»)4e Jaargang,1
DONDERDAG 6 SEPTEMBER 1923
4250
igABONNEMENTSPRIJSbedraagt bij vooruitbetaling
Voor Leiden 19 cent per week 1 2.50 per kwartaal.
Rij onze Agenten 20 cent per week 3 2.00 per kwartaal.
Franco per post 1 2.95 per kwartaal.
Pet Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 ct. per kwartaal, bij voor-
- Afzonderlijke nummers 5 ct., met Geïllustreerd
Dii b!ad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Fessidagen
Bureaux: F3APENBURG No. 10 - LEIDEN
TEL. INT. 935 GIRONUMMER 103003 POSTBUS No. II.
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone adverSonliën 30 cent per regeb
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt het
dubbelo van het tarief berekend.
Kleine advertentiën, van ten hoogste 30 woorden, waarin
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en ver
huur, koop en verkoop (0.50.
lit nummer bestaat uit tsree
Iaden-
Het socialistische Kamerlid. Kloere-
oper verstaat uitnemend de kunst om.
Ltwaardigd te worden!
n-jj is nu weer in heilige verontwaardi-
*2 tegen „Do Tijd" en tegen onze cou-
*De Tijd" had n.I. geciteerd, wat de
Ir K. in „Het Volk" heeft geschreven
ér vloekverbod en vloeken; en naar
iüeiding daarvan opgemerkt, dat K.
volk leert vloeken".
D heer Kleerekooper was toen veront-
ardigd „De Tijd" te lijf gegaan, omdat
r. valscli citeerde, n.I. niet alles
Briiara, wat hij over het vloeken had
schreven.
„De Tijd" antwoordde Zaterdag hierop,
t zij het citaat had ontleend aan „De
«ische Courant" van 4 Aug. j.l., maar,
na de aanvullende mededeeling van
en heer K., niet kan inzien, dat haar
[ïclusie onjuist is geweest.
Nu is de „oproerige krabbelaar" nog
»1 heviger verontwaardigd!
En hij schrijft:
Een andere Katholieke krant heeft
dus deze Godsheiliging bedreven.
Welke, laten wij in het midden. Wel
licht was ook do „Leidsche Courant"
weder bedrogen door een gelijkgezind
collega.
Ook wij laten in het midden, wie het
1st zóó geciteerd heeft. Wij zouden nog
een ander blad in het geding kunnen
len, maar doen het niet; eenvoudig niet,
ïdat wij het citaat, zooals het in onze
irant van 4 Augustus was opgenomen,
lkomen voor onze rekening nemen!
onvolledigheid van het citaat
,ngt hier volstrekt geen
Ischhoid; wat ook trouwens reeds
Ie Tijd" van j.l. Zaterdag zeer terecht
aerktc.
Sn, nogmaals overlezende het g e-
elo „Volk"-artikel van den heer K.
t vloekverbod en vloeken, aarzelen wij
)ii oogenblik, om do conclusie van ge-
imd blad te maken, tot de onze, n.I.,
K. zóó „liet volk leert vloeken"!
tn „Het Volk" van gisteren schrijft K.:
I En als ware dit niet genoeg, hoiidt
ij» hij (.nl. de hoofdred. van „De Tijd")
dan nog staande, dat wie vloeken
„leelijk en verkeerd" noemt, maar
tegen het gewelddadig arresteeren
Van 'n vloekend zeeman, als togen een
l| ellendige huichelarij, met kracht en
spot opkomt, inderdaad „het volk
leert vloeken".
If| Inderdaad, de heer K. heeft in zijn
ikel terloops vloeken, „leelijk en
keerd" genoemd zooals men het b.v.
lelijk en verkeerd" zou noemen, wan-
er memand in haast zonder voeten te
en een woning zou binnengaan.
Haar wat voor indruk maakt: zulk 'n
aring in den mond van iemand, die
[rijft:
Iedereen vloekt: de president der
Kamer, do Minister van Justitie, de
burgemeester en dei kantonrechter.
!k ock! (Wij drukken vet, Red, „L.
Crt,")
En verder:
Want deze verdoemde huichelarij,
de vroomheid verstikt, de oprecht-
lip heid smoort, eü. een premie stelt op
smeugerij en oogverdraaien, is in
het Holland-van-vandaag een vloek,
duizendmaal erger dan 'n fWssche,
vroolijke, argelooze(volgt een.
zware vloek, waarin de schrijver Gods
verdoemenisover zich roept! (Wij
drukken vet.)
o° maakt K. het volk wjis, dat ook
ni t jO .0 en Prot- Christelijko hoog-
aatsten in den lande vloeken; deelt
hoogedelgestrenge, vloekt,
LT» er* ^en grootsten vloek als
„vroolijk".
Jgt in K.'s felle verontwaardiging niet
„ichelarij? Leert liij niet zóó
i volk vloeken?
bezetting van het Roergebied
Nieuwe Fransche eischen.
plgens de communistische „Arbei-
zeHung", hebben do Franschen aan een
.aaichging van do uilgesloten mijnwer-
te Essen de volgende „voorwaarden
ugecteeld: de bedrijfsraden moeten
leXf, neei'leggen, tweederden van de
Ipt&n
moeten, gezind zijn onder de
oèf 10 Wei'ben, 40 pCt, van de productie
voor herstel aan do Rijnland-cóm-
j overgedragen worden.
Fining op dc Duiischc goudJesning
lbo verboden.
vlet hoerde Rijnland-commissie heeft
Mi** °P'do goud leen ing van het
«oden /1T1 het bezette gebiecl ver-
Ih'jk v.J,S .at z'i len doel heeft hot lijde-
1 to steunen. Eventueele belalin-
.gen voor inschrijving zullen in beslag ge
nomen wórden.
Nieuw protest.
Na'ar de „B. Z. am Mittag" ineente te
weten, zal de Duitscho regeering op
scherpe wijze protesteeren tegen de nieu-
wo maatregelen van de Rijnland-com
missie.
Italië.
EEN NIEUWE ZITTING VAN DEN
VOLKENBONDSRAAD.
Nog geen beslissing gevallen.
In de nieuwe zitting van den Volken-
bondsraad werden gisteren de Italiaan
sche en Grieksche gedelegeerden wederom
gehoord.
Salandra verklaarde dat de Italiaan-
sche regeering do incompetentie van den
Volkenhond staande houdt. Daarentegen
heeft geheel Europa de competentie van
den Gezantenraad erkend.
Do Italiaansche regeering 'verlangt ca
tegorisch, dat de Volkenbond geen gevolg
geeft aan het verzoek van Griekenland.
Do Grieksche vertegenwoordiger, Poli-
tis, ontkende uit naam van zijn land, dat
dit, door zich tot den Volkenhond te wen
den, getracht heeft aan zijn verantwoor
delijkheid te ontkomen. v'
Het sloeg geweldig in, toen Robert Ce
cil voorlezing van de artikelen 10, 12 en
15 van het pact van den Volkenbond deed
doen en daarop slechts opmerkte,, dat als
deze -artikelen' niet in beschouwing geno
men werden, de basis van golieel
Europa aan het wankelen
werd gobracht.
De Volkenbond zal in geen
geval w ij ken voor Italië's drei
gement van uittreding.
Hij zal do behandeling voortzetten en,
zij het na ingewonnen advies van den
Gezantenraad, uitspraak doen.
De Gezantenconf crcjntie
onderzoekt Griekenlands
antwoord.
Uit Parijs wordt gemeld:
De Gezantenconferentie onderzocht gis
terochtend het antwoord van Griekenland
op de nota betreffende den moord op de
Italiaansche militaire missie in de buurt
van Janina. Zij nam er in het bijzonder
acte van, dat Griekenland verklaart, om,
indien zijn verantwoordelijkheid wordt
bewezen, de betaling van alle schade
loosstellingen te aanvaarden, die de con
ferentie billijk zal achten.
De conferentie constateerde, dat het een
beginsel van internationaal recht is, dat
de staten verantwoordelijk zijn voor po
litieke misdaden en aanslagen, op hun'
gebied gepleegd.
Reuter verneemt, dat do Gezantencon-
ïerentie de Grieksche voorstellen tot rege
ling van hef Grieksch-Italiaansch ge
schil heeft aanvaard en thans vermoede
lijk zal overgaan tot het instellen van een
commissie van onderzoek naar den moord
op „Janina. Ofschoon deze stap dezen
kant van het geschil zou regelen, blijft
de kwestie van de bezetting van Korfoe
nog altijd bestaan en, naar verluidt, acht
de Gezantenconferentie zich te dezer zake
-niet competent.
Geruchten over militaire
interventie.
Er gaan te Londen op het oogenblik
geruchten, dat do Engelsche regeering
zich bereid zou verklaren, zoo noodig,
door een vloot-demonstratie bij Korfoe,
Italië te bewegen, zijn houding te matigen.
Waar_echter bij deze geruchten tevens
wordt medegedeeld, dat ook schepen van
andere mogendheden, waaronder Zweed-
scho en Nodorlandsche, deel zouden
nemen aan deze demonstratie en waar
van dezo geruchten ter bevoegder plaatse
geenerlei bevestiging iste verkrijgen,
moet de waarschijnlijkheid er van zeer
betwijfeld worden.
Een conflict rae't J o e'g o-S 1 a v i
De „Daily Express" verneemt uit Bel
grado: De Joego-Slavische gedelegeerde
bij de Alhaneesche grenscommissie, waar
toe do vermoorde generaal Tellini be
hoorde, heeft een dringend telegram aan
het hoofd der Fransche missie gezonden,
waarin deze verzocht wordt onmiddellijk
de palen te doen verwijderen, welke de
Noord-Westelijke grens aangeven.
Hij deelde de Franscho missie mede,
dat de bevolking niet voornemens is het
aan Albanië toegewezen gebied op te ge
ven en zegt, dat de Joego-Slavische re
geering zich buiten machte gevoelt het
leven van de leden der Fransche missie
to beschermen.
Do Griekse li-A 1 b a n e e s c h e
grens gesloten.
Uit Durazzo wordt aan de „Epoca" ge
meld: Ten gevolge van do gespannen be
trekkingen tusschen Italië en Griekenland,
heeft de Albaansche regeering de Grieksch
Albaneesclie grens gesloten.
Annexatie van Fiume?
Uit Belgrado wordt aan de ,Voss. Ztg."
gemeld: „Polilika", welk blad met hët
departement van buitenlandsche zaken iü
betrekking staat, publiceert do opzienba
rende mededeeling, dat Italië de annexa
tie van Fiume heeft voorgesteld.
Aangemoedigd door het succes tegen
over Griekenland heeft Italië den laat-
sten tijd ook tegenover Zuid-Slavië een
zoodanige houding aangenomeh, dat de
onderhandelingen te Rome moesten wor
den afgebroken. Italië had nieuwe voor
waarden gesteld, die voor Zuid-Slavië on
aannemelijk waren.
Rusland.
De Boerenopstand in Zuid-Rusland.
Volgens te Riga ontvangen berichten
uit Rusland hebben de door de sovjetre-
geering verordende graanrequisities een
groeten opstand tegen het bolsjewistisch
regime verwekt onder do boeren in de
districten ten Zuiden van Odessa en van
Kaukasië. Deze actie schijnt samen te
gaan met den opstand welke is uitgebro
ken in Turkestan, waar de vroegere Turk-
sche hoofdofficier Selim Pacha alle Rus
sische mohammedanen tracht te veree
nigen, om Boechara, Tsjiva en Turke
stan van de communistische overheer-
sching te bevrijden.
Turkije
Een anti-Kenialistische actie.
800 anti-Kemalisten onder leiding van
Shevkot Bey, hebben een aanval gedaan
op Aidin, ten zuiden van Smyrna.
Zij doodden er de militaire en civiele
autoriteiten.
Zo ontsloten voorts de gevangenis en
namen alle gelden in beslag.
De overval had plaats in naam van den
afgezetten Kalief, die niet viel onder de
door Kemal verleende amnestie.
BimaEMLimp
HET REGEEFUNGSJUBILEUM
VAN DE KONINGIN.
(Vervolg 2de Blad.)
Redo van de Koningin.
Na de toespraak van dr. C. J. K. van
Aalst-, bij de aanbieding van het Nationaal
Huldeblijk, sprak H. M. de Koningin in
antwoord daarop de volgende rede uit:
Diep ben ik getroffen door het mij aan
geboden voor mij persoonlijk bedoelde hul
deblijk van mijn volk en door de gevoelens
welke het daarmede tot uitdrukking heeft
willen brengen, die door U, Mijnheer de
Voorzitter op zoo gloedvolle wijze zijn
vertolkt.
Allen gevers betuig ik mijn hartgrondi-
gen dank voor dit in elk opzicht zoo tref
fend Vaderlandsch geschenk; ons eigen
heerlijk land door Nederlandsche oogen
gezien, door vaardige Nederlandsche han
den liefdevol uitgebeeld en daarom alleen
reeds mij driemaal welkom.
Ik acht het een. groot voorrecht, dat het
mij gegeven is geweest mijn krachten aan
het Vaderland te wijden en onder lief en
leed daarvoor te arbeiden. Mocht ik daar
mede iets bereikt hebben, dan i8 dat dank
zij den steun mij door geheel mijn volk zoo
overvloedig geschonken, dank zij het be
leid mijner opvolgende raadslieden, maar
bovenal dank zij God, waarop zoowel volk
als ik bouwen en die het "vertrouwen in
Hem gesteld nhnmer beschaamt. ziz
Zoo hebben wij, toen het uur der beproe
ving sloeg en tot eendracht maande schou
der aan schouder gestaan en het gevaar
onder do oogen gezien. Evenzoo zullen wij
ook duistere tijden van heden, die onze
welvaart bedreigen, klaren. Eensgezind
en onvervaard zullen wij aan de grond
slagen eener betere toekomst bouwen.
En nu, mijne lieeren, de talloos velen, die
zich de moeite getroost hebben van heinde
en ver op te komen en wier tegenwoordig
heid op dezen dag mij zeer ontroert, mogen
niet langer wachten.
Nogmaals dank ik TT oprecht voor dé
mij gezegde woorden en de heilwenschen
voor mij en mijn Huis uitgesproken en van
ganscher harte sluit ik mij aan bij Uw
bede, dat het mij weder gegeven moge
zijn mijn geliefd volk eendrachtig en ge
lukkig te zien in een bloeiend en welvarend
Vaderland.
Daarna vond de schitterenden, onver
getelijke huldehetooging van vereenigingen
uit allo provinciën op den Dam plaats.
Versiering van de Troonzaal.
De 'A a.1 m e e r s c h e Tuinbouwbond
heeft als geschenk aan H.M. de Koningin
de versiering van de Troonzaal ten Paleize
in groenen bloemen uitgevoerd. Bij de aan
komst ten Palei-ze heeft de Koningin dade
lijk de deputatie der tuinbouwers in ge
hoor ontvangen. Daarbij was aanwezig de
heer Castelijn, burgemeester van Aalsmeer
Vereeniging van hoogere of leidende
standen.
Maandag, 3 September had te Utrecht op
pitnoodiging en onder leiding van het Dag.
Bestuur der K. S. A. eene
plaats van bestuursleden van de Fed. van
E. K. V/erkgevers vereeniging, het Verbond
van Werkgeversvakvereenigingen, de Alg.
R. K. Officierenvereeniging en de E. K.
Kunstenaars vereeniging, over het vraag
stuk der organisatie van hoogere of leiden
de standen en vrije beroepen.
Do Alg. R. K. Ambtenaren vereeniging en
de R. K; Artsenvereenigig hadden bericht
gezonden, dat hare bestuursleden verhin
derd waren de bespreking bij te wonen.
Na eene uitvoerige en van groote homo
geniteit van opvatting bij de aanwezige af
gevaardigden blijk gevende bespreking,
werd besloten de verdere bestudeering en
behandeling van deze belangrijke doch de
licate aangelegenheid tce te vertrouwen
aan de reeds op hare vergadering van 1
Juni 1920 te Maastricht door de Algem.
R. K. Werkgevers vereeniging in het leven
geroepen commissie tot uitbrenging van
een rapport inzake de Vereeniging vanHoo
gere Standen, welke commissie, na contaet
gezocht te hebben niet de A. E. K. A., de
A'. E. K. O. en de E. K. Artsenvereeniging
den 1 Sept. 1920 haar rapport vaststelde.
K. S. A.-examens.
In de maanden Juli en Augustus 1924 zal
er voor een ieder gelegenheid zijn om zich
te onderwerpen .aan een mondeling examen
Sociale Economie alsook in Sociologie. De
ze examens, georganiseerd door het Cen
traal Bureau der.K. S. A., worden in meer
dere plaatsen des lands afgenomen. Dege
nen, die een examen met gunstig gevolg af
leggen,, ontvangen een diploma, met de
qualificatieUitmuntend", „Goed" of „Vol
doende".
Nieuwe adeldom.
Naar de N. E. Crt. verneemt, zullen er
dezer dagen een aantal personen, waaron
der verscheidene katholieken, in den adel
stand worden verheven. Ook zullen er en
kele tot den adel behoorende personen tot
een hoogeren titel worden bevorderd.
(De speciale vermelding van „verscheide
ne Katholieken" lijkt ons wel wat vreemd!)
De jubileumfeesten te Zaandam.
Te Zaandam zijn de feesten ter herden
king van het 25-jarig jubileum van de Ko
ningin met veel opgewektheid gevierd. Het
hoofdnummer op het programma was het
kinderfeest, waaraan ongeveer 2500 kinde
ren deelnamen.
Van zeer veel huizen wapperde vlaggen
ook van het gemeentehuis en de overige
's Ochtends waren er bijeenkomsten in de
kerken, waarna eèri optocht werd gehou
den van versierde rijwielen en auto's Des
middags werden wedstrijden gehouden en
's. avonds waren er op verschillende punten
van de stad concerten.
KERKNIEUWS
Benoemingen.
Z. D. H. de Aartsbisschop van Utrecht
heeft~\ een nieuwe parochie opgericht te
Utrecht, aan den Jutfaaschenweg, onder
bescherming van de H. Gertrudis en be
noemd tot pastoor dier parochie den wel-
eerw. heer L. J. van der Heijden; en heeft
verder benoemd: tot kapelaan te Utrecht
(H. Martinus) den weleerw. heer A. G.
Smit; tot kapelaan te Bussum (H. Vitus)
den weleerw. heer W. de Jong; tot assis
tent te Heerenveen den weleerw. heer P.
Popma tot conrector aan de St. Lud-
gerns Kweekschool te Hilversum den
weleerw. heer W. R. de Jong; tot kapelaan
te Hilversum (O. L. Vr.) den weleerw.
heer H, Th. Sprakel; tot kapelaan te
Arnhem (H. Martinus) den weleerw. heer
Th. H. G. Bremer; tot kapelaan te Zwolle
(O. L. Vronw) den weleerw. heer J, H.
Hooijman; tót kapelaan te Almelo (H.
Georgius) den weleerw. heer M. J. van
Damtot kapelaan te Slagharen den
weleerw. heer J. H. Leferink tot ka
pelaan te Arnhem (H. Eusebius) den wel
eerw. heer A. F. A. Janssentot assistent
te Buslo den weleerw. heer A. A. Korrel
tot kapelaan te Oldenzaal (H. Antonius
van Padua) den weleerw. heer B. J. Plegt
tot kapelaan te Velp, (Geld.) den weleerw.
heer G. E. M. Vos de Wael; tot kapelaan
te Baarn den weleerw. heer W. A. Smul
ders tot kapelaan te Her veld den wel
eerw. heer G. J. A. Lenssink tot as
sistent te Huissen met opdracht aldaar
een nieuwe parochie op te richten den
weleerw. heer A. A. van Wijk; tot kape
laan te Bemmel den weleerw. heer D. van
Wijk; tot kapelaan te Veenhuizen den
weleerw. heer J. A. Kempers en heeft
op diens verzoek eervol ontslag1 uit de
géestelijke bediening verleend aan den
weleerw. heer J. A. van Dalen, kapelaan
te Harmeienen benoemd tot kapelaan te
Harmeien den weleerw. heer J. H. J. Groot
huis tot kapelaan te Bornerbroek den
weleerw. heer H. van den Brinktot kape
laan te Loenersloot den weleerw. heer F.
A. C. M. A. G. Lefebure tot assistent
te Doornenburg den weleerw. heer J.
Galama tot assistent te Steenwijkerwold
HET VOORMALSTE tfSEU&Sc
BUITENLAND.
Nog geen beslissing van den Volken
bond inzake het ItaliaanschGrieksche]
geschil.
De Volkenbond zal niet wijken voor
Italië's dreigement.
Een breuk onvermijdelijk geacht.
Italië zou voornemens zijn Fiume te
annexeersn.
Een aanval der anti-Kemalisten op
Aidin.
Nadere bijzonderheden over hei lot
der ambassades in dapan. (Buit. BerJ.
BINNENLAND.
De Koningin te Amsterdam.
OMGEVING.
Wethouder-verkiezingen.
den weleerw. heer J. L. Hassink tot
assistent te Rhenoy den weleerw. heer J.
W. Oostveen tot assistent te Nijkerk
den weleerw. heer J. G. Maathuis
Priester van het Groot-Seminarie
„Rijsenburg" te Driebergen.
üe^iefotesia
De moordaanslag in den Duitschen trein.
Naar de Tel. verneemt, is de toestand van
mevrouw Euben en haar dochtertje voor-
.uitgaand. Indien zich geen complicaties
voordoen, hebben de geneesheeren alle hoop
op beider herstel. Intusschen zullen beide
slachtoffers wegens de zeer ernstige sche
delfracturen nog geruimen-tijd in het zie
kenhuis te Schüttorf moeten blijven.
Daodelijk ongeluk.
Dinsdag ia to Ochten bij Tiel de 35-jarige
slager F. J., gehuwd en vader van drie kin
deren, door den kogel uit een sc-hietmasker
in den buik getroffen en' gedood.
Onvoorzichtig.
Dinsdagavond heeft de maréchaussee
Mol van de brigade Zevenbergen bij heb
schoonmaken van zijn browning, zich door
den huik geschoten. Hij is nog van zijn ka
mer naar het bureau van den commandant
geloopen, waar hij ineenzakte. Terstond is
hij per auto naar het ziekenhuis in Breda
vervoerd, waar geconstateerd werd, dat do
kogel in de maag gedrongen was. Men
vreest voor zijn leven.
Een verrassing
'Alle gepensionneerden van do Kon. Eij-
tuigfabiiek voorheen J. J. Beyn-es te Haar
lem, zijn door de directie verrast door de
overhandiging van een spaarbankboekje
waarop een bedrag van f 3C0 ,te hunnen
name was geplaatst. „O. H. O."
Markenhandel.
De mark schommelt omtrent het nulpunt
en heeft in het eigen land haar plaats
moeten ruimen voor dollar en gulden.
Hier te lande zijn er velen, zegt .da
„Msb." die met weemoed denken aan mar
ken van dertig en vijf en twintig cent,
waarvan ze indertijd" slechts met moeite
een partijtje konden krijgen. Ze war'en
toen blij, voor een paar honderd gulden'
een bedrag te kunnen koopen, om het op
te bergen, in afwachtitig van een omhoog
loopen
De papier- en drukkosten waren honger
dan do waarde van de biljetten thans is.
Hun waarde van nu berust niet meer op
een goudvoorraad, maar op de sensatie
zucht van het publiek.
Dus wordt er in deze dagen ep straat
handel gedreven in marken. Bij honderd
duizenden tegelijk. Voor één dubbeltje.
Ze gaan er goed in. Al moet men het
stellen zonder do „ton" van Broekhiiijs of
den Staat toch wil men graag eens m het
genot zijn van do „honderd duizen al
bestaat die ook uit marken.
Men bewaart haar voor het nageslacht,
als curiosum uit „dien goedon, ouden tijd",
zooals men ook onzo wereld-op-baar-kop in'
de toekomst wel met con zeker heimwee1
zal noemen.
Dien goeden ouden tijd, toen men non-
derd duizend marken voor een dubbcdjS
kreeg. Een edit Hoilandsche wellus!veel
voor weinig geld.
Een lezer maakte de opmerking, dai een
dubbeltje nog veel te duur.was.
Het spreekt echter van'zelf dat men de'
marken niet koopt uit speculatiezucht,
maar als curiosum'.
'Als zoodanig zijn zo wel ccn dubncl-
tjo wa.aid,
