VERPLAATST
VRIJDAG 1 JUNI a.s.
naar Hoogewoerd 38
e Jaargang.
WOENSDAG 30 MEI 1923
Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN
is de Drogisterij
No. 4158
iBONNEMENTSPRIJSbedraagt bij vooruitbetaling
Leiden 19 cent per week f 2,50 per kwartaal,
onze Agenten 20 cent per week 12.60 per kwartaal.
SCO per post I 2.05 per kwartaal.
Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné'a ver-
jbaar tegen betaling van 50 ct. per kwartaal, bij voor-
jetaling. Afzonderlijke nummers 5 ct., met Geïllustreerd
Jagsblad 9 ct.
paaiffiaaBBaa— i
Dit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen f.
TEL. INT. 935 GIRONUMMER 103003 POSTBUS No. II.
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone advertentiën 30 cant per regek
Voor Ingezonden Mededcelingen wordt bet
u dubbele Yan het tarief berekend.
Kleine adver&entilën, van ten hoogste 30 woorden, waarin
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en ver
huur, koop en verkoop 10.50.
nummer bestaai uit twee
den.
ie v
tSriis
loed
een
Aan alle Katholieke
rouwen in Nederland.
ioals men in „De Katli. Vrouw" d.d.
Ipril mocht lezen, heeft het Bestuur
den Aartsdiocesanen R.-K. Vrouwen
een schrijven gericht aan het Be-
der Federatie van R.-K. Vrouwen-
»n in Nederland, met het dringend
ek „zoo spoedig mogelijk stappen te
lot het ontplooien van een groote ge-
die, om door een algemeen en krach-
mcekgebed van allo R.-K. Vrouwen,
God te verkrijgen, dat de harten der
ichcn vervuld worden met gevoelens
liefde en vergevensgezindheid, welke
a leiden tot een algemeene verzoe
ker volkeren".
vrensch werd geuit, dat die Gebeds-
moekt bestaan uit: le. Een novene,
ginnen 9 dagen voor het feest van
heiligen en eindigende op dien feest-
met een algemeene H. Communie,
bestuur voornoemd verzocht het be-
der Federatie de mogelijkheid te
regen, deze Gebedsactie te laten kou-
ia alle landen op hetzelfde tijdstip,
het moge worden „een groote in-
ilionale novene".
deze Internationale Novene en ter
treioing? daarvan zou voorafgaan een
e Gebedsactie, bestaande uit: een
te beginnen op den H. Sacra-
•dag 31 Mei en eindigend op het
het H. Hart 8 Juni. V/at nu de-
ilionale Novene betreft, zij zal aldus
gehoudep: Alle katholieke vrou-
Foncn, gedurende 9 achtereenvolgen-
igen zooveel mogelijk in haar paro-
:rk de H. Mis hij en naderen op den
ia 9en dag tot de H. Tafel ter eere
(aria, de Koningin des Vredes. Ka
le vrouwen, die door omstandighe-
•hinderd mochten zijn iederen dag
as bij te wonen, zullen thuis een
joedje tot dezelfde intentie bidden
een der dagen van de Novene tot de
«lel naderen,
de bestuursvergadering der Federa-
iq R.-K. Vrouwenbonden in Neder-
euk gehouden te Utrecht op 18 April j.l.
p(j( met algemeene stemmen besloten,
inseh, vervat in het eerste gedeelte
itie aan het Bestuur van ,,1'Union
(ionale des Ligues catholiques fé-
i", namens do Nederlandsche Ka
le vrouwen over te brengen met het
ik. alle maatregelen te treffen om de
internationale Novene te doen sla-
'I
Jssclien is het tweede voorstel aan
kcesane Besturen overgebracht
"igd, zoodat er te beginnen op den
(H. Sacramentsdag) en eindigend
feest van het H. Hart (8 Juni) een
,m'è aale Novene zal plaats hebben.
hot nog noodig zijn, de katholieke
van Nederland aan te sporen om
zo Gebedsactie deel te nemen? Zon
it een vernedering beleekenon voor
lofskracht dor vrouw en haar in-
teer-vrouwelijk gevoel, indien wij
ju twijfelen aan haar bereidwillig-
«u mee te doen alle vrouwen zon-
lilzondering aan deze Gebedsactie
»r oen gezamenlijke smeeking tot
te trachten den vrede over de ver-
Jio volkeren af te roepen?
wij twijfelen niet, maar integen-
5 (jj lebben wij het volste vertrouwen in
O jj felandscke katholieke vrouw, die
gedurende de lange, moeilijke oor-
-ou, meer dan door woorden in da-
teeft bewezen, wat haar offervaardig
huiselijke leiding 'voor onze volks-
bO en wat haar biddende edelmoedig-
- 'Oor de moreele ontwikkeling onzer
O'l leteekent. 'Wij houden ons over
zat geen enkele weldenkende, ka-
vrouw zal achterblijven, nu haar
S. l-ttlelijk gebed "wordt gevraagd op
lats voor haar arme, noodlijden-
jsters der naburige landen, (welke
gezinnen nog steeds de ontzet-
gevolgen blijven nasleepen van den
Jj loorlog) en in het algemeen voor
^gkeeren der rust onder alle na-
*aar het zaaisel van den haat nog
voortwoekert. Want deze haat
®eor kwaad dan kanker en pestba-
'fniogen, die wel doodend zijn voor
Jhaani, maar de ziel niet raken, ter-
haat, zooals deze de volkeren on-
tegen elkander opzet, de zielen
alle menschelijke, goede verhon
"en eenenmale ontreddert. De haat
"en mensch geslagen met een gees-
verblindheid, zoodat de ziel de
aïq* belangen der menschheid niet
*eet te onderscheiden en den juisten
W den doolhof der verwarde inter
!i-e betrekkingen niet meer weet te
daar wij, individueelo monschen,
onmachtig zijn en zonder Gods ge-
'ajl ons zelve niets vermogen, behoo-
,j ons gezamenlijk tot God om licht
«tost te wenden. Verheffen wij dan
onze harten in een machtige Gebedsactie
tot God, opdat Hij do van nationale eigen
baat vervulde leiders der verschillende
Staten en volkeren moge richten en hun
voeten het ware spoor mogen hervinden.
De liefde is sterker dan de haat, wel
nu, laten wij dan toonen wat onze chris
telijke liefde vermag, laten wij met ver
trouwen opgaan naar den tempel en het
tabernakel, waar de God der liefde troont,
die gezegd heeft: „Wat gij den Vader in
Mijnen Naam zult vragen, zal Hij -u
geven".
Zoo toegerust met de groote belofte, ons
door Christus gedaan, en door de liefde,
die bergen kan verzetten, mogen wij het
vaste vertrouwen koesteren, dat een zoo
algemeene en met geestdrift ondernomen
Gebedsactie en Vredeskruistocht hij den
Vader van liefde en vrede verhooring zul
len vinden.
BUITENLAMP
De bezetting van liet Ruhrgsbied
De onlusten en stakingen.
De toestand iets heter.
Over het algemeen valt in het Rulirge-
•bied een verbetering van den toestand
waar te nemen.
Te Gelsenkirchen en Bottrop is het
stakingsparool ingetrokken en wordt de
arbeid lieden hervat. Aan berichten, vol
gens welke do oproerige beweging zich
over het gplieele Ruhrgebied uitbreidt,
mag geen waarde worden gehecht. Bui
tendien beschikt het niet-bezette gebied
over politie, waardoor gebeurtenissen, ge
lijk zich te Gelsenkirchen en Bochuni heb
ben afgespeeld, daar uitgesloten zijn.
Uit het Ruhrgebied wordt aan het
„Acht Uhr Abendblalt" eveneens gemeld,
dat de toestand in het industrie-gebied
zich over het algemeen eenigszins verbe
terd heeft en dat 't niet tot nieuwe rust
verstoringen is gekomen. Gisteren werd
in vele gevallen de arbeid hervat.
Te Horde, Dortmund en in cle gelijk
namige districten is de toestand eveneens
vooruit gegaan. Ook daar is in een aantal
mijnen da arbeid hervat. Da SelbslscLutz
is voor een groot deel reeds vertrokken.
In Bochum is de toestand eveneens
gunstiger geworden. Bij een gistermorgen
door de politie ondernomen raid in de
binnenstand werd een centraal bureau der
oproerlingen gesloten.
In de buitenwijken van Dusseldorf stel
de zich Maandag verschillende commu-
-ïiislische Hundertschaften op, die naar
de binnensland oprukten. Daar kwam het
tot een botsing, toen een poging werd on
dernomen om een machinefabriek met ge
weld binnen te dringen. De politie moest
van de vuurwapens gebruik maken. Er
werden tweo personen gewond en één ge
dood.
Maandagavond werd te Bochum een
beambte door de opstandelingen doodge
schoten.
Te Gelsenkirchen en in het gelijknami
ge district duurt de staking voort, doch
nieuwe ongeregeldheden zijn niet voorge
komen.
Ook in Witten en Herne is de toestand
onveranderd.
Te Essen heeft zich de toestand na da
vorming van een veiligheidsweer uit de
vakvereenigingen in een stakingscontrole
comité, verbeterd.
In de r egeer ings dislri c ten Munster,
Oberhausen, Mülheim on Sterkrado is het
rustig.
To Iserlohn kwam het naar aanleiding
van de arrestatie van een rustverstoorder
tot wanordelijkheden. Daar verscheidene
verdachten weigerden' het marktplein te
ontruimen, voerde de politie een groot
aantal arrestaties uit.
Aan het station te Bochum is gisteren
in do vroege morgenuren een voorbijgan
ger door een met roode armbanden voor
ziene communistische patrouille aange
houden en zonder woordenwisseling dood
geschoten.
Te Emmerik is het tusschen de Belgi
sche bezettingstroepen en burgers tot ver
schillende relletjes gekomen.
Er werd van vuurwapenen gebruik ge
maakt waardoor vier personen werden ge
wond, van wie drie ernstig.
Bomaanslag.
Maandagavond ontplofte een bom bij
het passceren van een trein met materiaal
op de lijn Rath-Rathlingen. Vier niet-
ontplofto bommen werden op dezelfde
plaats gevonden. Er is geen materieele
Het Ruhr-debat in de Franschs Kamer.
Do Fransche Kamer heeft gisteren het
Ruhrdebat beëindigd met een votum,
waarin zoowel het vertrouwen in do .re
geering werd uitgedrukt als de credieten
goedgekeurd.
Poincaré kreeg weer zijn oude meer
derheid van meer dan 500 stemmen. Te
gen stemde alleen de uiterste linkerzijde
met 67 stemmen.
thans gevestigd Hoogewoerd 3
(fbêj de Wafersfeeg)
EN OOK DIRECT GEOPEND. 5J5
Het voornaamsto vai het debat giste
ren was een dispuut tusschen Poincaré en
Tarclieu, dat het grootste gedeelte van de
middagziiting en een gedeelte van do
avondzitting in beslag nam en waarbij
Tardieu Poincaré verweel, de Ruhrbezet-
ting le weinig te hebben voorbereid en
niet straf genoeg door te zetten.
Poincaré verdedigde zich. Het dispuut
had vooral een persoonlijken kant, waar
bij ook Briand betrokken, werd.
Engeland's politiek omtrent het
Herstel vraagstuk.
De diplomatieke medewerker van de
„Daily Tol." schrijft naar aanleiding van
de verklaringen, die Baldwin inzake de
huitenlandscho politiek, Maandag heeft af
gelogd, dat daarin een aanwijzing ligt, dat
de politiek van Bonar Law in beginsel zal
worden voortgezet.
De nadruk, die Baldwin legde op de
dringende noodzakelijkheid voor een spoe
digo regeling van -p. hjrstelkwestie op
een gemeenschappelijken grondslag doet
vermoeden, dat men waarschijnlijk actie
ver zal deelnemen aan het zoeken naar een
oplossing op gemeenschappelijken grond
slag. Cecil's benoeming brengt mede, dat
van den volkenbond gebruik zal worden
gemaakt tot reorganisatie van Europa en
vermoedelijk zal zijn plan voor weder-
zijdsche waarborgen inzake de ontwape-
ningspolitiek aan den volkenbond worden
voorgelegd en den grondslag voor een
nieuw plan *tot beveiliging van West-
Európa vormen.
Het verdient de aandacht, dat de Bel
gische, Fransche en Duitscho deskundi
gen thans ertoe neigen het denkbeeld van
een groote wercldleening te laten varen en
•zich te bepalen bij een systeem van gelei
delijk opklimmende annuïteiten, welke be
rusten op de Duitsehe staatsmonopolie
enz., waarvan de opbrengst, zoodra een
stabilisatie van het Duitscho geldwezen is
verkregen, gestort zou kunnen worden in
de kas van de commissie van herstel, die
deze monopolies ook verder zou kunnen
exploiteeren door ze voor groote bedra
gen of annuïteiten in goud over te dragen
aan internationale syndicaten.
Berlijn overweegt thans de invoering
van zulke monopolies behalve voor de
spoorwegen en spreekt ook van interna
tionale obligaties, die als waarborgen aan
de geallieerden zullen worden gegeven.
Berlijn is daarom niet zoo ver meer als
vroeger van Parijs en Brussel verwijderd
De openbare meening in Engeland zou ech
ter liever uitvoerrechten als bronnen van
regelmatige inkomsten zien.
De toestand te Dresden.
Te Dresden vonden ook gisteren beloo-
gingen der werklieden plaats. Toch is de
toestand wat rustiger geworden.De markt
hallen hebben het bedrijf hervat en de
meeste winkels en café's zijn weer geopend
Hier en daar kwam het evenwel weer tot
niouwo ongeregeldheden.
De conferentie te Lausanne.
Particuliere besprekingen over de
kwestie der capitulaties.
De „Vossische Zeitung" verneemt uit
Lausanne: Do drie voornaamste vertegen
woordigers der geallieerde mogendheden
hebben gistermorgen in een particuliere
bespreking de kwestie der juridische her
vormingen in TurRje behandeld en later
aan Ismet Pasja he.t resultaat hunner
besprekingen medegedeeld. Daarbij heb
ben zij den Turkschen gedelegeerde op de
hoogte gesteld van de nieuwe formule, die
in de plaats van de veelbesproken formule
Monlagna zal komen.
Ismet Pasja heeft zich nog niet over de
nieuwe formule uitgesproken. Wel uitte
hij zijn bedenken tegen de bevoegdheden
welke aan de huitenlandscho rechtsgeleer
de adviseurs zullen toegekend worden.
Hij veTklaardo het voorstel der geallieer
den met zijn mede-gedelegeerden te zullen
bespreken.
België.
De beambtensiaking.
In verband met de beambtenslaking wa
ren gig leren tusschen Esschen en Antwer
pen en omgekeerd de volgende passagiers-
treinen uitgeschakeld: 303, 305, D 7, 306,
310, D 16.
De betrokken minister heeft andermaal
verklaard niet met het nationaal syndi
caat te willen onderhandelen zöolang de
staking duurt. Weer werden enkele sta
kers ontslagen.
Te Antwerpen heeft het parket een on
derzoek gedaan in het lokaal van ,het na
tionaal syndicaat en in de huizen van en
kele leiders uit de stakingsbeweging. Het
resultaat was negatief.
Te Luik wordt het spoorwegverkeer, zij
het met Vertraging, in gang gehouden.
Alle internationale treinen rijden.
In verschillende steden is de politie be
zig met enquêtes inzake daden van sabo
tage.
De Belgische oorlogsvloot.
Bij de voortzetting in de Kamer van de
besprekingen over de begrooting van lands
verdediging, vroeg do socialist Ernest, wat
minister Devèze eigenlijk in het schild
voert met de uitbreiding van de oorlogs
vloot, die door het vredestractaat aan Bel
gië werd geschonken.
Ernest ziet in de uitbreiding van deze
vloot een daad vau wantrouwen ten op
zichte van bevriende en geallieerde naties,
zooals Nederland en Engeland.
De socialisten verklaarden er zich abso
luut tegen, dat België zich, zoogenaamd
onder het motief van kustverdediging, een
complete oorlogsvloot op den hals zou
halen. De betrokken minister zal deze
vraag vermoedelijk eerstdaags beantwoor
den. Hoe dat antwoord ook luidt, van nu
af kunnen wij reeds mededeclen, dat het
departement van landsverdediging een
vast programma betreffende do oorlogs
vloot heeft uitgewerkt.
Engeland.
DE IERSCHE KWESTIE.
Da capitulatie dar rebellen.
De proclamatie van De Valera.
Het publiciteitsbureau van De Valera
deelt het volgende mede: „Op 24 Mei is
een iegerbevel uitgezonden om den strijd
te staken en de wapens neer te leggen,
hetgeen op 2S Mei behoort te zijn ge
schied.
Het schijnt, dat de wapens op geheime
plaatsen worden gedeponeerd 911 dat aan
de regeering van den Ierscheh vrijstaat
de taak wordt overgelaten ze op to sporen.
Niettemin blijkt, dat van nu af iedere ge
wapende actie van rebellen zonder bevel
of steun van De Valera geschiedt.
Men zal zich herinneren, dat hij een
maand geleden vredesvoorstellen op be
paalde voorwaarden heeft gedaan.
De Iersche regeering nam geen nota van
de proclamatie en deze werd gevolgd door
de tegenwoordige, die, naar men hoopt,
te kennen geeft, dat de Valera den strijd
opgeeft.
Italië.
De erupties van den Vesuvius.
De laatste maanden werkt de Vesuvius
aanhoudend. De kleine kegel in den groo-
ten krater neemt in omvang toe, schrijft
de „Daily Mail" en stoot voortdurend
groote hoeveelheden rook uit, en soms ook
wel lava. Bij tusschcnpoozen hebben er
uitbai'stingen plaats, gedurende welke
groote steenen hoog in de lucht worden
geworpen. Door de zwavel heeft do kegel
een geelachtige kleur gekregen, hetgeen
met de roodachtig gekleurde asch en de
zwarte lava aan den krater een eigenaar
dig aspect geeft.
Vooral 's nachts levert de werking van
den kleinen kegel een prachtig schouwspel
op, wanneer de openingen, waardoor de
lava en de rook uitgestooten worden, zoo
rood zijn als een gloeiende haard. Het uit
werpen van de blokken lava en keien,
welke eveneens gloeiend rood zijn, kan al
leen worden vergeleken bij een schitterend
vuurwerk.
HET VOORNAAMSTE NIEUWS.
BUITENLAND.
Een nieuwe proclamatie van De Valera.
Een aardbeving in Perzië eischtp hon
derden slachtoffers.
BINNENLAND.
Een nieuwe Nederlandsche Bissclv^v
Bolsjewiki aan de Nederlandsche grens.
In de vergadering van dc A. R. K. A.
deelt de voorzitter mede, dat het gevaar
voor herclassificaiie waarschijnlijk is ge
weken.
De voorziiicr van dc Eerste Kamer hoeft
zijn functie weer aanvaard.
In de Tweede Kamer is de wijziging der
Pensioenwet aan de orde.
Versenigde Staten.
Ford en ni Presidentschap.
De „Times"-correspondent te New-York
meldt aan zijn blad:
„Henry Ford's 'campagne voor het pre
sidentschap der Vereenigde Staten, welkf
overal een zekere bezorgdheid en angst bi»
de gevestigde politieke par tij een heeft ge
wekt, is thans lot het formidabele aange
legenheid uitgegroeid, daar Hearst in een
rede to New-Orleans beloofd heeit Ford's
candidatuur te ondérsleunen, mits hij
deze wil aanvaarden op een onafhankelijk
program. Ford's verkiezingsagenten zijn
voornemens deze gedachte door te voeren.
Do bezorgdheid voor den xandidaat van
Ford, vervolgt de correspondent, oeit
vooral voort uit zijn economische theo
rieën. In zijn weinige publicaties lieoft de
automobiel-koning, inzake de credietver-
leoningen stellingen/ yerd idmd, wa irv 1
elke -cplle'Tc-student weet dat zij va tech
zijn, maar voor den „man in the street" i3
Ford de held als self-made man zonder be
smetting van Wall-street. Hij is dc eonigo
zeer rijke man sinds Washington, wiens
rijkdom hem niet automatisch van het
presidentschap heeft uitgesloten.
Perzië.
Vele dorpen verwoest door een aardbeving.
Honderden slachtoffers.
Volgens een bericht uit Teheran (Perzië)
zijn bij de jongstleden plaats gehad heb
bende aardbeving in de streek van Terbet-
Heyderié, het handelscentrum in de huurt
van Meshed, honderden personen gedood.
Vele dorpen werdv ->iv«vr«n v-v\vo-;st.
BBaBEHLAIfiP
Het Bureau der R. K. Vakorganisatie.
Te Utrecht heeft gisteren de 13de jaar
vergadering plaats gehad van het bureau
der R. K. Vakorganisatie waarin o. m. de
houding der R. K. werkgevers werd becrJ-
tiseerd. Pastoor J. G. van Schaik, adviseur
van het bureau hield een inleiding over
„Een sociale Kamer?"
Wij komen hierop nader terug.
De Nieuwe Zomerdienstregeling.
De zomerdienstregeling der Nederlond-
sche Spoorwegen, die 1 Juni ingaat, js
thans verschenen.
Zij brengt, wat de verbindingen van de
hoofdstad met andere deelen des lands be
treft, weinig veranderingen.
Het aantal treinen is vrij wel gelijk ge
bleven. Ook in de rijtijden komt zoo goed
als geen wijziging.
Naast een enkelen trein, die dezen zo
mer zijn traject enkele minuten vlugger af
legt dan in het afgeloopen winterhalfjaar*
staat een andere, die er in het komend®
seizoen een paar minuten voor neemt.
Het aantal teekens in de kolommen van
het spoorboekje is met één vermeerderde
dat voor de treinen waarin de plaatskaaT-
tcn voor buurtverkeer geldig zijn.
In de buitenlandsche verbindingen zijn
nog eenige veranderingen te wachten.
De, officieel© reisgids is afgedrukt op een
tijdstip toen bet den spoorweg-autoriteitefl
nog niet bekend was dat Frankrijk den ze-
me r tijd zon invoeren.
De vertrekuren voor de Fransche treinen
zullen dan ook wijziging moeten ondergaan
Vermoedelijk zullen die treinen een uur
vroeger vertrekken dan in bet nieuw®
spoorboekje staat aangegeven.
Op de aanvullingsbladen, die aan de sta
tions zullen worden aangeplakt, zullen d®
uren van vertrek meer nauwkeurig worden
aangegeven.
De 48-prige werkweek te Amsterdam.
In de gisterenavond gebonden vergade
ring van de afdeeling Amsterdam van deri
R. K. Bond van Overheidspersoneel Sint.
Paulus is bet resultaat van de onderhan
delingen in bet georganiseerd overleg (in
voering van de 48-urige werkweek) meteen
belangrijke meerderheid tegen bet advies
