n 14a Jaargang. WOENSDAG 27 JUNI 1923 No. 4182 DaA30NNEMENTSPRIJSb8draagt bij vooruitbetaling Voor Leiden t9 cent per week 9 2=50 per kwartaal. Bij onze Agenten 20 cent per week 9 2.60 per kwartaal. Franco per post 9 2.95 per kwartaal. Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver krijgbaar tegen betaling Yan 50 ct. per kwartaal, bij voor- uitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 ct., met Geïllustreerd Zondagsblad 9 ct. Dit b!ad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen i_. Bureaux: RAPENBURG No. 10^ - LEIDEN TEL. INT. 935 GIRONUMMER 103003 POSTBUS No. il. DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: Gowona adver9entlën 30 can! paf rageli Voor Ingezonden Medcdeelingen wordt het 5 dubbele van het tarief berekend. Kleine adverêenttên, van ten hoogste 30 woorden, waarin betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en ver huur, koop en verkoop 9 6.50. Oi* Rïimsr.e? foesSaai ui! iweo bladen. V Spoorweg, tram of auto? 't Kan verkeeren. Nog maar enkele jaren geleden werd het in een dorp als van eminent be lang geacht, wanneer het aan trein of tram kwam te liggen of wanneer er een trein- of tramverbinding méér kwam. En nu men leze in dit nummer een adres van den gemeenteraad van Wad- dinxveon, waardoor het den aanleg van den spoorweg Alplien a. d. Rijn Boskoop WaddinxveenGouda, mot het oog op het algemeen en plaatselijk belang, wil. tegenhouden I Waarlijk, de tijden veranderen. En, waar in het adres wordt gewezen op het zeer toenemend autoverkeer, daar verdient het alle aandacht' Inderdaad: vóór het aanleggen van nieuwe spoor- of tramlijnen moge men wol terdege aandacht schenken aan de autobus, het meest moderne en buitenge woon practischo en goedkoopste ver voermiddel. Wat daar in Waddinxveen is neergelegd in een adres, kan misschien ook wel door dringen tot den Leidschen gemeenteraad, voordat hot te laat is. Wij denken hierbij aan de in uitzicht gestelde tramlijn in de Haarlemmerstraat. Zouden daar nu niet veel beter autobussen kunnen rijden, dan de kostbare en voor he«t vorkeer daar uiterst be zwaar 1 ij k e electrische tramwagens, 't Is nu nog niet te laat, misschien, de maatschappij aan het verstand te brengen, dat de exuTm'tatm van een tramlijn door de HaarTommerstraat waarsohijnliik ook niet zoo biister rondabel zal zijn, daar de joncurrenfi0 m^t de autobussen er toch ook wel zol blijven en aangroeien. Is ook de winkelstand op de Haarlem merstraat wel erg gediend met een elec- triscbe tram door die straat? En zou ook deze niet de autobus prefereeren? V lefs nieuws. De burgemeester van Noordwijk heeft gisteren ten slotte zijn wensch weten door to zetten om den Commissaris van Politie in den Raad zichzelf te zullen laten verde digen tegenover Raadsleden, die aanmerkin gen hadden op diens optreden. (Men kan dit in bet Raadsverslag lezen). Dat is een novum, iets nieuws Vandaag de Commissaris van Politie, morgen een Ambtenaar ter Secretarie, enz. waarom niet? (Al is de Commis saris van Politie niet door den Raad be noemd: dat maakt ten slotte niet zooveel verschil). 't Is verklaarbaar, al3 een gemeente raad hoofden van dienst uitnoodigt, om zich te laten informeeren. Maar dat ambtena ren worden opgeroepen om te gaan debat- tcoren met Raadsleden dat is o.i. toch wol wat vreemd. Even vreemd als is do opmerking van den Voorzitter, dat eenige Raadsleden n.l. die critiek hadden uitgeoefend op den Commissaris van Politie eigenlijk niet hadden mogen meestemmen over het voorstel tot al dan niet toelating van dezen functionaris in de Raadszitting, om dat zij ..bcdangbebbenden" zijn' Dit volgens de GemeentewetZulk een verklaring van het desbetreffende artikel in do Gemeentewet is voor dezen nog niet ingedacht' Wij vertrouwen dat men to Noordwijk alsnog een beter begrip zal krijgen van do verbouwing tussc.hen Gemeenteraad en Commissaris ven Politic en van de Ge- De bezetiing van net Roergebied Ds lever.smiddclenvcorziening, E011 E n gels ch onderzoek? Do „Vossische Ztg." meldt, dat zich Zaterdag bij het stadsbestuur to Essen twee Engelscho officieren aanmeldden, die verklaarden in opdracht van lord Kil marnock den hoogen commissaris voor liet Rijnland, de taak te hebben om de dreigende levensmiddelenafsnijding in de Ruhr in studio te nemen. Nadat de beeren hun introductiepapie ren van Baldwin hadden voorgelegd, wer- -den zij door den voorzitter dor commissie van voedselvoorziening ontvangen. Beido officieren verzekerden diep onder den indruk te zijn gekomen van hetgeen zij gezien hadden en verklaarden, dat zij het resultaat van hun bezoek aan hun lastgevers zouden overleggen. De moord bij Eiser. Uit Münster wordt geseind, dat een der moordenaars van de twee Belgische sol daten, die de vorige week nabij Buer wer den doodgeschoten, zich bij de Duitsche politie in het niet bezette gebied is komer gevangen geven. Do andore moordenaar is verdronken bij het overzwemmen van do Lippe, tij dens zij a vlucht. Zondag zijn er te Buer, waar do ver scherpte staat van beleg is afgekondigd 3 Duitschers door Belgische militairen doodgeschoten en 3 ernstig gewond. Tegen 8 uur 's avonds is een 19-jarige monteur door een Belgischen kogel getroffen, toen hij, met eenige vrienden van een wande ling terugkomend, niet bleef staan, toen hij door een patrouille werd aangeroepen, maar met zijn makkers in een huis vlucht te. Een 23-jarige arbeider werd doodge schoten, toen hij reeds in de buurt van zijn ouderlijk huis was, waar zijn vader en zuster hem uit®het venster toeriepen, dat hij zich moest haasten. Verdor is er een bejaarde arbeider doodgeschoten, naar beweerd wordt op grondgebied van de gemeente Horn, waar de staat van be leg niet is afgekondigd. Een man is bin nenshuis door een van de straat komen den kogel ernstig gewond. Dikwijls is opgemerkt, dat Belgische soldaten schoten op mensebpn, die aan 't raam stonden. De strenge controle-maat regelen leveren ook bij dag ernst'ge be lemmeringen van het vorkper on. De nes ten op de landwegen houden alle voorbij gangers en voertuigen aan en doorzoeken ze nauwkeurig. Te Gladbeck is gisternacht nen tot dus ver onbekend gebleven man, d;e een mijn- spoor naderde, door een Belgisch soldaat neergeschoten. Een agent provocateur? In den nacht van 22 on 23 Juni zijn in een schuur van het riddergoed Krons- berg bij Laatzen twee vprdachte nersonen aangehouden. De een was in bet bezit van een legimitaliebowiis ten name van den Rus Levandowsky. Bil bun verboor snra- ken de verdachten elkaar tegen, doch ten slotte viel er een door de mand en bleek bet dat dit een Eranscbman was, die met valscbe legimitatienanieren ovpr de grens was gekomen Volgens de gedano verkla ringen schünt bet. dat onlanes op aan stichting van do Franscbe een drietal ner sonen over de cruris ziin gekomen om fe trachten de Duitschers zooveel mogelijk afbreuk te doen, ten eind* den nassïeven tegenstand zooveel mogelük te verzwak ken. Begin Juni is in de buurt van bel riddergoed ook een schuur in vlammen opgegaan, wat eveneens bet werk van de ze verdachten geweest schünt te ziin. Het ouderzoek is nog in vollen gang. On der de bevolking heerseht vrij proof p ze nuwachtigheid daar in den laatsten tijd in de buur tv an Hannover vele verdachten personen opgemerkt zijD De conference te Lausanne. Behandeling der politieks kwesties. Do vredesconferentie beëindigde gister morgen de algemeene recapitulatie van het verdrag. Het politieke oomité ging over tot een hernieuwd onderzoek van de politieke clau sules, welke tot dusver nog niet zijn ge regeld en nam kennis van het bereikte ac- coord in zake den afstand van Karagatsj en de Maritza-grens. De nieuwe Bulgaarsche gedelegeerde ver klaarde, dat Bulgarije de'aan het verdrag toe.gevoegdo conventie betreffende de de- militarisatie van de Maritza-grens aan vaardde, maar zeide, dat de nieuwe Bul gaarsche regeering do additioneclo arti kelen in zake den economischen uitweg van Bulgarije naar Egeïscke Zee niet kan goedkeuren, omdat Eulgarije bad gehoopt, dat zijn aspiraties naar een autonomen uitweg naar do Egeïscba Zee bevredigd zouden worden overeenkomstig de belof ten aan Bulgarije in het verdrag van Neuilly gedaan. Do voorzitter der conferentie drukte er zijn leedwezen over uit, dat de Bulgaar sche delegatie haar standpunt hierom trent heeft gewijzigd. De conferentie nam vervolgens kennis van het accoord, dat tusschen Frankrijk en Turkije is bereikt aangaande de artt. 3 en 16 van bet verdrag nopens de beschik king van de Franscli-Turksche overeen komst van Angora. Het comité nam ook nota van de Engelsch-Turkscho overeen stemming in zake directs onderhandelin gen omtrent Mosoel. Aangaande art. 159 deelde de Turksche delegatie mede, dat zi.i definitief de toe treding van België en Portugal tot de eco nomische en financieele clausules aan vaardde, maar niet die van Polen en Tsjecho-Slowakije. Niettemin verklaarde zij zicli op aandringen der geallieerde ge delegeerden bereid, met Tsjecho-Slowakije een speciale conventie te sluiten nopens do vestiging van buitenlanders in Turkije. DuitscMand. He! verdrag met Rusland. In hot ministerie van buitenlandsche zaken (e Berlijn is do behandeling begon nen van de maatregelen ter uitvoering van het verdrag van Rapallo. De alge meene agenda is vastgesteld en vermoede lijk zal men beginnen met de vaststelling der' consulaire regelingen. Een bomaanslag op het Station te Wiesbaden. Gisterochtend heeft in hot ccntraal-sta- lion te Wiesbaden een bomaanslag plaats gehad, wardoor 12 Duitschers zijn gewond en groote materieels schade is aangericht Tegen 5 uur in den morgen, kort vóór het vertrek van de VToego treinen, op een oogenblik, dat liet aan do loketten zeer druk was, ontplofte de bom. De ingang werd daardoor zóó zwaar beschadigd, dat men het station nog slechts door een zij-ingang kan bereiken. Alle ruiten van het stationsgebouw sprongen. Naar ver luidt, zou één persoon gedood zijn. Nade re bijzonderheden zijn echter niet te ver krijgen. Onmiddellijk na de ramp werd de plaats des onheils afgezet. De bezettingsautoriteiten to Wiesbaden hphben elk verkeer na half negen 's avonds verboden. Omtrent de daders is nog niets bekend. Een moord in Mecklenburg. Do .Matin" verneemt uit Berlijn: In Mecklenburg is bet lijk gevonden van een jongen man, Kadow geheeten, die lid was van de Rossbaoh-organisatie. Alles wees er on, dat hij vermoord was door eenige partijgenooten, waarschijnlijk omdat men h°m van verraad van de partij verdacht. Er hebben roods zeven arrestaties plaats gehad. Do politie gelooft bier met een nieuw nationalistisch complot te doen te hebben. Engeland. Uitbreiding der luchtvloot. Baldwin verklaarde in het Lagerhuis, dat de minister voor luchtwezen onmid dellijk stappen zou ondernemen om de voorgenomen uitbreiding der luchtvloot in werking te doen tare'- en dat al ver schillende details zouden worden geregeld in verband met de sterkte der luchtvloten bij de andere landen. Hij voegdo er aan toe, dat Engeland in verband met de verplichtingen, die het volgens het statuut van den volkenbond op zich genomen had, gaarne met andere regeeringen zou medewerken tot beper king der luchtbewapening op een derge lijke basis als het verdrag van Washing ton. Het maximum der uitgaven van 5K millioen zou volgens do mededeeling van Sir Sam. Hoare eerst in drio jaar worden boreikt. In het Hoogerkuis heeft Lord Curzon een ongeveer gelijktijdige verklaring af gelegd. Baldwin's mededeeling wordt beschouwd als een feit van zeer ver strekkende be- t eekenis, vooral in verband met de ver sterking van het Fransche luchtwezen in de laatste jaren. Naar het schijnt hebben do proeven, een dag of tien geleden, waarbij de En- gelsche vloot in Weymouth-baai door vliegtuigen werd bestookt, den doorslag gegeven tot dit besluit, aangezien daar door het overwicht eener goede luchtvloot werd gedemonstreerd. Toen Baldwin zijn mededeeling in het Lagerhuis deed, onthield hij zich zorg vuldig van elke toespeling op Frankrijk en beperkte zich tot de mededeeling, dat behalve do luchtoorlogsluigen die voor leger, vloot en buitenlandschen dienst be schikbaar waren gesteld er ook een af- deeling diende te zijn voor de verdediging van Engeland. Aangaande de samenstel ling dezer verdcdigings-luchtvloot, zeide hij, dat er 52 flottieljes zullen worden ge vormd, d. w. z. dat er 34 nieuwe afdeelin- gen moeten worden ingesteld. Een deel dier 52 flottieljes zal worden ingedeeld bij het staande leger, terwijl een ander deel als reserve zal worden beschouwd. Dit schijnt te beteekenen, dat particuliere vliegtuigen, in zoover zij daarvoor in aan merking komen, voor de defensie kunnen worden gerequireerd op dezelfde wijze als de marine-reserve. Het arbsidersconïjfi^s. De jaarvergadering der Engélsche ar beiderspartij verwierp met overgroote meerderheid het verzoek der communis tische partij tot aansluiting bij de la bours. De tegen aansluiting uitgebrachte stemmen vertegenwoordigden 2.880.000 le den, tegen 366.000 voorstanders voor aan sluiting. De stemming had plaats na een rede van Frank Hodges, die verklaarde, dat een aansluiting der ccommunisten een krankzinnigheid zou zijn. Rusland had de politieke democcratie van Wsst-Europa niets te leeren. De macht in de Britsche politieke instellingen was onbegrensd. Do Britsche arbeiderspartij verafschuwt elk clement van dictatuur. De voorzitter* Sidney Webb, verklaar de, dat liet voorstel eener kapitaalshef fing van alle vermogens boven 5000 pd. aanbeveling verdient, aangezien het on mogelijk is het economisch leven der na tie op den ouden voet te herstellen, zoo lang voor afdoening der bestaande schul den circa 1.000.000 pd. st. daags aan de inkomsten van het produceerend deel der natie moet worden onttrokken. Het congres bleek verder in te stemmen met het voorstel, dat Engeland te Parijs met nadruk zou laten mededeelen, niet verder met de Fransche politiek accoord te gaan, doch bereid te zijn een algemeene financieele regeling mogelijk te maken, door af te zien van de vorderingen op de verschillende geallieerde landen en tot uit- wissching der onderlinge oorlogsschulden. Rusland. Patriarch Tikhon. Vrij gel aten of vermoord? Do soYjetregeering hoeft thans, naar de „Msb." meldt, een bericht gelanceerd, waardoor zij óf een bewijs van leugen achtigheid óf van onmenschelijke wreed heid heeft gegeven. In dit bericht wordt n.l. gezegd, dat door den procurator der republiek een of- ficiecle verklaring van patriarch Tikhon is ontvangen, waarin deze zijn vroeger con tra revolutionnair gedrag verwerpt. De patriarch zou loyaliteit tegenover do sovjet-autoriteiten hebben beloofd en des wege clementie bij het a.s. proces heb ben gevraagd. Dat de patriarch, die reeds zooveel doorstond, zulk een verklaring met vrijen wil cn volle kennis beeft afgelegd, komt ons ongeloofwaardig voor en het staat dan ook wel vast, dat óf het bericht geen grond van waarheid bevat óf dat de toe stand van den patriarch, indien hij zijn handteekening onder een dergelijke de claratie beeft gezet, door de voortdurende wreede kwellingen zoodanig is geschokt, dat hij voor dergelijke daden niet meer verantwoordelijk kan worden gesteld. Een telegram van Havas meldt nader, dat patriarch Tikhon is vrijgelaten, doch Reuter meldt, dat volgens de Esthlandsche bladen patriarch Tikhon op 16 Juni in de gevangenis te Moskou zou vermoord zijn. Het gerucht gaat, dat do patriarch door de bolsjewisten zou zijn vergiftigd. Personen, die uit Moskou kwamen, kon den het bericht noch bevestigen noch iets daaromtrent mededeelen. BIÜNENLAïiiiD Dc Herclassifieatis. Door de Federatie van Algemeene Dio cesane Veereenigingen van R.-K. Bijzon dere Onderwijzers in Nederland is de vol gende motie aangenomen: „De Federatie van Algemeeno Diocesane Vereenigingen van Roomsch-Katholicke Bijzondere Onderwijzers in Nederland, kennis genomen hebbende van de voor nmens der Regeering tot wijziging der classificatie, van oordeel, dat in 't algemeen elke in deeling der gemeenten in klassen verwer pelijk is, omdat elk stelsel onvolmaakt zal zijn en fouten zal bevatten, die als even veel onrechtvaardigheden zijn in haar uitwerking; van oordeel, dat dit aantal fouten groo- ter wordt, naarmate het aantal klassen en de aftrek grooter zijn; kan zich niet vereenigen met de verge lijking, die de samensteller van het ont werp zou hebben gemaakt met de arbeids contracten in de vrije bedrijven, waarvan de loouklassen niet zijn een beeld van den werkelijken toestand, voor wat betreft den levensstandaard ten plattelande, doch veel meer zijn een beeld van de machtsverhou dingen in die bedrijven; van oordeel, dat de bedoeling, die aan de nieuwe classificatie ten grondslag ligt geen andere kan zijn dan om te komen tot een belangrijke bezuiniging op de uitgaven van jaarwedden; van oordeel, dat een dergelijke bezui niging, zoo zij inderdaad noodig is, het geen tot nog toe nog steeds niet is aange toond, alle ambtenaren, onverschillig in welke gemeente zij werkzaam zijn, in ge lijke mate behoort te treffen; van oordeel, dat de uitvoering der hui dige classificatie reeds legt en in nog ster kere mate elke herclassificatie zal leggen een door niets gerechtvaardigden druk op de ambtenaren, werkzaam buiten de eer- ste-klasse gemeenten; keurt eiken maatregel af. die moet leiden tot vermindering van de inkomsten der ambtenaren, zoo die maatregel niet de vrucht is van gemeenschappelijk over leg tusschen den Staat en zijn ambtenaren. en besluit deze motie ter kennis te bren gen, van de Regeering, de beide Kamers der Sta (en-Generaal en de Pers." Afd. Zuid-Hcilaml van ds Vereeniging van Nederiandsche gemeenten. In de oude raadszaal to 's-Gravcnhage zijn gistermiddag een aantal vertegen woordigers van in Zuid-Holland gelegen gemeenten (lid van de Ver. van Neder landsche gemeenten) met de directie der Vereeniging bijeengekomen, onder leiding van mr. P. Droogleever Fortuyn, wethou der van 's-Gravenhage c-n voorzitter van do voorloopige commissie, ten einde een afdccling Zuid-Holland van die Verecni- HET VOORNAAMSTE NIEUWS. BUITENLAND. Een Engclsch onderzoek naar de vced< selvcorziening in het Ruhrgebied? Nadere bijzonderheden over den moord bij Stier. Patriarch Tikhon vrijgelaten of ver* moord? De uitbreiding der Engelsche lucht* vloct. De jaarvergadering der Engelsche ar* beiderspartij. Een jongsnswees'nuis te Calcutta inge stort; 40 dooden, meer dan 50 gewonden. OMGEVING. Gemeenteraad Noordwijk: De burge meester wil den Commissaris van Poliiiö in den Gemeenteraad zichzelf laten ver dedigen. Omtrent den aanleg van een autoweg naar hot Langsveld zullen eerst nadere inlichtingen worden ingewonnen. Een adres van den Gemeenteraad to Waddinxveen om den spGorweg Alphen a. d. Rijn —Boskoop—Waddinxveen Gouda niet aan te leggen. ging tc constituceren. Hiertoe werd door de aanwezigen overgegaan. Een aantal gemeenten had schriftelijk mededeeling van haar toetreding gedaan. Tot bestuursleden der nieuwe afdceling werden benoemd de beeren mr. S. J. L. van Aalten, wethouder van Rotterdam; G. van Andel, burgemeester en secretaris van Zuidland: mr. G. van Baren, burge meester van Delft; P. de Bruin, wethou der van Schiedam; mr. P. Droogleever Fortuyn. wethouder van 's-Gravenhage; A. A. G. M. van Iersel, burgemeester van Noordwijkerhout; mr. J. G. van der T.ip, wethouder van Leiden; E. Vernède. bur gemeester en secretaris van "Voorschoten, en mr. J. Wijtema, burgemeester van Dordrecht. Do heer J. H. Leppink, controleur der gemeente-financiën te Nijmegen, hield vervolgens een voordracht over de nieuwe uniforme voorschriften voor de inrichting van de gemeente-begrooting en -rekening. Gedeputeerden voor Noord-Holland. Naar „Het "Volk" verneemt zou door de -verschillende fracties in de Noord-Holland- sche Staten overeenstemming zijn verkre gen omtrent de samenstelling van het Col lege van Gedeputeerden en zou de verkie zing verzekerd zijn van twee Room3eh-TCa* tholieken, twee soc.-dem., één Christeliik- Historische cn éen vrijz.-democraat. De samenstelling van dit college is thans: éen R.-K., twee soc.-dem., éen Ohristelijk-Histo- rische, éen vrijz.-dem., en éen Vrijheids- houder. Hanzebond in het Aartsbisdom. Gisteren is door het hoofdbestuur van do Hanze in heb Aartsbisdom Utrecht een cir culaire gericht aan de besturen der nfclce- lingen, waarin nogmaals wordt aangespoord door huisbezoek cn andere propaganda alle E. K. Middenstanders in de R. Stands- oiganisatie te brengen. Tevens wordt daarin een kort resumé gegeven van de beslissingen der buitenge wone hoofdbestuursvergadering op YY oens dag 20 Juni, in welke vergadering do hui dige toestanden ernstig onder het oog go- zien zijn. Het hoofdbestuur heeft den bondsvoor zitter en bondspenningmeester als leden respectievelijk van den Raad van Toezicht en van den Raad van Bestuur der N.V. „De Hanzebank" voorgedragen, om do belangen van den bond, van alle leden en niet het minst van alle direet-belanghobbendea thans in samenwerking met het Bankbe- stuur op de meest intensieve wijze te kunnen behartigen. ..Het hoofdbestuur", aldus de circulaire „behoudt het volle vertrouwen op de toe komst. Het wil trachten, door goede mid delen toe te passen, onze R. K. Standsor ganisatie te maken tot een model-vereeni- ging, welke do godsdienstige belangen op de allereerste plaats en vervolgens de ma- terieele belangen op de beste wij zo voor slaan. Dat ook de plaatselijke besturen en de leden deze meening zijn toegedaan en gaarne hiervoor hunne 'beste krachten zul len willen geven, mag vrondersteld worden. Wij leven voorwaar in moeilijke tijden, doch ook in groote tijden. Wanneer than* de werkelijk Katholieke eensgezindheid tot uiting komt, thans de medewerking, door allen op de laatste Centrale Raadsvergade ring toegezegd, in daden wordt omgezet^ zijn wij ervan overtuigd, dat uit dezen toe stand, hoe moeilijk, hoe ernstig hij momen teel moge zijn, iels goeds kan groeien. Dc Koningin naar Alkmaar. De burgemeester van Alkmaar heeft bericht ontvangen, dat de Koningin 8 Oct ter gelegenheid der 350ste herdenking van Alkmaar's. ontzet, eeri bezoek aan do stad zal brengen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1923 | | pagina 1