|5e Jaaroanq. WOENSDAG 91 FEBRUARI S924 No. 4394 Sfefioicbclw&ommiï DeABONNEMENTSPRIJSbedraagt bl] vooruitbetaling Voor Leiden 19 cent per week 12.50 per kwartaal, gij onze Agenten 20 cent per week 12.60 per kwartaal. Franco per post I 2.95 per kwartaal, jgefc Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver krijgbaar tegen betaling van 50 ct. per kwartaal, bij voor- nitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 ct., met Geïllustreerd Zondagsblad 9 ct. Dit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN TEL. INT. ADMINISTRATIE 935 REDACTIE 15 GIRONUMMER 103003 POSTBUS No. II DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: Gewone adverlentlën 30 cent per regel» Voor Ingezonden Mededeelingen wordt het dubbele van het tarief berekend. Kleine adverlentiën, van ten hoogste 30 woorden, waarin betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en ver huur, koop en verkoop 2 0.50. Oil nummer* bestast uit t»es Haden. Over vrijheid. Op bet volgende verbaal, zooals wij dat fo „Het Volk" lezen, willen wij even de aandacht vestigen. (Binnenkort zal, aldus „Heft Volk", in Mos kou een congres worden gehouden van de Oerde Internationale, waar ook de verhou dingen in de verschillende communistische partijen ter sprake zullen komen. Het schijnt, dat Sneevliet, die, naar men weet. als gevolmachtigde van de oppositie to de communistische partij Holland, on langs weer naar Moskou is vertrokken, daar vaii zijn boezemvriend David en van de toestanden in de O. P. H. een boekje heeft (opengedaan. Wijnkoop heeft althans van do Executie ve telegrafisch de uitnoodiging ontvangen. 'persoonlijk naar Moskou te komen, teneinde zich aldaar te verantwoorden, ten opzichte van de ontelbare klachten, die door of na mens de oppositie bij dit college zijn inge diend, over de wijze waarop, ook na het eer ste ingrijpen, de oppositie door do partijlei ding nog altijd wordt behandeld. De vorige maal heeft Wijnkoop een soort gelijke uitnoodiging beantwoord door l ou ne Visser te zenden, die echter in Moskou arriveerde juist op het oogenblik dat de be slissing grootendeels ten gunste van do op positie gevallen was. Ook thans schijnt Wijnkoop weinig lust te gevoelen persoonlijk voor het tribunaal der Ihooge oomes te verschijnen, vooral na zijn uitlating in een bijeenkomst van den Partij raad, dat met den dood van Lenin ook de [Derdo Intenatioivale niet meer tot de leven den behoort. Welk oordeel aan Moskou schijnt te zijn medegedeeld. Wijnkoop heeft dan ook telegrafisch ge talwoord, dat hij Holland thans niet kan verlaten, met liet oog op heb partijcongres, 'iat op 29 Maart te Rotterdam zal aan- I yaagcu. Haar wij vernemen, heeft, de partij secre- 1 ?sm daarop dezer dagen een telegram uit i Moskou ontvangen, waarin Wijnkoop zon der raeer naar Moskou ontboden wordt en voorts opdracht wordt gegeven, in ,De Tribune" te publiccergn, dat het partijcon gres om deze reden tot nader aankondiging i?ordb uitgesteld. Kamens de oppositie zal De Kadt zich ter bijwoning van het congres naar Moskou be geven. V i Tot zoover deze geschiedenis. Meer on meer komen wij tob de erken- Sing, dab 't Onderwerpen aan het gezag in 'de Katholieke Uerk tooh wel zeer zwaar lnocb vallen, als men daarbijvergelijkt de vrijheid b. v. in de communistische 'partij In ernst: wat zijn wij. die ons weten te fc'aan onder het door G-od gestelde gezag, uitgeoefend door mensehen, nie-t mensche- üjke fouten weliswaar, dooh geestelijk en Redelijk hoog staande, toch gelukkig te i prijzen. Hoe groot is onze vrij hei dl En Koe moet loodzwaar wegen de dwang op de geesten van hen. die in afdwaling en ver- flwazing een surrogaat-vrijheid najagen en j toeenen deze te hebben bereikt en .vonden BUITENLAND V- Diiitschland. Het Hitler-proces. iGistermorgen begonnen. Gistermorgen to 9 uur is het proces te- ten Hitler en Ludendorff c.s. begonnen, 'i Een medewerker van het „Hbld." 'Jtolirijft daaromtrent: Do opening van het proces-Hitier was .Van een gemoedelijkheid, die meer aan ïen familie-reünie of een debatingclub jdcetl denken, dan aan een vinnig politiek fl'zoces wegens een delict, waarop even- do doodstraf slaat. Bij de controle Mn den doorgang van de eerste dear twee draadversperringen voor het gebouw kreeg Ludendorff een ova tie't je. De begroeting in ,da zaal van de beklaagden, die zonder po litiebewaking waren, on de advocaten was fierst joviaal en de stemming opvallend ibgewekt. De uiterst vriendelijke toon van |en voorzitter deed velen reeds geloof keoh aan de-geruchten over een compromis misscben bet openbaar ministerie en de verdediging, maar in de middagzitting bo- ffites Hitier bet tegendeel in een oratorisch pcbitterende rede van vier volle uren, jparia hij uiterst geestig en slechts zelden al1"1 overtuigend aantoonde, dat bij sedert den met von Kahr, von Lossow en er den staatsgreep voorbereidde, waax- 'er hij achter gesloten deuren nauwkeu- 10 bijzonderheden aankondigde. Nieuw Hitler's verklaring, dat hem eerst na 8den November bekend werd, dat de beeren zelf voor den 12den November staatsgreep beraamd hadden. Hitler 'te Ludendorff en Pöhner zooveel Lossow en Seisser naast hem op do bank der beklaagden gezet werden. Des avonds was er in de buurt van het gercehtsgebouw eenig trékken van het „Hitler-lied" zingende jongens, doch het ziet er niet gevaarlijk uit. De strijd voor dsn 8-urendag. Do 9-urige arbeidsdag verworpen. De arbeiders der zee-scheepswerven te Hamburg, Bremen, Lübeck en Kiel hebben Maandag de scheidsrechterlijke uitspraak omtrent den negenurigen arbeidsdag met een overweldigende meerderheid verwor pen. Ongeveer 90 pet. der werfarbeiders stemden tegen. De langere arbeidsduur zou reeds Maandagmiddag beginnen, 's Mor gens werd op de meeste werven nog ge woon gewerkt; slechts op enkele kleine werven wordt gestaakt. Do werf van Krupp „Gcrmania" ligt reeds drie weken tengevolge van de uit sluiting van 7000 arbeiders stiL Uitsluiting in de Berlijnsche metaalindustrie. Daar een deel der arbeiders in de Ber lijnsche metaalindustrie geweigerd heeft, do overeengekomen verlenging van de werkweek tot 54 uren te erkennen, heeft in vijftig bedrijven met ongeveer achtdui zend arbeiders, een algemeene uitsluiting plaats gehad, kien vreest, dat de beweging verder om zich heen zal grijpen. Het optreden der Franschcn in het bezette gebied. Do Franscho krijgsraad te Essen heeft de directeuren .König eu Scbmitz van de mijnbouwmaatschappij Langenbrahmtot 100.000 goud mark boete veroordeeld, om dat zij in bet tijdperk van het lijdelijk verzet, hadden geweigerd de bezettings overheid de platte grond van de mijnen hunner maatschappij over te leggen. Het proces was in afwachting van de onderhandelingen met de Micum uitge steld en men dacht hier algemeen dat het na het slagen der onderhandelingen geen voortgang zou hebben. Do boete is de hoogste, die een Fransche krijgsraad in bet B. G. tot dusver heeft opgelegd. Frankrijk. Duitsche schepen In Fransche havens Zoo nu en dan blijkt toch eenigo verbe tering in do betrekkingen tusschen Frank rijk en Duitschland. Zoo heeft nu de Fransche regeering besloten om do een jaar geleden vastgestelde zware belasting der Duitsche schepen, welke Franscho ha vens aandoen op te heffen. Destijds gold het een Franschen represaille-maatregel wegens do vermeende unfaire behandeling, waaraan do Franscho schepen in Duitsche havens blootstonden. De douane-autoritei ten te Boulogne kregen opdracht.om de bestaande regelen op Duitsche transatlan tische schepen, welke van deze haven ge bruik maken, zoo streng mogelijk toe te passen, hetgeen het bezwaarlijk maakte voor deze schepen om deze haven te ge bruiken. Dientengevolge veranderde do HamburgZuid-Ainerikalijn van haven en koos Dover. Nu do maatregel is opgeheven en de Duitsche schepen wederom dezelfde be handeling als die van andere naties zul len genieten, koeren zij weer naar Bou logne terug. Het eerste schip van de Ham- burg-Zuid-Amerika-lijn wordt aldaar ver wacht. Engeland. De havenstaking. Nog meer moeilijkheden. - Terwijl in alle havens van Engeland en Schotland de arbeid gister algemeen is hervat, is zulks to Londen op het laatste oogenblik verhinderd door het stakings advies van den Algemeenen Bond van Stu wadoors, Lichlerlioden en Havenarbeiders, wartoe, behalve honderden bootwerkers, bijna allo stuwadoors en schuitenvoerders van de Londenscho havens behooren. Deze bond nam niet aan de jongste door den Nationalen Bond van Transport arbeiders geproclameerde staking deel, en evenmin aan de voor de oplossing van bet conflict met de werkgevers getroffen rege ling. Nu et evenwel loonsverbetering is ver kregen, willen zij er ook in deelen. Gister avond hebben de leiders van den „Blau wen" bond, zooals zij genoemd worden, met de werkgevers in de Londensche ha vens een overeenkomst getroffen, waarbij die bond door de werkgevers wordt erkend en zijn leden dezelfde loonsverhooging zul len ontvangen als aan de andere havenar beiders toegekend, i Het Poplar-debat In het Lagerhuis. Met eon sisser afgoloopen. Zooals men weet, hadden de liberalen in het Lagerhuis een motie ingediend tegen eenige besluiten van den minister van ge zondheid. Daar de conservatieven in de op positie zijn, konden de liberalen te samen 'Djk, maar eischte, dat von Kahr, von met hen een motie van afkeuring doen aannemen en een crisis m hel leven roe pen. Zoo'n vaart heeft het echter niet ge- Joopen. De liberalen hebben wat gemop perd, maar toen de conservatieven voor stelden het debat te sluiten en te gaan stemmen, i'erwierpen zij met de Labour- partij dit voorstel, zoodat het debat auto matisch voor onbepaalden tijd is uitge steld. Spanjs; Botsingen te Barcelona. Do „Journal" verneemt uit Barcelona, dat er botsingen hebben plaats gehad tus- scheu de gewapende macht: politie en ko ninklijke garde en de syndicalisten. Twee syndicalisten werden gedood; twee soldaten van do garde en twee voorbij gangers werden gewond. Verscheidene syndicalisten werden ge arresteerd. Grtelceniand. Met aftreden van hst Grisksche kabinet. Do aanval der extremisten gelukt. Zooals wij gisteren in een draadloos telegram konden meldc-n, is de nieuwe Grieksche regeering van Kafandaris ge vallen. Zij leed de nederlaag ten gevolge van haar vasthouden aan Venizelos' ad vies, om niet in te gaan op den eisch tot uitroeping der republiek, aleer een beroep zou zijn gedaan op den volkswil. Kafandaris en zijn menschen, die na hel korte provisoriuin van Venizelos, inge volge de ziekte van dezen laatste en met zijn vertrouwen als steun, op 4 Februari aan do regeering waren gekomen, vonden van den beginne af, dat de staatsvorm in Griekenland krachtens de beginselen der democratie afhankelijk moést worden ge steld van een referendum. Venizelos had deze opinie aan de nieuwe regeerders als politieke „uiterste wilsbeschikking" mee- gc.geven. De kwostio van de invoering der repu bliek al dan niet bij referendum was ech ter in de Natiorrdo Vergadering de bron van tal van politieke uitbarstingen. De sterke extremistische vleugel der republi- keinsclie partij eischte uitroeping vaiA volksstemming en biijkens het jongste be richt heeft de actie, die hij daarop ba seerde, succes gehad. Het moge begrijpelijk zijn, dat de reao- tie op het vroegere regime tot onverzoen lijke eischen aanleiding geeft, het feit, dat do Veiiizclistische regeering Kafan daris, die van goeden wil bezield was, zoo .spoedig weer het veld moet ruimen, is zeker niet een factor ten goede voor de rusligo ontwikkeling, van het nieuwe Grie kenland. Rusland. Naar een conira-revolutie? "W i d o geruchten over T r o t s k f. Sinds eenige dagen doen weer de zon derlingste berichten cn geruchten omtrent Sovjet-Rusland de ronde. Na de verhalen omtrent een naderenden concentrischen aanval van opstandige provincie-garni zoenen op Moskou en het aldaar zetelende bewind, is thans do „Chicago Tribune" op informatie uitgetogen naar aanleiding van een bericht, dat niemand minder dan Trol ski zijn Roode Leger van den eed zal ontslaan en het gebruiken tegen het dic tatoriale driemanschap te Moskou. Hij zou een plechtig ultimatum aan het centraal-comilé der communistische partij hebben gericht, waarin hij ver klaart: „Ik heb u een eerste waarschuwing gegeven. Ik waarschuw u opnieuw, da.t, zoo do geweld maatregelen tegen do aan voerders van het roode leger niet ophou den, dit leger in opstand zal komen en dat het verantwoordelijk driemanschap Zinov- jeff, Kaneneff en Stalin in de grootste revolutie, die Rusland ooit zal aanschouwd hebben, omvergeworpen zal worden." De „Tribune" zegt, dat dit bericht in Russische kringenJ le Londen bevestigd wordt. De „coup" zou echter niet dan over vier weken worden ten uitvoer gebracht, welke tijd noodig is voor de organisatie van de onderneming. Trotski zou n.l. niet zoo ziek zijn geweest als het heette, maar van zijn rustkuur in den Kaukasus heb ben afgezien om degenen te straffen, die hem zoo diep hebben vernederd. Hij zou toen naar het Zuiden van het Koeban- disfriet zijn gegaan, waar hij vrijelijk kon confereieren miet de niet-communis- tische kozakken uit de Dón-, Koehan- en Terck-gebieden en met vertegenwoordigers uit Azerbcidsjan, Georgië en de Zwarte Zoe-provincies. In' verband met deze plannen van Trots ki, zou het bericht moeten worden be schouwd omtrent mobilisatie van 100.000 man troepen door do regeering te Moskou. Het spreekt vanzelf, dat tegenover deze berichten do grootste reserve past. Amerika. De strijd in .Mexico. Al weer een nederlaag der rebellen. Gcnc-raal Lopez heeft do rcibelkn te Paso del Macho verslagen. Do opstande lingen verloren 150 man aan dooden en gewonden. Drie rebellen-leiders werden gevangen genomen en terechtgesteld. Wat er naar Amerika trekt. Meer dan A milioen in '6 m a a n d o n. In de tweede zes maanden van hot vorige'jaar, zijn in totaal 555.587 immi granten in Amerika toegelaten, n.l. 334.11G mannelijke en 221.471 vrouwelijke. Hier van vertegenwoordigen 18.786 immigran ten verschillende beroepen; 120.075 zijn geschoeide en 210.346 ongeschoolde arbei ders. Wat de nationaliteiten betreft, de Britscho immigranten zijn het talrijkst met 147.507. Zij verklaarden allen, Ame- rilcaansche staatsburgers to willen wor den. Na de Britsche waren de Duitschö immigranten het sterkst in aantal, n.l. 97.566, Als derde komen de Italianen met 49.700 immigranten. Ged. Staten van Zuid-Holland. Aanvulling van de vacature- Kol k m a n. Do commissaris der Koningin in de provincie Zuid-Holland, heeft, in de on derstelling, dat de gevraagde vereischto Koninklijke machtiging zal worden ver leend, de Prov. Staten in buitengewone zitting op 1 April a.s., half 12 in de ver gaderzaal van' do Eerste Kamer der Sta- ten-Generaal, bijeen geroepen, ter verkie zing van een lid van Ged. Staten ter voorziening in de vacature, ontstaan door het overlijden van den heer rar. M. J. G. M. Kolkman. De Zomertijd. Memorie van Antwoord. Minister Ruys zegb in een nota aan do Tweede Kamer, dat, indien do zomertijd gehandhaafd blijft, bitzij in den tegenwoor dige n, hetzij in een anderen vorm, er be zwaarlijk sprake v? n zal kunnen zijn den West- of Midden-Europeesehen tijd in te voeren. Immers gaat men bij den zomertijd uit van de ge da elite, dat de Amsterdam- selie tijd met een uur wordt vervroegd. Zij. die den West- of Midden-Europeesehen tijd wenschen, mceten derhalvo trachten hun denkbeelden ingang te doen vinden bij de behandeling van den zomertijd. Op viezen grond heeft hij zich onthouden van een praemature bespreking. Nu dc Oommissie van Rapporteurs eohter prijs stelt op zijn ooi-deel in dit stadium der zaak, verklaart hij, dat hém de invoering van een anderen loca.en tijd dan den Am- sterdamschen ongewenscht voorkomt. Do Memorie van Antwoord in zake het wetsvoorstel-Staalman c. s. zegt. dat de voorstellers zich stellig niot geroepen zou den hebben gevoeld het initiatief te nemen, indien de Regeering inderdaad blijk zou hebben gegeven do tengestelling van de be- angen van voor- en tegenstanders in deze te willen verkleinen. Het grootste bezwaar tegen het wetsvoor stel schijnt te bestaan in de vrees, dat een ■goede regeling van het spoorwegverkeer, in het bijzonder van het internationaal ver keer, er door in het gedrang zou komen te meer daar ook van de zijde van de directie der Nederlaiidsehe spoorwegen bezwaren zijn aangevoerd. De voorstellers erkennen de gegrondheid dezer bezwaren niet. In de eerste plaats merken zij op, dat de argu mentatie van de directie der Ned. Spoor wegen zou moe ben leiden of tot een zomer tijd gelijk aan dien van België, Frankrijk en Engeland, of tot algeheele afschaffing van den zomertijd. Een derde oplossing zou on mogelijk zijn. Dc voorstellers mcenen, dat, waar juist ge- ruimen tijd te voren, wordt 'hun voorstel 'tot wet verheven, de periode, gedurende welke de zomertijd zal duren, precies be kend zal zijn, de 'bezwaren tegen hun oplos sing veel te groot zijn voorgesteld. Het lijkt hun niet onmogelijk, spoorweggidsen te doen verschijnen zoowel bij het begin als einde van den zomertijd in België, Frankrijk en Engeland, alsook bij begin en einde van een afwijkenden zomertijd hier te lande, en bo vendien nog op 1 Juni. Zoo verschijnt bijv op den eersten van elke maand: Le Slee ping Car Guide officiel do la Compagnie In- tcrnationale des Wagon-Lits et des Grands Express Européens, van ruim 500 bladzijden. Maar bovendien zou ook zonder tellkens nieuwe uitgaven, zonder meer uitgaven dan thans van een reisgids der Ned. Spoorwegen verschijnen, liet publiek zeer voldoende kun nen worden ingelicht omtrent den loop dei- treinen, indien dib wetsontwerp wet mocht worden. Dan zou immers het spooiboek 1925 op een of andere duidelijke wijze slechts behoeven aan te geven, dat enkele treinen, die in het intenvtionaal verkeer en zijn aansluitingen voorzien, van 28 Mei tot 6 Sept. een uur later loopen dan overigens vermeld staat. Dib betoog krijgt li. i. meer beleekenis ah zij hierbij verklaren in heb gunstigste geval to verwachten de wet, die hun voor stel beoogt, niet voor 1925 in werking to HET VOÖft&ftftftaSïE ftlL'ükoS* BUITENLAND. Gisteren is het Hitler-proces te Munchetf begonnen. De Engelsche havenstaking nog niet ge* heel geëindigd. Wilde geruchten over een dreigend op treden van Trotski. BINNENLAND. De Tweede Kamer; Begrooting van Jus titie en van Waterstaat; Over de autobus sen. De Prov. Staten van Zuid-Holland wor den in buitengewone vergadering bijeen geroepen op 1 April, ter verkiezing van een lid van Ged. Staten in do vacature-Kolk man. De Ned. Ver. van Spoor- en Tramweg personeel besloot in een huishoudelijk con gres te Utrecht de door de directie ge- eischto verklaring van afstand van rechten In zake artikel 36 R. D. V. af te wijzen. De onderhandelingen in het meubelbe< drijf. LEIDEN. De Hooge Raad heeft de gemeente Lei- den inzake de bekende navorderingskwestie in het gelijk gesteld. Het St. Franciscus-Liefdewerk heeft eer. pand gekocht aan den Nieuwen Rijn. OMGEVING. Een Nationale Bloemententoonstelling te Rijnsburg. zien treden. Wijziging van den zomertijd nog dib jaar stuit op te veel bezwaren. Reeds nu verklaren ze welwillend te zullen staan tegenover eventueele voorstellen om de periode, gedurende welke de zomertijd zal gelden, doelmatig te wijzigen, zonder het karakter van dib wetsontwerp aan te tasten. Aanleg van Spoorwegen. Spoorweg Goud aA 1 p h e n. De aankoop van grond voor den aanleg van den spoorweg van Gouda over Bos koop naar Alphen wordt voortgezet. Voor don aanleg dezer lijn zijn belangrijke grondwerken noodig, waarmede» vermoe delijk dit jaar reeds een aanvang kan worden gemaakt, zoodat de Minister van "Waterstaat het wenschelijk oordeelt het hiervoor uitgetrokken bedrag van f 300.000 wed or op het oorspronkelijk geraamde bedrag van f 700.000 te brengen. Verkeersweg Der. HaagRotterdam. Aankoop van terreinen eni onteigening van g r o n dj e n. Het voor den aanleg van een weg voor gewoon verkeer van 'sGravonhage via Delft naar Rotterdam op de ontwerp- Waterstaafsbegrooting 1924 uitgetrokken bedrag van f 100.000, wordt thans weer verhoogd en gebracht op f251.000, welke som voornamelijk zal worden besteed voor aankoop van de terreinen, die door den nieuwen weg zullen worden ingeno men en zoo mogelijk om met do uitvoe ring van de werken een aanvang te maken. Een onteigenings-onlwerp voor de be- noodigdo gronden is inmiddels aan do Staten-Generaal aangeboden. De loonsverlaging van het Spoorweg personeel. Blijkens een artikel in Heb Seinlicht zal. de Profc. Ohr. Bond van spoor- en tramweg personeel de overeenkomst met. de directie, zooals dié in de laatste besprekingen is ge formuleerd, aanvaarden. Heb hoofdbestuur meent, dat. het nieb verstandig zóu zijn do geheel© regeling to verwerpen, omdat het op óén punt zijn zin niet kon krijgen. De Ned. Ver. van Spoor- en Tramwegper soneel heeft gisteren in een te Utrecht go- houden huishoudelijk congres de volgende motie aangenomen: ,Het congres is van oordeel dab de beslis sing van heb congres van 3 Februari 19-24 heb uiterste is geweest, waartoe de Ned. Vor. kan gaan. Heb bevestigt mitsdien de op dab congres genomen beslissing (handha ving van art. 36 R. D. V. met toezegging dat de Ned. Ver. niet zal of zal laten proce< deeren over loonsverlaging) cn draagt hot hoofdbestuur op om op. dezen grondslag zon spoedig mogelijk de nu loopende actie af 'te wikkelen." p Door aanneming van deze motie is de door de directie geëischto verklaring van af stand. van rechten in zake artikel 36 R. D. V« afgewezen. Verzoufing van Deiflands boezem. Men meldt uit Naaldwijk aan do „N. R" Grt": TM« 1 Er is opnieuw verzouting van Deiflands. boezemwater vastgesteld. Het onderzoek i wees op 22 dezer een zoutgehalte aan van.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1924 | | pagina 1