i,.
buitehlamp
n j4e Jaargang.
3
DINSO^r 1 MEI 1923
No. 403;
DeABONNÊMERTSPRIJ3fcedr«afitiajvöoruitbeUling
Voor Leiden 19 cent per weet I &50 per kwartaal*
Bjj onze Agenten 20 cent per week 1 2.0O per kwartaal-
franco per post J2.9S per kwartaal.
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné'a ver
krijgbaar tegen betaling van 50 ot per kwartaal, bij voor
uitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 ct., met Geïllustreerd
9 ct.
Dit blad versohljnt elkan dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen 4.
Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN
TELEFOON INTERG. 936 POSTBUS No. M.
PE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
O «won O ad verf «n <4 fin SO e&nl pee ragck
Voor Ingezonden Mededelingen wordt bet
s dubbele van bet tarief berekend. c
Kfekia ©dverterifön, van ten hoogste 30 woorden, waarin
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en ver
huur, koop en verkoop 19.50.
Dü nummer bestaak uï4 iwea
bladen.
over „Farizeeërs",
Ter gelegenheid van 1 Mei is het Tweede
88 Jamerlid Kleerekooper in „Het Volk" aan
j.ct dichten geslagen.
En dat gedicht besluit hij
Uit open harten breekt de kreet:
Wég met do Farizeeëers!
We behoeven niet te zeggen, dat met die
Farizeeërs" wij de Christenen be
doeld zijn, Wij, staande tegenover Kleere-
looper en de zijnen: de oprechten, de
icugdzamen, de smetteloozcn in handel en
Tandel.
In dat gedicht zelf lezen we o. m.
't Is feest in huis, 't is feest op straat,
Terwijl ons hart ter kerke gaat
En zingt van Vreed' op aarde....
Terwijl ons hart ter kerke gaatOver
.Farizeeërs" gesproken!In die harten-
terk is natuurlijk 'n Kleerekooper de
iriester, de leeraar of de predikant, die
iingt.van „Vreed" op aarde!" Maar de
is wat valsch en de haat-klanken klin
ken wat al te Bterk op!....
F.
citter,
arkt
r i
Ontwikkeling.
Klaagtonen over gebrek aan actie
het maatschappelijke, het openbare le-
tn zijn in dezen tijd niet zeldzaam en
iet ongegrond.
Er is malaise ook in velerlei vorm van
et vereenigingsleven.
vraag is: waaraan deze toestand
wijten.
'*l Onze besliste overtuiging is: aan gebrek
in ontwikkeling.
Zeker, er zijn bij-oorzaken. En wij wil-
eerst wat over deze oorzaken zeggen
mij herhalen dan wat wij reeds eerder,
eer dan eens hebben betoogd.
Wij lijden onder een teveel van vereeni-
jca «vfi ecu teveel
jaderingen van de resp. vereenigingen.
Mbfeele bes iren stellen zich niet klaar ge-
ig ten doel, dat een vergadering dient
F ii iets te bereiken, om den leden iets te
ren, direct of indirect, stoffelijk of gees-
lijk en niet om maar 'ns te praten en
lies en alleen te laten, zooals het was. Als
it den besturen zoowel als den leden dui-
ïlijker voor den geest stond, dan zou er
listens minder worden vergaderd en ver
zouden de vergaderingen vrucht-
larder. dus ook aangenamer, aantrekke-
zijn. Ook zou de geest op die verga-
Bringen, de stemming van de leden, an-
irs zijn, wanneer het doel, het eigenlijke
üi vah de samenkomst in aller bcwust-
W la?' *-
Bj^lDe diepste en meer wezenlijke oorzSak
dat belamenteerde gemis aan belang
ing is echter, zooals wij zeiden, gebrek
n ontwikkeling.
Dat klinkt vreemd. Maar 't is inderdaad
brek aan ontwikkeling, zoo wij niet, als
jomschen, willen meewerken ieder in
in staat om op héél het terrein van
maatschappelijke, het openbare leven
doen beleven onze Roomsche beginselen:
linselen van rechtvaardigheid cn naas-
liefde, van solidariteit.
Is inderdaad gebrek aan ontwikkeling,
rij niet, als Roomschen, door middel
onze organisaties in het openbare le-
rillen doen erkennen onzen God en
tón Godsdienst; willen vooruit dragen
j standaard van het kruis.
Dat is het toch ten slotte, in laatste in-
jtoe althans, het groote doel van onze
vereenigingsactie zoowel op
fdaal als op politiek terrein.
reze horte beschouwing over wat ons
Pa dagelijks treft willen wij besluiten
den wensch, dat wij de ontwikkeling
onze persoonlijkheid zoo mogen leiden.
rij doordrongen zijn van den plicht
8 mode te werken, in positieven opbouw,
ön*c katholieke organisaties politieke
fel als sociale.
bezetting van het Ruhrgebied
Het verwachte Duitsche aanbod.
jlfions de officieuze uitlatingen van
avond, die overigens zeer schaarsch
aconiek zijn, zal heden 'de nieuwe
the nota aan de verschillende regee-
feni der entente worden overhandigd.
rag. meent, dat deze nota een teleur
voor Frankrijk zal zijn, omdat
iet vraagstuk van het herstel zoowel
Politiek als van een oeconomisch
,lo-< nt zoodaniS behandelt, dat een
0J.a B. wordt voorgesteld, die rekening
met de practijk, maar geen rekening
L'leoretische eischen, gelijk het ulti-
m van Londen nog bevatte. Do kern
«Iel oeconomische vraagstuk van het
L 1®to weten op wélke wijze de fond-
i - otlend zullen kunnen worden ge
maakt, welke Frankrijk volgens zijn eigen
verzekering noodig heeft en waarvoor
Duitschland de garantie op zich wil ne
men, voorzoover zijn draagkracht zulks
toelaat. In dit verband zal dus wel in de
eerste plaats dienen te worden uitge
maakt, op welke voorwaarden zoowel
Duitschland als Frankrijk zich bij een in
ternationale leening zullen kunnen inte
resseeren.
Het blad constateert ook nog, dat de
Franscho actie vrijwel met lamheid is ge
slagen, doordat er haast geen zakelijke
bijzonderheden over den inhoud van de
Duitsche nota bekend worden. Men hoopt
in Fransche kringen toch nog zooveel te
weten te komen, opdat Poincaré bereids
van antwoord zou kunnen dienen nog voor
dat de regeeringen van Londen en Brus
sel hun meening officieel zouden hebben
te kennen gegeven. Aldus de Tag.
Een Duitscb aanbod
nutteloos?
H. N. verneemt uit Londen:
Men wordt hier in welingelichte krin
gen steeds sceptischer over de resultaten
van onverschillig welko aanbieding
Duitschland zal maken. In de eerste
plaats lijkt het vrijwel zeker, dat Frank
rijk ieder aanbod, hetwelk Duitschland
thans zou kunnen doen, hij voorbaat zal
verwerpen, omdat het er verreweg de
voorkeur aau geeft het Ruhrgebied enz. in
handen to houden. Aan den anderen kant
lijkt het "uitgesloten, in het bijzonder nu
Bonar Law gedurende eenige weken niet
ter beschikking is, dat de Engelscbe re
geering haar politiek van strikte onzijdig
lieid zal wijzigen. Alleen een zeer duide
lijke vingerwijzing van Washington
schijnt in den tegenwoordigen toestand
een verandering te kunnen brengen, waar
door de partijen zouden kunnen ontsnap
pen uit den doolhof waarin zij zijn ge
raakt.
Frankrijk beducht voor
Ae_ ae~',Ti
mes" seint, dat Frankrijk beducht is voor
de uitwerking, die een schoon schijnend
aanbod op de openbare meening van de
wereld zal hebben. De Fransche regeering
zou liever willen wachten totdat Duitsch
land zich onvoorwaardelijk overgeeft.
Duitschlands aanbod op dit oogenblik
wordt als een daad van sluwe diplomatie
beschouwd, daar de samenvoeging van
het vraagstuk der veiligheid met dat der
schadevergoeding niet gewenscht is.
De diplomatieke medewerker der „Daily
Telegraph" gelooft, dat de beraadslagin
gen lo Berlijn niet alleen over het aan te
bieden bedrag en de waarborgen loopen,
doch ook over de wenschclijkbeid, om al
vorens onderhandelingen te beginnen ont-
-ïuimiug'-ta vragen-
De „Morning Post" ver"waè!:l_cen jianr
bod van 30 milliard en zoo dit nieT~aIs-
grondslag voor de beraadslagingen wordt
aangenomen, verwijzing van de kwestie
der schadevergoeding naar een interna
tionale commissie, waarin ook Duitsch
land vertegenwoordigd is.
Fictieve verkoopen van mijnen.
Het inbeslagnemen van voorraden co
kes en steenkool in vier nieuwe mijnen
heeft Zaterdagmiddag zonder incidenten
plaats gehad, daar de arbeiders in ver
band met den Engelschen Zaterdag afwe
zig waren.
Ten einde het inbeslagnemen van mij
nen te voorkomen, verkoopen de Duit-
schers die mijnen fictief aan neutralen.
De mijn Mont Genis is „verkocht" aan
een Nederlander, de Shamrock aan een
Zweed en de Gonstantin aan een Zwit-
sersch consortium.
In het tijdvak van 22 tot 29 April ont
vingen de Fransche autoriteiten 1936 ver
zoeken om indienstneming, waarvan 703
verzoeken van mijnwerkers.
Duitsche handelsmaatregelen.
Naar de „Msbd." verneemt, beeft de
Duitsche rgeeering met verscheidene in
het Ruhrconflict niet betrokken mogend
heden onderhandelingen aangeknoopt,
welko een regeling beoogen, waardoor de
in- en uitvoer, ondanks het onrechtmatig
bezetten van bet Ruhrgebied en de door
de Franschen genomen maatregelen, mo
gelijk wordt gemaakt.
Terwijl do in- en uiïvoerv argiiÈningen
aan de goedkeuring van den rijkscommis
saris zullen onderworpen blijven, zullen
die vergunningen ook verleend worden,
indien de buitenlandscbe firma's eich tot
de Fransche in- en export-autoriteiten
wenden. Dit blijft daarentegen aan in
Duitschland gevestigde firma's verboden
Deze nieuwe regeling beoogt, de door
de Franschen verstoorde vrijheid van den
handel eenigszins te herstellen, zonder
evenwol cenigerlei goedkeuring of erken
ning van de Fransche maatregelen mot
zich te brengen. Principieel blijft het
standpunt der Duitsche regeering natuur
lijk ongewijzigd..
België.
De staking in de Staatsbedrijven.
De ministerraad, die gisteren onder
voorzitterschap van Theunis zitting hield,
heeft beslist, dat de bedreiging met sta
king aan spoorwegen,telefoon en telegraaf
bedreiging, welko intusschen reeds ten
deele is uitgevoerd, het de regeering
onmogelijk maakt, thans over de eischen,
welke in den ministerraad door den mi
nister van spoorwegen zijn uiteengezet,
to beraadslagen.
Die eischen zijn daarenboven in strijd
met de algemeene fihacieele politiek der
regeering, zooals destijds in het parle
ment uiteengezet en bij de begrooting
goedgekeurd.
Frankrijk.
Een nieuwe communistenpartij.
De uitgesloten en dissidente communis
ten hebben te Boulogne sur Seine, een der
Parijsche voorsteden, een congres gehou
den om te komen tot de oprichting eener
nieuwe communistische partij naast die
welke onder den onmiddellijken invloed
van Moskou staat. -
Engeland.
De lersche kwestie.
De Valera's vredesvoorstel
Do door De Valera verordende staking
van het offensief der rebellen in den Ier-
schen Vrijstaat ging gisteren om twaalf
uur 's middags in. De regeeringstroepen
zetten tot op dat tijdstip hun operaties
tegen de rebellen voort.
Het is twijfelachtig of de regeering De
Valera's proclamatie officieel zal kunnen
erkennen, nu Do Valera geen enkele mede
deeling over deze aangelegenheid aan de
regeering heeft gericht.
De dagbladcorrespondenten verklaren
dat, terwijl de regeering bereid is elk voor
sffl fnt_.vrprlo im* «iüin der rebellente
stellen kan aanvaarden, tenzij deze recni
streeks tot president Gosgrayo worden ge
richt.
De regeering ziet" van
verdere onder-han
delingen af.
Gisteravond werd te Londen een be
richt ontvangen, dat de lersche regeering
besloten heeft geen verdere onderhande
lingen aan te knoopen op de basis van
het aanbod van De Valera, aangezien zij
van meening is, dat de republikeinsche be
weging geheel is uitgedoofd en dat men dus
aan de belofte en eischen van De Valera
niet moer waarde behoeft toe te kennen
dan aan die van eenig ander particulier
persoon.
Zwitserland.
De verkiezingen voor UêTT-kwfuC^al^n
raad.
Bij de verkiezingen voor den kantonalen
raad hebben de burgerlijke partijen de
overwinning behaald op de sociaal-demo
craten, die bij do vorige verkiezing in 1920
de overhand hadden behouden. Er zijn
thans 67 leden der burgerlijke partijen
gekozen tegen 61 soc.-democraten, die tot
nu toe 67 zetels hadden. Bij de verkiezing
der leden van de regeering werden zes
burgerlijke candidalen gekozen, terwijl de
twee soc.-democratische leden niet herko
zen werden. Evenals bij de overige ver
kiezingen is een sterker vermindering in
het aantal sociaal-democratische stem
men, vooral van de communistische rich
ting, op to merken. De verkiezingsstrijd
was weer levendig gevoerd.
Amerika.
De Drankwet.
Het Opperste Gerechtshof to Washing
ton, heeft gisteren uitgemaakt, dat buiten-
landsche en Amerikaansche schepen geen
sterken drank in verzegelde flesschen be
stemd voor gebruik door de passagiers op
de terugreis, in Amerikaansche havens
mogen brengen. Het hof heeft echter be
slist, dat het aan Amerikaansche schepen
niet verboden is, sterken drank aan boord
te hebben om te worden gedronken in vol
le zee en in buitenlandscho havens. Deze
beslissing vernietigt de vroegere bepaling
van den attorney-general tegen bet toedie
nen van sterken drank in vollo zee, maar
bet embargo op buitenlandscbe en Ame
rikaansche schepen tegen het brengen van
hun vorraden sterken drank, verzegeld,
in Amerikaansche havens, werd geacht,
wettig en afdwingbaar te èijn. Hoewel
bet practische gevolg van deze beslissing
niet kan worden voorspeld is het duide
lijk, dat schep on do Amerikaansche drie-
mijlsgrens niet kunnen binnenkomen met
sterken drank aan boord. Evoneens moe
ten vertrekkende schepen de Amerikaan
sche territoriale wateren verlaten zonder
sterke drank aan boord.
Van het Vaticaan.
De Zaligverklaring van Zuster
Theresia van het Kindje Jesus.
In den St. Pieter te Rome heeft Zondag
in tegenwoordigheid van een ontzaglijke
menigte de afkondiging plaats gehad der
Zaligverklaring van Zuster Theresia van
het Kindje Jesus, de ongeschoeide Car
melites van Lisieux.
Wij komen op deze indrukwekkende
plechtigheid nader terug.
ÜBiiienl. Hei-échten
Een neger gelyncht.
Reuter uit Columbia:
Het grauw heeft Zondag de gevangenis
aldaar bestormd en zich meester gemaakt
van een neger-student, die er van werd
beschuldigd een professorsdochter te heb
ben aangerand. Do neger werd aan de
spoorbrug opgehangen ondanks de betui
gingen van zijn onschuld en ondanks dat
de vader van het meisje wenschte, dat het
recht zijn loop zou hebben. Het heet, dat
studenten aan deze lynchpartij hebben
deelgenomen, maar de senaat der univer
siteit ontkent zulks.
Ernstig automobiel-ongeluk.
Op de Wittenerbrug bij Burg (district
Dusseldorp) heeft een ernstig automobiel
ongeluk plaats gevonden. Vier personen
verloren hierbij het leven. C
De overstroomingerf^Sn Canada.
In het stroomgebied van de St. John-
rivier is voor honderdduizenden dollar
schade aangericht ten gevolge van de
overstroomingen. Het spoorwegverkeer
staat in de geheelo provincie stil.
De Mossamedes.
Reuter uit Kaapstad:
Het is bijna zeker, dat de ontbrekende
boot van de Mossamedes, met twaalf pas
sagiers en leden van de bemanning, ver
Een rooversoenuo
De politie te Aken lieeft de hand weten
te leggen op een bende roovers van 17 tot
23 jaar, die in den laatsten tijd hot Ne-
derlandsch-Duitsche grensgebied onveilig
heeft gemaakt door haar diefstallen. Vijl
en twintig van deze jeugdige misdadigers
zijn reeds aangehouden. De bende, die
vaak in groepen verdeeld te werk ging,
hield zich in hoofdzaak bezig met winkel
diefstallen. Eenigen hunner gingen dan een
winkel binnen en terwijl een tweetal den
winkelbediende aan den praat hield, sloe
gen de anderen hun slag cn stalen alles,
dat maar voor de hand lag. Een groote
partij kleedingstukken, manufacturen,
schoenen enz. is reeds in een opslagplaats
ontdekt. Reeds 70 winkeldiefstallen zijn
daardoor opgehelderd, terwijl het onder
zoek nog steeds wordt voortgezet. In Re-
dcrland hebben de dieven o.a. hun slag
-ceslagenJL© Kerkrade en Bleyerheide. An
dere benden is uien. uG^ -P Jffloor.
In de afgeloopen nachten is op tal van
plaatsen ingebroken. In de omgeving van
Scherpenzeel werden twee mijnwerkers, di9
met hun pas ontvangen loon terugkeerden
naar hun woningen aan de grens, door een
aantal individuen aangehouden, mishan
deld cn van hun loon beroofd. „De Crt."
&9ÜSMENLAÜD
HET VOORNAAMSTE NIEUWS.
Verschenen is de Memorie van Ant
woord op het Voorlocpig Verslag der Eer
ste Kamer betreffende het ontwerp van
wet tot wijziging der Registraffewet 1917
Een wetsontwerp is ingediend tot af
schaffing van verschillende legesheffingen
We vermelden de vereenigingen, die he
den, 1 Mei, als bedrijfsverenigingen, be
doeld in art. 13 der Land- en Tuinbouw-
ongevallcnwet 1922, erkend zijn.
De dagloonen der arbeiders, verzekerd
ingevolge de Land- en Tuinbouwongeval-
Icnwet 1922.
Het verwachte Duitsche aanbod door.
Engeland nutteloos geacht?
Gefingeerde verkoop van Duitsche mijr>
nen.
De lerscne regeering ziet van verdere
OjidsrhandeFingen met De Valera af.
Ce Autei ikaansche Drankwet voor het
Opperste Gerechtshof.
De Vlootwet.
Naar het „Vad." verneemt, zal de Re
geering .zich tevreden stellen met de aan
neming van de Vlootwet zonder vaststel
ling van datum van uitvoering.
Wint zij dit pleit dan zal er een nieu
we Minister van Marine moeten komen,
daar de heer Westerveld op dadelijke uit
voering blijft staan. Nu wordt het duide
lijk, waarom de vacature van directeur-
generaal der P. T. T. nog altijd niet is
vervuld ~~i1 aldus het „Vad.", voor jvier
rekening wij dit bericht laten.
Wijziging der Registratiewet
Memorie van Antwoord.
In zijn Memorie van Antwoord op het
Voorloopi'g Verelag Kamer nopens het ont
werp van wet tot wijziging der Registra
tiewet 1917 dankt do Minister van Finan
ciën voor de instemming, welke de afschaf
fing van het registratierecht op de veilin
gen van land- cn tuinbouwproducten bij
onderscheidene leden vond.
De tegen deze afschaffing geopperde be
denking, dat zij voor een speciaal bedrijf
eene bevoorrrcchling zou in het leven roe
pen, acht hij niet juist.
Zooals reeds in het Voorloopig Ver_--„
werd opgemerkt, verkeert het land- on tuin
bouwbedrijf in eene bijzondere positie,
daar zijne voortbrengselen in vele gevallen
niet rechtstreeks in clen handel worden ge
bracht maar door middel van een vanwege
eeno vereeniging van land- en tuiftbouwe""
gehouden veiling.
Hun grief tegen het af te schaffen regis
tratierecht is, dat het de concurrentfe met
vakgenooten, die buiten de veiling om hun
voortbrengselen verkoopen. in liooge mate
bemoeilijkt en daardoor het voortbestaan
dier veilingen, welke voor den bona fid»
handel van groot belang worden geacht, in
gevaar brengt.
Soortgelijke toestand bestaat er ten aaai
zien van andere bedrijfsvoortbrengselen
niet, zoodat de voorgestelde afschaffing
niet zoo zeer een bevoorrechting schept al*
wel een achterstelling, die de Registratie-
wet 1917 invoerde, zal wegnemen, Dat hei
doen vervallen van art. 31 door sommige
leden werd betreurd, verwondert den Mi
nister eenigszins.
giDg "TriAShr'lin.'? of vermindering, ifTke
vergelijking van den koopprijs en van uo
overige kosten, aan de verkrijging verbon
den, veelal een gering bedrag.
Al kan de afschaffing van artikel 20
waardoor de herhaalde overdracht binne*
drie jaar zwaarder wordt belast, in enkel#
gevallen tot eenig bezwaar leiden, be#
blijft don Minister voorkomen, dat dit be
zwaar heel wat geringer is dan dat, aaA
de veilingsrechten op land- of tuinbouw
producten verbonden, tegenover welker af
schaffing deze compensatie wordt voorga
steld. - r-
Hij vestigt er ovérigens nogmaals de aa*
dacht op, dat de vermindering van het
registratierecht bij achtereenvolgende
overdrachten in de voornaamste plaat*
den handel in huizen ten goede komt, eo
dat voor oene bijzondere begunstiging vaf
dien handel bezwaarlijk eenige redelijk#
grond is aan te^vceren.r
fschÜffTncj^vnri Ltgpi-beffingen.
Eenwetsontwerp ingediende
Ingediend is een ontwerp^ van wet tot
wijziging der wet van 9 Mei 1890 tot na
dere regeling van de beffing en bestera
ming der Kanselarij-leges, laatstelijk ge
wijzigd bij de wet van 19 Mei 1922.
Afgeschaft worden de leges, bedoeld bij
„e nummers 7, 9. 12, 13 en 14 van het ta
rief, vastgesteld bij besluit van den Soo-
vereinen Vorst van 18 Januari 1814 no. S,
te weten:'
die voor appointer^entcn van appro-,
batie op bestekkem,cien of ander#
documenten/.
b. die voor betalingen van aangenomen
merken en leverarieiön en alle andere pre*
tensiën ten laste van den Lande;
c. die voor eene certificatie;'
d. die voor openen brieven op perga-
ment; voor kopijen, geene insertiën of bifc'
lagen zijnde voor extract-besluiten.
Geldelijk nadeel zal de schatkist doo?
de voorgestelde afschaffing van^egeshc 1 finj»
niet ondervinden.'^*
"Opgeheven krijgsraden.
Afdoening vail_ zaken
Aanhangig ten tijde van d.(,
inwerkingtreding der wet.
Een wetsontwerp is ingediend tot aai*/
-vulling van artikel 8 der wet van 13 JaAj
1923, houdende eenige maatregelen
bezuiniging betreffend© de militair-re eb?
terlijke macht-
Bij deze wet is bepaald, dat de ontbo*
den krijgsraden bij de landmadht^ alsno®
zullen afdoen do zaken, die ten tijde va^
de inwerkingtreding der wet aanhangig
waren. j
De memorie van toelichting op het thaM
ingediende ontwerp wijst erop, dat goblo?
ken is, dat een niet onbelangrijk aantah
voor het overgroote deel uit den mobilisS»
lietijd dateerende zaken aanhangig zijn,'
wanrvan. raeestenlii-is ten gevolge van de
voortvluchtigheid van den betrokken be-