Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN |5e Jaargang. VRIJDAG 8 FEBRUARI 1924 No. 4378 ÊbeABONNEMENTSPRIJSbedraagt bij vooruitbetaling *"oor Leiden 19 cent per week 12.50 per kwartaal. ij onze Agenten 20 cent per week 12.60 per kwartaal. Franco per po3t 1 2.95 per kwartaal. •Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonnë's ver krijgbaar tegen betaling van 50 ct. per kwartaal, bij voor uitbetaling* Afzonderlijke nummers 5 ct., met Geïllustreerd Zondagsblad 9 ct. ■V" Dit blad verschiint eiken dag uitgezonderd Zen- en Feestdagen j TEL. INT. ADMINISTRATIE 935 REDACTIE 15 GIRONUMMER 103003 POSTBUS No. II DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: Gewone adverlentiSn 30 cenl per regel. Voor Ingezonden Mcdcdeelingen wordt het dubbele van bet tarief berekend. Kleine adverlenllön. van len hoogste SO woorden, waarin betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, buur en ver huur, koop en verkoop 1O.S0. lit nummer bestaat uit turee bladen. BUiTEMLAHD Duiischland. Von Kahr's diplomatieke ziekte. Naar verluidt, zal Von Kakr, wegens jijn gesc hokten gezondheidstoestand, bin nenkort aftreden als commissaris-gene raal van Beieren. Censuur op de „Times"? 1 Een lezer van de „Times" to Trier, in iet door de Fransclien bezette gebied van Duitschland, schrijft aan zijn blad dat joodra er in do hoofdartikelen of in het Lagerhuis gesproken wordt over zaken Jjelreffendo het lot der bevolking van bet ïtijnland, het blad eensklaps verdwijnt aiit do kiosken on andere plaatsen, waar kranten verkocht worden. Volgens dien lezer zou dö verzending van het blad dan te Parijs worden teruggehouden. •r De kwestie van de Palts. De separatisten beginnen weer. De correspondent van do „Times" in Keulen schrijft aan blad, dat in de Palts do separatisten weer hun hoofd opsteken en dat zij daarbij den vollen steun krijgen lan de plaatselijke Franscho vertegen woordigers van do Rijnlandsche Commis- lie. In Pirmasens hebben do separatisten onder leiding van den separatist Schwaab eerst de geheele politie gearresteerd en teen agitators, dio roodo handen om hun irm droegen, naar het gebouw, waar de werkloozen zaten, gezonden in de hoop dezo voor hun zaak te kunnen gebruiken Een groep van dezo agitators heeft op 1 februari het raadhuis bezet en daar een 'fiestuur ingesteld. Winkels zijn openge- brókru en gepiunaera en net gestoiene ls op lorries van de gemeentelijke fabrieken weggevoerd. Toen het gemeentebestuur do hulp inriep van den Fransclien gedele geerde om de orde to herstellen, zeido dezo niet to kunnen helpen, omdat hij geon vol doende menschen tot zijn beschikking had Frankrijk. Frankrijks fiscale maatregelen. Do machtigingsdecrctcn do.or de Kamer goedgokeurd. r Het was gisteren een zeer verwarde en- rumoerige zitting van do Franscho Kamer Do obstructie werd voortgezet en do heftigste incidenten hadden plaats, inci denten, dio in het kader passen van oen verkiezingsstrijd van twijfelachtig allooi. Do communisten hadden buiten de Ka- Jtner een betooging op louw gezet, maar zij hebben zich niet kunnen vereenigen. Een enormo politiemacht belet to zulks. Men- ichen, dio verondersteld werden aan do hetooging deel to nemen, werden door do politie in zijstraten weggevoerd, waarbij sommigen verzet pleegden en 57 arrestaties plaats hadden. In de Kamer zelf heeft op een gegeven oogenblik minister do Maginot de uiterste linkerzijde haar optreden verweten en hij slingerde naar een communistisch spreker op de tribune een nummer van de „Hu- Mandé"-, waarin de communisten voor de betooging werden opgeroepen. Dat gaf op nieuw tot keftigo incidenten aanleiding, baarbij de uiterste linkerzijde probeerde 'Poincaré een gevouwen nummer van de jjHumanié" naar het hoofd to slingeren. Nadat Poincaré evenwel do vertrouwens ïWestie had gesteld, heeft de Kamer met 333 legen 205 stemmen, lid II van artikel L waarbij de regeering gemachtigd wordt do voorgesteldo bezuinigingen bij decreet ai fe voeren, aangenomen. Engeland. De „cnihullingen" van Lloyd George. 'De betrekkingen mei F r a n k r ij k. - De Fransch-Britscho betrekkingen, die den laatsten tijd van meer vriendschappe- lijkcn aard waren, dan ©enigen tijd gele den, hebben zeer geleden tengevolge van de «onthullingen" van Lloyd Goorgo, waar 'MacDonald weliswaar geheel buiten slaat Oin deze reden heeft de Britscke premier den gezant van Groot-Brittanniö te Parijs, lord Grewe, opgedragen Poincaré een be zoek te brengen cn den staat van zaken öader toe te .lichten. Do „Daily Chronicle" publiceert de vol gende verklaring van Lloyd George: 1 »Ik heb het interview, dat in de „New fork World" is gepubliceerd, niet in dien vorm gegeven. Ook aanvaard ik niet d'e twweringen, welke het interview mij toe- Ühcht. Wat do feiten betreft, kan ik mdedee- dat de verklaring van het Franscho ïUaisterie van Buitenlandsche Zaken in dezen correct is. Ik werd in April 1919 van Parijs naar Londen geroepen. Bij mijn terugkeer to Parijs bemerkte ik, dat tijdens mijn afwezigheid tüsschen presi dent Wilson en Clemonceau con regeling was getroffen nopens twee belangrijke kwesties, n.l. do militaire bezetting van het Rijnland en do door Amerika to "ver strekken waarborg tegen ■aanvallen van Duitscbland op de Franscho grens. Het is belachelijk, de getroffen regeling to beschrijven als een geheime overeen komst. Ik behoef nauwelijks te zeggen dat president Wilson volkomen loyaal han delde. Het feit, dat wijlen ex-president- Wilson en Clemenceau het tijdens mijn af wozigheid eens waren geworden, werd mij bij mijn terugkeer medegedeeld en do bepaling nopens do militaire bezetting van het Rijnland werd later in het vredesver drag opgenomen. De Engeische en de Roomsch-Katholieke Kerken. M o d e d o o 1 i n g e n van den aartsbisschop van Canterbury Do aartsbisschop van Canterbury heeft bij een kerkvergadering to Canterbury me. dedeeliugen gedaan omtrent do kwestie van de vereeniging der kerken. Hij ver klaarde dat er geregeld besprekingen wor den gehouden tussclien enkelo bisschop- pn en andere geestelijken vaii de Engei sche kerk en vooraanstaande vertegen woordigers van de Non-episcopaalsche Kerk. Hij voegde er bij: „Ik hoop dat over niet *al te langen tijd de resultaten gepu bliceerd zullen kunnen worden en niet al leen van de gezamenlijk genomen con clusies". Met betrekking tot do gevoerde bespre kingen to Metz met vertegenwoordigers van de Roomsche kerk, zeide do aartsbis schop, dat dio private besprekingen geen stadium hadden bereikt dat publicatie toe liet van do resultaten zooals van do be spreking met do Non-episcopaalsche of Oostérscno kerken. 'Er is nog niets ge schied wat celijkt nn do nndorhr» met do JNon-episcopaalscho kerken m in geland of Amerika of do Ooslersche ker ken. ..Zoover ik kan zien", zeido do aarts bisschop, „zijn we zelfs nog niet zoo ver dat zulko onderhandelingen in afzienbaren tijd zullen worden gevoerd. Er zijn parti culiere besprekingen gebonden over onze wederzijdschd leerstellingen, meer niet". Rusland. De gisting in het leger. Uit Riga wordt gemeld: Do plaatselijke ongeregeldheden in Oekraïne nemen toe en worden van dag tot dag erger. Naar thans gemeld wordt, hebben zij in het Cliark- hoffdistrict tot een formeelen opstand ge leid, die gesteund werd door do militair© detachementen aldaar. Do daartoe behoorendo communisten hadden onlangs een besluit genomen tot ondersteuning van de oppositio in den boezem der communistische partij. De be weging in Oekraine wordt gedirigeerd door den divisie-commissaris Poluyaroff en de opstandelingen voeren banieren, waarop do- woorden vermeld staan: „Een sovjet- xegceriug zonder communistisch directo- .raat." Het triumviraat, dat to Moskou liet be wind voert, wordt verontrust door dep uit— gebreiden steun, dien de oppositio in het leger vindt, vooral nu onlangs do twisten in het hart van do communistische partij bekend werden en daardoor dezo opstan dige bewegingen nog aangemoedigd zijn. De sovjet-xegeering erkent, dat zij het vertrouwen in haar eigetn proletarisch© officieren verloren heeft. De revolulionnairo militaire raad hoeft derhalve een besluit genomen, strekkende tot vervanging, zooveel dit slechts mogelijk is, van de proletarische officieren «door be roepsofficieren, welke blijk hebben gegeven zich de laatste jaren niet met politiek te hebben ingelaten en wier gedrag getuigt van loyaliteit ten opzichte van den sovjetdienst. De regeering beschouwt deze soort offi cieren als de eenigo personen, die in staat zijn den normalen toestand to her stellen onder de soldaten, wier moreel ge schokt is door do jongste gesprekingen in do communistische partij, welke, niettegen staande do streng© instructies van het sovjet-triumviraat, toch zijn doorgedrongen tot in het leger en daar niet nagelaten hebben hun invloed lo doen gevoelen. Een en ander heeft len doel te voorko men, dat de regeering het vertrouwen der boeren- en arbeidersklasse geheel zal ver beuren. Alle hoop is nu gevestigd op do nieuwe officierscategorie, die do wankele positie der regeering zal moeten herstel len, welke geheel geweten wordt aan de officieren, welk gereer'uteerd werden van do „militaire proletarische academies". Thans doen geruchten do rondo, dat door opstandige troepen uit zekero districten een opmarsch naar Moskou plaats heeft. Dit wordt van andere zijden evenwel ©enigszins voorbarig genoemd. Leningrad. Met ingang van 1 Maart1 a.S', zal nog slechts do naam „Leningrad" voor Petro- grad worden toegelaten. Do post zal geen brieven Ier verzending meer aannemen in dien deze den naam Leningrad niet ver melden. Een uitzondering zal alleen voor- loopig nog voor bet buitenland worden go- maakt. Italië De erkenning van Rusis^d. Wie was de eerste? Zooals bekend hechtte de Russische re- geering er veel waarde aan te worden in gevoerd in de Europeesche diplomatie. Te dien eindo -wendde het zich tot Italië en beloofdo met dat land een voordeelig han- delsverdag to zullen sluiten, als Italië het eerste land zou zijn, dat Sovjet-Rusland de jure erkende. Toen kwam Engeland met zijn plotse linge erkenning en de onderleekening van het verdrag met Italië werd uitgesteld. Italië heweerdo evenwel, dat het toch het eerste geweest is, want Mussolini ver klaarde dat do Sovjets reeds mot ingang van 31 Januari waren erkend. Deze ver klaring, gevoegd bij do mededeeling van sir Arthur Balfour aan do Sovjet-verte genwoordigers to Lenden, dat zij er zeker van kondon zijn dat zij geenerlei crediet in Engeland zouden krijgen als zij niet hun schulden van vóór den oorlog betaal den, do eigendommen van vóór den oor log teruggaven deze beide verklaringen hebben Rusland weer naar Italië gebracht Hot verdrag geteokond. In het „Palazzo Ghigi" is gisteravond het IlaliaanschRussisch© verdrag getee- kend. De Balkan. Servisch—Montenegrijnsch conflict? Do „Chicago Tribune" vernoemt uit Athene: Bij een gevecht tussclien Serven en Montenegrijnen zouden 200 Servische en 300 Montenegrijnsch© soldaten gedood zijn(??) Amerika. De strijd in Mexico. Niet gevlucht, maar van hoofd kwartier veranderd. Uit Brownsvillo wordt geseind, dat Euerta den zetel der revolulionnairo re- geering naar Tuxpan (ongeveer 150 mijl ten N.-W. van Vera Cruz. Red.) heeft verplaatst. Hij is reeds daarheen met zijn staf per boot vertrokken. Het revolulion nairo leger gaat per trein van Vera, Cruz. De Bok-prijs. Gelijk gemeld, is dr. Charles Herbert Lovermore de winnaar van. den prijs van het Bok-vredesplan. Voor oen groot en voornaam publiek heeft -do uitreiking van de cersto 50.000 dollar plaats gehad. De tweedo helft zal, zooals do overeenkomst luidt, worden uit gekeerd, nadat ook het/ Amerikaanscho volk ten gunste van het plan zal hebben besbst. Van de millioen-en stembriefjes, door tusschenkomst der bladen on oen honderd organisaties verspreid, zijn er thans ruim 4.000.000 geteld, waarvan 88 percent voor het plan-Levermore. Zooals bekend omvat dit plan als voor- naamsto beginselen: lo. aansluiten der Veroonigdo Staten bij het permanente hof van arbitrage te Den Haag, en 2o. samen werking als niet-lid met don Volkenbond. Het Teapot-schandaal. Uitbreiding van het onderzoek door de Senaatscommissie. Het blijkt hoe langer hoe meer, dat do reputatie van tal van aanzienlijke perso nen door het Teapot-schandaal is ge schaad. Gister is in den Senaat het debat aange vangen over de motie, waarin wordt aan gedrongen op het ontslag van Denby, den minister van marine. Na stemming over doze motie, zal senator Walsh een andere motie indienen, n.l. voor intrekking van de pacht dor afd, 36 van do olliercserves in Califorrië, verleend aan de Standard Oil Company. Het onderzoek zal daardoor worden uitgeslikt van de maatschap pijen van do onafhankelijke oliemagnaten Sinclair en Dolieny naar de groote organi satie, door Rockefeller gesticht. Ook in talrijke andere opzichten wordt het onderzoek uitgebreid. Do senaatscom missie zal n.l. heden een onderzoek instel len naar de beurstransacties, tijdens de on derhandelingen over de Teapot-olieveldon, ten einde uit te maken, of regeringsamb tenaren, die op de hoogte dor loopende (onderhandelingen! wam; winsflen 'be-1 haalden door speculaties in Sinclair olie- aandeelon. De boeken van comnüssionnairs in effecten en zelfs van banken, zullen worden onderzocht. In zekere officieele kringen blijkt groote zenuwachtigheid te "bestaan. Inderdaad is het best mogelijk, dat iedere regeeringsambtenaar, die, zij het ook op geheel weltigo wijze, in olie- aandeelen heeft gespeculeerd, onder verden king valt. Bi^jiEHLASiD INTERNATIONAAL EUCHARISTISCH CONGRES. Het Congresbureau Ba-gijnhof 32 te Am sterdam, zal in 'het vervolg geopend zijn van li uur tob half 2. Alsdan zal er altijd iemand aanwezig zijn, om inlichtingen te verstrekken aangaande het a.s. Congres. Tot het verrichten van de b urea uwe rk- zaamheden zijn aangezocht en hebben zich bereid verklaard do volgende dames en hoe ren: 'kapelaan Mol, kapelaan Brandehof, ka pelaan Hubers, dc dames M. en E. Roel vink en M. Duncker. EEN NIEUWE VLOOTWET. In de memorie van antwoord op het voorloopig verslag van da Tweede Kamer nopens da begrooting van marine voor 1924 doelt do minister mee, dat de regee ri ng voornemens is spoedig een nieuw ontworp-VJoötwet in to dienen. Aangezien liet zich échter laat aanzien, dat dit wets ontwerp wel niet meer in dit ?/it tings jaar in behandeling zal komen, wordt, om in den achterstand cenigermate te voorzien, hij nota van wijziging voorgesteld het in aanbouw brengen van twee flollieljevaar- tuigen cn twee torpedojagers van de in het ontwerp-Vlooiwet 1924 bedoeldo typen voor do vloot in Tndië, en de aanschaffing van zes verkenningsvliegtuigen, ter go- zatnenh.ike -.vaarde van f550,000, voor den verkenning,sdienst in Nederland, Ier ver vanging van door ouderdom minder ge- vcchiswaardig geworden laehlvaarimatc- rieel. De totaio kosten van aanschaffing, ge heel gereed voor den dienst, worden voor een flcttijjevaartuig gemaand op f 3 mil- lioen en voor een torpedojager op f 4.750.000. Afschaffing van dc Staatsloterij Een wetsontwerp in vooi'boroiding. Minister Colijn is blijken^ &ÜU .Memorie- - schclijk is de Staatsloterij af (e schaffen. Een wetsontwerp-, dat die afschaffing op geleidelijke wijze beoogt, is in v/orbe^- reiding. Zuiderzeefonds 1924. Blijkens het Voorloopig Verslag der Tweede Kamer omtrent do begrooting van het Zuiderzeefonds voor 1924 juichten ver scheidene leden het too dat het voornemen bestaat, de werken voor de afsluiting en gedeeltelijke droogmaking der Zuiderzee weder krachtiger aan te vatten en voort to zetten dan in de laatst verlodpen jaren ge schiedde. Zij meenden dat daardoor op uitnemende wijze in productieve werkver schaffing zou worden- voorzien. Andere leden vroegen, welke financicele perspectieven de regeering aanleiding heb ben gegeven in dezo moeilijke tijden tob een omvangrijker programma van uitvoe ring van de werken over to gaan. Opgemerkt werd dat bij do algemeen© beselTouwingen over do. begrooting van dit fonds voor 1923 door clcn minister is mede gedeeld, dat door hem overleg werd ge pleegd over een nieuw plan voor do finan- eieering van deze werken. Gevraagd werd, in hoeverre dit plan is uitgewerkt. Sommige leden meenden, dat het werk economischer zou worden uitgevoerd en dat het althans in het belang der Zuicfcr- zeebevolking gewenscht zou zijn, indien begonnen werd met de droogmaking van randpolders, bijv. de Wieringormeer, Let Hoornsche Hop enz. Wederom werd gevraagd hoe het staat met het wetsontwerp ter tegemoetkoming aan de- Zuiderzee--visschersbevolking. Aan gedrongen wercl op spoedige indiening daarvan. Nooduiikeeriny aan Gemeenten. 'Aan den wensoh van die leden, die de voor 1921 en 1922 vastgesteld© regeling van de nooduitkeermgen aan gemeenten, ook voor volgende jaren bestendigd zouden wensohen te zien, totdat een nieuwe defi- nitiove regeling van de financieel© ver houding tussohen het Rijk en do gemeen ten zal zijn tot stand gekomen, kan do Minister geen gevolg geven; de uiterst zor gelijke toestand van 's Lands financiën zou niet toelaten de Staatsbegrooting, wel ke thans reeds zulk een aanzienlijk tekort aanwijst, nog met een dergelijke uitkeo- xing extra te belasten. Herziening Wetboek van Koophandel enz. De bijzondere commissie uit de Tweedo Kamer, die bestaat uit de heeren Sannes, Beumer, Van Scliaik, Boon en mej. dr. Frida Katz, heeft rapport uitgebracht over het wetsontwerp tot herziening van verschillendo titels van het Tweedo boek van het Wetboek van koophandel en wij ziging van daarmede samenhangendo ar tikelen in andere wetboeken en in de fail- lissementswet. Het Arbeidscontract. In „De Bouwer", het orgaan ,vam -den Alg. Ned. Bouwarboidersbond, komt een NET VOORNAAMSTE N9EUWS, BUITENLAND. De Franscho Kamer heeft de bezuini gingsvoorstellen van Poincaré goedgekeurd na een zeer rumoerige zitting. Lloyd George zet zijn „onthullingen" recht. Het Italiaansch—Russisch handclsver-: drag geteekend. BINNENLAND. De regeering zal spoedig een nieuw ont- werp-Vlootwet indienen. Een wetsontwerp tot geleidelijke af-* schaffing van ds Staatsloterij is in voor-t bereiding. besXssiug voor van een kantonrechter to Groningen isako het arbeidscontract. Zij betreft een onvoMoeridb uitkeeri'iig voor de Kerstdagen en den Nieuwjaars dag in 1923, aan een fid van dezen 'bond gedaan, hoewel in het collectief contract, door dezen bond met <de patroons, dien* aangaande vrij stellige bepalingen waren ■opgenomen. Dienaangaande ,1111 heeft de kantonrecht 'ter in z>ijm vonnis hot voqgenfde vermei cl: „dat Schenkel (de aannemer, bij wien het lid in dienst was) aanvoerde niet aan- gealolon te zijn bij eenigen bond; dat dfit niet wegneemt, dat hij als pa-* troon Li een bedrijf als het onderwerpen lijke, waarin een landolJjke colllectiewe overeenkomst gefloten was, krachtens den algcmcenen aard van dat contract daaraan 'onderworpen was; dat dus Schenkel het door eóscher ge vorderde arsnog meet betalen." De Invaliditeitswet. Bij de Tweede Kamer is thans inge diend het wetsontwerp tot tijdelijke af- wijking van art. 20, eerslo cü tweedo lid, ~ï5Êri ïÜR S C 'vi'fvsd fj ufag e"'vwrf"V- .ya —da lipen)., Koekverloiingen. Do Minister van Justice heeft aan do gemeentebesturen bericht, dat onder zijn aandacht is gebracht, dat besturen van kleine gemeenten toestemming verlcenen. lot het aanleggen en houden van koekver- loGngen tijdens de In dio gemeenten te vieren kermissen en wel aan personen, die naast het houden van dio verlotingen van den verkoop van koek cn andere ver snaperingen een beroep maken. Bij dio toestemmingen wordt wel een beroep gedaan op de omstandigheid, dat zulk een loterij op een kermis een onschul dig vermaak zou zijn en dat het succes daarvan velen zoude afhouden van min der gewensdhlo verteringen, van overma tig gebruik van sterken drank en anders zins. Ofschoon do mogelijkheid niet wordt ■ontkend, dat een enkel geval kan worden aangewezen, waarin de aangevoerde ar gumenten omtrent het nut van zulk een loterij ten behoeve van do goedo orde en rust in een gemeente als juist zoudenkun nen worden aanvaard, kan de Minister het door dio gemeentebesturen ingenomen standpunt, zeker in zijn algemeenheid, be zwaarlijk doelen, bijaldien do daaraan ten grondslag liggende beschouwingen geen steun vinden in do wet, afgezien van de omstandigheid elat blijkbaar geen Tekening wordt gehouden met de bij die loterijen ;n do hand gewerkte speelzucht. Met verwijzing naar de Loterij wet 190u art. 3, zegt do Minister dat volgens zijn oordeel een door een gemeentebestuur voor een koek verloting gegeven vergunning ge acht moet worden in strijd met deze Lo-* terijwet to zijn verleend. Hei Vakbureau en de strijd der Twentscfce Textie'.-arbeiders. Eo n vergadering met de Hoofd besturen dor aangesloten Vakbond© n. Op Woensdag 6 Februari vergaderden te Utrecht do hoofdbesturen der bij het R.-K. Vakbureau aangesloten akbonden. Uitvoerig werd de stand van zaken ten aanzien van het Twcnlscho textielcpnflicfc besproken. De vergadering was unaniem van oor-t deel, dat do huidige stand van zaken vor dert, dat do strijd in Twente krachtig wordt doorgezet. Verschillende besluiten om de steunbe weging zoo intensief mogelijk te voeren, werden genomen. _r Do hoofdbesturen der aangesloten ak bonden zullen bij de uitvoering (lozer be sluiten hun volle medewerking blijven ver kenen. Een belangrijke opdracht. Do opdracht voor het baggerwerk, het aanleggen van steigers, opslag van en van koelkamers, enz. lo Walvis Baar (Zuid-Wcst-Afrika) is gegeven aan de ±101- landsche Aanneming Maatschappij te Am sterdam.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1924 | | pagina 1