<143 Jaargang. WOENSDAG f AUGUSTUS 1923 No. 4212 DoA30NNc.MEN7SPRlJSbedraogt bij vooruitbetaling Voor 1/eiden 19 cent per week 9 2.59 per kwartaal. Bij onze Agenten 20 cent per weok 8 2.30 per kwartaal. Franco per post 8 2.95 per kwartaal. Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor do Abonné's ver krijgbaar tegen betaling van 50 ct. per kwartaal, bij voor uitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 ct., met Geïllustreerd Zondagsblad 9 ct. Dit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen l Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN TEL. INT. 935 GIRONUMMER 103003 POSTBUS No. iL DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: Go w or. o advortontlën 30 cent per rar?o!a Voor Ingezonden Meaedeelingen wordt het 2 dubbele van het tarief berekend. 2 Kïefne ad'/srientlön, van ten hoogste 30 woorden, waarin betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en ver* huur, koop en verkoop IO.50. DiS nummer bestaat t^ee fefatJsn. - ~BU<TENLJllItt De bezetting van het Roergebied Dc antwoorden van Frankrijk en Bslgic. De inhoud? Dc diplomatieke medewerker van de .Daily Telegraph" doet het voorkomen, alsof hij kennis heeft gekregen van het staatsgeheim, en zegt dat de nota van Poincaré een uitvoerig stuk is van wel twee maal de lengte van Curzon's oor spronkelijke nota. Poincaré zou volgens den correspondent geenerlei be- w ij s geven zijn houding hebben gewijzigd, doch hoffelijke wijze de En gelse he voorstellen bijna op elk punt verwerpen. Hij zou opnieuw verklaren niet met Ber lijn in discussie te willen treden alvorens onvoorwaardelijk een einde is gemaakt aan het lijdelijk verzet. Verder weigert hij zich uit te spreken :en aanzien van het Ruhrgezied en het bestuur daarvau, tenzij Duitschland onvoorwaardelijk, bet hoofd in den schoot legt. Opnieuw ver klaart hij niet aan volledige ontruiming te denken vóór de geheele betaling is ge schied, terwijl hij voorts de plaatselijke .productieve" onderpanden niet uit han den wenscht te geven. Hij verzet zich op grond van het belang der zaak en op grond van liet geschreven woord tegen een nieuwe vaststelling van Duitschlands draagkracht door een onpartijdige com missie. Poincaré's opmerkingen en vragen in verband hiermede doen zien dat hij zulk een hernieuwde schatting zou be schouwen als een inbreuk op de rechten van de Commissie van Herstel, iterwijl hij het denkbeeld van raadpleging van ncu trale deskundigen niet te aanvaarden acht Hij blijft vasthouden aan het schema van 1921 en heeft op zijn beurt een vragon- :'0E; lijstje samengesteld, waarin hij van En geland wenscht te weten wat dit land denkt over de aan Duitschland te stellen eischen, evenals over die, welke het ten opzichte van de geallieerden wil stellen. De veel kortere Belgi sche nota sluit zich aan bij de Fransche wat de op vatting omtrent het Ru hr- ebied betreft,, doch is- veel kalmer van toon. België legt den wensch aan den dag tot een oplossing te geraken en gaat accoord met Engeland's opvatting aangaande de wcnschelijkheid cener sta bilisatie en reorganisatie der Duitsche financiën. Ook België wil niet weten van een taxatie-commissie, waarin neutralen zitting zouden hpbben, doch zou gaarne de medewerking der Vereenigde Staten zien, terwijl het binnen zekere grenzen geen bezwaar zou hebben legen een herzie fling van Duitschland's betaalkracht. Ook Verwerpt het geenszins geheel en al do voorstellen der Duitsche regeering ten op zichte der waarborgen en de wijze van be taling. Over liet algemeen laat het door schemeren een wijziging van het Engel- Bcke voorstel in overeenstemming met do wenschen der andere hondgenooten te be schouwen als een eerste stap naar een (nieuwe overeenstemming lusschcn de ge- [fllüeerden. Hei Iiaiiaansche aniv/cord. Italië gaat grootendeels met Engeland mee. Zondagochtend is het antwoord van Ita- i"0 op het Britsche ontwerp voor een ge meenschappelijke beantwoording van duitschland naar Londen gezonden. Men flewaart in officicele kringen nog stoeds jflet stilzwijgen omtrent inhoud en slrek- juflg ervan, doch men meent to weten, dat pet voorstel van Baldwin en Mussolini's putwoord daarop grootendeel^ eonzelfden weg uitgaan. Alleen legt do Ilaliaansche premier er den Jjfldruk oi), dat naar zijn meening de scha- cvergoedilig van Duitschland en de on- crluige schulden der hondgenooten zoo nauw fezamen hangen, dat men het ccne vraagstuk niet afgescheiden van het an- cre kan behandelen. Hij is van moening, ,a' minderwelgcstclde hondgenooten b het ah :omeen, en zeer zeker Italië, er niet - 'VW "V.I1V1 xiauc, ci JJ1UI kunnen overgaan iets op hun vorde- op Duitschland te laten vallen zonder -a- zij vooraf welen hoe het staat met Ll,n Cl?011 verplichtingen ten opzichte puacr crediteuren, Dc Fransche nota maakt geen bevredigenden indruk. [öns tegenover persvertegenwoordi- Voli KPr-' T\ '-'J i' ct o 1 ei icgcu n uui u i- ïin?i»ln- owninff Street afgelegde vcrkla- hot |1S ^°°r Fransche nota, welke hevatK or<* °P jongste Britsche nota bracht ouslrasl*°0 indruk teweeg ge- ^ngelsohe Regoerings verklaring. Vrijwel zeker, dat yóór het uit-. Het is VJ cengaan van het parlement Baldwin oen verklaring zal afgeven ten opzichte van de uit Brussel cn Parijs ontvangen antwoor den en do politiek, die zijn regeering thans wenscht te volgen. Inmiddels is het verre van waarschijn lijk, dat dio regeeringsverklaring afdoende zal zijn, aangezien de tijd voor onderzoek cn raadpleging feitelijk te kort is, terwijl bovendien in het kabinet verschil van mee ning heerscht, daar de groep der ultra conservatieven, waarvan Ronald Mac Ncill een der hoofdpersonen is, vierkant slaat tegenover de meer gematigden, waar in Robert Cecil een hoofdrol speelt, Zoo- doendo is het bijna uitgesloten, -dat do re geeringsverklaring, die bij de verdagings motie op Donderdag aan de orde komt, af- doendo zal zijn. Dit feit werd reeds gister middag in het parlement aangekondigd door niemand minder dan den premier zelf, toen hij zeide, dat het uiteengaan van het lagerhuis alleen een recès en geens zins een ontbinding beteekent, zoodat bij gewichtige gebeurtenissen een onmiddel lijke bijeenroeping niet uitgesloten be hoeft to zijn. Quiischland. Ds separatistische vergadering Ie Coblcnz. Door Par ij s aïs een groote gebeurtenis hoschouwd. De separatistische vergadering te Ko blenz wordt te Parijs als een groote ge beurtenis beschouwd. De verslagen der verschillende bladen stemmen niet over een omtrent het aantal deelnemers. Som mige spreken van 3000, andere van 6000 Enkele erkenuen, dat de separatisten in de provincie de minderheid vormen, vol gens andere heeft Dorten eenige honderd duizenden aanhangers. Daar evenwel de meerderheid ongewapend, is en in de on mogelijkheid verkeert zich tegen de plan nen van Dorten te verzetten, zou men de mogelijkheid overwegen van de afkondi ging der Republiek Rijnland en men stelt nu de vraag, wat de houding der bezet tingsautoriteiten daartegenover zou zijn. De algemeene conclusie, zelfs van de na tionalistische bladen, is, dat men de ge beurtenissen met het grootste voorbehoud moet volgen en een afwachtende houding aannemen. De economische crisis. De eischen der vakver- eenigingen en de regeering. Maandagavond kwamen de vertegen woordigers van alle vakvereenigingen in de rijkskanselarij bijeen om den rijkskan selier him eischen voor te leggen. Cimo opende de zitting met een uitvoerige toe lichting van zijn tot dusver gevoerde po litiek. Uit dit deel van zijn rede verdient bijzondere aandacht, dat hij er den na druk op legde, dat zijn streven was ge weest, den tegenstand in het Ruhrgebied passief te laten blijven en niet actief to laten worden. In de discussie kwam zeer duidelijk aan den dag, dat de vakvereenigingen het ver trouwen in de rijksregeering verloren heb hen. De president van de rijksbank Ha- venstein verdedigde bij de discussie do po litiek van de bank. Hij stelde maatrege len in uitzicht tegen de ondernemers, die credielen opnemen, ofschoon zij zich de noodige middelen kunnen verschaffen door het verkoopen van buitenlandsche deviezen. De minister van economie, Becker, ver dedigde zijn deviezen-politiek, terwijl een staatssecretaris van het ministerie van fi nanciën bij afwezigheid van minister Her mes de verschillende belastingontworpen toelichtte, die den vakvereenigingsleiders aanleiding tot critiek hadden gegeven. Het schijnt echter, dat de vakvereenigingen door het resultaat der discussie niet zeer bevredigd zijn. De „Vorwarts" zegt in elk geval dat do belangrijke besprokingen zeer onbevredigend zijn geëindigd. Een nieuwe munteenheid? Het „Acht Uhr Abendhlatt" meent te kunnen mededeelen, dat de afgifte van vermogens de grondslag eener verdere grootscheepsche hervorming der rijksfi nanciën beteekent, waarop het thans on vermijdelijk geworden goudgiroverkeer en waarschijnlijk ook oen hervorming van den muntstandaard zal worden opge bouwd. Het blad acht het waarschijnlijk, dat naast de papiermark als betaalmiddel een nieuwe muntwaarde althans als verreke ningseenheid zal worden vastgesteld, aan welke de goudmark ten grondslag zal wor den gelegd. Eén r a m r i tl Van lieden af kost een rit met de Ber- lijnsche tram 10.000 mark. Relletjes te Hamburg. 1 Het orgaan van de Hamhurgsche com munisten, de „Hamburger Volkszeitung" is door de politie in beslag genomen uit hoofde van de wet tot bescherming der republiek. In een artikel in dat blad werd n.l. in strijd met de waarheid beweerd, dat voor Hamburg do staat van beleg is afgekondigd. Bovendien werden daarin door de communisten tegen Dinsdag groo te protestdemonstraties aangekondigd en do communistische arbeiders daartoe op geroepen, waaraan reeds Maandagmiddag ten deele gehoor werd gegeven. Het gevolg daarvan was, dat verscheidene duizenden arbeiders na afloop van hun werk zich aan de haven verzamelden. Bij deze ma nifestanten voegden zich nog tal van nieuwsgierigen en een gro«t aantal opge schoten jongens.Door bereden politie werd de volksmenigte Ui een gedreven. Daarbij werd hevig verzet geboden. De politie werd metterdaad aangevallen en sommige agen ten van hun paard gesleurd en ernstig mis handeld. Daarop voerde de politie een charge met bloote sabel en gummistokken uit, en slaagde er zoo in, ruim baan te maken. Bij deze charge werden verscheidene personen gewond. Staking in de Grafische bedrijven te Berlijn. Gistermiddag om 1 uur werd plotseling in alle grafische bedrijven te Berlijn de arbeid neergelegd hij wijze van protest tegen het niet-onlvangen van eenige leden van een der bedrijfsraden voor de grafi sche bedrijven door den Rijksminister van Arbeid. De Berlijnsche avondbladen zijn niet verschenen. Omtrent dit voorval wordt nog nader ge meld, dat eenige afgevaardigden van den bedrijfsraad gisteren met den Rijksmi nister van Arbeid een bespreking zouden hebben over den economischen toestand. De minister, die, zoqals bekend, aanwezig was bij een bespreking tusschen den rijkskanselier en 4° vakvereenigingslei ders, beloofde gisteren in den loop van den ochtend den leden van den bedrijfsraad uitsluitsel te zullen jgeven. Toen de laat- sten ook gisteren wfeer een vergeefschen tocht naar het department van Arbeid maakten, besloten ec ,'j wijze van pro test in alle grafische 'bedrijven, met inbe grip van de Rijksdrukkerij, het werk te doen neerleggen. Tegelijkertijd eischen de bedrijfsraden van de werkgevers een uitkeering in eens van 2 millioen mark aan eiken arbeider. Engeland. De havenstaking te Londen. Het verloopen van de actie. Er was gisteren bij de Londensche ha venarbeiders weer weinig neiging om aan het werk te gaan. Echter wees een onder zoek in de dokken uit, dat bijna alle vaste arbeiders in dienst bij de Londensche ha venautoriteiten zijn teruggekomen, terwijl do bemanningen der vreemde schepen de behulpzame hand bij het lossen verleenen, zonder dat de stakers dat trachten te be letten. Da stakingen in Nieuw-Schotland. Een ernstig sabotagee-glovaL De waterleidingbuizen, die van do reser voirs van do Sydney-rivier en het Groote Meer naar de staalfabriek van do British Empire Steel Corporation leiden, zi.in op geblazen. De fabriek kan daardoor geen water krijgen. Do stoommachines werden terstond tot stilstand gebracht en de fa briek moest worden gesloten. Later bleek, dat in den vroegen morgen een zware bom in de Sydney-rivier is ge worpen door personen, die daarop snel in een auto wegreden. De plaats, waar de waterpijp in het Groote Meer werd ver nield, is moeilijk to ontdekken. De misdaad wordt in verhand gebracht met do reeds weken lang durende staking van de werklieden der staalfabriek. Rusland. P/lassa-arresiatics te Petrograd. Uit Petrograd wordt gemeld, dat al daar en te Moskou in den nacht van Vrijdag op Zaterdag talrijke werklieden en intellectueelen zijn gearresteerd onder verdenking van deelneming aan anli-s.oyjet organisaties, Amerika. Da tosstand van president Harding. Geen regeerings-moeilijkheden Do medische verklaring, dat president Harding aan longontsteking lijdt, heeft groote bezorgdheid gewekt Evenwel blijkt uit do laatste berichten, dat de ontsteking niet ernstig is. Hedenmorgen 11 uur Washingtonsche tijd verklaarde generaal Sawyer, de lijfarts van den president, die hem te San Francisco behandelt, dat de patiënt de crisis te boven zal komen. Het wordt een gunstig teekent geacht, dat de president in den afgeloopen nacht 6Jd uur onafgebroken geslapen heeft. Medische autoriteiten achten het klimaat van San Francisco het beste van geheel Amerika .voor do genezing van longontsteking. De vice-president Goolidge en staats secretaris Hughes zijn do eenige kal) in els- leden, die thans te Washington vertoeven, Voordat de president op reis ging, mach tigde hij staatssecretaris Hughes en den vice-president tot waarneming van de uit voerende macht, ingeval hij ziek mocht worden. Hij voorkwam daardoor de moei lijkheden, welko ontstaan zijn tijdens do ziekte van president Wilson, toen deze, hoewel persoonlijk niet in staat tot uit oefening der uitvoerende macht, het toch zijn staatssecretaris Lansing hoogst kwa lijk nam, dat deze hem verving. Men verwacht niet, dat do ziekte van president Harding van zoo langen duur zal zijn, dat de benoeming van een tijdelijken president noodig zal zijn. Berichten EEN TREINRAMP IN DUITSCHLAND. 48 dooden. Gisterenochtend om vier uur in in het station Kreiensen de D-trein Hamburg Miinchen op een in 't station staander, voortrein gereden, vermoedelijk ten gevol ge van het rijden door onveilig sein. In het geheel zijn er thans 45 dooden, terwijl van de zwaargewonden later nog drie stierven, zoodat in totaal tot nu toe 48 dooden zijn to betreuren. Het aantal ge wonden kon nog niet met zekerheid wor den vastgesteld, doch het zal ongeveer tachtig bedragen. Elf van deze zijn zeer zwaar gewond. Tot nu toe zijn slechts zeventien lijken geidentificeerd. De meeste slachtoffers zijn Zuid-Duitschers, dooh er zijn ook vele De nen bij van een Deensch gezelschap, dat door Zuid-Duxtscbland reisde. De lijken en gewonden werden naar de ziekenhuizen gebracht, waarbij zich de vreeselijkste tooneelen afspeelden. Van een gezin werden de ouders en een der kinde ren gedood, terwijl fen tweede kindje in leven bleef. Eon ander kinderlijkje werd gevonden, met een bal nog in de handjes. Vele reizigers werden in den slaap door •den dood verniet, want het ongeluk ge beurde des morgens te vier uur. De meeste lijken zijn zoodanig verminkt, dat zij ge heel onherkenbaar zijn. Deoorzaalc. De vraa_g aan wien de schuld ligt, is nog niet opgelost. In verband biermede, zijn de spoorwegdirecties en bet parket van Cassel te Kreiensen aangekomen. Geconstateerd werd, dat de voor-trein, in afwijking van hetgeen de dienstregeling aangeeft, te Kreiensen lieeft gestopt ter verandering van machine. Het eerste inrij- signaal van de daar precies recht.loopende lijn stond op veilig, waardoor de machi nist van den intusschenaankomenden volg trein in de meening werd gebracht, dat de baan vrij was. Hij zou zich juist gebukt hebben toen de locomotief het tweede, op onveilig staande signaal passeerde. Toen de machinist daarop de roode achterlich ten van den voor-trein zag, trachtte hij nog met behulp van de luchtdrukrem do botsing te voorkomen. De afstand was echter reeds to klein cn hij reed met groote vaart op den voor-trein in. De uitwerking was verschrikkelijk. Vele reizigers voor den voor-trein stonden op het perron te wachten en zagen 3e onvermij delijke botsing aankomen. Zij riepen den inzittenden toe, uit den trein te springen, maar het was reeds te laat. De vier laatste wagons van den voor-trein werden totaal ~ïn elkaar geschoven. De volg trein veerde na de botsing achteruit en nam de assen van bet laatste rijtuig van den voor-trein met zich mede. Tusschen die assen vond men vier lijken bekneld. In' Kreiensen had den vorigen avond juist een feestviering plaats gehad, waar door nog tal van menschen in do straten waren. Binnen korten tijd waren alle man nelijke inwoners vtn Kreiensen, hoofdzake lijk spoorwegbeambten, met hun materiaal op heb terrein van het ongeluk aanwezig. Door een plaatselijke fabriek werden snïj- apparaten ter beschikking gesteld, waar door het gelukkig mogelijk was de eerste gewonden in betrekkelijk korten tijd te verlossen. Twee hulptrcincn uit Göttingen kwamen uur des morgens aan. In één daarvan zat een dokter, dio echter, we gens gebrek aan verbandmiddelen Ope ratie-materiaal, slechts weinig kon uitrich ten. De gewonden werden: naar Göttingen vervoerd, alwigr in de ziekenhuizen uitge breide maatregelen waren genomen. Wolkbreuken in den Staat Maryland. Enorme schade aangericht. Ten gevolge van twee wolkbreuken is, naar uit Baltimore wordt gemeld, de Pe- tepsco-rivier in Maryland buiten haar oevers getreden. Verscheidene steden en groote stuki»n land zijn overstroomd. Het aantal slacht offers is onbekend. Nader wordt gemold:' Door de wolkbreuk, welke do Petepsco rivier dtfbd overstroomen, werden in. ver scheidene districten bruggen cn gebouwen HET ¥G&5S£AAH!STE KBEÜWS. BUITENLAND. De Fransche nota heeft te Londen geen bevredigenden indruk gemaakt. Groote treinramp in Duitschland. BINNENLAND. De wijziging der Huurwetten. De Burgemeester van Rotterdam. vernield, gezinnen uft de woningen ver jaagd en een schade van eenige millioenen dollars aangericht. Fabrieken en electrische centrales werden overstroomd, waarbij do machines werden beschadigd. Tevens wer den groote stukken spoorweg vernield. In Carroll staan honderden huizen geheel onder water, terwijl vooral de steden Woodbine en Sykesville zwaar hebben ge leden. BIMBEHLaHH) De terugkeer van de Koningin en Prinses Juliana uit Engeland. De Koningin en Prinses Juliana zijn om lcwarb voor 5 aan boord van do mailboot Prinses Juliana te Vlissïngen in de haven gekomen. De reis werd medegemaakt door den heeT V/alles, directeur van de .Zee land". De Vorstelijke personen bleven tob tegen half 6 aan boord en narnen toen af scheid van commandant Ree en zijn offi cieren, Spaanderman en Beneker. Bij het verlaten van de boot werden do' Koningin en haar dochter begroet don- den heer De Meester, president-commissaris van de Zeeland en de 'bèeren KrutW en Roe mer, van de firma Muller en Co. do ponton maakten de commissaris der Ko ningin, ce burgemeester van Vliesingen cn' de waarnemende commandant der marine, kapitein luitenant Manikns, hun opwach ting, evennis inspecteur Mulder van dei Zeeland, terwijl een dochtertje van den heer Mulder aan de Koningin en een doch tertje van den heer Walles aan de Prinses bloemen aanboden. Toegejuicht door honderden bevaven do Vorstelijke perscnen zich naar de Konink lijke wachtkamer. Tn de hal stonden o.a. de padvinders en padvindsters uit Apel doorn opgesteld; zij brachten een groet met hun vaandels. Den leider, den hop- K^r- tewyn, werd door de Koningin dank ge bracht voor deze attentie. In de wachtkamer onderhielden Ko ningin en Prinses zich nog ongeveer 10 mi nuten mét de genoemde heeren, waarna zij zidh naar het Koninklijk rijtuig begaven dat gekoppeld was achter den mailtreïiï van 5 uur 50. Tot aan het vertrek onder hield de Koningin zidh aan 't portierraam met dén commissaris der Koningin. Men meldt uit Utrecht: De Koningin en Prinses Juliana ziin gïs- terénavemd om 9 uur 28 aan het Centraal station aangekomen. De burgemeester van' Utrecht was ter ontvangst van HM. op heb perron. Na zich eenige oogen,blikken met den burgemeester te hebben onderhou den nam H. M, met do prinses riants int een hofauto, om zidh naar Soestdiik te be geven. Het publiek juichte H. M. levendig toe. DE WIJZIGING DER HUURWETTEN. Op heden, 1 Augustus, treedt de gewij zigde huurcommissie- en huuropzeggings* wet in werking. Verhuurders van woningen zijn. behou- dens wanneer een bestaand huurcontract dit belet, gerechtigd, zonder tusschen- komst der Huurcommissies: Woningen, waarvan do huur op 1 Jan. 1916 minder dan f 520 per jaar bedroog, met 50 pCt. te verhoogen boven den huur prijs van 1 Januari 191G; Woningen, waarvan do huur op 1 Jan. 1916 meer dan f520 per jaar bedroeg, met 37Vi pCt. te verhoogon hoven den huurprijs van 1 Januari 101S. (Op ver zoek voor Amsterdam cn Rotterdam. 40 pCt en 30 pCt. Ook voor Leiden is een dergelijk verzoek tot den Minister ge richt). Bij de behandeling vnn een verzoek voor huurverlenging is do Huurcommissie be voegd eventueel een lagcren huurprijs vast to stollen, indien de staal van onderhoud van do woning van dien aard is, dat da vrijo verhooging niet wordt gerechtvaar-* digd. Hieruit volgt dus, dat er eerst oen huur- opzegging zal moeten plaats hebben, al vorens do Huurcommissie van voorschre ven bevoegdheid kan gebruik maken. In geval van huuropzegging wendo men zich.' zich binnc-D. 7 dagen tot de Huurcommissie. Van onbewoonbaar verklaarde wonin gen, tegen welker onbewoonbaar ver klaring geen beroep meer openstaat, mogen na 1' Januari 1923 do huren niet verhoogd worden. Vragen van Kamerleden. R ij kszic» konhui zo nexploi t a t i« Het Tweede-Kamerlid, mejulfr. S. C.roo- ncweg, heef', lei den minister van Onder*

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1923 | | pagina 1