14e Jaargang. DONDERDAG 31 MES 1923 No. 415S DeABONNEMEMTSPRIJSbedraagt bij vooruitbetaling Voor Leiden 19 cent per week f 2.50 per kwartaal. Bij onze Agenten 20 cent per week f2.60 per kwartaal. Franco per post f 2.95 per kwartaal. Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver krijgbaar tegen betaling van 50 ct. per kwartaal, bij voor uitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 ct., met Geïllustreerd Zondagsblad 9 ct. Oii nummep besinai uit iweo Maden. Hedennacht zullen de "klokken een uur looruit Q6zet worden. Om twee uur wordt het dan geacht drie uur te zijn enz. Cit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN TEL. INT. 935 GIRONUMMER 103003 POSTBUS No. II. DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: Gewone advorlonfiên 30 cent per regelt Voor Ingezonden Mededeelingen wordt het s dubbele van het tarief berekend. Kleine sdverlsnSlün, van ten hoogste 30 woorden, waarin betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en ver huur, koop en verkoop 10.50. De Zomertijd. H, Sacrame-tsdag. Men herinnert zich de geschiedenis van j instelling van den H. Sacramentsdag, [et gebeurde in het jaar O. H. 1208, dat rome non, Zuster Juliana van Luik, 00 diep in haar gebed verzonken was, dat plotseling een wonderlijke bovennatunr- Sjkc klaarte over haar geest kwam. Zij reeg ee n visioen en aanschouwde de volle laan in blinkend zilverlicht. Maar tevens emerkte zij, dat er een stukje aan den ind ontbrak. Dit in al zijn eenvoud toch ronderbaar visioen hield haar later voort- Jnrend bezig en zij tobde zich af er den te doorgronden. Eerst twee jaar later utving zij van God de openbaring van het ?hcim. De volle maan stelde den kring van jaar- ijheho feesten voor, waaraan nog slehts h feest ontbrak, een feest ter eero van Allerheiligst Sarament. Wel had Christus het Sacrament des Al p.rs ingesteld op Witten Donderdag, maar leze dag kon allerminst een feestdag zijn, sleer een dag van rouw en boete in ver- ad met de droeve gebeurtenissen van ia Goeden Vrijdag. Er moest e en feest- jg zijn uitsluitend ter eere van den Chris- i Eueharisticus; een feestdag terbijzonde herinnering.aan 't woord: ,.Mijn vleesch waarlijk spijs en Mijn bloed is waarlijk hnk. Wie Mijn vleesch eet'en Mijn bloed 469 TvaWkbliift in Mij cn Ik in Hem." "zrrsrer Juliana meici "Tiaar Bpenrai anvankelijk nog voor zich, hetzij om het ordccl der wereld en vrees voor zelfbe- iocheli ng, hetzij uit nederigheid. 20 jaren; iter eerst, nadat zij steeds sterker tot de 'hiiging was gekomen, dat de openba- tevens 'n goddelijke opdracht inhield, ak zij er over met haar biechtvader en E?fc anderen. Eenige jaren was de zaak in onderzoek ten slotte mocht zij, toen Z3 reeds zeer j i '1 was-, in J246 de voldoening smaken, dat 'schop Robertas van Luik in zijn diocees Sacramentsfeest liet vieren. Bij het i scheen hst feest bijzonder in den ir.k te dien, te meer. daar er, als van- if spreekt, een feestelijke ommegang aan IC ïbnnden was. I Weid ra brc dde de feestviering zich uit ir dc omringende bisdommen; en toen bleek, dat dit feest de devotie tot de Eucharistie, het middelpunt van onzen eeredienst, zoo buitengewoon id toenemen, gaf Paus Clemens- V in II een Mobu Proprio uit, waarin hij het ist voorschreef te vieren door de geheele irk. Niemand minder dan St. Thomas ffl Aquino stelde een officie samen, dat ar vorm en inhoud wel van zeer bijzon schoonheid is. ïu was de zilveren maan der feestgetij- in die zich door de constellatie van het 'Acliik beweegt, geheel volkomen. breuk ontsierde meer den rand. Eti ta:!ige Paus Pius X, zonder twijfel de d>le onder de.grooten van Christi Ste- kouders der laatste eeuwen, verleende feest bijzondere waarde, doordat hij Joot, dat tijdens het octaaf geen enkc* er feest van lageren rang mocht wor- gevierd. fan zeer bijzondere beteekenis is na- wers blijk de processie op Sacramentsdag, al 'I de kille en eigendunkelijke opvatting 1 ons Noorden, dat zich nog altijd iets waakt over het „oorspronkelijk Pro- lantsch karakter onzer Natie", niet an- 3 toe, dan dat deze devote en poëtische löS van onzen eeredienst binnen de mil- J-onzer kerken besloten blijft. Hoe anders in ons romantisch Limburg, oude Roomsche land van Keizer Karei, Ons Heer uit de Kerk gedragen '«.f1 in plechtigen ommegang, onder ont- ^"ng van wimpels en banieren, met ju- •fde hymnen en het rhythmïsoh gemur- 'der gebeden, rondgedragen wordt door 'traten van steden en dorpen of tus- het volle zomergroen der beschaduw den. Dan weerklinken de aloude Sa- .^shvmnen in de vrije lucht: Pange .1 Tt' ^cri5um Supednum, Sacris Solem- Adoro Te en Ave verum corpus. En rasse* 'p den weg bevinden zich één of twee ifo waar telkens de zegen mot het fli 'rhcilitratA wnr/l f. rrarrar H\ vij eei »n liezen. S li' rnhei i uur uteui Lauda Sion, Salvatorem, Lauda duoem et pastoremr In hymnis et canticis. „Met vorstelijken zwier komt de uitnoo- diging tot het ook in zijn aardscho ver schijning altijd hemelsche Sion, de °Kerk. Heiland, heervoerder, herder, dezen brui degom heeft Sion te prijzen in smeekge zang en zegelied. „Quantum potes, tantum aude" er is hier geen sprake van beperking, de kerk kan de wieken uitslaan ter hoogste vlucht. „Maior omni lauda" blijft de held van dezen zonnezang. Hier is niet een rijmstof van gewonen aard, hier geldt het bet brood, het levend en levend makend, en volklinkend moet de lof, wel luidend cn vroolijk en streelend moet der ziele jubilatie zijn. Plechtig, voor een oogenblik zet de vier- lettergrepige strophe tot een vijfsylbige uit: ..Dies enim solemnis agitur." Maar na dezen machtigen hoornstoot van den feestleider jubelt de lofzang ver der voort. Jubelen is het, eu belijden en danken en aanbidden. In volle volledigheid verschijnen beelden en leerstukken van licht, omstraald. Aan niets wordt te veel, aan niets wordt te weinig gegeven. „Dogma datur Christianie". heet het en het dogma wordt in al zijn kleinste, fijnste en reinste trekken ont vouwd. De rijmklanken, waarin de groote geheimenissen zingen, worden bijna speelsch: „Sumit unus, sumunt mille, Quantum isti, tantum ille". en dan weer streng en dreigend „Sumunt. boni, sumunt mali" ..Mors est malis. vita bonis". Zoo voert dit gedicht alle diepten door, alle hoogten over en beurt wat men kleine dingen zoii willen noemen door de macht der „animosa fides" omhoog. Maar in dit Sacrament zijn geen kleine dingen. Be- wondgr jjp._meesierhan-d. lmig_yoor het sa- loof. Op het hoogste toppunt der geestdrift gekomen» neemt do ziel nog óéne zijde van het dogma op: als de hostie, die het lichaam van Christus is, wordt gebroken, dan is in elk der deelen de geheele Chris tus in waarheid, in werkelijkheid, in wezen: „Fracto demum Sacramento" eri in een plechtige vierregelige strophe wordt dit deel van het geheim bezongen, om nu te sluiten, neen, om nu het zegelied te doen schallen met bovenaardsche maebt: „Eece panis Angelorum". Nu vaart de storm dor geestdrift los. overweldigend, overheerschend. steigerend des^ hemels hoogten in. De volle zegetoon bruischt „In figuris praesïgnatur". De werkelijkheid is daar. de roerende bede. in haar vier tecdere rijmklanken op „ere" nog roerender, smeekt: „Bone pastpr, panis vsre, Jesn, nostri miserere." Ja, „Miserere" blijft de grondtoon van menschenbede en menschsnlied. Maar nu komt bovéh „Miserere" de geweldige ko- ningsstropho met haar metalen kracht., in dat .viervoudig rijm van „ales", herinne rend aan het dreunen van adelarenwiek- slagf „Tu, qui cuncta seis et vales, Oui nos pascis hic mortales, Tuos ibi commensales, Cohaeredes et sodales, Fac sanctorum civium." „Tuoscommensales", uw lotgenoolen, uw huisgenooten. God en Heer! „Miserere" klonk het; nn is het „commensales". In zijn door den Godmensch gespijzigde kracht verrijst de Christen: „Door Uw ge nade, Heer en Koning, door Uw genade heb ik recht op U!" Naast deze beschouwing vaa Schaepman legge men zijn Mis- of Gebedenboek met het Lauda Sion en volge er in den tekst met de vertaling. Men zal ervaren, hoe het „Lauda Sion" in hoogdichterlijken vorm de geheele dogmatiek van het Ka tholiek geloof bevat. N. 'H. J. S. BUITENLAND jjjtailigste wordt gegeven, iaW'jjr m sschien wel het allerschoonste oacraments-hymnen i3 de prachtige lïnS van St.. Thomas „Lauda Sion", die 5 na hst Graduale. Jen b! geeft van dezen lofzang indrukken weer. En met dit citaat uit iepnian besluit ik. rail' De bezetting van het Ruhrgebled Hei einde der stakingen. In het Ruhrgebied is tengevolge van de loonregeling in den mijnbouw dc toestand aanmerkelijk verbeterd. In de meeste mij nen is de arbeid hervat. In de overige zal het werk binnenkort weer aanvangen. Er wordt op gewezen, dat de staking niet het gevolg was van een algemeeno loonactie, doch dat zij stond onder den dwang van ^de proletarische Hundertschaf ten. Gisteren kon worden vastgesteld dat in de centrale stakingsleiding geen voor mannen der mijnwerkersbond zitting had den. De vakvereenigingen hebben al tot beëindigen der staking aangespoord. Ofschoon nog niet overal de toestand volkomen hersteld is, valt er een veel rus tiger stemming waar te nemen. Wel be staat nog steeds gevaar van een hernieu wing van het oproer, vooral in de groote steden, waar het gemis aan politie zich ernstig doet gevoelen. In een aantal ste den worden besprekingen gevoerd over de vorming van een „Selbstschutz, waar aan alle kringen dor bevolking zullen deelnemen. De avondbladen melden uit Essen: De rijksbank hoeft gisteren haar loketten weer geopend. Het is gelukt, de gelden, noodig voor de heden (e betalen loonen, bijeen te brengen. Volgens bericht uit Elberfeld, zijn gis ternacht en gistermiddag tal van commu nistische leiders, voornamelijk Russische elementen, door de politie in hechtenis genomen. Alleen te Duisburg heeft de weging zich verder jWtgebreid. Sabotage. Een ernstige daad van sabotage, is ge pleegd in de Belgische zone te Oberhau- sen, waar telegraafdraden over een lengte van drie K.M. zijn afgesneden. ArresSfttBS. Gisterochtend vroeg is de oberregie- rungsrat Hentzen, plaatsvervanger van den uitgewezen regoeringspresident, in zijn woning gearresteerd. Aanleiding tot deze arrestatie was bet protest van Hentzen tegen bovengemelde uitwijzing van de 'regeeringspresident. Oberregierungsrat Tiernan zal Hentzen als vertegenwoordiger van den regeerings president vervangen. Het Belgische voorstel. De Parijsche Matin bevat eenige bij zonderheden over hot Belgische schade- vergocdingsplan. De Belgen willen de Duitscho spoorwegen alsook een aantal nog te organiseeren regies aan Geallieerde ondernemers verpach.'en voor den duur van zestig jaar. Zij meonen dat er op die wijze 1900 millioen r oudmarken per jaar zoutl&n kunnen w.-.rcl, 'i,cpg&hraciitl)aaren boven zou Duitschland nog voor een waar de van 500 millioen kolen moeten leveren, zoodat men een totale annuïteit krijgt van 2400 millioen. Aan G pet. gerekend verte genwoordigt dit bedrag de rento van 40 milliard. Daarmede is België echter niet tevreden. Het wil ook nog een deelneming van 25 pet. in het industrieele kapitaal van Duitschland. De bezetting van het Ruhrgebied blijft beboudc-n maar zou uit sluitend dienen voor controle. De afslui ting der gTenzen van het bezette gebied zou worden opgeheven. De Matin vindt dit plan zeer practiscti. Poincaré over da Ruhraciie. Bij de debatten in de Kamer over de Ruhrkwestie nam Poincaré na Tardieu het woord. In den breede criüseerde Poin caré de artikelen van Tardieu. Hij wees er op, dat deze artikelen door de Duitscho pers gretig overgenomen worden, waarbij er vooral op werd gewezen, dat hierdoor het bewijs werd geleverd, dat d9 bezetting van het Ruhrgebied geen succes had. Poincaré verklaar do voorts, dat het verzet van Duitschland niet lang moer kan duren. Eiken dag. ontvangt de Fran- sclie regeering bemoedigende berichten dienaangaande, zoowel van werklieden als van industrieelen. Indien, in weerwil van de verwachtingen, Duitschland tot den herfst met zijn verzet zou kunnen voort gaan. zijn de noodigo maatregelen met betrekking tot het aanvullen van de voor raden reeds genomen. Frankrijk heeft in geen geval haast. Het kan wachten totdat Duitschland de noodzakelijkheid van be taling zijner schuld en saneering zijner financiën beseft. Poincaré eindigde zijn redevoering al dus: „Zonder van te voren rekening te hou den met medewerking van buiienlandsche mogendheden, moeten wij op ons zelf ver trouwen. Ofschoo ik wensch, morgen tal rijke Duitsche vrienden van vrede en ge rechtigheid te tinden, moeten wij heden zelf den vrede verwezenlijken en den triomf van do gerechtigheid verzekeren". BeJnië. De beambten-staking. De treinenloop weer.' verminderd. De beambtenstaking heeft zich gisteren weer oenigszins uitgebreid. Reeds werd een vierde van do passagierstremen over bet geheele land uitgeschakeld. Door middel vau gemobiliseerde en ge militariseerde beambten worden thans on gevedt duizend goederenwagens per dag vervoerd. Het onderzoek dat hot parket in sta kingskringen ingesteld heeft, heeft giste ren evenmin als Dinsdag tot arrestaties aanleiding gegeven. Engeland. Dc handelsovereenkomst met Rusland. liet Engelsche antwoord op de laatste mededeeling van de sovjet-regeering inza ke de ÈngelschRussische handelsover eenkomst is thans aan Krassin, den ver tegenwoordiger van sovjet-Rusland te Londen ter hand gesteld. In het parlement werden gisteren eeni ge vragen gesteld met betrekking tot de uitwerking van deze overeenkomst op den Engelscben handel. Men bad beweerd, dat deze overeenkomst veel grootere diensten aan Rusland bewees dan aan Engeland en de cijfers van de handelsbeweging toonen dit aan. In zijn jongste memorandum aap Mos kou wees lord Gurzon erop, dat Engeland het eerste land is geweest, dat een bandels overeenkomst met de bolsjewiki heeft ge sloten en him daardoor gelegenheid heeft gegeven, hun economnsche toestanden te reorganiseeren. Uit een memorandum van den bond van Engelsche kamers van koophandel blijkt, dat onlangs do meeningen zijn ingewon nen van de kamers van koophandel in het geheele land en dat door do kamers van koophandel in een aantal steden als haar opvatting tc kennen is gegeven, dat do handelsovereenkomst voor den Engel scben handel waardeloos is. Dezelfde op vatting is verkondigd door de Russisch— Engelsche kamer van koophandel. Italië. Fascistische methodes. De gematigde fascistische afgevaardigde Misuri lieëf! in do Italiaansche Kamer een merkwaardige rede gehouden, waarin hij een beroep op de regeering van Musso lini deed om terug te keeren tot de con stitutionele regeeringsmethoden. Deze rede kwam den afgevaardigde naderhand duur te staan. Toen hij des avonds uit de Kamer naar zijn woning terugkeerde en daarbij door een nauwe en donkere straat kwam, werd hij plotseling van achteren aangevallen. Hij kreeg een hevigen slag op het hoofd, zoodat hij bewusteloos ineenzakte. Vervol gens werd hij door zijn drie of vier aan vallers zoodanig mishandeld, dat zijn op neming in het: ziekenhuis noodzakelijk was. In verband met dezen aanslag werd een jong officier der fascistische militie gear resteerd. Toen de Kamer gister bijeenkwam, bracht de voorzitter de kwestie ter sprake en protesteerde op krachtige wijze tegen hetgeen hij een brutale gewelddaad noem de, niet alleen tegen den persoon van een afgevaardigde, maar ook tegen dG vrij heid van het woord. Van het Vaticaan. 's Pausen hulpactie in Rusland. Do Romeinsche correspondent van de „Msbd." meldt: Volgens een ten Vaticane ingekomen he richt, heeft de Pauselijke zending, die tot taak had om de uitgehongerde Russische bevolking van levensmiddelen te voor zien, tot en met 15 Mei j.l. in do Krim 48.336, te Moskou 30.058, te Offenburg 25.625, to Restof 13.382 en te Krasnodar 19.831 personen onderhouden. BIHKEfaLflfBP Koninklijks Besluiten. Bij K B. is benoemd aan de Rijksuni versiteit te Utrecht tot buitengewoon hoog leeraar in de faculteit der letteren en wijsbegeerte, om onderwijs te geven in de paedagogiek dr. J. A. Gunning Wzn., pri vaat-docent aan deze universiteit. Uit de textielnijverheid. Geen arbitrage. De Fabrikantenvereniging te Almelo heeft het voorstel tot arbitrage door Mi nister AalbeTse afgewezen. De arbitrage in de bouwvakken. Bij de opheffing van de laatste staking in de bouwvakken werd besloten, dat een arbitrage-commissie beslissen zou omtrent do classificatie der plaatsen Rotterdam, Den Haag, Dordrecht, Schiedam, Leiden en Alphen a. d. Rijn. Deze commissie, die onder voorzitterschap van mr. Van Zanten, uit Amsterdam, bijeenkwam heeft heslist, dat de eerstgenoemde vijf plaatsen blijven in de loonklassen, waarin ze ston den, alleen Alphen aan den Rijn werd een klasse lager geplaatst. Rotter dam en Den Haag blijven dus in de super-, klassen en het uurloon blijft daar gehand haafd op 85 cent. De 43-urige werkweek te Amsterdam. Gistermorgen hébben de leden der afd. Amsterdam van den Ned. R. K. Bond van Overheidspersoneel „St. Paulus", welke behooren tot de nachtploegen, gestemd over het resultaat van hel Georganiseerd Overleg (invoering van de 48-urige werk week. In deze vergadering staakten de stem men. Waar de leden dor dagploegen eer gisterenavond de 48-urigo werkweek met groote meerderheid hebben verworpen, is het eindresultaat der stemming in de R. K. organisatie der gemeento- HET VG0R8AAEÏ!STE NIEUWS. BUITENLAND. De arbeid wordt in het Ruhrgebied weer hervat. Dc rust is teruggekeerd. Een fascist door zijn extremistisch* broeders mishandeld. De beambten-staking in België heeft zich uitgebreid. BINNENLAND. Dc Almclosche fabrikanten aanvaarden de bemiddeling van minister Aalberse niet De Eerste Kamer heeft het wetsontwerp tot deelneming aan de leening voer den wederopbouw van Oostenrijk z. h. s. aan genomen. Minister Van Swaay deelt in de Eerste Kamer mee nieuwe postzegels te zullen la ten maken; boven vijf cent met de beelte nis der Koningin. De heer Braai dreigt met objruciie in de Tweede Kamer als de Rcgeering niet spoedig een einddatum van dsn zomertijd vaststelt. LEIDEN. Vergadering van de Kamer-Centrale Leiden. Algemeen wer.scht men den heer v. Wijnbergen als Bondsvoorzitter. Bestemming van 's-Gravenstein. werklieden dus, dat c '8-urirre week niet aan1/ e a r "Pe 'cTTrfsTe 1 ij k e organisatie van ge- m&entowerrHeden hoeft do voorstellen tol Invoering" 'der 48-ur re werkweek, zooala deze in de Centrale Commissie zijn over eengekomen,angenonien. De Ned. Bond van "Werklieden in Over heidsdienst heeft besloten de 48-uurs werk week te Amsterdam niet te aanvaarden. Hierdoor is de. meerderheid der geme a» tewerklieden tegen het voorstel dor co n- missie van georganiseerd overleg. Tegen de Tabakswet. Naar aanleiding van het verslag van bet door den voorzitter gesprokene in de vergadering van bet comité tegen de Ta bakswet, n.l. dat de commissie van des kundigen voor den Tabaksaccijns blijkens een door haar op dien dag met do orga nisaties in de tabaks- en sigarenindustrie gehouden conferentie, Yan meening zou zijn, dat de Tabakswet niet kan blij'ven gehandhaafd en ook wel niet lang meer zal besclaan, deelt voormelde commissie mede, dat, indien de spreker zich .aldus heeft uitgelaten, die verklaring ten eer.on- male in strijd is met de waarheid. De Philipslarngen bc'-.rc:. in Z.-Anisrika Volgens een bij de directie van de N.V. Philips-gloeilampen-fabrieken ontvangen telegram van haar vertegenwoordiger te Rio de Janeiro, is haar inzending op de wereldtentoonstelling aldaar bekroond ge worden met den Grand Prix. Eveneens behaalde zij den Grand Prix voor haar, Röntgen-buizen, welke zij aldaar in baar tent, die in den vorm van een molen wa3 gebouwd, exposeerde. Danfhkare Ffongaren. Aan do Koningin zal ter gelegenheid van haar regeeringsjubileum namens het Hongaarschö volk een geschenk warden aangeboden. Bondsvoorzitter? Een mededeeling betreffende bet voor zitterschap van den Alg. Bond van R. K. Rijkskieskringorganisaties is in het tweede blad onder de rubriek „Kerknieuws" ver zeild geraakt. De Minister van Marine doelt B. en "W. van Rotterdam mede, dat binnenkort in zake de rijksloodstaricven een rege ling zal worden getroffen, waardoor het nadeel, waarin Rotterdam staat tegenover Antwerpen, goeddeels zal komen te ver vallen. De loodstarieven zullen echter niet worden verlaagd. In de vergadering van aandeelh. van het dagblad „De Tijd" is tot 2den Direc teur benoemd de heer Andr. Van der Marck, te Roermond. In de vorige vergadering is tot commis saris gekozen de heer J. E. M. Steins Bis schop in de vacature, ontstaan door het overlijden van dr. G. A. L. Rademaker. Het Doorluchtig Episcopaat heeft aan deze verkiezing zijn goedkeuring gegeven. Het referendum in het Nationaal Ar beidssecretariaat over do aansluiting bij de Roodo Vakinternationale is thans afge- loopen. Naar de „Tribune" meldt, is d* aansluiting met een duizend stemmen meerderheid aangenomen. De heer Jos. Maenen is gekozen fet lid van Gedep. Staten van Limburg. Te Amsterdam is plotseling dr. G. van de Poll, een bekend gynaecoloog over leden. Hij had. zijn spreekuur gehouden on ging vandaar naar de inaugurale redo vau prof. Brouwer, in het Binnengasthuis. Op de trappen van het gesticht zakte h!j plotseling dood ineen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1923 | | pagina 1