&\GidóGh&(Sou/ia/nfc 15e Jaargang. WOENSDAG 12 DECEMBER 1923 No 4331 tooABONNEMENTSPRIJSbedraagt bl| vooruitbetaling Voor Leiden 19 cent per week 12.50 per kwartaal Bij onze Agenten 20 cent per week 12.60 per kwartaal. [Franco per poet I 2.95 per kwartaal. 'Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver krijgbaar tegen betaling van 50 ct. per kwartaal, bij voor uitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 ct., iuei Geïllustreerd Zondagsblad 9 ct. Dit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen j. Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN TEL. INT. 935 GIRONUMMER 103003 POSTBUS No. II. DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: Gawona advortentlSn SO cent per regel^ Voor Ingezonden Mededeelingen wordt hot - dubbele van bet tarief berekend. u Kleine advertentlön, van ten hoogste 80 woorden, waarbj betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, buur en ver huur, koop en verkoop fl Ó.50. Dit nummer bestaat uit twee bladen. Aan het Katholieke Volk van Nederland. Reeds menigmaal is in de laatste en moeilijke jaren door Missiebisschop en Missionaris een beroep gedaan op Uw milde medelijden met de arme heidenen van Overzee. En Gij liet geen van die hulpvragers in Jesus' naam, zonder hulp. Zij gingen allen met rijke aalmoezen naar hun dierbaar missieland terug. Welnu, na gebeden te hebben tot Vader daarboven voor onze Gatecbumezjaten om redding uit geldelijken nood, en in het gebed 's Vaders opwekking, naar ik meen, te hebben geboord: Ga uit bedelen en ik zal de harten van velen openen voor uw bede Na, op dit voornemen de goedkeuring en den zegen te hebben gevraagd en ont vangen van Zijne Doorluchtige Hoogwaar digheid Monseigneur Augustinus Josephus Gallier, Bisschop van Haarlem, die door Jesus en Zijn Plaatsbekloeder gestold werd, om het Apostolaat in onze groote HoUandsche steden te bestudeeren Na ons ter uitvoering van deze plannen, de hulp en voorlichting te hebben verze- kerd vaD het steeds voor alle intenties van Jesus' Goddelijk Hart ijverende Missie- Secretariaat „Regina Coeli", gevestigd te Blocmendaal bij Haarlem, waarvan de onvermoeibare presidente iezer - dagen namens Zijne Heiligheid den Paus zelf door Mgr. M. G. Vuylsteke'zóó officieel werd gehuldigd Komen wij tot U met een dringend be roep op uwe naastenliefde voor de arme beidenkinderen van ons eigen Vaderland. Bemint uwen naaste als U zelve, zoo leerde ons Jesus. En zeker, tot onze verdere en verste naasten behooren alle heidenen der gan- scbe wereld, zoo verklaart ons do Alge- meene, een gansche wereld omspannende Roomsche Kerk. Maar zij legi uns locn tevens uit, uat onze naaste naasten wonen in onze naaste omgeving; en dat wij, onder ove rigens gelijke omstandigheden, jegens de naaste naasten ia. ons eigen Vaderland, dus jegens de heidenkinderen van ons Ne- derlandsch ras en ons eigen Hollandsch volk, tot gereeder en milder hulpvaar digheid verplicht zijn, dan tegenover onze bruine of zwarte broertjes en zusjes van Overzee. Het zou toch een wrange wanverhou ding wezen, als wij de overzeesche Mis siën, niet slechts die van onze Kolo niën, maar ook die van andere Aziatische, Afrikaansche en Amerikaansche landen ruim bedachten en op allerlei wijzen steun den, maar de Nederlandsche missie onder de heidenen onzer groote steden, maar stilletjes aan haar eigen lot overlieten. Bedroevend zou 't immers zijn, indien' wij deze door gebrek aan financieelen steun. niet.de uitbreiding deden nemen, niet de bloeiende ontwikkeling lieten be reiken, waar Jesus' zieleminnend Hart naar smacht. Ook zij zijn Vaders veelgeliefde kinde ren en onze naaste naasten. Kunnen wij het Kindje J.esus, met Zijn lot ons om hulp uilgestoken armpjes, zoo maar teleurgesteld laten staan? Hoort gij Hem dan niet zeggen: Wat gij den minste dier heidenkindertjes ge daan hebt, dat hebt gij Mij gedaan! Helpt Mij dus in die Catechumenaatskinderen Luister maar eens naar Hem, onmiddel lijk na de H. Communie. Hot is den meesten uwer voorzeker reeds bekend, dat in do laatste jaren ach tereenvolgens drie geestelijke genoot schappen zijn gesticht ter bekeering der heiden jeugd onzer groote steden. Vooreerst: de stichting der „Vrouwen van Bethanië" voor de kindercatechume- naten of de Reinildahuizen. Ten tweede: de stichting der „Kruis- vaarders van St. Jan" voor de vak-cate- chumenaten der oudere jongens. En (en derde: do stichting der „Vrou wen van Nazareth" voor de vakcatechu- menaten der oudere meisjes. Brochures over deze drie verschillende werken kunnen worden besteld aan het Missie-Secretariaat „Regina Coeli' Bloemendaal. Hoewel elk dezer stichtingen, om i bijzonder doel, telkens andere eischen aan V haar leden moet stellen en dus geheel op zichzelf staat, werken zij toch organisch te zamen, vooral doordat de vakcatechu- menaten de reeds heel of half in het kin- 'dercatechumenaat bekeerde jongens en meisjes uit de Reinildahuizen ontvangen, om deze door een in-Katholieke vakoplei- 'ding verder op te voeden tot degelijke gespecificeerde Katholieke arbeiders, eaa voor het loven in alles bekwaamde Kar tholieko vrouwen, die ver boven him in het heidendom gebleven gezellen of gezel- linnen zullen uitsteken. In alle Christelijke deugden niet alleen, maar ook in arbeids- -dust, vakbekwaamheid, genoten onderwijs, fiksche opgewektheid en gezonde Hef de voor HoDandsche aard en bodem! Een maal zullen zij met den vinger nagewezen worden, zoodat de beste recommandatie, die men aan een jongen vakarbeider of een jonge vrouw zal kunnen geven, deze zal zijn: „Het is er een uit het catechu- menaat!" Deze, even Christelijk-hoogstaande, als maatschappelijk-doelmatige onderneming heeft nu nog veel meer dan tot nu toe •beseft wordt de algemeene belangstel ling en aller financieele hulp noodig. Hiertoe moeten ieder weer om an dere redquen kleinen en grooten, rijken en armen, ouders en kinderen, priesters en leeken, mannen en vrouwen, alle maal helpen. Allen door te bidden en te geven, zij het dan een rijke gave of een penningske der weduwe; maar velen dan ook nog, door er weer bij anderen iets voor te be delen. Door rond te gaan met lijsten en kaar ten, door inzameling (e houden van con tanten, of vaste jaarlijksche bijdragen te vragen; door een renteloos voorschot of door een legaat. Kortom op alle oude wijzen, waarop men goede werken pleegde te helpen, of op de nieuwe wijzen, die eeD mild Chris tenhart nog zal willen uitvinden, om onze vader'andsche heidenkinderen-missie te steunen en te sterken. Niemand die dit leest moge denken: dat is niets voor mij. Allen kunt gij en moet gij helpen! En Vader in den hemel zal dan ook U weer helpen in deze moeilijke tijden. Zorgt toch, dat gij naderhand niet aan Jesus bekennen moet: „Voor de bekeering van mijn eigen Vaderland heb ik nooit iets gedaan." Om verwarring te voorkomen, en een billijke verdeeling mogelijk te maken, zenden men alle gelden aan het Missie- Secretariaat „Regina Coeli" te Bloemen daal (N.-H.) dat op mijn verzoek deze actio heeft ondernomen. "Want zeker, bij mijn heengaan naar Nijmegen, heb ik de leiding dezèr heele onderneming aan an deren gelaten, maar de zorg heb ik mee genomen, en blijf ik dragen. God geve, dat Strale de Vader van Êoven U daartoe mildheid in uwe harten, en gelijkenis met Jesus' Heilig Liefdehart, en de volheid van den gullen Heiligen Geest! JAC. VAN GINNEKEN S. J. Nijmegen, op Sint Franciscus Xaverius, 1923. VAN HARTE VOEGEN WIJ BIJ BO VENSTAANDE SMEEKBEDE VAN ON ZEN KANT EENE WARME AANBE VELING VAN DIT ZOO ECHT-CHRIS- TELIJK WERK, DAT GEEN ANDERE INKOMSTEN HEEFT DAN WAT DE LIEFDADIGHEID ONZER KATHOLIE KEN VERSCHAFT. HET IS INDERDAAD TREURIG TE ZIEN, DAT ONDER EEN VOLK, DAT EEUWENLANG CHRISTELIJK: IS GE WEEST, REEDS DUIZENDEN OPEN LIJK VERKLAREN, DAT ZIJ TOT GEEN ENKEL CHRISTELIJK KERKGENOOT SCHAP WILLEN BEHOOREN; EN HET GETAL DERGENEN, DIE ZONDER DIE OPENLIJKE VERLOOCHENING VAN HET CHRISTENDOM, TOCH IN HUN LEVEN REEDS GEHEEL HEIDEN ZIJN, ZAT, NOG WEL GROOTER MOE TEN WEZEN: EN DIENTENGEVOLGE NEEMT IN ONS VADERLAND HET GE TAL DER ONGEDOOPTEN TELKEN JARE TOE. WIJ VERTROUWEN DAN OOK, DAT BIJ DE HEERLIJKE MISSIE-ACTIE IN ONS LAND, WAARVOOR TONNEN GOUDS WORDEN BIJEENGEBRACHT VOOR DE KERSTENING VAN DE NOG HEIDENSCHE VOLKEREN, BIJ AL ONZE KATHOLIEKE GELOOFSGENOO- TEN NIET MINDER GEESTDRIFT ZAL HEERSCHEN VOOR DE KERSTENING VAN ONZE WEER HEIDEN GEWOR DEN LANDGENOOTEN. AUGUSTINUS JOSEPHUS, BISSCHOP VAN HAARLEM. Haarlem, St. Nicolaas 1923. V «Vrije lijsten." Gisteren heeft de R. K. Kamér-Ceïstrale Leiden het voorstel van het Bondsbestour in zake het kiesreglement aangenomen zon der veel debat en zonder hoofdelijke stem- Wij kunnen dat resultaat 'tob op zekere hoogte toejuichen; maar.... toch niet zon der eenige reserve! Wij kunnen het tot op zekere hoogte toe juichen. Wij hebben one toch in one blad ver klaard voor bedoeld voorstel, althans in groote trekken Met de wijze waarop het pototaek advies zal worden nitgebraobt (punt 2) gaan wij volkomen aocoordL Met het tijdstip waarop (punt 1) kunnen wij one ditè-rom vereenigen, dat er geen voorioopig© candidaatatellingen aan ztrilem voorafgaan; wij ooideelen het ech ter wel wat ta ingrijpend, afe iwprdfc ver boden, da-t voor het politiek advies, „teraatko der candidoatstelling eenigerlei maatrege len worden getroffen of actie gevoerd." Tegenover wat gebeuren zal na het uitbrengen van het politiek advies (punt 3) staan ook wij zeker niet geheel en al afwijzend; maar wel met na me wat het vrije lijs ten-systeem betreft cenigszins sceptisch. Wij zijn ml. niet zonder vrees, dat bedoeld systeem niet die bevre diging zal brengen, welke men ervan, schijnt te verwachten. Dus, zooals gezegd, wij kunnen ons met het Bondevoorstel, in groote lijnen be schouwd, vereenigen, en juichen daarom in- zooverre het ter Centrale Leiden aangeno men besluit toe. Maar die toejuiching is niet zonder eenige reserve. Waarom niet? Omdat wij een sterken indruk hebben, dat de kiezers, ook de voormannen, in de politie ke beweging, zich te weinig nog in de prac- tijk van het voorgestelde kiesreglement heb ben ingedaobt, wat tengevolge 'heeft, dat zij er niet volkomen uit overtuiging mee mede- gaan en eerst wellicht, als zij onmiddel lijk voor de practijk staan, zullen inzien, wat de strekking is van 'het nieuwe kiesre glement. Zoo meenen wij, dat er geen voldoende klaarheid is omtrent het voorgestelde stel- scl der „vrije lijsten". Wij kregen op de vergadering den indruk dat men de „vrije lijsten" opvatte als een goedkeuren van zoo iets als bij de laatste Kamerverkiezing heeft plaats gehad met do candidatuur-Arts in Tilburg. En dat wordt in geenen deele bedoeld. Bij de officieel© verkiezing zal er zijn en blijven éóri Roomsche lijst. Maar, gelijk nu bij de candid aatstelling in de eigen Katholieke partij behalve de geadviseerde candidaten ook konden gekozen worden andere per sonen, staande op dezelfde lijst zoo zal men in den vervolge, wanneer men het niet met het advies cons is, dan alleen an dere candidaten kunnen Mezen, als er voor deze eene „v r ij e 1 ij s t" is ingediend. Zulk een vrije lijst behoeft zich dan echter niet te beperken tot écn -kieskring; dat kan 3Joot kans voor een niet-geadviseerden, natio- n a a I-bekenden cundidaat grooter maar, als voor iemand, die sleéhts in 1 of 2 Mes kringen bekend en zelfs héél goed bekend is, een vrije lijst zal worden ingediend, schatten wij diens kansen nog op geen 5 pCt. Wij constateeren slechts en vragen: Ziet men dat ook in, opdat men er niet later door verrast worde? Een der afgevaardigden bracht gisteren nog eon andere kwestie rondom de „vrije lijsten" ter sprake". Vrije lijsten zullen, indien rij bij de stem mingen onder de georganiseerde kiezers succes hebben, de harmonie van de voor dracht verstoren. Iu dezen zin, dat de ge kozenen van de vrije lijsten candidaten van de officieele voordracht zouden wegdringen En natuurlijk wegdringen in een bepaalden Meskring. Waar nu de bedoeling ie, dat de candi daten op de vrije lijsten in meer kringen kunnen worden gesteld, en zoo, misschien over het heele land te zamen den „Mes- deeier" halen, tengevolge waarvan hun een „verMesbare" plaats toekomt dringt zich de vraag op: Waar zuilen zij nu worden gesteld en dus "een candidaat van de offi cieele voordracht verdringen? In den Meskring, waar zij het grootste aantal van him stemmen behaalden, zoo wordt gezegd. Maar nu loopt het aantal katholieke kie zers in de verschillende kieskringen aan merkelijk uiteen, en zoo kan het gebeu ren, dat den heer A een plaats op de offi cieele candidatenlijst. wordt aangewezen in een kring, waar hij absoluut de meeste stemmen kreeg, inaar relatief 'betrekkelijk weinig, terwijl hij in een anderen kring absoluut een lager cijfer haalde, maar relatief veel meer aanhangers vond. Er schuilt ook iets tegenstrijdgs in, dat een candidaat van een vrije lijst het heele land tot terrein krijgt, de officieele candi daat echter aan den aangewezen kring of combinatie van kringen is gebonden. In deze constellatie kan het geval rich voordoen, dat een candidaat om het zoo eens te zeggen hemel en aaide beweegt om niet op de officieele voordracht te worden gebracht, ten einde straks van heb voor deel der vrije lijst met haar zooveel groo ter terrein te kunnen profiteered Men zal deze kwestie goed onder bet oog hebben te zien, en het zou misschien een bijkomende reden kunnen zijn om het bestaande systeem van één lijst in iederen kieskring afzonderlijk te behouden. Den afgevaardigden ter Raadsvergade ring mogen deze en dergelijke andere kwesties ter ernstige bestudeering acheq^riainige ontleding, aanbqvalenaqjnl BUITENLAND Ce crisis in Duitschland. De bezuinigingsmaatregelen. Hevig verzet der ambtenaren. De doorvoering van bezuinigingen ten koste van de ambtenaarswereld stuit op hevig verzet van de zijde der betrokken organisaties. Het gaat hier in hoofdzaak om 3 ver schillende kwesties. De regeering wil eer stens dat de beambten 54 uur in plaats van 48 uur per week zullen werken. Dit voorstel hebben do organisaties zon der pardon verworpen. Zij willen den achturen-werkdag in principe gehandhaafd zien, maar verklaren zich daarentegen bereid, telkens wanneer dat noodzakelijk mocht blijken, eenig overwerk te verrich ten. HET VOORNAAMSTE NIEUWS. BUITENLAND De bezuinigingsmaatregelen der Duit- sche regecring ontmoeten hevig verzet van de zijde der ambtenaren. Amerika toont weer iets meer interesse in den stand van zaken in Europa. Het Kabinet-Baldwin heeft besloten voorioopig aan te blijven. In Portugal is een revolutie uitgebroken, die na eenige uren weer onderdrukt is. BINNENLAND. De Kabinetscrisis. Mededeelingen over het verloop der gevoerde onderhandelingen Vergadering van de R.-K. Kamer-Cen trale Leiden. Het Bondsvoorstel inzake Kiesreglement aangenomen. Toen zij bij de onderhandelingen Maan dag in hot ministerie van binnenlands che zaken op dit punt hun zin niet konden doorzetten, rijn zij, naar de „Vossische" mededeelt, boos uit de vergaderkamer weg geloopen onder de bedreiging, dat zij de regeeringsplanncn met tegenmaatregelen tegemoet zouden treden. De Beiersche regeering tracht de kwes tie op haar eigen manier op te lossen. Zij vordert 4-8 uur werk per week als mini mum prestatie, maar zij verwerpt de 54 uren als regel. Echter moeten de beambten wanneer de dierst zulks vordert, langer werken, zonder daarvoor extra-vergoeding in rekening te kunnen brengen. Over de kwestie van de salarieering zal de controlecommissie van 15 heden verga deren. Zooals reeds gezegd, schijnt do sala- ieering niet aan de minimumeischen te oldoen. De Beiersche regeering zou er zich dan ook al tegen verzet hebben, om dat zij niet aan proletariseering van het beambtencorps mee wil werken. De rijksminister van financiën is ech ter vast besloten, met allo kracht zich tegen een overschrijding van do uitgetrokken posten te verzetten, daar zulks onafzien- zich zou slepen err Jtdo /rijksfinanciën na del er zelfs door in gevaar zou komen. Het derde punt, dat de ambtenaarswe reld in beweging houdt, is de opruiming van 25 harer leden. Dit punt is gisteren door de commissie van 15 onderzocht, zonder dat zij tot een beslissing kwam. De doorvoering er van zal in elk geval op groote moeilijkheden stuiten, vooral technische moeilijkheden, voorzoover het den dienst der spoorwegen betreft. De wrijving tusschen democraten en soc. in Saksen. De leiders der Saksische democraten hebben in de onderhandelingen met de sociaal-democraten het aftreden van den socialistischen minister van binnenland sche zaken Lipmann geëischt. Voorioopig verzetten de sociaal-democraten rich nog tegen dezen eisch. Amerika en Duitschland. Een koerswijziging der Ver. Staten. Op het Witte Huis werd verklaard, dat do regeering do deelneming van Amcri- kaanscha deskundigen aan het onderzoek van 'het comité uit de herstel-commissie met oen gunstig oog zou beschouwen. Er wordt op gewezen, dat, terwijl de regeering zelf niet in staat is. officieel aan do besprekingen deel te nemen, of oen of- ficieelen vertegenwoordiger in het comité te benoemen, de deelneming van Ameri kaansche economische experts in hun par ticuliere hoedanigheid zal worden goedge keurd. Het feit, dat de uitnoodigng aan Ame rika om als lid toe te treden door alle ge- allieerdo regeeringen zoowel als Duitsch land gesteund wordt, wordt als een belang rijk iets beschouwd daar de unanimiteit der Europeesche.n mogendheden steeds als hoofdvoorwaarde genoemd is voor v"4 verkrijgen van effectieve hulp voor Europa. De 'belangstelling van America in net onderzoek wordt op de eerste plaats toe geschreven aan het feit, dat de Amerikaan sche regeering een van Duitschlands voor naamste crediteuren is. De leening van 70 millioen dollar. Na 'de publicatie van het particulier schrijven van Hoover ten gunste van een leening van 70 millioen dollar, bestemd voor den aankoop van levensmiddelen voor Duitschland, wordt vernomen, dat de Amerikaansche regeering hoopt, dat de onderhandelingen voor de leening zullen slagen. President Goolidge gelooft echter, dat het werk van de particuliere relief-orga- nisatie ten behoeve van bet Duitsche volk moet worden voortgezet. Men is overeengekomen, dat ongeveer de. helft der cnhrengst van de voorgestelde leening zal worden uitgegeven voor levens 1 nriddelenaankoop in de Vereenigde Stalen R.-K. Huisvestings-Coüiité. LEIDEN EN OMSTREKEN. Duitsche Priesters: Vorige opgave f 45 G. v. G., Roelof arendsveen N. N., Zoeterwoude N. N., Totaal Duitsche Kloosters: Vorige opgave G. v. GRoelofarendsveeen N. N., Zoeterwoude N. N., Totaal Kath. Rijnland: Vorige opgave G. v. GRoelofarendsveeen Collecte Oud-Ado (na andere giften) Goll. R.-K. Kerk "Wassenaar R.-K. Volksb. afd. Bodegraven N. N., Zoeterwoude N. N., Leiden Totaal In totaal ontvangen 190 00 400.00 f 4860.75 f 5618.50 UIT HET BEBETTE GEBIED. De arbeidstijd in het Ruhrgebied. Overeenstemming met do m ij n w er k ors bereikt. In de staatsmijnen en iu ^verschillende particuliere mijnen is do arbeid definitief hervat, nadat de arbeiders met bijna al- jemeeno stemmen een arbeidstijd van 8 uur onder den grond hebben aanvaarJ. Met de arbeiders in de metaalin rie kon nog geen overeenstemming worden bo reikt. Do vrije vakvereen gingen hebben echter reeds besloten, dat haar leden met de werkgevers in onderhandeling moes'en treden over een verlenging van den ar beidstijd. Verordening van Degc tie in zake het waardevast noodgeld. In zake de kwestie van een waardevast noodgeld voor het Rijnland, heeft gene raal Degoutte een verordening uitgevaar digd, volgens welke de uitgifte van waar devast noodgeld alleen geschieden mag door de Landesbank voor do Rijnprovin cie in Dusseldorp. Hierdoor wordt voorkomen, dat gemeen* te-besturen en particuliere ondernemingen eigenmachtig noodgeld gaan uitgeven, waardoor de geheele opzet in de war dreigt te worden gestuurd Een overeenstemming tusschen Engeland en Frankrijk. Volgens berichten te Berlijn ontvangen uit kringen, die in betrekking staan met bet Amerikaansche gezant schap te Lon den, wordt verzekerd, dat tusschen Enge land en Frankrijk kort voor de verkie zingen overeenstemming is bereikt, om trent het Rijnland en het Ruhrgebied. De ze overeenstemming is uitgewerkt, in een. tiental artikelen, die het volgende bevat ten: lo. de bezetting moet een eenvoudig stelsel van financieel© en economische controle worden, met deelneming van En- geland; 2e. deze controle, die met goed keuring der Duitsche re.reering uitgevoerd: zal worden als een geschikt middel om het' herstel der Duitsche financiën en van hot Duitsche geldwezen tot stand to brengen, zal geleidelijk ook tot andere gebieden van. Duitschland worden uitgebreid- 3o. k rant rijk ziet af van allen steun aan do Rijn-j sche separatisten doch zal met Belgie en. Engeland medewerken aan het tot s.and komen van oen autonoom Rijnland bin nen het kader van het rijk; 4e. de be*{ staande militaire bezetting van het Rij land blijft gehandhaafd. FranMnjk zal daaxtoe onder veranlwooruGojkheid aan den Volkenbond hot voor reams te contin gent leveren. 5e. De geallieerden zullen allo aanvalspogingen tCT.-tond gerae schappelijk bestrijden. 0. doe», formeel toezegging dat het afziet v.- bedoelingen om het Rijnland ar.nexec

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1923 | | pagina 1