zoo groot als dc St.
Pieter te Rome zijn, om door zoo'n kijker
als een stipjo gezien te worden. Do Maan-
kraters waar wij zoo juist over spraken.
hebben een geheel anderen vorm dan de
onze hier op aarde. Ten eerste staan ze los
van elkaar; bijna nooit komt op de maan.
een keten van bergen als onze Alpen voor.
En ten tweede is de vorm anders. Het- ziin
geen bergen met een gat erin. zooals onze
vulkanen, maar zij bestaan uit een hooge,
uitgestrekte ringmuur van rotsen som
mige met een middellijn van 120 K.M. cn
de wal van een 7000 M. hoogte .en mid
den in, binnen de wal vlakte, verrijst een
kegelvormig bergje, de ocntraalberg.
Naar verhouding van haar grootte tot de
aarde zijn de bergen op de maan veel hoo-
ger dan op aarde. Dit is een gevolg van"
de geringere grootte van de maan, waar
door de zwaartekracht erop, m.a.w. liet ge
wicht der dingen, ook geringer wordt. Een
vulkaan kan op de moan G X verder en
hooger lava uitspuwen, dan zijn aardscho
broeders. Bij een wandeling op de maan,
zou de ervaring, die wij levenslang als be
woners van onze groote aardbol hebben
opgedaan van het gewicht der dingen, ens
vermakelijke parten spelen* Wij zouden
verbaasd staan over het verlies aan ge
wicht van elk ding: bij het voetballen was
eel kans op, dat de bal over de hui
zen heenvloog en misschien wel in een an
dere gemeente terecht kwam! Op de zon
daarentegen, zooveel grooter dan de aarde,
zouden wij plat op ons buik liggen en niet
in staat zijn op te slaan; cm denzelfdsn
reden!
t-"v---mSSR
moet ik u nog c. vr - oen groo
te glinsterende srer \\n gexiiscaliheerde
lava cm zich hebben, die met het bloote
oog zichtbaar is behalve die kraters ko
men op dè maan eigenaardige, soms 10
K.M. lange, rechte groeven voor „rillen"
geheeten. Volgens sommige astronomen
zijn deze barsten de eerste teebenen van.'
ontbinding der uitgeleefde maan, die dus
hard op weg is in groote rotsblokken uit
een te vallen, die ieder op zichzelf in krin-,
getjes om do aarde zullen loopen. Maar
waarschijnlijk zou de aarde zelf deze chaos
niet overleven.
Som* wo^t ge bij eerste of
kwartier verrast met lichtende pun
ten buiten het verlichte oppervlak. Dat
zijn de toppen van hooge bergen, die reeds
door do zon besehenen worden, terwijl do
dalen nog in duisternis verkeerem Want ge
zult wel begrepen hebben, dat de maan
door de zon wordt verlicht; bij nieuwe
maan is het nacht-, bij volle dag. Daardoor
ontstaan de z.g. schijngestalten-, nieuwe
maan, eerste kwartier, volle maan, laatste
kwartier. Wanneer de maan nog maar een
mager sikkeltje is, zien we tocli het andere
stuk soms zwak verlicht. Dat is het ascli-
grauwe maanlicht of de aardschijn. Want
dat licht is de schijn der aarde, wanneer
zij voor de maan „vol" is. Do „volle aar
de", geeft 14 X zooveel licht aan do maan,
dan deze bij „volle maan" aan ons. Er zou
nog heel wat van de maan te vertellen zijn,
en nog meer te vragen. Het mannetje met
zijn jolig gezicht is een echte tweede
sphinx van Thebe, die tot iedereen hem in
gedachten aanschouwend, de raadselach
tige vraag richt: Waartoe ben ik gebo
ren?
In een vervolg op dit opstel hopen we
deze vraag te beantwoorden indien er
antwoord kan gegeven worden.
En nu óp, naar
Mars
de reclame-planeet, die schittert in fel rood.
Niet alleen de kleur, ook do agitatie, die
dit bolletje veroorzaakt heeft, doet, voor
een moderne affiche niet onder. Do ge
schiedenis is overbekend. Men meende met
zekerheid te weten, dat er op Mars 'ver
standelijke wezens woonden, zeer ontwik
kelde zelfs, die kanalen aanlegden, linia
recta, en van seinen gebruik maakten!
Er is gebleken dat er absoluut geen
grond voor deze bewering bestaat. Wat
men voor kanalen aanzag, bleken opeen
hopingen van zwarte punten te .zijn, dio
heit oog zoo graag tot lijnen verbindt-. Onze -
aarde, van Mars gezien, zou er waarschijn
lijk niet anders uitzien. Behalve deze ty
pische lijnen ontdekken wij met de teles
coop op Mars aan Noord- en Zuidpool
glinsterende ijskappen-, die in lente zicht
baar afsmelten. Tusschen deze poolkappen,
zien wij op de schijf donkere, oranje-roodo
partijen, die als landen beschouwd wór
den, ten lichtere, grijze, de z.g. zcccn.
Mars is veel kleiner dan de aaide; met
een middellijn van 6800 K.M., haar ge
wicht 1/10 van dat der aarde. Het Mars
jaar duurt 686 dagen, dus bijna tweemaal
zoo lang als een aardseh jaar; do afstand
tot de zon bedraagt maar eventjes 227
mill. K.M. De verlichting is dan ook heel
wat slechter, de helft der aard-bestraling
en het klimaat erg koud. Behalve deze
koude, is do dampkring zóó dun, dat wij
er niet zouden kunnen ademen.
Voor eventueele Marsbewoners biedt de
hemel een fantastisch schouwspel. Dc pla
neet n.l. bezit twee lilliputterigo maar.'pes,
Phobos on Deimos, met middellijnen v;.n
8.3 K.M. en 7.2 K.M. De afstand van Pte-
boe tot Mars is nog geen 9000 K.M. Dit
bolletje rent in uur om do planter heen
en gaat dus drie keer per dag op'cn onder,
verandert daarbij van vollo in nier.o
maan en neemt snel in grootte af en toe.
Deimos gaat schijnbaar veel langzamer, en
schittert als een heldere ster.
Hier staan wij op een scheidiugspunt iii
ens planetenstelsel; tusschen Mars cn do
volgende planeet Jupiter ligt ecu groote-
kloof, vanouds genoemd „do afgrond -zon
der planeten". Een andere naam zou kun
nen zijn „het graf der onbekende schoone",
want deze ruimte wordt doorzwerincl door
honderden brokken rots, de Asteroïden;,
overblijfsels van een vergane planeet.
Maar ik vertel u te veel dit is kost-
voor een volgen-den keer. B» ,>'c