n Eeicbobe (Bou/tonl: és VA? i°Verleg te volgen. jaargang. DINSDAG 21 AUGUSTUS 1923 No. 4237 us ntOABONNEMENTSPRIJSbedraagt bij vooruitbetaling Leiden 19 cent per week f 2.50 per kwartaal, jnze Agenten 20 cent per week f2.60 per kwartaal, co per post f 2.95 per kwartaal. Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's laar tege'n betaling van 50 ct. per kwartaal, bij voor taling. Afzonderlijke nummers 5 ct., met Geïllustreerd •sblad 9 ct. "UUI Dit blad verschijnt elkan dag uitgezonderd Zon- en Feestdagsn Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN TEL. INT. 935 GIRONUMMER 103003 POSTBUS No. II. DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: Gewone advertentiën 30 cent per regeNi Voor Ingezonden Mededeelingen wordt het n dubbele van het tarief berekend. Kleine advertentiën, Van ten hoogste 30 woorden, waarin betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en ver huur, koop en verkoop 10.50. tg nimmer bestaat utt twee buitenland 8! Bzetting van liet Roergebied De rede van Poincaré. icaré heeft te GharteviHe ter gele- i van- de onthulling van een monu- roor de gesneuvelden dezer plaats 1g gehouden, waarin hij het of fen- den herfst van 1018, dat tot de bc- g van de bezette departementen 'in herinnering bracht, effende de Rulirbezetting, zeide hij ilaats van een dispuut te beginnen ie -wettigheid van de Ruhrbezctting i wij heter doen naar een pract'ische ing van de problemen te zoeken, die Tjen belang inboezemen. Alleen een [welke op een solide basis is geves- die de heerschappij van het recht g) irt, kan in Europa het economisch reel ovenwicht lierstellen. Een derge >ter rede eischt de logische uitvoering geleekende verdragen. r ikrijk vraagt niet anders en Enge- r f, m niets anders willen. Wij moeten te dus wel tot overeenstemming ko- )e ontelbare getuigenissen, welke ik - pijk heb ontvangen uit ons vriend- 'lijk gezinde landen, speciaal uit id, wijzen er pp, dat de openbare g in den vreemde iederen dag op- de oprechtheid van onze bedoelin- er begrijpt en ons steeds gunstiger [wordt. Zij begint de besehuldigin- li imperialisme, welke tegen ons luit worden, belachelijk te vinden, zijn benoeming tot rijkskanselier Stresemann ons, dat wij Napoleon en, door de Buitsche volksziel te len en haar te prikkelen door im- lische uitdagingen, doch ik vraag It wantrouwen van ons is uitgegaan Duitschland, dat zich insolvent Z maakt, waar het geldt zijn schui mtalen. iëC 139 toolf blad: renscb n Ka en L okin land :t dan bes ia'h Dagbb reken! elezen is iderK: ad. De indruk in Duitschiand. o n-g unstig ontvangen anselier Stresemann zal waar- ik nog deze week op de door Poin ïouden rede antwoorden. Eerst zal- log de publicatie van het Fransche :d op de Engelsche nota worden jht. Naar verluidt, heeft Strese- fet plan opgevat, zich openlijk over iPele vraagstuk van het herstel, uit ken. ede, welke Poincaré Zondag heeft in, wordt door de Berlijnsche bla- |t geheel ongunstig ontvangen. Spe iht men het een schrede voorwaarts weg tot nieuwe onderhandelingen [ens de pers Poincaré in zijn rede leel anderen toon heeft aangesla- remeen echter mist men een duide- nlijning en de belangstelling con- jen vi 't zich derlialve ook meer op rpenge antwoord-nota aan Engeland. ebmi De grens-afsluiting. [aatje openlaten! ijnland commissie heeft op verzoek kamer van koophandel te Straats- sloten-do verordening tot afsluiting bezette gebied tot 1G September topassing te verklaren voor het t gij ioJ00.^ vair Kehl, met bet oog op erteeri !er'ef- daaruit voor den Fran- K pporthandel, met name van Elzas- pgscbe producten, zou voortvloeien verklaring van Stresemann. lesluit van de Rijnland-commissie [lenzen tusschen het bezette en het e gebied voorloopig nog gesloten en, was voor den Berlijnschen cor ent van de „Hannov. Courier" een EDE, ^en rijkskanselier te verzoeken 'jer deze nieuwe gewelddaad uit te itresemanu verklaarde in een inter daden leiden er slechts toe om de ,s van verbittering in Duitschland erken. Het bewustzijn van het ons Ruhrbezetting aangedane onrecht, den passieven tegenstand in het ®eft geroepen, iuaakt het, juist nu, i °°Senblik, dat de regeeringen en ht betj van geheel Europa eindelijk ern- weg schijnen te willen zoeken om huidigen toestand van onrust een maken, voor het Duitsche volk -woon zwaar, om zijn regeering ,^er bezonnenheid en van het r siechts den wensch uitspreken, 'n frankrijk, er over moge p,i wei iu*st is» om z'ch met van menschelijkheid en verstand ln tegenspraak te stellen. De De gevangen industrieeien. Krupp naar Rijssel. Naar verluidt, zal Krupp von Bolden (Halbach) binnenkort uit de gevangenis van Dusseldorf naar elders worden overge bracht, vermoedelijk naar een Fra.nsche gevangenis. Men spreekt van Rijssel. De algemeens toestand. Botsingen to Hagen. Te Hagen is het Zondagmorgen weder tot ongeregeldheden gekomen tusschen communisten, die een optocht wilden hou den, en de politie. Met de blanke sabel werden de manifestanten uiteengedreven, waarbij verschillende personen licht ge wond werden. Verbetering merkbaar. De toestand in het Rijnland en in het Ruhrgebied heeft zich aanzienlijk verbe terd. Opstootjes en plunderingen hebben zich nergens meer voorgedaan. Het werk is grootenaeels hervat. Daar, waar door de communisten „controle-commissies" wa ren ingesteld, ten einde don verkoop te re gelen, zijn do leden hiervan, voor zoover zij winkeliers tot verkoop gedwongen heb ben, gevangen genjmen. De pol'.lie heeft thans overal weer de overhand. De rust is, voor zoover men hier van rust kan spreken, teruggekeerd, 't Meest heeft hiertoe bijgedragen de prijsverloging van somïnige levensmiddelen, zooals mar garine, vet, enz, Deze prijsverlaging n door de overheid kunstmatig tot stand ge bracht, met medewerking 'van verschillen de banken en kooplieden. Do ar de regee ring te'Berlijn is een belangrijk bedrag beschikbaar gesteld, ten einde in de kos ten, welke deze kunstmatige prijsverlaging medebrengt, bij te dragen. Men vreest daar echter, dat, waar alle andere artikelen nog steeds in prijs toe nemen, ook de verlaging der levensmidde len slechts enkele dagen zal aanhouden en dat het binnen zeer korten tijd weder tot ongeregeldheden zal komen en de 1 evens- middelen voorziening weldra tot een cata strofe zal leiden. Do bezettingsautoriteiten hebben bijzondero voorschriften vastge steld. ten einde den aanvoer van levens middelen uit het bezette gebied te verge makkelijken en te voorkomen dat de levens middelenvoorziening door de verkeerssto- ring in 't gedrang zal komen. Al is het in de greotore steden van liet Rijnland en het Ruhrgebied thans eenigs- zins rustiger, op het platteland is dit niet het geval. Groote groepen jongelieden ma ken zich daar nog steeds aan plunderingen schuldig. Men staat hier vrijwel machte loos tegenover. Duitschland. De zondebok Havenstein. Nog steeds niet afgetreden De president der rijksbank Havenstein en de vice-precident Von Glasenapp, heb ben tot nu toe nog steeds geen stappen ge daan, waaruit men zou kunnen opmaken dat zij bereid zouden zijn vrijwillig uit de directie der Tijksbank te treden. In de „B. Z. a. M." wordt geëischt, dat het rijkskabinet zich dezen toestand met een tegen- en nevenregcering niet langer laat welgevallen. Voorts wordt door het blad geëischt, dat de rijksdag zoo spoedig mogelijk wordt bijeengeroepen, wanneer de huidige directie der rijksbank niet bin nen 48 uur aftreedt. Geruchten omtrent een aanslag op Stresemann. Verdachte personen gesignaleerd. Gisterochtend liepen in Berlijn wederom geruchten omtrent een aanslag op rijks kanselier Stresemann. Deze geruchten be rusten op do volgende feiten: Zondagavond om 8.15 uur en om 10 uur merkte de politie twee personen inden tuin van de rijkskanselarij op. Beiden ont vluchtten. Er werden hun cenige schoten achterna gezonden, die echter hun doel misten. De wacht der kanselarij is aan stonds versterkt. In regeeringskringèn wordt aangeno men, dat het personen betreft die diplo matieke documenten wildon stelen. Gunstige oogstvooruitzichten. Het voedselministerie heeft de opwek kende mededeeling gedaan, dat de Duit sche oogst er dit jaar prachtig voorstaat, ook al zal hij het record van 1913 niet ha len. Een nijpende hongersnood is in den komenden winter dus niet te duchten. Overigens ziet de toestand er vrij- som ber uit. De kooge loonen drijven de prijzen van het eene artikel na het andère boven waardepariteit uit, waarbij nog komt, dat de handel sedert meerdere weken van markdaling de gewoonte aangenomen heeft eiken dag maar lukraak haar prijzen op te schroeven, een gewoonte, die zeer moeilijk op to geven schijnt te zijn. De duurte en de belastingen. De enorme belastingen, welke oogen- schijnlijk slechts door- nieuwe inflatie be taald kunnen worden en welke niet het minst op de werkgevers driikken, benemen velen dezer hoeren den moed hun bedrij ven nog langer voort to zetten. Men hoort dan ook in alle richtingen van sluiting der bedrijven spreken. Een sprekend staaltje daarvan is de Berlijnsche tram, welke on der den druk der loonen haar tarieven zoo danig op heeft moeten schroeven, dat nie mand er meer in gaat zitten en het plan derhalve bestaat het geheele verkeer maar stop to zetten. In vele kleinere Duitsche steden is de tramdieust overigens al lang uitgeschakeld. Engeland. Het einde van de baotwerkersstaking te Londen. De stakende, bootwerkers te Londen heb ben in een massameeting besloten Maan dagochtend het werk te hervatten. De vcrkiezings-campayne in Ierland. De candidaatstelling voor de verkiezin gen in den Ierschen Vrijstaat hadden Za terdag plaats. 360 candidaten zijn gesteld voor 153 zetels. In alle districten staan candidaten tegenover elkaar, uitgezonderd hij de universiteiten van Dublin, waar drie candidaten zonder tegencandidaten zijn gekozen. Bij een republikeinsche verkiezingsver gadering voerden Zondag De Valera's twaalfjarige zoon en een jonge zoon van wijlen Erskirschilders het woord. Beide kinderen protesteerden tegen gevangenne ming van De Valera en gewaagden van den onsterfelijken vrijheidsgeest der Icr- sclio republiek. Een verzoek van den Paus. Interventie inzake De Valera. Naar do Romeinsche correspondent van het „Berliner Tageblatt" verneemt, heeft een aantal vooraanstaande Iersche per soonlijkheden zich met het telegrafisch verzoek tot den Paus gewend om ten op zichte van de Valera's gevangenneming tusschenheide te komen. De Paus heeft bij monde van den kar dinaal-staatssecretaris er zijn leedwezen over betuigd, dat hij met het .oog op den huidigen. toestand niet aan het verzoek kan voldoen. Albanië. Een Koning gevraagd! "„Gevraagd een koning. Landelijke gentle men van Engelsche nationaliteit genieten do voorkeur. Reflectanten moeten zich tot de Albaneesche regeering wonden". Deze advertentie moet volgens de „Eve ning News" authentiek zijn. Het blad commentarieert de annonce o.m als volgt: „De kleine Balkan-monarchie heeft geen souverein. Haar bewoners verlangen ech ter vurig de kroon te schenken aan een waren gentleman. De candidaten moeten van den lande zijn, wijl de voornaamste Albaneesche belangen op landbouwterrein gelegen zijn". Een Britsche Onderdaan, die langen tijd to Durazzo, de Albaneesche hoofdstad, heeft vertoefd, verklaarde aan het blad dat het een ideaal land is voor jachtlief hebbers. Wat de financiën betreft,men kent ip Albanië niets dan goudstukken Banken zijn onbekende dingen te Durazzo. De be groeting bedroeg voor 1922 ongeveer 95 millioen gulden. Revolutie zou de koning niet behoeven te vreezen, daar de geheele bevolking van 900.000 menscbeii sedert den jongs ten opstand ontwapend is. Amerika. Oproer in San Domingo? Volgens niet bevestigde berichten uit Panama zou een oproer in de republiek San Domingo zijn uilgebroken, waarbij 17 Amerikaansche zeelieden werden gedood. De Amerikaansche kruiser „Rochester" zou naar San Domingo zijn opgestoomd en ofschoon de regeering te "Washington nog geen officicele bevestiging van den moord op do Amerikaansche zeelieden heeft ontvangen, zal een andere kruiser binnenkort volgen. Drastisch optreden van Amerika tegen Cuba? Men blijkt meer en meer te vreezen, dat president Coolidge genoopt zal worden tot drastisch optreden tegen Cuba. Toen de regeering van dit eiland een Amerikaan sche leening van 50 millioen trachtte te verkrijgen, willigde zij do gestalde voor waarden grif in, n.l. het in evenwicht bren gen van het budget van Cuba, de afschaf fing van de loterij-wet en eerbiediging van de rechten van vreemdelingen. Maar niet zoodra was de leening verkregen of de Gubaanscke regeering maakte al deze voorwaarden weer ongedaan. De loterij- wet werd opnieuw ingevoerd, de Cubaan- scho begrooting niet sluitend gomaakt, ter wijl tegen het verzoek van de regeering te Washington de spoorweg-wet werd aan genomen, krachtens welko talrijke parti culiere havens van Cuba door vreemde lingen voor den uitvoer van suiker gebe zigd, zullen worden gesloten. Buitenl. Berichten Door stoom verbrand. Een ernstig ongeluk heeft plaats gehad aan boord van het Cunard-stooinschip „Vennoria". Tijdens een storm sprong na melijk een stoompijp stuk en werden drie stokers zoo deerlijk door den gloeiend hce- ten stoom verbrand, dat zij spoedig aan.de gevolgen overleden. Het stoomschip moest naar Southamp ton terugkeeren. De lijken werden aan wal gebracht, door een sleepboot, die met een dokter aan boord was uitgevaren om het stoomschip hulp le brengen. De sleepboot had 50 mijlen moeten afleggen alvorens de „Vennonia" te ontmoeten. Door een scheepsroeper kon de dokter zich met de equipage van het stoomschip in verbinding stellen, daar de zee te hoog stond, dan dat de sleepboot langszij van het stoomschip ligging kon nemen. De dokter moest echter vernemen, dat de drie ongelukkigen reeds aan brandwon den bezweken waren. BINNENLAND Koninklijke Besluiton. Bij Kon. besluit van 24 Juli is be noemd tot officier in de Orde van Oranje- Nassau H. J. van de Ven, pastoor te Scheveningen. (Pastoor v.d. Ven vierde zijn veertigjarig priesterfeest.) Vragen van Kamerleden. Over werkvergunning. Het Tweede Kamerlid C. J. Kuiper heeft aan den minister van Arbeid de vol gende vragen gesteld: lo. Is de minister bereid, medo te dee- len of door hem wordt goedgekeurd de met ingang van 6 Augustus jl. ingegane over werkvergunning tot 56 V» uur per week en voor den duur van 6 maanden, met machtiging van den Directeur-Gene raal van den Arbeid verleend aan de N.V. Wilton's Scheepwerf en Mechincfabriek te Rotterdam? 2o. Wil de minister mededeelen, op welke gronden speciaal deze ingrijpende overwerkvorgunning is verleend, en voorts, welke maatstaf bij de toekenning van het toenemend aantal overtwerkver- igunningen van den laatsten tijd wordt aangelegd? 3o. Is de minister niet van meening, dat het wenshelijk is, bij ingrijpende over- werkvergunningen, als onder lo. bedoeld, alvorens deze verleend worden, de bestu ren der vakbonden, wier leden in liet be trokken bedrijf of onderneming werkzaam zijn, in de gelegenheid te stellen, even- tueele bezwaren kenbaar* te maken, en, zoo ja, waarom zulks in het onderhavige geval niet is geschied? 4o. Is de minister bereid, een schrifte lijke opgave te verstrekken van het aan tal in dit jaar verleende overwerkver- gunningen, benevens den tijdsduur, de verschillende bedrijfstakken en het aantal arbeiders, waarvoor de vergunningen gel den? Het jubileum van de Koningin. Gisteravond om-half zeven beeft do Ko ningin ten paleize Het Loo in plechtige audiëntie ontvangen Pangeran Ario Soer- jowidjojo, Prins van Djokjakarta, kapitein van dien generalen staf van het Indischo Leger, die zich bij H. M. kwam kwijlen van dc opdracht van den Sultan van Djok jakarta, de Koningin dien gelukwenschen over te brengen met Haar regeeriagsjubi- leum. Do ontvangst ha-d op ocnlzelfde wijze plaats als die van de missie uit Solo. De Prins werd, behalve door den heer Oude mans, vergezeld door Raden Mas Toc- nenggocn Soerjo Winoto. Bij word des middags bij aankomst aan het station to Apeldoorn, om 4 uur 6 min., ontvangen door kapitein Gey van Pittius, adjudant der Koningin, en' in een met vier paarden bespannen hofrijtuig naar het paleis ge leid. Do Prins droeg aanvankelijk de militaire teniue; bij do audiëntie, welko de Koningin verleende in tegenwoordig heid van dezelfde leden Harer hofhouding, dio aanwezig waren geweest bij do ont vangst van den Prins van Solo, droog hij het costuum dat bij Garebega, de officieelo gelegenheden, gedragen wordt. Dc Prins hield tot H. M. een korte toe spraak, die, na vertaling door den heer Oudemans, door de Koningin beantwoord werd. Namens den Sultan van Djokjakarta werden H. M. ten geschenke aangeboden het portret van den Sultan, oen sierlijk be- HET VOORNAAMSTE NiEü^fS. BUITENLAND. Bede van Poincaré. Oe indruk in Duiisch land niet ongunstig. Geruchten omtrent een aanslag op btrc- semann. Twee nieuv/e auto-ongelukken in Zuid- Frankrijk. BINNENLAND. Benoemingen in het Bisdom Haarlem. Regeling voor bakkerijen gedurende de jubileumfeesten. werkte kris en een piek. Namens de Ra- too Kentjono, de gemalin 'van don' Sultan, werd de Koningin een waaier aangeboden. Do gezamenlijke Prinsen van Djokjakar ta hebben do Koningin een intkeker ten geschenke doen aanbieden. Na do audiëntie bood do Koningin den Prins van Djokjakarta ten paleize een maaltijd aan. Hieraan zaten, met do Ko ningin en den Pangeran van Djokja, aan de heer Oudemans, Raden Mas Tocneug- goeng Soerjo Winoto, en voorts dezelfdo dames en hoeren van Harer Majcstcit's hofhouding, die hadden deelgenomen aan het ncer.maal ter eere van den Prins vaa Solo. Om 9 u. G min. is de Prins"van het sta tion Apeldoorn vertrokken. Dc Prins van Solo was met den trein van 3 u. 6 min. uit Apeldoorn gegaan. Versch brcod vóór 10 uur. Maar niet vóór 8 uur. Men meldt ons: Het is gebleken, dat ta' van hakkerspatroons de meening aanr hangen, dat de door den minister van Arbeid, Handel en Nijverheid getroffen regeling, in verband met de feesten lar viering van het Regeeringsjubileum der Koningin hun vrijheid geeft het wettelijk vastgestelde uur voor den verkoop van •versch brood in de periode van 20 Augus tus tot en met 23., September a.v. geheel op zij le zetten. Deze opvatting is geheel onjuist en kan moeilijk steun vinden in de regeling zooals die in de Staatscourant is gepubliceerd. De aandacht wordt er dan ook op gevestigd, dat het vervroegde verkoops-., en afleveringsuur van versch hrood( 8 uur des voormiddags) alleen toepassing mag vinden op een dag, waar op in de gemeente feestelijkheden, in ver hand met de viering van het Regeerings jubileum plaats vinden. Hel Ouderdomspensioen. De „Tel." bevatte, zooals medegedeeld een bericht, waaruit zou kunnen worden afgeleid, dat de ouderdomspensioenen ver-s laagd zullen worden. Van bevoegde zijde verneemt het „Hbld." dat verlaging van het ouder-* domspensioen n i e t overwogen worclt. Wij dachten al, dat het „Tel."-bericht nit den duim zou zijn gezogen. Betaling van de seinkosters. Bij Kon. besluit is bepaald, dat art. 21 van het Rijkstelegraafreglemcnt ÏOIG zal worden gelezen als volgt: Behoudens de bij dit reglement vermelde uitzonderingen, worden seinkosten van den afzender geheven. Deze kan echter ver langen, dat zijne telegrammen op het rijks- kantoor van zijn woonplaats, of. na het bekomen van bijzondere vergunning van de telegraafadministratie. op andere rijks- kantoren, zonder dadelijke betaling wor den aangenomen, mits op een door hom aan te wijzen rekening bi] den posfcehéque- en girodienst een voldoend saldo aanwezig is tot nadere verrekening van de verschul digde kosten, en de houder van die reke ning machtiging heeft gegeven, deze kosten van zijn rekening te doen afschrijven. Indien van deze bevoegdheid wordt ge bruik gemaakt, is voor de aanbieding van elk telegram boven de gewon" kosten een recht van viif cent verschuldigd. In de gevallen, dat de heffing van kos ten bij aankomst moet geschieden, wordt 'het telegram den geadresseerde niet dan tegen betaling van het verschuldigde af geleverd. De Minister van Waterstaat heeft be paald, dat dit besluit in werking zal treden op denzclfdcn datum, als het Girobesluib 1923 (St.hl. nr. 139.) .Voorhands wordt bepaald, dat .verzoeken van afzenders tot aanbieding van tele grammen zonder dadelijke betaling op an- dero kantoren dan het Rijkskantoor van hun woonplaats moeten worden overge bracht bij het hoofdbestuur alwaar beslist wordt, of het verzoek al of niet kan wor den ingewilligd. Journalistiek Jubilc. Den 30stcn September a.s. hoopt de beer "J. F. van Zeyl, te Hulst, zijn 40-jarig ju- bilé als katholiek journalist te herdenken. Geboren te Schiedam, V/aar hij aanvan- lijk oen boekhandel beoefende, ging li ij 1833 over naar de journalistiek. Zijn leer-.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1923 | | pagina 1