de 14e Jaargang. DONDERDAG 2 AUGUSTUS 1923 No. 4213 fPe &2ieSéd%e©0M/^if DoABONNEMENTSPRIJSbedraagt bij vooruitbetaling Voor Leiden 13 cent por week I 2.50 per kwartaal. Bij onze Agenten 20 cent per week (2.00 per kwartaal. Franco per post I 2.05 per kwartaal. Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver krijgbaar tegen betaling van 50 ct. per kwartaal, bij voor uitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 ct., met Geïllustreerd Zondagsblad 9 ct. Dit blad verschijnt eiken dap uitgezonderd Zon- en Feestdagen 1. Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN TEL. INT. 935 GIRONUMMER 103003 POSTBUS No. iL DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: Gewone adverienlISn 3D esnS per regel. Voor Ingezonden Mededeelingen wordt het s dubbele Tan bet tarief berekend. n Kleine advorlentlön, van ten hoogste 30 woorden, waarla betrekkingen worden aangebeden of gevraagd, buur en ver- buur, koop en verkoop IQ.-5Ó. Dit nummer bestaai uit teres bladen. Een Katholiek geëerd. Na afloop der vorstelijke begrafenis van Staatsraad Prof. Struycken, werd gisteren op het kerkhof, zooals reeds gemeld, een korte rede gehouden door prof. v. Hamel. Aan die diep-doorvoelde, met warmte uitgesproken, zeer sympathieke rede ont kenen we het volgende: Geleerde van groote oorspronkelijk heid, wiens fijn-gespitste wetenschap pelijkheid steeds en onverbiddelijk de waarheid wist te ontdoen van den schijn, het leege woord te scheiden van wat werkelijke waarde heeft, het feit van de verbeelding; gevierd leermees ter die tijdens en na zijn professoraat onder de studenten een geestdrift en studiezin wist te ontwikkelen als wei nigen; hardnekkig verdediger van de belangen, welke hem hetzij als onder handelaar, hetzij als raadsman of hoé ook waren toevertrouwd; zelfstandige figuur, eigenmaakte man die voor wait hij bereikte niemand behalve zijn eigen gaven dank verschuldigd was en die met niets of met niemand transigeer de of behoefde te t-ransigeeren, omdat hij kon beheerschen. Man van strenge beginselen, van plicht, van regel, van geweten. Vastberaden a a n- hanger van zijn Geloof en trouw zoon zijner Kerk; manmoedig en geduldig lijder, die aan het werk is gebleven ondanks kwalen en pijnen, waarbij een ander reeds voor jaren het hoofd zou hebben neer gelegd; maar die hij met zijn bekende veerkracht nooit heeft verteld. Vriend, dien zijn vrienden nimmer tevergeefs zochten en dien zij nimmer zullen ver geten; warm vaderlander, die in tijden van nood met zijn geheele ziel met de gevaren van zijn volk medeleefde. Wij hébben in het bovenstaande eenige woorden gespatieerd. Struycken, de groote geleerde; dé man vaa reputatie, welke ver onze grenzen over schreed; hij, die zich bewegen moest en ook inderdaad bewogen heeft in Alle krin- hij was: vastberaden aanhanger van iijn Geloof en trouw zoon zijner Kerk; hij 'as: Katholiek! mooi, een waardevol voorbeeld ziin ons dan ook door alle eeuwen heen voorbeelden geschonken van groote man van veel grootere ook dan Struyc- rea, van reuzen van wetenschap en werk kracht, die Katholiek waren als de een- roadigsten Wij willen er hier echter vooral ook ions op wijzen, hoe ook door niet-geloovi- [en wordt gerespecteerd, wordt ge- jerbiedigd en hooggeacht het kleur- lekennen, het uitkomen voor en uit dagen van zijn beginsel, het vastberaden lanhangen van het Geloof en het trouw 'olgen der Kerk. Aan het graf van prof. Struycken werd [cor een niet-geloovige geëerd de Katho- iek als zoodanig! Canaj luizen, iroorni. ld of» rssi FuOÜ IEL BUiYE.mi.Mm - !e bezetting van liet Roergebied De indruk van de Fransche nota. oord Weinig bemoedigende persuitingen. He „Pelit Parasien" verneemt uit Lon en: Be algemeene opinie hier is, dat de ig* R3I |a5sc'3e cn ^0 Belgische nota wel ge- chikt zijn eenige vorderingen te maken, vat betreft een snelle regeling van het schadelooss tellings probleem. Men is van irdoel, dat het antwoord van Poincaré uui.» cens ZBQ onwankelbaar besluit beves- "u'ijv |st om in het Ruhrgebied te blijven tot toitsckland zijn verplichtingen is nage- löntl! omen en geen onderhandelingen met de egeoiïng te Berlijn aan te knoopen alvo- ens de vorordeningen betreffende het lij- elijk verzet zijn ingetrokken. De funda- aonteele meeningvcrschillen tusschen de ranscho cn de Britsche regeering he- an dus nog in even groote mate als tot nsver. Onzerzijds is de in sommige kringen eerschende hoop op een mogelijke ver- ^ning der beide standpunten door tus senkomst van onze Belgische vrienden "jwel geheel in rook vervlogen, nadat len gezien had, dat op de essentieele jtoten in zake de Ruhrbezelting en het KleUjk verzet Brussel en Parijs het vol- omen met elkaar eens zijn. I e inlergcallieordo besprekingen schij- C1 fop *Q 0611 moeilijk stadium te komen a regeering, die inderhaast J u°uding moot bepalen nog vóór het L e?nent mot reces gaat, aarzelt te kie- msschen tweeërlei, ófwel de bespre kingen voort te zetten met aanwending van andere methodes in de hoop ten slot te tot een accoord te geraken; ófwel aain Duilschland een. afzonderlijke nota, even tueel met medewerking yan Italië, toe te zenden. De „Echo National" schrijft: „Absolute geheimhouding wordt omtrent de opinie der Engelsche regeering in zake de ant woorden van Parijs en Brussel op haar voorstellen en de tegenvoorstellen, welke ze daarin doen, in acht genomen. De En gelsche bladen puhliceeren indiscrete uit latingen van goed ingelichte kringen. Eer lijk gezegd zijn die niet erg bemoedigend". De „Times" vindt, dat er geen sprake is van een gemeenschappelijk antwoord aan Duitschland en de „Westminster Gazette" schrijft, dat <le Fransche nota weinig kans op een compromis opent. De „Matin" verneemt uit Londen, dat de leden van het Engelsche kabinet wil len, dat er Donderdag, bij het debat over het parlementair reces, oen zeer krachtige verklaring in beide Huizen zal worden afgelegd. Die ministerieele verklaring zal in helderder en beslissender termen ver vat zijn dan de laatst afgelegde. Er zal de teleurstelling in worden neergelegd, die de Engelsche regeering gevoelt bij het lezen der Fransche en Belgische antwoor den. De besprekingen ;n hei Engelsche kabinet Er zou daar een mee- n i n g s v e r's c h i 1 heerschen. De geallieerde antwoorden op de Brit sche ontwerp-not'a werden gisteren grondig besproken in oen bijeenkomst van het kabinet, welke 2i uur duurde en gis teravond in het parlementsgebouw zou worden voortgezet. Omtrent de gevoerde beraadslagingen wordt natuurlijk niets uit gelaten en alle berichten daaromtrent be vatten niet meer dan gissingen, welke weinig waarde hebben voor een beoordee ling van bet standpunt der Britsche re geering. Zoo werd ook gisteren van oen rnoon in <r=verschil m den boezem van het kabinet. Een der persagentschap pen meldde, reden te hebben te gelooven, dat een invloedrijke en beduidende minder heid, zoo al niet een werkelijke meerder heid, reeds tot de conclusie is gekomen. dat bet voeren van verdere corresponden tie met de Fransche regeering nutteloos is en dat het Britsche ontwerp-antwoord aan Duitschland openbaar gemaakt dient te warden. Daarentegen is er een gematigde rich ting, zoo verklaart hetzelfde agentschap verder, welke van oordeel is, dat de offi- cieele houding van het Britsche kabinet te voren dient te worden medegedeeld aan de Fransche regeering, en aan deze de be slissing moet worden overgelaten, of zij daarop al dan niet zal antwoorden. Dergelijke praatjes verdienen weinig geloof, eenvoudig omdat er hoegenaamd niets uitlekt, van hetgeen er in den kabi netsraad voorvalt. Parijs in afwachting. Beduchtheid in zaken- kringen. In afwachtiug -van de beslissing van de Britsche regeering betwijfelt men te Pa rijs of Baldwin de gang van zaken wil overhaasten en do Duitscho regeering een afzonderlijk antwoord wil geven; omdat Baldwin rekening zal moeten houden met de zwakte van het kabinet Guno, dat wel dra zou kunnen vallen, zal hij geduld moeten oefenen.Daarontegen verwacht men een offensief van de Lcndensche city, waar men door een campagne tegen de Fransche en Belgische frank een druk zal trachten te oefenen; maar tegenmaat regelen zijn reeds voorbereid. De mogelijkheid dat de Britsche regee ring do oneenigheid met de Franschen zou doen toenemen, wordt hier met droef heid onder het oog gezien. Do „Echo de Paris" bezweert do Engelschen liever de bezetting van het Ruhrgebied als een vol dongen feit te aanvaarden, in welk geval de Fransche regeering deze zou kunnen trachten te verzoenen met de Britsche be langen. De „Journóo industrielle", het orgaan van de invloedrijke zakenlieden, schrijft, dat een breuk met Engeland, waardoor de werkloosheid in Engeland zou toenemen vele nadeelen voor de Fransche belangen tengevolge zou hebben. Men moet niet on derzoeken of Engeland gelijk of onge lijk heeft; wij zijn geen rechters; wat ge daan moet worden is de belangen in even wicht brengen. Sancties opgeheven. De „Köln. Ztg." meldt uit Gladbeck, 'dat de commandeerende generaal der Belgische bezettingslroepen alle speciale sancties naar aanleiding van het voorval op do brug bij Hochfeld heeft opgeheven. Dit geldt met name voor liet spoorwegverkeer in het district Gladbeck. In de Engelsche zone mogen de café's weer tot 10 uur 's avonds geopend blijven België. De Militaire Diensttijd. Hot regeeringsontwerp ook door den Senaat aangonomen. De Senaat beëindigde gisteravond de debatten over het militaire wetsontwerp, hetwelk reeds door de Kamer was aange nomen. De socialisten hebben getracht obstruc tie te voeren, doch do liberalen en de ka tholieken hebben hierop niet gereageerd. Het socialistisch verstel tot invoering van een militairen diensttijd van zes maan den werd ten slotte verworpen met 91 te gen 48 stemmen. Het geheele ontwerp, waarbij de dienst tijd wordt bepaald op 12 maanden voor de infanterie en 13 maanden voor de cava lerie en de genie, alsmede de wetsbepa ling, volgens welke de troepen twee maan den extra zullen dienen zoolang de bezet ting van het Ruhrgebied duurt, worden ten slotte aangenomen met 82 stemmen (der liberalen en katholieken) tegen 32 stemmen (socialisten) en 5 onthoudingen van de christen-democraten. De wet zal Zaterdag of Zondag in het Staatsblad verschijnen. Minister Dévèze's ontslagneming. De minister van Nationale Verdediging, Dévèze, die besloten had na de aanneming van het militaire wetsontwerp zijn ont slag in te dienen, zal dit Maandag a.s. doen, daar hij Zaterdag en Zondag den hertog van Aosta naar Dixmuiden en Luik moet vergezellen, die aan deze beide ste den het Italiaansche oorlogskruis zal aan bieden. Als minister zal Dévèze voorloo- pig worden vervangen door Forthomme, den liberalen afgevaardigde voor Verviers Duitschland. De extremistischs agitatie. Onlust D '•-* a >»rscheiden plaatsëii- \-«ta het Sak sisch Ertsgebergte, o.a. te Zwickau, zijn de laatste dagen ernstig excessen voorge vallen. De arbeiders dwongen de fabri kanten met geweld tot bet verhoogen der loonen. Zij, die weigerden, werden ernstig mishandeld. De Saksische regeering welke, naar men weet, uit soc.-dem. en communisten bestaat verklaarde in een polemiek te gen den rijksminister van binnenL zaken, dat de onlusten te Zwickau van geen be- teekenis waren, doch gisteren is zij genood zaakt te verklaren, dat zij een herhaling der wanordelijkheden met alle middelen zal verhinderen. Zij heeft reeds sterke af- deelingen politie naar de betrokken distric ten gezonden. Straatbetocgingen te Emmerik. Te Emmerik hadden gister straatbetoo- gingen plaats als protest tegen het feit, dat de levensmiddelenzaken een groot deel van den dag gesleten zijn. Rusland. De actie van patriarch Tikhon. Een aanval op den Paus, Een particulier telegram uit Rome meldt ons 'Volgens berichten uit Riga moet patri arch Tikhon inderdaad een verklaring van onderwerping aan de sovjets onder teekend hebben, In dat document vraagt do patriarch de regeering der sovjets om vergeving, terwijl hij haar zijn steun toe zegt voor de toekomst, met name wat be treft de handhaving van den kerkelijken dienst in de kerken van Moskou. De patriarch heeft openlijk zijn onder werping bevestigd en in een oproep aan de orthodoxe geestelijkheid en het volk spoort hij deze aan, niet de z.g. „levende kerk" te volgen, maar trouw te blijven aan het oude orthodoxe geloof. In bladen en aanplakbiljetten worden wederzij dsche beschuldigingen der beide kerken hekend gemaakt De anti-godsdienstige elementen in het sovjetland verheugen zich over dezen strijd, waarvan zij den ondergang van het christianismo in Rusland verwachten. De patriarch keert zijn actie zelfs tegen den Paus, die zoo dikwerf Zijn belang stelling voor den patriarch, tijdens diens gevangenschap in de sovjet-kerkers, deed blijken. Rome, aldus de patriarch, zoekt met allo middelen het katholicisme in te voe ren in do kerk van Rusland. Hiertoe ge bruikt het de hulp van de Poolscho re geering. In Polen zijn reeds talrijke ortho doxe kerken gesloten, do andere zullen aan de katholieken worden overgedaan. De patriarch Tikhon verklaart ten slotte, dat de sovjet-regeering hem haar steun belooft heeft legen de lovende kerk, alsook tegen de Roomsch-Kalholieko Kerk. Groote verontwaardiging op het Vaticaan. In Valicaan-kringen heerscht groote verontwaardiging over de houding van den 1 Moskousclien patriarch Tichon, wien men verwijt, dat hij, na door de hulp van liet Vaticaan uit de gevangenis te zijn geko men, in dienst van de bolsjewistische pro paganda is getreden. De „Osservatore Romano" publiceert 'n scherpo nota tegen den patriarch. Italië. Een „incident" voor het Vaticaan. Ongeoorloofde vrouwen- kleeding. Een merkwaardig „incident" heeft zich dezer dagen voorgedaan bij het bezoek van een aantal pelgrims aan het Vaticaan Toen de pelgrims bij den ingang van de pauselijke vertrekken gekomen waren, ver scheen er een beambte van het Vaticaan, die de vrouwelijke pelgrims in twee groe pen verdeelde. Daarna verklaarde hij, dat alleen één der dames-groepen kon worden toegelaten De uitgeslotenen, verrast en ontsteld over dezen maatregel, moesten tot haar groote teleurstelling ervaren, dat haar geen audiëntie door den Paus kon worden ver leend. De regels, voor zulk een audiëntie vastgesteld, bepalen, dat dames daarop hebben te verschijnen in behoorlijke tot aan den hals gesloten kleeding. Protesten en jammerklachten van som mige dames hielpen niets; aan het regle ment werd streng de hand gehouden. De Zwitsersche garde hield den ingang naar de Scale Clementina voor de afgewezenen versperd. Een paar der uitgesloten dames wisten in den haast nog sluiers of stukken kant machtig te worden, teneinde haar kleeding te completeeren, maar velen moesten hui ten het Vaticaan blijven. Paus Pius XI wenscht, dat, aan de ze digheid in klecding, zeker binnen de mu ren van het pauselijk paleis, niets zal wor den tekort gedaan, al is het ook maar tij-" dens den korten duur etöner audiëntie. V/aar door de kerkelijke overheden zoo ♦n-o-ATi de lage vrouwenkleeding wordt ten qlls dames, die het Vati- nen gelden voor anderen, wat betreft de meest strenge toepassing der beginselen, welke de zedigheid in de kleeding beheer schen. De „Zwarthemden"-reserve. Uit een verslag van de onlangs te Rome gehouden zitting van den grooten raad der fascisten-partij blijkt, dat er een re serve van 500.000 „zwarthernden" is ge vormd, wier hoofdtaak zal zijn te beletten dat de andere politieke partijen: volks partij, socialisten, communisten enz. tegen Mussolini en zijn aanhang oppositie zou den voeren. De groote raad meende, aldus de overtui ging van de groote meerderheid van het Italiaansche volk, welke meerderheid pro fascist is, in bescherming te moeten nemen Amerika. Een gebouw der I. W. W. te Hoboken bestormd. Gisteren is het gebouw van den Bond van Transportarbeiders bij het Scheep vaartbedrijf, welke een afdeeling van de „International Workers of the World' vormt, voor den tweeden keer door een woedende menigte bestormd. De roode vlag, welke op het gebouw wapperde, word neergehaald. De immigratie in Augustus. Het Ellis-eiland overvol. Twaalf stoomschepen met te zamen 12,000 passagiers kwamen kort voor mid dernacht in de haven aan. De immigratiedienst deelde mede, dat hij niet zou toestaan, dat het Ellis-eiland over vol zou worden. Wanneer de capaciteit is bereikt, moeten de passagiers aan boord blijven totdat er aan land ruimte is. Henry Ford 60 jaar.' Geen candidatuur voor het presidentschap. Henry Ford, de bekende automobielen- koning, die reeds als de toekomstige pre sident der Ver. Staten is gedoodverf en in plaats van Rockefeller nu als de „rijkste man der wereld" wordt bestempeld, heeft onder groote belangstelling zijn 60sten verjaardag gevierd. Hij ontving namelijk stapels gelukwen- schen en velen begroetten hem als den aanstaanden president. Aan lastige vragers, die Ford wilden polsen over zijn voornemens betreffende het al of niet als candidaat deelnemen aan do eerstkomende presidentieelo cam pagne, weigerde bij uitsluitsel te geven. Hij geloofde intusschen, dat het leven van fabrikant hem meer zou aantrekken. Tegenover een man van „Collier's Weekly" is Ford intusschen positiever ge weest in zijn verklaringen omtrent zijn mogelijke candidatuur voor het president schap. - - Hij verzekerde pertinent, dat hij het „baantjo" van president niet ambieert en geen candidatuur daarvoor aanvaardt. „De natie heeft een politieken leider noo- dig" verklaarde hij en als zoodanig achtte hij zich minder geschikt. KET V03HKAA31STE N0EUW5. BUITENLAND. Dc ir.tergeallieerde onderhandeling over de Ruhrbezetiing. Weinig bevredigends berichten uit Londen. De houding van den Russischen pa triarch Tikhon tegenover den Paus. Bij het spoorwegongeluk nabij Kreien- sen zijn geen Nederlanders gedood of ge wond. BINNENLAND. Ernstig vliegongeval te Rotterdam. Eenige radicale ideëen meend9 hij ech ter te moeten ontvouwen, door zich te ver klaren tegen arbeidersverenigingen, tegen den toeslag aan ex-soldaten, tegen het ta rief en de scheepvaart-subsidie, maar sterk voor prohibitie. H. M. DE KONINGIN-MOEDER. Over eenige weken zullen wij vieren het zilveren jubileum van H. M. de Koningin. Des te meer reden om vandaag dankbaar te herdenken den 66sten geboortedag van H. M. de Koningin-Moeder. Wij willen in herinnering bre ven Ie oorden, waarmede Koningin Fm:' 0 Aug. 1898 aftrad van do hooge plaats; sinds don dood van den Kon' men, ten behoeve van de jongo Koningin, die toe op 18-jarigen leeftijd den troon aanvaardde. Zij sprak toen: ,In dagen van smart en rouw trad Ik op als Regentes van het Koninkrijk, thanr «haart zich het geheele volk in vreugd-a om den troon zijner jonge Koningin. God heeft mij in deze jaren gesteund, mijD dierbaarste wensch is vervuld." Woorden van eenvoud, plichtsbesef en godsdienstzin Rijwielen bij de Post. Het protest van den Bond van Rijwiel handelaren inzake de bekende leverings kwestie van rijwielen aan ambtenaren bij de P. en T. heeft tot resultaat gehad, dat de administratie der P. en T. thans bij dienstorder het personeel beeft doen we ten, dat haar tusschenkoms voor de aan schaffing van rijwielen zich in het vervolg alleen zal bepalen tot rij widen welke uit sluitend of mede voor den dienst benoo- digd zijn. yiTT ÖE OHiSGEVlHG AALSMEER. Gemeenteraad. In de gis Leien geaou- den raadsvergadering werd besloten de verordening tot regeling van het vervolg onderwijs in te trekken, op grond, dat de •hooge kosten, daaraan verbonden, in ver band met het geringe aantal leerlingen, dat eraan deelneemt, niet wettigen de cur sussen in stand te houden. Voor het to 'houden kinderfeest ter herdenking van het 25-jarig Regeeringsjubileum van de ivo- nigin, in September 1923, voteerde de Raad behoudens goedkeuring van Gèd. Staten f 2000. WOERDEN. Onderscheiding. Bij Kon. besluit van 21 Juli is toegekend de aan de orde van Oranje-Nassau verbonden eeremedaille, in brons, aan A. Compier, arbeider bij de firma Vermeulen, scheepsbouwers, to Woer den. ZEGWAART. Gemeenteraad. Gedeputeerde Staten van Zuid-Holland hebben besloten, dat er geen termen voor hun college bestaan om J. D. P. van Duijvenbode van zijn lidmaat schap van den raad vervallen te verklaren, aangezien het loodgieters vak, waarvan in deze 'kwestie sprake is, pas door hem is aangezien het loodgicterswerk, waarvan in reeds op 21 Mei te voren zijn ontslag als lid van den Raad had. ingezonden. SASSENHEIM. Geslaagd. Te 's-Gravenhage slaagden voor het M. U. L. O.-cxainen: Josina T-Ts- selinuiden en C. Th. van Koningsbruggen, beide leerlingen der R- K. M. U. L. O.- Bohool ahier. Hoofd de heer J. O. Matae. Gemeenteraad. Aanwezig allo leden. V oorz. de Burge meester. Eenige ingekomen stukken t.w. goedge keurde raadsbesluiten door Ged. Staten, worden voor kennisgeving aangenomen. Ingekomen is een dankbetuiging vaS Mej. N. Pel voor hare benoeming als on derwijzeres nuttige handworker, aan do O. L. S. alhier. Tevens een Kon. Besluit tot toestemming aan de graanmaalderij Ni©- Icerk voor plaatsing motor in het noorde lijk deel der maalderij met de daaraan verbonden verplichtingen, fundoeriug enz. i Een verzoek subsidie Fröbelschool wordt

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1923 | | pagina 1