PcABONNEMENTSPRIJSbédraagt bij vooruitbetaling Voor Leiden 19 cent per week f 2.50 per kwartaal- jij onze Agenten 20 cent per week f 2.60 per kwartaal- franco per post 12.95 per kwartaal, jjei Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver krijgbaar tegen betaling van 50 ct. per kwartaal, bij voor uitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 ct., met Geïllustreerd flondagablad 9 ct. 14e Jaargang. 23 APRIL 1923 No. 2408 Dit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zoa- en Feestdagen Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN TELEFOON INTERC. 935 POSTBUS No. H. DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: Gewono advertenfiën SO cent per regel. Voor Ingezonden Mededeelingen wordt het s dubbele van het tarief berekend. r Kleine adverientfën, van ten hoogste 30 woorden, waarin betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en ver huur, koop en verkoop 10.50. jjnummer bestaat act twee laden. "Een Kruistocht! 2ooals wij Donderdag mededeelden, ;|l Kardinaal Mercier, primaat van Igiiv in „Columbia", een roomsch-ka- jjjci lijdschrif te New-York, een arti- gepubliceerd, waarin hij in overwe lf geeft, dat de Volkenbond een inter- ionalen kruistocht tegen de Russische jels zou organiseeren, ten einde aan barbarisme een einde te maken en de [baring te beschermen. [et denkbeeld is sympathiek' nderdaad kan in dit verband worden proken van een kruistocht een hei- ii strijd om te keeren den mensch- roere eenden gruwel van liet barbarisme en te redden de menschelijke beschaving, door dierlijk geweld en satanische sheid wordt vertrapt I >nkbeeld is sympathiek 1 een jjkc, gemotiveerde en gerechtvaardig- slrijd van geweld tegenover tyrannieke ngelandij Ni Kruistocht' M Feitelijk roept e dag ieder onzer op tot een ?mm.. Dat is geen sympathiek lieeld alléén, waarvan de verwezen- w ing op stoeren ondernemingslust en le- ®'^rol initiatief wacht; neen, de daad ligt ins, wij hebben slechts de handen strekken om ze tot de onze le ma- IDE - ij bedoelen den Kruistocht, den dage- :hen Kruistocht, van het Christelijk pee'd iu woord èn daad' Daarin in „penetration pacifique" (vreedzame rering) ligt de iederen dag terug- levenstaak van den Christen' Kruistocht van het goede voorbeeld over de verheidensche samenleving, do menscheneer en den menschenadel neergesleurd in het slijk der laagste Is van het onbeteugelde égoïsme p. Kruistocht moet zéker gevoerd, iede- 1,90 p, dag. En daarbij is de een aanvoerder, ider gewoon soldaat; maar ieder cn- ïeeft zijn plaats, als beginsel-vast oliek. i die Kruistocht wordt gestreden pn- de oude leuze, welke de grt>ote ons-le- eheerschende waarheid is: God wil ienieten. der Handei's leiding had in 1742 te in de eerste uitvoering plaats gehad rijn oratorium Messias. afloop werd hij gelukgewenscht C lijn succes en een der hoo'ge heeren, den componist omringden, zei hem ^lijk en minzaam dank voor het ge- dat hij het publiek had doen smalen 'ten, mijnheer", antwoordde Han- dicrop, „het zou mij spijten, als ik de Khen enkel deed genieten. Ik wil ze rasken". nieten en daardoor: Beter-maken en '•worden. Maar de vreugde, de blijdschap, het 'i ra den reinsten vorm, in de meest ve, meest doordringende werke- Pj'en wij allen zulke leven-genieters wij allen zoo grijpen en be de stoffen voor genot, die ons als worden aangeboden en zelfs opge- 1 in de natuur, in het verkeer waarlijk goede menschen, in den rast bovenal. i dan genieten in den waren, lln> dus: beter worden, waarach- "W mensch letting van het Ruhrgebied [JEOEVOERING VAN POINCARé. gistermiddag gehouden redevoe- l Poincaré weer eens een uiteen- l °|°c'ven van den toestand in het r aet en de houding van Frank- j^hland, zoo verklaarde hij, tracht e indirecte en onmiddellijke oor- I j® de catastrofe, welke het over de }1)s gebracht, te doen vergeten en e buitscho beweringen zouden de aaneensloten om weer- vj.k6 aan de Duitsche heersch- c vorgrijpen aan een onschul- Evan" dat schandelijk belasterd tos Cens 'racbt het door middel van je lU .^enszins door berouw, gedre- i. i ermnermgen aan micdn/ion ft h l n?)fJn loop der vijandelijkheden lt\ 'dati w'sscben, Indien het voor- nJJGt Ruhrconflict aangevallen U» HaaiI jdt noodweer van hun wapens de Duitsche pro ^onzM eUijk de feiten> ea schrijft troepen den aanslag" toe, wel ke tegen haar waren gericht, en overstroo- men het buitenland met allerlei leugen achtige berichten. Klaarblijkelijk hoopt men door zulke kunstgrepen het beeld van de schandelijk heden, door Duitschland tijdens den oor log begaan, achter een dicht gordijn te verbergen, en de misdadige feiten, welke slechts eenige jaren geleden plaats von den, dermate op den achtergrond te schui ven, dat zij uit het oog van het nage slacht verdwijnen. De premier herinnerde vervolgens aan de brandstichtingen, de moorden, de te rechtstellingen van grijsaards, vrouwen en kinderen, waarvan de verwoeste ge bieden getuige waren. Hij legde er in ver band daarmede den nadruk op hoe schan delijk- en belachelijk het van de regeering te Berlijn was thans de Duitsche bevol- kin als het slachtoffer van het Fransche militarisme voor te stellen. Poincaré herinnerde vervolgens aan het aanmatigend optreden van de Duit sche bezettingstroepen na den oorlog van 1870/71 en de strengheid, wanneer Duitschland de betaling der oorlogsschat ting eischte, alvorens de Fransche gebie den te ontruimen. Na het ingebreke blijven van Duitsch land -to hebben aangetoond, verklaarde .Poincaré vervolgens, dat het beweerde aanbod van 30 milliard goudmark, dat in Januari zou zijn gedaan en waarop de Duitsche minister van Builenlandsche Za ken in een onlangs gehouden rede zinspeel de nooit in werkelijkheid plaats vond, en dat indien er thans een cijfer van 30 mil liard genoemd wordt, dit ongetwijfeld wordt gedaan om aan de Duitsche so cialisten tegemoet te komen, die een der gelijke som voorstelden. Maar zelfs aangenomen, dat Rosenberg de waarheid heeft gesproken, dan blijkt er nog uit, dat Duitschland na in Mei 1921 formeel erkend te hebben, dat het 132 mil liard schuldig was, zich in Januari 1923 zou hebben verwaardigd aan de geallieer den nog minder dan een vierde deel van de beloofde som aan te bieden, ten einde te voorkomen, dat het Ruhrgebied bezet werd en ten einde te verkrijgen, dat een moratorium van drie of vier jaar zonder onderpanden zou worden verleend. Hoe zouden wij vertrouwen hebben kunnen stellen in het aanbod van 1923 na Duitsch lands houding met betrekking tot de in 1921 aangegane verplichtingen. Zouden wij evenals in 1921 ook niet in 1923 be drogen zijn geworden. Hoe zouden wij opnieuw in Duitschland vertrouwen heb ben kunnen stellen, nadat het van dit ver trouwen zoo schandelijk misbruik had ge maakt, Rosenberg waarschuwt ons, dat Duitschland geen genoegen kan nemen met een geleidelijke ontruiming van het Ruhrgebied. Hij durft hetgeen hij ons ge welddadig optreden noemt te vergelijken 'met de volgens hem gematigde houding van Bismarck. Hij stelt ons daardoor op nieuw in do gelegenheid de waarheids liefde te apprecieeren, waarmee Berlijn gewoon is de geschiedenis te schrijven. De premier wijst er op, dat Bismarck op 27 Augustus 1871 dreigde het Duitsche leger wederom naar Frankrijk te zullen sturen, indien te Parijs een regeerings- wisseling zou plaats grijpen, welke een politiek karakter zou dragen en Bismarck merkte er uitdrukkelijk hij' op, dat de ver meerdering der militaire uitgaven alsdan ton laste van Frankrijk zou komen. Hij riep -zelfs de mogelijkheid van een nieu wen oorlog op. „Wal zou het Duitsche Rijk zeggen", vraagt Poincaré, „indien de overwinnaars van heden zich zouden houden aan de woorden der overwinnaars van 1871?" In een uitvoerig betoog maakte Poin caré verschillende vergelijkingen tusschen de houding van Duitschland in 1871 en thans en hij vroeg zich tenslotte af, hoe de kwaadwilligheid verklaard moet wor den, welke Duitschland sedert 1871 voort durend heeft betoond tegenover Frankrijk om dit land het vollo gewicht to doen ge voelen van zijn nederlaag, zelfs naar aan leiding van de kleinste incidenten. Wij denken er thans absoluut niet aa.n, zegt hij, deze lompe manieren na te doen, Se dert den vrede hebben wij niet nagelaten blijk te geven van geduld en grootmoedig heid Maar wat spreekt mep over een overeenstemming met ons, terwijl men be gint de verwerping der vredesverdragen en de ontkenning der handteekeningen als dogma te stellen. De essenlicelo voorwaar den voor een toenadering zijn vervat in twee woorden, welke steeds dezelfde zijn: schadeloosstelling en veiligheid. De waar digste hulde, welke wij aan onze dooden kunnen brengen, is, dat wij niet toestaan, dat men ons de vruchten van hun over winning ontrukt. Sedert meer dan vier jaar hebben wij op onzen overweldigden bodem gestreden, niet alleen voor de be scherming onzer haarden, maar voor do vrijheid van het menschdom. •Wij wenschen niet opnieuw te moeten beginnen met zulk een krachtsinspanning en zulke offers. Sedert meer dan drie jaar nadien heb ben wij ons uitgeput om de verwoeste ge bieden te herstellen. Wij willen en kunnen niet tot in het oneindige de voorschotten blijven verstrekken, welke wij voor reke ning van Duitschland doen. Wij moeten, zoo zeide Poincaré ten slotte, de belangen van Frankrijk in de eerste plaats stellen, maar moeten het vooral doen, omdat zonder waarborg het herstel van ons verwoeste land noch het herstel van Europa noch het handhaven van den vrede mogelijk zal zijn. Wij heb hen (je lessen van onze heldhaftige doo den begrepen. Wij zullen hun nagedach tenis trouw blijven. Verklaringen van Severing. In den Pruisischen landdag verklaarde minister Severing „Zaterdag, dat de Prui sische staatsregeering reden heeft om aan te nemen, dat tusschen haar opvatting en die der rijksregeering over het voeren van den afweerstrijd in het Ruhrgebied volle dige overeenstemming bestaat. En wel op de eerste plaats hierover, dat het bij de komende onderhandelingen een conditio Tsine qua non is, dat de uitgewezenen in hun woonplaats terugkeerden 'en de door de Franschen gevangen gezette personen weer in vrijheid worden gesteld. Eveneens bestaat er ook hierover over eenstemming dat men tegen de rustver stoorders met de grootste energie moet optreden. De minister besprak daarna de gebeur tonissen te Mulheim, waarbij hij verklaar de, dat het onjuist was, dat in de eerste plaats de anarchisten en werkloozen voor het gebeurde aldaar verantwoordelijk ge steld moeten worden. De schuld ligt bij de politiek van Poin caré, die zijn kennis van zaken uit val- scho berichten put. Wat het Ruhrgebied aan Frankrijk totnogtoe heeft opgeleverd. Volgens betrouwbare rchattingen, zegt het Hbld." heeft Fr.no' rijk uit het Ruhrgebied gedurende derf" lijcf der bezet ting tot nu toe 340.000 ton kolen en cokes od tvangen. Dit is slechts één vijftiende gedeelte van wat het in normale omstan digheden aan herstel-kolen zon hebben ontvangen. Thans gaan dagelijks 4 tot 7000 ton naar Frankrijk. Indien Frank rijk het Ruhrgebied niet had bezet, zou het ongeveer 60.000 ton per dag hehben ontvangen. Tusschenkomst van den H. Stoel. Generaal Degoutte heeft, naar de „Voss Ztg." mededeelt, door het Vaticaan doen weten, dat de tot drie jaar gevangenisstraf veroordeelde burgemeester van Essen, Schafer, met het oog op zijn ziekelijken toestand uit de gevangenis zal worden onIslagen en met zijn familie in een sana torium of hotel van het bezette gebied zal kunnen worden overgebracht. Do Pauselijke delegaat, mgr. Testa, die sinds drie dagen te Berlijn vertoeft, kon den gevangene persoonlijk dit bericht overbrengen hij een bezoek, dat hij hem voor zijn vertrek in de gevangenis te Recklinghausen bracht. Verdere verge makkelijkt een voor politieke gevangenen en in het bijzonder voor die in de gevan genis te Zweibrücken, waarover zeer ge klaagd werd, zijn langs denzelfden weg toegezegd. Oostenrijk. De kwestie van herstel. Leening op langen term ij n In verband met het bericht, dat de Vol kenbondscommissie voor Oostenrijk de Oostenrijksche regeering zou hebben ge machtigd tot het aangaan van een leening op langen termijn ten bedrage van 27 mil lioen pond sterling, wordt vernomen, dat de betrokken buitenlandsche regeeringen zijn overeengekomen, haar voorschotten te fundeeren, Het totaalbedrag der nieu we leening zal waarschijnlijk een som van 20 millioen pond sterling niet te bo ven gaan. Een financieele missie zal eer lang naar New-York gaan tn verband met deze leening, welke men in Juni hoopt te plaatsen. Het is nog niet zeker, of de leening in eens zal worden geplaatst of in tweeën zal worden gesplitst. Rusland. Japansehe troepen in Siberië geland? Een telegram uit Tsjita, den zetel der republiek van het Verre Oosten, meldt, dat een Japansch expeditieleger van 16.000 man te Alcxandrowsk in het te genover Sachlin gelegen gebied is geland. BiiiBliiEBaLft^L Bit de steensndustrïe. Uitbreiding der uitsluiting. De vorige week hebben bestuurders der werkgevers- en werknemersorganisaties in de steenindustrie een conferentie ge had met den minister. Niettegenstaande de minister geen toe zegging kon doen alvorens een grondig onderzoek naar de toestanden in de steenindustrie te hebben ingesteld, had den, naar wij vernemen, de werknemers gedurende het onderhoud wel den indruk gekregen, dat eventueele hulp der regee ring niet tot de onmogelijkheden be hoorde. Verder vernamen wij nog, dat de pa-* Iroons met nieuwe voorstellen zijn geko men, welke hier op neerkomen, dat aan losse werklieden fl.in plaats van f0.90 per dagwerk (d.i. 8400 steenen) wordt ge boden, terwijl aan het vaste personeel, in plaats van f21.50 een loon van f23. wordt voorgesteld. Hangende de nieuwe onderhandelingen zal de op Maandag a.s. aangekondigde uitsluiting van Arnhem tot "Wijk bij Duurstede waarschijnlijk niet doorgaan. Daarentegen wordt de uitsluiting op de fabrieken van Millingen naar Lobith een feit. De 'Nederl. spoorwegen. Koelwagens. De Nederlandsche spoorwegen zullen eerlang een grooter aantal koelwagens in dienst stellen voor het vervoer van vleesch, boter en andere licht bederfelijke artike len op lange afstanden. Deze wagens vol doen aan de nieuwste eischen, welke aan koelwagens worden gesteld. Mr. Zimmerman bij den Paus. Mr. Zimmerman is na een officieel be zoek van drie dagen aan de Italiaansche regeering naar Genève afgereisd ter bij woning van den Volkenbondsraad. Aan mr. Zimmerman die, na daartoe gedane stappen door onzen gezant bij het Vaticaan, door den Paus in audiëntie werd ontvangen, droeg Z. H. op, de Oos tenrijksche regeering de verzekering te geven van zijn groote helangstelbng voor het. werk van het herstel. De Romeinsche correspondent van de Tijd seint nog over het bezoek van mr. Zimmerman te Rome: Mr. Zimmerman werd aan Z. H. Paus Pius XI voorgesteld door onzen gezant, jhr. Van Nispen tot Sevenaer; na doze audiëntie, had hij een onderhoud met Z. Em. Kardinaal Gasparri. aan wien hij ook nog de hulp van het Vaticaan voor Oostenrijk verzocht. „Herwonnen Levenskracht" en de Invaliditeitswet. Met het oog op de wenschelijkheid dat do leden der R. K. Arbeidersbeweging op de hoogte zijn van de verhoudingen tus-, schen „Herwonnen Levenskracht" en de organen, belast met de uitvoering der In validiteitswet, en voorts dat de besturen en comité's weten wat hun te doen staat, ingeval een der leden hulp vraagt bij de Raden van Arbeid, krachtens de Invali diteitswet, heeft het bestuur van „Her wonnen Levenskracht" een brochure uit gegeven welke door haar practische uit eenzettingen en wenken velen van nut zal kunnen zijn. Station Vogelenzang. Met ingang v£h 1 Juni wordt Vogelen zangBennebroek, tot nu toe station, een halte en wordt de stationschef, de heer Pruis, overgeplaatst naar Scheveningen- Kurhaus. Tijdens zijn ziekte-verlof is de heer W. W. Kalis, ontvanger der registratie en domeinen te Gouda, Vrijdag plotseling overleden. De overledene bereikte den leeftijd van 55 jaar. SPORT VOETBAL. (Vervolg van het 2de blad.) District-XI Leiden—H. B. C. 0—2. Onder minder vriendelijk voorjaarsweer dan het Districtbestuur zich wel zal heb ben toegedacht, heeft gisteren op het S. M. C.-terrein de aangekondigde wedstrijd plaats gehad tusschen een vertegenwoor digend districtselftal en do Federatieölub H. B. C. uit Heemstede. Al vlotte aanvankelijk de toeloop van belangstellenden niet erg, tegen aan vangstijd bleken toch een 5 h 600 kijkers aanwezig, waaronder we o.m. opmerkten Pater v. d. Donk uit Leiden. Nadat beide elftallen aan de vergetelheid zijn ontrukt, biedt voorzitter v. Gerwen aan H. B. C. een bouquet bloemen aan en bedankt haar eerste elftal voor de bereid- wiTigheid dezen wed>:rijd te komen spe len. Dan vereenigen beide elftallen zich met het Districtbestuur nog op de gevoe lige plaat en eindelijk fluit scheidsrechter G. Kruyver beginnen. In do opstelling van beide ploegen is nogal ecnigo verandering# gekomen. Zoo blijkt A. v. d. Burg van E. M. S. absent en wordt vervangen door Th. v. d. Burg vap. E. M. S. die nu rechtshalf speelt waar door Beltkering rechtsbinnen komt te staan. H. B. C. heeft een geheel gewijzigde op stelling cn speelt met vier invallers als volgt: HET VOORNAAMSTE NIEUWS# De uitsluiting in de Steenindustrie is uitgebreid, Minister Heemskerk verbiedt uitdruk kelijk elke ruwe behandeling van gevange nen. Gevallen van nekkramp in Zuid-Limbur£ De R.-K. Bond van Melkveehouders, fy Leiden vergaderd, besluit maatregelen to treffen om op het platteland de Zomertijd te houden. De rede van Lord Curzon. Wat nen ejf in Duitschland en Engeland van z*;gt. Poincaré verdedigt de Fransche politiek en maakt vergelijkingen tusschen 1871 er thans. Eenheid tusschen de Pruisische regee ring en de Duitsche inzake het Ruhrcon flict. H. Neeskene M. v. Deursen F. Mooren H. Leuven A. Mooren W. v. d. Eem Th. Leuven Jac. Tester C. Warmerdam C. van Roon N. J. v. d. Linden. H. B. C. verliest den opgooi en aanvoer der Meershoek verkiest met wind mede te beginnen. Direct na den aftrap ontwikkelt zich een snel spel, waarbij de gecombineerden eerst een bezoek brengen aan het H. B. C-doel, waar Goddijn naast kopt. Even later bren gen de gasten een tegenbezoek, waarbij Meershoek mist doch de bal juist naast het doel rolt. De strijd is voorloopig gelijk -opgaandq al zijn de H. B. C. aanvallen gevaarlijker. H. van Hulst krijgt dan vrij spoedig last van zijn. knie en verlaat het veld, waardoo* Bekkering in de verdediging teruggeroepen wordt en de voorhoede uit vï«r min komfc te bestaan. De taak is nu voor de verdediging stee*» zwaar, daar de onsamenhangende voor hoede der gecombineerden geen opluchting brengt. Eindelijk gaa't v. d. Berg er met den bal van door en zijn juisten voorzet bezorgt een angstig moment voor het gas- tendoel maar er wordt voorloonig geen winst uit behaald, ook niet als Moerel in eens geweldig hard inschiet en de bal van den paal buiten bor^i1 va- ^T- '»Von5 rugspringt. Als A. Mooren een ko ost apt Kuunie» juist over wat de Ree aan den anderen kant herhaalt, ook zonder resultaat. De verdediging beheerscht voorloopig de situatie, al mist Meershoek menigen bal, maar resultaat blijft uit. Met blanken stand komt de rust als Schouten van S. M. O. eindelijk het elftal gecompleteerd heeft en Bekkering weer naar voren gaat.. De tweede helft wordt vooraf gegaan door een huldiging door H. B. O. van een harer spelers, die wegens vertrek naar el ders zijn foetballoopbaan besluit, een plechtigheid die wel wat veel geduld van', de belangstellenden eischte. Wie gedacht zal hebben, dat na de rust de combinatie beter op dreef zou zijn, ver giste zich. Het bleef een schutteren, zooals we zelden zagen, waaraan het sleohte veld de wind en de bal debet waren. Hot terrein was zoo effectvol, dat alle berekeningen der spelers faalden, mede tengevoltre van den wind en den o.i. danig misvormden bal. Als uit de H. B. C. voorheedp een tam schot gelost wordt, btopt Roumen wel, maar laat toch den bal tusschen zijn ben nen door glippen cn H. B. C. leidt 01. Een extra cadeautje. De strijd speelt ziph hoofdzakelijk op do helft der gecombineerden af, waar Meers hoek nu beter in vorm is en verscheidene attaques stuit met hoofd en voeten, goed geholpen door Schouten. Toch lean ook hij niet verhinderen dat de linksbuiten. War merdam gelegenheid krijgt voor te zettea en Theo Leuven den bal onhoudbaar in dal touwen jaagt 02. Nu spelen de gaston een gewonnen wed strijd en zijn we tenslotte blij als het ein de aanbreekt. Laten we de Spelers cens de revue pas- seeren, dan dienen we voorop te stellen; dat het geheel een slechten indruk vjfeeüi gemaakt. G<*on der snolerB wist'zich aan de tegenwerkende factoren: wind en terreiaf aan te passen, zoodat het een lusteloot getrap werd. Keeper Roumen kon ons niet bekoren. Zijn wegwerken is houterig en de tactielf om den bal over het hoofd van een speler te gooien is te gevaarlijk om een le klas keeper eigen te zijn. Bovendion was cty eorste goal een buitengewone blunder al hield hij overigens wel eenige ballen. De achterhoede kon ons ook niet naar den zin zijn. Aanvoerder Meershoek misté ettelijke malen grandioos, al moet erkend, dat hij Zaterdag een moeilijke partij voor zijn vereeniging had gespeeld. Na de theS was hij weer de reddende engel Jr. menige

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1923 | | pagina 1