[Tweede Blad
Zaterdag 15 Dec. S923
binnenlaud
Y\ ALGEMEENE BOND VAN
f' RIJKSKIESKRINGDRGANISATIES.
i In het Gebouw voor Kunsten, en Weten
schappen to Utrecht werd gistermiddag om
1 uur de algem. vergadering geopend van
'den Alg. Bond van R.-IC. Rijkskieskring-
organisaties in Nederland.
Om half twaalf werd in do kathedraal
in de Lango Nieuwstraat een H. Mis op-
godragen voor de Katholieke Staatspartij,
waarhij een aantal afgevaardigden en ver
schillende leden van het bondshestuur
aanwezig waren. Daarop werd in het ge
bouw voor K. en W. oen gezamenlijke
lunch gehouden, waarna de vergadering,
die niet druk was bezocht, aanving.
Van de leden der Skaten-Generaal merk
ten wij op de heeren Wintermans, Bo-
jnans, Bulten, v. d. Bilt, mevrouw Brons-
.veldVitringa, Dr. Deckers, Engels, van
Riizewijk, Feher, Mr. van Rijckevorsel,
Haazevoet, Kuiper en Siu-ing.
De voorzitter, mr. Baron van Wijnber
gen, verwelkomde in een openings
woord dc leden van de Staten-Generaal,
de afgevaardigden en in het hijzonder de
leden der commissie-Barge.
Spr. bracht dank aan deze commissie
voor het werk, dat zij in het belang der
organisatie op zich had genomen.
Spr. zeidc zich ter inleiding van deze
bijeenkomst slechts enkele algemeene op
merkingen te willen veroorloven. De con
ferenties ea., die gehouden zijn tot herstel
van den geschokten toestand, hebben wei
nig resultaat gehad. Eerst dan zal succes
bereikt worden als men er van doordron
gen is, dat men zonder hulp van God tot
niets in staat is.
Spr. gaf vervolgens een overzicht van de
reorganisatie-voorstellen van den Bond en
deed uitkomen hoe daarbij de uiterste
voorzichtigheid moet worden betracht.
Dan zette de voorzitter uiteen, hoe hij
zich het verloop dezer tweedaagsche ver
gadering heeft gedacht, en stelde daarna
de punten der agenda aan do orde.
Na het voorlezen van de presentie-lijst
verwelkomde de voorzitter nog -in het bij
zon t den heer Helmer en bood hem na
mens do Kath. Staatspartij de beste ge-
ïukwenscheii aan met zijn 50-jarig jubilé
als Katholiek journalist, in welke functie
hij zoo vaak met de politiek was in aan
raking geweest (applaus).
Aan de orde kwam hierna de bespre
king van het bestuursvoorstel betreffende
do vaststelling van de hoofdpunten, die
nende als richtsnoer hij het ontwerpen van
een voor allo R.-K. Rijkskieskring-orga
nisaties gekiend Algemeen Kiesreglement.
De heer Wintermans wenscht dat gele
genheid werd gegeven voor het houden van
algemeene beschouwingen.
Aan dit verzoek werd voldaan.
De afgevaardigde voor Zeeland vroeg
hoe het B. B. zich voorstelt een vergade
ring met de afgevaardigden de .- kieskringen
Daarop hoopte spr. oen bevredigend ant
woord te krijgen ofschoon hij meende dat
het vele moeilijkheden inhield.
De heer Wintermans begon met hulde te
brengen aan het rapport der commissie-
Barge, al heeft liij daarin geen sluitend
geheel kunnen ontdekken. Speciaal geldt
zijn bezwaar den vrijen lijsten, want hij
kan niet inzieÉ, dat de Evenredige Verte
genwoordiging van primair belang is.
Voor spr. is het geen kwestie van recht of
billijkheid, docli van doelmatigheid. Aan
de organisatie en het bestuur wordt oen
groo tere dienst1 bewezen, wanneer op de
fouten wordt gewezen, dan wanneer men
zich onttrekt aan liet mede-oplossen van
interne conflicten.
Spr. handelde daarna over organisatie
vormen en gaf als zijn meening te ken
nen, dat het rapport-Bargo meer bevre
diging schenkt dan de bestuursvoorstellen
Gaarna had hij gezien, dat dit rapport
was voorgelegd als basis voor de hier te
kouden besprekingen.
Do heer Van Alphen ('s-Bosch) had
gaarne gezien, dat aan do commissie-
Barge Avat meer hulde was gebracht dan
door den voorzitter in zijn openingswoord
werd gedaan. De leden der commissie
schijnen hier honoris causa aanwezig to
zijn, want het rapport komt niet in be
handeling. Hieruit blijkt slechts weinig
waardeering. Noodzakelijk was geweest,
dat het rapport-Barge aan de orde kwam.
Thans weet spr. niet, of we hier op een
spreekvergadering dan wel op een bouw-
vergadering zijn, doch wanneer dit laat
ste het geval is, dan had het B. B. moe
ten zorgen, dat er bouwmateriaal aanwe
zig was. Wat hier wordt gegeven is geen
cement die houdt.- Het bestuur had zich
naar de verschillende denkrichtingen moe
ten begeven om daarmee contact te krij
gen.
De lieer Dr. P. Hoffman verklaarde
zich voor de voorstellen van het Bonds
hestuur, waar men niet kan instemmen
met een verkiezingsraad.
Het systeem der nevenlijsten wordt
door Leiden als een noodzakelijke veilig-
heidsklep erkend.
Be heer Van der Heijden ('s Bosch) gaf
als zijn zienswijze aan, dat liet hier gaat
f °m de vrije lijsten al of niet. Dat is de
Principieele kwestie, die spr. daarom het
|,i perst behandeld wil zien.
De heer Abbeve (Dordrecht) zeide, dat
hot voor de behandeling dezer voorstellen
I oen goede leiddraad was geweest als het
té,B. B. daarop een inleiding had gehouden,
p Naar spr.'s inzicht heeft voor de be-
f-. ''andeling in de s.fdeelingen niet voldoen-
|we tijd bestaan.
|tL Aan de commissie-Barge wenscht spr.
de vraag voor te leggen, waarom er geen
voorstel is gedaan, om de Staatspartij op
te bouwen uit de organisaties, die in de
maatschappij bestaan, wijl daarmede de
eenheid het best zal behouden blijven.
Baron van Wijnbergen, de algemeene
beschouwingen beantwoordend, zegt, dat
liet rapport-Barge werd uitgebracht aan
het Bondshestuur ter voorlichting van het
Bondshestuur. Om die reden kan het be
stuur geen verwijt treffen, dat het rap
port hier niet aan de orde komt.
Wat de hoofdpunten betreft zijn de
voorstellen door het B. B. uit het rapport-
Barge overgenomen.
Het verwijt, dat effn behandeling op te
korten tijd wordt gevraagd, moet het
bestuur terugwijzen, wijl daarvoor ruim
schoots gelegenheid heeft bestaan.
Ten slotte zegt spr., dat wij deze ver
gadering niet moeten beschouwen als een
ter herstel van do eenheid, want daardoor
wordt een verkeerden indruk gewekt. De
eenheid ging niet verloren. Alle partijen
zijn in de laatste twintig jaren gesplitst,
alleen de Katholieke is ondanks de moei
lijk© omstandigheden een eenheid geble
ven. Daarover mogen wij tevreden zijn en
het heeft geen zin voor te stellen alsof de
partij op het punt staat van begraven te
worden. Kleine groepen zullen in de partij
- altijd blijven bestaan en hebben altijd be
staan, zoolang de Dienselven geen engelen
waren.
Hierna komen de böndsvoorstellen in
behandeling.
Het eerst wordt de beraadslaging ge
opend over punt 3 van het bondsvoorstel
luidende:
Het politiek advies wordt verdeeld over
de Rijkskieskr/ngen in bepaalde lijsten.
Deze lijsten vormen te zamen één lijsten-
groep.
Daarnaast kunnen nevenlijsten door de
kiezers worden ingediend. Nevenlijsten, in
verschillende kieskringen ingediend, kun
nen worden verbonden, echter alleen zóó
danig, dat een lijst slechts met één lijst
uit iederen anderen kieskring kan worden
verbonden.
De lieer Jansen, Haarlem, licht het
voorst el-Haarlem toe, waardoor aan de
kiezers van te voren een leiddraad wordt
gegeven hij het stellen van candidaten,
terwijl toch de noodige vrijheid wordt ge
laten. De kiezers willen graag geleid wor
den, doch zij wenschen niet, dat van te
voren door een klein college wordt uit
gemaakt, wat men te doen heeft. Door
het voorstel-Haarlem blijven de kiezers
vrij. Alle candidaten komen op de lijst,
waarnaast dan geen ,vrijo lijsten behoeven
te bestaan.
De heer Steinmetz, Amsterdam, is va.n
oordeel, dat aan de uitspraak over de
vrije lijsten een bespreking moet vooraf
gaan van punt één van het Voorstel.
Besloten wordt hierna punt drie en
punt één gelijktijdig te behandelen.
Punt 1 luidt:
Vóór de verkiezing van candidaten voor
het lidmaatschap der Tweede Kamer der
Staten-Generaal wordt een politiek advies
uitgebracht, en wel op zoodanig tijdstip,
dat dit advies gegeven wordt vóór dat in
de Kiesvereenigingen ter zake der candi-
daatstelling eenigerlei maatregelen worden
getroffen of actie gevoerd.
De heer Steinmetz zijn bespreking ver-
volgend, zegt, dat Amsterdam het een ge
waagd experiment acht, dat aan den kie
zer het recht wordt ontnomen om candi
daten te stellen. Alvorens een advies wordt
gegeven moeten de kiezers gelegenheid
hebben candidaten naar voren te brengen
want daardoor zal de belangstelling leven
dig blijven en bovenal zullen daardoor alle
denkrichtingen zich kunnen uiten. Do uit
vinding der vrije lijsten acht Amsterdam
in de toepassing verderfelijk. Feit blijft
het, dat, wanneer men ©en nevenlijst
krijgt, bij het advies er een ongelijke
strijd tussehen beide zal ontstaan. Meteen
is er dan een ougewenschte oppositie, die
de ontevredenheid zal opwekken.
De heer Mol, Maastricht, zegt, dat het
stelsel- der nevenlijsten voor Limburg niet
te aanvaarden is, want de persoonlijke in
vloeden op de kiezers zijn van dien aard,
dat men plaatselijke grootheden daardoor
in de bestuurscolleges kan brengen.
De lieer Suring, Utrecht, merkt op, dat
door het bondsvoorstel de locale kiesveree
nigingen worden uitgeschakeld, terwijl
niet te voorkomen zal zijn, dat er par
tijtjes in do partij ontstaan en zoo ontstaat
er een organisatie in de organisatie. Dit
zijn de bezwaren van den Rijkskieskring
Utrecht tegen het voorgestelde lij stenstelsel
De bezwaren kunnen ondervangen worden
door het amendement Utrecht, wanneer
het advies vooraf wordt gegeven, en wan
neer het wordt samengesteld door oen ver-
kiezingsraad zooals Utrecht dien heeft
gedacht. Duidelijk moet men laten uit
komen, dat het advies ook niets meer is
dan een advies.
Utrecht geeft in overweging het amen
dement op punt 1 aan te nemen en de
nevenlijsten te laten vervallen.
Do heer Dr. Hoffman wijst er op, dat
Leiden do nevenlijsten aanvaardt, omdat
daardoor de samenstelling van het politiek
advies met des te meer ernst zal geschie
den. Volgen wij de richting Utrecht dan
zal men niet kunnen voorkomen, dat er
vrije lijsten ontstaan, 'die men alsdan als
dissidentenlijsten heeft te beschouwen.
De heer v. d. Heijden, 's-Hertogenboscli
is van oordeel, dat het B. B. de neven
lijsten aanvaardt als een noodzakelijk
kwaad.
De heer Bon, Den Haag, verklaart, dat,
nu hij vernomen heeft, dat het advies ook
een lijst is, zijn afdeeling zich niet meer
vereenigren kan met het onder punt één
van het Bondsvoorstel bepaalde.
De heer Smeets (Overijsel) merkt op,
dat de redactie van het amendement van
den Rijkskieskring Overijsel niet juist is,
wijl men bedoeld heeft een Candida af lijst
in alphabelische volgorde.
De heer Abbeve, Dordrecht, wil een
gemotiveerd advies.
De beer van der Kallen (Nijmegen)
meent, dat aan de kiezers het recht moet
blijven om zelf candidaten te stellen, wijl
anders aan de kiesvereenigingen hun eigen
haak wordt ontnomen. Daarover was men
het eens in Gelderland.
Anderzijds was men van meening, dat
do zaken zooals ze nu liepen niet goed
gingen. Gelderland heeft daarom het voor
stel gedaan eerst de groslijst te deten sa
menstellen, waarna door den verkiezings
raad zonder toevoeging van candidaten
©en politiek advies kan worden gegeven.
Wat de vrije lijsten betreft, meent Gel
derland, dat daardoor de gelegenheid moet
bestaan onder voorbehoud, dat daardoor
de eenheid in de partij niet wordt ge
schaad. Spr. vertrouwt dat het B. B. daar
voor een systeem vindt.
De lieer Mr. Hoeben (Tilburg) wenscht
©en advies in den zin ©ener aanwijzing
en vreest, dat de nevenlijsten den nek
slag aan de organisatie, zullen toebrengen
Spr. geeft vervolgensaan, hoe hij zich de
tot standkoming van het advies denkt en
meent, dat men de kiezers niet te veel aan
Kinden moet leggen.
Prof. Barge maakt een enkele opmer
king naar aanleiding van hetgeen hier is
gezegd.
De gedachte, die de commissie heeft ge
leid was geen andere dan deze, dat
iemand, die een gewichtige daad moet
"Verrichten zich 'op de eerste plaats laat
voorlichten. Daarom stelde de commis
sie voor een advies te laten- geven voor de
candidaatstelling.
Spr. heeft niet begrepen, welk verschil
er wordt gezien tussehen een advies en een
lijst.
De samenstelling van den verkiezings
raad moet van dien aard zijn, dat hij het
volle vertrouwen geniet. Deze raad is aan
gewezen, om den juisten lcoers te bepalen,
want om een ideale Kamerfractie te krij
gen zal er steeds voorlichting noodig zijn
Voor wat de vrije lijsten betreft, was dc
commissie van oordeel, dat men zich thans
lean neerleggen hij het voorstel van het
B. Bal is de werking nog slechts vaag
aan te geven. Men bindt zich thans nog
tot niets, wijl het voorstel nog nader nloet
worden bezien.
De Zeereerw. lieer dr, Witlox (St. Mi
chielsgestel), verklaart als lid der com
missie Barge geen voorstander te zijn der
nevenlijsten, omdat daaraan inderdaad
bezwaren kleven, zoolang niet vaststaat,
dat ook punt 2 van het voorstel wordt
aangenomen. Voor spr. is de leiding van
den Bond een der voornaamste zaken.
De voorzitter geeft in overweging in dc
vergadering van vandaag over te gaan tot
stemming over liet voorstel betreffende de
nevenlijsten. terwijl hij aanneming aanbe
veelt van het eerste gedeelte van het amen
dement-Haarlem, waaraan een gedeelte
wordt toegevoegd van het voorstel Maas
tricht.
Ook hierover zal worden heslist in de
voortgezette vergadering.
De voorzitter schorst hierna de vergade
ring tot hedenochtend 10 uur.
Rijkscommissie Werkverruiming.
De Rijkscommissie voor werkverrui
ming heeft dezer dagen te 's-Gravenhage
vergaderd onder voorzitterschap van prof.
dr. W. H. Nolens.
Besproken werd de waarde ©n de be-
teekenis van de certificaten van oor
sprong, afgegeven door do Kamers van
Koophandel, zulks in verhand met de om
standigheid, dat de commissie als waar
borg, dat -een artikel inderdaad in Ne
derland wordt vervaardigd, meermalen
deze certificaten eischt.
Besloten werd te dezer zake met de
Kamers van Koophandel in overleg te
treden.
Mededeeling werd gedaan van een aan
tal gevallen, waarin met of zonder finan-
cieelen steun de voorkeur werd gegeven
aan de Nederlandsche nijverheid.
Met instemming nam de commissie er
van kennis, dat, dank zij liet welwillende
overleg der Nederlandsche Spoorwegen,
oen opdracht tot levering van 480 kolen-
Avagens, welk© naar het buitenland dreig
de te gaan, bij do Nederlandsche nijver
heid werd geplaatst.
Tot haar spijt stelde de commissie vast,
dat enkele gemeentebesturen, waaronder
or zïjn, welke belangrijke Rijkssubsidie
ontvangen voor werkloozenzorg,, aan de
commissie niet of niet tijdig de verlangde
gegevens verstrekken ter vervulling van
haar taak.
Ten aanzien van een drietal dezer ge
meentebesturen werd besloten de aan
dacht van den Minister van B'fnenl. Za
ken en Landbouw hierop te vestigen.
In zake do aanschaffing van de in 1924
voor het Indische leger benoodigdo vlieg
tuigen zal de commissie zich wenden tot
den Minister van Koloniën.
De bespreking van een ingekomen ver
zoek betreffende het in cultuur brengen
van gronden, gaf de commissie aanleiding
aan den Minister van Binnenl. Zaken en
Landbouw in overweging te geven voor
dit doel, dat een blijvende werkverruiming
ten gevolg© heeft, wederom een post op de
bogrooting uit te trekken.
In verband met het voornemen van den
Minister van Waterstaat, om van verschil
lende voor uitvoering rijpe waterstaats
werken de urgentie, uit een oogpunt van
werkverruiming door de commissio te doen
beoordeelen, hadden verscheidene belang
hebbenden zich tot haar gewend. De
secretaris bracht verslag uit omtrent de
t© dier zako gevoerde besprekingen.
Het bureau der commissie is gevestigd
te Amsterdam, Kloveniersburgwal 70, tel.
18885.
Actie voor een verbod van invoer van leer
Gistermiddag heeft te Utrecht een ver
gadering plaats gehad van ©en sub-com
missie van de commissie van overleg tot
bespreking van de actie, welke men thans
nu de Scuoenenwet is verlengd, wil voe
ren tot verkrijging van een verbod van
invoer van le^r.
Ontwapening
Naar generaal Smuts meedeelde in een
rede, die hij in October j.l. in Engeland
hield, zou het aantal gewapende mannen
thans anderhalf millioen grooter zijn dan
in 1914- 4 s
Loonsverlaging personeel tramwegen.
Men meldt uit Haarlem aan do ,,Msb.":
In d© gewone driemaandelij ksche con
ferentie tussehen de directie van de N.Z.
H. T. M, G. N. E. T., E. S. M, en M. E. T.
on de personeel-organisaties, is door de
directie een voorstel gedaan tot wijziging
der arbeidsvoorwaarden van het perso
neel. Deze voorstellen houden in, dat zij,
die nu 50 uur per week arbeiden, dan 52
uur, bij de aanneming der voorstellen zul
len gaan werken, en degenen, die nu 52
uur arbeiden, dan 54 uur zullen gaan
werken.
Voorts zou de jaarpremio (gewoonlijk
werd één week loon als jaarpremie uitbe
taald) worden ingetrokken en een loons
verlaging worden toegepast van 8 procent.
De directie werischte over deze voor
stellen in de conferentie geen debat, maar
verzocht deze voorstellen te doen hespre
ken in de organisaties.
Er moet op den dienst, volgens de di
rectie, dit jaar een tekort zijn van f 36.000
Do voorstellen zullen nu in de organisa
ties besproken worden.
STADSNIEUWS
Strafvordering en het uitvoerbesluit.
In „Zomerzorg" werd gistermiddag, zoo
als reeds gemeld, een vergadering gehou
den door den Alg. Ned. Politiebond, Afd.
Leidien, in samenwerking met de rijks
politie, waarin de heer P. Kramer,
commissaris van politie te Scheveningen
een lezing hield over: ,,Het nieuwe wet
boek van strafvordering en het uitvoer
besluit."
Do vergadering stond onder leiding van
don heer Th. to Brake te Katwijk, die do
vergadering opende, en de talrijke aanwe
zige politiemannen namens de onderafd.
Noordwijk en Omsta*, en district IV van
don Rij ks veld wacht, hartelijk welkom heet
ie, alsmede den geachten spreker.
Tot zijn onderwerp komende begon spr.
met te verklaren dat hij zich in hoofdzaak
zou beperken tot dat-gene uit heb nieuwe
wetboek van strafvordering dat di
rect in verband staat met de taak der po
litie. Niet allo moderne denkbeelden in
het nieuwe wetboek ontwikkeld, worden
door spr. zonder meer toegejuicht, al valt
niet te ontkennen, «dat het vele en zeer
belangrijke verbeteringen bevat.
Voornamelijk geldt dit ten opzichte van
die artikelen, welke de uitbreiding bevat
ten van de bevoegdheid van de opsporen
de ambtenaren.
Om de aangebrachte verbeteringen des
te beter to doen uitkomen, werd heb oude
wetboek, dat dateert uit 1838, vooraf aan
een beschouwing" onderworpen.
Benige bezwaren die het bevatte en
door de praktijk, vooral die der laa-tste
jaren duidelijk naar voren gebracht, wer
den toegelicht. Uit deze bezwaren zijn er
wel twee waarvan men het meest den na-
deeligsn invloed ondervond, n.l. dab ©ener
zijds do belangen, van den verdachte wer
den miskend, terwijl anderzijds de be
voegdheid van do politie ten opzicht© van
huiszoekingen, bevelen tot voorloopige aan
houding, niet voldoende waren omschre
ven.
Een verdienste van de samenstellers
van het nieuwe wetboek van strafvorde
ring noemde spr. het-, dat Bij bij dit werk
niet alleen hebben gelet op de traditionee-
le gewoonte hier te lande bij de Justitie
geldende, maar ook op die welke ten de
zen in het buitenland worden gehuldigd,
al zij hier aanstonds aan toegevoegd, dat
het hier geldfönid rechtsgevoel ook in het
buitenland wondt geroemd a-ls zeer hoog
staand.
Achtereenvolgens behandelde spr. ver
schillende werkzaamheden, vervat in heb
algemeen, begrip van aanhouding" waar
mede de politie en. rijks veld wacht dage
lijks in aanraking komen.
Het laat zich denken dat menig inte
ressant geval uit de praktijk hierbij ter
sprake werd gebracht, om het meer of
minder verdienstelijke van de aangebrach
te wijziging in het licht te stellen.
Over het algemeen, aldus spr., is in het
nieuwe wetboek meer dan tot dusver het
geval was, rekening gehouden met de be
voegdheid, die in dubieuse gevallen van
hun ervaring aan de met opsporing be
lastte ambtenaren dient te worden toege
kend.
Een van de kenmerken van heb nieuwe
wetboek is heb z.g. gematigde accusatoren
stelsel dat er gereedelijk in wordt toege
past, hetwelk in bet bijzonder de wij?©
bespreekt die, bij liet voorloopig verhoor
moet worden gevolgd.
Do positie van dien verdacht© is in heb
nieuwe wetboek belangrijk versterkt, niet
het miusb door do bevoegdheid den raads
man van den verdachte toegekend, om on
der omstandigheden ©n behoudens enkele
bepaalde beperkende bepalingen, toegang
t© verkrijgen Cob den verdachte, geduren
de den tijd dat deze zich in verzekerde
bewaring bevindt.
Verder werd betreffende de positie van
den verdachte als een bezwaar gevoeld,
dab de termijn van het in hooger beroep
gaan voor den verdachte langer is gesteld
dan voor het O. M., iets waarover laatst ge
noemd college dan ook in 't geheel niet
gesticht is.
Door do aangebrachte wijzigingen, dit
bleek gedurig uit het zeer leerzame en in
teressant© betoog, heeft heb wetboek meer
aansluiting verkregen rp de praktijk, al
blijft ook thans nog zooals steeds, in vele
gevallen het woord aan de praktijk.
Een krachtig applaus vertolkte de op
rechte waai deering voor het door den
heer Kramer in zijn lezing geboden©, dat
met groot© aandacht werd gevolgd.
Aan heb einde werd gelegenheid gegeven,
voor heb stellen van vragen, waarvan dooi
de heeren Fijtsma-, "Weijers en Stapel werd
gebruik gemaakt.
Laatstgenoemde, comm. van politie al
hier, wees met nadruk op heb gevaarlijk
element dab gelegen is in den korten ter
mijn, na het eindigen waarvan do verdach
te van de voorloopige aanhouding moet
;w.orden ontslagen, omdat door dez© bepa
ling het gevaar ontstaat, dat gewichtige
ingewikkelde zaken niet voldoende kun
nen worden voorbereid met kans op een
goede oplossing.
De voorzitter was ongetwijfeld aller tolk
toen hij den heer Kramer dankte, voor
zijn in pofmlairen vorm gesteld en toch
wetenschappelijk betoog, dat hen die heft
aanhoorden ongetwijfeld een belangrijken
stap nader had gebracht tot, en hen ver
trouwd gemaakt met het nieuwe wetboek,
dat voor de dagelijksche praktijk zulke
belangrijke wijzigingen heeft ondergaan.
Do heer Stapel, wien dank werd ge
bracht voor de gelegenheid die hij zijn
personeel had gegeven de lezing bij te
wonen, sloot zich bij deze woorden aan,
er den wensch aan toevoegende da-t de
heer Kramer nog dikwijls in do gelegen
heid moge zijn om van zijn uitmuntende ga*
ven gebruik makende, de politiemannen
van voorlichting te dienen.
De Zakelijke Bedrijfsbelasting.
Door de Kamer van Koophandel en Fa
brieken voor Rijnland alhier is aan den
Gemeenteraad het volgende adres gericht:
In aansluiting aan de adressen over d©
Zakelijke Bedrijfsbelasting, de heide vo
rige jaren' Uwen Raad toegezonden, ver
oorlooft de Kamer van Koophandel en
Fabrieken voor Rijnland te Leiden zich
Uwen Raad nogmaals te ivijzen op de
noodzakelijkheid, om deze belasting ge
heel af te .schaffen.
Teneinde zoo min mogelijk in herhalin
gen to vervallen, heeft zij ©r van afgezien,
om de economische en sociale nadeelen,
op welke in de vorige adressen reeds met
zooveel nadruk is gewezen, nogmaals naar
voren te hrengien.
De Kamer van Koophandel meent thans
uitsluitend op het onrechtvaardig karakter
den nadruk te moeten leggen. Daaraan,
toch is het voornamelijk too te schrijven,
dat het protest tegen deze belasting steeds
sterker wordt. Andero heffingen, welk©
veel zwaarder drukken, worden, al is het,
vooral thans met grooto moeite, opge
bracht in de overtuiging, dat tegen de be
lasting op zichzelf moeilijk opgekomen,
kan worden, ook al is de toepassing soms
zeer 'onbillijk.
Bij de Zakelijke Bedrijfsbelasting is
echter het principe, do rechtsgrond zelve
in het geding en op grond van het bij do
betrokkenen zeer levendige besef, dat do
rechtsgrond niet deugt, kau verklaard
worden, dat de Tusteloozo actie niet eindi
gen zal, vcordat deze belastinggeheel en
al afgeschaft zal zijn.
Waar eenerzijds verschillende indus-
trieelen hij wijze van protest geweigerd
hebben deze belasting te betalen, en an
dere dreigen dezo belasting op de arbei
ders te verhalen? moet de Kamer Uwen
Raad met den meeslen aandrang verzoe
ken, de bezwaren tegen deze belasting volle
recht te laten wedervaren en niet toe lo
staan, dat deze onrechtvaardigdo heffing
de oorzaak zou kunnen worden van nog
meedere ontwrichting van liet economi
sche en sociale leven.
Al is het zeer aanlokkelijk verschillende
gronden, welke aangevoerd worden om
deze belasting nog een schijn van recht
te geven, aan een critisch onderzoek, to
onderwerpen, toch zal de Kamer, tenein
de groote uitvoerigheid te vermijden,
daartoe niet overgaan, to meer daar dit
reeds geschied is ïn het laatste nummer
van do „Mededeelingen" van de Kamer
van Koophandel, waarvan een exemplaar
hierbij gaat. Alleen, moet gewezen worden
op het feit, dat de oorspronkelijke recht
vaardigingsgrond door niemand meer
wordt verdedigd, en dat door den een
déze, en den andere die rnotiveering als
ter verontschuldiging naar voren wordt
geschoven, welke verschillende pogingen
overigens er op wijzen, dat een afdoen-
d e reden niet is te vinden.
De Kamer acht zich echter verplicht,
Uwen Raad er nogmaals op te wijzen, dat
het ontbreken eener rechtvaardigings
grond, den ondernemers het govoel moet
geven, dat zij huiten de rechtsorde ge
plaatst Avorden, nu zonder redelijke rnoti
veering met vrijlating van alle andere
categorieën der burgers, door middel
eener door Uwen Raad vastgestelde ver
ordening, van hen deze extra heffing ge
vorderd wordt.
Dit moet hoe langer hoe rneer deze
psychologische uitwerking hebben, dat de
patroons, welke voorheen in tijden van
werkloosheid het werkvolk nog zooveel
mogelijk aan dien gang hielden, deze thans
gaan ontslaau, zoodra dit voor hen voor-
deeliger is. Het is de Kamer hekend, dat
het aan het onrechtvaardig karakter de
zer belasting te danken is, dat deze feiten
zich A'oordoen bij werkgevers, welke steeds
tot d© meest humane gerekend worden
Op grond van de alom zoo sterk ge
voelde bezwaren, zijn dan ook reeds tal
van gemeenten tot afschaffing overge
gaan.
De Kamer verzoekt daarom Uwen Raad
met den mees ten aandrang den druk dei-
belastingen zoo gelijkmatig ihogelijk over
alle burgers te verdeelen, door lo besluiten
op do begrooting voor 1924 de post Zake
lijk© Belasting op het Bedrijf te schrap
pen, en Burgemeesters en Wethouders uit
te noodigen de intrekking der betrokken
verordening voor te bereiden.
Eénmanswagens.
Door den heer van Eek zijn do volgen
de vragen aan B. en W. gericht:
Hebben B. en W. kennis genomen van
het bericht in do pers, dat do N. Z. H.
TrainW.-Mij. voornemens is over te gaan.
tot invoering van éénmanswagens?
Kunnen B. en W. de toezegging doen,
■dat de vraag of hot go wenscht is, dat do
Raad overeenkomstig de concessie-voor
waarden aan de N. Z. H. Tramw.-Mij. toe
stemming geeft tot het invoeren van den
één mans wagen, tijdig, d.w.z. voor dat do
Tramw.-Mij. de noodige voorbereidende
maatregelen heeft getroffen, aan het oor
deel van den raad zal worden onderwor
pen 1 J
