fe Jaargang.
DINSDAG 13 NOVEMBER 1323
No. 4306'
if
Slj-c
jeABGNNEMENTSPRIJSbedraegt bij vooruitbetaling
Foor Leiden 19 cent per week I 2.50 per kwartaal.
onzo Agenten 20 cent per week O 2.60 per kwartaal.
Franco per post 1 2.95 per kwartaal.
Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 ct. per kwartaal, bij voor-
litbetaling. Afzonderlijke nummers 5 ct., met Geïllustreerd
ondagsblad 9 ct.
jt nummer bestaai uit twea
|len«
Dit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen 1.
Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN
TEL. INT. 935 GIRONUMMER 103003 POSTBUS No. II.
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
G 9 wo no adverteniiÖEi 30 csni per regels
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt het
u dubbele van het tarief berekend.
Kleino adtferSentiën, van ten hoogste 30 woorden, waarin
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en ver
huur, "koop en verkoop f O.50.
R.K. Huisvesting-Comité.
LEIDEN EN OMSTREKEN.
Voor Duitsche Priesters:
tige opgave f 56.—
G. Voor een goede uitkomst f 5.—*
Voor Duitsche Kloosters:
rige opgave f 23.50
Voor Kath. Rijnland:
r'go opgave f 160.50
dankbaarheid aan het God
delijk Hart, tot lafenis der ge-
Iwvigo zielen f 2.50
N. Sassenheim f 2.—
Wie volgt?
>r moét wel blijken, dat ons d9 liefde
ïgt!
ellende in Duitschland is onbeschrij-
jk; veler leed is haast bovenmensche-
zwaar
Eu waarom heeft God óns land ge
ard, ons gespaard? Men vrage
h af, waarom lijd i k geen honger, heb
geen gebrek?
Waarom?
Waarom? Om onze verdiensten?
Waarom? Ieder trachte voor zichzelf
irop een antwoord te geven een ant-
ord, da. icin zeker bréngen moet tot
ikbaarhciJ, daadwerkelijk uit-
ïd in gaven, in offers voor die diep-
Uagenswaardigen, die noodlijdenden
r, ook voor de noodlijdenden in
land. Buren maken zeker véél
rder aanspraak op hulp, dan zij die
wonen.
Kaar de plicht, om de eigen landgenoo-
te helpen, sluit niet uit, dat wij ook
leteu helpen onze mede-menschen in een
id, dat is verarmd en uitgeput, waar
!'i elkaar niet meer helpen
N i n.
ij fandaag plaatsen wij daarom den op-
van het R.-K. Huisvestingscomité
ilea en omstreken op deze plaats.
Jf Ilea zende zijn gift nog heden aan een
'volgende adressen:
h Hoeren Ivap. Th. Blom, Oude Vest
G. v. d. Heyden, Haarlemmerstr.
dames Mej. V. Hollants, Visch-
rkt 2, Mevr. Wilmer, Breestraat 32a en
A. v. d. Horst, Oude Singel 230.
hoeren en dames zijn gaarne be-
giflen in geld te ontvangen. (Giften
natura gelieve men te bezorgen bij den
sv. d. Heydn).
politieke chaos in Duitschland.
De Beiersche bier-putsch.
iHopelooze verwarring,
ïa de November-dagën van 1918 en de
ren volgende op do Kapp-Putsch van
art 1920 heeft het heel wat moeite ge
il tö geraken uit de politieke verwar-
welke deze gebeurtenissen na zich
tpten. Deze verwarring haalt echter
bij den chaos, waarin thans na de.
solutie" te Munchen de- Duitsche poli-
verkeert. Noch van den toestand in
fren noch van de verhouding van
iren tot het Rijk noch van de ontwik-
bg van de crisis in de Rijksregeering
i men zich een duidelijk beeld vormen
blijft een ondoordringbare nevel han-
i rondom den persoon van Von Kahr.
nr blijkt uit berichten uit Munchen is
bar een sterke strooming, die de onder-
Nkking van Hitler't putsch beschouwt
verraad van Von Kahr aan de zaak
I het nationalisme. En ook van andere
-- k wordt Von Kahr ©en zelfde verwijt
ban.
et blijft rumoerig.
K Ha opwinding in Beieren houdt aan. De
Atsradicalen hebben te Munchen en
arenberg groote opgewonden betoogin-
i gehouden.
Ia Munchen vinden nog steeds kleine
fcoploopen en onlusten plaats. De
ipolitie moet van tijd tot tijd in de
'n der stad patrouilleeren, om groe-
iongelieden te verspreiden. Nog steeds
jen arrestaties gedaan. In de buiten-
jetadswijken. loopen echter ook nog
aanhangers van Ei"~r rond, wel in
[°rm, dóch ongewapen.
aantal slachtoffers van den Putsch
[56118 dood en gestegen, terwijl er nog
zullen komen, daar do toestand van
J* P aaülal der in het raadhuis verwonden
HKr ernstig is. De landspolitie heeft een
'al dooden te betreuren.
Hitier gearresteerd,
öndagavond is Hitler in Uffing aan
^Staffelseo gearresteerd. Het was den
Rijken autoriteiten ter oore geko-
hij zich ergens in een woning
ophield. Toen de beambten van de
rpolitie hein mededeelden, dat hij zou
l gearresteerd, gaf hij zich zonder
s over, Na zijn arrestatie werd hij
If"
onmiddellijk naar Landsberg aan den
Lech overgebracht.
Ehrhardt leider der nationalisten.
Een gevaarlijker leider
dan Hitier.
Gister is plotseling kapitein Ehrhardt
te Munchen opgetreden als leider van do
nationalistische beweging en ongetwijfeld
is hij een heel wat gevaarlijker leider dan
Hitler en Ludendorff waren.
Hij is voor den dag gekomen in een ver
gadering van studenten, waar hij mede
deelde, dat hij op algemeen verlangen de
leiding van de Völkischo beweging op zich
had genomen en dat hij van al zijn aan
hangers opbèperkte plichtsbetrachting
eischte. Allo strijdorganisaties moeten
hunne leiders tot hem zenden, om zijn in
structies to ontvangen.
Ehrhardt verklaarde, dat achter hem
staan, niet alleen zijn beruchten eigen or
ganisatie „G", doch ook de door Von
Kahr ontbonden vereeniging „Oberland",
benevens machtige aanhangers in Honga
rije.
Hij zou den strijd tegen Berlijn opne
men, waar die op 9 Novmber moest wor
den afgebroken en hij zou dien strijd ten
einde voeren.
Voor Beieren is op het öögenbiik de
meest gewichtige vraag hoe Ehrhardt te
genover von Kahr staat. -
Ehrhardt zelf verklaarde, dat hij het
met von Kahr eens is dat hij met Hitler
reeds lang voor do putsch had gebroken.
Von Kalir en de aanhangers van Hitier.
Een manifest.
Von Kahr heeft een oproeping gericht
tot de aanhangers van Hitier, waarin hij
uiting geeft aan de overtuiging, dat het
nat.-soc. streven zuiver en grootsch is.
Maar niet alleen om deze verklaring is
dit manifest belangwekkend.Von Kahr ver
blaart daarin verder, dat hij zich tot taak
heeft gesteld Beieren te maken
tot de kern van een nie uw
D u i t s c h staatslichaam.
„Jaren lang", zegt hij, „heb ik de mo
gelijkheid en de gevaren van dezen weg
onderzocht. Ik mag mij daarbij nj^t laten
storen door pogingen, die naar mijn vasté
overtuigng ten ondergang leiden moeten,
daar zij op hersenschimmen berusten en
waarbij men de vruchten wil,plukken voor
zij rijp zijn, ook al is het vaderlandsche
streven zuiver en grootsch. Ik moet mijn
doel in het oog houden, ook «,1 voert mijn
pad door ernstige beproevingen, zooals ik
de laatste dagen heb ondervonden. Eere
den dooden, maar Duitschland boven
alles 1"
De oppositie tegen
Von Kahr.
De oppositie tegen Von Kahr schijnt
zeer toe te 'nemen. Zijn verklaring van
Zondag evenals zijn maatregelen tegen
do linksche partijen, vooral de opheffing
van de communistische partij en het ver
bod van do sociaal-democratische pers
hebben blijkbaar ten doel de positie van
Von Kahr bij de nationalistische groepen,
die hem, zooals men weet, verraad tegen
over Hiiler en Ludendorff verwijten, te
versterken. Dat dit noodig is blijkt wel
daaruit, -dat gisteren oen demonstratie
van 2000 studenten plaats had, .waarbij
Von Kahr met den dood werd bedreigd.
Von Kahr's Invloed in de Beiersche
Volkspartij begint sterk te tanen.
Dag en nacht bewegen zich groote men-
schenmassa's door de straten en gaan zich
te buiten in grove scheldpartijen op von
Kahr en de rijks weer. De. proclamaties
van von Kahr zijn overal afgescheurd of
bedekt met de aansporing: „Hangt von
Kahr op 1" Op do hooken der straten hit
sen Völkische agitatoren op tot gewapen-
den tegènstand en beweren, in strijd met
de waarheid, dat hij de studenten-de
monstratie Zaterdag op den „Odeonplatz"
vier studenten doodgeschoten en een groot
aantal zwaargewond zijn.
Er worden strooibiljetten uitgedeeld,
waarin de „Vrije Duitsche man Hitier" cn
„schurk en verrader v. Kahr" tegenover
elkaar worden gesteld en het ontbieden
van troepen van buiten in verband wordt
gebracht met de onbetrouwbaarheid van
het garnizoen te Munclien.De nationaal-
socialistische liederen tegen Ebert en de re
publiek worden met ©enige verandering
op von Kahr toepasselijk gemaakt ©n uit
geschreeuwd. In het gebouw van de
„Munch. N. Nachr." werden als protest
'tegen het verdedigen van von Kahr alle
groote vensterruiten ingeslagen. De rijks-
weer heeft het tegenover de menigte zwaar
to verantwooren. „Odeonplatz" en „Marien
platz" zijn door prikkeldraad afgezet. De
aangrenzende stralen moeten telkens weer
schoo^pveegd. Waar men ,pp'tegenstand
sluit worilt met gummiknuppels er op los
geslagen. Do soldaten hebben bevel, slechts
in den uitersten nood van de schietwa
pens gebruik te maken. Ook cavalerie is in
actie.
Bij het invallen van de duisternis kre-
gen de doYnons'.ranten versterkingen uit
het gepeupel. Op het verkeersverbod iia
acht uur wordt geen acht geslagen. Toch
is de rijksweer den toestand nog moester,
en wanneer zij niet door do systematische
procovaties de macht over zichzelf ver
liest, dan is een ernstige opstand van de
fanatieke menigte niet te vreezen.
Schouwburgen cn amusementslokalen
bhj ven in verband met het verkeersver
bod nog gesloten. In do volksscholen zal
het onderwijs worden hervat. De gym
nasia hebben het onderwijs niet gestaakt,,
om deelneming der scholieren aan de de
monstraties te verhinderen.
De communisten uit het Thüringsehe
kabinet.
Aftreden van twee ministers.
Gisternacht besloten do communistische
leden der regeering van Thürihgen, mi
nister-president Tenner, minister van
Justitie, dr. Korsch en staatsraad dr.
Neubauer, uit do Thüringsehe xegeering
,te treden.
Zij motiveerden hun uittreden in een
bekendmaking aan de regeering, den
landdag en aan de arbeidersbevolking van
Thüringen.
DE ECONOMISCHE CRISIS.
Nieuwe prijsstijgingen te Berlijn.
De economische toestand te Berlijn is
zeer verscherpt. De levensmiddelen zijn
sedert Zaterdag j.l. geweldig in prijs ge
stegen. In vele markthallen was gisteren
zoo goed als niets te krijgen. Vooral zijn
vleesch- en vetwaren zeer schaarsch. De
vleeschprijzen bedragen het viervoudige -
van de vredesprijzen en slaan daarmede
ver boven de wereldmarktprijzen. De oor
zaak daarvan is, dat sedert verscheidene
dagen de dollarstancl aan de Berlijnsche
beurs kunstmatig laag gehouden wordt en
met 630 milliard mark" per dollar niet op
gewassen is tegen de prijzen, die in het
bezette gebied voor deviezen betaald wor
den, waar do dollar reeds ver in het bil-
lioen loopt. Het gevolg is, dat de industrie
en de groothandel tegen de officieele om-
rekeningsprijzén van den dollar in papier
mark, niets kunnen verkoopen ©n de klein
handel geen goederen krijgt Het gevaar
bestaat dat. wanneer de thans nog aan
wezige goederen uitverkocht zijn, geen
nieuwe voorraden kannen worden inge
slagen. Men verwacht dan ook morgen
een sterke verhooging van de deviezen-
koersen aan de beurs.
Bovendien heeft de regeering door een
verordening van den opperbevelhebber Von
Seeckt maatregelen Ier verbetering van de
levensmiddelenvoorzicning genomen. De
regeeringen van do landen en de provin
cies en steden worden daarbij n.l. gemach
tigd waardevast noodgeld uit te geven voor
de verschaffing van levensmiddelen.
De drukkersstaking.
De toestand in de drukkersstaking is
nog' onveranderd.
Van de 10.000 geëmployeerden bij de
-rijksbank werken slechts duizend man.
Relletjes te Königsbcrg.
Vrijdag en Zaterdag hebben te Königs-
berg weer ernstige levensmiddelenonlus
ten plaats gevonden. In verschillende dee-
len der stad werden winkels geplunderd,
hetgeen den winkeliers bij elkaar een scha
de van honderden billioenen marken be
rokkende.
In den namiddag van Zondag begaven
zich groote troepen werkloozen naar het
vakvereenigingsgebouw. Ook een rijksweer
afdeeling verscheen weldra ter plaatse.
Toch wist de bende eenige winkels in de
omgeving van het vakvereenigingsgebouw
te plunderen. De gewapende macht ver
strooide eindelijk de menigte; vele arres
taties hadden plaats.
Ook werd een groot aantal winkels in
andere plaatsen geplunderd. Bijna overal
worden de winkels gesloten gehouden.
UIT HET ROERGEBIED.
De hervatting van den arbeid.
Overeenkomst met de kleur-
stiof fabrikanten^
De onderhandelingen tusschen vertegen
woordigers der kleurst off enf abrikanten
in het Rijnland met Fransche, Belgische
©n Italiaansche deskundigen, in. tegen
woordigheid van een gedelegeerde van
Groot-Britannië, zijn beëindigd. Er is een
overeenkomst tot stand gekorven. De in-
dustrieelen verplichtten zich de geregelde
prestatie" van de leveringen in natura op
rekening van het herstel te hervatten, over
eenkomstig de verordening van de. Hooge
Intergeallieerde Rijnlandcommissie. Voorts
aanvaardden zij de douane-controle bij 't
vertrek der zendingen uit de fabriek.
Ac c o o r d met Stinnes en Thyssen
De besprekingen met den bond van
mijneigenaren, vertegenwoordigd door
Stinnes en Tbyssen, enz., zijn beëindigd.
Er is een accoord gesloten. Eenige punten
moeten nog worden onderzocht.
DE RIJNLAND-REPUBLIEK.
De separatisten in de Palts.
Aanval op Spiers.
De separatisten) hebben, Zondag eten
verwachten aanval op Spiers ondernomen.
De Schupo heeft het regeeringsgebouw te
gen hen weten te behouden; in dien strijd
zijn 3 separatisten gedood. Het stadhuis
en het postkantoor zijn in handen der se
paratisten. Om beide gebouwen staan
Fransche posten.
Gemengde patrouilles van separatisten
en Franschen trekken door de straten en
dwingen de voorbijgangers naar huis te
gaan.
Do voorloopigo separatistische regeering
heeft haar eerste bijeenkomst te Spiers
gehouden.
De Duitsche Schupo te Spiers, die zich
in het regeeringsgebouw had verschanst,
heeft het separatistisch ultimatum aange
nomen en haar wapens aan de bezettings
overheid uitgeleverd.
In een gevecht bij Spiers' zijn acht se
paratisten gedood.
Hongarije.
De nationalistische samenzwering.
In verband met do samenzwering van
UlainHitier heeft de politie te Boedapest
ook nog den Beierschen handelsbediende
Friedrich Dohmel gearresteerd, die daar
in een ijzerzaak werkzaam was en tevens
als diplomatiek agent van Hitier optrad.
Ook werden verschillende loden van den
„bond van ontwakende Hongaren" gevan
gengenomen, omdat zij deel hebben geno
me aan de voorbereiding der samenzwe-
ring.
In zijn verhoor verklaarde Ulain, dat er
van een verdrijving-met-geweld der Hon-
gaarsche regeering nooit sprake is ge
weest. Alleen wenschte men een bondge
nootschap met Beieren, Bobula, die tege
lijk met Ulain in hechtenis was genomen,
weigort op de hem gestelde vragen te ant
woorden, zich beroepend op het feit, dat
hij Amerikaansch burger is.
Argentinië.
De post van aartsbisschop te Buenos-Ayres
Moeilijkheden met het Vaticaan
Mgr. de Andrea heeft zijn candidaat-
stolling voor. het aartsbisschoppelijk ambt
to Buenos-Ayres ingetrokken, daar bij het
Vaticaan invloed was uitgeoefend tegen
zijn benoeming.
De president der Argentijnsche repu
bliek heeft echter besloten deze intrekking
niet te aanvaarden.
Volgens een mededeeling van de „Pren-
sa" zou de regeering verklaard hebben,
dat de nuntius niet meer „persona grata"
is. Het gerucht doet de rondo, dat de ge
zant van Argentinië bij den H. Stoel zijn
post zou verlaten.
HET VOORNAAMSTE NIEUWS.
BUITENLAND.
Het blijft rumcerig in Beieren. Ehr
hardt heeft zich opgeworpen als leider der
nationalisten. De invloed van von Kahr
vermindert.
Twee communistische ministers van
Thüringen afgetreden.
In het Ruhrgebied zijn eenige overeen
komsten met de bezsitingsautoriteiien tot
stand gekomen.
BINNENLAND.
De buitenlandsche pers over hel vertrek
van den Duitschen ex-Kroonprins.
LEIDEN.
Twee anti-Katholieke verhalen in het
Soc. Democratisch dagblad „Het Volk".
mmEELm®
De Kabinetscrisis.
Geruchten.
De „N. R. Ct." meldt, dat mr. Kooien
waarschijnlijk wel een poging zal doen
om een kabinet te formeeren, maar daarin
vrij zeker geen zitting zal nemen, om de
eerder genoemde (persoonlijke) redenen.
De anti-revolutionairen zouden zich be
reid hebben verklaard een rechtsch mi
nisterie te steunen, op voorwaarde, dat de
bezuinigingsplannen van minister Golijn
onverkort (dus met intrekking van art.
40 van het Bezoldigingsbesluit voor rijks
ambtenaren) worden overgenomen.
Wij hebben reden om het bovenstaande
op te nemen met de reserve, die wij gis
teren ook plaatsten bij een bericht van het
„Hbld.", n.l. „onder allo voorbehoud", of
m. a. w., „gelooft er niet te veel van."
DE EX-KROONPRINS NAAR
DUITSCHLAND TERUG.
Onze Minister van
Buitenlandsche Zaken.
Jhr, dr. Loudon, onze gezant te Parijs,
heeft in een interview verklaard, dat geen
enkele Nederlandsche wet het vertrek van
den kroonprins had kunnen verhinderen.
Het karakter van onzen Minister van
Buitenlandsche Zaken, zoo voegde hij er
aan toe, is van dien aard da-t men niet
mag zeggen dat hij van het vertrek op de
hoogte was toen hij de Geallieerde gezan
ten ontving.
Dé „Tel." heeft op het Dep. van Buiten
landsche Zaken vernomen, dat toen Minis
ter van Kamebeek 10 Nov. de gezanten ont
ving, hij in den loop van den ochtend ver
nomen had, dat de ex-kroonprins van plan
was dien dag te vertrekken, doch niet wist,
dat do kroonprins al onderweg was het land'
te verlaten.
Het feit, dat de ex-kroonprins Wieringen
had. verlaten, kwam eerst ter kennis van
den minister, toen de gezanten zijn Kabi
net reeds hadden verlaten.
De gezantenraad.
De redacteur van de „Msb." te Parijs
meldt ons d.d. 12 November: De gezanten-
raad heeft heden langdurig vergaderd, om
do verschillende Duitsche nota's te bespre
ken. nl. die betreffende den terugkeer van
den kroonprins en betreffende de geallieer
de militaire controle-commissie. Bovendien
en de rapporten ingekomen van de ge
zanten in Den Haag betreffende de démar
che, die bij de Nederlandsche regeering ge
daan is. Na langdurige beraadslaging heeft
de gezantenraad. besloten, zijn bevindingen
mede te deelen aan de desbetreffende re
geeringen, het advies van deze in te winnen
en as. Woensdag opnieuw te vergaderen.
De Pers.
De Fransche Pers i3 in haar oordeel over
Nederland's houding niet onwelwillend.
De Engelsche pers oordeelt verschillen.:!,.
De „Daily Chron." vindt het feit, dat do
Nederlandsche regeering de Geallieerden
niet in tennis stelde van het voorgenomen
vertrek in strijd inet de afspraak, welke tot
nu toe tusschen Nederland en de Geallieer
den bestond, en waarbij Nederland zijn:
verantwoordelijkheid, erkende ter verhoe
ding dat Nederlandsch gebied als basis
voor do Hohenzollernaetie in Duitschland:
werd gebruikt. Volgens het blad. ia het
moeilijk de Nederlandsche regeering van
kwade trouw vrij te pleiten en acht het 'b
noodig, waarborgen te verkrijgen tegen
eenzelfde dubbelzinnig optreden in verband
met den ex-keizer.
De „Westm. Gazette" daarentegen verde
digt Nederland's houding en zegt: Neder
land was gedurende den oorlog onzijdig en
het werd gevraagd terug te komen op dié
onzijdigheid. Tweemaal is Nederdand ge
vraagd dit te doen, doch beide keeren heeft
heb dit. verzoek van de hand gewezen. Het
blad verwijt der eigen xegeering gebrek aan
onafhanklijkkeid door zich wat betreft de
nota aan Nederland bij andere Geallieerden
aan te sluiten. Bribtannië is in den loop der
tijden een toevluchtsoord geweest voor1,
onenig 'belangrijk vluchteling cn van dé,
Britsebe regeering kon worden verwacht,
dat zij correct zou handelen in zulk een
aangelegenheid, wat haar bondgenooten
daar ook van mochten denken.
De Belgische „Matjn" trekt als volgt vad
leer:'
„De kroonprins van Duitsobland becfb
Wieringen kunnen verlaten, Holland door
kunnen trekken, de Hollandsche grens leun
nen bereiken en die kunnen overschrijden,
zonder dat ergens een ambtenaar of Hol-
landsph soldaat klaar is gevonden om hem
den weg te versperren. Die feiten zijn zoo
onwaarschijnlijk, dat het woord „mede
plichtigheid" ons op de lippen brandt
De „Nation Beige", het blad der nationa
listen plaatst eenige hatelijkheden
onze regeering en ons land en zegt 0jla.
Door de vervloeking van de geheeits
reld achtervolgd, heeft hij (de kroonprins)
op Hollands oh grondgebied een gastvrijheid
igevonden, die geen beschaafd volk hem on
getwijfeld zou gegeven hebben.
,De Geallieerden betalen thans heel duur
hun zwakheid ten aanzien va! regee
ring, die zich de medeplichtige heeft ge
maakt van twee misdadigers, een regee
ring, die door een beetje energie van onzeö
kant genoodzaakt zou geworden zijn zich
te buigen."
In zijn toevluchtsoord was de kroon
prins thans verzekerd van vrij te kunneni
intrigeeren en handelen, hij had geen en
kele belemmering te vreezen van de zijdé
der Nederlandsche regeering en wachtte
kalm het ©ogenblik af om weer op het too-
neel te versohijnen.
„Sedert weken Teisden de koeriers de®
Duitsohe monarchisten heen en weer tus*
schon Berlijn en Wieringen om den erfge
naam der Hohenzollerns op de hoogte ta
houden van alles wat er voorbereid werdl
onder begunstiging van de militaire dicta
tuur van Stresemann.
„De samenzweerders werden des te be*
drijviger en stouter, dat zij van de mede
werking der Duitsche regeering zcuer
waren, die de monarchisten zich liet orga-
niseeren en hun actie uitbreiden tof
Beieren, Dit alles gebeurde trouwens in bed
openbaar; bet was voor niemand in Neaer*
land een geheim dat de kroonprins aan
stalten maakte om Wieringen. te veria teil
dat het hoofdkwartier der Duitsohe monar-
chistcn geworden was. j