i m n jjssjïj ^|4e Jaargang. VRIJDAG 8 JONS f@23 No. 4166 e£eidóolie(Bou/ta4il! OeABONNEMENTSPRIJSbsdraagt bij vooruitbetaling y Voor Leiden 19 cent per week f 2„5Q per kwartaal, gij onze Agenten 20 cent per week 12.60 per kwartaal, franco per post I 2.95 per kwartaal, get Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver krijgbaar tegen betaling van 50 ct. per kwartaal, bij voor uitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 ct., met Geïllustreerd Zondagsblad 9 ct. Dit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdager Bureaux: RAPENBURG No. 10 LEIDEN TEL. INT. 935 GIRONUMMER 103003 POSTBUS No. II. DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: Gewone advertontiën 30 cent per regaW Voor Ingezonden Mededeelingen wordt het s dubbele van tiet tarief berekend. k Kleine adverientiën, van ten hoogste 30 woorden, waarin betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en ver huur, koop en verkoop I0.50. lit nummer bestaat uêt twee gyjlladen. Uit alle standen. Liie de jaarvergadering van de Prot. Ar- bciders-Standsorganisatie „Patrimonium" ffcrd een motie aangenomen, waarin wij m. lezen: Het Ned. Werkliedenverbond „Patrimo nium", etc.; overwegende, dat gestreeft behoort te morden naar samenwerking in de Kies- rereênigingen van alle maatschappelijke «roepen en het in het belang van een ge jonde verhouding niet wenschelijk is te achten, dat een bepaalde groep buiten de er y Slaten en Paden wordt gehouden; wekt. de afdeelingen op om bij hun leden ]j tan to dringen op het getrouw bijwonen lier vergaderingen der kiesvereenigingen tot deelneming aan den arbeid van de «reenigingen; dringt er bij de kiesvereenigingen en lesluurslichamen der Christelijke politieke partijen op aan te bevorderen, dat bij het Éllen van candidaten voor do versch.il- i publieke colleges, ernstig rekening e gehouden met de sociale denkbeel- die in den kring der Christelijke ar- teidersheweging leven, en dat in het alge meen zulk een samenstelling der vertegen- ïoordigende en bestuurslichamen worde ïoorgestaan, dat-daarin personen zitling cemen, dio op de hoogte zijn van de be langen en wenscbei der onderscheidene sociale groepen en bereid zijn tot beharti- daarvan, zonder een eenzijdige be- langenpolitiek te voeren.. Met den inhoud dezer motie kunnen ook nij ons wel vereenigen. Wij zijn tegenstanders van Standen ver tegenwoordiging. Een kwestie van geheel anderen aard is echter de vraag aldus de Warmondsche Iioogleeraar prof. ^.engenent of het is, dat in onze dagen, waarin an Sociale Kamers _verstoken kozen worden mannen uil de verschillende standen der maatschappij. Deze kwestie, die met de principieele traag van slandenvertegenwoordiging maken heeft gelijk Prof. A op- »rkt lost de hoogleeraar aldus op,na ge larschuwd te hebben tegen to hooge' rwachtingen: ,Maar van den anderen kant behoeft lit geen reden te zijn om de strooming, volstrekt verwerpelijk te beschouwen, mits men de twee volgende voorwaarden liet over het hoofd ziet" Dezo twee voorwaarden zijn, dat men de eerste plaats mannen moet kiezen, uitmuntend door karakter, godsdienstzin, slgemeene ontwikkeling en onbaatzuchtig heid en vervolgens, dat dezo mannen goed weten, dat zij de algemeene en groote be langen nimmer ondergeschikt mogen ma de standshelangen. ist EN NN ga'2 flti BUITENLAND i bezetting van tiet Ruhrgebied DE NIEUWE DU1TSCHE NOTA. De in h o u d. De inhoud ervan luidt als volgt: Do nieuwe Duitsche nota is gisteren den geallieerden overhandigd. 1. De Duitsche regeering heeft na een Krgvuldig en gewetensvol ingesteld on- ierzoek royaal doen weten, wat, volgens hr meening, Duilschland in staat is ter van het herstel te praesteeren. Zij fu niet oprecht handelen en ook het pro geen stap nader tot zijn werkelijke ing brengen, indien zij, om tijdelijk is politieke moeilijkheden van het oogenblik bij te leggen, meer zou willen heioven, Jan, naar haar meening, het Duitsche «lk met inspanning van alle krachten in aat is te vervullen. Echter, de kwestie van do Duitsche 'Jestatie-capaciteit is een vraagstuk van -alten, waarover mogelijkerwijze verschil meeningen kunnen bestaan. Duilsch weet zeer goed, dat het onder de ge omstandigheden uiterst moeilijk tot een zekere schatting te komen. Daarom verklaart de Duitsche regee- lag zich bereid om, wat het bedrag en de ïijze der betalingen betreft een beslissing Sn een internationale en onpartijdige ttkeidsr echter li jke uitspraak te aanvaar- ^n. Men zou zich geen sterker bewijs van ^sn goeden wil, welke Duitschland in het «rstelvraagstuk bezield kunnen voorstel en. De Duitsche regeering is bereid om alle documenten en gegevens over te leggen, ^dig voor een juiste beoordeeling van j8 Duitsche prestatie-capaciteit. Indien gevraagd wordt, zal zij volledig ken- doen nemen van de financieele gestie den staat en zal zij alle inlichtingen, *clke men wenscht, verschaffen over de hulpbronnen der Duitsche nationale eco- 1 homie. De Duitsche regeering heeft' de uit wis van groote leeningen voorgesteld om zoo spoedig mogelijk aanzienlijke bedra gen te kunnen storten aan de mogendhe den, welke recht hebben op herstel. Zoo lang echter zal blijken, dat de uitgifte van leeningen, welke in groote bedragen loo- pen, niet uitvoerbaar is, zal de Duitsche regeering er ook in toestemmen, dat de globale som van het kapitaal door een sys teem van jaarlijksc.be prestaties vervan gen wordt. -3. Daar de geallieerde regeeringen er op staan, dat zij nu reeds gedetailleerde aanwijzingen krijgen inzake de keuzo en de modaliteiten der door de Duitsche re geering in overweging genomen waarhor- gen, stelt de Duitsche-regeering voor de uitvoering van het definitieve herstelplan de volgende waarborgen voor: a. De spoorwegen van het Duitsche rijk met al hun eigendommen en hun inrich tingen zullen van de rest der rijksgoede ren afgescheiden worden en hervormd worden tot een speciaal goed, dat in zijn ontvangsten en zijn uitgaven onafhanke lijk zal zijn van het algemeen, heter be heer der financiën en zijn eigen adminis-v tratie zal hebben. De administratie der rijksspoorwegen zal 10 milliard goudmark aan obligaties uitgeven. Deze obligaties, die zonder ver wijl op het speciale goed zullen worden in geschreven als waarborgen van den eer sten rang, zullen vanaf den Isten Juli 1927 5 rente opleveren en zullen hijge volg een jaarlijksche prestatie verzekeren van 500 miliioen goudmark; b. öm een tweede jaarlijksche prestatie -van 500 miliioen goudmarken vaiiaf 1 Juli 1927 te verzekeren, zal de Duitsche regeering onmiddellijk de geheele Duit sche economie, industrie, banken, handel, verkeer en landbouw verplichten lot een waarborg, welke zal ingeschreven worden voor de som van 10 milliard goudmarken als waarborg van don eersten rang op het onroerend industrieel, stedelijk landbouw en bosch-oigendom. ven worden iq het kader van een alge meene belasting, die ook do andere eigen dommen treft of wel direct van de eind producten; c. Bovendien zullen als zekerheid en waarborg voor de jaarlijksche betalingen gesteld worden de douane-rechten op de luxe-artikelen, de verbruiks-belastingen op tabak, bier wijn en suiker en do in komsten van het alcohol-monopolie. De bruto-ontvangsten dezer douane rechten en verbruiks-belastingen, welke de laatste jaren voor den oorlog gemiddeld 800 miliioen goudmarken in ronde cijfers opbrachten, zijn tengevolge van het ver lies van grondgebied en bevolking en ook wegens vermindering van het verbruik, mot drievierden gedaald. Zij zullen ech ter weer automatisch stijgen met de sa neering van het economisch leven. Om te besluiten meent de Duitsche re geering met nadruk op het volgende te moeten wijzen: In een zoo hreede en zoo zeer gecompli ceerde kwestie zullen geen beslissende re sultaten verkregen kunnen worden door uitsluitend schriftelijke uiteenzettingen, doch slechts door mondelinge onderhan delingen aan de conferentie-tafel. De betalings-capaciteit van Duitschland hangt af van den aard der oplossing, welke aan het geheel van het probleem gegeven wordt. De methode der betaling kan slechts ge regeld worden door een rechtstreeksche bespreking met hen, die er recht op heb ben. De vaststelling van de details der ga ranties vereischt de medewerking^ van hen, voor wie deze garanties .moeten die nen. De oplossing van al deze kwesties ver eischt mondelinge onderhandelingen. Duitschland erkent zijn verplichting om te herstellen. De Duitsche regeering her haalt haar verzoek om een conferentie bij een te roepen, teneinde besprekingen te voeren om de beste middelen van deze verplichting na te komen. De Duitsche nota was vergezeld van een hegeleidend schrijven, waarin de Duitsche regeering mededeelt, dat zij om alle moge lijke hinderpalen uit den weg te ruimen, die de voortzetting der gedachten-wisseling zouden kunnen belemmeren, zich in haar nieuwe nota beperkt tot de in de nota der geallieerden van 2 Mei naar voren ge brachte punten. Verder zegt het schrijven nog, dat deze nieuwe voorstellen zullen worden over handigd aan de'Vereenigde Staten, België, Frankrijk, Engeland, Italië en Japan. De indruk te Par ij 8. In officieel kripgen te Parijs noemt men de nieuwe nota onaannemelijk en zelfs belachelijk. Het is zelfs zeer onwaarschijnlijk, dat op do nota nog geantwoord zal worden. In de omgeving van Poincaré houdt men het er meer voor, dat men zich zal bepa/- len tot de notificeering aan Berlijn van de besluiten van Brussel. En zoo Engeland en Italië mee willen doen om aan het Duitsche rijk te zeggen, dat geen voor stellen onderzocht zullen worden, zoolang niet de weerstand in het Ruhrgebied op houdt, dan zal men zulks zeer op prijs stellen. Mapr men is van oordeel, dat zulks niet door Parijs gevraagd kan wor den, doch dat het aan Rome en Londen is om in dat geval voorstellen te doen, die tot een gemeenschappelijke bespreking zouden kunnen leiden. Het eerste punt, dat vooral de nota af- wijsbaar maakt en dat haar in het bij zonder onaannemelijk maakt, is, dat de herstelcommissie zou worden afgedankt als lichaam om de betalingscapaciteit van Duitschland vast te stellen en plaats zou moeten maken voor een internationaal or ganisme. Te Parijs heeft men daar nooit van willen hooren. In de tweede plaats maakt ook het feit, dat niet gesproken wordt van de ophef fing van den Ruhrweerstand,het au sérieux nemen van de nota onmogelijk. Men ver moedt, dat in een eventueele beantwoor ding, ook al geschiedt die in den zin als hoven aangeduid, Poincaré zal doen uit komen, dat zoolang Duitschland niet zeer duidelijk zegt, wat het zal doen om dien weerstand te doen ophouden, van een ver der in overweging nemen van Duitsche voorstellen geen sprake kan zijn. Brussel en Parijs zouden reeds hun hou ding hebben vastgesteld voor de proce dure, die gevolgd moet worden, als Duitsck land niet met een «enigermate volrloening- gevende nota kwam. Het is mogelijk, dat daarbij, zooals ook den vorigen keer is ge bourd, de redenen, waarom de Duitsche aanbieding onaannemelijk is, zullen wor den uiteengezet. Do indruk te Londen. Hoewel de juiste tekst der nieuwe nota gisteren nog niet gepubliceerd was, is de stemming in goeclingelichte kringen gun stiger dan hij 'n vorige gelegenheid. Blijk baar is men van meening, dat Duitsch- partijdige controle naar eventueel nog verborgen hulpbronnen maakt een goeden indruk. Natuurlijk zal veel afhangen van de juiste bewoordingen van het aanbod en zal moeten blijken of de inhoud overeen stemt met de voorstelling die men er zich van heeft gemaakt. "Wanneer de Engelsche autoriteiten het voorstel hebben onderzocht zal vermoedelijk een gedachtenwisseling met de verbonden mogendheden volgen, zoodat ditmaal van een afzonderlijk ant woord geen sprake schijnt, te zijn. Het oploopen van: de Duitsche wissel koers te Londen wijst er op, dat men ook in zakenkringen optimistisch is over de kans ditmaal tot een regeling te komen. Officieel blijft de Regeering natuurlijk zwijgen. In antwoord op een vraag van Kenworthy of de TegeeTing zich reeds in contact had gesteld met hare collega's te Parijs, Rome en Brussel, ten einde in za ke de schadevergoeding tot resultaat te komen, zeide Baldwin gistermiddag in het Lagerhuis, dat dit vooralsnog niet het geval was, doch dat hij spoedig in staat hoopte te zijn tot nadere mededeelingen. België. De kwestie der Vlaamsche Hoogeschool. De Belgische senaat heeft het beginsel van de vervlaamsching der Gentsche uni versiteit aangenorr Duiischlano. Een communistisch complot ontdekt De crimineele politie te Königshütte is op het spoor gekomen van een door com munistische arbeiders gesmeed complot om de electriciteitswerken te Ghorzow in de lucht te laten vliegen, ten eindh de in dustrie, met name de stikstof fabriek al daar, tot stopzetting te dwingen. Vela per sonen zijn gearresteerd. Tsjecbe-Slowakije. Communistische samenzwering. De „Narodny Listy" meldt, dat een sa menzwering ontdekt is. Er zouden 200 personen, onder wie tal van communis ten, gearresteerd zijn. Spanje. De moord op Kardinaal Soldevila. Een Havas-telegram uit Madrid aan de Fransche bladen meldt, dat de regeering ynn Barcelona aan den minister van bin- ïlènlandsche zaken heeft medegedeeld, dat in 't dorp Utebo twee verdachte indivi- duën zijn gearresteerd, waarvan het sig nalement zou beantwoorden aan dat der beide moordenaars van den kardinaal aartsbisschop van Saragossa. Men heeft de twee verdachten met den jongen man, die getuige was van den moord, geconfronteerd. Deze jonge man zou in een van hen een moordenaar heb ben erkend. Bevestigd wordt, dat kardinaal Solde vila gedurende de laatste dagen nog ano nieme dreigbrieven had ontvangen. Het stoffelijk overschot van den ver moorden kerkvorst wordt voortdurend door religieusen bewaakt. Een menigte rouw telegrammen is op het aartsbisschop pelijk paleis ontvangen. Uit geheel Spanje komen prelaten en priesters aan om aan de begrafenis deel te nemen. De strijd in Marokko. Uit de nadere berichten omtrent de jongste gevechten in de Spaansche zone van Marokko valt op te maken, dat een nieuwe en felle strijd in het zoo omstreden land is begonnen. Abdul Krirn, de leider der woelige Rif bewoners, die het vorig jaar van de Span- jarden zoo'n enormen losprijs voor de Spaansche krijgsgevangenen wist los te krijgen, heeft naar het schijnt opnieuw het offensief horvat. Een geweldig aantal zijner stamgenoo- Icn zou zich onder Abdul's vaandel hebben geschaard, die den heiligen oor log tegen de Spanjaarden heeft afgekon digd. Om aan het dreigende gevaar van een afsnijden der verbindingswegen tusschen Tetuan en Sheshunan te ontkomen hadden de Spanjaarden een legermacht afgezon den, waaronder drie eskadrons vecht-vlieg tuigen teneinde de concentratie der rebel len-troepen te verhinderen. Over het verloop der gevechten evenals over de verliescijfers zijn de berichten nogal verschillend. Feit is evenwel, dat de Spaansche troepen van ongeveer 10.000 man een zwaren kamp tegen de goed ver schanste en uitgeruste rebellen hebben ge had. De strijd eischte aan beide zijde vele slachtoffers. Turkije Een nieuw incident te Constantinopel. Verschillende Engelsche verzekerings maatschappijen hebben een rondschrijven ontvangen van de Turksche overheid, met de bedreiging, dat er beslag zal worden g ers* In dienzij ^niet KET VOORNAAMSTE NIEUWS. BUITENLAND. De nieuwe Duitsche nota gepubliceerd. Te Parijs acht men de nota onaannemelijk, zelfs belachelijk. In Londen maakt zij geen ongunstigen indruk. Communistische samenzweringen In Duitschland en Tsjecho-Slowakije ontdekt. Naar verluidt zouden de daders van den moord op Kardinaal Soldevila gearresteerd rijn. BINNENLAND. De - meening der regeering over de non- aciivifeits-wedden der Kamerleden. LEIDEN. Het Leidsch tapverbod voer de Haagsche Rechtbank. Eisch tot veroordeeling. do 4 jaar achterstallige belasting op het in komen betalen. En dit ondanks het feit, dat men te Lausanne is overeengekomen, dat de buitenlanders deze belasting eerst van Maart 1922 moeten betalen, doch en kel na het sluiten van den Vrede. Alle ver zekeringsmaatschappijen sluiten hun kan toren. De agenten liquideeren hun zaken Men zal natuurlijk de overheid niet toe staan haar bedreiging uit te voeren. Een Turksche overval op Grieksche troepen. De bladen bevatten telegrammen uit Constantinopel, volgens welke Turksche gendarmes een aantal Grieken bij Trebi- zonde zouden hebben aangevallen. Het meerendeel vermocht te ontkomen aan boord van een zeilschip. Niettemin werden er zes gedood en verschillende gewond. China. Gifbommen-materiaal. Chineesche ambtenaren hebben in het •bezit der ageerende Chineesche militairis- ten materiaal gevonden dat voldoende was voor de vervaardiging van 15.000 gif gas bommen. Het aanwenden van dergelijke moderne middelen om hun actie kracht bij te zet ten, heeft men blijkbaar te kras gevon den. Engelsche firma's hebben reeds een waarschuwing ontvangen om de vervaar diging van bommen niet te vergemakke lijken. Koninklijke besluiten. Bij Kon. besluit van 6 dezer is benoemd tot vice-president van den Hoogen Raad der Nederlanden, mr. J. A. A. Bosch, thans raadsheer in gemeld college. Bij Kon. besluit van 4 dezer is aan G. Rookmakcr, op zijn verzoek, met ingang van 1 Augustus a.s., eervol ontslag ver leend als burgemeester der gemeentel Adorp. Non-activiteitswedden van leden der Tweede Kamer. 'Memorie van Antwoord. Verschenen is de memorie van antwoord inzako het wetsontwerp tot uitvoering van artikel 97 der Grondwet en wijziging van de Hooger Onderwijswet en van de Bevor- deringswet voor de landmacht 1902. Daar in wordt opgemerkt, dat de ingenomen heid, waarmede de ter hand neming van de in dit ontwerp geregelde aangglegen- hid is begroet, de regeering tot-voldoening stemt. Inderdaad maakte ook naar het oordeel der regeering de verhooging van de schadeloosstelling voor de leden der Tweede Kamer een nadere regeling om trent de non-activitëïts-wedden noodzake- lijk.De regeering kan niet inzien dat 't aan vaarden van het Kamerlidmaatschap door de nieuwe regeling voor vele ambtenaren wordt bemoeilijkt. De beperking van het ontwerp tot de rijksambtenaren ligt, daar gelaten, dat zij in verband met den in houd van artikel 97 der Grondwet aange wezen is, in den aard der zaak. Uitbrei ding der wettelijke regeling buiten dien kring zou het rijksgezag op een bepaald punt doen ingrijpen in een verhouding, welke overigens niet aan zijn autoriteit is onderworpen. Voor een uitzondering op de gevolgde gedragslijn schijnt slechts aanleiding ten aanzien van de in artikel 8, eerste lid genoemde functionarissen, terwijl bovendien verder reden is gevon den ook de onderwijzers, wier positie ten aanzien van een eventueel Tweede-Kamer lidmaatschap reeds thans tot een onder werp van wettelijke regeling is gemaakt, in zooverre onder dit ontwerp te begrijpen. Dat toekenning van non-activiteitswqd- den in het algemeen niet gewenscht zou zijn, zooals door eehige leden wordt be toogd, kan do regeering niet beamen. Zij heeft zich bij haar voorstel omtrent de wijze van beslissing over de al dan niet gelijktijdige waarneming van een ambt mede gericht naar het feit, dat de moei lijkheid om een volledige indeel ing te ge lidmaatschap kunnen wóraelf1 Vriai'gt car men, oorzaak is geweest, dat art'..ei J der Grondwet meer dan 35 jaren onuitge voerd is gebleven. Bij juiste toepassing der wet kan van geen onbillijkheid in de verhou ding der wèl en der niet op non-activiteit gestelde ambtenaren sprake zijn. Dat ue toepassing dezer wet al naar gelang van de verscheidenheid der omstandigheden van de individueele personen voor dezen niet steeds dezelfde be teek en is zal heb ben, ligt in den aard der zaak. De onder scheidene bedenkingen, die in het Voorloo- pig Verslag worden gemaakt met betrek king tot de overgangsbepaling voor de zittende Kamerleden schijnen der regee ring niet gegrond. Eén punt behoeft echter naar hun oor deel alsnog verbetering: volgens het ont werp wordt namelijk bij de berekening van het non-activiteits-tractement, even als hij de bepaling der aanspraken bij eventueel ontslag na het einde van het Kamerlidmaatschap, de laatstelijk in het ambt genoten wedden in aanmerking ge nomen. Zoodoende zoude voor de zittende Kamerleden, dio op non-activiteit ziin ge steld vóór de algemeene salarisherzienin gen van 1918 en 1920, het salaris van de vóór 1918 geldende regelingen maatgevend zijn. Zulks schijnt bij de inmiddels tot stand gekomen ingrijpende herzieningen der salarissen kwalijk te verdedigen. De overgangsbepaling is daarom aldus aange vuld, dat voor dezo gevallen met de wij ziging der salarisregelingcn zal worden rekening gehouden. Vragen van Kamerleden. En het Schoenwetje da'n Do heer Fleskens heeft don Minister van Arbeid er op gewezen, dat nog steeds groote hoeveelheden schoenwerk, hoofd zakelijk uit landen met lage valuta, in ons land worden ingevoerd en acht het aller noodzakelijkst ten spoedigste die maatre gelen te nomen, welke tot de noodige in voerbeperking leiden. Waarom is nog geen gebruik gemaakt van de bevoegdheid, neergelegd m da Schoenenwet, om den invoer van schoen werk te beperken en kan de Minister toe zoggen, dat de daartoe noodige maatrege len ten spoedigste in werking zullen tre- den De Koningin naar Engeland. Do Londensche correspondent van het Vad." verneemt, dat H. M. de Koningin en Prins Hendrik op 26 dezer in Enge land worden verwacht. Naar hij reeds meldde zal incognito worden gereisd en zullen de Koninklijke bezoekers zich recht streeks naaroRydal Hall, Ambleside bege^ ven, 't landgoed van majoor Stanley ie Fleming. Vlcekverbod. De raad der gemeente Wymbritseradeeï heeft aan de Koningin verzocht het daar heen te willen leiden, dat openlijke^ gods- lastering strafbaar wordt gesteld in het wetboek van strafrecht en aan de ge meenteraden in Nederland gevraagd aan dit verzoek adhaesie te betuigen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1923 | | pagina 1