15e Jaargang. ZATERDAG 29 DECEMBER 1923 No 4344 QeABONNEMENTSPRIJSbedraagt bij vooruitLetallng Voor Leiden 19 cent per week 12.50 per kwartaal Bij onze Agenten 20 cent per week 12.60 per kwartaal. Franco per post 1 2.95 per kwartaaL Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné'a ver krijgbaar tegen betaling van 50 ct. per kwartaal, bij voor uitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 ct., roei Geïllustreerd Zondagsblad 9 ct. Dit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen II. Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN TEL. INT. 935 GIRONUMMER 103003 POSTBUS No. II. DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: Gowono advertentiën 30 cent per regel* Voor Ingezonden Mededeelingen wordt liet dubbele van het tarief berekend. Kleine adverlenliën, van ten hoogste 30 woorden, waarin betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en ver huur, koop en verkoop fó.50. Bit nummer bestaat uit vijf bladen, waaronder het Geïl lustreerd Zondagblad. De Liturgie van den H. Joannes Chrysostomus. IH. 'Als de Priester na de bewierooking van kerk en volk op zijn gewone plaats (voor de middenpoort der iconostasis) is terug gekeerd, begint het tweede deel der Grieksclie Mis, de Mis der Catechu menen. Ka het zingen der I r i n i k a, oen soort van litanie voor den vrede, waarbij op elke bede het koor antwoordt „Kyrie eleison", neemt de Priester het Evangelie boek, geeft het aan den Diaken, en, voor afgegaan door de kaarsdragers, gaan zij van uit het heiligdom door de noordelijke deur naar de middenpoort vóór do icono stasis. Dit is de zoogenaamde „kleine in gang" (introïtus). Met gebogen hoofd bidt thans de Priester het ingangsgebed. Dan treedt de Diaken vooruit, stelt zich op vóór den Priester, heft het Evangelieboek hoog hoven zijn hoofd en zegt met luider stem: „Wijsheid! Staat op!" Als de Pries ter het heiligdom weer is binnengetreden, zingt het koor het Trisagion: „Aghios o Xheos", ons bekend uit onze plechtigheden «p Goeden Vrijdag. Als het Epistel gezon gen is, zingt het koor het Alleluja. Na be wierooking van heiligdom en volk, vraagt de Diaken den zegen van den Priester, al- Torens het Evangelie te gaan* zingen, het geen plaats heeft zoo mogelijk op de .ambo. Had vóór het Epistel do Diaken het Volk aangemaand tot oplettendheid, thans Irgedt do Priester zelf uit het Heiligdom, stelt zich op in do opening van de mid denpoort, en vermaant: „Wijsheid! Rich ten wij ons op, en luisteren wij naar het heilig evangelie. De vrede zij u." Beperkte ruimte van plaats en tijd maken het on mogelijk hier aan te toonen, hoe in den grond der zaak deze ceremoniën feitelijk overeenkomen met het ceremonieel, dat in onze Westersche Kerk wordt onderhouden. Na het Evangelie worden verschillende gebeden gedaan voor do rechtgeloovige Christenen, voor den (Aarts)bisschop, voor de Priesters, Diakens, Kloosterlingen, de Stichters der Kerk enz. Nadat vervolgens is gebeden voor de catechumenen, worden, of althans werden dezo vroeger weggezon den, en noemt de M i s dor G e 1 o o- j i g e n een aanvang. Telkens afgewisseld door do bede: Kyrie èleisoir, bidt de Diaken thans voor de ge- loovigen, waarna liet koor het „Cheruhi- kon" aanheft: „Laat ons, die op mystieke wijze de Cherubijnen voorstellen, en ter eere der levendmakende Drievuldigheid den driewerf heiligen lofzang zingen, alle we- reldsche zorg van ons werpen, om to verwelkomen den Koning van het-Heelal, onzichtbaar begeleid door de heerscharen van Engelen, alleluja. Weldra hegeven Priester en Diaken zich naar de credenstafel, ter linkerzijde van liet altaar. De Priester neemt het velum van het hrpod en den wijn, en legt dit den Diaken op de schouders. Daarna zet hij hem voorzichtig den oversluierden offer schaal op het hoofd, terwijl de Priester zelf den kelk in de handen neemt. Dan gaan zij, voorafgegaan door lichtdragers en ba nierdragers, door de noorderpoort, langs den linkervleugel, het midden der kerk 'door in groote processie, om beurteil zin gend. Teruggekeerd aan het altaar worden de offerschaal en de kcllc op liet altaar ge plaatst, Priester en Diaken bevelen zich wedPrkeerig ia elkanders gebeden aan, en heffen smeekbeden aan, waarop het koor telkens antwoordt: „Paraskou Kyrie: Ver leen ons dit, o Heer." Do gordijnen van 'de middenpoort, die na de Processie waren dichtgeschoven, worden weden* geopend, opdat het volk met den Priester te zamen de Geloofsbelijdenis (ons Credo) kunnen bidden. Na de inleiding tot de Prefatie, -Dominus vobiscum, Sursum Corda, Gratias agamus, Domino Deo nostro wordt het voorhangsel weer gesloten. Als het koor na do Prefatie het Aghios (Sanctus) beëindigd heeft, is de Priester 'lntusschen genaderd tot de Consecratie. De Consecratiewoorden worden door den Priester gezongen, terwijl het koor na heide Consecraties „Amen" ant- i woord t. Een opheffing van het H. Sacrament heeft hier nog niet plaats, doch de Priester vervolgt onmiddellijk zijn gebeden, waarna do commemoratie volgt der Heiligen (hier wordt liet voorhangsel weer geopend), het Memento der overledenen en der levenden, onder wio dan allereerst herdacht wordt 1 de Paus van Romo en de Bisschop, die J den celebreerenden Priester heeft gewijd. Na verschillende smeekingen, waarop ■telkens door het koor geantwoord wordt, volgt het Pater noster. Driemaal buigen Pries tea.* en Diaken, en dan neemt de Priester de H. Hostie, heft Haar omhoog, ^eggend „het Heilige voor de heiligen." ^Jaarna wordt de H. Hostie in vier ge deelten verdeeld, en deze in kruisvorm op den offerschaal gelegd. Weldra maakt hij met één partikel oen kruis boven den kelk, en legt dat gedeelte in den kelk. De Diaken gaat nu achter het altaar, en bidt met den Priester de voorbereidings gebeden vóór de II. Gom mu n i e, welke in menig opzicht bijna letterlijk mot de ons bekende gebeden overeenkomen. De Priester nuttigt nu eerst zelf een partikel der H. Hostie. Daarna roept hij den Diaken, wien hij een andere partikel in de rechterhand legt. Achter het altaar nut tigt de Diaken de H. Communie. Op gelijke wijze nuttigen Priester en Diaken het H. Bloed. Bij de C o m m u n i e der G e I o o- v i g e n draagt de Diaken den kelk met het H. Bloed, en de Priester doopt tel kens een H. Hostie in het H. Bloed, zoodat de Geloovigcn dus do H. Communie onder heide gedaanten ontvangen. Be geloovigen ontvangen de H. Communie staande, terwijl zij met de handen het kelkvelum onder den mond brengen, op dezelfde wijze als wij gebruik maken van de dwaal aan de Communiebank. Weldra worden pateen en kelk naar de credenstafel gebracht. Na cenige gebeden, deelt do Priester, staande aan de midden deur, het zoogenaamd „antidoron", (het gewijde brood, dat overbleef en niet ge consacreerd werd) uit, terwijl de Diaken do pateen en do Icelk purificeert. Na enkele dankgebeden legt de Priester de H. gewaden af, kust liet altaar, „van waar hij de genade van het Priesterschap ontving", en verlaat de keTk. R. NIEVEEN VAN DYKUM, Pr. BUITENLAND De Crisis in Duitschiand. Nederlandsche arbeiders in Duitschiand. Ontslag op groote schaal. Volgens een der laatst© Rijksverorde ningen worden in Düsseldorf do fabrieks eigenaren verplicht uitsluitend Duitsche arbeiders ter werk* té stellen en de buiten- landsche werklieden uit te sluiten. Ten gevolge van dezen maatregel zou den, volgens berekening van de Neder landsche consulaten, alleen reeds in West- Duitschland 50.000 arbeiders werkloos worden. Een groot aantal is reeds ontslagen en velen verkeeren "reeds in treurige omstan digheden. De Nederlandsche Vereenigingen hebben bij de consulaten tegen deze systemati sche uitsluiting geprotesteerd. Verzocht is, er bij de regeering in Den Haag op aan te dringen, dat deze bij do Duitsche regee ring de noodige stappen zal doen, ten einde tot opheffing van de genomen maat regelen te geraken. De communistische actie. D e „I n t e rn. A r b c i t e r h i 1 f e". Do autoriteiten te Hamburg hebben aan de „Internationale Arbeiterhilfe", dio den .'ratsten tijd overal in Duitschiand comité's heeft gevormd, het verlof tot het houden van een inzameling' in het gebied van Hamburg geweigerd, omdat volgens hen gebleken zou zijn, dat de comité's syste matisch communistische propaganda ma ken en directe instructies van Moskou ont vangen. Volgens de door do Hamburgsche autoriteiten ingewonnen inlichtingen schijnt dc bedoeling van dei „Arbeiter hilfe" in de eerste plaats te zijn, dó be schikking over oen groot aantal zalen te krijgen om te trachten politieken invloed te oefenen op degenen, die daar een maal tijd ontvangen. Naar aanleiding hiervan hebben do autoriteiten niet kunnen he sluiten de „Arbeiterhilfe" te bevorderen. De corruptie in Saksen. Voortzetting der insÜTuctlie togen Zeigner. Het onderzoek tegen den van omkoop baarheid beschuldigden oud-minister-pre- sident Zeigner wordt nog steeds voortge zet. Eveneens is gearresteerd een zekere Möplus, die do veroordeelden hij Zeigner bracht, van wien zij dan tegen betaling gratie konden krijgen. Het is gebleken, dat de feiten hebben plaats gehad in den tijd, toen dr. Zeigner minister van Justitie was. Een complot tegen prins Max van Baden ontdekt. De „Matin" verneemt uit Berlijn, dat er te Konstanz een complot is ontdekt om prins Max van Baden te vermoorden. De politie heeft drie personen gearresteerd, die er van verdacht worden bij dit com plot betrokken te zijn. Nieuwe overeenkomsten tusschen industrieelen en bezetters. Na onderhandelingen met de Rijn landcommissie hebben do Badensche Ani- lin- in Sodafabrik te Luflwigshafen en de Höchster Farbwerke te Höchst am Main zich verhonden gedurende de maanden December, Januari en Februari op de schadevergoedingsrekening elk 5000 Ion zwavelzure ammoniak en stikstofmest van 10 pGt. to leveren. Deze leveringen wor den door Frankrijk niet betaald. De beido bedrijven verbinden zich verder zich te zullen schikken naar de verordeningen en instructies der Rijnlandcommissie, met name wat den uitvoer naar het buitenland en het verkeer met liet onbezette gebied betreft. De vroeger in beslag genomen stik- stofvoorraden blijven in het bezit der bo ze 11 i n gsautor itei t en De verzachting van het Roer-Régime. Vertrek van bezettingstroepen. Naar uit het Roei gebied aan do „Frankf Zeitung". wordt "cmeld, nemen de geruch ten, dat op 11 Januari een groot deel der Fransche rn Belgische bezettingstroepen vertrekken zal, vasten vorm aan. De Separatisten-actie. Uit Spiers wordt gemeld, dat op 24 De cember do separatistisch* regeering aldaar bekend gemaakt heeft, dat vanaf 10 Januari e.k. alle passen voor het buitenland en voor n!et-bezet Duitschiand door haar ge- teekend zullen worden en niet langer door de Fransche autoriteiten. Hierin zien de Duitschers een nieuw bewijs van do sa- merwerking der Franschen met de separa tisten in de bezette gebieden. Dc Fransch-Duitschn onderhandelingen. Rechberg b ij Poincaré. Naar de „Matin" meldt, vertoeft thans te Parijs de Duitsche groot-industrieel Rechberg. Hij is reeds ontvangen door Poincaré en hij heeft ook met verschillende departe mentschefs, den voorzitter van de com missie van herstel, Bartliou, en tal van groot-industrieelen, politici en met maar schalk Foch besprekingen gevoerd. Rechberg door Berlijn gedesavoueerd. Hot streven van Rechberg om Frankrijk voor 30 pCt. te doen deelnemen in de Duitsche industrieën, een streven dat hij reeds lang heeft gepropageerd en thans weer in officieelo l-rircen te Parijs heeft besproken, wordt tlians door do Duitsche regeering officieel gedesavoueerd. Zuid-Slaviè. q Generaal Wrangel. Be uit de „witte terreur" in Rusland be kende generaal Wrangel, die na het de bacle van zijn leger in Belgrado woonde, gaat zich in de Ver. Staten vestigen. Dit besluit is het gevolg van den eisch der Sovjet-regeering, die weigert diplomatieke betrekkingen met Zuid-Slavië aan te kuoo- pen, zoolang' dit Wrangel herbergt. Britsch-lndië. Engeland en Afghanistan. Ontspanning in den toestand. Een bericht uit Londen meldt, dat de Afghaansche troepen na een hevigen strijd de bergtoppen hebben verwoest, waarin de. van den moord op den Engelschen offi cier beschuldigden een toevlucht hadden gevonden. De troepen vervolgden daarna de in de bergen gevluchte dorpsbewoners. Deze levendige activiteit der Afghaansche regeering heeft zonder twijfel oen aanzien lijke ontspanning in den politieken toe stand teweeggebracht. China. Zeerooverij. Een Britsch stoomschip goplundcr d. Het Brilsche stoomschip „Hydrangea" werd op weg naar Swatan door Ghinee- sche zeeroovers, dio vermomd als passa giers aan boord van het schip meereisden vermeesterd. Het vaartuig geraakte daar op in de Biasbocht aan den grond. De zeeroovers wisten te ontsnappen na het schip geplunderd te hebben. Van de be manning van het schip word niemand ge dood. Japan. De aanslag op prins Hiro-hiio. Een razzia onder de anarchisten. Berichten uit Tokio melden, dat de ge arresteerde pleger van den aanslag op den prins-regent do socialistische zoon is van den senator Namba. Tevens werden nog twee medeplichtigen in arrest gesteld. De politie houdt een razzia onder de anar chisten. Het kabinet heeft, zooals gemeld zijn gezamenlijk ontslag aangeboden, om aan zijn verontwaardiging uiting te geven. Men verwacht echter algemeen, dat de prins-regent zal weigeren dit ontslag te aanvaarden. Amerika. De revolutie in Mexico? Successen der .rebellen? Het hoofdkwartier der rebellen meldt, dat te Irepileto dc staf en 300 cavaleristen behoorende tot een colonne regeeringstroe- pen, gevangen werden genomen. De rest dezer colonne is naar de opstandelingen overgeloopen. De revolutionairen beweren voorts, dat de haven van Manzenillo, in den staat Co- linie, in hun bezit is, terwijl de regeerings troepen bovendien Pucbla weer zouden heb ben ontruimd. Een wapenstilstand aan Oregon verzocht? Volgens de jongste berichten uit Mexico City zou Huerta, de leider der opstande lingen, na de beslissende overwinning van president Obregon, dezen om een wapen stilstand hebben verzocht. Het „droge" Amerika. Do zwarte lijst. De commissaris van politie van Wash ington heeft een aantal anonieme 'dreig brieven ontvangen, waarin hem geadvi seerd wordt niet over te gaan tot de. pu blicatie van een korten tijd geleden ont dekte lijst van klanten van het alcohol- syndicaat te Washington. In deze brieven worden verschillende vooraanstaande regeeringsambtenaren en invloedrijke- personen beschuldigd eveneens te beliooren tot klanten van het syndicaat. Gemeld wordt, dat de lijst is wegge raakt; de politie beweert evenwel, dat zij gestolen is. Het jaarlijksch rapport van den com missaris van publieke werken verklaart, dat er te Chicago nog 3.702 bars bestaan. Zij zijn nog in volle bedrijf, evenals voor de Volstead-actio en dat na 4* jaar pro hibitie. Alcohol vergiftiging te N e w-Y o r k. Zeven personen zijn te New-York over leden ten gevolge van alcoholvergiftiging, opgedaan gedurendo de Kerstdagen. Ne gentien patiënten moesten in het zieken huis worden opgenomen. BiWWEfSLAffP Vragen van Kamerleden. De Vlecshkeuringswet. Yan den heer Bulten aan den Minister van Arbeid, Handel en Nijverheid: Is-de Minister bereid, maatregelen le doen treffen tot opheffing van de ongelegenheid, dat ontheffing van keuring, ingevolge arti kel 6a der Vleeschkeuringswet, in zoover niet doeltreffend is, dab de gebruikelijke verduurzaming, door rooken van spek en vleesch, afkomstig van huisslachting, in vele gevallen, zoo niet geheel onmogelijk, dan toch hoogst bezwaarlijk en ondoelma tig is, doordat het vervoer van deze niet gekeurde artikelen naar rookerijen niet toelaatbaar en zelfs betrekkelijk gering keurloon voor vele landarbeiders en ande ren te bezwarend is? De roede onderwijzers. Tr Arnhem is gistermiddag de 49ste al- gemeene vergadering gehouden van den Bond van Nederl. Onderwijzers, onder voorzitterschap van den heer F. L. Ossen- dorp. Met 200 tegen 36 stemmen is aangeno men het voorstel van het hoofdbestuur om met 1 Mei 1924 aan te sluiten bij het N. V. V. Een amendement-Leiden om daarmede te wachten tot 1925, liacl geen succes. STADSNIEUWS HET VOORNAAMSTE NIEUWS. BUITENLAND. Ontslag van Nederlandsche arbeiders in Duitschiand. In Mexico schijnen zoowel de rebellen als de regeeringstroepen te overwinnen(?X De „Dixmude" is zoo goed als zeker ver ongelukt. Het lijk van den commandant in de Middellandsche Zee gevonden. LEIDEN. VoorloGpige mededeelingen betreffend* de feestviering ter gelegenheid van de 350- iarige herdenking van Leidens Ontzet. 3-Cclcber-Vereeniging. In café-restaurant „In den Vergulden Turk" hield de 3 Oclober-Vereen. gister avond te half negen de jaarlijksch© alge- meene ledenvergadering. De Voorz., de hoer W. v. d. Laan, open de de vergadering met een bijzonder woord van welkom lot de talrijke aanwezigen. Spr. herinnerde er aan, hoe de vorige De- cember-vergadering was bezocht door 15 leden; nu was de presentielijst geteekend door meer dan 90 leden. Spr. concludeerde hieruit, dat de daadwerkelijke belangstel ling der leden steeds grooter wordt. De Voorz. wierp voorts een terugblik op het afgeloopcn jaar, dat zijn glanspunt vond in het schitterend geslaagd feest. Een belang rijke factor hiervoor was weer zooals ge bruikelijk liet weder. Een tweede factor is de kracht, dio van de Veroeniging met haar 6000 leden uitgaat en die tot ver in het buitenland belangstelling in het werk der Vereen, weet te wekken. Herhaalde lijk komen er dan ook sympathiebetuigin gen binnen, o.a. uit Indië en Kaap de geen het feestprogramma bood en sprak een woord van dank aan allen die hun medewrkiug aan do vereeniging als steeds ween hadden verleend. Wijzend op do toekomst zegt de Voorz. dat er een belangrijk jaar voor de vereeni ging ingaat. In 1924 toch zal do 350-jarige herdenking van Leiden's Ontzet gevierd worden. Goede Hoop.'Spr. memoreerde voorts het- Spr. doet weder een beroep op allo leden tot krachtige medewerking om de plannen van het bestuur te doen slagen. De notulen der vorige vergadering, doot den 2den secr., den heer P. Boot Jr., ge lezen, worden onveranderd vastgesteld. Na een enkel ingekomen stuk brengt de secretaris, de heer N. G. Spaargaren, zijn jaarverslag uit, hetgeen na een korte inlei ding een chronologisch overzicht gaf van hetgeen in het afgeloopen jaar is gedaan. In warme woorden brengt de secretaris hulde aan den afgetreden Voorz., W. Rossum du Chattel, die zooveel voor cli> Vereeniging en voor de stad Leiden heeft gedaan. Ook den afgetreden 2den penning meester, den heer W. v. Deventer, wordt eveneens in liet verslag dank gebracht. Medewerking werd verleend hij de tot stanctkoming van de commissie ter herden king van het Regeerings jubileum. Bij do nationale huldebetpoging op den Dam le Amsterdam was de Vereen, officieel moe het vaandel vertegenwoordigd. Eveneens hij de feesten te Alkmaar. De feestviering van 3 October vormt oen. uitvoerig deel van dit verslag en aan al len, die op welke wijze dan ook hebben medegewerkt tot bet welslagen daarvan, wordt hartelijk dank gebracht De secre taris memoreert hierbij, dat dézen keer voor de eerste maal goen financieele bij drage van do deelnemers aan den optocht is gevraagd. Heeft dit zijn goede zijde, gc* bleken is, dat het ook oen schaduwzijde heeft. Immers verschillende malen hadden er persoonsverwisselingen plaats. Zelfs hadden enkelen den moed om daags voor de feestviering te berichten, dat zij niet konden meedoen, terwijl twee anderen op den dag zelf wegbleven. Spr. meent dit te moeten signaleoren on der toezegging dat dergelijke personen oen volgende maal met naam in het verslag vernield zullen worden. Het verslag besluit met te wijzen op de kracht, die er van de vereeniging uitgaat en die andere vereenigingen met begeeri* ge blikken naar haar doet opzien. Na. een hartelijk dankwoord van den. Voorz. brengt de penningm., de heer Tb.: do Wilde, bet. financieel verslag uit Hieraan is het volgende ontleend. Ont* vangsten: contributie f 9242. Entreekaar-* ten Schuttersland f 3584.50, id. Raamlandj f4632.35, staangelden Söhuttersl. f 5524.40, entreekaarten Gehoorzaal f 733.20, subsi* die gemeente f 1000, saldo vorig jaar. f 1025.78*, met enkele kleinere posten te* zamen f26296.88*. Uitgaven: Belasting publieke vermake* lijkheden f 1788.57, drukwerk f-874.92, ocktendfeest f 1453.22, middagfeest f 10 713.05*. avondfeest f5180.76, muziek f 1639.^0, diversen f 3105.55, saldo f 599.94 De balans geeft een kapitaal aan van 111500. Ook den penningmeester wordt dank ge* bracht voor zijn kundig beheer. De beer J. Ebbink brengt namens de Kascommissie een gunstig rapport uit. Na gewezen te hebben op het voortreffelijk beheer van den penningm. stelt do com* missie voor den penningm. te dechargee* ren, welk voorstel door do vergadering on der applaus werd verleend. Als lid van de commissie maant do heer Ebbink zelf aan. tot bezuiniging, hetgeen de Voorz. toezegt, erbij vermeldend, dat zulks steeds zooveel mogelijk geschiedt, doch men staat soms voor onoverkomenlijke moeilijkheden. Hierna was de bestuursverkiezing aai de orde. De heer Ebbink uitte er evenals in de vorige vergadering zijn misnoegen over, dat het bestuur do dubbeltallen wat betreft de drie af treedenden niet op do con-, vocatie had vermeld, zoodat de leden geou gelegenheid hebben om zich le vergewisseij wie do candidaten zijn. Hij vraagt vordegi volgens welken maatstaf hot bestuur zijlB dubbeltallen stelt. Do Voorz. antwoordt hierop, dat liet bestuur zich hierover niet kan en niet wil verklaren, want zulk een bespreking zou den candidaten zeker niet aangenaam zijn. De verkiezing had don volgenden uitsiag Do aftredende loden de hoeren Ir. J.(1. v.1 Hoolwerff, Mr. P. M. Trapman en L. \v- Wichers Rollandet werden herkozen resp. met 89, 89 en 82 stemmen. In de vacature-v. d. Heijden (die zijn benoeming niet had aangenomen) wcru

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1923 | | pagina 1