SPLINTER I MI- El SES9E1UIH 14a Jaargang. VRIJDAG 6 JULI 1923 No. 4190 DeABONNEMENTSPRIJSbedraagt bl] vooruitbetaling Voor Leiden 19 cent per week 12.50 per kwartaaL Bij onze Agenten 20 cent per week 12.60 per kwartaaL Franco per post I 2.95 per kwartaaL Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver krijgbaar tegen betaling van 50 ct. per kwartaal, bij voor uitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 ct., met Geïllustreerd Zondagsblad 9 ct. Dit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN TEL. INT. 935 GIRONUMMER 103003 POSTBUS No. SL DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: Gowon* ad ver ten tl ön 30 cent per regels Voor Ingezonden Mededeelingen wordt het S dubbele van het tarief berekend. s Kleine adverlentiSn, van ten hoogste 30 woorden, waarin" betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en ver- huur, koop en verkoop 10.50. E9it nusnsncc* bestaat uit twee btaden. HuiTEMLfUUil De bezetting van liet Roergebied De spanning tusschen Engeland en Frankrijk. Geruststellende ver zekeringen. In de senaatscommissie voor buitenland sche zaken deed Deselves mededeeling van de indrukken, door hem opgedaan om trent den buitenlandschen toestand in een onderhoud met Poincaré. Hij verklaarde dat men de berichten der Engelsche Maz elen omtrent de gezindheid der Brilsche regeering onder het grootste voorbehoud moest aanvaarden. De Fransche regccring ontving de verzekering, dat dergelijke berichten van allen grond zijn ontbloot. De Engelsche ambassadeur protesteerde persoonlijk tegen die geruchten. De be sprekingen te Londen worden geregeld op vriendschappelijke wijze voortgezet Deselves voegde er bij, dat de toestand in het Ruhrgebied bevredigend is. De kwestie van het Saargebied is bij den Volkenhond op weg naar een bevredi gende regeling. Opinies der Fransche pers. Het grootste beletsel, dat aan een volle dige Fransch-Britsche overeenstemming in den weg staat, blijft de bezetting van 2ret Ruhrgebied. Het schijnt vrij onmogelijk, aldus schrijft Pertinax in de „Echo de Paris" de opvattingen van Londen en Parijs met elkander te vereenigen. Tusschen een politiek, welke zich uitspreekt ten gunste van oen bezetting van het mijngebied en een politiek, die voor ontruiming van dat- zelfde^gebied is, is het moeilijk ook maar het,. ?Armg3te punt van overeenstemming tcf ontdekken. Te Parijs denkt men steeds, dat de on derhandelingen met Londen op een te vroeg tijdstip zijn begonnen, omdat men eerst den dag zou willen afwachten, waar op het lijdelijk verzet van Duitschland ver vangen zal worden door loyale samenwer king. Dan zou de Ruhrbezetting, wel verre van Duitschlands economisch leven te ver lammen, het betalingsvermogen van dat land slechts^ verbeteren. Men merkt bovendien op, dat de bespre kingen tusschen lord Gurzon en den' Fran schen gezant Saint Aulaire tot geen resul taat zullen leiden, zoolang men zich ter eene zijde beperkt tot het stellen van vra gen en ter andere zijde tot het beantwoor den daarvan. Men weet niet, wat do bedoelingen van het kabinet-Baldwin zijn ten aanzien van de kwestie der schadevergoeding. Zullen het dezelfde zijn als die van het kabinet- Bonar Law, welke die premier op 2 Ja nuari te Parijs heeft uiteengezet? Het is echter noodzakelijk, dat Baldwin zijn terughoudendheid zal opgeven en zal mededeelen, welke offers Engeland bereid is te brengen. De „Matin" gaat zoover te insinueeren, dat de Engelsche regeering een groot plan zou hebben opgesteld, hetwelk een econo mische en politieke wereldheerschappij ten doel zou hebben. Om den toestand op te helderen is het dus noodig, dat Baldwin zijn politiek duidelijk maakt. Mussolini op de hand der Engelsche n. Naar verluidt heeft de Italiaansche ge zant, die een bezoek bracht aan Curzon, dezjen in. kennis gesteld van de opvattin gen van Mussolini, die meer en meer neigt naar de Britsche inzichten inzake do Ruhrkwestie en hot Britsche plan voor de regeling der schadvergoeding. Nog geen antwoord van Frankrijk. Er is nog steeds geen bericht uit Parijs antvangen, dab de Fransche regeering be reid is, schriftelijk te antwoorden op de Sngelsche vragen. De sabotage. - 5e Alïgemeine Deutsche 5 e w e r k s c h a f t s b u n d contra de daden van sabotage. De „Ullsteindienst" meldt nit Essen: ©isteren sprak zich de Alïgemeine Deut sche Gewerkschaftsbund over de daden van sabotage in het Ruhrgebied uit. Algemeen is men ten scherpste gekant tegen der gelijke daden, die men in strijd acht met <ten afweerstrijd van Ide bevolking van het bezette gebied. De Gewerkschaftsbund riep dan ook alle vakvereenigingen op om krachtig tegen dergelijke daden van sabo tage en aanslagen op te treden. Van de rijksregeering werd geëischt, dat de schul digen aan het Duitsche gerecht zullen worden overgeleverd en zich te verant woorden zullen hebben. De bemoeiingen des Pausen. De „Voss. Ztg." meldt: De pauselijke nuntius Pacelli had gisteren opnieuw een bespreking met Rijkskanselier Cuno, betreffende de pauselijke nota inzake de houding der regeering ten aanzien van de daden van sabotage en de aanslagen in het Roergebied gepleegd. Des avonds gaf do nuntius in het Fïanciskaner klooster, waar hij zijn intrek heeft genomen een diner, waaraan behalve de Rijkskanselier, ook nog minister Rosenberg, de minister van Arbeid en de leider der katholieken Marck deelnamen. Tijdens het diner bood zich de gelegen heid om de door den paus ondernomen stap terdege te bespreken. Cuno beweer de, dat de Duitsche regeering herhaalde lijk openlijk blijk heeft gegeven, daden van sabotage en aanslagten af te keuren, doch dat de regeering niet in staat was, gezien de onrustige en vijandige, stem ming tegen de bezetting, dergelijke daden zonder meer te verhinderen. De regeering zal echter nog eens doen uitkomen, dat deze daden op rekening moeten worden gesteld, hetzij van afzonderlijke personen of organisaties. De besprekingen leidden niet tot eenig definitief resultaat en gezien het feit, dat de nuntius zijn voorgenomen vertrek naar München heeft uitgesteld en nog geen maatregelen voor zijn vertrek heeft geno men, doen het vermoeden rijzen, dat de besprekingen nog zullen worden voortge zet. Intusschen zal Cuno nog een offici- eele verklaring tegen de daden van sabo tage en de aanslagen afleggen, daar ook de centrumpartijen dienaangaande druk op de regeering hebben uitgeoefend. De socialisten en communisten zijn van mee ning, dat de regeering reeds lang tegen over dergelijke daden met grootere scherp te had moeten optreden, zooals ook reeds indertijd door Ebert werd voorgesteld. De 7 ter dood veroordeelden. De zaak der zeven personen, die op 29 Juni dooi den krijgsraad te Mainz we gens sabotage ter dood veroordeeld zijn en revisie van dit vonnis aangevraagd had den, is vandaag te Dusseldorp voor het revisiegerecht van het Fransche Rijnleger gekomen. Het verzoek tot revisie is ver worpen. De verdedigers der beklaagden waren niet aanwezig. Het ongeluk te Duisburg. Geen aanslag maar een ongeluk? De Rheinische Tageszeitung bevat een mededeeling van een vakman over het spoorwegongeluk bij Duisburg. Deze zegt, dat de oorzaak van het ongeluk ongetwij feld de ontploffing is van het gasreservoir voor de verlichting van den trein. Wan neer daar lucht bij komt, wordt het een gevaarlijke ontplofbare stof. De ontplof fing zou dan een nieuw bewijs leveren, hoe weinig vertrouwd het Belgisch perso neel is met de Duitsche spoorwegconstruc ties. De jongste dwangmaatregelen. Bezetting der Rijksbank te Essen. Het Rijkskabinet te Essen is gisteren door de Franschen bezet. De sleutels der kluizen zouden zich niet te Essen bevin den, zoodat den Franschen geen geld in handen zou zijn gevallen. Alle andere banken te Essen hebben heden eveneens haar deuren gesloten. De Frans che eischen tegen de Krupp-fabrieken. De onderhandelingen tusschen de di rectie van de Krupp-fabrieken te Essen met de Fransche bezetting hebben tot dus ver geeen resultaat opgeleverd. De Fran schen eischen thans, dat de hoofdspoorlijn die door het geheele complex van de Krupp-fabrieken loopt, te hunner beschik king zal worden gesteld, daar zij deze lijn voor het vervoer der bij Krupp in beslag genomen kolen en cokes noodig hebben. Verder moet aan beide zijden van de spoorlijn een strook grond ter breedte van 18 K.M. vrij blijven. In geval deze eischen niet worden ingewilligd, dreigen de Franschen met de bezetting van nog meer afdeelingen der Krupp-fabrieken. Verkeersbeperki ngen. De afsluiting van het Ruhrgebied wórdt door de bezettingstroepen (steeds verder doorgevoerd. Op het oogienblik zijn de Franschen en Belgen bezig, door prikkel draadversperringen de grens af te zetten. Hoe scherp de controle aan de grens is en hoe nauwkeurig de passen worden nage zien, bewijst het feit, dat Maandag in Dortmund van de 600 ingediende aanvra gen er slechts twee werden ingewilligd. De eene betrof'een dokter, die ter bestrij ding van een typhus-epidemie naar Schwerte moest vertrekken, de andere had betrekking op eien sterfgeval. Bij het overschrijden van de grens in de nabijheid van Derne-Linteup ia een 13-jarige schooljongen nit het bezette ge bied doodgeschoten. Kapok 85 cent per 1|2 Kilo Hoogewoerd 41 - Telefoon 698 5" Vlak over de Waterstesg De verkeersbeperkingen in Duisburg zijn nog uitgebreid; ook wielrijders en huur-tijtuigen vallen thans onder het ver bod. Verder is het voetgangersverkeer van 8 uur 's avonds tot 5 uur 's morgens ver boden. Van Engelsche zijde wordt er thans bij do Fransche grenscontrole op aangedron gen, dat Duits chers met een Engelsch vi sum vrij van het door de Engelschen naar het door de Franschen bezette gebied zul len mogen reizen. Verschillende personen hebben gisteren dan ook reeds met een Engelsch visum ongehinderd de afsluiting kunnen passeeren. Duitschland. De metaalfccwerkerssiaking te Berlijn. Naar de Ullstein-dienst verneemt, zal de metaalbewerkersstaking, welk© reeds tweemaal dreigde te zullen uitbreken, doch die door het bemiddelend optreden van den minister van Arbeid werd uitgesteld, toch worden geproclameerd. De metaalbewerkers, die, zooals bekend, met de scheidsrechterlijke uitspraak van den minister van Arbeid niet tevreden wa ren, hebben zich met een meerderheid van meer dan tweederden van het aantal uit gebrachte stemmen vóór verwerping van het bemiddelingsvoorstel verklaard en zich vóór het proclameercn der staking uitgesproken. De reeds vroeger gekozen stakingslei ding kwam daarop bijeen, ten einde te be slissen, wanneer de staking zal beginnen. Vermoedelijk zou de staking hedenochtend een aanvang nemen. Botsing tusschen studenten en communisten. Drie studenten, alle drie behoorend tot het bestuur van het studentencorps van do Technische Hoogeschool in Franken- hausen, zijn op een wandeling door een troep van tien communisten aangevallen. Twee van hen werden ernstig mishan deld, de derde kon ontvluchten. De politie kon slechts één der daders vatten. In verhand met de vele botsingen tus schen Stahlhelm-troepen en communisten, heeft de regeeringspresident van Merse- burg tot nader order alle vergaderingen en optochten op de openbare straat ver boden. Dè regeeringsverkiaring. Een motie van vertrouwen in de regeering aangenomen. De Kamer beëindigde gistermiddag te 5 uur de debatten over de regeeringsverkia ring. Zij kreeg nog een critiscke rede te hooren van den socialistischen afgevaar digde Hubin, die echter liet doorscheme ren, dat hij gaarne zou zien, dat zich een nieuwe regeering zou vormen, bestaande uit de drie partijen. De afgevaardigde Mechelynck, sprekende namens een groep liberalen, verklaarde, dat hij voor de motie van vertrouwen zou stemmen, doch zich het recht voorbe hield om nader over het ontwerp betref fende de Vlaamsche Hoogeschool te spreken. Nadat nog de socialistische afgevaar digde Destrée een rede tegen het ministe rie gehouden had, werden de debatten ge sloten en ging men over tot stemming over de motie van vertrouwen. 160 van de 186 leden, die de Kamer telt, namen aan de stemming deel. De motie werd aangenomen met 94 te gen 63 stemmen, en 12 onthoudingen. Alle socialisten stemden tegen, evenals de drie leden der frontpartij. Engeland. De havenstaking. Meer dan 41.000 man zijn thans betrok ken bij de havenstaking, waarvan 7000 in Manchester, 1500 in Liverpool. In Londen zijn thans 18.000 stakers. De bestuurders wan de transportarbeidersfederatie, waar bij do stakers zijn aangesloten, hebben verklaard, dat de staking ongemotiveerd is en dat geen stakingsgelden zullen wor den uitbetaald. Tengevolge van de staking zijn verschillende levensmiddelen in prijs gestegen. Buiten!. Berichten Een treinbotsing in Engeland. 6 do oden, 7 gewonden. De sneltrein van Leeds naar Manches ter is nabij HuddérsfieH in botsing geko-- men met een andere locomotief. Een wa gon van den sneltrein viel om, waardoor zes personen werden gedood en zeven ge wond. De volgonde bijzonderheden kunnen worden gemeld omtrent het noodlottige spoorwegongeluk, dat gistermorgen plaats had te Diggle, 15 mijl van Manchester verwijderd. Diggle is een plaatsje, dat se dert kort het centrum is geworden voor het goederenvervoer door de Midlands. De plek van de ramp ligt ongeveer 200 M. van het station Diggle af en een halve mijl van den bekenden Marsdcn-tunnel, een der grootsto spoorwegtunnels in Engeland. De locomotief van een stilstaanden goe derentrein had juist water ingenomen en stoomde terug naar den trein, die op een zijspoor stond, maar daar de wissel niet overging, kwam zij op het hoofdspoor te recht. Juist was een sneltrein van Leeds- Stockport met tien goed gevulde passa gierswagens en getrokken door twee groote locomotieven uit den tunnel gekomen en liep met volle vaart op de losse locomotief van den goederentrein. De botsing veroor zaakte een geweldig geraas en was zoo he vig, dat de losse locomotief een dertig me ter ver weggeslingerd werd. Uit do ver nielde stoomketel spoot de stoom sissend naar buiten. De machinist van den lossen locomotief werd op slag gedood, terwijl de stoker aan den kant van de spoorbaan in deerniswekkenden toestand werd gevon den. Hij had een groote bloedende wonde aan het achterhoofd. De eerste locomotief van den sneltrein kantelde dwars over de spoorbaan. De stoker van dezen locomotief werd onder een massa gebroken ijzer dood gedrukt, terwijl de machinist vrij ern stig gewond werd. Ook de tweede locomo tief van den sneltrein werd zeer gehavend en op dón tender geschoven. De beide eerste wagons derailleerden en vielen om. De eerste wagon werd grootendeels ver nield en van de inzittenden werden vier menschen gedood, onder wie een handels reiziger met zijn vrouw en een bejaard echtpaar. Zeven andere personen werden min of meer ernstig gnronJ, nn/W wio- een predikant. De overige gewonde passa giers konden, na verbonden te zijn. met de ongedeerd geblevenen per extra trein huis waarts keeren. Het terrein van de ramp, met de ge havende locomotieven en de bloedsporen der gewonden, bood een afgrijselijken aanblik. Boven de smartkreten der gewon den klonk het snerpend gesis van den ont snappenden stoom. Spoedig echter was hulp ter plaatse en begon men met bijlen de tusschen de vernielde rijtuigen be knelde pasagiers uit hun netelige positie te verlossen. Het duurde echter geruimen tijd, eer de gedoode passagiers onder de ruïnes van den trein konden worden van daan gehaald „Tel." Eersie-Kamerverkiezing. De R.-K. Statenclub in Zeeland heeft besloten candidaat te stellen voor de Eer ste Kamer de heeren E. B. Dumoleijn, notaris te Hontenisse en F. J. M. L. van Waesberghe, burgemeester van Hulst, bei den lid der Staten. Deze lijst zal worden verbonden met de R.-K. lijst in Noord- Brabant. De beide andere bij deze groep behoorende provincies Utrecht en Lim burg, zullen ieder een afzonderlijke lijst indienen, die niet verbonden zullen worden Naar wij uit goede bron vernemen, heb ben de Katholieke- Statenfracties uit Gel derland, Groningen, Overijssel en Drente, welke vier provincies tot een groep zijn samengesteld voor de verkiezing van eer ste Kamerleden, geconfereerd over de a.s. eerste Kamerverkiezingen. Zijn wij wel ingelicht, dan heeft de Katholieke Staten fractie van Gelderland in gemeenschappe lijk overleg met de drie andere Katholieke Statenfracties besloten met eigen candi- daten uit te komen en wel in de nakomen de volgorde: No. 1 Jan Arntz, aftredend, No. 2 P. Th. H. M. Dobbelman, No. 3 P. J. S. Serrarens, uit Utrecht, No. 4 Jhr. Mr. Paul van Nispen, te Arnhem, No. 5 S. Bruisten, uit 's-Hage, en No. 6 L. M. van Basten Batenburg. Van andere zijde vernamen wij nog, dat de mogelijkheid van nader overleg met de drie andere R.-K. Statenfracties niet is uitgesloten. Mocht namelijk hij on derzoek blijken, dat verbinding der lijsten zou kunnen leiden tot een zetel winst voor de katholieke partij, dan zal zulks niet na gelaten worden. De Gedeputeerden verkiezingen. Volgens de „Tel." heeft mr. dr. H. de Wilde (vrijz.-dem.), die tot lid van Ged- Staten van Gelderland is gekozen, voor deze benoeming bedankt op grond van het feit, dat hij als lid der minderheid niet van de groote groep der meerderheid de R.-E. fractie afhankelijk wil zijn. Bij de stemming was reeds gebleken, 'dat de Katholieken hem niet wenschten. Voorzitter gem. arbitrale rechtbanken, Dr. D. W- baron van Heeckeren, vroe- HET VOORNAAMSTE NIEUWS. BUITENLAND. De spanning tusschen Engeland en Frankrijk. Nog weinig verandering. Mus solini helt naar Engelands kant over. Ernstig ongeluk bij het afsteken van een vuurwerk te Chicago (Telegrammen). Noodlottige treinbotsing in Engeland. (Buitenlandsche Berichten.) BINNENLAND. Het wetsontwerp inzake het Duitsch- Ncderlandsche verdrag betreffende het internationale reisverkeer door den Rijks dag aangenomen. Hei verslag van de jaarvergadering van den R.-K. Bond van Manufacturiers. Mej. Carels als lid van den Gemeente raad van Alkmaar niet toegelaten. Bijzonderheden cmlrer.i den nationa- len vliegdag op 14 Juli (Luchtvaart). De vice-consul van Engeland voor do Rotterdamsche rechtbank. (Rechtszaken). ger chef van de Politieke af deeling van Buitenlandsche Zaken, is korten tijd ge leden benoemd tot voorzitter van do ge mengde arbitrale rechtbanken tusschen Engeland en Oostenrijk, Engeland en BuL garije en Engeland en Hongarije. De heer Van Heeckeren zal te 's-Gra- venhage blijven wonen, alhoewel hij iq verband met deze benoeming uiteraarr vaak in het buitenland zal moeten vei keeren. Afschaffing van strijkgelden. Het centraal bestuur van den NcöerL Tuinbouwraad heeft zich tot de Eerste Kamer gewend met het verzoek, het aan hangige wetsontwerp inzake afschaffing van strijkgelden, aan te nemen. in hnJ De Amstordamsche aèrr^eei- de Hanzebank in het Bisdom Haarlem^ be door het bestuur der R.-K. Middecstands- vereeniging uitgenoodigd tot een bijeen komst op Woensdag 11 dezer, dos avonds te halfnegen in „Krasnapolsky", in welke bijeenkomst een voorbespreking zal wor den gehouden van de jaarlijksche alge- meene vergadering van aandeelhouders, welke op Donderdag 12 dezer des nam. 1 uur zal worden gehouden in de Stadsge hoorzaal te Leiden. Op die vóórvergadering zullen liet jaar verslag der bank en de voorstellen van commissarissen worden besproken. Duitsche kolen voor Nederland. Naar de Ullstein-dienst uit Gelsen- kirchen verneemt, zullen do Franschen en Belgen, op verzoek van den Nel^-rUnd- schen gedelegeerde in het Roergebied, op de. spoorlijn GelsenkirehenBismarck BuerZuid-Dorsten de militaire bewaking intrekken. Langs dezen lijn werden Duit sche kolen voor Nederland tot levering waarvan Duitschland contractueel ver plicht is, getransporteerd. De militarisee- ring van de spoorlijn maakte aan dit transport een einde. Naar de Nederlandsche gedelegeerde heeft verklaard, zal de spoorlijn waar schijnlijk reeds binnen enkele dagen zon der militairen zijn. Het Internationale Reisverkeer. Naar de Ullstein-dienst melrlt, heeft de Rijksdag gisteren het wetsontwerp in zeko het Duitsch-Nederlandsche verdrag be'ref- fende het internationale reisverkeer, aan genomen. Dezo wet heeft de strekking dat de regeeringen van beide landen elkaar bij het grensverkeer wederkeerig steun vcr- leenen. Gemeentelijke melkbec'rijven. In de gistermiddag te Alkmaar gehou den raadsvergadering is na een di van ruim twee uur 't voorstel der sociaal democraten om een gemeentelijk raelkbe- driif te stichten met 12 tegen 6 stemmen verworpen. De Alkmaarsche verkiezing. De gemeenteraad van Alkmaar heeft gisteren na een uitvoerige bespreking met 13 tegen 5 stemmen besloten mej. Carols niet als lid van den nieuwen raad toe te laten, omdat zij als leerares werkzaam is bij het Nijverheidsonderwijs. B. en W. en mr. C. Bosman wezen e. -p dat de toelating door de wet niet verbodeJ is, omdat, het nijverheidsonderwijs pas af zonderlijk door de wet is geregeld en de gemeentewet alleen spreekt van onderwij zers bij hot lager- en middelbaar onder wijs. Zij betoogden dat, waar twijfel mo gelijk is de wet beperkt moest worden toe gepast en rekening meest worden gehou den met den wil van de kiezers. Ook vpt- wezen zij naar het betreffende Haagscb® geval, waarbij de gekozene wel toegelaten werd en waarmede Ged. Staten van Zuid- Holland .zich hadden vercenigd.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1923 | | pagina 1