ZATERDAG 12 JAGUARS 1924
15e Jaargang,
No. 4355
De £e lek ehe (Boti/fca/n
iDe ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij voorultLetaling
iVoor Leiden 19 cent per week 12.50 per kwartaal.
Bij onze Agenten 20 cent per week 12.60 per kwartaal.
Franco per post I 2.95 per kwartaal.
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's^ ver
krijgbaar tegen betaling van 50 ct. per kwartaal, bij voor
uitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 ct., rufti Geïllustreerd
Zondagsblad 9 ct.
Dit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen II.
Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN
TEL. INT. 935 GIRONUMMER 103003 POSTBUS No. II.
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone adverfentiën 30 cent par regel*
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt bet
dubbele van liet tarief berekend.
Kleine adverlentsën, van ten hoogste 30 woorden, waarin
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en ver*
huur, koop en verkoop 19.50.
Jit numntcs* bestaat uit vier
bladen, waaronder het Geïl«
lustreerd Zondagsblad.
Y Individualisme.
Het Liberalisme is niet dood. Minister
Aalberse constateerde het nog dezer da
gen in het „Katholiek Sociaal Weekblad",
waarin hij er op wees, dat liberaal-Ka
tholieken op politiek gebied in ons land
tot de vrijwel verdwenen soort behooron,
terwijl men hetzelfde niet kan beweren
van liberaal-Katholieken op oeconomisch
en sociaal terrein.
Indexdaad, van het liberalisme op
oeconomisch en sociaal gebied treft men
ook de sporen aan onder Katholieken.
Waaraan is het toe te schrijven dat
Katholieke werkgevers en werknemers in
en door hun organisaties niet of lang niet
op bevredigende wijze tot elkaar kunnen
komen? Ligt de oorzaak niet in gemis
aan solidariteits-besef? Noem het de
doorwerking van het oeconomisch libera
lisme of typeerender nog: van het indi
vidualisme.
Als werknemers en werkgevers er van
overtuigd waren, dat op hen beide de on
miskenbare plicht rust, arbeiders-conflic
ten te vermijden als beidon werkelijk
hadden verlangd, Lij elkaar te komen, in
het juist begrip, dat het bedrijf beido noo-
dig heeft en heiden van het bedrijf moe
teen leven dan liad kunnen vermeden
worden een conflict als in de „Twentscho
textielindustrie, dat, objectief beschouwd,
een wraak-roepende schande is voor dc
Christelijke beschaving
Werknemers en werkgevers kunnen èn
moeten dichter bij elkaar komen fo
staan?
Zij moeten zich los maken van dat in
dividualisme, hetwelk is ingegeven hetzij
door het oeconomisch liberalisme, hetzij
door den socialistischen klassenstrijd
welke beide dwalingen ten slotte in wezen
hetzelfde zijn, gelijk zij in do godsdienst-
loosheid, in anti-Clnistelijke gevoelens hun
gemoenschapelijke bron vinden.
Het individualisme moet worden onder
drukt en do solidariteit, de Christelijke
solidariteit, daarvoor in de plaats gesteld?
Hat is een schoone theorie en
het zal niet veel meer dan een schoone
theorie blijven onder ons, als wij die alleen
verkondigen en niet allereerst op onszelf
toepassen....
Meer solidariteit? niet op do eerste
plaats bij anderen, maar allereerst bij
onszelf, bij pus. Katholieken, werkgevers
zoowel als werknemers. He Genestet's
woord, dat „Jan mot Jan beginnen moet"
Is hier wel bijzonder op z'u plaats.
Onze aandacht trok deze.r dagen een
bericht, waarin werd medegedeeld, dat
pater dr. Gassianus Hentzen O.F.M. bij
de viering van liet eerste lustrum der
B.-K. Vereen, van Werkgevers in do me
taalnijverheid een rede zal houden over
,.Het geestelijk element in de Economi
sche Reconstructie" Het geestelijk
element, wordt, tengevolge van het oeco
nomisch liberalisme, onder werkgevers,
ook onder Katholieke, werkgevers, bij hun
streven naar economische reconstructie
niet zelden verwaarloosd..'. Daarom lijkt
dat onderwerp van pater Hentzen ons zoo
heel bijzonder actueel?
HyiTEIgLfliSD
Duiischland.
Hei Fransche antwoord.
Bijna alles afgovvez-en.
De Fransche nota. gisteravond aan den
Duitschen zaakgelastigde overhandigd, ver
werpt bijna allo Duitsche verzoeken, ver
zoeken, vervat in de nota, door do Duit
sche regeering gezonden tot het verkrijgen
van een modus vivendi iu het bezette ge
bied.
Maar hij do overhandiging heeft Peretti
della Rocca levens verklaard, dat Frank
rijk bereid blijft Duitsche voorstellen over
de herstelkwestie of over andere zaken in
overweging te nemen, mits de prerogatie
ven der lier s t el com miss ie in het oog
worden gehouden, m. a. w., men wil de
deur openhouden voor verdere onderhan
delingen.
De afwijzing der Duitsche nota wordt
vooral gemotiveerd door het veiligheidsbe
lang der Fran sell p troepen.
De Belgische nota.
Ook minister Jaspar heeft gisternamid
dag het Belgische antwoord op het jongste
Duitsche memorandum aan den Duitschen
zaakgelastigde te Brussel overhandigd.
Deze gebeurtenis valt samen m<?t den ver
jaardag der RoerbezC'lling.
In liet antwoord wordt gezegd, dat do
Belgische regeering bereid is, voort Ic
gaan op den weg, ingeslagen na de op
heffing van den passieven tegenstand. Er
wordt' evenwel de aandacht op gevestigd,
dat de te treffen niodus vivendi slechts do
modaliteiten van de regime der panden
kan betreffen, en dat het succes der on
derhandelingen groolelijks afhangt van de
loyale naleving van het verdrag van Ver
sailles door Duitschland.
De inkrimping van het Duitsche
ambtenaren-carps.
Van bevoegde zijde wordt medegedeeld,
dat de inkrimping van het ambtenaren
corps reeds hoeft geleid tot een verminde
ring van 54.000 man, waarvan alleen
50.000 hij de staatsspoorwegen. Daardoor
werd reeds een besparing van uitgaven be
reikt van 83 millioen goudmark. ongere
kend het bedrag, bezuinigd op papier,
brieven, bureaukosten enz.
Thuringen en het Rijk.
Verscherping van het conflict.
De onderhandelingen tusschen de Rijks-
regeering en de Thuringscho rcgocring
hebben geen resultaten opgeleverd. De
Thuringsche ministers hebben gewaigerd
de verlangde waarborgen te verstrekken,
en men kan nu verwachten, dat van Rijks
wege in Thuringen stappen zullen worden
gedaan om zich dio waarborgen te ver
schaffen.
Het is vrij zeker, dat in Thuringen een
rijkscommissaris zal worden benoemd.
UIT HET BEZETTE GEBIED.
Dc aanslag op tie separatisten.
Maatregelen van generaal
D e M e t z.
De „Echo de Paris" verneemt uitMainz
volgens een B.T.A.-telegram, dat generaal
de Metz naar aanleiding van den moord
op Heinz de volgende maatregelen heeft
genomen: de toegang tot de Palts is aan
iedereen verboden, die komt uit het niet-
bezette gebied en geen vaste woonplaats
heeft in de Palts; do Rijnbruggen worden
gesloten, behalve a oor het spoorwegver
keer, allcëh. de brug tusschen Ludwig.s-
hafen on Mannheim blijft op bepaalde
uren open voor den aanvoer van levens
middelen voor do Palts. Voor het geheele
gebied van de stad Spiers ia het verkeer
verboden tusschen zeven uur 's avond en
zes uur 's morgens, terwijl alle openbare
etablissementen dien f'jd gesloten moeten
zijn. Alle vergaderingen, van welken aard
ook, zijn verboden.
De daders onvindbaar.
Het onderzoek naar do daders van den
aanslag te Spiers is in weerwil van alle
pogingen der Duitsche politie en der
Fransche gendarmerie tot dusver vruch
teloos gebleven.
De separatisten zetten hun terroristi
sche vervolgingen voort. Op vele plaatsen
zijn nog meer gijzelaars gearresteerd, o.a,
te Ludwigsliafen de directeur der Badische
Anilinfabrik, "Weibel.
De Rij1-?regeering zal te Parijs en Brus
sel een protestnota doen indienen naar
aanleiding van het gevangen nemen van
gijzelaars.
Gistermorgen werd ook do brug tus
schen Mannheim en Luwigshafen afge
sloten, zoodat het verkeer tusschen den
linker- en den rechteroever volkomen is
afgebroken.
Vrees voor nieuwe onlusten.
In verschillende plaatsen van het be
zette gebied doen zich verschijnselen voor
die wijzen op een nieuwe actie der sepa
ratisten. Volgens betrouwbare berichten
zijn in Worms niéuwe troepen gevormd,
terwijl ook uit andere plaatsen berichten
komen over agitatie onder werkloozen en
onwillige arbeiders. In de groote plaatsen
van liet midden-Rijngebied is men er op
bedacht, dat elk oogenblik onlusten kun
nen uitbreken.
Met het oóg op hot gevaar van een
nieuwo separatistische Putsch heeft de
politie do wapenen die in October door de
bezettingsautoriteiten in beslag werden
genomen, teruggekregen.
Engelsch onderzoek.
Uit Parijs wordt gemeld, dat Frankrijk
geen bezwaar zal maken tegen het door
Engeland gevraagde onderzoek naar den
stand van zaken in don Palts en naar de
vraag in hoeverre de bezetting aldaar als
een aanmoediging voor het separatisme is
to beschouwen.
Men zal echter de voorwaarde stellen,
dat dit ouderzoek geschiedt onder de aus
piciën di-r geinferallieerde Rijnlandcoan-
miseie
De stakingsbeweging in het Ruhrgsbied.
Vordere uitbreiding.
Het gevaar voor een algemeeno staking
in het Ruhrgebiod wordt steeds grooter.
Do gevoerde onderhandelingen hebben niet
tot het gewenschte resultaat geleid. Thans
zal to Elherfold opnieuw een conferentie
w iden "gehouden.
De s trij d in d e metaalindustrie
De strijd in 'de metaal-industrie iu het
Ruhrgebied, schijnt scherpere vormen aan
fo nemen, nu tot do algcmcene staking is
besloten. Volgens een bericht - uit Dussel-
dorf is door het samengaan van do so
cialisten en de communisten een uitbrei
ding van het conflict te verwachten. Toen
de politic wilde optreden togen een aantal
stakers, die in het havenkwartier -de rust
hadden verstoord, werden vanuit do me
nigte handgranaten geworpen naar de
agenten, die echter niet werden gewond.
Ook I.ct tramwegpersoneel heeft zich
'.hans hij de stakers aangesloten.
De Belgische districls-gedelegeerde
heeft alle vergaderingen verboden, waar
in de kwestie' van1 den arbeidstijd zal of
zou kunnen worden bespreken.
Griekenland.
De Koningin van Griekenland ernstig
gewond?
Een o p z e 11 e 1 ij k automobiel-
o n g o 1 u k?
Naar uit Czernowitz geseind wordt,
hebben de koning en de koningin van
Griekenland een automobiel-ongeluk ge
had. De koning bleef ongedeerd, doch de
koningin werd ernstig gewond. Men ge
looft, dat opzet in 'net spel is geweest.
Bovenstaand herklit is niet geheel dui
delijk. Do koning en koningin van Grie
kenland waren Donderdag van Rome naar
Napels vertrokken, om daar gisteren een
herdenkingsdienst voor wijlen koning
Constantijn bij te wonen. Ze kunnen dus
bezwaarlijk oen auto-ongeluk bij Tsjerno-
wits (in de Boekowina, Roemenië?) heb
ben gehad. Vermoedelijk heeft, veronder
steld dat het bericht zelf juist is, een ver
gissing in den naam van, do stad, waarbij
het ongeluk geschiedde, plaatsgehad.
Niet op Roemcensch
grondgebied.
Do Roemeensclie legatie te Parijs heeft
verklaard geen bevestiging te hebben ge
kregen van het bericht, dat de auto van
het Grieksche koningspaar oen ongeluk
heeft geliad op Roemeensch grondgebied.
De politieke crisis.
Venizelos vormt den kabinet.
Vcnizelos is er in geslaagd een kabinet
samen to stellen, wao^wn. hijzelf het pre
mierschap heeft aanvaard.
Rusland.
Geheime politieke documenten gestolen.
Moskou in opschudding.
In Poolsche kringen is, naar Reuter
meldt, een bericht uit Moskou ontvangen,
dat er onder de communisten groote op
winding heorsclit over de geheimzinnig©
verdwijning van een aantal gewichtige po
litieke documenten.
Deze papieren waren strikt geheim en
werden bewaard in een safe, die in een
speciale brandkast was geplaatst en door
vertrouwde personen Streng werd be
waakt.
In sovjet-kringen verklaart men, dat de
diefstal is gepleegd door leden der commu
nistische partij, cli j ontevreden waren over
het optreden van het eentraal-coinitc. Een
aantal dezer personen, verdacht van me
deplichtigheid, is gearresteerd.
De armoede te Moskou.
Een bedelverbod.
Het bolsjewistisch commissariaat van
financiën heeft, wijl het gezicht van de
duizenden bedelende kinderen te Moskou
een slechten indruk geeft van Ruslands
financieelen toestand, geadviseerd oen
wetsvoorstel aan te nemen, ten einde den
straathandel aan kinderen heneden de 14
jaar te verbieden.
De Moskousche „Iswestia" publiceert het
adviesrapport van het commissariaat,
waarin o.m. gezegd wordt: 60 pCt. dei-
kinderen bedelt, om den uitersten nood van
het huisgezin, waartoe zij behqoren, te ver
lichten. Dikwijls zijn zij alleen kostwin
ner, 30 pCt. bedelt om liet inkomen van
de huisgezinnen le vermeerderen, terwijl
slechts, 10 pCt. der kinderen weezen zijn.
Wanneer men nu weet, dat het aantal
bedelende weezen meer dan 15.000 be
draagt, kan men nagaan hoe groot het ge
tal aalmoes vragende kinderen in zijn ge
heel is.
Amerika.
De revolutie in Mexico.
Successen dor r e g öeriiïg
De regeeringstroepen hebben to Luhla
hun front vooruitgeschoven en naar ver
meld wordt, zijn de rebellen, zonder slag
te leveren, teruggetrokken. Men verwacht,
dat ook reeds het front aan de Guadalajara
naar voren zal worden verlegd.
Door de Amerikaansclie en Mexicaanscho
autoriteiten wordt meegedeeld, dat de zon
ding van Amerikaanseho geweren, leger
model 1917,- naar Mexico is geschied.
Een succes der rebellen.
Door het ministerie van Oorlog wordt
toegegeven, dat dc rebellen Pachua hebben
veroverd. E,r zijn regeeringstroepen op
weg, om de stad te ontzetten.
Het rosultaaat is... een chaos
Gisteren is to San Antonio een lid van
do Mexicaanscho regeering aangekomen.
Deze heeft, in oen interview verklaard, dat
iu de stad Mexico een ware anarchia
heerscht. Vólgens hem ligt het lot van do
Mexicaanscho bevolking in de handen van
de socialisten, aangevoerd door Gasca on
Meronas. De arbeiders rijden in luxe-auto
mobielen, welke aan de particuliere eige
naars-zijn ontnomen, door de straten.
De importeurs in de stad Mexico ver-
keeren in een uiterst moeilijke positie. Aan
den cenen kant weigert de regeering de
handelswaren naar Vera Cruz (o vervoe
ren, indien de importeurs de rechten aan
de opstandelingen betalen, wier leider,
Huerta, echter heeft gedreigd met vernie
tiging van de goederen, indien de impor
teurs de rechten niet aan hem afdragen.
De autonome beweging op de Philippijnen
Een v er zoo k aan hel Congres.
De commissie voor de onafhankelijkheid
der Philippijnen heeft aan het Amerikaan
seho Congres oen verzoek gericht om do
eilandengroep onafhankelijk te verklaren.
Dit verzoek is vervat in een memorandum,
waarin de gouverneur-generaal Wood
wordt aangevallen.
üuitsei§, ierichten
De ramp van de „L. 24".
De reddingspogingen.
Men koestert nog een geringe hoop, dat
de officieren en manschappen van de duik
boot L. 24, welke bij Portland is gezon
ken, zullen worden gered. Door de admi
raliteit is, zooals gemeld, verklaard, dat
bet gevonden wrak, waarvan men denkt
dat heit de onderzeeër is, tien mijlen ten
Z.Vvan Portland verwijderd ligt, op een
diepte van 30 vademen of wel 180 voet.
Verder is medegedeeld, dat de duikers en
de drijvende kraan gereed zijn hun bezig
heden aan to vangen, zoodra het weder
dit toelaat. Ongelukkigerwijze staat er een
sterke wind, en de ruwo zee maakt het
den duikers onmogelijk, af te dalen lot
een diepte van 180 voet, welke ongeveer
de grootste is, tot welke zij zelfs in dc
meest gunstige omstandigheden hebben
kunnen komen.
De laatste achten melden, dat vrij
willigers heldhaftige pogingen iu het werk
hebben gesteld cm af te dalen, doch zonder
succes. Do havenautoriteiten van Portland
deelden aan vertegenwoordigers van de
pers mede, dat do diepte voor duikers te
gróót is, en dat pogingen zullen worden
gedaan de onderzeeboot door middel van
kettingen naar ondieper water te sleepen,
waar de duikboot gemakkelijker gelicht
kan worden.
Het lot der bemanning zal groolendcels
afhangen van don aard der beschadigin
gen, welke de onderzeeër hij do aanvaring
heeft opgeloopenDuikers, die heden het
slagschip „Resolution" onderzochten hot
schip waarmede de L 24 in aanvaring is
gekomen, merkten aan bakboordzijde van
het slagschip tcekenon van een lichten
stoot op.
Opgemerkt wordt, dat, indien de onder
zeeër eveneens slechts een stoot lieert op
geloopen, de bemanning nog in leven kan
zijn. Er is gecomprimeerde lucht, zuur
stofapparaten on voedsel aan boord, wel
ke voorraad, indien de waterdichte schol-
ten niet beschadigd zijn, toereikend is
voor vier dagen, doch indien he't schip
opengevaren of in tweeën gescheurd is,
moet alle hoop worden opgegeven.
De afwezigheid van olie op de waterop
pervlakte, welke zich meestal voordoet bij
het doorbreken van een onderzeeër, wordt
als con hoopvol teelden beschouwd, doch
anderzijds wordt verklaard dat het moge
lijk is, dat de olie, welke zou kunnen zijn
bovengekomen, door de ruwe zee is weg
gevaagd.
Grocte brand aan boord van de „Lapland"
Het s.s. „Lapland" van de ..Red »Star
Lino", dat bezig was voorbereidselen to
troffen voor een reis naar do Middelland-
sche Zee, is in brand geraakt. Het vuur
wordt door de brandweer, zoowel vanaf
de kade als door middel van drijvende
brandspuiten bestreden.
De brand ontstond in oen hoop oud
touw, waardoor het geheele schip in dich
te rookwolken word gehuld. In den middag
werd men de vlammen meester.
39 visschersbcotsn verbrijzeld.
De hevige storm, welke Woensdag do
kust van het Fransche departement. Fi-
nistrère heeft geteisterd, heeft groote
schade aangericht in de havens van Pen-
march en St. Gucpole. Ongeveer tachtig
visschersvaartuigen zijpn legen de rotsen
'te pletter geslagen.
Geldroof.
Een Wolff-telcgram uit Gotha d.d. gis
teren meldt:
In de kantoren van het filiaal der
bankiers-firma Max Müller, alhier, dron
gen gisterenavond na het sluiten der zaak
acht gemaskerde roovers binnen, hielden
den aanwezigen bedienden revolvers en
handgranaten voor en roofden het aan
wezige baar geld.
BSET tFQQRHAAEHSTE NIEUWS.
BUITENLAND.
De Fransche en Belgische antwoord
nota's zijn aan Duitschland overhandigd.
Bijna alle verzoeken omtrent verbetering
in de wederzijdsche verhouding inzake het
Ruhrgebied.
Verscherping van het arbeidsconflict i*
het bezette gebied.
Venizelos heeft een nieuw kabinet ge
vormd.
BINNENLAND.
Dc loonsverlaging van het spoorweg
personeel. Een motie van „St. Raphaëi"
(2de blad).
Een beslissing rakende het bekende
meeninysvcrschtl tusschen B. en VV. van
Leiden en het Bestuur der R.-K. Par.
Scholen (Onderwijs, 2(le blad).
LEIDEN.
in de commissie voor de strafverordenin
gen is een meerderheid tegen een min
derheid veer, opheffing van het tapverbad.
De R.-K. Oratcrium-Vereeniging is ont
bonden.
FX Huisvestinns-Comité.
LEIDEN EN OMSTREKEN.
Nagekomen giften.
Duitsche Priesters.
Lisse van N.N. f 5—
N.N. 5.—
N.N. Haastrecht 2.
Vorige opgave 476.50
Totaal f <188.50
Duitsche Kloosters:
N.N. f 5.
N.N. Haastrecht 2.—*
N.N. ter eere van St. Ger.
Mcjelia voor Duitsche Kloosters
en Weeshuizen 5.—*
Vorige opgave 296.2{?
Totaal f 308.25
Katholiek Rijnland.
Door bemiddeling van het R.K.
Huisv. Ccmité Oegstgeest f 2.—
R. K. Volksbond, Warmond 5.—*
N. N. Haastrecht 1.—*
Vorige opgave 5450.44
Totaal f 5458.44
In totaal ontvangen f 6255.19.
Giften in natura:
R., Lekten, 3 manden brood.
N.N. Oegstgeest, 1 pak kleeron.
N.N., Leiden, 1 pak kleeren,
N.N., Leiden, 1 pak kleeren,
De politieke toestand.
Buitengewone Ministerraad
Naar de „Res. Bode* verneemt, werd
gistermorgen 10 uur een buitengewone
zitting van den Ministerraad gehouden,
welke gistermiddag te half drie werd
voort-gezet.
R.-K. Vereeniging van Werkgevers
in dc Metaalnijverheid.
Viering Eerste Lustrum.
In de eerste-lüslrumvorgadering van dc.
R.-K. Vereeniging van "Werkgevers iu do
Metaalnijverheid, te houden op 17 Ja
nuari a.s., in do Industrieele Club tc Am
sterdam om 2 uur n.m., zal behalve Pater
dr. Gassianus Hentzen O.F.M. uit Maas
tricht nog als spreker optreden de hoer
ir. Jos. M. Kneppers, Den Haag, over:
„Het administratief-techniseh element in
de economische reconstructie".
Bezoldigingsbesluit Burgerlijke
Ambtenaren.
Naar men verneemt zal dc herziening
van hot Bezoldigingsbesluit Burgerlijke
Rijksambtenaren 1920, dat op verzoek
der Regeering aanvankelijk Ier hand was
genomen door den heer II. A. van IJs.^cl-
steijn, oud-minister van Landbouw, wor
den voortgezet door den heer E. P. Wcs-
terveld, minister van Marine.
Van Gemeente-ontvanger tct
Hoofdcommies.
Beslissende op het beroep van H. Th.
Klein to Delft, ingesteld tegen het besluit
van den Raad dier gemeente, waarbij hij
benoemd werd tot hoofdcommies ten
kantoro van den Gemeente-ontvanger, heb
ben Gedeputeerde Staten vanZuid-Holland
do bezwaren van den heer Klein tegen do
aanneming van deze betrekking deugde
lijk verklaard.
De lieer Klein was, zooals destijds ge
meld is, als gemeente-ontvanger in dienst
der gemeente Vrijenban en werd, na do
samenvoeging dezer gemeente met do ge
meente Delft, op wachtgeld gesteld. Na