4e Jaargang. VRIJDAG 4 MEI 1923 Wo. 4038 pgSBöNNÈMEKTSPRIiiSbedraagt bij vooruitbetaling yflor Leiden 19 cent per week 12.50 per kwartaak A onze Agenten 20 cent per week I 2.60 per kwartaal, franco per post 12.95 per kwartaal. j$ Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver krijgbaar tegen betaling van 50 ©t. per kwartaal, bij voor uitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 ct., met Geïllustreerd Zondagsblad 9 ct. Dtt blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen f. Bureaux: RAPENBURG No. 'rO - LEIDEN TELEFOON INTERC. 935 POSTBUS No. W. PE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: Gewone advorlenlISn 30 eonl per re gek Voor Ingezonden Mededelingen wordt het z dubbele van het tarief berekend. s Kleine adverfientlën, van ten hoogste 30 woorden, waarin betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, hour en veS huur, koop en verkoop ffO.50. Dit nummer bestaat uit drie bladen. •/Onze Kerk. Is zoo waar, wat mgr. Benson in een sjner werken schrijft: een Katholiek zich, waar ter wereld hij zich ook fevindt, thuis, zoo hij een Katholieke ;erk binnentreedt. Voor die bijzondere aantrekkingskracht p onze Katholieke Kerken zijn vele ver dringen, gegeven. Volgens den een zou zij morden veroorzaakt door de geest-verhef- gedachten, die er stralen uit wat (thilder- en beeldhouwkunst daar hebben jol stand gebracht volgens een ander geheimzinnige flikkering van de lie Godslamp do oorzaak zijn volgens L derde weer iets anders. Men zoekt de iorzaak in alles, behalve..in dat, waar wij, Katholieken, weten, dat het de lak is: de aanbiddelijke tegenwoor- eid van onzen God, almachtig en al- goed Maar al is dat waar 1 óók slaat vast, lat onze eigen Parochiekerk daar- iets hgèl bijzonders voor ons al- |ba beeft.hoewel in het heen-en-weer- lë leven van de groote-stadsmen- iïhen midden in de wereld die band, be is, niet altijd zóo sterk is als zij kón en iest zijn. Onze parochiekerk, zij is het centrum Rons-hooger leven 1 daar wordt op- pvën onze geest uit dagelijlcschen sleur daar vindt de ziel haar geneug ten.... Is een lot dankbaarheid stemmende bad van den plebaan der Kathedrale Kerk te Haarlem, dat hij in de viering tan het zilveren jubileum der Kathedraal dat nauwe verband tusschen kerk en pa rochianen duidelijk heeft willen doen uit komen. Dat strekt tot leering. En niet al ken om het genot, dat het meeleven met die grootsehe feestviering ons schenkt, maar ook om do leering, welke er voor inligt, hebben wij uitgebreide versla- ia ervan willen overnemen. BUITEÜILAÜD It bezetting van liet Ruhrgebied HET DUITSCHE VOORSTEL VERWORPEN. Wat algemeen verwacht werd, is ge- 'hied. In den gistermorgen gehouden ïranscken ministerraad is het Duitsche worstel unaniem onaannemelijk verklaard de gestelde voorwaarden, het ont feeken van waarborgen en het onvoldoen- de zijn der aangeboden sommen. Na het met algemeene stemmen genomen Muit van den Franscben ministerraad, jfife voorzitterschap van Millerand, wérd uiteenzetting gegeven van de 1 voor- lamste redenen, welke het de Fransche poring onmogelijk maken, de Duit- Mo voorstellen in overweging te nemen. m redenen zijn de volgende: lo, De voorwaarden, welke door Cuno siu gesteld, zooals de voortzetting van fe lijdelijk verzet in de bezette gebieden; fe ontruiming dier gebieden voor het be- 5° te onderhandelingen; de afschaffing w iouanegrenzen, en de afschaffing van fel recht tot het nemen van sancties en P&ipanden. -o. Het ontbreken van waarborgen, zoo Jvan-.de zijde dor regeering als van de Mn der particulieren, zooals de mede ding der groot-industrie aan de beta len, welke moeten geschieden. bedrag van het Duitsche aanbod is Iwolüïit onvoldoende; het zou slechts een ipum van dertig milliard ter beschik ig van de geallieerden stellen, terwijl hölalingsstaat, welke in 1921 door jfe'schland is aanvaard, 132 milliard be- Voorts verdient het de aandacht, dat aanbod van dertig milliard door on- ®uüschland eventueel tot twintig kan worden verminderd, waarvan ereden, in geval deze twintig mil- t(| geheel volteelcend zouden worden, agstens vijftien milliard zouden ontvan- -eljj waarvan Frankrijk dan hoogstens 8 jr. zou krijgen, daar de rente der ten bedrage van ongeveer vijf mil- er vaii zou moeten worden afgetrok- to verband hiermede zullen Poincaré en L elgischs regeering, die hét aanbod van L ev®&eehs als onvoldoende beschouwt lan01 beraadslagen over den tekst C* gemeenschappelijk antwoord aan '0 Berlijn, welke tekst onver- '^gedeeld°n^0n en •^ome za^ worden a vp ,nsc^0 6n Belgische ministers zul IWiiin j ens over^eg plegen over de uit ,lpg j Ruhrgebied, tot- [jyen zo definitieve resultaten zal ople- De inhoud der Fransche antwoordnota. Een Fransche nota, welker lengte die der Duitsche nota bijna evenaart, is gis teravond naar Brussel verzonden. In deze nr.^a worden de redenen uiteengezet, wel ke het onmogelijk rhaken7""cle voorstellen der Duitsche regeering te aanvaarden. De ontruiming van het Ruhrgebied, welke door Cuno als voorwaarde wordt gesteld voor het aaDknoopen van elke bespreking maakt de aanvaarding van het Duitsche aanbod onmogelijk en zal de aanvaarding van elk eventueel ander voorstel eveneens onmogelijk maken. De geallieerden zijn voornemens, dit onderpand, dat zij in .beslag hebben genomen na drie jaar te vergeefs geduld geoefend te hebben, te houden, ten einde Duitschland tot beta ling der schadeloosstelling te dwingen. Het aanbod van Cuno-behelst geen enkele positieve waarborg voor de goede trouw van Duitschland. Het genoemde bedrag beteckent een aanmerkelijke verlaging van het bedrag, voorkomende op den be- talingsst£at van 192.1, en de eischen, wel ke er aan worden verbonden, zijn in strijd met het verdrag van Versailles. De Fransche regeering zal den tekst van het antwoord heden aan de regeeringeri te Londen en Rome mededeelén en heden avond of morgen a.an de Duitsche regee ring doen toekomen. Do Fransche avondbladen keuren, zoo als begrijpelijk is, het door den minister raad genomen besluit algemeen goed. In Engelse lie zakenkringen is men niet geheel a f w ij z e n d. H. N. uit Londen: In zakenkringen komt men meer en meer tot de overtuiging, dat het Duitsche aanbod 'een beter lot verdient, dan de sum miere afwijking uit Parijs. Men herinnert er aan, dat Bonar Law, toen hij destijds 2i milliard pd. st. een onmogelijk cijfer voor de schadevergoeding noemde, hij dui delijk liet doorschemeren, dat 1% milliard hem juister voorkwam. Bovendien heeft ïncn de verzekering van Duitschland, dat het eventueel verder wil gaan indien een onpartijdige commissie zijn draagkracht hooger mocht aanslaan. Terzelfder tijd meent men, dat .Engeland meer dan tot. dusver met zijn eigen belangen ten rade moet gaan, omdat Frankrijk; Italië noch België tot dusver iets aan rente of aflos sing op hun eigen schuld aan Engeland hebben betaald. Merkwaardig was dan ook, dat op den val van de Mark onmid- deUijk ook de Belgische en Fransche fran ken terugliepen. De avondbladen beschouwen de Duit sche nota als onhandig en in hoofdzaak als een poging om Amerika te winnen. De „Pal Mall Gazette" (conservatief) waarschuwt echter Frankrijk om bij een weigering van- het Duitsche voorstel in geen geval door een afscheiding van het Rijnland en het Ruhrgebied een nieuw Elzas-Lotharingen te scheppen. Anders zal het ontwaken voor Frankrijk wel eens te hard kunnen zijn. De „Evening Stan dard" noemt het voorstel onvoldoende, doch gelooft, dat als Duitschland het her ziet, de steun van Engeland mogelijk zou 'zijn. De radicale „Star" wijst erop, dat de wereld met gekruiste armen ïoeziet hoe door.de hardnekkige weigering van Frank rijk om raad of bemiddeling te aanvaar den, de toestand steeds slechter wordt. Duitsche arbeiders tegenover Frankrijk's weigering. Gisternamiddag was het bericht, 'dat Frankrijk en België het Duitsche aanbod zonder meer zullen verwerpen,, in bet Ruhrgebied algemeen bekend. Alom is men vast besloten, na de ver werping in het verzet te volharden en een nog krachtiger tegendruk uit te oefenen. Tevens wordt verzekerd, dat de bevol king zich door niets zal laten provoceeren, doch dat zij de rust en bezonnenheid vol komen zal bewaren. Van belang is een kennisgeving van 'de gemeenschap der spoorwegarbeiders,waar in. alle vakvereenigingen vertegenwoor digd zijn. In deze kennisgeving wordt ge zegd, dat de spoorwegarbeiders hun lij delijk verzet niet zullen opgeven, alvorens bepaalde eischen zijn vervuld. Garanties moeten worden gegeven, dat 'de grondwettelijke, politieke en economi sche rechten der arbeiders worden her steld en dat de Fransche, willekeur worde beëindigd. Waarborgen moeten worden verstrekt voor hetherstel der aangerichte schade, in het bijzonder van die, veroorzaakt door de uitwijzingen. Ook wordt verklaard, dat onder "geen ojn standigheid 'controle over de Duitsche spoorwegen aïs garantie voor de Duitsche herstelbetaling mag ^worden ingesteld, daar dit vooral in het Ruhrgebied zeer waarschijnlijk nadeelige gevolgen zou heb ben voor de arbeiders en de behartiging van het sociaal welzijn. De regeering wordt verzocht, 'géén maat regelen inzako de spoorwegen te treffen, buiten de arbeiders om. België. De staking in de regcerlngsbedrijven. Belga meldt uit Brussel: De minister van spoorwegen heeft, in antwoord op een interpellatie over de op winding, die op bet oogenblik onder het' spoorwegpersoneel heerscht over loons- verhooging, verklaard, dat de regeering weigert aan dreigementen toe te geven. Na den toestand Aan het personeel be schreven te hebben, zei de minister: De fi- nancieele toestand laat niet toe de over eenkomst met de arbeiders gesloten, te verscheuren. Zoodra het indexcijfer hoo ger wordt, dan op het oogenblik waarop de overeenkomst is gesloten, zal de duur- tebijslag automatisch stijgen. Engeland. Engeland en Wiesopotamïl. In het Lagerhuis hoeft Baldwin een ba langrijke verklaring aangaande Mesopo- tamië afge.legd. Hij zeide, dat Sir Percy Cox in Bagdad was om mee te deelen dat het bestaande tractaat'tusschen Mesopota mia en Engeland zal ophouden te bestaan zoodra Mesopotamia zal zijn toegelaten als lid van den Volkenbond of binnen vier jaar na het sluiten van den vrede met Turkije welk tijdstip dier twee het eer ste zal zijn. Baldwin herinnerde er aan, dat verle den herfst na een lange gedachtenwisse- ling tusschen Engeland en koning Feisal besloten is dat een hondgenootschap zal worden gesloten tusschen Engeland en Mesopotamië. Dit verdrag is 10 Oct. 1922 voor den lijd van 20 jaar gesloten en kan tusschentijds op wensch A'an ieder der twee partijen worden gewijzigd. Er is thans besloten door middel van -een protocol, dat eveneens als het ver drag zelf door de volksvertegenwoordiging geratificeerd moet worden, de noodige wij zigingen aan te brengen. Het protocol is thans gctcekend en luidt: Tusschen de bei de hooge .Göntracteerèiitle partijen is over eengekomen dat niettegenstaande bet be paalde in art. 18, het tegenwoordige trac taat zal ophouden, zoodra Mesopotamië lid van den Volkenbond wordt of in ieder geval niet later dan 4 jaar na de ratificatie van den vrede met Turkije. Dit protocol zal echter geenszins het sluiten eener nieuwe overeenkomst in den weg staan tot regeling der toekomstige relaties tusschen de twee partijen. Onderhandelingen met dat doel zullen tusschen partijen worden geopend voor afloop van de bovengenoem de periode. Amerika. De nieuwe bepalingen inzake het drankverbod. De tegenstanders van de drankwet aan de Amerikaansche - kust ontvingen met vreugde het nieuws van de beslissing van het Hooggerechtshof, dat sterke drank mag worden verkocht buiten de driemijls- grens. Er wordt reeds gesproken van het ^instellen van diensten van pleizierbooten tot het vervoeren van passagiers naar „vreugdepaleizen", zooals de dranksohe- pen, welke even huiten de driemijls-grens geankerd liggen, worden genoemd. De „Morning Post" meent te weten, dat te Londen of te Parijs een interna tionale conferentie zal worden gehouden ten einde de beslissing van bet Ameri- kaansch Hooggerechtshof ten aanzien van het drankverbod te bespreken. Van het Vaticaan. De Zaligverklaringsprocessen. Uit Rome wordt aan de „Msbd." ge meld: Gisterochtend had in de Consistorie zaal, in tegenwoordigheid van Z. H. den Paus, de voorlezing plaats van het de creet „de tüto" voor de zaligverklaring van den eerbiedwaardigen Kardinaal BeHar- minus en van het decreet omtrent de deug den van den eerbiedwaardigen dienaar Gods, Mariano da Roccacasale, leekebroe- der in de orde der Minderbroeders. Na voorlezing der decreten las de gene raal der Minderbroeders, de hoogeerw. Pater Klumper, een adres van hulde en dankbaarheid jegens Z. H. den Paus. De Paus hield daarna een toespraak, waarin Hij den lof verkondde en de deug den prees van den eerbiedwaardigen broe der Mariano. Treffend is, aldus de H. Vader, dit sa menvallen van het beatificatie-proces van dezen eenvoudigen, nederigen leekebroe- der der Serafijnscke orde met dat van den grooten geleerde Bellarminus van de So ciëteit van Jesus. En de Paus wees er op, hoe heiden geleerd hadden in de school der christeKjko leer de lessen van hun god delijken Meester. Zoo ook verschijnen beide geloofsbelijders, in do plechtigheid van heden, vereenigd aan den voet van het Kruis, dat aUe heiligen vereenigt, van het Kruis, dat het boek is der boeken. Zij hadden in hun leven naar bet Kruis opgezien en de lessen van het Kruis ge loerd. Zij leerden er het offer, de verne dering, de gehoorzaamheid-len-doode-toe van den Goddelijken Verlosser. En zij droegen het Kruis, tot zij de belooning ver wierven, door het Kruis den christen be loofd. Z. H. de Paus verleende daarna aan al len den Apostolischen zegen. Bwiteai. Berichten Ernstig spoorwegongeluk te Utah. Tien dooden, vijf gewonden. Bij een spoorwegongeluk nabij Woodsi- de, ten Oosten van Great Salt Lake City (Amerika), werden acht reizigers, een ma chinist en een stoker gedood; vijf reizi gers werden gewond; waarvan Bommigen zeer ernstig. Men A'ermoedb, dat het onge luk veroorzaakt is door een verzakking van den bodem, zooals die in deze berg achtige streek meer voorkomt. Een ontploffing in de wapenfabriek te Toela. Ongeveer 100 personen gedood. Een Central News-berichfc' meldt, dat volgens een telegram uit Moskou ongeveer 100 personen gedood zijn bij een ontplof fing in de voormalige keizerlijke kanon- nenfabriek en munitie-depot te Toela. Onder de gedooden bevonden zich gene raal Melinikof, talrijke officieren en drie leden van de plaatselijke sovjet. Toela, de hoofdstad van de gelijknamige provincie, is een stad van ongeveer 200.000 inwoners en ligt ongeveer 180 K.M. ten Zuiden van Moskou. De belangrijke staats wapenfabriek werd in 1712 opgericht. Een drama te Bergen. Uit Brussel wordt aan de Tel. gemeld:" Woensdagavond heeft zich een vreeselijk drama afgespeeld in de huurwoning van den majoor der artillerie (5e regiment), Scouvemont., die daar woonde met zijn ■echtgenoot©, Yvonne Eugenie van der Pe- pen, geboren te Bergen, 16 April 1884, en twee zoontjes van 10 en 13 jaar. Niemand is getuige geweest van dit drama, en de omstandigheden', waaronder heb geschied is, zijn nog in een mysterieus waas geliuld. 's Avonds was de majoor zijn vrouw gaan opzoeken in een klein salon, waar zij haar particuliere aangelegenheden beredderde. Van' té voren bad hij zijn beiden jongens verboden', hem te storen. Geruimen tijd nadat hij het boudoir van zijn vrouw was binnengegaan, kwam de majoor zijn kin deren weer opzoeken, en gelastte een van de jongens hun buurman, een dokter, te gaan halen, terwijl hij den anderen naar het politiebureau zond, om daar te zeggen, dab er bij hen thuis een moord was ge pleegd. Het kind kwam na eenigen tijd, van niets bewust-, met den dienstdoenden in specteur terug. Zeer kalm en volkomen on bewogen, zeide de majoor tot dezen:' „Ik heb u laten roepen, omdat ik zooeven mijn vrouw gedood heb. Ja, ja, ik heb haar ge dood." De inspecteur drong onmiddellijk tot het boudoir doorj daar vond hij mevrouw Scouvemont, levenloos en badende in haar bloed. De ongelukkige had drie wonden aan do' rechterz-'jdo van het hoofd. Het bleek, dat de majoor drie schoten bout portanfc met zijn dienstrevolver op haar gelost had. De dood moet onmiddellijk zijn ingetreden'. Yoor den' auditeur-militair heeft de ma joor zijn bekentenis herhaald. Ook toen was hij volkomen kalm. Hij weigerde be slist, dé redenen mede te deelen, welke hem tot zijn vreeselijké daad gebracht hebben. De invoer van levend vee. Vragen. Do heer Lovink, lid van do Tweede Ka mer, heeft, aan den minister van binnen- landsche zaken en landbouw de volgende vragen gesteld: 1. Is het juist, dat de minister, bijlkens mededeeling in de nieuwsbladen, in begin sel besloten heeft om vergunning te ver- leeencn voor den invoer van vee uit bet buitenland en dat aan dien maatregel reeds uitvoering is gegeven? 2. Is de minister bereid mede te deelen. welke bijzondere redenen afwijking van het Kon. besluit van 24 Mei 1922 No. 377, dat den invoer van vee verbiedt, op dit oogenblik noodzakelijk maakten? 3. Is de minister bereid mede te deelen, in Avelk nummer der Staatscourant bet be treffende besluit tot toelating van vee uit den vreemde is gepubliceerd? 4. Is de minister bereid mede te deelen, uit welke landen die invoer reeds is toe gestaan en kam de minister de zekerheid verschaffen, dat door dien invoer geen besmettelijke ziekten zullen worden over gebracht, noch dat andere landen in den getroffen maatregel aanleiding zullen vin- HET VOORNAAMSTE NIEUWS.' Het wetsontworp tot tijdelijke beperking van den invoer van schoenwerk is gist&4 ren door de Eerste Kamer aangenomen. De Eerste Kamer heeft gisteren het on* derwijzersoverwerk-wetje aangenomen. Inzake het conflict in de steenindustrio zijn de werkgevers en werknemers met eU kaar tot overeenstemming gekomen. ..igDe bouw van het Ziekenhuis te Leiden wordt iri "de Eerste Kamer besproken. De antwoorden van de ministers Ruys de Beerenbrouck en Heemskerk op de vragen van den heer Colijn betreffende den stemplicht. Door het bestuur van den Ned. Midden' standsbond zijn in eigen kring besprekin gen gevoerd teneinde vast te stellen, op welke wijze een ingrijpende wijziging der Tabakswet het best te bevorderen zou zijn Wij beginnen in dit nummer met een uiteenzetting van de werking der draajfc. iooze telephónïe. Het Duiische voorstel door de Fransche en Belgische regeeringen onaannemelijk geacht wegens de gestelde voorwaarden het ontbreken van waarborgen en het on- voldoende aanbod. De Engelsche regeering heeft haar stand punt nog niet bekend gemaakt, doch in zakenkringen is men niet geheel afwijzend De Duitsche arbeiders zullen volharden in hun vérzèt. den liun grenzen "eventueel voor den ïeh voer van vee uit Nederland te sluiten? 5. Is de minister bereid mede te deelen, welke landbouwmaatschappijen of organi saties over dezen maatregel zijn gehoord en met welk resultaat? In verband hiermede is gisteren het vol-i gende telegram aan den minister van bin-* nenlandsche zaken en van landbouw ver zonden: Het centraal bestuur van de Provinciale Bonden van Melkveehouders, heden te Am sterdam in vergadering bijeen, verzoekf Uwe Excellentie dringend den invoer van levende runderen onverwijld te beletten; wijl door dezen invoer de gezondheid van den Nederlandschen veestapel noodelooa in gevaar wordt gebracht. jj Üit de Steen-Industrie. v Overeenstemming t u s- sch en werkgevers enwerk- nemers bereikt. Men schrijft aan heb „Hbld." van werk nemerszijde: Nadat van werkgeverszijde aan den Mi nister van Arbeid was verzocht als arbiter heb geschil in de steenindustrie te beslis sen, zijn de partijen wederom .bij elkan der geweest. Op een Maandag te Utrecht gehouden; samenkomst kon geen overeenstemming worclen verkregen. Woensdag is opnieuw geconfereerd in Den Haag. Hier zijn werkgevers en werk nemers met "elkander tot overeenstemming gekomeni. Aan de beslissing van den arbi ter zullen drie punten worden overgela ten: le. bet loon, dat voor den duur eener collectieve overeenkomst door den arbiter zal worden bepaald; 2e. ten aanzien van bet loon zal de ar biter beslissen tusschen geen verlaging van heb loon en een verlaging van 25 pct.j 3e. zal de arbiter den duur van de over eenkomst bepalen. Omtrent de volgende punten kwamen de partijen; tot o ver eens temm.ing, waar omtrent dus geen beslissing van den arbi ter noodig is. le. de werktijd zal voor den duur vaö het seizoen 50 uur per week zijn; 2e. De sociale bepalingen, zooals die in' het contract van 1922 stonden, zullen wor den gehandhaafd, met dien verstande, dat de uitkeering 'bij ziekte zal ingaan vanj cbem 4den dag af van elk ziektegeval. In heb oude contract was dit van den acht sten dag af. 3e. heb minimumloon voor het steenma- ken al niet beneden f 1 per dagwerk mo gen dalen. 4e. Wederzijds zullen geenerlei rancuna maatregelen worden getroffen. 5o. Aan de arbiter zullen alle inlich tingen worden verstrekt en alle beschei den en gegevens ter hand gesteld, welka deze voor zijn beslissing noodig mocht hebben. 6e. De arbeid zal worden 'hervat op een! loonbasis, die 10 pet. lager ligt, dan het loon \mn 1 April 1922. Mocht de uitspraak, van den arbiter beneden de 10 pet. van het loon blijven, dan zal het te weinig betaalde loon worden teruggestort. Zulks geldt ook voor fabrieken, welke nu of eerst later aan de uitsluiting of sta-

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1923 | | pagina 1