14s Jaargang.
ZATERDAG 23 JUNI 1S23
No. 4179
DeABONNEMENTSPRIJSbedraagt bij vooruitbetaling
Voor Leiden 19 cent per week S 2.50 per kwartaal.
Bij onze Agenten 20 cent per week 3 2.60 per kwartaal.
Franco per post 3 2.95 per kwartaal.
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 ct. per kwartaal, bij voor
uitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 ct., met Geïllustreerd
Zondagsblad 9 ct.
Dit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen II.
Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN
TEL. INT. 935 GIRONUMMER 103003 POSTBUS No. II.
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone advortentiën 30 can! per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wprdt bet
n dubbele van het tarief berekend.
Klelno adverieniiën, van ten hoogste 30 woorden, waarin
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en ver
huur, koop en verkoop flO.50.
Dit nummer* bestaat uit vijf
bladen, waaronder* bet Geï8-
lustr*ees*d Zondagblad.
V Het pad gevonden.
In „De Padvinder" ook 'n orgaan!
schrijft Hopman R. over de eenigen tijd
geleden gewijzigde padvindersbelofte, die
nu'luidt:
„Ik zal ernstig trachten:
Een goed Padvinder te zijn,
Iedereen te helpen waar ik kan.
Do Padvinderswet te gehoorzamen".
Het eerste gedeelte der vroegere belof
te: „mijn plicht te doen, tegenover God,
Koningin en Vaderland" is vervangen
door: „een goed padvinder te zijn".
Nu is het pad gevonden!
Plichten tegenover God, Koningin en
Vaderland oude plunje voor jongelieden
met een frisschen(!?) kijk op het leven.
„Een goed Padvinder te zijn" en „De
Padvinderswet te gehoorzamen" daar
in ligt grootheid van karakter, reinheid
van zeden misschien ook nog wel
Godsdienst!
Waar zullen toch uitloopen de paden,
die zulke jongelieden, geleid door zulke
leiders, zoeken en vinden-'
Door een wijziging, als boven omschre
ven, in de padvindersbelofte, hebben zij
een pad gevonden, dat lien leiden kan
'naar die vage, zenuwlooze z.g. menschen-
licfde; naar die kracht- en futlooze neutra
liteit, waarmede wordt opgepoetst tot een
moderne vinding het oude, godsdienst
loze heidendom!
V Onze beschaving.
Wij lezen in een ingezonden stuk in het
„Handelsblad", dat te Amsterdam een
commissie is benoemd, welke zich ten
doel stelt, een blijvend graf met gedenk
steen op te richten voor den bekenden
BODoor0fiio/wT'van Amsterdam is daar-
voor een stukje grond afgestaan in het
Oosterpark.
Een commissio heeft zich gevormd om
geldelijke bijdragen in ie zamelen.
Misselijk gedoe, we kunnen het niet
anders betitelen.
O decendante beschaving in een heiden-
sclio omgeving.
Hoeveel giften zullen er worden inge
zonden voor een honden-graf door men-
schen, die ongevoelig zrjn vjor het lot
hunner mod e-m e n s c h e n
Een mooi honden-graf naast krotten
van menschenwoningen.
Eere voor een hond, minachting of min
stens onverschilligheid en gevoelloosheid
voor een armen mensch....
O, temporaO, lijden en zeden.
dUITEBBLaWli»
De bezetting van het .Roergebied
De toestand stationair.
Er is nog niet veel wijziging te bespeu
ren in den huidigen gang van zaken. Uit
Londen wordt gemeld, dat men daar in
welingelichte kringen verwacht, dat het
Fransche antwoord op de Britscho vragen
lijst over de herstelkwestie niet voor het
begin der volgende week de Britsche re
geering zal bereiken.
In den stand van de besprekingen tus-
schen Brussel,Londen en Parijs schijnt
weinig verandering gekomen to zijn. Gis
teren heeft alleen te Parijs een onderhoud
plaats gehad tusschen den Britschen ge
zant en Poincaré, welk onderhoud een
kwartier lieeft geduurd.
Gelijk Teeds gemeld, is Donderdagmor
gen te Sickingmühle een patrouille wiel
rijders, die het verkeer over de Lippe con
troleerde, aangevallen. Deze aanval ge
schiedde, toen de patrouille naar do iden
titeitspapieren van twee Duitschers vreeg
Een van lien trok onmiddellijk een revol
ver en vuurde a bout pourtant. Een kor
poraal en een soldaat werden gedood, een
soldaat werd ernstig gewond.Men ontdek
te een ernstig spoor, maar de daders schij
nen naar onbezet gebied te zijn uitgewe
ken. Zeer strenge sancties zijn getroffen.
Do autoriteiten der naburige plaatsen zijn
gearresteerd.
De pasconlrole tusschen bezet en on
bezet gebied wordt dagelijks strenger ge
handhaafd. Behalve de grooto wegen zijn
nu ook de landwegen met prikkeldraad
i: versperd, terwijl machingeweren zijn op-
gesteld. Patrouilles doorkruisen de bos-
^chen. De controle der vervoermiddelen
met levensbehoeften wordt dagelijks stren
ger. In Essen is de melktoevoer ongeveer
stopgezet.
Da conferentie te Lausanne.
Geen vooruitgang.
economische commissie kwam gis-
P bijeen ter behandeling Kin eemgo
vraagstukken, die voor deze conferentie
waren gereserveerd. Noch de concessies,
noch een der andere brandende vraagstuk
ken werden aangeroerd.
Volgens den diplomatieken medewerker
van de Daily Telegraph heeft er een ge-
dachtenwisseling plaats tusschen Lon
den, Parijs en Rome over de vraagstuk
ken, die de Conferentie van Lausanne ter
nadero overweging van het oordeel der
regeeringen heeft onderworpen. Deze ge-
dachtenwisseling heeft echter nog niet ge
leid tot eenïg vast besluit, hoewel er aan
gaande de eventueele ontruiming van
GóDstantihopel en de Zeeëngten door de
bondgenooten een voorloopigo overeen
komst tusschen hen is getroffen. In het
begin van deze week hoeft de Engelsche
gezant te Parijs Lord Grewe, aan den
Franschen minister' van buitenlandsche
zaken de opmerkingen medegedeeld, die
de Engelsche regeering meent te moeten
maken aangaande de vraagrtukken der
couponbetaling en de concessies, die Poin
caré vorige weck Zaterdag te Londen aan
hangig, had gemaakt. In dit memorandum
worden de opvattingen der Engelsche re-
reeging vrij uitgebreid uiteengezet. Alles
wat dienaangaande op dit oogenblik valt
te zeggen, is. dat er twee geschilpunten
met de Turken zijn en dat voor die bevre
digend zijn opaelost er geen sprake kan
zijn van het teekenen van een vrede en
evenmin van ontruiming. Frankrijk is er
voor de artik°Vn 06 van baf ontwerp
verdrag van Lausanne, waarin de kwestie
der concessies behandeld wordt, te be
houden. Vermoedelijk zu^en de bondge
nooten bun eischen aan Ismet Paska be
kend maken met liet vermelden van den
termïin binnen welken zij moeten worden
aangenomen.
DuitscMand.
Mislukking der sieunastis van ds Mark.
S t i n n e s' verdediging.
H. N. uit Rerliin:
derzock instelt naar de oorzaken van de
mislukking der steunactie voor ae mark
heeft gisteren een vertegenwoordiger der
firma Stinnes gehoord, welke inlichtingen
beeft verstrekt in verband met de beschul
diging, van sociaal-democratische zijde
geuit, volgens welke de firma Stinnes in
do dagen voor 18 April groote bedragen
van buitenlandsche betaalmiddelen tot een
bedrag van 150.000 pd. st. zou hebben
gekocht buiten de beurs om, door welk
feit allerwegen groote onrust werd ver-
wekt.
De vertegenwoordiger der firma, Mi-
naux deelde mede, dat de behoeften dei-
firma Stinnes van 1 Januari lot 23 Mei in
totaal 2.220.000 pd. st. hebben bedragen,
in doorsnee dus 440.000 pd. st. per maand
Deze bedragen waren noodig voor den
aankoop van kolen in Amerika en Enge
land voor de rijksspoorwegen en de ma
rine en verder voor den aankoop van
grondstoffen welke noodig waren voor de
verschillende fabrieken der firma. Nooit
heeft men echter aankoopen gedaan om
op slinksche wijze in buitenlandsche be
taalmiddelen te speculeeren.
De president der rijksbank, Havenstein,
heeft verklaard, dat een grooto firma over
een voorraad van twee maanden aan bui
tenlandsche betalingsmiddelen moet kun
nen beschikken. De firma Stinnes beschik
te in den regel ternauwernood over een
voorraad voor twee dagen: vaak was er
zelfs een tekort aan buitenlandsche be
taalmiddelen.
Bij het begin der Ruhractie "verzocht de
minister van economische aangelegenhe
den tie kolenimporteurs hem een voorraad
van 500.000 ton kolen te leveren, welke
als reservevoorraad intact zou moeten blij
ven. Het aandeel der firma Stinnes werd
vastgesteld op 55.000 ton; deze financier-
do den aankoop daarvan zelf met een
bedrag van 100.000 pel. st.
Voor de firma Stinnes, die toch onge
twijfeld zelf groote belangen in het Ruhr
gebied bezit was de steunactie voor de
mark van hot hoogste belang.
De firma heeft in de dagen voor 18
April verscheidene malen buitenlandsche
Betaalmiddel en gekocht en wel den 12den
April tot er bedrag van 93.000 pd. st.
voor de betaling van kolenleverantics en
den 15en April tot een bedrag van 61.000
pd. st., voor betalingen in Engeland. Bei
de malen bad de aankoop tegen de offi-
cieele noteering plaats. Den 13en April
werden nog buitenlandsche betaalmidde
len aangekocht tot een bedrag van 950 pd.
st. voor kolen aan de marine geleverd. Ten
slotte nog den 16en en 17en April tot een
bedrag van resp. 4-5.000 en 10.000 pd. st.
welke bedragen noodig waren voor den
aankoop van grondstoffen voor de fabrie
ken.
Eerst den 18en April had de grooto da
ling van de mark plaats. Voor do levering
aan de rijksspoorwegen mocht Stinnes
ten hoogste de officieele noteering here-
kenen, zoodat deze er zelf voordeel bij
hadden indien Stinnes goeclkooner ver
kocht, terwijl bij zelf de schade moest
dragen indien hij boven do officieele no
teering Icwam. Het was dus uitgesloten
dat hij belang had hij de daling der koer
sen.
Het was wel zeer handig Stinnes als
zondebok voor te stellen omdat hij vlak
voor de daling der mark voor 60.000 pd.
st. buitenlandscho betaalmiddelen heeft
aangekocht, doch Minaux wenschte een
einde te 'maken aan de legende, volgens
welke Stinnes en zijn personeel minder
goede Duitschers zouden zijn, dan dege
nen die hen aanklaagden zelf meenden te
zijn.
De a. s. regeerings-
maatregelen.
Do a.s. regeeringsmaatregelen tot on
dersleuning van de mark omvatten, vol
gens de Zeit een algemeen verbod van den
handel in buitenlandsch bankpapier en
valuta-effecten, een herziening van de ver
leende vergunningen voor den handel in
buitenlandsche wissels, beperking van 't
aantal tot den deviezenhandel toegelaten
banken tot 10 of 15; verbod van den han
del in buitenlandsche wissels voor en wie
bevestigd, toelating van slechts een een-
heidsnoteering in het officic-ele beursbe
richt.
Bslpië. t
Dc ministercrisis.
Theunis heeft gisteren zijn besprekin
gen met verschillende liberale politici
voortgezet. Hij zal nu eens voor zichzelf
de kans gaan overwegen en trachten tus
schen liberalen en katholieken een entente
te realiseeren in do universiteits- en legcr-
vraakstukken. Een volledige overeenstem
ming op dit gebied is echter nog niet be
reikt.
Do ex-premier heeft gisteren een bijeen
komst gehad met katholieke en liberale
leiders samen. Hierbij is gesproken over
de concessies, welke beide partijen even
tueel zullen doen om cj-- .samenstelling van
Theunis zou,' als' er (en minste inmid
dels geen kink in den kabel komt, heden
aan den koning gaan medcdeelen, dat hij
diens opdrachct voor de samenstelling van
een nieuw kabinet officieel aanvaardt.
Men weet-, dat Theunis, toen deze op
dracht hem was gegeven, bedenktijd had
gevraagd om de leiders der betrokken
partijen te polsen over de samenstelling
van een nieuw katholiek-liberaal kabinet-
Theunis.
In verhand met de verdiensten van haar
vader voor het roodo leger, werd mej.
Broessiloff medegedeeld, dat een verzoek
om gratie zoo zij een dergelijke petitie
indiende gunstig zou ontvangen worden.
Doch zij antwoordde, dat zij geen genade
uit do bebloede handen der moordenaars
van het Puissische volk wilde aannemen.
Daarop werd zij doodgeschoten.
Zwitserland.
Economische boycot door Sovjet-Rusland.
Uit Moskou wordt aan de „N. R. Crt."
gemeld: De Raad van volkscommissarissen
heeft den economischen boycot tegen Zwit
serland afgekondigd. In zijn motivoering
zegt de Raad, dat do Zwitsersche regee
ring een uiterst vijandelijke houding je
gens sovjet-Rusland aanneemt, door ge
noegdoening voor den moord op Worofsld
te weigeren. Het besluit is aan het presi
dium van het centraal uitvoerend bewind
ter bekrachtiging voorgelegd. Men rekent
er op, dat de Oekrainc en Georgië zich bij
den boycot zullen aansluiten. Het bestuur
van do Moskousche landbouwtentoonstel
ling had reeus op eigen gezag besloten geen
Zwitsersche firma's toe te laten.
Albanië.
Revolutie uitgebroken.
De „Matin" heeft een telegram uit Bel
grado ontvangen, dat in Albanië een revo
lutie is uitgebroken. De opstandelingen,
die den terugkeer van den. prins von Wied
op den troon bcoogen, zouden de regee-
ringstroepen verslagen hebben en naar
Skoelari zijn opgerukt.
Amerika.
Ce staking in de bouwbedrijven van
New-York.
De metsclaarsslaking te New-York, welke
een maand geleden begon, is met ccn
overwinning voor de stakers geëindigd.
De vereeniging van bouwpalroons heeft
mat.am meerderheid van.één stom besloten
van 12 dollar per dag bij ccn èoniraci ta»
twee jaar. Met de gewone premies belee-
kent zulks, dat de metselaars ongeveer 16
dollar per dag balen.
Men verwacht, dat dit toegeven der
bouwpalroons loonacties der andere bouw
vakarbeiders tengevolge zal hebben en te
vens, dat in het nieuwbouwbedrijf ernstige
storingen zich zullen voordoen.
HET VOORNAAMSTE NIEUWS.
BUITENLAND.
Stinnes' mededinging inzake de misluk-*
king van de steunactie der mark.
Traagheid op de Conferentie te
sanne.
Economische boycot van
door Sovjet-Rusland.
Lau-
Een Sinn Fcin-comp!ot
ontdekt.
Engeland
Een revolutie in Albanië uitgebroken.
BINNENLAND.
Tweede Kamer. Eerste oefentijd voor
de Cavalerie verminderd. Militaire pen
sioenwetten.
Vergunning werktijd blccmbollenbedriif.
Een drietal landbouworganisaties heeft
den ministerraad verzocht het initiatief te
willen nemen voer een bespreking van ver
tegenwoordigers uit de verschillende groe
pen der bevolking over het fijdvraagstuk
(zomer- of zonnetijd).
Eenige mededeelingen uit het jaarver
slag van het Liefdewerk „Oud-Papier".
Weer een nieuw Jubileum-lied.
LEIDEN.
Het jaarverslag van de Kamer van
Koophandel en Fabrieken voor Rijnland.
Openbare hypnotische of suggestieve de
monstraties zullen hier te stede verboden
zijn.
OMGEVING.
Een circulaire aan da werkgevers be
treffende onzedelijke toestanden ia den
bc-HcnpeHiid.
Frankrijk.
Hei statuut der kerk.
Eon aantal bladen, waaronder ook Fran-
sclie, had te kennen gegeven, dat het ont-
werp-statuut der kerk in Frankrijk door
Z. H. nog weer naar de Congregatio van
de buitengewone kerkelijko aangelegenhe
den zou worden gezonden. Zulks wordt
thans uit Rome tegengesproken. Het ont
werp heelt reeds geheel zijn definitief ka
rakter en, naar de „Msb." van particuliere
zijde verneemt, moet de beslissing van
Rome zeer aanslaande zijn.
Engeland.
Nieuw plan vcor afbetaling der schuld
aan Amerika
Do Scliotsche arbcidersafgevaardigde
Murray zal de regeering Maandag vragen
of het haar bekend is, dat een groot deel
van do openbare meening in do Ver. Staten
er voor is, de Engelsche West-Indische
bezittingen in betaling aan te nemen voor
de Engelsche schuld aan Amerika, en wat
de Engelsche regeering over deze kwestio
denkt.
Een Sinn-Fein-coraptot ontdekt.
De „Northern Wig", een in Belfast ver
schijnend blad, publiceerde Woensdag j.I.
een sensationeel relaas over een complot
van de Sinn Feiners. Het kwam hierop
neer, dut de Ierscho rebellen zouden trach
ten in bonden een soort van revolutie op
touw te zetten.
Deze „Tevolulionnaire bewoging zou
worden aangevangen met vernieling van 't
paleis van den Britschen koning, het be
kende Buckingham Palace. Daarna zouden
de rebellen pogen het treinverkeer lam te
leggen. Vervolgens zou men trachten in de
Britsche hoofdstad zulk een verwarring te
verwekken, dat de bevolking van Enge
land uit louter" afschuw Ierland aan de
„republikeinen" zou geven.
Rusland.
Mej. Broessiloff gefusilleerd.
De dochter van generaal Broessilloff, de
bekende commandant van liet roode leger
en vroeger opperbevelhebber van het kei
zerlijk Russische leger, is te Moskou door
de holsjewiki geëxecuteerd.
Mej. Broessiloff was schuldig bevonden
aan het verborgen van gewijde vaten uit
dc kerk van den H. Verlosser te Moskou.
Zij had deze taak op zich genomen, ora do
vaten niet in handen der bolsjewiki te doen
vallen.
giNISENLaiHI?
svinst
het
af
Wijziging Land- en Tuinbouw-
cngevallenwet 1922.
Memorie van Antwoord.
Verschenen is de Memorie van Antwoord
op het Voorloopig Verslag omtrent de nieu
we overweging in de afdeclingen nopens
het wetsontwerp tot wijziging der Land
en Tuinbouw-ongevallenwet 192-2.
De. Minister erkent gaarne het gewicht
der in het Voorloopig Verslag aangevoerde
bedenkingen tegen de door hem in deze
txevolgde gedragslijn, met welke bedenkin
gen roor het vervolg de noodige rekening
zal worden gehouden.
Met betrekking tot dc door eenige leden
opnieuw aangeroerde aangelegenheid be
treffende het opdragen van de administra
tie eener bedrijfsverceniging aan eene
beoogende maatschappij, ware naar
gevoelen van den Minister de ervaring
te wachten.
Ook de minister betreurt het, dat do in
voering der verzekering, welke aanvanke
lijk op 1 April jl. was voorgenomen, tot- 1
Mei d. a. v. moest worden uitgesteld.
Aangezien dc classificatie der verzeke-
ringsplichtige bedrijven en het tarief niet
door den Minister, doch door de Koningin
bij algemeenen maatregel van bestuur
worden vastgesteld, meent do Minister te
moeten volstaan met de mededeeling, dat
do aan den Raad van State ten ad vieze
toegezonden ontwerpen van de algemeene
maatregelen van bestuur als vorenbedoeld,
zijn opgesteld overeenkomstig de voorstel
len van bestuur der Rijksverzekeringsbank.
Eeno overgangsbepaling, als door sommige
leden gewensoht, acht de Minister onnoo-
dig.
De Minister meende, dat z.i. voldoende
gebleken was, dat do in de wet opgenomen
regeling van de dagloonvaststelling in de
practijk zou falen, beter te doen de rege
ling te vervangen door die der Ongevallen
wet 1921.
Rijkscommissie-Werkverruiming.
Vergadering.
Dinsdag vergaderde do Rijkscommissie
werkverruiming onder presidium van prof.
dr. W. H. Nolens.
Mededeeling werd gedaan van een ver
zoek dat dc commissie heeft gericht tot den
Minister van Buitenlandsche Zaken in zake
de verhooging van invoerrechten in Belgic
en mogelijke financiëele steun door de En-
aanvragên'om'ïi&rfWi&i^OiAocJuatrio daar fo
t6n einde uitvoering van orders hier to lan
de te behouden en op welke wijze aan die
verzoeken uitvoering werd gegeven.
Met genoegen stolde de commissie vast,
dat de gemeentebesturen meer en meer er
toe overgaan te letten op de behart'ving
van de belangen van de nationale nu ver
beid en dat ook in deze de medewerking
van de directeuren van gemeentebedrijven
toeneemt.
Besproken werd de vraag hoe de export
van sigaren uit een oogpunt van werjwer-
ruiming zou kunnen worden bevorderd
Meer dan eens wordt overleg gepleegd
met de Ver. van Nederlandsch Fabrikant."
Afwijzend werd beschikt op een verzoek
om de aandacht te vestigen op de vervaar
diging van een bepaald product.
Besloten werd het overleg met den Minis
ter van Koloniën in zake bet bevorderen
van de Nederlandscho nijverheid voort te
zetten.
Herziening van de sociale verzekering.
Hooge Raad van Arbeid.
Eenige leden van den Hoogen Raad w»
Arbeid, voor een groot deel vertegenwoor
digers van organisaties van werkgevers
werknemers, hebben zich tot den vöoi ut
ter van den raad gewend met het verzak
de behandeling van het praeadvies van
commissie XI over de herziening van o
sociale verzekering in den raad niet on 1_
Juli, maar later, zoo mogelijk in Septem
ber of October, te doen plaats vinden,
De voorzitter was van oordcel dat bi]
eenigermate aan dat verzoek moest tege
moet komen, doch in verband met het
groote belang, dat betrokken moet wor
den geacht bij ccn spoedige vaststelling
van het advies van den raad, beeft, hu de
vergadering van den raad ter behandeling
van het praeadvies thans vastgesteld on 20
on zoo noodig 27 Juli.
Do leden hebben dan zes weken tijd go-
had, het prae-advies te bestudcercn.
Invoerverbod schoenwerk.
Bepalingen.
Omtrent het dezer dagen te verwachten,
ten verbod tot invoer van schoenwerk, kan
worden medegedeeld, dat dit verbod van
toepassing zal zijn op alle schoenwerk,
dat hij do inwerkingtreding nog met ten
invoer in het vrije verkeer is aangegeven,
ook al ligt het op dat oogenblik reeds hier
te lande in spoorwagens, schepen, entre
pot of anderszins.
Verder zal worden bepaald, dat no
ambtenaren der invoerrechten bij den in
voer van schoenwerk onder meer overleg
ging van certificaten van oorsprong zul
len kunnen vorderen.
Werktijd in het blocmbollenbedrijf. i
Vergunning.
Aan hoofden of bestuurders van blocm-
bollenpellerijen in alle gemeenten des
Rijks is vergunning verleend, dat v --! 3